ҚЫТАЙДАҒЫ ҚАЗАҚТАРДЫҢ ФОЛЬКЛОРЛЫҚ МҰРАЛАРЫНЫҢ ЖИНАЛУЫ
қЫТАЙДАҒЫ ҚАЗАҚТАРДЫҢ ФОЛЬКЛОРЛЫҚ МҰРАЛАРЫНЫҢ ЖИНАЛУЫ МЕН ЖАРИЯЛАНУЫ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚТАРДЫҢ ӘДЕБИЕТІ
Қазақ фольклоры және оның эпос жанры жайында
Шетелдегі қазақтар әдебиетінің маңыздылығы
1.3 Қытайдағы қазақтардың әдебиеті мен сөз өнері
2 ҚЫТАЙДАҒЫ ҚАЗАҚТАРДЫҢ ФОЛЬКЛОРЛЫҚ МҰРАЛАРЫНЫҢ ЖИНАЛУЫ
2.1 Қытайдағы қазақтардың әдеби мұраларының зерттелу кезеңдері
2.2 Фольклорлық жырларға талдау
2.5 Ғалымдар мен әдебиетшілердің зерттеу жұмыстары
3 ҚЫТАЙ ҚАЗАҚТАРЫНЫҢ ЕҢБЕКТЕРІН ТАЛДАУ
3.1 Зерттеу нысанындағы жырлардың поэтикасы
3.2 Демежан батыр жыры нұсқаларының өзіндік ерекшеліктері
3.3 Қытайдағы қазақтардың еңбектерінің жариялануы
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМШАЛАР
КІРІСПЕ
Әдебиет - асыл мұра, ұлы ғылым саласы. Қазақ әдебиеті - ғасырлар бойы ұрпақтан - ұрпаққа жеткен рухани, мәдени қазынасының алтын қоймасы.
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін ертеңіміз бен бүгінімізді түгендеп, тіл мен дінге, білім мен ғылымға, әдебиет пен өнерге және басқа да құндылықтарымызды зерттеп, зерделеп қалыптаса бастадық. Біздің асыл мұраларымыздың сақталуына ерекше қамқор болған шетелдегі қазақтардың алар орны ерекше.
Алыс-жақын шетелде қазақ халқының үштен бір бөлігіне жуық қандастарымыз өмір сүретіндіктен олардың тудырған әдебиеті, өнері, рухани құндылықтары қазақ халқының бай мәдениетінің бөлшегі болып табылады.
Кез келген елдің әдебиетін сол елдің тарихынан бөле қарау мүмкін емес. Себебі, әдебиет сол елдің тыныс-тіршілігінің, тұрмысының бірден-бір айғағы. Елдің жайы, сол елдегі саяси ахуал міндетті түрде сол елдің әдебиетіне әсер етпей қоймайды. Бұл тұрғыдан алғанда, Моңғолиядағы, Қытайдағы қазақ әдебиетін де сол елдердегі қазақтар тарихынан бөле қарауға болмайды. Әдебиет пен тарихты бір-бірінен ажыратылмас ұғымдар деп қарастыратын болсақ, онда Моңғолия, Қытай қазақтарының әдебиетінен де сол халықтардың тұрмыс-тіршілігінің нақты бейнесін көруге болады.
Халқымыздың дәстүрлі мәдениеті мен рухани қазыналары сақталып қалғандығын, оны жинау, зерттеу ісі маңызды екендігін Дүниежүзі қазақтарының ІV құрылтайында Елбасы Н.Ә.Назарбаев Біз көрші елдерде қазақтың қаймағы бұзылмаған ұлтымыздың аса құнды рухани мұралары сақталғанын жақсы білеміз. Білім және ғылым министрлігі мен Мәдениет министрлігіне экспедициялар ұйымдастырып, осындай құнды мұраларды жинақтауды тапсырамын [] деп атап өткен болатын. Өйткені шетелдегі қазақтардың фольклорлық мұралары бүгінге дейін жүйелі, мақсатты, кешенді ғылыми нысанға айналмағандығы белгілі.
Қытай қазақтары мекендеп отырған байтақ Қытай жері- ежелден-ақ қазақ ұлтын құраған ру-тайпалардың ата қонысы. Мұны Қытай жазбаларының қай -қайсысы да терістемейді. Біздің заманымыздан бұрынғы жылдардан бастау алатын жазба деректер қазақты құраған ру тайпалардың сол дәуірлерде ақ бүкіл Қытай өңірінде, жүйеден Шыңжаңда жасағандығын айғақтап отыр. Қазақтардың екі мемлекетке бөлініп қоныстануы 1864 жылғы "Қытай -Ресей батыс солтүстік шекараны өлшеп айыру тоқтамынан" басталды. Деректерге қарағанда, бұл тұста Абақ керейдің түтін саны 30 мыңға, егер бір отбасында бестен жан бар деп есептесек, жан саны 150 мыңға жетті. Бұл тоқтамның бесінші тармағында былай делінеді: "Қазақ халқы бұрын қай жерді қоныстанып келген болса, бұдан былай да сол жерді қоныстанып, байырғы мекендерінде отырып, бұрынғы кәсіптерін істеп, бейбіт өмір өткізе береді. Шекара айырылғаннан кейін бұл жер қайсы мемлекетке қараса, сол жерді мекендеген адамдар жерімен сол мемлекетке қарайды". Бұл тоқтамға қазақтар арасында наразылық туылды. Қоныс аудару, толқулар көбейді. Сонымен Қытай мен Ресей елдерінің шекараны өлшеп, айыруға шыққан ұлықтары ақылдаса келіп, бұрынғы тоқтамға мынадай қосымша мазмұндар кіргізді: "Шекара айырылғаннан кейін осы шекараның екі жағын қоныстанған қазақтарға қайсы елге қарауды таңдап алу үшін бір жылдық уақыт беріледі. Осы бір жыл ішінде қайсы мемлекетке қарасты болуды олар өз еркімен таңдап алады. Қайсы мемлекеттің қарамағына өтуді қаласа, сол мемлекетке бөлінген жерге өтіп қоныстанады. Бұл олардың бүтіндей өз қалауы бойынша болады". Міне, осылайша сонау атамзаманнан бері іргесі бөлінбей, ауылы аралас, қойы қоралас болып келген қазақ елі екіге жарылып, Қытайдағы қазақ диаспорасы қалыптаса бастады.
Қытай жерiнде бiр миллион бес жүз мыңға тарта қазақ тұрады. Әр жылғы Қытай ... жалғасы
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚТАРДЫҢ ӘДЕБИЕТІ
Қазақ фольклоры және оның эпос жанры жайында
Шетелдегі қазақтар әдебиетінің маңыздылығы
1.3 Қытайдағы қазақтардың әдебиеті мен сөз өнері
2 ҚЫТАЙДАҒЫ ҚАЗАҚТАРДЫҢ ФОЛЬКЛОРЛЫҚ МҰРАЛАРЫНЫҢ ЖИНАЛУЫ
2.1 Қытайдағы қазақтардың әдеби мұраларының зерттелу кезеңдері
2.2 Фольклорлық жырларға талдау
2.5 Ғалымдар мен әдебиетшілердің зерттеу жұмыстары
3 ҚЫТАЙ ҚАЗАҚТАРЫНЫҢ ЕҢБЕКТЕРІН ТАЛДАУ
3.1 Зерттеу нысанындағы жырлардың поэтикасы
3.2 Демежан батыр жыры нұсқаларының өзіндік ерекшеліктері
3.3 Қытайдағы қазақтардың еңбектерінің жариялануы
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМШАЛАР
КІРІСПЕ
Әдебиет - асыл мұра, ұлы ғылым саласы. Қазақ әдебиеті - ғасырлар бойы ұрпақтан - ұрпаққа жеткен рухани, мәдени қазынасының алтын қоймасы.
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін ертеңіміз бен бүгінімізді түгендеп, тіл мен дінге, білім мен ғылымға, әдебиет пен өнерге және басқа да құндылықтарымызды зерттеп, зерделеп қалыптаса бастадық. Біздің асыл мұраларымыздың сақталуына ерекше қамқор болған шетелдегі қазақтардың алар орны ерекше.
Алыс-жақын шетелде қазақ халқының үштен бір бөлігіне жуық қандастарымыз өмір сүретіндіктен олардың тудырған әдебиеті, өнері, рухани құндылықтары қазақ халқының бай мәдениетінің бөлшегі болып табылады.
Кез келген елдің әдебиетін сол елдің тарихынан бөле қарау мүмкін емес. Себебі, әдебиет сол елдің тыныс-тіршілігінің, тұрмысының бірден-бір айғағы. Елдің жайы, сол елдегі саяси ахуал міндетті түрде сол елдің әдебиетіне әсер етпей қоймайды. Бұл тұрғыдан алғанда, Моңғолиядағы, Қытайдағы қазақ әдебиетін де сол елдердегі қазақтар тарихынан бөле қарауға болмайды. Әдебиет пен тарихты бір-бірінен ажыратылмас ұғымдар деп қарастыратын болсақ, онда Моңғолия, Қытай қазақтарының әдебиетінен де сол халықтардың тұрмыс-тіршілігінің нақты бейнесін көруге болады.
Халқымыздың дәстүрлі мәдениеті мен рухани қазыналары сақталып қалғандығын, оны жинау, зерттеу ісі маңызды екендігін Дүниежүзі қазақтарының ІV құрылтайында Елбасы Н.Ә.Назарбаев Біз көрші елдерде қазақтың қаймағы бұзылмаған ұлтымыздың аса құнды рухани мұралары сақталғанын жақсы білеміз. Білім және ғылым министрлігі мен Мәдениет министрлігіне экспедициялар ұйымдастырып, осындай құнды мұраларды жинақтауды тапсырамын [] деп атап өткен болатын. Өйткені шетелдегі қазақтардың фольклорлық мұралары бүгінге дейін жүйелі, мақсатты, кешенді ғылыми нысанға айналмағандығы белгілі.
Қытай қазақтары мекендеп отырған байтақ Қытай жері- ежелден-ақ қазақ ұлтын құраған ру-тайпалардың ата қонысы. Мұны Қытай жазбаларының қай -қайсысы да терістемейді. Біздің заманымыздан бұрынғы жылдардан бастау алатын жазба деректер қазақты құраған ру тайпалардың сол дәуірлерде ақ бүкіл Қытай өңірінде, жүйеден Шыңжаңда жасағандығын айғақтап отыр. Қазақтардың екі мемлекетке бөлініп қоныстануы 1864 жылғы "Қытай -Ресей батыс солтүстік шекараны өлшеп айыру тоқтамынан" басталды. Деректерге қарағанда, бұл тұста Абақ керейдің түтін саны 30 мыңға, егер бір отбасында бестен жан бар деп есептесек, жан саны 150 мыңға жетті. Бұл тоқтамның бесінші тармағында былай делінеді: "Қазақ халқы бұрын қай жерді қоныстанып келген болса, бұдан былай да сол жерді қоныстанып, байырғы мекендерінде отырып, бұрынғы кәсіптерін істеп, бейбіт өмір өткізе береді. Шекара айырылғаннан кейін бұл жер қайсы мемлекетке қараса, сол жерді мекендеген адамдар жерімен сол мемлекетке қарайды". Бұл тоқтамға қазақтар арасында наразылық туылды. Қоныс аудару, толқулар көбейді. Сонымен Қытай мен Ресей елдерінің шекараны өлшеп, айыруға шыққан ұлықтары ақылдаса келіп, бұрынғы тоқтамға мынадай қосымша мазмұндар кіргізді: "Шекара айырылғаннан кейін осы шекараның екі жағын қоныстанған қазақтарға қайсы елге қарауды таңдап алу үшін бір жылдық уақыт беріледі. Осы бір жыл ішінде қайсы мемлекетке қарасты болуды олар өз еркімен таңдап алады. Қайсы мемлекеттің қарамағына өтуді қаласа, сол мемлекетке бөлінген жерге өтіп қоныстанады. Бұл олардың бүтіндей өз қалауы бойынша болады". Міне, осылайша сонау атамзаманнан бері іргесі бөлінбей, ауылы аралас, қойы қоралас болып келген қазақ елі екіге жарылып, Қытайдағы қазақ диаспорасы қалыптаса бастады.
Қытай жерiнде бiр миллион бес жүз мыңға тарта қазақ тұрады. Әр жылғы Қытай ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz