Ерітінділер қасиеттері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Астана Медицина Университеті АҚ

СӨЖ
Тақырыбы: Биологиялық ерітінділердің электрокинетикалық қасиеттері. Элетрофорез. Электроосмос. Медицинадағы электрофоретикалық зерттеу әдістері.

Орындаған: Естаева Айдана Айбыновна
Тобы: 134
Факультеті: Жалпы Медицина
Қабылдаған: Таухихова Мадина Болатовна

Нұр-Сұлтан 2019

Мазмұны:
oo 1. Кіріспе
oo 1.1.Жалпы ерітінділер туралы түсінік. Ерітінділер қасиеттері.
Дисперісті жүйе туралы түсінік.

oo 2. Негізгі бөлім
oo 2.1. Биологиялық ерітінділердің электрокинетикалық қасиеттері
oo 2.2. Элетрофорез
oo 2.3. Электроосмос

oo 3. Қорытынды
3.1. Медицинадағы электрофоретикалық зерттеу әдістері

1.Кіріспе
1.1.Жалпы ерітінділер туралы түсінік. Ерітінділер қасиеттері.
Диспресті жүйе туралы түсінік.
Ерітінді - екі не одан көп компонентерден ( құрамына кіретін заттар) тұратын гомогенді жүйе. Ерітінділер сұйық , қатты, газ тәріздес болады. Ең маңызды ерітінділер - сұйық ерітінділер, олар газ, сұйық, қатты заттардың сұйықтағы ерітіндісі. Адам, жануарлар, өсімдіктер ерітіндісіз өмір сүре алмайды (ас қорыту - көректік заттар ерітіндіге айналады; қан, лимфа - ерітінді). Химиялық процестермен байланысты өндіріс салаларының барлығы ерітіндіні пайдаланады. Ерітінді еріген зат пен еріткіштен тұрады . Еріткіш еріген заттан көп болады. Көбінесе еріткіш ретінде су алынады. Ерітінділердегі бөлшектердің мөлшеріне қарай ерітінділер жүзгін ( суспензия, эмульсия) ,бөлшек мөлшері (радиустары) - 10 - 5 - 10 - 3 см; коллоидты ерітінділер - 10 - 7 - 10 - 5 см; шын(нағыз), молекулалық ерітінділер - 10 - 8 - 10 - 7 см аралығында болады. Нағыз ерітінділерде таралып жүрген зат жеке молекулаларға не жеке иондарға дейін ұсақталады. Олар өте тұрақты, ұзақ уақыт дисперстік фаза мен дисперсиялық ортаға ыдырамайды. Біз нағыз сулы ерітінделерді қарастырамыз. Ерітінділердің қасиеттері ерітіндіні құрайтын компоненттердің концентрациясына тәуелді болады. Концентрация - еріген заттың ерітіндідегі мөлшерін көрсетеді. Егер ерітіндінің концентрациясын сандық мөлшермен көрсетпесе, оларды қанықпаған , қаныққан, аса қанық , сұйық , қою, концентрленген деп бөледі. Қанықпаған ерітінді - еріген заттың жаңа мөлшерін әлі еріте алатын ерітінді. Қанық ерітінді - белгілі бір температурада затты одан әрі еріте алмайтын ерітінді. Аса қанық ерітінді - сол температурадағы ерігіштігіне сәйкес еруге тиісті мөлшерден артық затты еріген күйде ұстай алатын ерітінді. Аса қанық ерітінді тұрақсыз, еріген заттың аз мөлшерін ғана ерітіндіге салса, артық еріген зат тез кристалданады. Сұйық ерітінді - еріген зат аз ерітінді. Қою ерітінді - еріген зат көп ерітінді Концентрленген ерітінді - өте қою ерітінділер. Ерітіндідегі еріген заттың мөлшерінөлшемсіз бірлікпен - үлес не пайызбен, не өлшемді шамамен - концентрациялармен көрсетеді: Массалық үлес ( С) - еріген заттың массасының ерітіндінің жалпы массасына қатынасы; Мольдік үлес ( Ni ) - еріген заттың ( не еріткіштің) мөлшерінің ерітіндідегі барлық заттар мөлшерлерінің қосындысына қатынасы , егер n1 және n2 - еріткіш пен еріген зат мөлшері болса ( тек бір ғана зат еріген болса) , онда
N2 = n2 (n1 + n2) ;
N1 = n1 ( n1 + n2 )
мұндағы N2 және N1 еріген зат пен еріткіштің мольдік үлесі. Молярлы концентрация ( См) не молярлылық ( М) - еріген заттың мөлшерінің ерітінді көлеміне қатынасы , мольл Моляльды концентрация не моляльдылық ( m ) - ерігензаттың мөлшерінің еріткіш массасына қатынасы , моль кг ( Н2 О) Эквиваленттің молярлы концентрациясы ,Сн ( нормальность) - еріген заттың эквивалентінің санының ерітінде көлеміне қатынасы, моль л.
Дереккөзі: https:www.qazbrand.infoall1474 eritindiler-eritindiler-koncentrac
Ерігіштік. Қаныққан ерітіндідегі еріген заттың шамасы - ерігіштік деп аталады.Заттардың ерігіштігі еритін зат пен еріткіштің табиғатына, температураға, ал газдар үшін қысымға да тәуелді болады. Қатты және сұйық заттың ерігіштігін ерігіштік коэффициентімен (К)көрсетеді, яғни 100 г еріткіште қанық ерітінді түзгенге дейін ери алатын заттың массасы. Газдардың ерігіштігін абсорбция коэффициентіменсипатталады, ол - еріткіштің бір көлемінде қанық ерітінді түзілгенге дейін еритін газдың көлемі көрсетеді. Генри заңыбойынша тұрақты температурада сұйықтың берілген көлемінде еріген газ массасы сол газдың парциал қысымына тура пропорционал. Оның математикалық өрнегі :
с = k x P ,
мұндағы с - газдың ерігіштігі, мольл; Р - газдың парциал қысымы , атм; k - пропорционалдық коэффициент, не Генри коэффициенті, мольлxатм. Генри заңынан газдың еритін көлемі (яғни абсорбция коэффициенті) сол (берілген) температурада газдың парциал қысымына тәуелді емес екендігін көруге болады. [1]
Газдар қоспасының еруі Дальтон заңына бағынады: қоспадағы әр газдың ерігіштігі оның парциал қысымына тура пропорционал. Қатты заттардың суда еруі көбінесе эндотермиялық процесс, себебі көп жағдайда гидратация кезінде кристалдық торларды бұзуға жұмсалатын энергиядан аз энергия бөлінеді. Осы екі шаманың қатынасы ерудің жалпы жылу эффектісін ( +- Q) анықтайды. Егер Q мәні оң болса, қатты заттардың ерігіштігі температураны көтергенде , азаяды, теріс болғанда - артады. Ерігіштіктің температураға тәуелділігін график түрінде бейнелесе - ерігіштік қисығытұрғызылады , одан заттарды қайта кристалдап тазалағанда алынған заттың шығымын не жоғалтылған мөлшерін анықтайды.[1]
Дисперісті жүйе туралы түсінік:
Ағылшын химигі Томос Грим (1860 ж) желім,желатин, альбумин және крахмал сияқты заттар,кәдімгі ерітінділерден пергамент немесе колладийден дайындалған жарғақтан өту қаблеті бойынша өзгеше болатындығын табады. Егер колладиден жасалған шағын дорба ішекке қант пен желім ерітіндісін салып, осы дорбашаны ағынды суға салса, дорбаша қабырғасынан қант ерітіндісі жеңіл өтеді де желім дорбашада қалып қояды.Мұндай әдісті диализ (сүзу) дейді. Өтпей қалатын заттарды гректің коllа - желім деген сөзіне баламалап коллоидтар деп атайды. Томос Грим дисперстік жүйенің қасиетін зерттейтін коллоидты химияның негізгі қалаушы.
Шын ерітінділер- гомогенді жүйелер, ондағы бөлшектер ион, атом және молекула 5 км жоғары өлшемінде болады. Жүйедегі бөлшек өлшемдерін бірнеше ондаған есе үлкейткенде гетерогенді жүйеге айналады. Мұндай жүйелерді дисперістік ( ұсақ, майдалық) жүйелер дейді , ол екі фазадан тұрады: дисперісті орта және дисперісті фаза (дисперісті ортада аса ұнтақталған бөлшектер).
Дисперіістік жүйенің маңызды сипаттамасы дисперістік дәрежесі, яғни дисперістік фаза бөлшектерінің орташа өлшемі.Барлық жүйелер дисперістік дәрежесі бойынша бөлінеді .
1.Молекулалы- дисперісті , ондағы зат бөлшек тері ион, атом, молекула түріне жүреді .
Бұл шын ерітінділер.
2.Дисперісті немесе ірі дисперісті жүйелер, ондағы бөлшектер өлшемі 10-6 м дейін, олар турақсыздану және уақыт өткен сайын дисперістік фазаға дисперістік ортаға бөлінеді:
3.Жоғары дисперісті немесе коллоидты жүйелер ондағы бөлшектердің орташа диаметрі 10-6 -10-9 м аралығында, бұлар едәуір тұрақты.
Дисперістік орта мен дисперістік фазаның агрегаттық күйіне байланысты дисперістік жүйе түрлері болады.
Дисперістік жүйелер арасындағы коллоидтық ерітінділердің (зольдердің) орны ерекше-ол дисперістік орташа сұйық жоғары жүйе коллоидтық бөлшектерді мелцилла дейді.
Мелцилла құрылысын аса суйық күміс нитраты мен калий йодиді ерітінділерді әрекеттескенде амияктың , күміс йодідінің коллоидты ерітіндісі түзілуі мысалында қарастырайық:
Аg NO 3 +KI= Ag I + KNO 3
Ag+ + NO- 3+ K+ + I- = Ag I+ K + + NO- 3
Ерімейтін күміс йодиді коллоидты бөлшектің ядросын- күміс йодиды микрокристалын түзеді және ол AgI көптеген m молекуласынан тұрады:
m (AgI )- коллоидты бөлшектің ядросы.
Ядроның бөлшек қабығына ерітіндіде бар иондарының бірі берілген жағдайда , не күміс иондарының, не йод иондарының біреуі адсор бцияланады.Егер коллоидты ерітінді калий йодиді артық кезінде алынса , онда ядро йод иондар адсорбцияланады.Олар ядроның торын толықтыра аяқтап , адсорбциялық қабат түзік және ядроға өз зарядын беріп, оны теріс зарядтайды:

m [Ag I] nI -
Ядро бетіне адсорбцияланып, оған тиісті заряд беретін иондарды потенциал анықтаушы иондар деп атайды.Сондай-ақ ерітіндіде потенциал анықтаушы иондарға таңбасы бойынша кері болатын иондар да бар,оларды қарсы иондар деп атайды .Біздің мысалдағы иондар, ол калий катиондары К+, оны адсорбциялық қабаттағы потенциал анықтаушы иондары электростатикалық таратады. Қарсы иондардың К + белгілі бөлімі адсорбциялық қабатқа енеді. Ядро мен адсорбциялық қабатты гранула
( түйір) деп атайды.
{m [Ag I] n I- (n x) K + } X-
Ядро адсорбциялық қабат
Гранула

Қарсы иондардың қалған бөлшектері иондардың диффузиялық қабатын құрайды.Адсорбциялық және диффузиялық қабаттармен бірге ядро электр бейторапты бөлшекті - мицелонны құрайды:
{ m [Ag I] nI- (n-x) K+ } x- XK+
Гранула Диффузиялық қабат
Мицелла

Коллоидты ерітінділерге (зольдерге) электрометті қосқанда түйір заряды, бұл бөлшектердің жабысуына әкеледі. Осылайша колоидтық бөлшектердің үлкен агрегатқа айналуын үю ( коагуляция) да.
Үю нәтіжесінде бөлшектер не салмақтық күш әсерінен түнбаға түсуі мүмкін ( бұл процесті седиментация дейді). Не жартылай қатты сертімді массаға ( гель не сіркер) айналуы мүмкін.
Коллоиидты ерітінділер организмдердің тіршілігінде үлкен рөл атқарады және әртүрлі технологиялық процестерде кезінен қолданылады : сабын қайнатуда,қағаз тоқыма өнеркәсібінде,дәрі-дәрмек және т.б өндірістерде.
Дисперсті деп газ, сұйық не қатты ортада тіркелкі таралған көптелген ұсақ бөлшектерден тұратын жүйелерді айтады.Дисперісті жүйелерге, мұнан басқа, түтікшелі- кеуек денелер ( топырақ, тау жыныстары, катализаторлар) да жатады.Дисперісті сөзі латынның dispezsus - ұнтақталған, майдаланған сөзінен туындайды..Кез-келген заттың майдалану дәрежесін дисперістілік ( Д ) шамасымен сипаттаймыз.[2]

Д= 1 ; ( см -1)
а
Демек дисперістілік-ұнтақталған бөлшектің диаметрінің немесе көлденең қимасының ұзындығының (а) кері шамасымен анықталады.Бөлшектің дисперістілігі артқан сайын оның меншікті беттік ауданы ( S меншік) да артады. Барлық дисперісті жүйелерге тән негізге екі белгі бар: жоғары дисперістілік ( майдалану) және гетерогенділік.
Дисперісті жүйелердің гетерогенділігі мынадан көрінеді: олар өзара ерімейтін кем дегенде екі фазадан тұрады.
1.Дисперісті фаза - ұнтақталған ұсақ бөлшектер.
2.Дисперісті орта- дисперісті орта, фаза бөлшектерін кіркелкі таратушы газ, суйық, не қатты зат.
Дисперісті жүйелерді әртүрлі белгілеріне байланысты жіктейміз.
А) Бөлшек өлшеміне байланысты жіктеу. Бөлшектердің ұнтақталу дәрежесіне байланысты дисперісті жүйелерді 3 топқа бөлеміз:
1.Ірі дисперісті жүйелер ( жүзінділер, супензия, эмульсия, ұнтақтар) бөлшектер радиустары 10 -2 - 10-5 см
2.Коллоидтық- дисперісті жүйелер ( зальдар), бөлшектер радиустары 10-5 -10-7 см.
3.Момпулалық- иондық ерітінділер, бөлшектер радиустары 10-8 -10-10 см
Адам қанының этритроциттері (0,7 10 -7 см ), ішек таяқшалары (0,3 10-7 см), тұмау вирусы (1 10-7 м), алтын залы ( 1 10 -8 м), колоидты- диперісті жүйелерге жатады.
Дисперістілік жүйесінің негізгі қасиеттеріне ( кинетикалық, оптикалық, каталиттік) қатты әсер етеді.[2]

2. Негізгі бөлім
2.1. Биологиялық ерітінділердің электрокинетикалық қасиеттері
Электрокинетикалық құбылыстар деп- электр тоғы қатысатын, екі фазадан салыстырмалы қозғалуы кезінде гетерогенді жүйелерде пайда болатын процестерді айтады.
Мұны 1807 жылы Ф.Ф.Рейсс ашқан.
Электрокинетикалық құбылыстардың себебі-ҚЭҚ болуы және грануланың диффузиялық қабатқа қатысты оңай ығысуы. Электр өрісі әсер еткенде мицелла ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.