Ондық жүздіктен неше есе кем

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 216 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

1-ТАРАУ. МАТЕМАТИКАНЫ БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА ОҚЫТУ ТЕОРИЯСЫ

1. 1. Математиканы оқыту әдістемесі пәні және оның міндеттері

1. 1. 1. Математиканы оқыту теориясы мен технологиясы

1. 2. Бастауыш сыныптарда математика пәнінің тарихы

1. 3. Бастауыш сыныптарда математика пәнінің қажеттілігі

1. 4. Бастауыш сыныптарда математиканы оқыту

2-ТАРАУ. МАТЕМАТИКАНЫ БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

2. 1. Арифметикалық ұғымдарды оқыту технологиясы

2. 1. 1. Арифметикалық амалдарды жазбаша орындау

2. 1. 2. Арифметикалық амалдарды жазбаша есептеу тәсілдері

2. 1. 3. Арифметикалық амалдарды жазбаша орындаудың мысалдары

2. 1. 4. Есептеу дағдыларын қалыптастыру

2. 2. Он көлеміндегі сандарға байланысты қосу жэне азайту амалдарымен оқушылардың алғашқы таныстығы

2. 3. Жүз көлеміндегі сандарды қосу және азайту машықтарын қалыптастыру әдістемесі

2. 4. Сандық және әріпті өрнектерді оқыту әдістемесі, олардың мәндерін табу. Амалдарды орындау ережесі

3-ТАРАУ. БАСТАУЫШ СЫНЫПТЫҢ МАТЕМАТИКА САБАҒЫНДА ЕСЕПТІ ШЕШУДІҢ ӘР ТҮРЛІ ТӘСІЛДЕРІ

3. 1. Бастауыш сыныпта математика сабағында кері есептерді құрастыру

3. 2. Қосу мен азайтуға қатысты жай есептерді шығару технологиясы

3. 3. Құрама есептерді шешу әдістері және есепті талдау

4-ТАРАУ.

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

ГЛОССАРИЙ

ТЕСТ

ҚЫЗЫҚТЫ ЛОГИКАЛЫҚ ЖАТТЫҒУЛАР

ҚЫЗЫҚТЫ ТАПСЫРМАЛАР

БАҚЫЛАУ ТҮРЛЕРІНІҢ ТАҚЫРЫБЫ МЕН СҰРАҚТАР ТІЗІМІ

КУРС ЖҰМЫСЫНЫҢ ҮЛГІ ТАҚЫРЫПТАРЫ

ДИДАКТИКАЛЫҚ ЖОСПАР

Математиканы бастауыш мектепте оқыту теориясы. Математиканы оқыту әдістемесі пәні және оның міндеттері. Математиканы оқыту теориясы мен технологиясы. Бастауыш мектепте математика пәнінің тарихы. Бастауыш мектепте математика пәнінің қажеттілігі. Бастауыш мектепте математиканы оқыту. Математиканы бастауыш мектепте оқыту технологиясы. Арифметикалық ұғымдарды оқыту технологиясы. Арифметикалық амалдарды жазбаша орындау. Арифметикалық амалдарды жазбаша есептеу тәсілдері. Арифметикалық амалдарды жазбаша орындаудың мысалдары. Есептеу дағдыларын қалыптастыру. Он көлеміндегі сандарға байланысты қосу және азайту амалдарымен оқушылардың алғашқы таныстығы. Жүз көлеміндегі сандарды қосу және азайту машықтарын қалыптастыру әдістемесі. Сандық және әріптік өрнектерді оқыту әдістемесі, олардың мәндерін табу. Амалдарды орындау ережесі. Бастауыш сыныптың математика сабағында есепті шешудің әр түрлі тәсілдері. Бастауыш сыныпта математика сабағында кері есептерді құрастыру. Қосу мен азайтуға қатысты жай есептерді шығару технологиясы. Құрама есептерді шешу әдістері және есепті талдау.

1. ТАРАУ МАТЕМАТИКАНЫ БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ ОҚЫТУ ТЕОРИЯСЫ

1. 1 МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ ПӘНІ ЖӘНЕ ОНЫҢ МІНДЕТТЕРІ

Курсты оқытудың мақсаты - студенттерді кіші жастағы мектеп оқушыларын оқыту барысында туындайтын оқу-тәрбиелік міндеттерді кәсеби деңгейде шешу үшін қажет болатын білім және біліктермен қаруландыру болып табылады.

Курстың міндеттері:

- кіші жастағы мектеп оқушыларына математиканы оқыту процесін ұйымдастырудағы кәсіби білім және біліктермен қаруландыру;

- оқушылардың математикалық білімдерді меңгеру процесі мен оның нәтижелерін зерттеу.

Курс бастауыш мектеп мұғалімінің кәсіби дайындығының қазіргі қоғамның әлеуметтік сұранысын қанағаттандыратындай сапалық деңгейін қамтамасыз етуге бағытталған.

Жоғарғы кәсіптік білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес студенттердің білім, білік және дағдыларына қойылатын талаптар:

- әдістемелік ғылымның объектісі, пәні, міндеттері мен зерттеу әдістері, сондай-ақ, кіші жастағы оқушыларға математиканы оқыту теориясы мен бағыттары (жалпы білім беретін орта мектептің 12 жылдық оқу мерзімін енгізумен де байланысты) жайлы түсініктері болуы тиіс;

- бастауыш сыныптардағы математика курсын құрайтын негізгі ұғымдар мен әрекет тәсілдерінің мазмұнын және оның ішінде бастауыш сынып оқушылары курсты оқып-үйрену барысында меңгеруге тиісті білім, білік және дағдылардың мазмұнын (сонымен бірге олардың өзара байланысын) білуі керек;

- бастауыш мектептің математика курсы мазмұнының нақты мәселелерін оқып-үйрену барысында оқушылардың іс-әрекетін басқаруға жағдай туғызатын әдістемелік тәсілдермен, сондай-ақ, болашақ мұғалімнің қазіргі бағдарламамен жұмыс жасай алу дайындығын сипаттайтын сабақты жоспарлауға, талдауға және өткізуге бастауыш математика курсының мазмұнымен жұмыс істей алумен байланысты дидактикалық біліктермен қарулануы тиіс;

- математика оқулықтарымен жұмыс істеу барысында өзіндік бағыт-бағдары болуы және ондағы тапсырмаларды тиімді пайдалана білулері тиіс;

- кіші жастағы мектеп оқушыларының ерекшеліктерін ескере отырып, нақты мәселені түсіндіру үшін әр түрлі дербес әдістемелік тәсілдерді тиімді пайдалана алулары тиіс;

- оқытудың әр түрлі кезеңдерінде оқушылардың оқу іс-әрекетін ұйымдастырудың тиімді тәсілдерін (әдістер, құралдар, формалар) таңдай және негіздей білу мен пәндік білім, білік, дағдыларды меңгеру барысында бастауыш сынып оқушылары алдында кездесетін қиындықтарды алдын-ала көре білулері тиіс;

- қойылған мақсат пен міндеттерді қол жеткізілген нәтижелермен салыстыра білумен, олардың сәйкестігін (оқушыларды байқау, олармен әңгімелесу, тексеру жұмыстарының нәтижелері негізінде) бағалай білумен және осы бағалауды ескере отырып, оқытуды әрі қарай жоспарлай білумен байланысты кәсіби біліктері қалыптасуы тиіс;

- бастауыш мектепте математиканы оқытудың теориясы мен әдістемесі бойынша курстық және дипломдық жұмыстарды орындауға және өзінің болашақтағы әдістемелік қызметіне қажетті зерттеу жұмысын жүргізе білумен байланысты біліктермен қарулануы керек.

1. 1. 1 Математиканы оқыту теориясы мен технологиясы

Математиканы оқыту теориясы мен технологиясы психологиялық-педагогикалық пәндерді, сонымен бірге математиканың теориялық негіздерін оқып болған соң қарастырылады. Бастауыш мектепте математиканы оқыту теориясы мен технологиясы оқытып-үйрену барысында математика пәнінің өзіндік ерекшеліктері ескеріліп, жалпы теориялық қағидалар нақтылана түседі. Пән енгізілгенге дейін математика курсында математикалық ұғымдар, заңдар, қасиеттер, фактілер мен іс-әрекет тәсілдерін, педагогика курсында дидактикалық принциптерін және оқыту мен тәрбиелеу барысында құрудың әр түрлі тәсілдерінде көрініс табатын заңдылықтарды; жалпы, жас және педагогикалық психология курстарынан бала дамуының және білім, білік, дағдыны меңгертудің психологялық заңдылықтарын, арнайы курстан ғылыми-педагогикалық зерттеулердің әдістерін оқып-үйрену жүзеге асырылған болатын.

Математиканы оқытудың теориясы мен технологиясы: педагогика, психология, педагогикалық зерттеулер әдістемесі, математика, қазақ және орыс тілдерін оқыту теориясы мен технологияларымен, сондай-ақ математиканы оқытудың теориясы мен технологиясының кейбір мәселелерін тереңдетіп оқытуға арналған арнайы курстарды оқытумен тығыз байланысты.

Пәннің мазмұны: курстың нысаны - бастауыш сыныптар мұғалімінің 5В010200-«Бастауыш оқыту педагогикасы мен әдістемесі» мамандығы бойынша Қазақстан Республикасы мемлекеттік стандарты талаптарына сәйкес жоғары кәсіби педагогикалық білімнің құрамдасы ретіндегі әдістемелік-математикалық білім.

Курстың пәні - 5В010200-БОПӘ мамандығы бойынша Қазақстан Республикасы мемлекеттік стандарты талаптарына сәйкес болашақ бастауыш сыныптар мұғалімдерінің математиканы оқыту теориясы мен технологиясынан білім, білік және дағдыларын қалыптастыру барысы.

Курсты оқытудың әдістері: ғылыми-педагогикалық әдебиеттерді, бағдарламаларды, математикадан оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдарды теориялық талдау; педагогикалық эксперимент; бақылау; озат педагогикалық тәжірибені оқып-үйрену және жалпылау; әңгіме; анкета; тест және т. б.

Математиканы оқыту теориясы мен технологиясы педагогикалық ғылым және оқу пәні ретінде ұзақ уақыт қалыптасты және дамыды. Оның даму кезеңдері Қазақстан Республикасы мектептік білім беруді реформалаумен тығыз байланысты. XX ғасырдың 70-жылдарына дейін оқытылған арифметика курсы өзіне алгебра және геометрия элементтерін біріктіре отырып, математиканы оқыту әдістемесінің негізі болады. Математиканың әдістемесіне 80-90 жылдардағы математиканы оқыту үдерісіне дамыта оқыту теориясының, білімнің дидактикалық бірліктерін ірілендіру теориясының енгізілуіне орай елеулі өзгерстер енді. Келесі кезең (соңғы онжылдық) Қазақстан Республикасында бастауыш мектепке арналған математика жаңа оқу-әдістемелік топтаманың ендірілуімен және оқытудың жаңа технологияларының жасалуымен байланысты.

Кеңестік дәуір кезіндегі бастауыш мектеп математикасын дәстүрлі оқытудың дамуына М. И. Моро, А. С. Пчелко, А. М. Пышкало, М. А. Бантова, Г. В. Бельтюкова және т. б ғалымдар елеулі үлес қосқан. Аталмыш ғалымдардың дайындаған математиканы оқытудың ғылыми негіздері сол кездегі оқу-әдістемелік топтамада қаланған. Осы авторлардың құралдары қайта өңделіп және толықтырылып, ТМД елдерінде қазіргі кезде де қолданылады. 80-90 жылдары дамыта оқыту іс-әрекеттік және жеке тұлғалық тұрғыдан қарау сияқты мәселелердің дамуына орай бастауыш мектеп математикасы әдістеменің қалыптасуына Л. В. Занков, В. В. Давыдов, Д. Б. Эльконин, П. М. Эрдниев, Н. Б. Истомина және т. б ғалымдардың еңбектері елеулі роль атқарады. Кеңес дәуіріндегі Қазақстан мектептерінде оқыту орыс тілінде басылған дәстүрлі оқулықтар мен оқу құралдары арқылы жүзеге асырылды, сондай-ақ ішінара лайықталған оқулықтар да қолданылды. Қазақстан Республикасында 1997 жылдан бастап жаңа технологиялар профессор Т. Қ. Оспановтың басшылығымен авторлар ұжымының (Ш. Х. Құрманалина, Ж. Т. Қайыңбаев, Б. М. Қосанов, К. А. Ерешова, В. Я. Анисимова) дайындаған жаңа оқу-әдістемелік топтамасы (ОӘТ) тәжірибеге ендірілді. Аталмыш ғылымның қазіргі заман даму тенденцияларына орай технологияларын енгізуді, әр түрлі нұсқадағы ОӘТ-ны дайындау негізінде 12 жылдық білім беру жүйесіне көшуді, кредиттік оқыту технологияларына көшумен байланысты бастауыш оқыту педагогикасы және әдістемесі мамандығы бойынша оқу құралдарын дайындауды жатқызуға болады.

1. 2 Бастауыш мектепте математика пәнінің тарихы

Қазақстандағы бастауыш мектеп математикасын оқыту әдістемесінің 1990 жылдан кейінгі даму тенденциясы. Әдістемелік математикалық ғылымның дамуының негізгі бағыттары. Көптеген ғалымдар зерттеулерімен, ғылыми жұмыстарды зерттей отыра ежелгі гректегі және сол сияқты шығыс елдерінде математиканың тууын, дамуын Қазақстандағы математиканың құрылуын бір бағытта зерттеген ғалымдардың еңбектеріне тоқтала кетіп, бастауыш сыныптың математикасы Қазақстанда 1990 жылдан бастап дамып, жекелене бастаған. Әдістемелік математика ғылымының қалыптасуы математикалық білім беру ісінде Ресейдегі 1960 жылдардағы реформалық кезеңді айтуға болады. Ресейде пайда болған бастауыш сынып математикасы 1960-жылдан бастап бөлініп, жекелей жұмыстар жүргізе бастаған. Оқу үдерісінің өзгеруіне байланысты мектепте қолданылып жүрген оқу әдістемелік топтамалар, соның ішінде оқулықтар, оқу-әдістемелік құралдар, дидактикалық жинақтар, бағдарламалар, мұғалімнің негізгі құралдары өзгеріп, қайтадан өңделіп шықты. Сандардың құрылғанына және оқып-үйрену әдістеріне үлес қосқан ғалымдар - А. Сокин, Б. Кастюк болды.

Қазақстандағы математиканың әдістемелік ғылымының қалыптасуы әр түрлі типтегі көзқарастардан, зерттеулерден өтіп отырған (мұсылмандық, орыс-қазақ, орыс-бұтана, ұлттық мектептердің құрылуы) .

Қазақстандағы бастауыш мектеп жүйесінің қалыптасуы және бастауыш математикалық білім мазмұнын анықтаудың басты мақсаты ұлттық бастауыш мектеп құру болып табылған. 20-шы ғасырдың бас кезіндегі даму тенденциялары толығымен дамып, мұсылмандық мектептер жойылып, Қазақстан толығымен даму үстінде болып, әр түрлі ғалымдар әдістемелік математикалық көзқарастар ұсына отырып жұмыстар жүргізілген.

Бастауыш сынып математика пәніне үлес қосқан ғалымдар. М. Дулатов санды санға қосқанды, сан арифметикасын, теңдігі мен теңсіздігін, ұқсас немесе ұқсас еместігін зерттеп, өз еңбегінде жазып көрсеткен. Қазақстандағы әдістемелік ғылымды қалыптастыра отырып, М. Дулатов қазақ мектебіне арналған тұңғыш математика оқулығын жазған.

Қосымша еңбектер жазып, ой-пікірлерін ортаға салған ғалымдар: К. Жаленұлы- «Есептану жобасы», «Есептану», «Бөлшек сандар», С. Қожанұлы - «Есептану құралы», Ә. Қасымұлы, Т. Шонанұлы, Қ. Сатбайұлы, Е. Омарұлы - «Есеп құралы». Әл-Фараби бабамыз математик болған. Бірақ ол математиканың тек философиялық жағымен айналысқан. Әл-Фарабидің математикалық еңбегінде «Бастауыш сыныптағы арифметика» - сан туралы ғылымды зерттеп, анықтамаларын берген.

Математика өзінің туып, өрбу барысында тарихи дамудың ұзақ жолын басып өтті. Екі нүктенің ең жақын ара қашықтығы түзудің кесіндісі болатыны туралы және ең бастапқы сандар жайлы өте қарапайым білімдерден басталған математика өзінің қазір нақты пәні, мақсаты, әдіс-тәсілдері бар аса күрделі абстрактылы ғылымға айналып отыр.

Қазіргі ғылым іргетасы болып саналатын математика - заманымыздың аса мәдени құбылысы, жалпы өркениетіміздің бөлінбес бір маңызды бөлігі болып отыр. Сондықтан да, тек болашақ математика пәнінің мұғалімдері ғана емес, білім-парасатқа ұмтылған әрбір азаматтың ғылым тарихынан, әсіресе «ғылым патшасы» математика тарихынан белгілі бір дәрежеде хабардар болуы игілікті нәрсе.

Ертедегі Мысыр елі Вавилон мемлекетінде де «жазғыштар» немесе «көшірмелер» дайындайтын оқу орындары көптеп ашылған. Вавилонда «Кесте үйі» деп алталатын осындай мектептерде - оқу, жазу, есептеу өнерлерін үйретуге үлкен мән берілген. Мұнда сабақты өтудің негізгі әдісі - жаттау әдісі болған. Бізге жеткен сына жазуларындағы математика - сол кездердегі оқушыларға арналса керек. Вавилондықтар санаудың алпыстық жүйесін қолданған. Вавилондықтардың позициялық санау жүйесін жасау жалпы мәдениет тарихы үшін баға жетпес зор еңбек болды. Осыдан бастап әрбір сан үшін арнайы таңбалау қажеттігі болмай, кез келген санды белгілі бір таңдап алынған таңбалардың орнын ауыстыру арқылы өрнектеуге мүмкіндік туды. Бұл мысырлықтардың сандарды иероглифтік таңбалау тәсілінен әлдеқайда ыңғайлы әрі тиімді болды. Сондықтан да, Вавилон математиктері алгебралық- арифметикалық есептеулер жөнінде мысырлық әріптестерінен көш ілгері кетеді.

Бұл математикалық бастамалар математиканың өзінше зерттеу нысаны, әдістері бар дербес ғылым болып бөлініп шығуына жеткілікті жағдай болды.

1. 3 Бастауыш мектепте математика пәнінің қажеттілігі

Ғылым мен техниканың даму қарқыны, экономикалық үдерістерді басқару теориялары күннен-күнге математикалық сипат алып бара жатқаны тарихи шындық. Сонымен қатар, математиканың ғылыми-теориялық ізденістермен бірге практикалық қолданыстарының да ауқымының кең екені мәлім. Екінші жағынан қуатты электрондық есептеуіш техникаларының пайда болуы, олардың өндірісте көлемді қолданылуы, техникалық, экономикалық процестерді басқаруға араласуы, еңбек өнімін, экономикалық тиімділігін арттырумен қатар, математикалық білімі жақсы мамандарды даярлау қажеттігін айқындайды. Шынында да, математика өздігінен математикалық құндылықтарды туғызбайды, ауруларды емдемейді, жер қойнауындағы байлықтарды ашпайды, машиналарды жүргізбейді. Бірақ, оның құнды пікірлері мен әдістерін ұқыпты қолдану арқылы, материалдық құндылықтарды сақтап қалуға, аурудың алдын-алуға, болжам арқылы түйінді тұжырымдамаларға келуге, жер қойнауындағы қазына байлықтың мөлшерін анықтауға, оны қолданудағы экономикалық тиімділіктерін есептеуге мүмкіндік береді. Сондықтан, есептеуіш техникалары және өндіріс қуаттарымен қатар математикалық әдістер мен математикалық сауаттылықты одан әрі дамыту керек. Сонымен қатар, математиканың дамуы қоғам дамуының негізгі мәселелері (проблемаларымен) тығыз байланысты болып келген, бола да бермек. Жаңалықтар мен практикадағы нақты есептерді шешу, оны абстракциялау арқылы теориялық тұрғыдан жетілдіріліп, одан алынған нәтижелері бұрынғыдан да жоғары деңгейде практикада қолданылу арқылы математикалық теория мен өмір тәжірибелерінің шығармашыл бірлестігі туындап, прогрессивті-циклдің қалыптасуына ықпал етеді.

Ал, математиканың даму тарихы адамзат тіршілігінің дамуының басқа да түрлерімен - тарихтың дамуымен, өндірістік қатынастар мен өндірістік күштердің дамуы, мәдени тарихпен, техника, физика, астрономия, механика, философия тарихымен де тығыз байланыста болды. Демек, математиканың дамуына - жетілдіріліп, толықтырылған математика мен математикалық идеялардың теориясының дамуы емес, сол кездегі халықтың тұрмыс-тіршілігінің деңгейіне сәйкес білімнің дамуы зор ықпал етті.

Білімнің оқыту процесімен тығыз байланыстылығы мәлім. Сонымен қатар, қоғам үшін де математиканың рөлі ерекше, себебі әр түрлі бағыттағы математикалық әдістерді қолданбаса ғылыми-прогрестің болуы мүмкін емес. Бұл жерде математикалық дайын ақпараттарды қолдану ғана емес, ғылым мен техниканың дамуына ықпал ететін жаңа туындыларға жол ашу, мүмкіндік жасау. Ол үшін қажет болған жағдайда жаңа идеялар айтатын, математикалық сауаты жоғары мамандар дайындау қажет.

Сондықтан, бастауыш мектептің математика курсынан бастап қазіргі таңдағы математиканың рөлі мен мүмкіндіктерін жете насихаттау қажет. Бірақ бүгінгі таңда математикалық дайындық бастауыш сынып оқушыларынан бастап, жоғары оқу орны студенттеріне дейін барлығын да қанағаттандырмайды. Себебі, қазіргі таңда еліміз егемендігін алып, қоғам дамуы демократиялық сипат алуынан, математиканы оқытудың әр түрлі әдістемелері мен ұсыныс-пікірлері тексерусіз, ғылыми тұрғыдан дәлелденбей-ақ, эксперименттік басқаруға ұсынылып жатыр. Тіпті, эксперимент нәтижелері сұрыпталып, сараланбай-ақ жалпыға ортақ міндетке айналуы білім сапасына кері әсерін тигізбей қоймайды.

Сонымен қатар, білім беру жүйесіндегі тұрлаусыздықтар, яғни білім беру стандарттарының, оқу бағдарламаларының жылда өзгеруі, оқу құралдарының жетіспегендігімен тұрмай, ішкі құрылымының жылда өзгерістерге ұшырауы, тіпті оның ішкі құрылымындағы тақырыптардың мән-мағынасының, сапасының төмендігі не күрделендіріліп берілуі оқушы түгіл мұғалімдердің де өз міндеттеріне деген немқұрайлылығын туғызуы әбден мүмкін.

Бекітілген уақыт көлемінде қарастырылатын материалдың көпшілігінен күрделі есептерді орындау, дәлелдеу, түрлендірудің стандартты жолдары ғана қарастырылып, шығармашыл тұлғалардың қалыптасуына, математикалық идеялардың туындауына мүмкіндік болмай, математика пәнін оқытудың мақсаты төмендеді.

Оқушылардың ойлануының психологиялық дамуын ескермей, олардың жалпы логикалық дамуына ғана назар аударудан - оқушыларды тек дайын білімді қабылдаушы ретінде қарау (яғни, мұғалім айтады, олар есте сақтайды) қалыптасты. Нәтижесінде, оқушылар қарапайым математиканың қалыпты (традиционный метод) тәсілдерін ғана меңгереді.

Сонымен қатар, мектеп оқушылары арасында математикалық білімді игеру пирамидалық тұрпатта дамиды. Демек, соңғы сынып оқушыларының 10 пайызы ғана мектеп бағдарламасын толық меңгерсе, 30 пайызы «қанағаттанарлық» деген бағаға сәйкес келеді. Ал, қалған 50 пайызын математикадан алшақтатып алғанымыз және ата-ана, оқушылардың, тіпті мұғалімдердің арасында «барлық оқушылар бірдей математиканы оқуға қабілетті емес» деген кереғар пікірлер қалыптастырғанымыз рас.

Бұрынғы жылдары математикалық білім деңгейі, қабілеті жоғары оқушыларға құрбы-достары қызығушылықпен, қызғанышпен қараса, бүгінгі таңда математиканы ұнататындарға басқаша көзқарастар қалыптасуда. Жастардың математикалық білім деңгейлерінің төмендігін есептеуіш техникалар толықтырады деген түсініктер бұл мәселені одан әрі қиындатып жіберді. Қалыптасқан жағдай өте маңызды, терең зерттелген шаралардың қолданылуын қажет етеді.

«Математика тек математиктерге керек» деген кереғар пікірден математикалық сауаттылықтың ілгерілігін, оның білімінің бастауының негізгі екенін көзі ашық, көкірегі ояу ата-ана, мұғалім түсінуі қажет секілді. Мұндайда психологиялық сәттерді де ескермесе болмайды.

Бастауыш мектептен жоғары мектепке дейін әрбір оқытушы, әрбір зерттеуші білуге тиіс білім математиканың салаларында жатыр және оны атүсті біліп қоймау керек, терең түсініп, математикалық толысуға жету керек. Арнайы математикалық білімдері болмаса да математиканың маңызын, ұрпақ тәрбиесіне тигізер әсерін түсініп, қазақтың тұңғыш зиялылары Міржақып Дулатов, Сұлтанбек Қожанов, Кәрім Жәлелов, Елдос Омаровтар мектепке арналған математика оқулықтарын шығарса, Әлімхан Ермеков «Ұлы математика» курсын шығарды. Ахмет Байтұрсынов та, Қаныш Сәтбаев та математикаға дәл осындай ағартушылық қызығушылық танытқан.

Әлемдегі алдыңғы қатарлы дамыған елдерде білім сапасына, әсіресе, дәлдік пәндерді тереңдетіп оқытуға баса назар аударатындығы мәлім. «Оқусыз халық қанша бай болса да, біраз жылдардан кейін оның байлығы өнерлі халықтардың қолына көшпек» - деген ұлы ағартушы Ахмет Байтұрсыновтың сөзі бүгінгі таңда да маңыздылығын жойған жоқ. Оның айқын дәлелі - еліміздің кен байлығы мен қуатты өндіріс орындарындағы шетелдік компаниялардың үлес салмағы.

1. 4 Бастауыш мектепте математиканы оқыту

Бастауыш мектепте математиканы оқыту оқушыларға математикалық білім негіздерін, математикалық мәдениетін, сауаттылығын көтеруді мақсат етеді. Мұндай мақсаттарға жетуде сыныптан тыс жұмыстар да үлкен роль атқарады.

К. Д. Ушинский дидактикалық ойындардың маңыздылығын айта келе, ол балалардың жадының дамуы мен оқуға деген қызығушылығының артуында маңызды орын алып, жеке тұлғаның бір ғана қыры емес, оның тұтастай адам болып қалыптасуына ықпал ететіндігін атап өтеді.

Оқу үрдісінде ойын есептерін қолдануды толығымен қолдамайтын көзқарастар да кездеседі. Олар мектепке дейінгі жаста ғана ойнауы керек, мектепте тек қана спорттық ойындар ойналады және ойын баласының ақыл-ойының дамуы тежеледі деген пікірлер айтылуда. Біздің ойымызша, оқу үрдісінде болсын, сыныптан тыс жұмыста болсын ойын есептері мен дидактикалық ойындардың орынсыз қолданылмауы керек екендігін ескерген жөн болар. Дидактикалық ойын есептері:

- оқушылардың математикалық есептерді шығаруда тиімді әдістерді таңдап алуға, логикалық және математикалық дағдылардың қалыптасуына, шығармашылық қабілетінің дамуына көмектеседі;

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.