Тәрбие әдістері туралы ұғым, топтастыру. Адамгершілік сананы қалыптастыру әдістері

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Тәрбие әдістері туралы ұғым,топтастыру.Адамгершілік сананы қалыптастыру әдістері.
Жоспар:
1. Тәрбие әдістері, анықтамасы, жіктелуі.
2. Адамгершілік (қоғамдық) сананы қалыптастыру әдістері.
3.Қортынды бөлім.
1. Тәрбие әдістері, анықтамасы, жіктелуі
Тәрбие әдісі дегеніміз - оқушылардың тұлғалық қасиеттерін
қалыптастыруға бағытталған тәрбиешілер мен тәрбиеленушілердің өзара
байланысты педагогикалық жұмыс тәсілдері.
Әдістерді мұғалім тәрбиенің мақсатына, мазмұнына балалардың жас және
дербес ерекшеліктеріне, тәрбиелік деңгейіне қарай іріктейді. Әдістер тәрбие
мақсатына жетуге, оқушыларды қоғамдағы тәртіп ережелерін үйретуге,
адамдармен қарым-қатынас жасауға, олардың жақсы тәжірибесін алуға
көмектеседі.
Қоғамдағы әлеуметтік-экономикалык; өзгерістерге байланысты тәрбие
мақсаты мен мазмұнының өзгеруі әдістер жүйесін жаңартады. Қазіргі кезде
әдістер жүйесінің ондаған жіктелісі бар, олардың біреулерінің тәжірибелік,
ал екіншілерінің теориялық маңызы басымырақ.
Сипатына қарай топтастырылған тәрбие әдістері: сендіру, жаттықтыру,
мадақтау және жазалау, іс-әрекетті ұйымдастыру, оқушының тәртібіне ықпал
ету әдістері.
Нәтижесіне қарай топтастырылған тәрбие әдістері:
:: адамгершілікті қалыптастыруға бағытталған түрткілер, қатынастар,
түсініктер, идеялар тудыратын әдістер.
:: әдептілікті және тәртіптілікті қалыптастыратын әдістер.
А.П.Пинкевич тәрбиені екі топқабөліп, бірінші тобына педагогикалық ұзақ
мерзімді әсер ету әдісін, ал екінші тобына өтпелі әдісті, яғни белгілі-бір
жағдайда нәтиже беретін әдістерді енгізген. Жеке тұлғаны қалыптастыруда
ұзақ мерзімді педагогикалық әдістер тиімді деп саналады. Олар: ұзақ
мерзімді жаттықтыру, оқыту әдістерінің жүйесі, тәрбиешінің жеке басының
үлгісі.
Қазіргі кезде тәрбие әдістерін жіктеудің 11-ден астам түрлері бар.
Солардың ішінде Т.Е.Конникова, Г.И.Щукина жәнеВ.С.Сластенин жасаған тәрбие
әдістері жіктеуінде бірізділік байқалады. Бұл жіктеу мектептерде
қолданылады.
Осыған орай тәрбие әдістері төрт топқа ажыратылады:
:: Адамгершілік сананы қалыптастыратын әдістер.
:: Іс-әрекет және қоғамдық тәртіп тәжірибесін қалыптастыратын әдістер.
:: Тәртіпке, іс-әрекетке ынталандыратын әдістер.
:: Мінез-құлық пен іс-әрекетке бақылау жасау, өзін-өзі бақылау,
ұйымдастыру және өзіне-өзі баға беруді, ұйымдастыруды жүзеге асыру
әдістері.
Тәрбие тәсілдері дегеніміз - әдістің бір бөлігі. Тәрбие тәсілдері:
1. Тәрбиенің мақсаттарын, міндеттерін, оларға жетудің жолдарын ұсыну.
2. Ақпараттық - ағартушылық.
3. Бағдарлау - іс-қызмет.
4. Қатынас.
5. Бағалау.
Тәрбиенің мақсаттары мен міндеттерін және оларға жетудің жолдарын
ұсыну тәсілін қолданып мұғалім оқушыларды идеялық адамгершілік
көзқарастармен қаруландырып, өз еңбегі мен ұжым еңбегін жоспарлауға,
ұйымдастыруға, еңбекпен іс-қызметтің мақсаттарына жету жолдарын таңдауға,
іс-қызметтің сапасы мен нәтижелерін олардың алдағы мақсаттарға сәйкестігін
анықтатуға үйретеді.
Бағдарлау - іс-қызметтік тәсіл оқушыларды еңбекке даярлауға қызмет
етіп, еңбек белсенділігін туғызып, іс-қызметке жауапкершілікпен қарауды,
халық игілігін молайту жолында еңбек ету қажеттігі сенімін қалыптастырады.
Балалар күнделікті іс-қызметке қатысып, қоғамның материалдық саласында
адамгершілік және еңбек бағдарларын дұрыс таңдап дамытады.
Қарым-қатынас тәсілі (коммуникативтік тәсіл) - балалар мен
ересектердің іс-қызмет кезіндегі қатынасына негізделіп, оқушылардың
қоғамдық мінез-құлық нормаларын игеруіне көмектеседі. Оқушылар тәртіп
ережелері жөніндегі ақпаратты топта, сыныпта, мектепте құрастырып, оны
төменгі және жоғары сынып оқушылары, мұғалімдер, ата-аналар, ересек адамдар
арасында жетілдіреді.
Бағалау тәсілі көмегімен мектеп оқушылары адамдардық кимыл-
әрекеттерін, көзқарастарын, сенімдерін, тәртіп бағыттарын айқындауға,
негіздеуге, өз іс-қызметін, оқу мен еңбектегі жетістіктерін, адамгершілік
сапаларын өздері бағалауға үйренеді. Оқушы іс-қызметтің адамгершілік
жақтарын бағалауға жаттығады. Мұғалім бағалауды, өзіне-өзі баға беруді
қалыптастырып қамқорлық жасайды. Баға беру алынған білімді жеке тәжірибемен
байланыстырып, оған жаңа қасиет береді.
Тәрбие құралдары дегеніміз - оқушының адамдық қасиеттерін
қалыптастыратын, мұғалім мен баланың санасына тәуелсіз материалдар. Тәрбие
құралдары:
:: Іс-әрекет түрлері (ойын, еңбек);
:: заттар (ойыншыңтар, электронды есептегіш машиналар);
:: рухани және материалдық мәдениет (өнер, қоғам, өмір);
:: бұқаралық ақпарат құралдары;
:: педагогикалық ықпал жасау құралдары.
2. Адамгершілік (қоғамдық) сананы қалыптастыру әдістері
Жеке адамның санасын қалыптастыру әдістері (ұғым, байымдау - пікірін
айту, баға беру, сендіру):
:: этикалық әңгіме;
:: әңгімелесу;
:: пікірталас;
:: лекциялар;
:: өнеге;
:: көндіру (суггестия).
Сананы қалыптастыру әдістерінің синонимі - сендіру әдісі арқылы
тәрбиеші оқушыға адам мінезіне қойылатын талаптар, еңбектің, басқа
адамдармен қарым-қатынастың маңызы туралы айтып, оның дұрыстығына баланың
көзін жеткізуге ұмтылады. Баланы жақсы сөз бен іске сендіру үшін мұғалім
тілді қолданады. Беделді, мәдениетті, тәжірибелі мұғалімдердің сөзі оқушыға
өтімді болады.
:: Этикалық әңгіме - этикалық, эстетикалық мәселелерді оқушыға
талдату. Мұғалім оқушылармен әңгімелескенде, олардың ойын тыңдап, онымен
санасады, ынтымақтаса жұмыс істеп, адамның мінез-құлқына, жүріс-тұрысына
қойылатын талаптарды бұзған оқушылардың іс-қылықтарын талдайды. Әңгімені
бастауға себепші болатын балалардың теріс қылықтары. Этикалық әңгіменің
жақсы өтуіне әсер ететін жағдайлар:
:: бір мәселе төңірегінде бірнеше пікірлердің айтылуы;
:: оқушы сұрақтарын мұғалімнің мақұлдауы, оған өзінің жауап беруіне
көмектесу;
:: әңгіменің дайын жауаптарының болмауы;
:: баланың өз ойын айтып, басқалардың пікірлерін тыңдауы;
:: қарым-қатынас мәдениеті, мұғалімнің оқушы дәлелді пікір ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.