Лептоспироз ауруы және оның қоздырғыштары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 22 бет
Таңдаулыға:

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Лептоспироз кезінде сойыс өнімділігін ветеринарлық сараптау және бағалау

Орындаған:
Тексерген:

Орал,2019

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3
I. ӘДЕБИЕТКЕШОЛУ ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..8
2.1. Лептоспироз ауруы және оның қоздырғыштары ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... 8
2.2. Этиологиясы мен патогенезі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9
2.3. Сойыс өнімдеріне микробиологиялық зерттеу жүргізу ... ... ... ... ... ... ... .14
2.4. Ішкі мүшелеріндегі өзгерістер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15
2.5.Сойыс өнімдерін ветеринарлық санитарлық бағалау ... ... ... ... ... ... ... ... ..17
2.6. Алдын алу және күресу шаралары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...17
III.ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...19
IV.ҰСЫНЫС ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
V.ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... .21

КІРІСПЕ
Дүние жүзінде жануарлар мен адамдар лептоспирозының кеңінен таралғанын айғақтайтын баспа бетіндегі жариялымдар бүгінгі күні баршылық, лептоспироздың соңғы жылдары қайта жанданған инфекциялық ауру ретінде ірі тұтанулары Ниқарагуада, Сальвадорда, Рио-де-Жанейрода, Бразилияда, Орисседе, Мумбайда, Андаманскиде, Индияда байқалған. Ауыл шаруашылығы малдары лептоспирозы әлемнің көптеген елдерінде кеңінен таралған. Бұл үрдіс жануарларда көбінесе симптомсыз, бүйректердің лептоспиралармен созылмалы зақымдалуы түрінде жүреді,лептоспиралардың бұл жануарлар организіміне бейімделгендігін көрсетеді. Лептоспиралар бүйректердің ирек түтікшелерінде сақталып, көбейеді, ол жерден несеп арқылы сыртқы ортаға бөлінеді. Ауыл шаруашылығы малдары арасында лептоспироздың жасырын жүруі эпидемологиялық қауіп тудырады.
Дүние жүзінде саны 1,3 млрд-қа жеткен, тұқым түрлері 250 ден асатын ірі қара малдан, адамның тұрмыс-тіршілігінде пайдаланатын сүттің барлығы, ал еттің 35% алынады екен. Бүгінгі күні етті ең көп өндіретін елдер қатарыны АҚШ, Қытай, Бразилия, Аргентина және Ресей жатады. Әлемдегі жыл сайынғы сиыр етінің экспорты мен импорты шамамен 8 миллион тоннаны құрайды. Тұтыну көлемі өсуде, ал өндіріс оны қуып жете алмай келеді. Өсіп келе жатқан сұранысты Қазақстан сияқты жаңа нарықтың есеӨсіп келе жатқан сұранысты Қазақстан сияқты жаңа нарықтың есебінен қанағаттандыруға болады. Қазақстан, Ресей және Беларусьті біріктірген Кеден одағының құрылып, соның аясында әкімшілік кедергілердің алынып тасталуы бізге етті Ресей нарығына экспорттауға жол ашады. Олар жыл сайын 1,7 миллион ет, соның ішінде 800 мың тоннадай сиыр етін импорттайды.
Елімізде соңғы жылдары халықаралық экономикаға енуге шаралар қолданып жатыр. Ол үшін, Қазақстанға бүкіл әлемдік сауда ұйымына енуге қажетті талаптарды барынша ескеру қажет. Біздің елімізде азық-түлік саудасын тұрақтандыру, тағамдық өнімдер мен тағамдық шикізаттардың бәсекелестікке қабілеттілігін арттыруға бағытталған шараларды іске асырусыз шешілуі мүмкін емес. Бәсекелестікке қабілетті өнімдер шығаруда жақсы нәтиже алу үшін, тек халықаралық стандарттар талабына сай келетін сертификаттау жүйесін енгізу арқылы ғана қол жеткізуге болады. Осы мақсатта, елімізде мал өнімдерінің сапасы мен қауіпсіздігін бағалау әдістері мен критерилерін құрастыру, заманауи зерттеу әдістерін пайдалану, өнімді стандарттау және сертификациялауда маңызды элемент болып табылады. Экспорттауға бағытталған, бәсекелестікке қабілетті, Ветеринарлық-санитарлық көрсеткіштері жоғары экологиялық таза мал өнімдерін алуға заманауи әдістерін пайдалану арқылы ғана қол жеткізуге болады.
Жоғары сапалы мал өнімдерін өндіру, бүгінгі күні ветеринария ғылымы мен тәжірибесінің негізігі міндетті. Халықты жоғары сапалы мал өнімімен қамтамасыз етуде ет өнімінің сапасын бақылау, сондай-ақ тұтынушыны биологиялық қауіпсіз және сапалы тағамдық өнімдермен қамьамасыз ету үшін ветеринарлық санитарлық сараптауды дұрыс ұйымдастыру маңызды мәселе болып табылады.
Республикамыз аумағында лептоспироздың табиғи және антропурагиялық ошақтарының болуы, табиғатта лептоспироз сероварлары мен иелерінің көптігі, адамдар арасында аурудың ауыр инфекция түрінде өтуі, керсінше жануарларда симптомсыз жүруі немесе клиникалық белгілерінің әркелкі болуы, лептоспирозға диагноз қоюдың қиындығы адамдарды аурудан сақтауға қиындықтар тудырады, осыдын барып күресу шараларын жетілдіру қажеттігі туындайды. Бұл ауруға байланысты көптеген зерттеулер жүргізіледі, алацда кейбір мәселелер әлі де шешімін таппаған, мәселен қасапхана жағдайына лептоспирозбен ауырған мал етін анықтау, лептоспирозға шалдыққан мал өнімімен қамтамасыз ету үшін қажет.

I. ӘДЕБИЕТКЕ ШОЛУ
Тарихи дамуы.

Т.Сұлтанқұлов (1978) [1] пікірінде шаруашылықта лептоспироз ауруы анықталғанда ауру малды бөлектеп оған қан сарысуын тері астына 10-12мл дейін инемен жібереді. Қалған барлық малды вакцина мен әр жеті күннен кейін 2 рет егеді. Аурудың клиникасы білінбесе және күдікті болса малды союға болады. Мұндай малдың етін мал дәрігерлік экспертизаның ережелеріне сәйкес пайдаланылады. Ал сүтін жақсылап қайнатқаннан кейін пайдалануға рұқсат етіледі. Ауырған малға 40%-к глюкоза ерітіндісін қанына жібереді. Асқазанның жұмысын жақсарту үшін глаубер тұзын (200-1000г дейін) суға езіп ішкізеді. Бір аптаға дейін әр киллограмм салмағына 60000 ЕД есеппен стрептомин береді. Жылқыға емдік мақсатпен әр киллограмм салмағына (0,005-0,01 кг қан тамырына) нарсульфазал жібереді. Ауру малдың тұрған жерін әктің 10-20%-к ерітіндісімен немесе 2%-к креолин, 1-2%-к формалин ерітіндісімен дезинфекциялайды. Жаңадан келген малды 30 күн карантинде ұстайды.
Б. Көпбосынов (1978) [2] мәліметінше лептоспирозбен тек жануар ғана емес адамда ауырады екен.
Б.И.Антонов (1986) [3] дерегінде ауруға диагнозды-клиникалық, паталого-анатомиялық, індеттік деректердің, бактерологиялық, серологиялық, гистологиялық және лабораториялық зерттеулер негізінде қояды. Малдың тірі кезінде жаңадан жиналған несеп пен қан, ал өлгеннен кейін бауыр бүйректер және кеуде мен іш қуыстарының транссудаттары тексеріледі. Аурудың 5-7 күннен бастап микроаглютинация (РМА) және макроаглютинация реакциялары бойынша қан сары суын тексереді. Тексеруді лептоспирдің типтелденген штамдарының жиынтығымен жүргізеді. Сары су титрі РМА-да 1:500 және одан жоғары немесе РА-да 3-4 кресі бар малдарды лептоспир тасушылар деп қарайды.
Талақ сәл үлкейген, етегі нүкте тәрізденіп қанталаған. Бауыры сарғаяды немесе қызыл - қоңыр түсті болады. Бүйректері сәл үлкейеді. Қызыл - сұр түсті. Аурудың созылмалы түрінде бүйректерінің үстіңгі жағы нүкте тәрізді қанталайды. Етінің түсі солғын қызыл кейде сәл сарғыш тартады. [4]
П.В. Житенков (1989) [5] мәліметтері бойынша бұл ауруда жарып сойған кезде барлық органдар өзгерістерді анық көруге болады.
И.А.Бахулов (1993) [6] зерттеулері бойынша аурудан сәтті шаруашылықтарға малдарды тек қана лептоспирозды серологиялық тексерулердің нәтижесі теріс деп танылғанда сәтті шаруашылықтан әкеледі.
Айталық, терінің әртүрлі учаскелерінен некроз ошақтарын, көзге көрінетін кілегейлі қабықтардың сарғаюын және ауыз қуысының кілегейлі қабығында ойық жараларды табады. Ішін жарғанда көп жағдайда барлық тканьдердің сарғаюы мен тері асты клетчаткасында, ішектің сірілі және кілегейлі қабықтарында, өкпеде, жүректе, бүйректе, жолақта қан құйылуларда көруге болады. Сол түйіндері үлкейген және сарғайған. Бүйректер үлкейген. Олардың сыртында кішкентай сары ошақшалар көзге түседі, қыртыс және іш қабықтарының шекаралары байқалмайды. Қуықтың кілегейлі қабығы қан құйылумен тұмшаланған. Бауыр екі есе ұлғайған, босаңдаған, кесілген жері саз түсті.
Gsell O.R. [7] алғаш рет лептоспирозбен ауырған шошқа етін шекідей пайдаланған адамдардың лептоспирозбен ауырғанын дәлелдеген. Осы мәлімдемеден кейін, шошқаларда ауру тудыратын лептоспиралардың Pomona дүние жүзіне мәлім болды.
Ильясов Б.К. [8] 70-90 жылдары Қазақстан территориясында жануарлардың лептоспирозбен ауруына байланысты эпизоотологиялық карта құрастырды. Оның деректерінде, Оңтүстік-шығыс аймақта негізінен L.hebdomadis - 56,78%, L.pomona - 25,72%, L.tarassovi - 15,49%; Батыс аймақтарда - L. hebdomadis 44,96%, L.tarassovi 40.76%; Солтүстікте - L.hebdomadis 63,13%, L.tarassovi 16,5%, L.pomona 11,29% таралған.
Пустовар А.Я [9] мәлімдеуінше сиыр малында лептоспироздың симптоидары жас бұзауларда жіті өтіп, айқын білінеді. Ең алдымен ыстығы 2-2,5 градус көтеріліп, жануар өте күйзеліп, жемшөпке қарамайды, көзі жасаурап, іші өтеді. Ауру қатты басталғанда гемолитикалық анемияның белгілері басым болады, гемоглобинурия байқалып, несептің түсі сәл қызғылттан қызыл қоңырға дейін өзгереді. Кілегейлі қабықтар мен тері сарғыш тартады. Қанды зерттегенде эритроциттердің саны күрт кеміп 1-3 млн, гемоглобин 10-30% төмендеп, лейкоцитоз байқалады. Аурудың жіті өтуі 3-10 күнге созылып, өлім көрсеткіші 50%-ға дейін жетеді.
Малахов Ю.А. [10] деректері бойынша лептоспира-тасымалдаушы шошқалар мен сиырлардың бүйректерінде көбінесе интерстициальды немесе паренхималық нефритке және түйіршіктері-майлану дистрофиясына тән өзгерістер байқалады.
Ананьина Ю.В. [11] тәжірбиелік жолмен зардапты лептоспиралардың кейбір сероварлары сүтқоректілердің жүйке жүйесінің ұлпасын зақымдайтынын дәлелдеген.
Ананьина Ю.В. [12] алтын түсті қалтауыздарға ауру қоздырушысын жұқтырып, лептоспиралардың бүйректерде 34 тәуліктен 127 тіулікке дейін, мида 36 тәуліктен 120 тәулікке дейін тіршілік ететінін көрсетті.
Дикий Б.Н. [13] мәлімдеуінше адамдар лептоспиралармен ластанған тағамдық өнімдерді және лептоспира-тасымалдаушы жануарлардың несебімен ластанған заттарды пайдаланғанда ауру жұқтырады. Бұл жануарларда ауру негізінен симптомсыз жүреді.
Anwar K. [14] мәлімдеуінше ірі қара зардапты лептоспиралар созылмалы ауру түрін тудырады. Сиырлардың іш тастауы мен сүтінің мөлшерінің төмендеуімен қатар, бүйректің созылмалы инфекциясы нәтижесінде лептоспиралар сыртқы ортаға үнемі бөлініп, басқа малдар мен жануарларға және адам денсаулығына қауіп төндіреді.
Ежкова М.С [15] лептоспираларды ауру қоздырушысы жұқтырылғаннан кейін 15 күннен 45 күнге дейін бауырдан 60 күнге дейін бүйректерден иммунофлуорсцентті әдіспен анықтаған.
Azizi S. [16] мәлімдеуінше ірі қараның бүйректерінде ақ дақтардың лептоспиралармен зақымдайтын белгісі болуы мүмкін. Бұл ғалымдардың зерттеулерінде Иранның оңтүстік-батыс аудандарынан әкелінген 180 ірі қараның сойыс өнімдерін зерттеп, олардың ішінде 24 сиыр бүйрегінен әртүрлі дәрежеде шоғырланған ақ дақтарды кездестірген. Бұл бүйректерден сынама алып полимеразды тізбекті реакциямен зерттегенде 19-нан зардапты лептоспиралар ДНҚ-сы анықталған.
Кирянов [17] деректері бойынша лептоспиралар суда 20 күнге дейін сақталады. Ылғалды топырақта 193 күнге дейін сақталады. Сойылған малдардың ұлпалары мен мүшелерінде 12 тәулікке дейін, мұздатылған күйде 2 жылға дейін сақталады.
Бернасовская Е.П. [18] мәлімдеуінше сауын сиырлардың ауруға шалдыққанда сүті қайтып жазылған соң қалпына келеді.
Е.М.Админ және басқалары (1970ж) [19] былай деп көрсетеді, көпшілік жағдайда малдың ауруға шалдығуы мен өлім-жетімге ұшырауы, оны дұрыс азықтандырып, күтіп бақпаудың салдарынан болады.
И.А. Бахулов (1993) [20] зерттеулері бойынша аурудан сәтті шаруашылықтарға малдарды тек қана лептоспирозды серологиялық тексерулердің нәтижесі теріс деп танылғанда сәтті шаруашылықтан әкеледі.Айталық, терінің әртүрлі учаскелерінен некроз ошақтарын, көзге көрінетін кілегейлі қабықтардың сарғаюын және ауыз қуысының кілегейлі қабығында ойық жараларды табады. Ішін жарғанда көп жағдайда барлық тканьдердің сарғаюы мен тері асты клетчаткасында, ішектің сірілі және кілегейлі қабықтарында, өкпеде, жүректе, бүйректе, жолақта қан құйылуларда көруге болады. Сол түйіндері үлкейген және сарғайған. Бүйректер үлкейген. Олардың сыртында кішкентай сары ошақшалар көзге түседі, қыртыс және іш қабықтарының шекаралары байқалмайды. Бауыр екі есе ұлғайған, босаңдаған, кесілген жері саз түсті.
Дүйсенбаев С.Т [21] дерегінде ауруға диагнозды-клиникалық, паталого-анатомиялық, індеттік деректердің, бактерологиялық, серологиялық, гистологиялық және лабораториялық зерттеулер негізінде қояды. Малдың тірі кезінде жаңадан жиналған несеп пен қан, ал өлгеннен кейін бауыр бүйректер және кеуде мен іш қуыстарының транссудаттары тексеріледі. Аурудың 5-7 күннен бастап микроаглютинация (РМА) және макроаглютинация реакциялары бойынша қан сары суын тексереді. Тексеруді лептоспирдің типтелденген штамдарының жиынтығымен жүргізеді. Сары су титрі РМА-да 1:500 және одан жоғары немесе РА-да 3-4 кресі бар малдарды лептоспир тасушылар деп қарайды.
II.НЕГІЗГІ БӨЛІМ

2.1 Лептоспироз ауруы және оның қоздырғыштары

Лептоспироз -аз уақыттық безгекпен,қан аздықпен(анемия),кілегей және сірі қабықтардың сарғыш тартуымен, гемоглобинуриямен, геморрагиялық диатезбен, кілегей қабықтар мен терінің өліеттенуімен, ас қорыту ағзаларының атониясымен және түсік тастаумен сипатталатын жұқпалы ауру.
Қоздырушылары мен олардың сипаттамалары: Лептоспиралар Leptospiraceae тұқымдасына жатады. Екі түрі бар: зардапты - L. interrogans және сапрофитті - L.biflexa.Жануарлар патологиясында төмендегі серотоптардың маңызы зор: L.pomona, L.hebdomadis, L.tarassovi, L.canicola, L.grippotyphosa, L.icterohaemorrhagiae, L.sejroe. Лептоспира - спираль тәрізді, түзу немесе айналмалы қозғалғыш бактериялар. Микробтың ұшы ілмек тәрізді иіліп келеді де осыған қарап оларды оңай тануға болады. Ал өсінділерде кейбір штамдардың клеткаларының ұштары түзу болуы мүмкін (ілмексіз лептоспиралар). Лептоспиралардың орташа ұзындығы 6-20 мкм, ені 0,1-0,6 мкм. Ұзындығына қарай спираль иректерінің саны 20-ға дейін жетеді. Ұзақ уақыт in vitro өсірген кезде кейбір клеткалардың ұзындығы орташа ұзындықтан 2-3 есе асып кетуі мүмкін. Керісінше патологиялық материалда лептоспиралар клеткалары өсіндідегіге қарағанда анағұрлым қысқа болып келеді.
Лептоспира құрылысында осьтық жепше және оған спираль тәрізді оралған цитоплазматикалық цилиндр белгіленеді. Клетка қабықшасы грам теріс бактерияларға ұқсас, бірақ жағынды бояғанда морфологиясы өзгереді. Сондықтан лептоспираларды көп жағдайда тірі күйінде зерттейді. Лептоспиралар микроаэрофилдарға, немесе баяу өсетін аэробтарға жатады. Өсіру үшін қолайлы жағдай: рН 7,2-7,6 (диапазоны 6,8-7,8), температура 28-300 С. Қоректік орталарда қан сары суы, сары су альбумині және ұзын тізбекті (көміртегі атомы 14 және одан да көп) май қышқылдары қосылғанын талап етеді. Зағадаттан себінді жасағанда инкубациялық кезеңі әдетте 6-14 күн, бірақ 4 аптаға дейін және одан да көп болуы мүмкін.
Лептоспиралардың төзімділігі. Лептоспиралар жоғары температура төзімсіз: қайнатқанда бірден өледі, 56-58 0 С-та 25-30 мин өледі. Олар сондай-ақ кептіргенде және тікелей түскен күн сәулесінен аз уақытта қырылады. Табиғаттағы су қоймаларында ұзақ сақталады. Лептоспиралар төменгі температураға әжептеуір шыдамды және ұзақ уақыт қатырғаннан кейін де тіршілігін сақтап қалады. Тұз қышқылының 0,1 % -дық ерітіндісі, фенолдың 0,5 %-дық ерітінділері лептоспираларды 20 мин. ішінде, белсенді хлор 0,3-0,8 мгл мөлшерінде екі сағаттың ішінде өлтіреді. Лептоспиралар - кәдімгі гидрофилдер. Олардың сыртқы ортада өмір сүруінің маңызды алғы шарты жоғары ылғалдылық және рН 7,0-7,4. Зардапты лептоспиралар антигендік қасиеттері бойынша түр ішілік әр алуандығымен ерекшеленеді. Негізгі таксон - серовар. Қазіргі уақытта әлемде зардапты лептоспиралардың 230 дан астам серовары ажыратылып, жіктелінген, олар антигендік туыстығына қарай 23 серологиялық топқа біріктірілген. Ал бактериялар түрін ажыратудың ДНҚ-РНҚ гибридтелуінің нәтижелеріне негізделген жаңа концепциясы бойынша лептоспиралар жеті геномдық түрге бөлінген

2.2 Этиологиясы мен патогенезі

Лептоспироздың қоздырғыштары әр түрлі (сероптағы) лептоспиралар. Бұл тек ауыл шаруашылығы және үй жануарларын залалдандырып ғана қоймай, жабайы аңдарды, табиғаттағы басқа да жәндіктерді, тіпті адам өміріне де өте қауіпті. Лептоспироз ауруының таралуы мен аймақтық ерекшеліктеріне келсек, мысалы, еліміздің Батыс аймағының шаруашылықтарында аталған аурудың 1949 жылдан басталғаны белгілі.
Лептоспироз осы аймақта 1960 жылға дейін негізі анықталмай, басқа өзіне ұқсас ауруларға тіркелген.Ал, Қызылорда облысында лептоспироз мәселесімен алғашқы рет 1966 жылдан бастап ғылыми жұмыстар жүргізілген. Жұқпалы аурудың негізгі көзі - ауру мал және ауырып жазылған мал. Бұл малдар бірнеше ай бойына лептоспира тасушы болып жүреді де, аурудың қоздырғыштарын несеппен сыртқа шығарады. Лептоспира тасығыштық қасиет түлкіде 514 күнге дейін, сиырда 210 күнге дейін, кеміргіш жәндіктерде өмір бойы сақталынады. Бұл жағдайда ауруды жұқтырудың көздері, лептоспироза мен лептоспироза тасығыш ауру малдың несебімен былғанған суаттар мен жем-шөпте болады. Негізінен аурудың жұғуы алиментарлық жолмен болады. Бірақ малдардың суға түсуі кезінде немесе ауру жабысқан заттарға жұғысуынан терісінің және кілегей қабықтарының зақымданған жері арқылы малдың немесе лептоспира тасығыштардың шикі етін жегендіктен ауруға шалдығады. Лептоспираның көп таралуына себепкер болатындардың бірі осы аурумен ауырып жүрген және лептоспираны тасушы көр тышқандар болып саналады. Өйткені, бұл тышқандар мал суаратын суаттарды, малдың жем - шөбін өзінің несебі арқылы лептоспираны үнемі жұқтырып отырады.
Лептоспирлер организмге енген соң қан ағысымен 12 сағаттан кейін көп мөлшерде жабуға болатын, өсіп-өнетін жері бауырға енеді. Одан кейін олар қанмен барлық тканьдер мен органдарға таратылады. Бактеремия дене температурасының көтерілуіне себепші болады. Организмде жиналған антителдер антигеннің әрекетінен қорғанысы бар және ирелеңді жолдарында өсіп өнетін бүйректерден босқа барлық органдар мен тканьдерден басқа барлық органдар мен тканьдердегі лептоспирлерді біртіндеп зиянсыздандырады. Лептоспирлердің ұзақ уақыт несеппен бөлініп шығуы осымен түсіндіріледі. Қоздырғышының патогендік әрекеті эритроциттердің гемолизін, қан аздықты, тканьдерге жиналып, оларды сарғыш түрге айналдыратын қанның гемоглобиндері мен пигмент құратын билирубиндердің жиналуын тудырады (желтуха). Бауыр қатты зақымданса тағы да сарғаюға себеп болатын өттің біразы тура қанға құйылады. Сондықтан сарғаю лептоспирозда аралас типті (гемолитикалық-паринхимиялық) болады. Гемоглобиннің біразы несеппен шығады (қызыл несеп). Пайда болған интоксикация қан ұю мен мен некроздар арқылы білінеді. Лептоспирлердің плацента барьері арқылы енуі ұрықтың өсуі мен іш тастауға әкеп соқтырады. Бірақ буаздықтың екінші жартысында инекцияланған ұрықтар тірі қалуы мүмкін, өйткені, енді олар қорғаныс анти денелерін жасай алады. Өліммен аяқталудың себебі қан азаюдың салдарынан жүрек жұмысының жеткіліксіздігі мен бүйректердің ауыр зақымдануының нәтижесінен дамитын уремия пайда болады.
Патологиялық белгілер. Патологиялық өзгерістер анемия, сарғаю, геморрагиялық диатез, тері мен шырышты қабықтардың некрозы, паренхималық мүшелердегі дегенеративті және қабыну өзгерістерімен сипатталады. Бауыр көп жағдайда үлкейеді және азаяды. Оның түсі саз-қызылдан сарыға дейін, консистенциясы серпімді, тегіс немесе сынғыш. Кейде паренхимада олар ұсақ некротикалық ошақтар мен қан кетулерді табады. Өт қабы созылып, қою немесе қоңыр-жасыл түсті қалың тұтқыр өтпен толтырылған; шырышты қабатта бір немесе бірнеше қан кетулер. Бүйректер де үлкейген, қатайған; Қанмен қамтамасыз ету дәрежесіне, дегенеративті өзгерістерге және пигментацияға байланысты олар шие-саз, сұр-қызыл немесе қара-қоңыр түске боялып, жасыл түске боялған. Перинефикалық талшық ісінген. Талшықты капсула сұр түске боялады және әдетте оңай алынып тасталады.
Патогенез. Аурудың даму динамикасында төрт кезең бөлінеді: продромальды (1), бактериемия (2), негізгі клиникалық белгілері (улы) (3) және қалпына келу (4). Патоген сыртқы ортадан адам мен жануарлар ағзасына зақымдалған тері, ауыз және мұрын қуыстарының шырышты қабаттары, көз, жыныс жолдары, тыныс алу және асқазан-ішек жолдары арқылы енеді. Белсенді қозғалғыштықтың арқасында лептоспира инфекциядан кейін 5 ... 6 минуттан кейін пайда болады және қан ағып, лимфа тамырлары арқылы паренхималық органдарға енеді - негізінен бауырда, бүйректе, бүйрек үсті безінде, көкбауырда, сондай-ақ цереброспинальды сұйықтықта және ми тінінде.
Лептоспираның көбеюі және жинақталуы, олардың қандағы, ішкі ағзалардағы және тіндердегі токсиндер мен метаболикалық өнімдер қатты интоксикацияға, қызыл қан клеткаларының бұзылуына (гемолиз), жүрек соғу жиілігі мен тыныс алудың жоғарылауына, анемия дамуына, дене температурасының күрт көтерілуіне әкеледі. Геморрагиялық синдром бүйректерде, өкпелерде, эндокардта, эпикардияда, асқазан-ішек жолдарының, жыныс аппараттарындағы және терідегі қан кетулермен сипатталады. Жұқпалы токсикалық шок мүшелер функциясының күрт бұзылуымен дамиды. Аурудың уытты кезеңі жануардың өліміне немесе қалпына келуіне әкелуі мүмкін. Төзімді ағзада қандағы антиденелер мөлшерінің көбеюі және фагоцитоздың белсенділенуі бүйректен басқа барлық тіндер мен мүшелердегі лептоспираның біртіндеп жойылуына әкеледі, өйткені жинақталған түтіктерде болғандықтан, олар иммуноглобулиндердің әсерінен қорғалған. Алдымен стерильді емес, содан кейін стерильді иммунитет қалыптасады.
Курсы және клиникалық көрінісі: Лептоспироз барлық жастағы жануарларға әсер етеді, бірақ көбінесе жас жануарларға. Ауру өткір, сирек кездеседі - өте күрделі (найзағай жылдам), субакутты және созылмалы. Инкубациялық кезең 4-тен 14 күнге дейін. Ірі қара малда, қойда, ешкіде, буйволда, бұғыларда дене қызуы күрт жоғарылауымен сипатталады (41 ... 41.5 С), тез дамитын гемолиз, бұл эритроциттердің 5 ... 12 сағат ішінде толықтай жойылуына әкеледі. Тамақтанудан бас тартуға, қатал қысымға назар аударыңыз. Тынысы жиі және таяз. Асфиксия, үгіт және клоникалық ұстамалармен өлім 12 ... 24 сағаттан кейін болады. Аурудың өткір ағымы 2 жастан 1,5 жасқа дейінгі жас жануарларда жиі кездеседі және жоғары қызба (температура 40 ... 41,5 ° C), тәбетінің жоғалуы, дірілдеген жер, депрессия және жалпы әлсіздік (ауру жануарлар жайылымда артта қалады) табынан). Пальто ашылмаған, түтіккен. Тыныс, таяз және жылдам. Жүрек-қантамыр қызметінің бұзылуы байқалады. Фебрильді кезеңнің соңында (аурудың басталуынан 2 ... 6 күн өткенде) конъюнктиваның өткір сарғаюы, ауыздың, қынаптың және терінің шырышты қабаттары пайда болады. Шырышты қабықтар түрлі реңктерде сары түске боялған; оларда қан кетулер байқалады. Қойларда шырышты қабықтың сарғаюы әрдайым мүмкін емес, бірақ мұрыннан шырышты-серозды ағу байқалады. Сарғаюдан кейін майдың, тілдің, артқы жағының, құлақтың, мойынның, құйрықтың, еріннің, емізіктің шырышты қабаттарында кішкентай некротикалық аймақтар пайда болады. Дененің терісінде шектеулі ісіну пайда болады (арқа, ішек, сүт безі), бұл эпидермистің дескамациясына немесе терінің толық некрозына, кейіннен бас тартуға әкеледі. Күрт төмендейді және көбінесе сүт ағынын толығымен тоқтатады. Зәр шығару ауыр және қиын. Шие немесе қоңыр зәр кішкене бөліктермен шығарылады. Аурудың басында диарея пайда болады, содан кейін ауыр атония құбылыстары, тәбеттің толық болмауы, шайнау және ұйқы безінің жиырылуы болады. Жүкті жануарларда көбінесе жүктіліктің екінші жартысында түсік жасалады. Жануарлар тез арықтайды.
Гематологиялық зерттеу өткір, бастапқыда гиперхромды, содан кейін гипохромды анемияны, кейде тұрақты нейтрофилді лейкоцитозды анықтайды. Эритроциттердің саны 1 ... 3 млн мкл-ға дейін төмендейді (1 ... 3 :: 1012 л). Гемоглобиннің концентрациясы бастапқыда 14,5 г% дейін (145 г л), түс индексі 1,6 дейін (гиперхромдық табиғаттың анемиясы) артады, содан кейін эритропоэздің тежелуіне байланысты гемоглобин индексі 1,7 ... 5.0 г% дейін төмендейді (17 ... 50 г л). ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.