Өзінің Бақылау революциясы
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Факультеті Ақпараттық технологиялар факультеті
Кафедрасы Жасанды интелект және Big Data
Реферат
Тақырыбы: Қазіргі ақпараттық қоғамды философиялық талдау және қазіргі заманның жаһандық талаптарын зерделеу
Орындаған:____________________
Тексерген: ____________________
АиУ 18 - 10 а
Алматы 2020 ж
Қазіргі ақпараттық қоғамды философиялық талдау және қазіргі заманның жаһандық талаптарын зерделеу
Ақпараттық қоғам туралы түсінік.
Ақпараттық қоғам концепциясы: Питирим Сорокиннен Эмануэл Кастельске дейін.
2.1 Ақпараттық қоғамның қалыптасу негіздері.
3. Ақпараттық қоғамдағы тұлға мәселесі.
4. Желілік қоғам. Интернеттің киберкеңістігі ұғымы және оның философиялық маңызы.
Қазіргі заман қоғамы - бұл, әр алуан экономикалық, ұлттық, саяси, мәдени өзгерістер. Қоғамдық өмірінің әртүрде көрінуі қазіргі заман қоғамының анықтамаларында берілген. Оны постиндустриальдық, компьютерлік, постмодерн қоғамы, жоғарғы модерн, желілі ұлт, телематикалық, өзін-өзі басқарушы, қазіргі заманнан кейінгі, ақпараттық, білім қоғамы, адамдық капитал және т. б.
Бұрынғы әлеуметтіліктен оның айырмашылығы неде? Қазіргі заманның әлеуметтік философиясында қоғамды мына тектес негізгі үлгілерге бөледі: әдеттегі-жабайы, дәстүрлі (ауылшаруашылық), өнеркәсіптік және постиндустриальдық.
Әдеттегі-жабайы қоғам үшін еңбек құрал-саймандарын ең аз деңгейде қолдануымен сипатталады; қарекет түрлерінің кең таралғаны терімшілдік, аң аулау, балық аулау; көзқарастары: әлем табиғи терминдерде, мифтерде бірілумен сипатталды.
Келесі саты - дәстурлі - егін шаруашылық, мал шаруашылығы және табиғат энергияларын ең аз қолдануымен байланысты кәсіптермен; қол еңбегіне негізделген, мыс, темір құрал-саймандары., жабайы технологиялар, атты және кемені қолдануымен байланысты көлік жүйелері көп таралған болатын.
Ауылшаруашылық қоғам жергілікті экономикамен және жергілікті базармен сипатталады. Жер байлықтың негізгі қайнар көзі болып табылды. Жанұяда айқын еңбек бөлінісі болды. Әлем символдармен берілген болатын, байланыс жүйелері - хат (қолмен, топографиялық), негізгі діни жүйелер мен ғылымдар қалыптасты. Мәдениеттегі байланыстылық дәстүрлерге бағыну арқылы іске асты, сол себептен қоғам дәстүрлі деп аталады.
Ауылшаруашылық қоғамды өнеркәсіптік алмастырды. Онда тоқыма, жағармай, металлургия, машина жасау және басқа өндіріс көздері дамды. Технологиялық құрастырулар, көлік жүйелері - темір жолдар, автомобилдер, су көліктері пайда болды; бұқаралық ақпараттар дами бастады.
Стандартталған өндірістердің ұлттық рыноктары қалыптасты. Капитал байлықтың қайнар көзіне айналды. Жанұядағы нуклеарлық еңбек бөлінісі ақырына жетті. Негізгі рухани тенденциялар арасынан ғылыми-техникалық революцияны, жекешілдікті либералшылдықты, рационалшылдықты айрықша атауға болады.
XX ғ. екінші жартысына адамзат өзінің тарихи дамуының -жаңа постиндустриальдық қоғам сатысына бірте-бірте енді. Олар: атомдық, ғарыштық, биотехнологиялық, компьютерлік, интернеттің ақпарат технологиясы сияқты өнеркәсіптің жаңа үлгілерінің көрінуімен және қарқынды дамуымен сипатталады. Бірігуге бет алған жаһандық экономика қалыптасты; экономикаға бірқалыпшылдықтырмау, көпшіліктендірмеу, капиталды орталықтандырмау тән. Білім өндірісі және адамдық капитал байлықтың қайнар көзіне айналды. Мәдениетте әр түрлілік, өмір сапасы, өзін-өзі маңыздандыру, жастар мәдениеті бағаланды.
Енді, біз осы айтылған постиндустриальдық, ақпараттық ұғымдары қалай қалыптасқандығына тоқталамыз.
Постиндустриалдық концепция ағылшын философы және социолоғы Д. Беллдің өнеркәсіптік (индустриалды) қоғам теориясының негізінде пайда болды.
Постиндустриальдық қоғам терминінің өзі алғашқыда 1950-ші жж пайда болды. Қоғам дамуы бастапқыда экономикалық өсу, еңбекті техникаландыру ретінде қарастырылды. 60- шы жж. жаңа (Д. Белл және А. Турен) мазмұнмен толықтырылды және олар өнеркәсіпті қоғамға тән емес зерде еңбегіне жататын шығармашылық ойдың бұқаралық деңгейде таратылмағандығын атап өтті.
70-ші жылдары постиндустриальдық, термині басым болды, мыс.: А.Туреннің Болашақтағы постиндустриальдық қоғам (1971) еңбегі жарық көрді. Ал, Д. Белл постиндустриальдық қоғамның мына белгілерден тұратылдығын атап көрсетті:
өнеркәсіптік өндірістен сервистік қызметке өту;
инновацияларды жүзеге асыруда кодифицирияланған
теориялық білімдердің шешуші ролі;
:: зерделік технологияны жүйелі талдау және шешімдерді қабылдау теориясының маңызды құралына айналдыру.
1976 ж. постиндустриальдық термин ресми турдегі идеологиялық мәртебеге ие болды. Қоғамды постиндустриальдық ретінде түсіну, қоғамындағы негізгі басымдылықтар қызмет көрсету және тұтыну сияқты өрістерге өтетіндігін білдіреді. Пост термині жоғары автоматтандырылған индустриалдық өндірістің дамуының жалғасын білдіреді, қоғам бұрынғы экономикалық сипаттағы қарекетін және өкімет құрылымын сақтайды.
Бұл, негізінен дамудың өсіңкілігін, жаңартыл қайта кұру қарекеттерін, білімдер индустриясын дамытуды, технологиялық басқару тәсілдерімен және бақылаудың арасындағы қайшылықтарды ұстап қалуды және әрбір адамға өзін өзі жетілдіру қажеттілігін сақтайтын индустриаландырудың жалғасы сияқты. Бір бағыт қоғамды белгілі бір өндірістің үдерісі, бөлісу, тұтынудың арақатынас жүйесі сияқты деп, және қоғамдағы бүткіл ұдайы өндірістік құрылымды жылдам қайта өзгертсе жеткілікті деп түсіндіруге тырысады.
Әрине, қоғам туралы қазіргі заман теорияларының екі бағытқа шектеп бөлу тым қарапайымдылққа жеберуі мүмкін, бірақ, қазіргі заманды көру тарихына реттілік пен жүйелілік беретіні сөзсіз.
Екінші бағыт, ақпараттық, даму негізін 70-80-ші жж. алды. Бұл бағыттың белгілі өкілдері - социологтар Дж. Масуда, А. Тоффлер, М. Кастелъс. Ақпараттық қоғам термині Жапонияда 60-шы жж. пайда болды. Жапон социологі Дж. Масуда постиндустриальдық қоғам дегеніміз сол бұрынғы өнеркәсіптік қоғамнан айырмашылығы бар ақпараттық қоғам дейді.
Ақпараттық қоғам дамуындағы жаңа саты микропроцессорлы технологияның таратылумен күшіне енді. Дж. Нэйсбит, Д. Беллге қарсы шығып алдағы қоғамда қызмет көрсету өрісіне қарағанда ақпаратты өндеу басымды маңыздылыққа ие болады, - дейді.
Бұл ақпараттық байланыс өнеркәсіптіктің барлық өрістерінде түбегейлі ауыстырады деген ойды, А. Тоффлер де ұстанады. Үшінші толқын (1980) деп аталатын жұмысында американдық футуролог қоғамды ақпараттылық ретінде қарастырады, өйткені онда ақпараттың көлемі мен ақпараттық ағымның өсуі орталықтандырмауға бірқалыпшылдықтырмауға, көпшіліктендірмеуге әкеледі. Қуаттылықтың жылжуы еңбегінде (1990) ол ақпараттық қоғамдық дамуын білім факторы (К - фактор) мен білім өрісі анықтайды, анықтаушы қызмет атқарады дейді.
Ол, білім өрісі: білім, ғылым, технология, ұлттық стратегиялық тұжырымдамалар, халықаралық зерде құралдары, тіл, басқа мәдениеттер туралы жалпы білім, әлемнің мәдени және идеологиялық ұғынылуы, әр алуан байланыс каналдар, жаңа идеялар, пайымдау спектрлері - деп түсінеді.
А. Тоффлер қоғамды, жүйе ретінде үш негіздердің арасында таралатын қуат: күш, ақша, ақпарат - дейді. Күш - индустриальдыққа дейінгі дәуірдің даму негізі, ақша - өнеркәсіптіліктің; ақпарат, білім қазіргі жеделденген қоғамның негізін құрайды. Адамдардың қатынастары тұрақты түрде алмасып отыратындықтан, биліктің де қатынасы (күші) өзгеріп отырады. Биліктің негізгі құралдарына - күш, байлық, білім жатады. Биліктің ең қуатты, сонымен бірге иілгіш күшінің қайнар көзі - білім. Сонымен қатар ақпараттық қоғам канадтық социолог М. Маклюэннің еңбектерінде де орын алды. Оның ақпараттық қоғам тұжырымдамасында кеңістік уақыт межелері жойылады, өмір жеделдейді, адамдар қатынастарын реттейтін жаңа мәселелер пайда болдыртатын жаһандық ауыл (1964) ең жаңа дәуірдің тұжырымдары ретінде қызығушылық танытты.
Оның теорияларындағы ақпараттық қоғам - бұл адамзаттың даму тарихындағы, адамның тайпалық заманын ауыстырған (ауызша сөйлеу, адам толық әрекетке қатыстыру, қоғам мен адамдың бірлігі) үшінші кезең.
Ақпараттық қоғамның қалыптасу туралы қазіргі заман тұжырымдамаларының арасында Дж. Бенигердің теориясы өзінің тереңдігімен ерекшеленеді. Ол, ақпараттық қоғамды адамдар қарекеттерінің барлық жүйелерін бақылауға алу революциясының нәтижесі, деп есептейді, ойы ең маңыздысы оның идеясы: қоғамдағы бақылауды күшейту, қоғам жүйелілігін сақтау үшін жасалады. Дж. Бенигер Д. Беллге қарсы шығады, өйткені революция экономикадағы бір сектордың басқаға ауысуының нәтижесінде болған жоқ, жалпыға бірдей бақылаудың тәсілдері арқылы болды. Сондықтан да әртүрлі қайшылықтағы жағдайларды туындатпас үшін Дж. Бенигер өз дамуынды күнделікті басқарып отыру керек дейді.
Қоғамды әртүрлі факторлардың өзара қарым-қатынасының жүйесі ретінде қарастырып, ақпараттық қоғам - дамудың жаңа сапалық түрі, иңдустриаландырудың жалғасы емес.
Д. Беллдің түсінігі бойынша революция ең алдымен өндіріс секторында болады, ал ол содан соң механикалы реіте бақылауға және басқаруға жататын секторларда сол жағдайларға сәйкес өзгерістер жасайды. Өзінің Бақылау революциясы. Ақпараттық қоғамның технологиялық және экономикалық алғы шарттары кітабында Дж. Бенигер мұндай тұрғыны сынға алады. Атап айтқанда, қоғамдық байланыстардың дамуы, бюрократияның ұйымдық түрлерінің көрінуі, банк жүйелері, үкімет өлшемдері индустриаландырудың негізіне орын дайындады өз кезегінде ол басқарудың бұрынғыдан да жаңа әмбебаб түрлерін әкелді, деп көрсетті. дәуірдің артынан 1890-шы ж. 1939 ж. дейінгі аралық бақылау түріндегі инновация революцияның себебі болды, нәтижесінде ақпараттық қоғам пайда болды.
Ақпараттық қоғам кейінгі өзгерісткрдің нәтижесі емес, ал процес, бұдан 100 жыл бұрын басталған ағымдағы материалдық селдердің және материалдық өндірістің жеделдеуімен байланысты үдеріс. Дайындығы жоқ қоғамға енгізілген компьютерлер, ақпараттық технология кездейсоқ нәтиже емес, басқару революциясының жеделдетуінің нәтижесінде болған инновациялар. Бақылау революциясы дейді Бенингер, - ақпараттар жиналатын, сақталатын, өндірілетін, ауыстырылатын, солар арқылы формалдық және бағдарламалық шешімдер әлеуметтік бақылауға әсер ететін технологиялық және экономикалық кәсіпорындарда жылдам өзгеретін кешендер.
Сонымен, ақпараттық қоғамды, іс-қызметінің барысында экономикалық, техника - технологиялық, танымдық, зерделі тіршілік қарекеттеріне қажетті жағдайлар жасайтын өзін-өзі ұйымдастырушы жүйе деп айқындадық.
Ол, әрбір әлеуметтік орында бақылаудың ең негізгі факторы ретінде жинау, сақтау, тапсырыс, ақпараттарды тарату сияқты жүйелерді жасаумен сипатталады. Бұл жүйенің өзін-өзі ұйымдастыруы дәл сол тарихи кезенде үдеріс ретінде өтеді, бір жағынан, адамның күнделікті қарекетін ақпараттандыру, басқа жағынан, жаһандық тіршілік әрекетіне жағдай жасау.
Алайда, ақпараттық қоғамның қалыптасуын барлық елдерге, аймақтарға тән бірыңғай жол деп түсінуге болмайды. Өзінің объективтітілік сипатына қарамастан ақпараттық қоғам әрбір елде өз ерекшеліктерімен болады.
ХХ ғасырдың 70-80-ші жылдарында болашақты супериндустриалды, технотронды, кибернетикалық, ақпараттық қоғамдар шеңберінде қарастырған бірнеше тұжырымдама пайда болды. Оларға мынадай екі алғышарт тән: 1) қоғамның негізгі факторларының бірі ретінде ақпараттық техника аталады, соның арқасында "ақпараттық қоғам" ұғымы біртіндеп басқаларды ығыстырады; 2) ақпарат-тық қоғамды техносфераның, қоғамның тарихи, мәдени және әлеуметтік-экономикалық дамуының ерекше кезеңі ретінде қарастырады. Тоффлердің айтуынша, техникалық өзгерістер үш кезеңнен өтеді: біріншісі аграрлық мәдениетпен байланысты, екіншісі - индустриалды, үшіншісі - ақпараттық. Жер, еңбек, капитал, шикізатқа қарағанда ақпарат аса маңызды мәнге ие болады, ал бұқаралық стандарттандырылған өндіріс информатика мен супертехнологияларға сүйенетін қолөнері, ой еңбегі негізінде жасалатын жеке "кәсіптік" жаңа жүйемен алмастырылады. Мұндай өндірістің соңғы өнімі стандарттандырылған миллиондаған бірдей тауарлар емес, жекелеген, қайталанбас тұтыну және қызмет өнімі болып табылады. Көптеген авторлардың пікірінше, мұндай қоғамды орнатудың ең жақсы тәсілі бюрократия емес, адхократия (қандай да бір нақтылы міндетті шешуге бағытталған уақытша ұйым). Тоффлердің пікірінше, ақпараттық қоғамға тән ең басты белгілер мыналар:
экономикалық және әлеуметтік өмірдің барлық қырын бұқаралық және стандарттық сипаттардан арылту;
қоғамда болып жатқан өзгерістердің қарқындылығы, инновациялардың жоғары деңгейлілігі. Қалыптасып келе жатқан ғаламдық ақпараттық қоғамда ақпараттың рөлі мен мәні артып отыр. Ақпараттық технологиялардың төңкерістік іс-әрекеттері ақпараттық қоғамда таптарды әлеуметтік жіктелмеген "ақпараттық қауымдастықтармен" алмастыруға алып келеді (Е. Масуда). Тоффлер дәстүрлі епетейсіз корпорацияларға "шағын" экономикалық қалыптарды - үйдегі жеке индивидуалды қызметті, "электронды коттеджді" қарсы қояды. Олар ақпараттық қоғамның инфо, техно және адам тұрмысының басқа да салаларының жалпы құрылымына енгізілген. Теледидар, компьютер қызметі және энергетика синтезі негізінде "Ғаламдық электрондық өркениет" жобасы - телекомпьютерэнергетика жасалуда (Дж. Пелтон). "Компьютерлік төңкеріс" біртіндеп дәстүрлі баспаны "электрондық кітаптармен" алмастыруда, идеологияны өзгертіп, жұмыссыздықты, бос уақытын қызықты өткізуге айналдыруда (Х. Эванс). Әлеуметтік және саяси өзгерістер ақпараттық қоғам теориясында "микроэлектронды төңкерістің" тікелей нәтижесі ретінде қарастырылады. Демократияны дамыту болашағы ақпараттық техниканы таратумен байланыстырылады. Тоффлер және Дж. Мартин оның басты рөлін азаматтар мен үкіметті тікелей байланыстыратын, шешім қабылдауда олардың пікірін есепке алатын телекоммуникациялық "кабельдік желіден" көреді. Ақпараттық қоғам тұжырымдамасы технологиялық детерминизмнің әлсіздігін, қоғамды компьютерлендірудің жағымсыз қырларын алға тартқан гуманистік бағытты ұстанатын философтар мен ғалымдардың тарапынан сынға ұшырады.
Бүгінде қоғам мүшелерінің көпшілігі өз өмірлерін әлеуметтік желілерсіз елестете алмайтыны анық. Әлеуметтік желілер толықтай бүкіл әлемді қамтып, танымалдылығы жоғарылап жатыр және оның нақты жас ерекшелік немесе кәсіби шектеулері жоқ. Сонымен бірге, әлеуметтік желілер қазіргі заман азаматтарының тұлғалық әлеуметтенуіне ерекше ықпал жасайды. Әлеуметтендіру үдерісі барысында білім берудің технологиялары, әдіс-тәсілдері қолданылатындығын ескерсек, өзекті мәселелер берілген тақырыппен ұштасады. Адамзат өмір сүріп жатқан жоғары технологиялар ғасыры қоғам дамуындағы жаңа әрі өзгеше деңгейге әкелді. Ақпаратпен алмасу, адамдар арасындағы тілдесу, қарым-қатынас орнату әдістері, жұмыс беру ұсыныстары мен іздеу жолдары, демалыс түрлері шын өмірден виртуалды әлемге өтті. Миллиондаған адамдар күнделікті түрде әлеуметтік желілер қызметтерін пайдаланады, жаңа достар мен клиенттер, қызметкерлер іздейді, кейбіреулері уақыттарын бос өткізуге арнайды. Білім деңгейін жоғарылату мақсатында ғаламтор ресурстарын пайдаланғанымен, көбінесе әлеуметтік желілерді виртуалды тілдесу үшін ғана пайдаланушылар жеткілікті екендігі жасырын емес. Сонымен қатар, ХХІ ғасырдағы азаматтарды тәрбиелеу теледидардан Интернетке көшті. Сондықтан оның қоғамдағы рөлінің жағымды және жағымсыз жақтарын ажырату ақпараттандыру ғасырында қиынға соғары анық. Жалпы әлеуметтік желілерде жазылған заңдылықтар жоқ. Десек те, әлеуметтік желілер отбасы, мектеп, дос-жарандар секілді әлеуметтендірудің классикалық институттарын қарқынды түрде ығыстыру қаупін туындатып отыр. Виртуалды қауым қалыптастыру шын мәнісінде әлеуметтендірудің дәстүрлі уәкілдерін ауыстыруға ықпалы мол. Бірақ, пайдаланушылардың виртуалды әлемде игеретін жағымсыз қасиеттері шын өмірге келгенде әлеуметтендірудің нақты процесін күрделендіріп, қалыптасқан қоғамдық ережелерді күйретуі мүмкіндігін ұмытпауымыз қажет. Өйткені, әлеуметтік желілерде ішкі тәртіптерге негізделген нормалар мен ережелер қоғамдық стандарттармен сәйкес келе бермейді және оны бұзғаны үшін шын жауапкершілікке тартылатындығын кеш түсініп жатамыз. Бүгінде әлеуметтік желілердің даму тенденцияларына байланысты түрлі көзқарастар бар. Әрине, оның даму басымдықтары әлеуметтік желі бағыт алып отырған мақсатты аудиториямен тікелей байланысты. Негізінен әлеуметтік желілерді белсенді әлеуметтік күш саналатын жастар кеңінен пайдаланады. Қазіргі заманғы қоғамның күнделікті өзгерістері жағдайында жастарға әлеуметтік желі сайттары жол сілтегіш құралы саналады. Сондықтан әлеуметтік желілерде берілетін кез келген ақпарат сөздері мен көздеріне мұқият қарағанымыз жөн. Психология ғылымы әлеуметтік желілерді пайдаланудың жоғарғы өсімі әрбір пайдаланушылардың маңызды өмірлік қажеттіліктеріне әсер ететіндігі жөнінде айтады. Әсіресе, шын өмірдегі барлық кемшіліктерді виртуалды кеңістік көмегімен орнын толтыруда көмегін береді. Бірақ, виртуалды байланысты шамадан тыс пайдалану нақты кеңістіктегі қарым-қатынастарға қызығушылығын төмендетуі мүмкін. Десек те, социомедиалық революция оның жағымсыз жақтарына қарамайтыны анық. Әлемнің әр аймағында түрлі әлеуметтік желілірдің танымалдылығы әртүрлі. Мәселен, Солтүстік Америкада MySpace, Facebook, Twitter, Nexopia және LinkedIn кеңінен таралса; Еуропада Facebook, Bebo, dol2day, Tagged.com, XING, Skyrock; Оңтүстік және Орталық Америкада Public Broadcasting Service, Orkut, Facebook; Азияның Филиппины, Малайзия, Индонезия, Сингапур секілді елдерінде Friendstar, Multiply, Orkut, Renren және Cyworld әлеуметтік желілері танымал. Посткеңестік елдердегі әлеуметтік желілер тобы мынадай: Арменияда - Meet Friends, Hayland.am, Haysite.am, Kuku.am, EsHayem.am; Белоруссияда - ВСети.by, Takepin.com; Қырғызстанда - laytlux.tm.kg; Молдовада - Onspace.net, People.md; Украинада - Connect.ua; Өзбекстанда - muloqot.uz, youface.uz, sinfdosh.uz. Википедияның орыс тілді материалдарында Қазақстанның әлеуметтік желілері төмендегідей: on.kz, vseti.kz, my.nur.kz, www.newkaz.kz, pautina.kz, nsc.kz, liveinternet.kz, namba.kz, www.birge.kz [1]. Уикепедияның қазақ тілді нұсқасында тек Zhelide.kz және www.kazlife.com көрсетілген. Сонымен қатар, Ресейлік әлеуметтік желілер қатарына В Контакте, Мой Круг, Мой Мир@mail.ru, Одноклассники.ru, Живой Журнал жөнінде атап көрсеткен [1, 2]. Сонымен бірге, WEB 2.0 форматында белгілі бір бағытты ұстанған арнайы ресурстар да бар. Мәселен, ғылыми мақалалардан құралған сілтемелер базасының әлеуметтік каталогтары, кітаптар топтамасын ұсынатын әлеуметтік кітапханалар, ойындар тізімін ұсынатын желілік ойындар әлемі, алысты жақындастыратын геоәлеуметтік желілер, кәсіби тәжірибемен бөлісетін кәсіптік әлеуметтік желілер, жас және гендерлік ерекшеліктерге тән әлеуметтік желілер, қайырымдылық көмек беруге бағытталған әлеуметтік-қаржылық желілерін ғаламтордан табуға болады [1, 2]. Internet World Stats агенттігінің кезекті зерттеу нәтижесіне мән берсек. Ондағы мәліметтерге сүйенсек, Қазақстанда 5,6 миллион адам әлеуметтік желілерді күнделікті пайдаланады. Ең танымал әлеуметтік желілердің қатарында күніне 1 млн 125 мың рет қаралатын Мой мир, 558 мың рет қаралатын Одноклассники, 525 мың рет қаралатын В контакте, 410 мың рет қаралатын Facebook-ті жатқызуға болады. Күніне 350 мың қазақстандық ұялы телефонмен mail.ru agent-ке кіреді. Өйткені, бұл ақпарат алмасудың тиімді әрі арзан жолы. Агенттік ұсынған тағы бір қызықты дерек, әлеуметтік желілердегі әрбір екінші адам өзі жайында өтірік мәлімет жазады. Тарқатып айтсақ, олардың 29 пайызы есімі мен жасын, 23 пайызы отбасылық жағдайын, 22 пайызы түр-әлпеті және қызығушылықтары туралы, 17 пайызы білімі мен жұмысына қатысты өтірік айтатын болып шыққан [3]. Әрине, бұл нәтижелер көпшілікті ойландыруы қажет деген пікірдеміз. Бүгінгі таңда ... жалғасы
Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті
Факультеті Ақпараттық технологиялар факультеті
Кафедрасы Жасанды интелект және Big Data
Реферат
Тақырыбы: Қазіргі ақпараттық қоғамды философиялық талдау және қазіргі заманның жаһандық талаптарын зерделеу
Орындаған:____________________
Тексерген: ____________________
АиУ 18 - 10 а
Алматы 2020 ж
Қазіргі ақпараттық қоғамды философиялық талдау және қазіргі заманның жаһандық талаптарын зерделеу
Ақпараттық қоғам туралы түсінік.
Ақпараттық қоғам концепциясы: Питирим Сорокиннен Эмануэл Кастельске дейін.
2.1 Ақпараттық қоғамның қалыптасу негіздері.
3. Ақпараттық қоғамдағы тұлға мәселесі.
4. Желілік қоғам. Интернеттің киберкеңістігі ұғымы және оның философиялық маңызы.
Қазіргі заман қоғамы - бұл, әр алуан экономикалық, ұлттық, саяси, мәдени өзгерістер. Қоғамдық өмірінің әртүрде көрінуі қазіргі заман қоғамының анықтамаларында берілген. Оны постиндустриальдық, компьютерлік, постмодерн қоғамы, жоғарғы модерн, желілі ұлт, телематикалық, өзін-өзі басқарушы, қазіргі заманнан кейінгі, ақпараттық, білім қоғамы, адамдық капитал және т. б.
Бұрынғы әлеуметтіліктен оның айырмашылығы неде? Қазіргі заманның әлеуметтік философиясында қоғамды мына тектес негізгі үлгілерге бөледі: әдеттегі-жабайы, дәстүрлі (ауылшаруашылық), өнеркәсіптік және постиндустриальдық.
Әдеттегі-жабайы қоғам үшін еңбек құрал-саймандарын ең аз деңгейде қолдануымен сипатталады; қарекет түрлерінің кең таралғаны терімшілдік, аң аулау, балық аулау; көзқарастары: әлем табиғи терминдерде, мифтерде бірілумен сипатталды.
Келесі саты - дәстурлі - егін шаруашылық, мал шаруашылығы және табиғат энергияларын ең аз қолдануымен байланысты кәсіптермен; қол еңбегіне негізделген, мыс, темір құрал-саймандары., жабайы технологиялар, атты және кемені қолдануымен байланысты көлік жүйелері көп таралған болатын.
Ауылшаруашылық қоғам жергілікті экономикамен және жергілікті базармен сипатталады. Жер байлықтың негізгі қайнар көзі болып табылды. Жанұяда айқын еңбек бөлінісі болды. Әлем символдармен берілген болатын, байланыс жүйелері - хат (қолмен, топографиялық), негізгі діни жүйелер мен ғылымдар қалыптасты. Мәдениеттегі байланыстылық дәстүрлерге бағыну арқылы іске асты, сол себептен қоғам дәстүрлі деп аталады.
Ауылшаруашылық қоғамды өнеркәсіптік алмастырды. Онда тоқыма, жағармай, металлургия, машина жасау және басқа өндіріс көздері дамды. Технологиялық құрастырулар, көлік жүйелері - темір жолдар, автомобилдер, су көліктері пайда болды; бұқаралық ақпараттар дами бастады.
Стандартталған өндірістердің ұлттық рыноктары қалыптасты. Капитал байлықтың қайнар көзіне айналды. Жанұядағы нуклеарлық еңбек бөлінісі ақырына жетті. Негізгі рухани тенденциялар арасынан ғылыми-техникалық революцияны, жекешілдікті либералшылдықты, рационалшылдықты айрықша атауға болады.
XX ғ. екінші жартысына адамзат өзінің тарихи дамуының -жаңа постиндустриальдық қоғам сатысына бірте-бірте енді. Олар: атомдық, ғарыштық, биотехнологиялық, компьютерлік, интернеттің ақпарат технологиясы сияқты өнеркәсіптің жаңа үлгілерінің көрінуімен және қарқынды дамуымен сипатталады. Бірігуге бет алған жаһандық экономика қалыптасты; экономикаға бірқалыпшылдықтырмау, көпшіліктендірмеу, капиталды орталықтандырмау тән. Білім өндірісі және адамдық капитал байлықтың қайнар көзіне айналды. Мәдениетте әр түрлілік, өмір сапасы, өзін-өзі маңыздандыру, жастар мәдениеті бағаланды.
Енді, біз осы айтылған постиндустриальдық, ақпараттық ұғымдары қалай қалыптасқандығына тоқталамыз.
Постиндустриалдық концепция ағылшын философы және социолоғы Д. Беллдің өнеркәсіптік (индустриалды) қоғам теориясының негізінде пайда болды.
Постиндустриальдық қоғам терминінің өзі алғашқыда 1950-ші жж пайда болды. Қоғам дамуы бастапқыда экономикалық өсу, еңбекті техникаландыру ретінде қарастырылды. 60- шы жж. жаңа (Д. Белл және А. Турен) мазмұнмен толықтырылды және олар өнеркәсіпті қоғамға тән емес зерде еңбегіне жататын шығармашылық ойдың бұқаралық деңгейде таратылмағандығын атап өтті.
70-ші жылдары постиндустриальдық, термині басым болды, мыс.: А.Туреннің Болашақтағы постиндустриальдық қоғам (1971) еңбегі жарық көрді. Ал, Д. Белл постиндустриальдық қоғамның мына белгілерден тұратылдығын атап көрсетті:
өнеркәсіптік өндірістен сервистік қызметке өту;
инновацияларды жүзеге асыруда кодифицирияланған
теориялық білімдердің шешуші ролі;
:: зерделік технологияны жүйелі талдау және шешімдерді қабылдау теориясының маңызды құралына айналдыру.
1976 ж. постиндустриальдық термин ресми турдегі идеологиялық мәртебеге ие болды. Қоғамды постиндустриальдық ретінде түсіну, қоғамындағы негізгі басымдылықтар қызмет көрсету және тұтыну сияқты өрістерге өтетіндігін білдіреді. Пост термині жоғары автоматтандырылған индустриалдық өндірістің дамуының жалғасын білдіреді, қоғам бұрынғы экономикалық сипаттағы қарекетін және өкімет құрылымын сақтайды.
Бұл, негізінен дамудың өсіңкілігін, жаңартыл қайта кұру қарекеттерін, білімдер индустриясын дамытуды, технологиялық басқару тәсілдерімен және бақылаудың арасындағы қайшылықтарды ұстап қалуды және әрбір адамға өзін өзі жетілдіру қажеттілігін сақтайтын индустриаландырудың жалғасы сияқты. Бір бағыт қоғамды белгілі бір өндірістің үдерісі, бөлісу, тұтынудың арақатынас жүйесі сияқты деп, және қоғамдағы бүткіл ұдайы өндірістік құрылымды жылдам қайта өзгертсе жеткілікті деп түсіндіруге тырысады.
Әрине, қоғам туралы қазіргі заман теорияларының екі бағытқа шектеп бөлу тым қарапайымдылққа жеберуі мүмкін, бірақ, қазіргі заманды көру тарихына реттілік пен жүйелілік беретіні сөзсіз.
Екінші бағыт, ақпараттық, даму негізін 70-80-ші жж. алды. Бұл бағыттың белгілі өкілдері - социологтар Дж. Масуда, А. Тоффлер, М. Кастелъс. Ақпараттық қоғам термині Жапонияда 60-шы жж. пайда болды. Жапон социологі Дж. Масуда постиндустриальдық қоғам дегеніміз сол бұрынғы өнеркәсіптік қоғамнан айырмашылығы бар ақпараттық қоғам дейді.
Ақпараттық қоғам дамуындағы жаңа саты микропроцессорлы технологияның таратылумен күшіне енді. Дж. Нэйсбит, Д. Беллге қарсы шығып алдағы қоғамда қызмет көрсету өрісіне қарағанда ақпаратты өндеу басымды маңыздылыққа ие болады, - дейді.
Бұл ақпараттық байланыс өнеркәсіптіктің барлық өрістерінде түбегейлі ауыстырады деген ойды, А. Тоффлер де ұстанады. Үшінші толқын (1980) деп аталатын жұмысында американдық футуролог қоғамды ақпараттылық ретінде қарастырады, өйткені онда ақпараттың көлемі мен ақпараттық ағымның өсуі орталықтандырмауға бірқалыпшылдықтырмауға, көпшіліктендірмеуге әкеледі. Қуаттылықтың жылжуы еңбегінде (1990) ол ақпараттық қоғамдық дамуын білім факторы (К - фактор) мен білім өрісі анықтайды, анықтаушы қызмет атқарады дейді.
Ол, білім өрісі: білім, ғылым, технология, ұлттық стратегиялық тұжырымдамалар, халықаралық зерде құралдары, тіл, басқа мәдениеттер туралы жалпы білім, әлемнің мәдени және идеологиялық ұғынылуы, әр алуан байланыс каналдар, жаңа идеялар, пайымдау спектрлері - деп түсінеді.
А. Тоффлер қоғамды, жүйе ретінде үш негіздердің арасында таралатын қуат: күш, ақша, ақпарат - дейді. Күш - индустриальдыққа дейінгі дәуірдің даму негізі, ақша - өнеркәсіптіліктің; ақпарат, білім қазіргі жеделденген қоғамның негізін құрайды. Адамдардың қатынастары тұрақты түрде алмасып отыратындықтан, биліктің де қатынасы (күші) өзгеріп отырады. Биліктің негізгі құралдарына - күш, байлық, білім жатады. Биліктің ең қуатты, сонымен бірге иілгіш күшінің қайнар көзі - білім. Сонымен қатар ақпараттық қоғам канадтық социолог М. Маклюэннің еңбектерінде де орын алды. Оның ақпараттық қоғам тұжырымдамасында кеңістік уақыт межелері жойылады, өмір жеделдейді, адамдар қатынастарын реттейтін жаңа мәселелер пайда болдыртатын жаһандық ауыл (1964) ең жаңа дәуірдің тұжырымдары ретінде қызығушылық танытты.
Оның теорияларындағы ақпараттық қоғам - бұл адамзаттың даму тарихындағы, адамның тайпалық заманын ауыстырған (ауызша сөйлеу, адам толық әрекетке қатыстыру, қоғам мен адамдың бірлігі) үшінші кезең.
Ақпараттық қоғамның қалыптасу туралы қазіргі заман тұжырымдамаларының арасында Дж. Бенигердің теориясы өзінің тереңдігімен ерекшеленеді. Ол, ақпараттық қоғамды адамдар қарекеттерінің барлық жүйелерін бақылауға алу революциясының нәтижесі, деп есептейді, ойы ең маңыздысы оның идеясы: қоғамдағы бақылауды күшейту, қоғам жүйелілігін сақтау үшін жасалады. Дж. Бенигер Д. Беллге қарсы шығады, өйткені революция экономикадағы бір сектордың басқаға ауысуының нәтижесінде болған жоқ, жалпыға бірдей бақылаудың тәсілдері арқылы болды. Сондықтан да әртүрлі қайшылықтағы жағдайларды туындатпас үшін Дж. Бенигер өз дамуынды күнделікті басқарып отыру керек дейді.
Қоғамды әртүрлі факторлардың өзара қарым-қатынасының жүйесі ретінде қарастырып, ақпараттық қоғам - дамудың жаңа сапалық түрі, иңдустриаландырудың жалғасы емес.
Д. Беллдің түсінігі бойынша революция ең алдымен өндіріс секторында болады, ал ол содан соң механикалы реіте бақылауға және басқаруға жататын секторларда сол жағдайларға сәйкес өзгерістер жасайды. Өзінің Бақылау революциясы. Ақпараттық қоғамның технологиялық және экономикалық алғы шарттары кітабында Дж. Бенигер мұндай тұрғыны сынға алады. Атап айтқанда, қоғамдық байланыстардың дамуы, бюрократияның ұйымдық түрлерінің көрінуі, банк жүйелері, үкімет өлшемдері индустриаландырудың негізіне орын дайындады өз кезегінде ол басқарудың бұрынғыдан да жаңа әмбебаб түрлерін әкелді, деп көрсетті. дәуірдің артынан 1890-шы ж. 1939 ж. дейінгі аралық бақылау түріндегі инновация революцияның себебі болды, нәтижесінде ақпараттық қоғам пайда болды.
Ақпараттық қоғам кейінгі өзгерісткрдің нәтижесі емес, ал процес, бұдан 100 жыл бұрын басталған ағымдағы материалдық селдердің және материалдық өндірістің жеделдеуімен байланысты үдеріс. Дайындығы жоқ қоғамға енгізілген компьютерлер, ақпараттық технология кездейсоқ нәтиже емес, басқару революциясының жеделдетуінің нәтижесінде болған инновациялар. Бақылау революциясы дейді Бенингер, - ақпараттар жиналатын, сақталатын, өндірілетін, ауыстырылатын, солар арқылы формалдық және бағдарламалық шешімдер әлеуметтік бақылауға әсер ететін технологиялық және экономикалық кәсіпорындарда жылдам өзгеретін кешендер.
Сонымен, ақпараттық қоғамды, іс-қызметінің барысында экономикалық, техника - технологиялық, танымдық, зерделі тіршілік қарекеттеріне қажетті жағдайлар жасайтын өзін-өзі ұйымдастырушы жүйе деп айқындадық.
Ол, әрбір әлеуметтік орында бақылаудың ең негізгі факторы ретінде жинау, сақтау, тапсырыс, ақпараттарды тарату сияқты жүйелерді жасаумен сипатталады. Бұл жүйенің өзін-өзі ұйымдастыруы дәл сол тарихи кезенде үдеріс ретінде өтеді, бір жағынан, адамның күнделікті қарекетін ақпараттандыру, басқа жағынан, жаһандық тіршілік әрекетіне жағдай жасау.
Алайда, ақпараттық қоғамның қалыптасуын барлық елдерге, аймақтарға тән бірыңғай жол деп түсінуге болмайды. Өзінің объективтітілік сипатына қарамастан ақпараттық қоғам әрбір елде өз ерекшеліктерімен болады.
ХХ ғасырдың 70-80-ші жылдарында болашақты супериндустриалды, технотронды, кибернетикалық, ақпараттық қоғамдар шеңберінде қарастырған бірнеше тұжырымдама пайда болды. Оларға мынадай екі алғышарт тән: 1) қоғамның негізгі факторларының бірі ретінде ақпараттық техника аталады, соның арқасында "ақпараттық қоғам" ұғымы біртіндеп басқаларды ығыстырады; 2) ақпарат-тық қоғамды техносфераның, қоғамның тарихи, мәдени және әлеуметтік-экономикалық дамуының ерекше кезеңі ретінде қарастырады. Тоффлердің айтуынша, техникалық өзгерістер үш кезеңнен өтеді: біріншісі аграрлық мәдениетпен байланысты, екіншісі - индустриалды, үшіншісі - ақпараттық. Жер, еңбек, капитал, шикізатқа қарағанда ақпарат аса маңызды мәнге ие болады, ал бұқаралық стандарттандырылған өндіріс информатика мен супертехнологияларға сүйенетін қолөнері, ой еңбегі негізінде жасалатын жеке "кәсіптік" жаңа жүйемен алмастырылады. Мұндай өндірістің соңғы өнімі стандарттандырылған миллиондаған бірдей тауарлар емес, жекелеген, қайталанбас тұтыну және қызмет өнімі болып табылады. Көптеген авторлардың пікірінше, мұндай қоғамды орнатудың ең жақсы тәсілі бюрократия емес, адхократия (қандай да бір нақтылы міндетті шешуге бағытталған уақытша ұйым). Тоффлердің пікірінше, ақпараттық қоғамға тән ең басты белгілер мыналар:
экономикалық және әлеуметтік өмірдің барлық қырын бұқаралық және стандарттық сипаттардан арылту;
қоғамда болып жатқан өзгерістердің қарқындылығы, инновациялардың жоғары деңгейлілігі. Қалыптасып келе жатқан ғаламдық ақпараттық қоғамда ақпараттың рөлі мен мәні артып отыр. Ақпараттық технологиялардың төңкерістік іс-әрекеттері ақпараттық қоғамда таптарды әлеуметтік жіктелмеген "ақпараттық қауымдастықтармен" алмастыруға алып келеді (Е. Масуда). Тоффлер дәстүрлі епетейсіз корпорацияларға "шағын" экономикалық қалыптарды - үйдегі жеке индивидуалды қызметті, "электронды коттеджді" қарсы қояды. Олар ақпараттық қоғамның инфо, техно және адам тұрмысының басқа да салаларының жалпы құрылымына енгізілген. Теледидар, компьютер қызметі және энергетика синтезі негізінде "Ғаламдық электрондық өркениет" жобасы - телекомпьютерэнергетика жасалуда (Дж. Пелтон). "Компьютерлік төңкеріс" біртіндеп дәстүрлі баспаны "электрондық кітаптармен" алмастыруда, идеологияны өзгертіп, жұмыссыздықты, бос уақытын қызықты өткізуге айналдыруда (Х. Эванс). Әлеуметтік және саяси өзгерістер ақпараттық қоғам теориясында "микроэлектронды төңкерістің" тікелей нәтижесі ретінде қарастырылады. Демократияны дамыту болашағы ақпараттық техниканы таратумен байланыстырылады. Тоффлер және Дж. Мартин оның басты рөлін азаматтар мен үкіметті тікелей байланыстыратын, шешім қабылдауда олардың пікірін есепке алатын телекоммуникациялық "кабельдік желіден" көреді. Ақпараттық қоғам тұжырымдамасы технологиялық детерминизмнің әлсіздігін, қоғамды компьютерлендірудің жағымсыз қырларын алға тартқан гуманистік бағытты ұстанатын философтар мен ғалымдардың тарапынан сынға ұшырады.
Бүгінде қоғам мүшелерінің көпшілігі өз өмірлерін әлеуметтік желілерсіз елестете алмайтыны анық. Әлеуметтік желілер толықтай бүкіл әлемді қамтып, танымалдылығы жоғарылап жатыр және оның нақты жас ерекшелік немесе кәсіби шектеулері жоқ. Сонымен бірге, әлеуметтік желілер қазіргі заман азаматтарының тұлғалық әлеуметтенуіне ерекше ықпал жасайды. Әлеуметтендіру үдерісі барысында білім берудің технологиялары, әдіс-тәсілдері қолданылатындығын ескерсек, өзекті мәселелер берілген тақырыппен ұштасады. Адамзат өмір сүріп жатқан жоғары технологиялар ғасыры қоғам дамуындағы жаңа әрі өзгеше деңгейге әкелді. Ақпаратпен алмасу, адамдар арасындағы тілдесу, қарым-қатынас орнату әдістері, жұмыс беру ұсыныстары мен іздеу жолдары, демалыс түрлері шын өмірден виртуалды әлемге өтті. Миллиондаған адамдар күнделікті түрде әлеуметтік желілер қызметтерін пайдаланады, жаңа достар мен клиенттер, қызметкерлер іздейді, кейбіреулері уақыттарын бос өткізуге арнайды. Білім деңгейін жоғарылату мақсатында ғаламтор ресурстарын пайдаланғанымен, көбінесе әлеуметтік желілерді виртуалды тілдесу үшін ғана пайдаланушылар жеткілікті екендігі жасырын емес. Сонымен қатар, ХХІ ғасырдағы азаматтарды тәрбиелеу теледидардан Интернетке көшті. Сондықтан оның қоғамдағы рөлінің жағымды және жағымсыз жақтарын ажырату ақпараттандыру ғасырында қиынға соғары анық. Жалпы әлеуметтік желілерде жазылған заңдылықтар жоқ. Десек те, әлеуметтік желілер отбасы, мектеп, дос-жарандар секілді әлеуметтендірудің классикалық институттарын қарқынды түрде ығыстыру қаупін туындатып отыр. Виртуалды қауым қалыптастыру шын мәнісінде әлеуметтендірудің дәстүрлі уәкілдерін ауыстыруға ықпалы мол. Бірақ, пайдаланушылардың виртуалды әлемде игеретін жағымсыз қасиеттері шын өмірге келгенде әлеуметтендірудің нақты процесін күрделендіріп, қалыптасқан қоғамдық ережелерді күйретуі мүмкіндігін ұмытпауымыз қажет. Өйткені, әлеуметтік желілерде ішкі тәртіптерге негізделген нормалар мен ережелер қоғамдық стандарттармен сәйкес келе бермейді және оны бұзғаны үшін шын жауапкершілікке тартылатындығын кеш түсініп жатамыз. Бүгінде әлеуметтік желілердің даму тенденцияларына байланысты түрлі көзқарастар бар. Әрине, оның даму басымдықтары әлеуметтік желі бағыт алып отырған мақсатты аудиториямен тікелей байланысты. Негізінен әлеуметтік желілерді белсенді әлеуметтік күш саналатын жастар кеңінен пайдаланады. Қазіргі заманғы қоғамның күнделікті өзгерістері жағдайында жастарға әлеуметтік желі сайттары жол сілтегіш құралы саналады. Сондықтан әлеуметтік желілерде берілетін кез келген ақпарат сөздері мен көздеріне мұқият қарағанымыз жөн. Психология ғылымы әлеуметтік желілерді пайдаланудың жоғарғы өсімі әрбір пайдаланушылардың маңызды өмірлік қажеттіліктеріне әсер ететіндігі жөнінде айтады. Әсіресе, шын өмірдегі барлық кемшіліктерді виртуалды кеңістік көмегімен орнын толтыруда көмегін береді. Бірақ, виртуалды байланысты шамадан тыс пайдалану нақты кеңістіктегі қарым-қатынастарға қызығушылығын төмендетуі мүмкін. Десек те, социомедиалық революция оның жағымсыз жақтарына қарамайтыны анық. Әлемнің әр аймағында түрлі әлеуметтік желілірдің танымалдылығы әртүрлі. Мәселен, Солтүстік Америкада MySpace, Facebook, Twitter, Nexopia және LinkedIn кеңінен таралса; Еуропада Facebook, Bebo, dol2day, Tagged.com, XING, Skyrock; Оңтүстік және Орталық Америкада Public Broadcasting Service, Orkut, Facebook; Азияның Филиппины, Малайзия, Индонезия, Сингапур секілді елдерінде Friendstar, Multiply, Orkut, Renren және Cyworld әлеуметтік желілері танымал. Посткеңестік елдердегі әлеуметтік желілер тобы мынадай: Арменияда - Meet Friends, Hayland.am, Haysite.am, Kuku.am, EsHayem.am; Белоруссияда - ВСети.by, Takepin.com; Қырғызстанда - laytlux.tm.kg; Молдовада - Onspace.net, People.md; Украинада - Connect.ua; Өзбекстанда - muloqot.uz, youface.uz, sinfdosh.uz. Википедияның орыс тілді материалдарында Қазақстанның әлеуметтік желілері төмендегідей: on.kz, vseti.kz, my.nur.kz, www.newkaz.kz, pautina.kz, nsc.kz, liveinternet.kz, namba.kz, www.birge.kz [1]. Уикепедияның қазақ тілді нұсқасында тек Zhelide.kz және www.kazlife.com көрсетілген. Сонымен қатар, Ресейлік әлеуметтік желілер қатарына В Контакте, Мой Круг, Мой Мир@mail.ru, Одноклассники.ru, Живой Журнал жөнінде атап көрсеткен [1, 2]. Сонымен бірге, WEB 2.0 форматында белгілі бір бағытты ұстанған арнайы ресурстар да бар. Мәселен, ғылыми мақалалардан құралған сілтемелер базасының әлеуметтік каталогтары, кітаптар топтамасын ұсынатын әлеуметтік кітапханалар, ойындар тізімін ұсынатын желілік ойындар әлемі, алысты жақындастыратын геоәлеуметтік желілер, кәсіби тәжірибемен бөлісетін кәсіптік әлеуметтік желілер, жас және гендерлік ерекшеліктерге тән әлеуметтік желілер, қайырымдылық көмек беруге бағытталған әлеуметтік-қаржылық желілерін ғаламтордан табуға болады [1, 2]. Internet World Stats агенттігінің кезекті зерттеу нәтижесіне мән берсек. Ондағы мәліметтерге сүйенсек, Қазақстанда 5,6 миллион адам әлеуметтік желілерді күнделікті пайдаланады. Ең танымал әлеуметтік желілердің қатарында күніне 1 млн 125 мың рет қаралатын Мой мир, 558 мың рет қаралатын Одноклассники, 525 мың рет қаралатын В контакте, 410 мың рет қаралатын Facebook-ті жатқызуға болады. Күніне 350 мың қазақстандық ұялы телефонмен mail.ru agent-ке кіреді. Өйткені, бұл ақпарат алмасудың тиімді әрі арзан жолы. Агенттік ұсынған тағы бір қызықты дерек, әлеуметтік желілердегі әрбір екінші адам өзі жайында өтірік мәлімет жазады. Тарқатып айтсақ, олардың 29 пайызы есімі мен жасын, 23 пайызы отбасылық жағдайын, 22 пайызы түр-әлпеті және қызығушылықтары туралы, 17 пайызы білімі мен жұмысына қатысты өтірік айтатын болып шыққан [3]. Әрине, бұл нәтижелер көпшілікті ойландыруы қажет деген пікірдеміз. Бүгінгі таңда ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz