Радио. Радиобайланыс. Радиотолқын

Пән: Физика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:

Тақырыбы: Радио. Радиобайланыс. Радиотолқын

Жоспары:

1. Кіріспе. Радио

2. Негізгі бөлім.

А) Радиобайланыс

Ә) Радиотолқын

3. Қорытынды бөлім. Ең алғашқы «Қазақ» радиосы

Радио. Радиобайланыс. Радиотолқын

Радио (латынша radio - сәуле шығарамын, radius- сәуле)

алыс қашықтыққа радиотолқындар арқылы ақпарат жеткізу әдісі. «Радио» термині біртіндеп «сымсыз телеграф» терминін ығыстырып, XX ғасырдың 10 жылдарынан бастап қолданысқа енді. Алғашқыда телеграф сымдарын тарату үшін өшпелі тербеліс тудыратын ұшқынды радиотаратқыштар пайдаланылды. Электрондық приборлардың шығуы радионың түбегейлі дамуына жол ашып, радионы әр түрлі хабар тарату құралына айналдырды. Радиодан радиолокация, радионавигация, теледидар және т. б. салалар бөлініп шықты.
Радиотолқын арқылы ақпарат таратуға байланысты онын негізінде жатқан физикалық құбылыстарды зерттеумен айналысатын ғылым мен техника саласы.
Бұқаралық ақпарат тарату құралдарының бірі.

Радиобайланыс жүйесі - радиотолқындар арқылы жүзеге асырылатын электр байланыс түрі. Радиобайланыс жүйесі хабар таратуға арналған радиотаратқыш орталықтан және сол хабарды қабылдайтын радиоқабылдағыштан тұрады. Радиотаратқыш орталықта, тасымалдаушы жиіліктегі гармон, тербеліс өндіріліп, берілетін хабар арқылы сол тербелістердің белгілі параметрі модуляцияланады. Модуляцияланған тербеліс күшейтіліп, антенна арқылы кеңістікке радиотолқын түрінде таратылады. Радиотолқын қабылдағыш антеннада электр тербелістерін қоздырады. Қабылданған әлсіз электр тербелістері радиоқабылдағышта күшейтіледі, одан модуляциялаушы хабар сигналы бөлініп алынып, дыбысқа түрлендіреді. Берлинде 1906 жылы 29 мемлекет өкілдерінің қатысуымен өткен I-халықаралық конференцияда 1908 жылдың 1 шілдесінен бастап күшіне енген Радиобайланыс жүйесінің жұмыс тәртібі және халықаралық конвенция қабылданды. 1912 жылы жиілік диапозондары әр елдің әкімшіліктерінен бөлініп, радиошамшырақ, ауа-райын хабарлау және т. б. қызметтер құрылды. 1920 жыға дейін радиобайланыс жүйесінде толын ұзындығы 100м болатын радиотолқындар қолданылса, 1922 жылы декаметрлік, 1940 жылы дециметрлік және сантиметрлік толқындар пайдаланыла бастады. Қысқа толқындар байланыс арналарының санын күрт арттыруға мүмкіндік берді. ЖЖС-н байланыс үшін қолдану арқылы кез-келген қашықтыққа бір мезгілде мыңдаған арналармен ақпарат тарату мүмкіндігі пайда болды.

Радиотолқындар - толқын ұзындығы (λ) 5*10 ^-5 м- ден 10 ¹⁰ м- ге дейінгі диапозонды қамтитын элкетромагниттік толқындар. Радиотолқындар радиохабар тарату, радиотелефондық байланыс, теледидар, радиолокация, радиометереология, радионавигация т. б. салаларда кеңінен қолданылады. Радиотолқынды жұлдыздар, галактикалар, мегалактика, найзағай, ионосфералық плазмадан тербелістер, кез-келген қызған дене шығарады. Сондықтан олар шығаратын радиотолқындар ғарыш нысандарының, құбылыстардың, кез-келген денелердің қасиеттері туралы маңызды деректер алуға болады. XIX ғасырдың соңында радиотолқын алғаш рет сымсыз байланыс орнату үшін қолданыла бастады. Ол кездегі қолданылған радиотолқынның ұзындығы λ= 2*10 ⁴ және 10 ² см аралығында болған. Радиотехниканың дамуы қолданылатын радиотолқынның диапазонын да біртіндеп кеңейте түсті. Қазіргі кезде халықтар регламент бойынша радиотолқындар толқын ұзындығына байланыста аса ұзын (λ>10км), ұзын (1км< λ <10км), орта (100м< λ <1000м), қысқа (10м< λ <100м), ультрақысқа (1мм< λ <10м) толқын диапазондарына бөлінеді. Ультрақысқа толқын диапазоны мертлік, дециметрлік және субмиллиметрлік (0, 05мм< λ <1мм) толқындар болып ажыратылады. Әр диапазондағы радиотолқынның өндірілуінің, әр түрлі ортада таралуының ерекшеліктері бар. Осыған орай әр диапозондағы радиотолқындар радиобайланыста, ғылыми зерттеуде, техникада, т. б. салаларда әр түрлі мақсаттар үшін қолданылады.

Ең алғаш радионың шығуы әлемге дамудың жаңа қадамына жол ашты. Дәл осылайша радионы 1895 жылы Александр Степанович Попов ойлап тапты. Ол ең алғаш сымсыз «Генрих герц» сөзін 250метрге 1897 жылы жеткізді. 1900 жылы А. С. Поповтың еңбегі үлкен алтын медальмен және электротехникаға қосқан үлесі үшін дипломмен Парижде марапатталды. 1895 жылдың көктемінде радиосигналдың ұзақтығы 1, 5 км болды. Әрине Радионы жасау оңайға тимеді және де Қазақстанда ең алғаш болып «Қазақ» радиосы құрылды

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.