Аутоиммундық аурулар
СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ
Дисциплина:
Мамандығы:
Кафедра:
Тақырыбы: Аутоиммунды процесстердің пайда болуына әкелетін себептер
Жоспары:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Аутоиммундық аурулар
2. Аутоиммундық аурулардың дамуы
3. Аутоиммундық аурулардың түрлері
4. Аутоиммундық аурулуар себебі,туындау механизімдері
III. Қорытынды
IV. Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Аутоиммунды аурулар (аутоагрессиялы аурулар) – патогенезінде
аутосенсибилизация шешуші рөл атқаратын аурулар
Аутоиммунды реакция және аутоиммунды ауру түрі болады. Олардың
механизімінің негізінде иммундық жүйе факторларының бойдағы калыпты
жасушалар және тіндермен байланысуы жатады. Аутоиммунды ауруларға иммунды
кешенді аурулар да жатады.
Аутоиммунды реакциялар калыпты жағдайда сау адамдарда және патологияда
байқалады. Сау адамның бойында жүретін аутоиммунды реакция кажетті
процестің бір түрі, өйткені сол процесс арқылы организм өлген, ескірген ,
өзгеріп керексіз болған жасушалардан үнемі арылып отырады.
Аутоиммунды ауру, немесе аутоаллергия сирек кездеседі. Процестің
негізінде калыпты жағдайда болмайтын тыйым салынған иммундыкомпетентті
жасушалардың клоны пайда болып, олар меншікті қалыпты жасушалар және
тіндермен қарым-қатынасқа түсіп соның нәтижесінде аутоиммунды көрністің
пайда болуы жатады. Мұндай жағдай, мысалы, дәрі қабылдағанның себебінен
болуы мүмкін.
Аутоиммундық аурулар организмнің өз тіндеріне қарсы бағытталған
және оларды зақымдаушы антиденелердің немесе сенсибилизацияланган
лимфоциттердің пайда болуымен сипатталады. Аутоиммундық аурулардың
көпшілігінің пайда болуы иммунологияяық төзімділікке (толеранттыққа)
байланысты. Организмнің иммундық жүйесі үрықтың жатырда даму кезінде
көптеген ағзалар антигендерімен (аутоантигендермен) кездесіп, олармен
әсерлесетін тимоциттерді тимуста жояды (элиминациялайды).
Бірақ, кейбір агзалардың антигендері физиологиялық кедергілерге
байланысты иммундық жүйеден оқшауланып, олар үшін жат болып қалады.
Оларды оқшауланған (секвестрленген) антигендер деп атайды.
Міне, осы агзалардың (көз, қалқанша без, бүйрекүсті безі, еркек
жыныс бездері, ми жэне нерв тіні) антигендері әр түрлі жағдайларда қанға
өткенде аутоиммундық аурулардың жеке ағзаларды зақымдайтын түрі дамиды.
Иммундық жүйеде оларға қарсы антиденелер түзіледі. Антигенантидене
реакциясы осы cay ағзаларды зақымдайды. Нағыз аутоиммундық аурулардың дамуы
иммундық жүйенің өзінің патологиясы болып есептеледі, олардың морфологиялық
коріністері бір-біріне ұқсас.
Аутоиммундық аурулар және иммундық жүйе ағзаларының, әсіресе, лимфа
түйіндерінің, көкбауырдың гиперплазиясымен және осы ағзаларда
лимфоретикулярлық, плазмоцит, макрофагтық жасушалардың жиналып қалуымен
(плазматизация) сипатталады. Белсенді лимфоциттер мен макрофагтар нысана
ағзаларға ,паренхима элементтеріне өзінің цитотоксикалық әсерін көрсетеді.
Аутоиммундық аурулардың дамуына жарақаттану, вирустық, инфекциялар,
созылмалы қабыну түрткі болады. Жеке ағзаларды зақымдайтын аутоиммундық
аурулар физиологиялық оқшаулану үрдісінің бұзылуы нәтижесінде дамиды.
Аутоиммундық аурулардың пайда болуы жөнінде одан басқа бірнеше болжамдар
бар. Жасушалық иммунологияның негізіне қалаған Ф.Бернет, аутоиммундық
аурулар иммундық жүйенің өзінің патологиясы деп қарайды. Оның ойынша
иммундық аурулардың дамуы организмде тектік қасиеттері өзгерген лимфоциттер
тобының ("тыйым салынеан клондар") пайда болуымен байланысты. Бүл
лимфоциттер кейбір сау ағзаларға қарсы антиденелер түзіп, оларды
зақымдайды.
Аутоиммундық аурулардың түрлері
Жеке ағзаларды зақымдайтъш Жүйелі аутоиммундық аурулар
(нагыз) аутоиммундық аурулар
Хашимото тиреоидиті Жүйелі қызыл жегі (люпус)
Энцефаломиелит Склеродермия
Аутоиммундық орхит Дерматомиозит жөне полимиозит
Симпатикалық офтальмия Дәнекер тіннің аралас аурулары
Адцисон ауруы (адреналит) Шегрен синдромы
Аутоиммундық гемолиздік анемия
Аутоиммундық тромбоцитопения
Аутоиммундық аурулардың тағы бір себебі, табиғатта екі жақты
әсерлесетін антигендердің барлығы. Мысалы, жүрек дәнекер тінінің және в-
гемолиздеуші стрептококктардың 5-типінің антигендері бір-біріне ұқсас
болғандықтан, организмнің стрептококктарға қарсы бағытталған антиденелері
ауру адамның жүрек тінін де зақымдайды (мысалы, ревматизм ауруында).
Аутоимундық аурулардың дамуында Т-супрессорлардың маңызы зор, себебі олар
қалыпты жағдайда Т-хелперлердің және В-лимфоциттердің белсенділігін басып,
иммундық жауапты реттеп отырады. Т-хелперлердің белсенділігі асып қеткенде
В-лимфоциттердің қызметі күшейіп, олар қалыпты аутоантигендерге қарсы
антидене түзе бастайды. Осы екі жүйе арасындағы қарым-қатынастың бұзылуы
(дисфунциясы) аутоиммундық аурулар себебі бола алады.
Ал, әртүрлі физикалық, химиялық заттар, дәрі-дәрмектер әсерінде, кейбір
ағзалардың антигендік құрамының өзгеруі (молекулалар модификациясы) де
иммундық жүйеде аутоантиденелер түзілуіне соқтырады.
Иммундық жүйе қызметі генетикалық факторлармен де тығыз байланысты
екені белгілі. HLA-жүйесінде иммундық реакцияларға жауапты тендер (Іг-
гендер) бар. Осы тендер кейбір аутоиммундық ауруларда жиі кездеседі.
Мысалы, ревматоидтық артритпен ауыратындарда кездесетін HLA-DR4 немесе HLA-
DR1 гендері жиі табылады.
Аутоиммундық аурулардың бір себебіне вирустарды да жатқызуға болады.
Вирустар әсерінде:
1. жасушалардың антигендік құрамы өзгеріп, оларға қарсы иммундық жауап
(реакция) дамиды;
2. вирустар Т-супрессорлар қызметін басып тастап ... жалғасы
Дисциплина:
Мамандығы:
Кафедра:
Тақырыбы: Аутоиммунды процесстердің пайда болуына әкелетін себептер
Жоспары:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Аутоиммундық аурулар
2. Аутоиммундық аурулардың дамуы
3. Аутоиммундық аурулардың түрлері
4. Аутоиммундық аурулуар себебі,туындау механизімдері
III. Қорытынды
IV. Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Аутоиммунды аурулар (аутоагрессиялы аурулар) – патогенезінде
аутосенсибилизация шешуші рөл атқаратын аурулар
Аутоиммунды реакция және аутоиммунды ауру түрі болады. Олардың
механизімінің негізінде иммундық жүйе факторларының бойдағы калыпты
жасушалар және тіндермен байланысуы жатады. Аутоиммунды ауруларға иммунды
кешенді аурулар да жатады.
Аутоиммунды реакциялар калыпты жағдайда сау адамдарда және патологияда
байқалады. Сау адамның бойында жүретін аутоиммунды реакция кажетті
процестің бір түрі, өйткені сол процесс арқылы организм өлген, ескірген ,
өзгеріп керексіз болған жасушалардан үнемі арылып отырады.
Аутоиммунды ауру, немесе аутоаллергия сирек кездеседі. Процестің
негізінде калыпты жағдайда болмайтын тыйым салынған иммундыкомпетентті
жасушалардың клоны пайда болып, олар меншікті қалыпты жасушалар және
тіндермен қарым-қатынасқа түсіп соның нәтижесінде аутоиммунды көрністің
пайда болуы жатады. Мұндай жағдай, мысалы, дәрі қабылдағанның себебінен
болуы мүмкін.
Аутоиммундық аурулар организмнің өз тіндеріне қарсы бағытталған
және оларды зақымдаушы антиденелердің немесе сенсибилизацияланган
лимфоциттердің пайда болуымен сипатталады. Аутоиммундық аурулардың
көпшілігінің пайда болуы иммунологияяық төзімділікке (толеранттыққа)
байланысты. Организмнің иммундық жүйесі үрықтың жатырда даму кезінде
көптеген ағзалар антигендерімен (аутоантигендермен) кездесіп, олармен
әсерлесетін тимоциттерді тимуста жояды (элиминациялайды).
Бірақ, кейбір агзалардың антигендері физиологиялық кедергілерге
байланысты иммундық жүйеден оқшауланып, олар үшін жат болып қалады.
Оларды оқшауланған (секвестрленген) антигендер деп атайды.
Міне, осы агзалардың (көз, қалқанша без, бүйрекүсті безі, еркек
жыныс бездері, ми жэне нерв тіні) антигендері әр түрлі жағдайларда қанға
өткенде аутоиммундық аурулардың жеке ағзаларды зақымдайтын түрі дамиды.
Иммундық жүйеде оларға қарсы антиденелер түзіледі. Антигенантидене
реакциясы осы cay ағзаларды зақымдайды. Нағыз аутоиммундық аурулардың дамуы
иммундық жүйенің өзінің патологиясы болып есептеледі, олардың морфологиялық
коріністері бір-біріне ұқсас.
Аутоиммундық аурулар және иммундық жүйе ағзаларының, әсіресе, лимфа
түйіндерінің, көкбауырдың гиперплазиясымен және осы ағзаларда
лимфоретикулярлық, плазмоцит, макрофагтық жасушалардың жиналып қалуымен
(плазматизация) сипатталады. Белсенді лимфоциттер мен макрофагтар нысана
ағзаларға ,паренхима элементтеріне өзінің цитотоксикалық әсерін көрсетеді.
Аутоиммундық аурулардың дамуына жарақаттану, вирустық, инфекциялар,
созылмалы қабыну түрткі болады. Жеке ағзаларды зақымдайтын аутоиммундық
аурулар физиологиялық оқшаулану үрдісінің бұзылуы нәтижесінде дамиды.
Аутоиммундық аурулардың пайда болуы жөнінде одан басқа бірнеше болжамдар
бар. Жасушалық иммунологияның негізіне қалаған Ф.Бернет, аутоиммундық
аурулар иммундық жүйенің өзінің патологиясы деп қарайды. Оның ойынша
иммундық аурулардың дамуы организмде тектік қасиеттері өзгерген лимфоциттер
тобының ("тыйым салынеан клондар") пайда болуымен байланысты. Бүл
лимфоциттер кейбір сау ағзаларға қарсы антиденелер түзіп, оларды
зақымдайды.
Аутоиммундық аурулардың түрлері
Жеке ағзаларды зақымдайтъш Жүйелі аутоиммундық аурулар
(нагыз) аутоиммундық аурулар
Хашимото тиреоидиті Жүйелі қызыл жегі (люпус)
Энцефаломиелит Склеродермия
Аутоиммундық орхит Дерматомиозит жөне полимиозит
Симпатикалық офтальмия Дәнекер тіннің аралас аурулары
Адцисон ауруы (адреналит) Шегрен синдромы
Аутоиммундық гемолиздік анемия
Аутоиммундық тромбоцитопения
Аутоиммундық аурулардың тағы бір себебі, табиғатта екі жақты
әсерлесетін антигендердің барлығы. Мысалы, жүрек дәнекер тінінің және в-
гемолиздеуші стрептококктардың 5-типінің антигендері бір-біріне ұқсас
болғандықтан, организмнің стрептококктарға қарсы бағытталған антиденелері
ауру адамның жүрек тінін де зақымдайды (мысалы, ревматизм ауруында).
Аутоимундық аурулардың дамуында Т-супрессорлардың маңызы зор, себебі олар
қалыпты жағдайда Т-хелперлердің және В-лимфоциттердің белсенділігін басып,
иммундық жауапты реттеп отырады. Т-хелперлердің белсенділігі асып қеткенде
В-лимфоциттердің қызметі күшейіп, олар қалыпты аутоантигендерге қарсы
антидене түзе бастайды. Осы екі жүйе арасындағы қарым-қатынастың бұзылуы
(дисфунциясы) аутоиммундық аурулар себебі бола алады.
Ал, әртүрлі физикалық, химиялық заттар, дәрі-дәрмектер әсерінде, кейбір
ағзалардың антигендік құрамының өзгеруі (молекулалар модификациясы) де
иммундық жүйеде аутоантиденелер түзілуіне соқтырады.
Иммундық жүйе қызметі генетикалық факторлармен де тығыз байланысты
екені белгілі. HLA-жүйесінде иммундық реакцияларға жауапты тендер (Іг-
гендер) бар. Осы тендер кейбір аутоиммундық ауруларда жиі кездеседі.
Мысалы, ревматоидтық артритпен ауыратындарда кездесетін HLA-DR4 немесе HLA-
DR1 гендері жиі табылады.
Аутоиммундық аурулардың бір себебіне вирустарды да жатқызуға болады.
Вирустар әсерінде:
1. жасушалардың антигендік құрамы өзгеріп, оларға қарсы иммундық жауап
(реакция) дамиды;
2. вирустар Т-супрессорлар қызметін басып тастап ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz