Түйе мен шошқа
Жоспары:
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім
2.1 Сойыс малдарының жалпы сипаттама ... ... ... ... ... ..
2.2 Қой мен ешкі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.3 Жылқы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.4 Түйе мен шошқа ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
2.5 Малды қабылдау және союуға дайындау ... ... ... ... .
3.Қорытынды
4.Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе:
Республикамызда халықты азық-түлікпен қамтамасыз етуде қойдың және ірі қараның маңызы өте зор, себебі ол етке қажеттіліктің 70% қамтамасыз етеді,сонымен қатар қой жүнін, терісін жеңіл өнеркәсіп пайдаланылды.Қой еті халқымыздың ерте заманнан келе жатқан негізгі тағамы.Ал ет адам организмінің қалыпты жұмыс атқаруына қажетті ақ заттың малдың, көмірсулардың, витаминдер, минералды заттардың негізгі көзі.Әрине, кейбір жағдайларда ет арқылы адамға әр түрлі ауру жұғуы сондықтан малдәрігері тағамдық өнімдерді өндіруде сатуда қатаң бақылау жүргізу қажет.Елімізде мал санын көбейту де және одан алынатын өнімнің мөлшерін сапасын арттыруда малдардың індеті,инавазиялық аруларының тигізетін әсері орасан зор.Соңғы жылдардағы паразиттоздардың алдын алу жұмыстарының толық және уақтылы жүргізілмеуі бұл аурулардың кең таралуына әкеп соқты.
Сонымен індеті, инавазиялық аурулардың халық шаруашылығына көптеген зиян тигізумен қатар, олардың әлеуметтік маңызыда зор.Сондықтан,ауру мал етінің сапасын биологиялық, тағамдық құндылығын анықтау ветеринарлық санитарлық бағалау нормаларын белгілеу, ветеринария ғылымдарының маңызды мәселелерді бірі.
Негізгі бөлім:
2.1 Сойыс малдарының жалпы сипаттамасы
Ет өндірісінде,ең бірінші етке арнайы бағылған мал пайдаланады.Сонымен қатар басқа өнім үшін бағылған малды да ет өндірісіне қолданылады.Етке арнайы өсірілген етті тұқымды малдан алынған еттің сапасы жоғары болады.Мал сою орындарын да түсетін малды сойыс малы деп атайды.Бізде сойыс ірі қара, жылқы, түйе, шошқа,қой,ешкі,бұғы және үй құстарының бәрі жатқызады.Сойғаннан кейін жүретін биохимиялық өзгерістердің ерекшеліктеріне байланысты туылғанына 14 күн толған төлдерді сойыс малына жатқызбайды.Малды союға дайындау (өсіру, бордақылау)жымшар, кеңшардың арнайы фермаларда бордақылау кешендерінің,коопиратив мекемелерінде құс фабрикаларында т.б орындарда жүргізіледі.Қазіргі кездегі фермерлік,жеке шаруашылықтарды өркендеуіне байланысты,ет өндірісі үшін шикізат затпен қамтамасыз ету де, олардың үлес салмағы да жоғарғы болмақшы.Соңғы жылдары мал басының біршама кеміуіне қарамастан Қазақстанда ет және де басқа мал өнімдерін өндірудің мүмкіншілігі зор.Мал өнімдерін арттыруға мал азығының жетіспеуі және әртүрлі аурулар үлкен зиян келтіру де.Тек қана мал өлімін азайту,мал өнімдерін көбейту үлкен табыс көзі болатын төмендегі мысалдан көруге болады.
Қазақстанда 1990жылы 196 мың ірі қара,39мың жылқы,2886мың қой ешкі өлім жетімге ұшыраса, 1991 жылы бұл көрсеткіш тиесінше 207,41,3126мың бас болды.1 ірі қара.Ет өнімдерін де ірі қараның маңызы зор.Әсіресе ірі қараның етті тұқымдары тез жетілумен, еттің дәмділігі мен ерекшеленеді.Құндылығы жоғары ірі қарадан орта есеппен 65%(55-70%) ет алынады.Ет шығымы деп,мал ұшасы массасының,малдың тікелей массасына процентпен есептелген дегі қатысын айтады.Массасы дегеніміз, толық өңдеуден өткізілген(ішкі ағза,бас сирақсыз) ұшаның массасы.Қазақстанда және ТМД одағына ірі қараның етті тұқымдарының ең көп таралғанны қазақтың ақ бас сиыры мен қалмақ сиыры.Сонымен қатар шет елдерден әкелінген етті тұқымды ірі қарадан өсіріледі.Олар Санта гертруда ,Галловей,Герефорд тұқымдары және олардың будандастары.Отандық тұқымдар біздің жер жағдайымызға ауа райына бейімделген.Ол әсіресе жайылымды пайдалануда шет елдік тұқымдардан әлде қайда тиімді.Ал ет шығымы және азықты өтеу жағынан да отандық тұқымдары шет елдік тұқымнан кем емес.Оны 1988 жылы Бүкілодақтық ет өнімдерін өндіру ғылыми зерттеу институты қызметкерлері оңтүстік Оралда жүргізілген тәжірибесі көрсетті.Тұқымды тексеру үшін жүргізілетін тәжірибе бір малды 18 ай өсіргенде жұмсалған шығын 2928-3235 азықтық бірлік шамасында болады.бұл кезде Герефорд тұқымы өгізшенің орта массасы 610.6 кг,ал қазақтың ақбас сиырының 589.4кг, қалмақ тұқымы 561,шортгорн 566,абердин-ангус тұқымының массасы 521кг жетеді.8-18ай аралығында әр тәулікте қосылған массасы тиісінше 1191,1181,1078,1084 және 1991 грам болды.
2.2 Қой мен ешкі.
Қазақстандағы ет өндірісінде қой етінің үлес салмағы 50% шамасында.Қой етінің сапасы және шығымы қой тұқымына көп байланысты.Жүнді қойлардың ішкі ағзалары,терісі және сүйегі жақсы дамыған.Еттің сапасы және шығымдылығы жағынан кұйрықты,етті жүнді және көтеріп қойлары айрықша орын алады.Етті майлы(тегене құйрықты) қойлар Қазақстанда Орта Азия республикаларында ... жалғасы
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім
2.1 Сойыс малдарының жалпы сипаттама ... ... ... ... ... ..
2.2 Қой мен ешкі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
2.3 Жылқы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.4 Түйе мен шошқа ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
2.5 Малды қабылдау және союуға дайындау ... ... ... ... .
3.Қорытынды
4.Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе:
Республикамызда халықты азық-түлікпен қамтамасыз етуде қойдың және ірі қараның маңызы өте зор, себебі ол етке қажеттіліктің 70% қамтамасыз етеді,сонымен қатар қой жүнін, терісін жеңіл өнеркәсіп пайдаланылды.Қой еті халқымыздың ерте заманнан келе жатқан негізгі тағамы.Ал ет адам организмінің қалыпты жұмыс атқаруына қажетті ақ заттың малдың, көмірсулардың, витаминдер, минералды заттардың негізгі көзі.Әрине, кейбір жағдайларда ет арқылы адамға әр түрлі ауру жұғуы сондықтан малдәрігері тағамдық өнімдерді өндіруде сатуда қатаң бақылау жүргізу қажет.Елімізде мал санын көбейту де және одан алынатын өнімнің мөлшерін сапасын арттыруда малдардың індеті,инавазиялық аруларының тигізетін әсері орасан зор.Соңғы жылдардағы паразиттоздардың алдын алу жұмыстарының толық және уақтылы жүргізілмеуі бұл аурулардың кең таралуына әкеп соқты.
Сонымен індеті, инавазиялық аурулардың халық шаруашылығына көптеген зиян тигізумен қатар, олардың әлеуметтік маңызыда зор.Сондықтан,ауру мал етінің сапасын биологиялық, тағамдық құндылығын анықтау ветеринарлық санитарлық бағалау нормаларын белгілеу, ветеринария ғылымдарының маңызды мәселелерді бірі.
Негізгі бөлім:
2.1 Сойыс малдарының жалпы сипаттамасы
Ет өндірісінде,ең бірінші етке арнайы бағылған мал пайдаланады.Сонымен қатар басқа өнім үшін бағылған малды да ет өндірісіне қолданылады.Етке арнайы өсірілген етті тұқымды малдан алынған еттің сапасы жоғары болады.Мал сою орындарын да түсетін малды сойыс малы деп атайды.Бізде сойыс ірі қара, жылқы, түйе, шошқа,қой,ешкі,бұғы және үй құстарының бәрі жатқызады.Сойғаннан кейін жүретін биохимиялық өзгерістердің ерекшеліктеріне байланысты туылғанына 14 күн толған төлдерді сойыс малына жатқызбайды.Малды союға дайындау (өсіру, бордақылау)жымшар, кеңшардың арнайы фермаларда бордақылау кешендерінің,коопиратив мекемелерінде құс фабрикаларында т.б орындарда жүргізіледі.Қазіргі кездегі фермерлік,жеке шаруашылықтарды өркендеуіне байланысты,ет өндірісі үшін шикізат затпен қамтамасыз ету де, олардың үлес салмағы да жоғарғы болмақшы.Соңғы жылдары мал басының біршама кеміуіне қарамастан Қазақстанда ет және де басқа мал өнімдерін өндірудің мүмкіншілігі зор.Мал өнімдерін арттыруға мал азығының жетіспеуі және әртүрлі аурулар үлкен зиян келтіру де.Тек қана мал өлімін азайту,мал өнімдерін көбейту үлкен табыс көзі болатын төмендегі мысалдан көруге болады.
Қазақстанда 1990жылы 196 мың ірі қара,39мың жылқы,2886мың қой ешкі өлім жетімге ұшыраса, 1991 жылы бұл көрсеткіш тиесінше 207,41,3126мың бас болды.1 ірі қара.Ет өнімдерін де ірі қараның маңызы зор.Әсіресе ірі қараның етті тұқымдары тез жетілумен, еттің дәмділігі мен ерекшеленеді.Құндылығы жоғары ірі қарадан орта есеппен 65%(55-70%) ет алынады.Ет шығымы деп,мал ұшасы массасының,малдың тікелей массасына процентпен есептелген дегі қатысын айтады.Массасы дегеніміз, толық өңдеуден өткізілген(ішкі ағза,бас сирақсыз) ұшаның массасы.Қазақстанда және ТМД одағына ірі қараның етті тұқымдарының ең көп таралғанны қазақтың ақ бас сиыры мен қалмақ сиыры.Сонымен қатар шет елдерден әкелінген етті тұқымды ірі қарадан өсіріледі.Олар Санта гертруда ,Галловей,Герефорд тұқымдары және олардың будандастары.Отандық тұқымдар біздің жер жағдайымызға ауа райына бейімделген.Ол әсіресе жайылымды пайдалануда шет елдік тұқымдардан әлде қайда тиімді.Ал ет шығымы және азықты өтеу жағынан да отандық тұқымдары шет елдік тұқымнан кем емес.Оны 1988 жылы Бүкілодақтық ет өнімдерін өндіру ғылыми зерттеу институты қызметкерлері оңтүстік Оралда жүргізілген тәжірибесі көрсетті.Тұқымды тексеру үшін жүргізілетін тәжірибе бір малды 18 ай өсіргенде жұмсалған шығын 2928-3235 азықтық бірлік шамасында болады.бұл кезде Герефорд тұқымы өгізшенің орта массасы 610.6 кг,ал қазақтың ақбас сиырының 589.4кг, қалмақ тұқымы 561,шортгорн 566,абердин-ангус тұқымының массасы 521кг жетеді.8-18ай аралығында әр тәулікте қосылған массасы тиісінше 1191,1181,1078,1084 және 1991 грам болды.
2.2 Қой мен ешкі.
Қазақстандағы ет өндірісінде қой етінің үлес салмағы 50% шамасында.Қой етінің сапасы және шығымы қой тұқымына көп байланысты.Жүнді қойлардың ішкі ағзалары,терісі және сүйегі жақсы дамыған.Еттің сапасы және шығымдылығы жағынан кұйрықты,етті жүнді және көтеріп қойлары айрықша орын алады.Етті майлы(тегене құйрықты) қойлар Қазақстанда Орта Азия республикаларында ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz