Аурудың ағымы мен болжамы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны
I
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
3
II
Әдебиетке шолу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
4
III
Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
7
2.1.
Ауруды анықтау ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
7
2.2.
Ауру этиологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
8
2.3.
Патогенез ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
10
2.4.
Симптом ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
12
2.5.
Патоанатомиялық өзгерістер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .
14
2.6.
Диагноз ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
15
2.7.
Дифференциалды диагностика ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
16
2.8.
Аурудың ағымы мен болжамы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
16
2.9.
Бронхопневмонияны емдеу ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
16
2.10.
Ауруды алдын - алу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
19
IV
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
21
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
22

I. Кіріспе

Жануарлардың физиологиялық қажеттілігін жеткілікті есепке алмай, қарқынды өнеркәсіптік жүйелерді енгізу есебінен өнімділіктің барынша жоғарылауына ұмтылу олардың иммундық реактивтілігін төмендетуге әкеледі, оның аясында ауыл шаруашылығы жануарларының негізгі түрлері бойынша 90% - ға жуық құрайтын жұқпалы емес аурулар пайда болады.
Ауыл шаруашылығы жануарларының барлық патологияларының ішінде оларды күтіп-бағу, азықтандыру және пайдалану технологиясына байланысты төлдердің жұқпалы емес аурулары ең үлкен үлес салмағын алады. Бұл ретте, экономикалық залалдың жиілігі, массалығы мен көлемі бойынша бірінші орынға асқазан-ішек, респираторлық аурулар, зат алмасу аурулары және жемдік токсикоздар шығады. Иммундық жүйенің аурулары да кеңінен таралған. Жануарлардың тіршілік ету ортасындағы өзгерістер, ауыл шаруашылығында химиялық заттарды, мал шаруашылығында және ветеринарияда микробқа қарсы және биологиялық препараттарды кеңінен қолдану салдарынан көптеген аурулардың ағымы мен клиникалық-морфологиялық көрінісі айтарлықтай өзгерді, сондай-ақ патологияның жаңа нысандары пайда болды. Полиэтиологиялық табиғаттың ассоциацияланған аурулары жиі кездеседі.
Статистика көрсеткендей, тыныс алу ағзаларының зақымдануымен жүретін жануарлар аурулары жұқпалы емес аурулардың жалпы санының 20-30% - ын құрайды және таралуы бойынша екінші орынды алады.
Тыныс алу органдары ауруларының кең таралуы ұстау технологиясының бұзылуы нәтижесінде жануарлардың табиғи резистенттілігінің төмендеуімен (ұзақ тасымалдау, салқындау, үй - жайлардың ылғалдылығы мен газдануы, инфекцияның ауа-тамшылап берілу тәсіліне ықпал ететін шектеулі алаңдарда көп шоғырлануы, үй-жайлардың жеткіліксіз табиғи жарықтандырылуы және ағзаның қорғаныш күштерін әлсірететін басқа да факторлар) байланысты.
Тыныс алу органдары патологиясын дұрыс және уақтылы диагностикалау, алдын алу және емдеуді ұйымдастыру үшін тыныс алу жолдары мен өкпенің көп қырлы физиологиялық рөлін нақты көрсету қажет. Тыныс алу органдары жүйке жүйесі, қан және лимфа арқылы ағзаның барлық жүйелерімен тығыз байланысты. Ағзада тыныс алу органдары зақымданғанда жүрек - қантамыр, ас қорыту, несеп бөлу және басқа жүйелердің функциялары өзгереді, ауаның жеңілге түсуі азаяды, бұл оларда газ алмасудың нашарлауына және ентігу пайда болуына әкеледі.
Тыныс алу жүйесінің ауруларынан экономикалық залал ауру жануарлардың өлуінен қалыптасады, ол 10% - ға жетеді, ауру және ауырып қалған жануарлардың өнімділігін, емдеуге жұмсалатын шығындарды төмендетеді.

II. Әдебиетке шолу

К.Н. Қожанов [1] деректері бойынша бронхопневмонияның белгілері, көпшілігінде ауруды тудырған себептердің ерекшеліктеріне, малдардың түрлері мен жастарына байланысты болады. Жіті түрде өткен аурудың бастапқы кезеңінде, бронхиттің белгілерінен басқа, жалпы жабығу, сыртқы орта әсеріне реакциясының бәсенделуі, әлсіздік, азыққа зауқы төмен не бәсеңделуі, дене қызуының 1-2°C көтерілуі байқалады.
Бронхопневмония көп себепті ауру деп есептелінеді Ол организмге бірнеше қолайсыз жағдайлардың (стресстер) бір мезгілде әсер етіп, оның табиғи төзімділігін әлсіретуінен пайда болады. Бронхитті тудыратын себептердің барлығы дерлік одан гөрі күштірек және ұзағырақ әсер етсе, бронхопневмонияның да себепкері болады.
М. Қожабаев, Ш.М. Қаратаев [2] мәліметтеріне сүйенсек, әлсіреген және қатты арықтаған малдарда дене қызуы көтерілмеуі де мүмкін. Аурудың 2-3 күндері тыныс алу жүйесінің зақымдалған белгілері: жөтел, күшейген ауыр тыныс және ентікпе, танауларынан ұйымалы-катаральді не катаральді ақпа ағу, қатаң везикулярлы тыныс, бронхылар мен өкпелерде алдымен құрғақ, сонан соң ылғалды сырылдар естіледі Бірнеше тәуліктерден кейін перкуссиялап тексергенде өкпелердің алдыңғы ұштарынан күнгірттенген бәсең дыбыс шығатын жерлер аныкталады.
Қ.Қ Қожанов [3] зерттеулерінде Көмескі және созылмалы түрлерінде өтетін бронхопневмонияға тән белгілер өсіп-жетілуі кешеуілдейді, салмақ қосуы азаяды, арыктайды, азыққа зауқы бәсеңдейді, мал көбінесе жатады, шошқалардың танау айнашығы мен тұяғы көгереді. Тыныс алуы жиілеп зорланады, дем шығару қиындап, бүйір согу ентікпесіне айналады. Шошқаларды орындарынан тұрған кезінде 30-40 рет қайталанатындай құрғақ жөтел қысады. Аускультация кезінде қатаң везикулярлы тыныс, құрғақ не ылғалды сырылдар, қабынған ошақтарда бронхиалды тыныс естіледі, кейде сол ошақтардан тыныс шуылдары мүлдем естілмеуі де мүмкін. Перкуссиялаған кезде өкпелердің алдыңғы жүрек тұсындағы және диафрагма бөліктерінің астыңғы жақ ұштарында күңгірт бәсең дыбысты ошақты жерлер аныкталады.
Т.Сайдулдин [4] еңбектерінде бронхопневмонияны бастапқы кезінде рентгенмен тексергенде өкпенің алдыңғы және жүрек тұсы бөліктерінде орташа дәрежелі қоюлықты, біркелкі қарауытқан ошақтар, бұлынғырланған өкпе жиектері, жүректің бұлдыраған алдыңғы шегі, айқындалынбаган бронх тармақшаларының кескіні көрінеді. Біракқ осындай көрініс жағдайларда жүрек-диафрагма үшбұрышының шектері айқын көрінеді, қабынған ошақтардың тұсында қабырғалар кескіні жақсы көрінеді. Ауру созылмалы түрде өтіп, зақымдалған ошақтар тұрақтыланған кезінде өкпенің жоғарғы, жүрек тұсы және диафрагма бөліктерінде қою қарауытқан айқын ошақтар көрінеді, көпшілік жағдайда, жүректің алдыңғы шегі онша байқалынбайды, жүрек-диафрагма үшбұрышының шектері және зақымдалынған жерлердегі қабырғалар кескіндері анық көрінбей көмескіленеді.
Ж. Бердімұратов [5] жазбаларында жазылуынша ауру созылмалы түрде еткенде, өкпе жайылмалы, үдемелі түрде зақымдалынған кезінде, рентгентексеріс өкпелердің алдыңғы және астыңғы жақ бөліктерінде үлкен көлемді, жайылмалы, қою қарауытқан көріністі көрсетеді. Зақымдалынған жерлерде жүрек шектерінің жүрек-диафрагмалық үшбұрышының және қабырғалардың кескіндері жақсы ажыратылмайды. Омыртқалар қырына жақын орналасқан өкпенің үстіңгі жақ бөліктерінде эмфизема ошақтары және бронх кескіндерінің пішіндері айқын байқалады.
Ермахан Өмірбекм [0] деректерінде бұзаудың жалпы ас қорыту жүйесі бұзылуы мүмкін. Ауырғаннан кейн азыққа тәбеті тартпай суды көп мөлшерде іше бастайды. Бұзау аза бастайды. Несеп жүйесінде үлкен патология байкалады. Зәр бөлу жиілеген, олигурия, кейде тіпті анурия болуыда мүмкін, түсі лай түстес, кейде ақшыл-қызыл не қоңыр түсті болып келеді. Көбінесе кышқылдығы жоғары болады. Ірі қара малды өсіріп бордақылайтын шаруашылықтарда, көп жағдайда, бронхопневмонияның пайда болып көп таралуына зоогигиеналық нормативті технологияның бұзылғандығы: шаруашылықтардан малды көліктермен кешенге алып келе жатқанда суық тигізу, әкелген малды суық күндері суық қораларда жуу, малды ылғалды едені цемент, желөтінде қорада төсенішсіз ұстау, жылы қорада тұрған малды суық сумен суару т.б әкеліп соктырады.
Б.К. Ілиясов [7] мәліметтерінде жазылуынша ветеринариялық тәжірибеде тыныс алу жүйесі ауруларына, оның ішінде бронхопневмонияға қарсы емдеуге қолданылатын дәрі-дәрмектердің тиімділігі біршама төмен екені байқалады, көп жағдайда олардың емдік нәтижесі аз болып, олар дерттен болатын зардаптарды толық жоя алмайды. Антибиотиктерге микрофлоралар сезімталдығы аз болатындықтан және ауру малдың организміндегі ферметативтік жүйкесін зақымдау әсерінен, оның тыныс жолы ауруларына болған пайдасына қарағанда зияны артық болып шығады.
Жаңабай Төлеуіш [8] деректерінде тыныстану ағзалары ауруларының малға келтіретін экономикалық зияны ауруға душар болған жануарлардың қауырт өлімге ұшырауынан немесе лажсыздан сойылуынан, одан алатын өнімнің сапасы төмендеуінен малдың күйі нашарлауынан тірілей салмагын жоғалтуынан құрылады. Жалпы барлық жұқпайтын аурулар арасында, тыныстану жүйесінің аурулары 12- 64 %га дейн жетеді. Тыныстану ағзалары ауруларына көбінесе малдың жас төлдері душар болады.
Қасымов E [10] жазбаларында жануарлардың тыныс алу процесі өкпе мен қоршаған орта арасында газдардың алмасуынан сыртқы тыныс алу, газдарды қан арқылы тасмалдаудан және тін жасушалары мен қан арасындағы ішкі газ алмасудан қалыптасады. Тыныс алу кезінде ауа алдын ала ауа өткізгіш жолдарына түсіп, онда жылынып, ылғалданып тазарады. Ішкі бөгде денелерді микробтарды сүзіп, тұндыратын кілегейлі заттар бөледі Тербеліс қабілеті бар эпителий жасушаларының қозғалысы арқылы сүзілген бөгде денелер кілегеймен бірге сыртқа қарай организмнен ығыстырылып шығарылады.
Жамансарин Т.М [14] Малдарды басты мақсатта (негізінен) азықтық өнімдер мен қайта өндейтін өндірістерге шикізаты үшін өсіреді. Будан барып, малдың өнімбергіштігі олардың басты селекцияға түсетін шаруашылықтық пайдалы белгілеріне байланысты. Малдың жоғары өнімділігін ажырату және аз шығында жоғары өнім алу үшін азықтың сапасына және өнімділігіне әсер ететін ықпалдарды білу керек. Баға беру үшін және іріктегенде дұрыс ұйымдастыра білу және малдың өнімділігін есепке ала отырып қазіргі кездегі әдістерді пайдалану керек. Осы және басқа да малдардың өнім беру деңгейін жақындатылған мәліметтер бойынша оларға берілген экстерьер және конституциялық баға беру негізіне сүйене отырып алуға болады, бірақ та малдың барлық өнім беру сапасын сыртқы түрі бойынша анықтау мүмкін емес. Малдардың шаруашылыққа пайдалы белгілерінің өте күрделі табиғаты бар болғандықтан, олар әртүрлі ықпалдардың әсерінен күрделі өзгерістерге ұшырайды. Себепті және өзгергіштік заңдылықты білу, малдардың өнімдерін жүйелі түрде көтеру және сапасын жақсарту үрдісін басқару да керек. Мал өнімдерінің негізгі түрлері сүт, ет, жүн, елтірі, жұмыртқа, қымбат аң терісі.

III. Негізгі бөлім

2.1 Ауруды анықтау

Пневмония (өкпенің қабынуы) тыныс алу органдарының басқа ауруларымен салыстырғанда кең таралған және оның үлесіне тыныс алу органдарының барлық ауруларының 80% келеді. Барлық пневмониялар маңдай және лобулярлы болып бөлінеді.
Лобулярлық пневмония өкпе үлесіндегі қабынудың біртіндеп таралуымен сипатталады. Лобарлы пневмонияға қарағанда клиникалық белгілері айқын емес. Жиі созылмалы, кейде симптомсыз өтеді. Бұл түр бойынша ателектатикалық (өкпе тінінде қайтарымсыз учаскелердің пайда болуы нәтижесінде пайда болады - ателектаздар немесе Ұйықтаған - гипопневматоздар), аспирациялық (тыныс алу жолдарына бөгде денелер түскен кезде пайда болады), метастатикалық немесе іріңді (басқа ағзалар мен ағзаның тіндерінен өкпелік бактериялық микрофлораға енудің нәтижесінде пайда болады), іріңді - некротикалық немесе өкпе гангренасы (өкпе тінінің іріңді - шірік балқуы), гипостатикалық (өкпеде қан іркілісі нәтижесінде пайда болатын ауру - гипостаз және кейіннен катаральды қабынудың дамуы) пневмония.
Маңдай пневмония әдеттегі жағдайларда, аурудың алғашқы сағаттарында, өкпенің жеке үлесімен немесе тіпті бүкіл өкпемен қамтылған өкпеде қабынудың тез таралуымен сипатталады. Маңдай пневмония әрқашан ауыр клиникалық белгілермен тез өтеді. Аурудың айқын сатысы бар. Бұл түрі бойынша іріозды пневмония (жіті ауру, сатыдан өтетін) және кейбір жұқпалы аурулар (жұқпалы анемия, контагиозды плевропневмония, пастереллез) өтеді.
Пайда болатын экссудаттың сипаты бойынша өкпенің қабынуы катаральды, іріңді, фибринозды, ағымы бойынша - жіті және созылмалы, ал этиологиясы бойынша - бастапқы және қайталама болады.
Қабыну процесі альвеолдың (пневмония) шырышты қабығымен сирек шектеледі, ал бронхтарды да қамтиды немесе керісінше, бронхтың шырышты қабығынан (бронхит) басталады, ал кейіннен жалғастыру бойынша альвеолға өтеді, онда ауру бронхопневмония деп аталады. Пневмонияның барлық аталған түрлерінің ішінде ең көп таралған катаральды бронхопневмония болып табылады.
Бронхопневмония-бронхтар мен экссудаттың альвеолдарында көп мөлшерде шырыштан тұратын, шырышты қабықтың, лейкоциттердің, тыныс алу функциясынан зақымданған учаскелердің ажыратылуымен, қан айналымының бұзылуымен және тыныс алу жетіспеушілігімен және ағзаның улануымен газ алмасуымен сипатталатын бронхтар мен өкпенің қабынуы.
Ауру бронхта, бронхты ағашпен өкпе тініне пайда болатын патологиялық процестің таралуымен сипатталады.
Төлде олар бастапқы және қайталама бронхопневмонияға бөлінеді. Бастапқы бронхопневмониялар әдетте сыртқы ортаның қолайсыз факторларының және құрсақішілік дұрыс дамбаудың салдарынан пайда болады. Екінші реттік бронхопневмониялар бірқатар жұқпалы ауруларда (паратиф, геморрагиялық септицемия, торайлар тұмауы, шошқалардың вирустық бронхопневмониясы, аскариоз, диктиокаулез) байқалады. Жеке фермаларда олар төлдің 50-70% - на дейін зақымдайды.
Бронхопневмония көбінесе жас жануарлар арасында тіркеледі. Ауру жылдың қысқы-көктемгі және жазғы маусымында жиі туындайды. Қысқы-көктемгі тұтану әдетте ақпан айында ең көп науқастар санымен және олардың наурыз - сәуір айларында қайтыс болуымен басталады.
Көбінесе бұзаулар 2-апталық 2-3 айлық жасқа дейін зақымдалады. Жазғы тұтану кезеңінде 2-3 ай және тіпті 4 ай жастағы бұзаулар ауырады. Торайлар мен қозылар 2 айдан және одан жоғары жаста ауырады.

3.2 Ауру этиологиясы

Бронхопневмония-полиэтиологиялық ауру және әдетте ағзаға резистенттілікті әлсірететін қолайсыз факторлардың (стрессорлардың) аралас әсері нәтижесінде пайда болады. Бронхопневмонияның ең жиі сыртқы (экзогенді) факторлары-суық тию және т.б. тыныс алу жолдарының тітіркенуімен байланысты. Бұл бөлмедегі ауаның жоғары ылғалдылығы, шикі едендер мен қабырғалар, цемент еденіндегі төсенішсіз, өтпе жолдар, аммиактың, күкіртсутектің артық жиналуы және т. б. Ерте көктемде және күзде ауа райының тұрақсыз болуына және тәулік ішінде ауа температурасының күрт ауысуына байланысты аурушаңдық айтарлықтай артады.
Алғашқы бронхопневмониялар ұстаудың санитариялық - гигиеналық режимі бұзылған кезде (ылғалды, скученность, үй-жайдағы аммиактың жоғары болуы, желге, жаңбырға салқындатқыш, ауаның төмен температурасының әсері) және аналық мал басын жеткіліксіз немесе толық емес азықтандырумен байланысты жас ағзаның табиғи резистенттілігінің төмендеуі нәтижесінде пайда болады. Факторлардың екі тобы да өзара байланысты. Бұл төлдің нашар резистенттілігі оның сыртқы ортаның өзгерістеріне сезімталдығын арттырады, ал нашар микроклимат, өз кезегінде, әлсіз төлдің тыныс алу органдарының ауруларына бейімділігін күшейтеді.
Жас ағзаның резистенттілігінің төмендеуі, әсіресе қозылардың нашар азықтануының салдарынан байқалады. Қыста туған қозылар (ерте төл), толық, жақсы дамиды және кеш көктемде туған қозыларға қарағанда бронхопневмониялар сирек кездеседі. Аналық қойдың ерте төлдеуі кейінгі және ерте кезеңдерде болады, бұл кезде аналық қой организмінде жазғы және күзгі жаю кезеңінде жинақталған қоректік, минералдық заттар мен витаминдер қоры сақталады. Бұл факторлар ұрықтың қалыпты ішкі дамуын және қысқы қыс пен жаз мезгілдерін тасуға қабілетті күшті қозылардың туылуын қамтамасыз етеді. Кеш тотыққанда ағзадағы қоректік заттардың қоры қоралық кезеңде (әсіресе азықтандырғанда) жұмсалады, бұл ұрықтың құрсақтағы дамуына жағымсыз әсер етуі мүмкін. Мұндай жағдайларда ол тірі салмағы аз, әлсіз және жиі тыныс алу органдарының ауруларына ұшырайды. Қозылардың өлуі науқас ағзаны көшіре алмайтын жазғы ыстықта болады. Жануарлардың басқа түрлері бойынша да осындай жағдай байқалуы мүмкін.
Бронхопневмонияның пайда болуына жануарлар ағзасының табиғи резистенттілігін төмендететін факторлар да ықпал етеді: дамымаған, жас төлдің өміршеңдігі төмен гипотрофиялық, рациондағы протеиннің, жекелеген амин қышқылдарының, витаминдердің, минералдық компоненттердің жетіспеушілігі, серуендетудің болмауы, табиғи немесе жасанды ультракүлгін радиацияның жеткіліксіздігі, жас жаста (әсіресе молозивті кезеңде) асқазан-ішек ауруларымен ауыруы.
Жас төлде бронхопневмонияның пайда болуына А витаминінің жетіспеушілігіне ықпал етеді, өйткені нәтижесінде тыныс алу жолдарының реснит тәрізді эпителийі жалпақ көп қабатты болып алмастырылады,бұл бронхиальды секреттің реологиялық қасиеттерінің бұзылуына әкеледі.
Бронхопневмонияның пайда болуы мен дамуында бактериялық микрофлора үлкен рөл атқарады. Пневмония ошақтарынан, кеңірдекті және бронхты шырышынан көптеген ауру және бронхопневмониядан өлген жануарлардың әр түрлі микроорганизмдерін бөліп алуға болады: пневмококтар, стафилококктар, стрептококктар, сарциндер, тесіктер, ашытқы тәрізді саңырауқұлақтар, микоплазмалар, кейде көкірек таяқшалары. Көптеген жағдайларда этиологияда бактериялық микрофлора қайталанған, асқынатын рөл атқарады. Алайда, белгілі бір жағдайларда ол аурудың алғашқы себебі болуы мүмкін. Бұл микробтардың вируленттік немесе уыттылық қасиеттерінің күшеюі кезінде, ағза бұрын кездеспеген жеңіл микробтарға түскен кезде орын алуы мүмкін, бұл жануарлардың әртүрлі топтастырылуында және фермаларды басқа шаруашылықтардан жас шыбықпен толықтыруда болады.
Ауыл шаруашылығы жануарлары төлдерінің бронхопневмонияларының пайда болуы, дамуы және таралуында респираторлық инфекциялардың этиологиялық рөлі дәлелденген. Тыныс алу мүшелеріндегі қабыну процестері көптеген вирустардан, соның ішінде тұмау, парагрипп, риновирустар, реовирустар, аденовирустар және т. б. вирустардан туындауы мүмкін. Алайда бұл инфекциялар бронхопневмонияның дамуымен де өтуі мүмкін, бұл әдетте бактериялық инфекцияның асқынуы кезінде болады.
Яғни, төлде бронхопневмонияның пайда болуының негізгі себептері::
1.толық емес азықтандыру және аналар мен төлді дұрыс асырмау топырағында ағзаның сыртқы орта жағдайларына бейімділігінің әлсіз болуы, сондай-ақ басқа да стресс-факторлар;
2.ағзаның өсуінің, дамуының және қарсыласуының әлсіреуі туғаннан кейін, тіпті құрсақішілік даму қалыпты өткенін ескере отырып, пайда болуы мүмкін.
Мысалы, 2-3 ай жастағы бұзаулардағы ауру дамиды, себебі олар сүтті азықтандырудан кейін концентраттары мен минералды-витаминді қоспасыз алмұрт жемдерімен тамақтандыруға ауыстырылады,бұл олардың резистенттілігін күрт төмендетеді.
Нашар дамыған жас балапандар әрдайым бронхопневмониямен ауырмайды. Оның пайда болуына келесі жағдайлар ықпал етеді:
1.ұзақ жасушалық құрамы немесе жеткіліксіз (жоқ) моцион салдарынан тыныс алу мүшелерінің жеткіліксіз жұмыс істеуі. Нәтижесінде альвеолдың жеткілікті түзілуі дамиды;
2.суық (суықтың және ылғалдың әсеріне байланысты) нәтижесінде ағзаның жылу беруі жылу өндірісінен асып түседі;
3.қызып кету-күннің таяқшалары астында ұзақ уақыт болатын әлсіз дамыған бұзауларда ауаның жоғары температурасы кезінде жылулану бұзылады. Нәтижесінде температура жоғарылайды және тыныс алу және жүрек соғу жиілігі артады;
4.аммиак, күкіртсутегі жоғары концентрациясы бар үй-жайларда жас балапандардың ұзақ уақыт бойы болуы, бұл құрғаған жағдайда, желдетудің нашарлауы және кәрізбен болуы мүмкін;
5.гиповитаминоз А,Д
6.ұзақ жүретін және қайталанатын асқазан-ішек аурулары;
7.микрофлора, ауамен жүретін және босаңсыған ағзада белсендірілетін жас төл-стрептококка,стафилокка, диплокка, сарцина.

2.3 Патогенез

Бронхопневмонияны өкпеде орналасқан жергілікті процесс ретінде ғана емес, ағзаның барлық жүйелері мен функцияларының бұзылуынан пайда болатын жалпы ауру ретінде қарастырады.
Этиологиялық фактордың әсерінен, мысалы, қатты салқындау, ағзада нейрогуморальді реакциялардың бұзылуымен пайда болатын аллергиялық жағдай дамиды, бұл сайып келгенде бронхтар мен өкпе альвеолының қалыпты қызметінің бұзылуына әкеледі. Бронхтардың шырышты қабығында алдымен спазм байқалады, содан кейін капиллярлардың парезі және веналық қан іркілісі байқалады, өкпе тінінде қан құйылу және ісіну пайда болады. Қанда лизоцим, гистамин концентрациясы төмендейді және өкпе тінін тітіркендіретін және өкпеде қанның іркілуіне және шырышты бронхтар мен бронхтардың ісінуінің дамуына ықпал ететін ақуыздардың глобулинді ірі дисперсті фракцияларының құрамы артады. Лейкоциттердің фагоцитарлық белсенділігі және бронхты шырыштың лизоцимдік белсенділігі төмендейді.
Сау жануарларда тыныс алатын ауамен келіп түсетін жолда микрофлораның бөгеті бронхтардың ресниталы эпителийі болып табылады, микрофлораның бір бөлігі лейкоциттер болып табылады. Ауру малдарда эпителийдің кедергілік функциясының төмендеуі нәтижесінде бронхтардың шырышты қабығында және тыныс алу жолдарының саңылауларында микрофлораның тез көбеюі үшін жағдайлар жасалады, оның уыттылығы күшейтіледі.
Микоплазмалар мен вирустар шырышты қабықтың эпителийіне еніп, онда көбейеді. Сондықтан бұл жағдайларда бастапқы өзгерістер тыныс алу жолдарының шырышты қабықтарында барынша байқалады, ал экссудат бактериялық флорамен асқынғаннан кейін бірнеше күннен кейін бронхтар мен альвеолдарда жинақталады.
Бактериялардың бронхопневмониясының дамуына басым қатысу кезінде бастапқы өзгерістер негізінен экссудативті процеспен және лейкоцитарлық реакциямен сипатталады,бұл алдымен серозды, содан кейін бронхиол мен альвеол саңылауында катаралды экссудаттың тез жиналуымен көрінеді. Бұл бактериялар әдетте шырышты қабықтың қабырғасына енбейтіндіктен, өкпенің респираторлық бөлігінің тыныс алу қуыстарының саңылауларында ғана көбейеді.
Бронхопневмонияның қабыну процесі ірі бронхтардың ұсақ, содан кейін бронхиолдар мен альвеолдарға жалғасуы бойынша, яғни бронхиттің асқынуы ретінде дамуы мүмкін. Алайда, қабыну процесі бастапқыда бронхиолдар мен альвеолдарда пайда болуы мүмкін, содан кейін бронхқа өту. Барлық жағдайларда бронхопневмонияға өкпеде үдерістің ендік (лобулярлық) түрі тән. Алдымен өкпенің краниальды бөліктері (ұшы және жүрек бөліктері) зақымданады.
Қабыну процесі бронхиалды тарамдардың жалғасуы немесе лимфа жолдары бойынша таралады.
Аурудың жіті ағымы кезінде алдымен өкпенің үстіртін жатқан бөліктері зақымданады. Аурудың бастапқы сатысында толқынаралық дәнекер тіні зақымданған бөліктерден дені сау қабыну өту жолында бөгет болып табылады, бірақ одан әрі бұл тосқауыл функциясы жоғалады.
Аурудың созылмалы ағымында, әсіресе этиологиялық факторлар жойылмаса және ем жүргізілмесе, үдеріс қабыну жеке ошақтарының ірі ошақтарға (кілегей маңдай пневмония) қосылуының нәтижесінде Маңдайға өтуі мүмкін. Созылмалы ағысы бар науқастарда, шошқада жиі слипчивные плеврит және перикардит, өкпе эмфиземасы түрінде асқынулар болуы мүмкін.
Бронхопневмонияның қабыну процесінің сипаты этиологиялық факторға және ағзаның қарсылық дәрежесіне байланысты өзгереді. Аурудың бастапқы сатыларында бронхтар мен альвеолдарда серозды, серозды - катаральды немесе катаральды қабыну дамиды. Бронхтар мен альвеолдың бетінде муцин, лейкоциттер, эритроциттер және бронхтар мен микробтар эпителийінің жасушаларынан тұратын жарқырамайтын экссудат шығады. Созылмалы процестерде экссудатты ұйымдастыру, пневмониялық ошақтардың индурациясы және ескіруі, өкпе тінінің іріңді-некротикалық ыдырауы және бронхтар жүреді.
Қабыну ошақтарынан қан мен лимфаға токсиндер мен ыдырау өнімдерінің сіңуі нәтижесінде дене қызуының әртүрлі дәрежесіндегі жоғарылауымен, жүрек-қан тамырлары, тыныс алу, ас қорыту, жүйке және басқа да жүйелер қызметінің бұзылуымен қатар жүретін ағзаның улануы байқалады.
Бронхопневмониямен ауыратын науқастарда өкпенің тыныс алу бетінің азаюынан, бронхтың саңылауында экссудаттың жиналуы және уыттану ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.