Жүз жылдық соғыстың қорытындылары

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
I. Жүз жылдық соғыс кезіндегі Англия мен Франция
1.1 Англия мен Франция: Соғыстың алғышарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.2 Жүз жылдық соғыстың барысы мен негізгі шайқастары ... ... ... ... ... ... . .

II Жүз жылдық соғыстың қорытындылары
2.1 Компьен бітімі және Жүз жылдық соғыстың тарихи маңызы мен салдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..

ҚОСЫМШАЛАР ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

Өзектілігі: Әлемдік тарихтағы ең ұзаққа созылған Франция мен Англия арасындағы жүзжылдық соғыс туралы баяндалады. Бұл соғыстың сипаты екі жақ тараптық ежелгі феодализм заманынан келе жатқан келіспеушіліктер болуында.
Х ғасырдан бастап Францияны билеп келе жатқан Капетингтер әулеті құлайды. Оған туыстас Валуа әулеті Францияның заңды мұрагері деп танылды. Бірақ ағылшын ІІІ Эруард өзін IV Филиптің туған немересімін, сондықтан кез-келген валуалдықтан менің құқығым жоғары деп жариялады. Француз заңгерлері Салий шындығы бойынша жердің әйелге мұрагерлікпен өте алмайтындығы жөнінде айтылған баптарын ойлап табады. Демек Эдуардтың анасы IV Филиптің қызы болғандықтан Франция тағына отыруы мүмкін емес деп есептеді. Бірақ Эдуард бұл дауды қарудың күшімен шешуді дұрыс көрді. 2-ші бір себебі Англия мен Франция арасында ежелден келе жатқан Фландрия, Аквитания жерлері үшін күрес болды. Англия мен Франция, Аквитания жерлері үшін күрес болды. Англия мен Франция арасындағы соғыс жалпыеуропалық соғысқа айналды. Шотландия, Кастилия Францияны, Португалия-Англияны қолдады. Жүзжылдық соғыс барысында айтарлықтай шайқастар болды. Атап айтқанда Креси, Пуатье, Орлеанның қоршаудан босауы т.б. Соғыс кезінде елде жаппай наразылық туды, бұл көтерілістер аз да болса соғыс барысына өз әсерін тигізе алды. Жүзжылдық соғыста ерлікпен даңқы шыққан қарапайым шаруа қызы Жанна Д.Арктің есімін француздар мәнгілікке ұмытпайды. Батыр қыз бастап күреске көтерілген халықты бұғауда ұстау мүмкін емес еді. Ақыры көп ұзамай Франция жері жаудан азат етілді. Ағылшындар Жанна Д.Арктты тұтқындап, оны сиқырлы деп айыптап, инквизация сотымен 1431 жылы отқа өртейді. Бұл қайғылы оқиға француз халқының ашу- ызасын тудырады. Ақыры 1453 жылы 17 шілдеде Бордо шайқасында француздар пайдасына шешілген соң ағылшындар Франциядан кетуге мәжбүр болады. Осы жылы соғыстың біткен жылы деп саналды.
Жұмыстың мақсаты: Франция мен Англия арасындағы жүзжылдық соғыс, оның сбептері, тарихи оқиғаларды еске түсіру. Ұрпаққа орта ғасырлар туралы Француз мемлекеті саяси тарихының маңызды кезеңдеріне білімді тірнектеп, жинап беру.
Жұмыстың міндеті: жүзжылдық соғыстың басталу кезеңін, шайқас пен көтерілістердің соғыс барысын өзгертудегі ықпалын көрсету. Француз халқының жүрек жұтқан батыр қызы Жанна Д Арктің болмысын, батырлық істерін ашу. Қарапайым халықтың тақта отырған озбыр, тойымсыз билеушілерінің кесірінен шеккен азаптары туралы баяндалды.
Тарихнамасы: Жүзжылдық соғыс - ағылшын және француз тарихнамасында маңызды бөлік болып табылады. Соңғы онжылдықта халықаралық тарихнамада жүзжылдық соғысқа кең көлемде ізденіс жұмыстары жүргізіле бастады. 50 жылдардың басында Францияда М.Депрэ, А.Ковилив, Камбьер, Англияда - Таут, Маккиннон, Стил тағы басқа тарихшылар зерттеу жұмыстарын жүргізе бастады. Сондай-ақ жүзжылдық соғысты зерттеу жұмыстары жөнінде Бельгия тарихшысы Пиреннаның еңбегі бар.
Аталған авторлар жүзжылдық соғыс кезіндегі экономика, құқықтық мәселелерін негізге алады. Ең маңызды мәселеде соғыстың шыққан түп-тамыры мен нақты себебін көрсетеді.
М.Дэпрэнің 1902 жылы жарық көрген Премминари Столетней войны деген тарихнамалық кітабында соғыстың бастапқы кезеңін көрсетеді. Филипп VI, Эдуард ІІІ-нің халықаралық аренадағы орынын баяндайды,сондай-ақ жүз жылдық соғыстың халықаралық маңызын көрсетеді. []
ХХ ғасырдың 1-ширегіндегі ағылшын тарихшысы Тауттың еңбегінде Англия мен Франция арасындағы әскери қақтығыстар туралы айтылады. Соғыстың шығу себебіне Аквитания герцогтігі үшін таласты алға тартады. Франция тарихшысы Перруяның 1945 жылы шыққан Столетняя война монографиясында жүзжылдық соғыстың кезеңдерін көрсетеді.
Халықаралық тарихнамада көлемді түрде дерек беретін Фаулер болды. Ол Перруодан кейін монография жазған. 1968 жылы жарық көрген. Фаулердің монографиясы деректік материалдармен жазылған, бұл еңбекте ағылшын мен француздардың соғыс кезеңдегі жағдайы, әскери және экономикалық кезеңі туралы баяндалады.
70 жылдардың аяғы мен 80 жылдардың басында жүз жылдық соғыс туралы қалам тартқан француз тарихшылары Ж.М.Сойе, Ж.Фавье, Ж.Бордонова т.б. болды. Бұл тарихшылар нақты деректермен жұмыс істеді. Франция мен территориялық бөліс кезін, ағылшындарға қарсы күресін, сондай-ақ жүзжылдық соғыстағы Жанна Д Арктің рөлін жоғары бағалайды.
Зерттеу обьектісі: Соғыс кезеңіндегі Англия мен Францияның ішкі және сыртқы саяси жағдайлары, соғыстың беталысы мен сипаты. Шайқастар болып өткен территориялардағы жағдай.
Хронологиялық шеңбері XIV-XV ғасырларды қамтиды.
Зерттеу әдісі: Курс жұмысын жазу барысында жинау, жүйелеу, сараптама жасау, зденіс әдістері қолданылды.
Жұмыстың құрылымы: Курс жұмысы кіріспеден, 2 тараудан, қорытынды, қосымшалар және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Кіріспеде - тақырыптың өзектілігі, мақсат - міндеттері, зерттеу обьектісі, тарихнамасы, зерттеу әдісі хронологиялық шеңбері беріледі.
1-ші тарауда - жүзжылдық соғыс кезіндегі Англия мен Францияның саяси - экономикалық жағдайы, соғыстың алғышарттары сипатталады. Жүзжылдық соғыстың барысы мен негізі шайқастары баяндалады.
2-ші тарауда - жүз жылдық соғыстың қорытындылары Компьен бітімі, жүзжылдық соғыстың тарихи маңызы мен салдары туралы қарастырылады.

І. Жүзжылдық соғыс кезіндегі Англия мен Франция
1.1. Англия мен Франция: соғыстың алғышарттары.
Орта ғасырлар - бүкіл дүние жүзі тарихының ежелгі дүние мен жаңа тарих аралығындағы кезі. Алайда ХІІІ-ХV ғасырларда ақша-тауар қатынасының күш салып, ішкі сауда - саттықтың қалыптасуы жеке - дара биліктің ықпалын әлсіретті. Базар нарқының мәнін түсінген қара халықтың жеке тәуелділіктен босану жасындағы наразылығы кірмейді. Осыдан келіп, еуропалық бір орталықтанған феодалдық мемлекеттер құру қолға алынды. Бұл әсіресе Англияда, Францияда, Испанияда жедел жүргізіле бастады. Жергілікті және жалпы мемлкеттік сославиелік уағымдар (Англияда - парламент, Францияда - бас штат) дүниеге келді. Осылайша сословиелік монархия қалыптасты. Феодалдар билік жүйесін өздеріне қажетті заңдар қабылдау үшін пайдаланды. Монархия құрылуы орта ғасырлар тарихындағы ең маңызды қадам болды. Бұл біріншіден, феодалдық өзара қырқысу соғыстарына тежеу салды. Екіншіден, басқа мемлекеттердің ел ішіндегі алауыздықты пайдаланып, күйзелген елді жаулап әрекетіне тоқтау болды. Үшіншіден, ауыл шаруашылығы өнімдерін мол өндіруге жол ашылды. Төртіншіден, қалалар өсті, қолөнер, сауда дамыды. [1.38]
XIV ғасырдың алғашқы үштен бірінде Францияның экономикасы қарқынды түрде дамумен болды: саяси салада да біраз табыстарға жетті. Қалаларда қолөнер мен сауда - саттықтың одан әрі дами түсуі және осы экономикалық прогресспен байланысты деревняда ақшалы рентаның кеңінен таралуы француз қоғамының өмірге көптеген жаңалықтар енгізді. XIV ғасырда бұл жаңалықтар барынша сезілді. Бұл жаңалықтардың ең маңыздылары қалаларда, әсіресе, ең ірілерінде пайда болды. Цехтардың арасындағы теңсіздік ұлғайып қана қоймай, сонымен қатар цехтің өз құрылымы да өзгерді. Бай цехтар өздерінің қарауына бір-бірімен байланысты өсу белгісінің бірден-бір көрсеткіші болған қолөнердегі еңбек бөлінісінің барған сайын күшейе түскен процесі жүргізіле түсіп, цехтардың саны да көбейе түсті. [9.314]
Қалалардағы әсіресе ірілеріндегі, жергілікті және деревнялардан келген (жүкшілер, көмекші жұмысшылар) ұсақ цехтық қолөнершілер мен цехтан тыс қызмет атқаратын көптеген кедейлер мардамсыз және көбіне кездейсоқ табыстар мен күнелтті. Олардың не қалалық өкімет орындарын сайлауға не қалалық есеп жұмыстарына, не қаланы басқару ісіне ешбір қатысы болмады. Қаланың дәулетті жоғары таптары мен кедейлерінің және орташа қолөнершілерінң арасындағы әлеуметтік қайшылықтар барған сайын айқын біліне берді.
XVІ ғасырда корольдің жеек меншікті жері елдің үлкен бөлігін қамтыды. ХІІІ ғасырда Лангедоктың қосылуы Капетингтердің оңтүстік-батыс аймақтарға тек солтүстік - шығыстан ғана емес, оңтүстік шығыстан да еніп кетулеріне мүмкіндік берді. 1308-1309 жылдары Капетингтердің жеке меншікті жеріне Аквитанияның бір бөлігі - Ангулеш графтығы мен Марш, содан соң Дордон мен Гаронна ағылшындардың қолында тек Сентадан Пиренейге шейін жағалауда болған тар алқап қана қалды. Шығыс жоқ шекара бойынша Шампань графтығы мен (1284 жылы) үлкен ірі қала Лион (1307 ж.) қосылды. [3.203]
IV Филиптің кезінде Францияда сославиенің уәкілдігі қалыптасты. XIIIғасырдың өзінде-ақ көбінесе Финанс мәселелерін қарау үшін корольдер әлденеше рет қалалардың немесе рыцарлардың уәкілдерін шақырып кеңесетін. Кейбір жеке аймақтардың өз алдына жергілікті сославиелік жиналыстары -штаттары болды.
Франциядағы сославиелік уәкілдіктің елдің әлеуметтік құрылымында тамырык кең жайған бірқатар ерекшеліктері болды. Үш сословиенің бәрі де штаттарда жеке- жеке мәжіліс құрды және олардың әрқайсысы бөлек- бөлек палата болды.
1-ші сословия палатасы- дін балалрының палатасы болды. Бұл әдетте оның ірі мүшелерінен: архиепископтар мен епископтардан және монастырьлардың аббаттарынан құралды. 2- ші сословиегн- дворяндар, орташа, ұсақ рыцарлар кірді. 3- ші палатада қайырымды қалалардың уәкілдері халалық советтердің мәрлері мен мүшелері мәжіліс құрды. [15.95]
Сословиелік- уәкілдік жиналыстарының негізінен қалыптасуына байланысты Францияда феодалдық мемлекеттің- совлавиелік монархияның XII-XIII ғасырлардағы француз мемлекетіне қарағанда, көбірек орталықтандырылған жаңа формасының қалыптасуы аяқталды.
XIV ғасырдың 2- ші ширегінде ағылшын деревнясында ретаны коммутациялау барған сайын кең етек алып шаруалардың қара бастарының азаттығына ие болу процесі үзілмей жүргізіле берді.
Шаруалар шаруа шылығы неғұрлым оңай бейімделгіш болғандықтан ішкі рынокта ірі феодалдық жеке меншікті шаруашылығымен ойдағыдай бәсекелесе бастады. Экономикалық қажеттіліктің, сондай-ақшаруалардың күшеюге ірі феодалдар XIV- ғасырдың орта шегінде жиі- жиі барщиналық толығымен немесе ішінара коммутациялап, оның орнына өздерінің жеке меншікті шаруашылықтарының да, ауқатты шаруалар шаруашылықтарының да жолдамалы жұмыс күшіне деген сұранысы анағұрлым өсті. [4.105].
Осы кезден бастап, біріншіден ішінара шаруалардың мейілінше ауыр қаналып, өнебойы ауыздары асқа жарымай ашығуларының салдарынан халықтың жалпы санының келіп кетуіне байланысты, екіншіден ішінара кедей шаруалардың-солтүстік аудандарға және қалаларға ауысып кетулеріне байланысты жалдамалы жұмыс күшін ұсынушылық, сұраныстық мөлшеріне сай келмей артта қала бастады.
Барщиналық еңбектің әлі де болса сақталып келе жатқан жерлерінде өнімділіктің азаюы, феодалдың жеке меншігіндегі шаруашылықтың базар жағдайларына нашар бейімделгені ақырында феодалдардың барщинаны комутациялаған шаруашылығында жалдамалы жұмыс күшінің жетіспеушілігі XIV ғасырдың орта шенінде-ақ феодалдардың жеке меншігіндегі шаруашылығының ыдырап, құлдырап кете беруі үшін алғышарттарды жасаған еді.
Англияның қалаларында халықтың өсіп, еңбек пен байлықтың бөлінісіне байланысты XIV ғасырда әлеуметтік күрестің айқын шиеленісіп, қиындай түскені де байқалды. Бұл уақыт - бүкіл ірі қалаларда, атап айтқанда, Лондонның өзінде цехтар мен алигархиялық дәулетті жоғары топтың арасында цехтардың уәкілдерін мунципальдық басқарушылыққа қатыстыру үшін жүргізілген шешуші қақтығыстардың болған кезі еді [8;103 ]
XIV ғасырдың 30 - жылдарында Франция мен Англияның кәдімгі бір қалыпты табиғи түрде жүріп келе жатқан дамушылығын, бір ғасырдан артығырақ уақыт Англиямен жүргізілген ( 1337-1453) Жүзжылдық соғыс бөліп жерді. Англия мен Францияның арасындағы жүзжылдық соғыс негізінен Францияның ағылшын корольдерінің қол астындағы оңтүстік - батыстық жерлері үшін жүргізілген күрес болды. Француз корольдері Фландрияның дәулетті мол бай қалаларын өздеріне бағындыру жөніндегі ниеттерінен қайтқылары келмеді, ал Фландрияның қалалары Англияның көмегіне сүйене отырып өздерінің тәуелсіздіктерін сақтап қалуға тырысты. Бұлар англиямен экономикалық жағынан тым тығыз қарым - қатынастар жасап, одан шұға тоқуға қажет шикізат алып отырды.
Экономикалық жағынан Гиэнь өзінің шарабы болатын тұзы мен жемістерін, бояғыш заттарын апарып өткізетін Англиямен тығыз байланыста болды. Өздерінің біршама тәуелсіздігін сақтау мақсатымен олар сол кездегі Француз халқының қас дұшпандары ағылшындармен одақтасуға шын ынтасымен барды.
Жүз жылдық соғыстың басталып кетуіне шешесі жағынан IV Филиптің немересі, ағылшын королі III Эдуардтың династиялық талаптары тікелей сылтау болып табылады. IV Филипптің ең кенже баласы 1328 жылы дүние салады: осыған байланысты III Эдуард Француз тағына отыруға правосы бар екендігін мәлімдеді. Бірақ та францияның королі болып Капетингтердің жақын тармағының аға өкілі VI Филипп Ваиуа ( 1328- 1350) сайланып қойды. III Эдуард өз құқығын қару - жарақтың күшімен шешуге бел байлады. 1337 жылы француз королі ағылшан королінен оның Оңтүстік - Батыс Франциядағы иеліктерін алатынын мәлімдеді. Бұған жауап ретінде III Эдуард Францияға соғыс жариялады. [ 15; 302]
1.2 Жүз жылдық соғыстың барысы мен негізгі шайқастары.
Жүзжылдық соғыс 1337 жылы ағылшындар үшін ойдағыдай басталды. Ағылшын армиясының, Француздардікіне қарағанда, бірқатар айырмшылық тары болды. Жалдамалы рыцарьлардың отрядтарын бас қолбасшы ретінде корольдің өзіне тікелей бағынған капитандар басқарды. Англияның сансыз көп ерікті шаруаларынан құрастырып алынғын садақ ататын атқыштары, өз істерінің керемет шеберлері болды және рыцарлық атты әскердің қимылдарын қолдай ірі - ірі шайқастарда тамаша рөл атқарды. Ал Феодалдық рыцарлардың жасақшылардан құралған Француз армиясында атқыштар тым аз болды және рыцарьлар олармен санасып, өз қимылдарын келісіп жасғылары келмеді. Бұлар өздерінің білгендерінше ұрысқа кіріп, өз беттерінше ұрысқа кіріп, өз беттерінше қан майданды тастап кете берді немесе құр сырттан бақылаушы болып қала берді. Француздық рыцарьлар ескі тактиканы қолданып, әдетте жауға қарсы шайқасты жаппай қаптаған шабуылмен бастады. Ал, егерде жау бұл шабуылда шыдап, атқыштары әскердің аттарын құлатып жыға берсе, онда әлгі шабуыл ешбір нәтижесіз құр босқа кететін еді. [7;162 ]
Ағылшындар теңізде (1340 жылы Фландриядағы Слейса түбінде) және құрлықта (1346 жылы пикардияның солтүстігінде Калеге жақын, Креси түбінде) жеңіп шығады. Франция ақыны әрі жылнамашысы Фруассердің Креси түбіндегі 1346 жылы ұрыс жөніндегі жылнамасынан Филипп король ағылшындар әскері тәртіппен орналасқан жерге жетіп, оларды көргенде өшпенділікпен қаны қайнайды. Ол өзін бұлармен ұрысқа түсуге мәжбүр етпегені секілді мұндай ұрыс басталса өзін бір сәтте тоқтатпаған болар еді. Сондықтан ол өзінің маршалдарына Біздің генуялықтарды ілгері өткізіп жіберіндер де, Құдай мен Әулие Дионисии Монсеньор ұшін ұрысты бастаңдар деді. Генуялықтар мен ағылшындардың қасында жақсы әбзелденген атқа мініп, әдемі киінген серілер тығыз сап түзеп, генуялықтардың шайқасын қадағалап тұрғандықтан, олар кейін бұрылғанымен шегіне алмады. Өйткені олардың селдіреген қатары мен жеңілісін көрген Франция королі қатты долданып: Енді бұл сілімтіктерді қырып тастаңдар: Олар бізге масыл болып, жолымызды бөгейді - деді. [3;35 ]
Демек бұл шайқаста францияның белсенділігінің төмен болғандығынан жеңілу себептері көрсетіледі. Бұл жеңіс 1347 жылы аса маңызды тіректі пункт және Англиядан әкелінетін жүнді қоятын склад орны Калені алуға мүмкіндік берді. Сонымен, олар өздерінің Фландриядағы позицияларын нығайтып алды. Басқа жақтарынан ағылшындардың солтүстіктегі соғыс қимылдары сәтсіз болып шықты. Содан олар соғысты оңтүстік - батысқа қарай ауыстырып, теңіз жағынан Гиэнь мен Гасконь аймақтарын қайтадан басып алды, ағылшын королінің Бордодағы наместнигі III Эдуардтың ұлы Эдуард Черный Принц (сауытының түсіне қарай) болды. [12;102 ] Оның отрядтары гасконьдық рыцарьлармен бірге орталық француз аймақтарына тонаушылық шапқыншылықтар жасады, қалалар мен селоларды өртеп, бай олжаларға ие болды.
Пуатье шайқасы: 1356 жылы қыркүйекте француз армиясы Пуатье маңында ағылшын армиясын қуып жетті. Сан жағынан француз армиясы ағылшындардан әлдеқайда артып түсті, бірақ оның бірыңғай команда беретін басшысы болмады. Ағылшындар рыцарьларының қолдауымен өздерінің керемет атқыштарының шебер әдістерінің арқасында жеңіп шықты. Француздар ауыр жеңіліске ұшырады. Рыцарьлардың көбі қырылды, тұтқынға түсті, король Иоанн Добрыйдың өзі де тұтқындалды. Францияның басына ауыр күн туды, қазынасы қаңырап бос қалды армия шын мәнінде жойылды.
1536 жылы Пуатье түбіндегі ұрыс жөніндегі Нормандия Жылнамасынан.
Иоанн корольдің принцті өкшелеп қуғаны сонша, оны Пуатье түбінде бүкіл адамдармен орманда жатқан жерінде қуып жетті. Принцтің 8 мыңнан астам жауынгері болды, оның 3 мыңдайы ауыр қаруланған, қалғандары атқыштар болды. Уақытша бітімге жету үшін принц Иоанн корльге оның француз корольдігінде жаулап алып, қолында 3 жыл ұстаған барлық қамалдарын қайтаруға және 100 мың флорин төлеуге келісті, адамдарының бәрі ұрыссыз қайтуы үшін осы айтылғандардың бәрі орындалғанша принц тұтқында кепілдікке қалуға келісті. Иоанн корль бұл ұсыныстарды жаратпай, принц пен оның барлық адамдары корльдің еркіне берілсін, өйтпеген күнде оларды күшпен аламын - деді. [13; 85 ]
Бірақ француз армиясы арасындағы ауызбірліктің жоқтығынан олар бұл шайқаста жеңіліп тас - талқаны шығып жеңіліп қалады. Әскери жағынан аз болса да ұйымдағы күшті ағылшын әскері кезекті жеңіске жетті жетті. Мұны біз жоғарыда берілген деректен көреміз. 1356 -1358 жылдары Париж котерілісі. Пуатье түбіндегі масқара жеңіліс, елді жаудан қорғауды дұрыс ұйымдастыра алмаған дворяндар мен корольге қарсы қатты ызаланушы лықты туғызды. Сондықтан тұтқындағы корольдің баласы дофин Карл 1356 жылы қазанда қаржы іздеу үшін бас штаттарды шақырғанда, Пуатье түбіндегі жеңілістен кейін дворяндардың әлсіреп қалғандықтан штаттарда едәуір ықпалға ие болған қалалардың уәкілдері маңызды реформалар жүргізді. Олар маңызды қызмет адамдарының отставкаға шығуларын, чиновниктерді орындарынан алып және тағайындау правосын бермеуді талап етті. [ 4;53 ] Дофин бұл талаптарды орындаудан бас тартты. Осыдан соң Парижде наразылық қозғалыстар басталды. Париждіктерді Эттен Марсельбасқарды. Дофин штаттардан көмек сұрады: олар 1357 жылы жиналып, мемлекеттік басқару жоспарын жасады. Бұл жоспар Ұлы март орданансы деп аталды. Осы ордананс бойынша үкімет органдарының құрылымына түбегейлі өзгеріс енді. Дофиннің қолында тек атқарушы өкімет билігі ғана қалды.
Жакерия. 1358 жылы майдың аяғында Францияның тарихында болған қозғалыстардың ішінен ең ірі шаруалар қозғалысы Жакерия басталды. Жакерия Солтүстік Францияның бүкіл әлеуметтік - экономикалық дамуының барысында әзірленіп жетілген еді. Қалалардың өсуі мен ақшалы рентаның үстемдігі феодалдардың тарапынан феодалдық ақшалай төлемдерді үнемі арттыра беруге тырысуды туғызды. Ал бұл жағдай шаруаларды қанауды күшейте түсуге жеткізді. Мемлекеттік алым - салықтар да өсе түсті. Шаруаларға деген қыспақтық көп болды. [14;76 ] Осы кезде дофин замоктарды бекіністерге айналдырып, оларды азық - түлікпен қамтамассыз етіп отыруды жүктеді. Бұл жағдай халықтың сабыр төзімін тауысты. 28 майда Бовези аймағында көршілес отырған ауылдардың шаруалары дворяндармен болған қақтығыста ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.