Несие бойынша қарыз үлесі ретінде

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 73 бет
Таңдаулыға:

КІРІСПЕ

2005-2007 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының тұрғын үй құрылысын дамытудың Мемлекеттік бағдарламасына сәйкес, Тұрғын үй құрылысы Қазақстанның дамуында басты бағыттарының біріне айналуда. Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев 2007 жылғы 23 ақпандағы Парламенттегі «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты Қазақстан халқына дәстүрлі жолдауында: «Нарықтық жағдайда әлеуметтік саланы дамыту үшін тұрғын үй сатып алу мәселесі мен жылжымайтын мүлік нарығының дамуы өте маңызды . . . Тұрғын үй құрылысын дамытуға арналған Мемлекеттік бағдарламаны жүзеге асырудың екі жылында ғана тұрғын үйдің 11 миллион шаршы метрі енгізілді . . . Бағдарлама 30 пайызға озып, алда жүруде. Біз осы Бағдарламаны жасап, тұрғын үйді кімнің алатынын анықтадық». Бағдарламада қолжетімді тұрғын үй мен жылжымайтын мүлік нарығы дамуының саласындағы саясаттың тізбектілігіне ерекше назар аударылды. Әрине бұл мәселелер Қазақстандағы тұрғын үйді ипотекалық несиелеудің қазіргі жағдайына байланысты туындап отырғаны анық[1; 5 ] .

Халықтың барлығына қолжетімді тұрғын үй құрылысының тұрақты дамуын қамтамасыз ету, оның құнын арзатпайынша, тұрғын несиесі мерзімінің ұзартылмайынша және несиелеу мөлшерлемесі төмендемейінше мүмкін емес. Мұндай мақсатқа тек тұрғын үйді ипотекалық несиелеу жүйесін дамытып, жетілдіру арқылы ғана қол жеткізуге болады.

Ипотекалық несие - бұл тұрғын үй құрылысына инвестиция тартудың ең тиімді тәсілі. Ипотекалық несиенің халықтың тұрғын үй жағдайының жақсаруына, банктердің тиімді және пайдалы жұмыс жасауына, сондай-ақ еліміздегі құрылыс кешенінің қарқынды дамуына мүмкіндік жасайтынын әлемдік тәжірибе дәлелдеп берді.

Жылжымайтын мүлік бағасының шамадан тыс өсуіне, тұрғын үй құрылысына инвестиция жұмсау деңгейінің төмендігі жағдайына байланысты орташа табысы бар әлуетті қарыз алушы ипотекалық несие алу мүмкіндігінен айырылып қалуда.

Мұндай мәселелерді шешуде Қазақстан жұмыс жасап отырған қазіргі тұрғын үй ипотекалық жүйесін дамыту мен жетілдірудің маңыздылығы теориялық және тәжірибелік тұрғыдан арта түседі. Қазақстан Республикасының экономикасындағы ипотекалық несиелендірудің тиімді пайдалануы барысындағы жоғарыда аталған мәселелердің бүгінгі күнге дейін жете зерттелмей келуі, әлемдік дәрежедегі ипотекалық дағдарыс, бұл дипломдық жұмыстың тақырыбын таңдауға себеп болды.

Тұрғын үй ипотекалық несиелеу жүйесі мәселелерін теориялық тұрғыдан оқып-білу, оның Қазақстандағы 2005-2007 жылдарға арналған тұрғын үй Мемлекеттік бағдарламасын дамытуға байланысты талаптарына қаншалықты жауап беретіні туралы өзекті мәселелер, өз кезегінде дипломдық жұмысының мақсаты мен міндеттерін анықтап отыр.

Дипломдық жұмыстың мақсаты - Қазақстан Республикасы экономикасындағы ипотекалық несиелеудің мәселелері мен даму перспективасына баға беру.

Көзделген мақсатқа жетуде мынадай міндеттерді шешуді қажет етеді:

Тұрғын үйді ипотекалық несиелеуге байланысты экономист ғалымдардың көзқарастарын зерттеу және талдау;
Тұрғын үйді ипотекалық несиелеу жүйесінің құрылымдық элементтерін жүйелі түрде теориялық жағынан қарастыру;
Шетел тәжірибесіндегі тұрғын үйді ипотекалық несиелеу үлгілерін оқып-үйреніп, олардың тиімді жақтарын отандық тәжірибеде пайдалануға ұсыну;
Тұрғын үй ипотекалық несиелендіру жүйесінің жүзеге асырылуына дейінгі ҚР тұрғын үй ахуалы;
Ипотекалық несиелеу нарығының қазіргі жағдайы мен дамуын бағалау;
ҚР-ғы екінші деңгейлі банктердің және ипотекалық компаниялардың тұрғын үйді ипотекалық несиелеу тәжірибесіне талдау жүргізу және ондағы мәселелерді айқындау;
Қазақстандағы 2005-2007 жылдарға арналған тұрғын үй Мемлекеттік бағдарламасының жүзеге асыруына баға беру;
Тұрғын үйді ипотекалық несиелеуді жетілдіру жолында қаржыландыру көздерін және қаржы құралдарын қолдануға байланысты ұсыныстар жасау.

Зерттеу нысаны - Қазақстандағы тұрғын үйді несиелендіру жүйесі.

Зерттеу пәніне Қазақстан Республикасының тұрғын үй құрылысын дамытудың Мемлекеттік бағдарламасымен байланысты ипотекалық несиелеу талдаулары жатады.

Дипломдық жұмыстың теориялық және әдістелемік негізіне қазіргі кездегі отандық және шетелдік экономистердің тұрғын үйді ипотекалық несиелендірудегі орын алатын мәселелері туралы және оның тиімді қызмет етуінің әлеуметтік-экономикалық дамудағы рөлін сипаттайтын зерттеу жұмыстары пайдаланылды.

Статистикалық және ақпараттық базасы ретінде Қазақстан Республикасы статистика жөніндегі агенттігі, екінші деңгейлі банктер мен Қазақстан Ипотекалық компаниясы АҚ-ның нормативтік құжаттары, ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары, сондай-ақ ипотекалық несиелендірудің дамуы жайлы сұрақтарды қамтитын жергілікті және шетелдік басылымдардағы мақалалар және т. с. с. пайдаланылды.

Құқықтық негізде ҚР Президентінің заңдар мен заң күші бар жарлықтары және әр түрлі әдістемелік нұсқаулар жатады.

Берілген жұмыстың теориялық маңыздылығы Қазақстандағы ипотекалық несиелендіру жүйесінің қалыптасу мен даму процессі толықтай қарастырылды.

Жұмыстың тәжірибелік маңыздылығы жұмысты орындау кезіндегі алынған білім өте бағалы, келешекте кәсіби қызмет атқаруда пайдасы тиері анық.

Осылайша, жоғарыда айтылғандарды және ипотекалық нарық дамуының тенденцияларын ескере отырып, мемлекетіміздің тұрақты экономикалық өсімді қамтамасыз етуде ипотекалық несиелендірудің маңызы күннен күнге өсіп жатқандығын белгілей аламыз.

Жұмыстың құрылымы. Жұмыс кiрiспеден, негiзгi үш бөлiмнен және қорытындыдан тұрады. Соңында қолданылған әдебиеттер тiзiмi мен қосымшалар келтiрiлген.

Құрылыстық жинақ жүйесiн дамытумен қатар ипотекалық несие беру жүйесiн дамыту тұрғын үй мәселесiн шешудегi маңызды бағыттардың бiрi болып табылады. Мұның өзi рынокта тұрғын үйдi жеке меншiкке сатып алу үшiн жағдай жасайды және халықтың неғұрлым экономикалық белсендi бөлiгiне бағытталады. Сонымен бiрге, бүгiнгi таңдағы ипотекалық несие беру халықтың табыстары есебiнен тұрғын үй проблемасын шешудiң басқа да құралдарымен үйлестiрiлiе отырып дамытылуы тиiс. Бүгiнгi таңда, бiз ипотекалық несиенiң шет елдiк тәжiрибесiн оқып бiлiп, осы алған бiлiмдi елiмiздiң банк жүйесiнiң практикасында қолданғанымыз абзал. Жұмысты жазу барысында қарастырылп отырған мәселелер, атап айтқанда: ипотекалық несие беру жүйесiн дамытудың негiзгi мақсаттары мен қағидалары; ұзақ мерзiмдi несие беру жүйесiн ұйымдастырудың, сондай-ақ осы салаға несиелiк ресурстарды тартудың ұйымдық-экономикалық тетiгiнiң сипаттамасы; жылжымайтын мүлiктi кепiлге қойған халыққа несие беруге банктердiң қатысуын жандандыру есебiнен ипотекалық несие беру жүйесi; ипотека пулдарымен қамтамасыз етiлген ипотекалық облигацияларды шығару жолымен банктердiң қайта қаржыландыруы және де ипотекаға қатысушылардың қаржылық тәуекелдерiн төмендету мен азаматтар үшiн тұрғын үйге қол жеткiзу мақсатында заңнамалық базаны жетiлдiру, процесстi нормативтiк реттеу нысандары сияқты мәселелерi Қазақстанның банк жүйесiнiң қалыптасуы мен дамуына байланысты сұрақтарды зерттеудiң жаңа бағыты болып табылады.

Талдау мен зерттеу жүргiзу барысында ипотекалық несие мәселелерiн ашып көрсету үшiн, бiз әлемдiк тәжiрибеге үлкен көңiл аударып отырмыз және соның көмегi арқылы Қазақстан Республикасында қолдануға тиiмдi де пайдалы үлгiлерiн қарастырып, оған бейiмделу үшiн қажеттi әдiстемелердi саралап отырмыз. Осы кешегi күнге дейiн отандық бактер үшiн ипотекалық несие беру саласындағы басты проблема заң базасын нығайту болып саналып келдi. Бүгiнде өзiнiң өзектiлiгiн жоғалтпай, бұл проблема өзiнiң орынын басқа проблемаға бередi - ол ел экономикасына және халықтың әлеуметтiк жағдайына ипотекалық несие берудiң әсерi, қаржы ресурстарын тартудың тетiктерi, ипотекалық несие берудi жетiлдiрудiң негiзгi бағыттары проблемасы.

1 ИПОТЕКАЛЫҚ НЕСИЕЛЕНДІРУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Ипотека институтының пайда болу тарихы

Ипотека құқықтық институт ретінде Римде б. э. I-II ғасырларында белгілі болған. Ең алғаш рет «ипотека» түсінігі Ежелгі Грецияда б. э. д. VII ғасырдың аяғы-VI ғасырдың басында борышқордың белгіленген жер иеліктері үшін кредитор алдыңдағы жауапкершілігін қамтамасыз етуімен байланысты пайда болды. Терминді енгізген Солон б. э. д. VI ғасырға дейін, Солоннан кейін Драконт б. э. д. 621 жылы қатаң реформалар жүргізді. Б. э. д. 594 жылғы Солонның реформасы бойынша: «Егер кімде-кім біреудің жеке меншігіне қол сұқса, ол қатаң түрде жазаланған болатын».

Жер - оңай айналымды тауар болғандықтан, сатып алушылар, сондай-ақ кредиторлар үшін меншіктің қарыздан босатылу не босатылмауы жөнінде тәуекел болатын. Ипотека мүліктің басқа бір меншік иегеріне өтуіне кедергі жасайтын, себебі оны қамтамасыз ету меншіктенуші тұлғаға емес, мүліктің құнына тікелей байланысты болатын. «Ипотека» деп аталған бағандарда жер иеленушінің барлық қарыздары көрсетіліп тұратын. Бастапқы кезде Афинада қарызын өтей алмағандардың өмір бойы құлдықпен кетуі қарастырылған. Уақыт өте келе «ипотека» сөзі жай ғана кепілді білдіру мақсатында қолдана бастады.

Кейін кепіл беру мақсатында айрықша ипотекалық кітаптар да пайда болды. Ипотеканың алғашқы түрлерін қолдану барысында-ақ Ежелгі Грецияда белгіленген жер құнының жай-күйі жағдайын ешбір кедергісіз білетін. Сол кездің өзінде жерге не басқа жылжымайтын мүлікке меншік құқығын ипотека арқылы иеленуде, сатушы мен сатып алушы арасындағы келісімнен басқа олардың осындай келісім-шартқа тұрғандығы жөнінде үшінші жақты сендіретін арнайы ресми ашық ақпараттың болуын талап ететін. Ипотекалық несиелендіру келісім-шарт жасасуда келесідей субъектілердің қатысуын қажет ететіні ежелден белгілі: қаржылық ресурстары тапшылықты субъектілері, яғни халық, бос ресурстары бар тұлғалар (банктер, қаржылық инвесторлар, кәсіпкерлер және т. с. с. ) мен үшінші жақ арнайы ресми құрылым - мемлекет.

Антоний Пий императорының билігі кезінің өзінде (б. з. б. II ғасыр) ипотекалық банктер үшін ерекше заңдар жазылған. Ол кездің өзінде 50 банк пен 800 өсімшілдік және айырбастық конторалар болған. Банктер мамандандырыла бастап, әр түрлі банктік институттар дамыған: коммуналдық, діни және де жинақ кассаларының, жинақ ассоциацияларының алғашқы түрлері пайда болған. Мемлекет әрдайым ипотекалық несиелеуге үлкен қолдау көрсетіп отырған. Бұл үшін арнайы әлеуметтік институттар құрылған. Мәселен, Троян императорының маңында жесірлер мен жетімдерге 5 жылдық пайызбен ипотекалық несиелер беретін арнайы қаржылық алиментарлық қорлар құрылған.

Ипотека - бұл ұғым әлемдiк қаржы жүйесiне Ежелгi Грециядан келген. Оны архонт Солон бiздiң дәуiрiмiзге дейiнгi VI ғасырда енгiзген болатын.

Солонның мирасқоры - Драконт жеке меншiкке және оның қозғалатын бөлiгiне деген кез келген қол сұғушылықты әшкерелейтiн және жазалайтын бiрқатар заңдар енгiздi (б. д. д 621 ж) . Тарихта бұл заңдар ‘’айдахар заңдары’’ деген атаумен сақталып қалғандығы да бұл заңдардың қаталдығын растайтындай.

Бiздiң дәуiрiмiзге дейiнгi 594 ж. Солон өзiнiң әйгiлi реформаларын жүзеге асырады, соның iшiнде жер салықтарының күшiн жояды, мұрагерлерге өтуi мiндеттi емес мүлiктi мұрагерлiкке беру еркiндiгiн енгiзедi. Ендiгi жерде осы заңдарға сәйкес әрбiр мүлiк иесi өз қалауынша мұрагерлiк құқығын таңдауға мүмкiндiк алды. Бастапқыда Афина қаласында осы iспеттес мiндеттемелердiң кепiлi қарыз алушының жеке тұлғасы ретiнде болып отырды. Қарызын өтей алмаған тұлға құлшылыққа кете барған. Жеке бастың жауапкершiлiгiн мүлiктiк жауапкершiлiкке ауыстыру мақсатында Солон қарыз алушының жерiн ағаш қазықтармен қоршап қоюға ұсыныс жасады. Ағаш қазықтарға қағылған тақтайшада қоршалған жер белгiлi бiр сомаға талаптарды қанағаттандырудың кепiлi болады деген жазу болған. Осындай қазықтарды ипотека деп атайтын болған. Грек тiлiнен аударғанда “hypotetheca’’ - ағаш қазық деген ұғымды бiлдiредi.

Ипотекалық жүйенiң басты мақсаты- жылжымайтын мүлiкке деген құқықты белгiлеу әдiстерiмен байланысты болып келетiн қауiп-қатердiң алдын алу болып табылады. Жер- жеңiл айналатын тауар, сондықтан да оны сатып алушылар үшiн және қарыз берушiлер үшiн тәуекел деңгейi әркез жоғары. Ипотека мүлiктiң басқа бiр иеленушiге заңсыз өтуiне кедергi жасап отырды. Уақыт өте келе бұл сөз кепiлдi бiлдiру үшiн қолданыла бастады.

Әлемдiк тәжiрибеде кеңiнен қолданылатын, алайда бiздiң тәжiрибемiзде бiрқатар тежеушi факторлардың болуына байланысты дамуы кешiгiп жатқан несиенi қамтамасыз етудiң дәстүрлi емес формасы - ипотека болып табылады.

Бiрiншiден, ипотекалық несие- бұл қатаң түрде анықталған, кепiлге берiлетiн ссуда. Қарызды қайтармаған жағдайда жылжымайтын мүлiк сатылады және одан түскен түсiм қарыз берушiнiң шығынын жабуға жұмсалады. Алайда, кейбiр жылжымайтын мүлiктердiң өтiмсiздiгне байланысты, кепiлдi сату қиынға түсiп отырады.

Екiншiден, ипотекалық несиелердiң басым бөлiгiнiң көздеген мақсаты болады. Олар тұрғын үйлердi, өндiрiстiк ғимараттарды сатып алу, немесе қайта құру және жер учаскелерiн игерудi қаржыландыру үшiн пайдаланылады.

Ипотека- өндiрiстiк емес және материалды өндiрiсiтiң дамуына қаржы ресурстарын тартудың бiрден бiр әдiсi болып табылады. Ол жылжымайтын мүлiк объектiлерiне иелiк ету құқығына шаруашылық айналымды қамтамасыз етедi.

Ипотека дағдарысты жоюға екi жол арқылы ықпал етедi. Бiрiншiден, ипотекалық несиелеудiң оң бағытта дамуы экономиканың нақты секторында айқын байқалып, ондағы өнеркәсiп салаларының бiрқатарында өндiрiсiтiң құлдырауын тоқтатуға мүмкiндiк бередi.

Екiншiден, ипотекалық несиелеудiң дамуы экономикалық дағдарыстан туындайтын әлеуметтiк тұрақсыздыққа өзiнiң оң әсерiн тигiзедi. Бiр жағынан, ипотекалық несиелеудiң дамуы жұмыссыздық зардаптарына тосқауыл бола отырып, құрылыс өндiрiсiне қосымша жергiлiктi еңбек ресурстарын тартады. Мұндай жағдайда, ипотека жұмыспен қамту мәселесiн шешуге ықпалын тигiзедi. Екiншi жағынан, әлеуметтiк тұрақтылыққа қол жеткiзудiң ең басты алғы шарты, халықтың тұрғын үйге деген қажеттiлiгiн қанағаттандыру болып табылады. Үйi немесе пәтерi бар адамның жанұя құруға, бала өсiруге мүмкiндiгi болады. Жақсы тұрғын үймен, тұрмыстық жағдаймен қамтамасыз етiлген өмiр ұлтымыздың салауаттылғын (денсаулығын) арттыра түсiп, өмiрiн ұзартады, соның нәтижесiнде, халықтың еңбекке қабiлеттiлiг артады.

Ипотекалық несие беру жүйесiн қалыптастырудың басты мақсаты- жылжымайтын мүлiкке деген құқықты заңсыз әдiстермен орнатумен байланысты заңсыз әрекеттерге тосқауыл қою болып табылады.

Қазiргi кезде елiмiзде тұрғын үйдi ипотекаға алу үлкен қызығушылық туғызып отыр, өйткенi нарықтық экономикада халықтың тұрғын үймен қамтамасыз етiлуiнiң көрсеткiшi экономикалық өсудiң маңызды көрсеткiштерiнiң бiрi болып табылады. Ол тұрғын халықтың болашаққа сенiмдiлiгi мен экономиканың әртүрлi секторларының даму динамикасын көрсетедi.

Ипотекалық несие беру барысында ссуда ұзақ мерзiмге берiледi, дәлiрек айтатын болсақ ол несинеi өтеу мерзiмiн созады және де ай сайын төленетiн төлем мөлшерiн азайтады. Мұнда жаңадан сатып алынғалы отырған тұрғын үй қарызды қайтарудың кепiлi болып саналады және қарыз алушы өз қарызын өтей алмаған жағдайда банк мекемесi кепiлге қойылған мүлiктi сатып жiбередi.

Жүргізілген зерттеу жүмыстары нәтижесінде ипотека - бұл кепіл берушінің немесе үшінші бір тұлғаның иелігінде және пайдалануында болатын кепілге салынған жылжымайтын мүлік, яғни салынған мүліктің несие берушіде емес, қарыз алушының қолында қалатын кепілдің түрі екендігі анықталған. Ипотека пәні болып өндірістік немесе тұрғын үй мақсатындағы құрылыстар, басқа да жылжымайтын мүлік (жер учаскелері) не оларға құқық табылады. Терминология бойынша ипотекалық несиелеу заңнамалық тәртіпте анықталған тізімге сәйкес жер, өндірістік және тұрғын мақсатындағы құрылыстар, басқа да жылжымайтын мүлікке кепіл болып белгіленген.

Ипотека институты (жылжымайтын мүлік кепілдігі) аз ғана уақыт ішінде фидуциядан (сенімге негізделген келісім-шарт) пигнусқа (шынайы кепілдік), одан ипотекаға дейінгі эволюцияны өтті.

Ипотека институының соңғы сатысының, яғни ипотеканың пайда болуы сол кездегі экономикалық жағдайларымен байланысты болды: Римдегі құлиеленушілік шаруашылық жүргізудің пайда болуы және жерлердің жалгерлерге өтуі классикалық ипотека институының пайда болуына әкелді.

Біртіндеп ипотека ортағасырлық заң шығарушылыққа да ене бастады. Германияда XIV ғасырдан, Францияда XVI ғасырдан бастап жариялаусыз ипотека болған. Еуропалық елдердің заңдарында ол екі сипатта дамыды. Біріншісі - ол тек жылжымайтын мүлікке қолданылды, екіншісі - кепілденген мүліктің сатылуы кредитормен емес, сот арқылы жүргізілді. Ипотека мүлікке таралған және иеленушінің ауысуына тәуелсіз болды.

Осылай ипотека антика дәуірінде пайда болып, ортағасырлардан өтіп, қазіргі өмірімізге де жаңа экономикалық және әлеуметтік қажеттіліктерге бейімделіп енді. Құлиеленушілік пен феодализм уақытында ипотекалық несие “өсімқорлық” капиталдың түрін білдірді. Бұл кезде қарыздық ақшалар тек қана кредитор үшін капитал болатын. Несиелік ресурстарға сұраныс тудырушы қарызгерлер қолында олар басты мақсатта сатып алушылық не қарыздық құрал ретінде, тұтынушылық мақсаттарда ғана қолданылды. Қарызгердің өзі міндеттемені қамсыздандыру альтернативасы ретінде, яғни несиені қайтармаған жағдайда қарызгер құл болуы ретінде туып, XXI ғасырдың басында жаңа экономикалық формацияларда ипотека инвестиция-қаржылық қызметтің мықты құралына, өндірістік дамыған елдер экономикасында жалпы каркасының стержендік звеносына айналды. Яғни ипотека қарызшының міндеттерін қамтамасыздандырудың ең сенімді нысаны ретінде шаруашылық қатынастармен туындады.

1. 2 Тұрақты экономикалық өсімді қамсыздандырудағы ипотекалық несиелеудің орны

Мемлекеттер дамуының әлемдік тәжірибесі бойынша көптеген елдер әр түрлі деңгейдегі дағдарысқа, экономикалық қиындықтарға ұшырады. Барлық кезеңде де ең өміршең экономикалық механизм ретінде халықтың төлем қабілетті сұранысын көтеру мақсатымен жоғары табыс әкелетін, жылжымайтын мүлік нарығын дамытып, сәйкесінше экономиканы дағдарыстан алып шығатыны танылатын. Қазіргі уақытта осындай капитал тарту үшін тиімді тұтқа ипотека болып отыр. Жаңа нарықтық экономика ерекшелігінің бірі тартылған қаражаттарды кеңінен қолдану, соның ішінде ұзақ мерзімді негізде тартылғандарын да. Ұзақ мерзімді несиелендіру жылжымайтын мүлік кепілдемесі негізінде жиі іске асырылады.

Жылжымайтын мүлік ипотекасы (ипотека) - кепілге берілген жылжымайтын мүлік немесе ондағы үлесі кепіл берушінің немесе үшінші тұлғаның иелігі мен пайдалануында қалатын кепіл түрі.

Жылжымайтын мүлік - жер учаскелері, сондай-ақ үйлер, ғимараттар мен жермен берік байланыстағы өзге де мүліктер, яғни ауыстырылуы, олардың мақсатына шектен тыс зиян келтірусіз мүмкін болмайтын объектілер[2; 5] .

Мемлекеттік құралдардың жетіспеушілігі жағдайында басқару құрылымының дәстүрлі міндеті бүкіл деңгейлерден тұрғын үй құрылысы саласына бюджеттен тыс ақшалай қаражаттарды тарту болды. Жылжымайтын мүлік саласы мамандарының "тұрғын үй мәселесінің" аса перспективті шешімі ретінде ұзақ мерзімді ипотекалық несиелеуді санайды[9; 7] .

Ипотеканы экономика жүйесінің элементі ретінде қарастырғанда оның негізгі үш сипатын атап өту қажет:

Жылжымайтын мүлік кепілі өндірісті дамыту үшін қажетті қаржылық ресурстарды тарту құралы рөлін атқарады;
Ипотека объектілерге мүліктік құқықты жүзеге асыруды қамтамасыз ете алады, берілген жерде басқа нысандар орынсыз;
Ипотека көмегімен бағалы қағаз негізінде жалған капитал құру.

Экономикалық қатынаста ипотека - әр түрлі жобаларды жүзеге асыру үшін қосымша қаржылық құралдарды тартуға заңнамалық не коммерциялық шектеудің басқа формалары орындалмағанда, жылжымайтын мүлік объектілеріне мүліктік құқық айналымының нарықтық құралы[10; 5] .

Ипотекалық несиелендірудің басқа несиелеу түрлеріне қарағанда артықшылыққа ие қызметін айрықша атап өту керек.

Ипотекалық несиелеу атқаратын қызметтерін төмендегідей қалыптастыруға болады:

Материалдық өндіріс саласына инвестиция тартудың қаржылық механизмінің қызметі;
Қарыздық қаражаттарды қайтаруды қамсыздандыру функциясы;
Жылжымайтын мүлікті қайта бөлу мен айналымын ынталандыру қызметі;
Кепілге салу, ипотекалық бағалы қағаз түрінде көп деңгейлі жалған капиталды қалыптастыру қызметі[11; 2] .

Ипотекалық несиелеудің келесі айрықша ерекшеліктерін бөлуге болады:

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.