Инфекция көзі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:

ҚР БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Биологиялық қауіпсіздік кафедрасы

2СӨЖ
ТАҚЫРЫБЫ : Листериоз кезінде ветеринариялық шараларды ұйымдастыру

Орындаған :
Тексерген:

Алматы, 2020

Жоспары:
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
1. Листериоз
2. Қоздырушысы
3. Инфекция көзі
4. Жұқтыру жолдары
5. Індеттік ерекшеліктері
6. Диагностикасы
7. Клиникалық белгілері
8. Симптомдары мен ажыратып балау
9. Індетке қарсы шараларын ұйымдастыру
10. Емі
III.Қорытынды
IV.Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе

Ауыл шаруашылығының саласы - трі қара шаруашылығын дамытуда сиырлардан алынатын өнімді арттырып, ірі қара басын көбейту жолында кедергі болағын негізгі себептердің бірі - жұқпалы аурулар. Листерноз- орталық жүйке жүйесі, жыныс мүшелері, желін зақымданып, өлітию ретінде өтетін жұқпалы ауру. Осы ірі қара шаруашылығының өнімін және басын көбейтуге инфекциялық ауруларға дер кезінде балау жасап, аурудың алдын алудың маңызы зор. ор. Studio Сиырлардың іш тастауымен, бұзаулардың және ересектерінің жүйке жүйесінің зақымдануымен, бұзаулардың катарлы энтеритке шалдығуымен, т. б. сипатталатын листериоз ауруы шаруашылыққа көп экономикалық зиян келтіреді Листерибздың ең қауіпті таратушылары және негізгі табиғи қорламасы- тышқан тектес кемірушілер. Олардың бөлінділерімен жайылым, жемшөп, су және топырақ ластанып, одан барып басқа жануарларға жұғады. Ал ауыл шаруашылық малдары үшін ең басты жұғу көзі болып сүрлем саналады. Листериозды болдырмау үшін шеттен әкелінген ірі қараларды бұл аурудан сау шарушылықтан алу керек. Жемшөптің, әсіресе, сүрлемнің сапасын үнемі бақыланып, кемірушілермен күрес жүргізіледі. Листериоз шыққан фермада малдарды жаппай қарап, ішінара ыстықгарып өлшейді. Орталық жүйке жүйесінде зақымданулар бар ірі қараларды бірден союға жібереді. Ауруы күдікті және ауру ірі қараларды 14 оқшаулап, емдейді. Листерия алып жүруші және ауруы жасырын жануарларды анықтау үшін жаппай қан алып, ЕР және КБР бойынша тексереді. Оң нәтиже берген жануарларды да бөліп алып емдейді. Барлық қалған шартты түрде сау жануарларды АУФ штаммынан жасалған вакцина егілмесе бірден жемге антибиотиктер қосып береді. Зерттеу жұмысымның мақсаты мен міндеттеріне мыналар жатады: ipi қара листериозына диагноз қойып, оған қарсы АУФ вакцинасын қолданып осы препаратты листериоздың алдын алу үшін шаруашылықта қолдану.
Көрсетілген мақсатты орындау үшін алдымызға келесі міндеттерді қойдым: 1) Шаруашылыктағы сиырларды және бұзауларды листериозға тексеру;
2) Лиетериоз ауруының алдын алу шараларын анықтау.
3) Лиетериоз ауруының емі туралы.

Негізгі бөлім
Аурудың тарихи деректері мен қоздырушылары. Листериоз- орталық жүйесі, жыныс мүшелері, желін зақымданып, өлітию ретінде өтетін жұқпалы ауру.
Тарихи деректер. Бірінші рет бұл ауруды үй қоянында Lucet (1892) сипаттады, ал D. A. Gill (1931) қойда анықталғаннан кейін құстың, сиырдың және басқа да жануарлардың ауыратындығы белгілі болды.
Қоздырушысы- Listeria monocytogenes грамм теріс, таяқша тәрізді бактерия, мөлшері- 0,5-2 х 0,3-0,5 мкм, ұштары дөңестеніп бітеді, спора және қауашақ түзбейді, жіпшелері бар, қозғалады, жартылай ауасыбағалы, кәдімгі қоректік орталарда (рН 7,2-7,4) өседі. Пайда мөлдіреген шық тәрізді шоғыр түзеді, ЕПС бірінші тәулікте лайланады да, кейіннен өсіп пробирканың түбіне шөгіп, қоректік орта мөлдірлеееді. Шөгінді шайқаған кезде перде тәрізді көтеріледі, өсу үшін ең қолайлы температура 30-37°С, бірақ бөлме температурасында да, тіпті төменгі температурада да өсе береді.
Листерияның денесінде О-, қылшаларында Н- антигендері болады. Біріншісі жоғары температурада төзімді, 15 түрі белгілі. Екіншісі қыздыруға, формалинге төзімсіз. Егер микроб бөлме температурасында өсірілсе, қылшалары мол болып, перитрих ретінде орналасады. 37°Сда өскен қылшалары аз болып, бір шетінде ғана болады немесе мүлдем болмайды. Н- антигенінің 5 түрі бар: А, В, С, Д, Е. Антигендік құрамы бойынша бұл микроб 5 вариантқа бөлінеді. Бұлардын екеуінің індеттік маңызы зор: кемірушілердің және күйіс қайыратындардың листериялары. Біріншісі алғаш рет кемірушілерден, екіншісі цифрдан бөлініп алынған. Екеуі де жануарлардың және құстардың барлық түрінде кездеседі.
Төзімділігі. Листериялар сыртқы ортада ұзақ уақыт бойы сақталады және төменгі температураларда әртүрлі субстракт және сүрлемде өсіп- өне алады. Кебек лен сұлыда 105, ал шөп пен ет- сүйек ұнында 134 күнге дейін тіршілігін жоймайды, тұздалған етті төменгі температурада ұзақ уақыт бойы өлмейді. Мал қораларында 24-48 күн, көңмен ластанған даладағы топырақта 8 күннен (жазда) 115 (қыста) күнге дейін, жерге көмілген өлекседе 1,5-4 айға дейін сақталады. Дезинфектанттар ретінде қолданылатын 5% лизол немесе креолин ерітіндісі 10 мин, 2% формальдегид немесе күйдіпгіш натрий 20 мин ішінде өлтіреді. 100°С қыздырғанда 5 мин, ал 75-90°Ста 20 минутта өтеді.

Індет ерекшелігі. Листериозға қой, ешкі, сиыр, шошқа, жылқы, қоян, күзен, күрке тауық, тауық, қаз, үйрек бейім. Сонымен қатар ит, мысық және маймылдардың да ауыратындығы белгілі болды. Жалпы алғанда листериялар 92 түрлі жабайы жануарлар, одан қала берді иксод және гамза кенелері, бит пен бүрге, бөгелектің балапан құрттарынан да бөлініп алынған Бұның бәрі листериоздың үй жануарларына үшін қауіпті. Әсіресе, кемірушілер арасында байқалып, оқтын- оқтын тышқан тектестерді көп шығын, а ұшырататын індет мал шаруашылығы үшін аса қауіпті. Қазақстанда және көршілес елдерде басқа малдармен салыстырғанда негізінен қой ауырады да, бұл түліктің ауруға шалдығу көрсеткіштері де, өлім көрсеткіші де жоғары болады. Басқа елдерде сиырдың ауруы да жиі ұшырайды. Листериозбен жануарлар кез келген жаста ауырады, әйтсе де, жас төл мен буаз малдардың бейімділігі жоғары болады.
Қазақстанда қодың листериозы солтүстік облыстың орманды және далалы аймақтарында жиі кездеседі. Бұған табиғи себептермен қатар қоздырушысы үшін қолайлы орта болып табылатын сүрлемді мал азығына кеңінен пайдалану да әсер етеді.
Листериоздың қоздырушысының бастауы- ауырған және аурудан сауыққан шошқалар. Олар листерияларды сыртқы ортаға несеп, нәжіс, сүт және көзден, танаудан, жылыс мүшелерінен аққан соралармен бөліп шығарады. Ауырып жазылған жануарлар ұзақ уақыт бойы, қой мен ешкі 30 күн, кейбір кемірушілер 260 күнге дейін, листериоздан болған желінсау кезінде сүтпен саулықтар 90, ал сиырлар 300 күнге дейін сыртқы ортаға микроб бөліп шығарып отырады. Иксод кенелерінде 500 күнге дейін тіршілігін жоймайды. Листериоздың ең қауіпті таратушылар негізгі табиғи қорламасы- тышқан тектес кемірушілер. Олардың бөлінділерімен жайылым, жемшөп, су мен топырақ ластанып, одан барып басқа жануарларға жұғады.
Ал ауыл шаруышылық жануарлары үшін ең басты жұғу факторы сүрлем болып саналады, әсіресе, сапасы төмен, қышқылы аз сүрлемде ауаның температурасы төмен, 0°Стан біраз ған жоғары жағдайда да листериялар зардаптылығын сақтап, өсіп- өне береді. Листериозға белгілі бір аймаққа орын табу және табиғи ошақтылық тән. Қойда көбінесе қыс пен көктемде кездеседі, ал басқа жануарларда маусымдылық байқала қоймайды. Әдетте ауру қоздырушысы малдың денесіне негізінен ауыз арқылы, сонымен қатар, тыныс жолдары, көз конъюктивасы, зақымдалған тері арқылы енеді. Қан сорғыш жәндіктер: кене, бүрге, бит, т. б. қатысуымен трансмиссивті жұғуы да мүмкін. Көп жаңдайды малдың листериозға шалдығуына кемірушілердің арасында таралған індетсебепкер болады.
Дерттенуі. Листериялар денеге енгеннен соң қан мен сөлге өтіп, бүкіл организмді жайлап, көбейеді де ми мен жұлынға өтеді. Микроб эндо- және экзотоксиндер бөлу арқылы әртүрлі ұлпаларды, қанның қылтамырларын зақымдайды қанның белоктық құрамы өзгеріп, моноциттер саны көбейеді. Инфекциялық процестің одан әрі өршуі қохдырушының уыттылығы мен организмнің физиологиялық ахуалына байланысты болады.
Егер микробтың уыттылығы төмен, ал мал организмінің төзімділігі тиісті дәрежеде болса, қоздырушы денеге айтарлықтай зардабын тигізбей, сөл түйіндерінде, бауырда және көк бауырда, бүйректе, жілік майында сақталады. Ондай жағдайда аурудың көзге түсердей клиникалық белгілері байқалмай, мал ұзақ уақыт бойы жасырын листериялар алып жүруші болып қалады. Ал микробтың уыттылығы күшті болса, жас жануарларға өлі тиіп, сақа жануарлардың орталық жүйке жүйесі зақымданып, энцефалит, энцефаломиелиттің клиникалық белгілері байқалады, ал буаз малдар жыныс мүшелерінің зақымдануынан іш тастайды.
Өтуі мен симптомдары. Жасырын кезеңі 7-30 күнге созылады. Ауру жіті, жетіден төмен, созылмалы түрде өтеді де, клиникалық белгілері бойынша өлітиген, жүйке жүйесін зақымдайтын, генитальдік және кәдімгідей емес түрлерге бөлінеді. Листериоздың өлітиген түрі жас малда, әдетте 1-3 айлық төлеу кездеседі. Оның басты белгілері: дененің ыстығының көтерілуі, күйзеліске ұшырап, жемшөптен қалуы, іш өтуі (катарлы энтерит) көбінесе бұзау мен қозыларда байқалады, шошқада енесінен бөлінген 2-4 айлық торайларда кездеседі. Осы жастағы және енесін еміп жүрген торайлардың жүйке жүйесі зақымданады.
Өлі тиген жануарлардың ауызынан ақ көбік ағып, тынысы жиілейді, басын кегжитіп шайқай береді. Ауру 7-14 күнге созылып, көбінесе өліммен аяқталады, Жазылған төл жетілмей қалады. Листериоздың жүйке жүйесін зақымдайтын түрі өте жиі кездеседі. Қой мен ірі қараның негізінен орталық жүйке жүйесі зақымданады. Ауырған мал денесін дұрыс меңгере алмай, қозғалғанда тәлтіректеп, бір орнында айнала береді. Тепе- теңдігін сақтай алмай, тұла бойы тырысып, бұлшық еттері сіресіп, мойыны қисаяды. Сонымен бірге, көздің ауыздың кілегеі қабықтары ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.