Несиелік рейтингтің рейтингтік категориялары

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 68 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 4

1 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДІҢ НЕСИЕЛІК РЕЙТИНГІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Несиелік рейтинг мәні мен мазмұны, түрлері мен

принциптері . . . 7

1. 2 Рейтингтік агенттіктер, олардың түрлері мен атқаратын

қызметтері . . . 20

1. 3 Несиелік рейтингтің коммерциялық банктер қызметіндегі

орны . . . 29

2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРІНІҢ НЕСИЕЛІК РЕЙТИНГТЕРІН ТАЛДАУ

2. 1 Қазақстандағы алдыңғы қатарлы банктердің несиелік рейтингтері және оларды талдау . . . 35

2. 2 «Казкоммерцбанктің» инвестициялық қызметі мен несиелік

рейтингісіне талдау . . . 54

3 ЭКОНОМИКАНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙДАҒЫ ЕКІНШІ ДЕҢГЕЙЛІ БАНКТЕРІНІҢ НЕСИЕЛІК РЕЙТИНГІН ЖОҒАРЛАТУ ЖОЛДАРЫ

3. 1 Банктің ақпараттық жүйесінің «Депозиттер мен жеке

тұлғалардың төлемдері» бағдарламалық қамтамасыз ету

жүйесінің бизнес-жоспары . . . 61

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 69

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 71

КІРІСПЕ

Соңғы кездері біз күнделікті еліміздің экономикасына инвестиция құю қажеттілігін естиміз. Шетелдік ғана емес өзіміздің Қазақстандық қаржы институттарының да жұмыс істеуге қажетті бос ақша қаражаттарының жинақталуы да құпия емес. Бұл капиталдарды тікелей инвестициялау қауіпті болғандықтан, қаржы институттары нарықта кредитор ретінде жұмыс істеуге ынталы болады және тәуекелділіктің басым бөлігін зайым алушыға аударады. Қазақстан Республикасының екінші деңгейлі банктерінің инвестициялық тартымдылығы инвестициялаудың қауіпті объектісіне жатпайды және инвестицияны белгілі бір жобаларға, сфераларға, операцияларға құю қауіпті болып есептелмейді.

Инвестицияны синдицияланған зайым ретінде тарту мен оны бағалы қағаздарға салу кезінде инвестор (кредитор) үшін маңыздысы болып зайым алушының алған және алатын міндеттемелерін уақытылы орындау болып табылады. Зайым алушының міндеттемелерін уақытылы әрі толығымен өтеуі барысында экономикалық, әлеуметтік-саяси жағдайларды ескере отыра оған комплексті баға тағайындалады. Бұл баға оның несиелік қабілеттілігін немесе несиелік рейтингін көрсетеді.

Бүгінгі таңда халықаралық несиелік рейтингті иемдену қажеттілігі, алдымен отандық қаржы институттарының міндеті болып отыр. Өйткені олардың қызметі ішкі қарыз нарығынан сыртқы нарыққа бағыт алуда. Бұл жердегі басымдылық мынада: егер инвестор сенетін болса оған өзінің тәуекелділіктерін кепілдендіру қажеттілігі болмайды. Нәтижесінде несие арзанырақ түседі.

Несиелік рейтингтің бар болуы банктің объективті қаржы мүмкіншіліктерін көрсетеді, институттың инвестиция қабылдауға дайын екендігін және инвесторлармен келіссөзге келуге ашық екендігігн көрсетеді. Арнайы мамандандарылған рейтингтік агентствосымен берілген біршама жоғары несиелік рейтинг коммерциялық банктің кез-келген қаржы операциясын орындауға мүмкіншілігін артады. Рейтингтің инвестиция тарту, несиелерді алу, бағалы қағаздарды шығару немесе банк қызметін кеңейту мақсатына байланыссыз несиелік рейтинг банк менеджментіне өзіне ыңғайлы шарттарда келісім-шарт жасауға мүмкіншілік береді.

Несиелік рейтинг банктердің несиелік қабілеттіліктерін ұзақ мерзімді келісім-шарттарға отырады инвесторларға, қарыз міндеттемелерін сатып алушыларға, контрагент- банктерге, жабдықтаушылар мен клиенттерге тиімді хабарлау құралы болып табылады. Рейтинг инвесторлармен қарым-қатынас құрудың жалпы бағдарламасының құраушы бөлігі бола отырып, жалпы инвестициялық тартымдылықты жоғарлатуға себепкер болады.

Рейтингтерді қолданудың себебі мынада: зайым алушы өзінің несиелік қабілеттілігі туралы толық біледі, ал кредитор болса ол туралы толық мәліметпен қамтылмаған, сондықтан зайым алушы өзінің тек қана жақсы жақтарын көрсете отырып бейнелеуі мүмкін. Ал потенциалды кредиторлар бұл туралы біледі. Өйткені кез-келген зайым алушы өзінің жақсы жағын көрсеткісі келіп, өзінің нақты жағдайын жасыруы мүмкін. Сондықтан инвесторға зайым алушының несиелік қабілеттілігі туралы толық мәлімет қажет, ал зайым алушы кредиторды өзінің сенімділігі туралы көндіруі қажет. Қарыз алу нарығының дамуына байланысты, несиелік тәуекелділіктерді жеке зерттеу, информацияның сенімсіз түріне жата бастады.

Бұл мәселелерді шешуге тәуелсіз халықаралық және ұлттық рейтингтік агентстволардың несиелік рейтингілері көмектеседі. Несиелік рейтинг -бұл тек қана қабілеттілік емес, бұл зайым алушының алған міндеттемелерін уақытылы төлеу мүмкіндігі. Ол зайым алушының жалпы несие қабілеттілігі туралы анықтама береді (немесе оның нақты бір қарыз міндеттемесі бойынша несие қабілеттілігі) .

Атап өту қажет, рейтинг - бұл рекомендация емес, ойлануға арналған информация болып табылады. дегенмен несиелік рейтингтер инвесторлар арасында, зайымалушылардың дифференцияциясының тиімді құралы ретінде қолданыла бастады. Несиелік рейтинг - бұл эмитент пен инвестор арасындағы коммуникация құралы болып та саналады. Сол арқылы эмитент инвесторға «үшінші жақ»-тың жасаған кәсіби қорытындысын пайдалана отырып, өзінің қаржы жағдайы туралы көп мәліметтерді келтіре алады. Осының арқасында эмитент өзінің әлсіз жақтарын қоғамға жария етпеуге мүмкіндік алады.

Несиелік рейтингтер ең алғаш рет АҚШ-та пайда болғандықтан, ең ірі әрі танымал несиелік рейтингтерді беруге маманданған рейтингтік агентстволар Moodys investors, Standard & Poors, Fitch-IBCA болып табылады. Бұл агентстволар дүниенің ондаған мемлекеттерінде өкілеттіліктер бар және барлық елдерге жалғыз стандартты ғана қолданып қана қоймай, барлық елдерге шамамен бірдей несиелік қабілеттілікті бағалау мен несиелік рейтингтердің шкалаларын бағалау методикасын қолданады. Олар өз қызметінің коммерциялық құпиясын да сақтай біледі.

Халықаралық қызметтермен белгіленген стандарттар, рейтингтердің барлық елдерге бірдей болғаны, бір қатар кемшіліктердің бар болғаны айқындайды. Ең алдымен олар халықаралық қаржы нарықтарына бейімделген, ұлттық, аймақтық және муниципалдық спецификаны әрдайым ескермейді. Өзінің қызметінде халықаралық агентстволар американың бизнесін қолдай отыра, қызмет жасайды. Сондықтан оған қарсы мемлекеттер мен бизнес сфераларының рейтингілерін төмендетіп бағалайды.

Рейтингтерді тағайындау кезінде халықаралық агентстволар көптеген инвесторлар мен эмитенттердің мүддесін қорғай отыра, белгілі бір балансты ұстануы қажет, әсіресе мемлекеттік тәуекелділікті бағалауда олар үлкен қиындыққа ұштасады. Өкінішке орай, бұл кейде монипуляцияға алып келеді. Мысалға, Кипрда Moodys агентствосы өз өкілеттілігін құрып, осы жердегі кейбір банктерге сұраныссыз рейтингтер тағайындай бастады. Сонда ол рейтингтер бәсекелестерге қарағанда біршама төмен болған. Нәтижесінде банктер Moodys компаниясына өзінің репутациясын сақтау үшін толық зерттеу жүргізуге тапсырыс берді.

Бүгінгі танда халықаралық рейтингтік агентстволармен рейтингтелетін зайымшылардың саны 10 мыңға жуық. Оның құрамына дүниенің барлық елдері, ірі корпорациялар және біршама мықты елдердің муниципалитеттері кіреді. Бір АҚШ-та ғана бүкіл тарихы бойынша 100 мың рейтингтер тағайындалған, бағалы қағаздардың бөлек эмиссиясының рейтингілерін қосқанда.

Жұмыстың мақсаттары. Жұмыстың мақсаты болып банктің несиелік рейтингісін талқылау несиелік рейтингті жоғарлауға байланысты ұсыныстар жасау және оның жегрілікті жағдайға сәйкестігін талқылау.

Жұмыстың пәні мен объектісі. Жұмыстың пәні ретінде банктің несиелік рейтингі, несиелік саясаты және оны жоғарлату мен жақсартуға байланысты теориялық және практикалық сұрақтары саналады. Жұмыстың объектісі Қазақстан Республикасының екінші деңгейлі банктерінің қызметі болып табылады.

Жұмыс құрылымы. Жұмыс кіріспеден негізгі үш бөлімнен және қорытындыдан тұрады. Соңында қолданылған әдебиеттер тізімі мен қосымшалар келтерелген.

1 КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТЕРДІҢ НЕСИЕЛІК РЕЙТИНГІНІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1Несиелік рейтинг мәні мен мазмұны, түрлері мен принциптері

Банктік несиелік рейтинг - коммерциялық банктердің қаржылық төлем қаблеттілігінің және тұрақты қаржылық жағдайдың қысқа мерзімді интегралды рейтингтік бағалау болып табылады. Берілген несиелік рейтинг - банк аналитиктерінің эксперттік тобының бағаланып жатқан коммерциялық банктердің өзінің контрагенттері алдындағы міндеттемелерін уақытылы және толық көлемде орындай алу мүмкіндігі мен қабілетін көрсетеді.

Банктік рейтингтің эксперттері ретінде әртүрлі несиелік ұйымдардың компанентті банктік аналитиктер қатысады. Олардың мамандығының міндеті - өздерінің контагенттерінің қаржылық тұрақтылығы мен төлем қабілеттілігін бағалау болып табылады.

Банктік рейтингтің негізгі ерекшеліктерінің бірі - әр эксперт өз жұмысында өзіне ғана тән индевидуалды (жеке) талдау әдістері қолдана алады, сондай-ақ қолында бар ресми және бейресми ақпаратты да қолдану мүмкіндігіне ие. Банктік рейтингтің тағы бір ерекшелігі - әрбір бағаланып жатқан банктер бойынша, сол банктің эксперттік тобындағы әрбір эксперттің ағымдағы рейтингтік салығын көрсете алады. Бұл рейтингтік салық сол эксперттің бағасының жиынтық рейтинг бағасынан ауытқығанда автоматты түрде өзгереді. Бұл «автоматты» әдіс теріс пиғылда немесе жеткілікті білімнің болмауынан болатын эксперттердің әрекеттерін болдырмайды. Сондай-ақ жоғарыда аталған себептерге байланысты эксперт өзі жұмыс істеп жатқан банкінің бағалануына қатыспайды.

Несиелік рейтингтің рейтингтік категориялары.

Жиынтық рейтингтік бағаны беру банктерді несиелік тәуекелдері бойынша бірнеше топтарға топтастыруға мүмкіндік береді. Бұл эксперттік баға қаржылық есеп беруді жан-жақты талдаудың және осы банктердің қаржы-шаруашылық іс-әрекеттер мен байланысты басқа қосымша ақпараттар нәтижесінде шығарылады.

- Өте төмен несиелік тәуекел. Несие алушының қаржылық есеп беруі мен оның қаржы шаруашылық іс-әрекетімен байланысты басқа да ақпараттарды жан-жақты талдау нәтижесінде, бұл ұйымның әрекетінде болашақта қаржылық тұрақтылық пен төлем қабілеттілігіне қандай-да бір негативті моменттер мен тенденциялардың мүлделі болуын көрсетеді.

- Төмен несиелік тәуекел. Несие алушының қаржылық есеп беруі мен оның қаржы-шаруашылық іс-әрекетімен байланысты басқа да ақпараттарды жан-жақты талдау нәтижесінде, бұл ұйымның боашақта қаржылық тұрақтылығы мен төлем қабілеттілігіне әсер ететін негативті моменттер мен тенденциялардың жоқ болуын көрсетеді.

*** - Орташа несиелік тәуекел. Несие алушының қаржылық беруімен оның қаржы-шаруашылық іс-әрекетімен байланысты басқа да ақпараттарды жан-жақты талдау нәтижесінде, бұл ұйымның әрекетінде болашақта қаржылық тұрақтылық пен төлем қабілеттілігіне теріс әсер ете алатын моменттер мен тенденциялардың бар болуын көрсетеді.

** - Орташадан жоғары несиелік тәуекел. Несие алушының қаржылық есеп беруі мен оның қаржы-шаруашылық іс-әрекетімен байланысты басқа да ақпараттарды жан-жақты талдау нәтижесінде, бұл ұйымның әрекетінде болашақта қаржылық әрекетінде болашақта қаржылық тұрақтылық пен төлем қабілеттілігіне әсер ететін белгілі бір моменттер мен тенденциялар болашақта өзінің міндеттемелерін уақытылы және толық көлемде өтей алмау қауіпінің бар болуы.

* - Жоғары несиелік тәуекел. Несие алушының қаржылық есеп беруі мен оның қаржы-шаруашылық іс-әрекетімен байланысты басқа ақпараттарды жан-жақты талдау нәтижесінде, бұл ұйымның төмен қаржылық тұрақтылығы мен өз міндеттемелерін уақытылы және толық көлемде қайтара алу жағдайына кез-келген уақытта душар болуы мүмкіндігін көрсетеді.

Жиынтық рейтингтік бағалауды бергенде аралық рейтингтік категорияларды белгілеу үшін «+» пен «-» белгілерін де қолдануға болады.

Даму тенденциялары.

Банк дамуының тенденциялары қосымша рейтингтік бағалау болып табылады. Ол банк дамуының перспективасын сипаттайды.

«+» - оң динамика;

«+ =» - динамика тұрақты;

«= -» - тұрақтылық;

«- =» - динамика тұрақтылықтан гөрі, теріс.

«-» - теріс динамика.

Түсіндіруші факторлар.

Факторларды түсіндіруші эксперттік бағалау талданатын банктің әр-түрлі рейтингтік бағалауларды иемдену процедіралардың себеп-салдарлы байланыстарын бөлшектеуге мүмкіндік береді.

Несиелік рейтингтің түсіндірмелі факторлары келесі:

ресурстық / негізгі бағыттарын бағалауқаржылық емес факторлар;

Түсіндірмелі факторларды бағалау бесбалды шкала бойынша есептеледі. Сондай-ақ «+» пен «-» белгілері де түсіндірмелі факторларды аралық бағалауда қолданылады.

Несиелік рейтингтер түрлі типтер мен категорияларға бөлінеді.

Салыстырмалы несиелік рейтингтер бар (рэнкингтер) , олар таңдап отырған бәсекелестердің арасындағы банктің несиелік қабілеттілігінің деңгейін бейнелейді. Мұндай рейтингтер несиенің қайтарылмау тәуекелділігі қай жерде көп немесе аз деген сұраққа жауап береді. Бірақ зайым алушының кредиторға деген қатынасына нақтылы іс-әрекетін болжамдай алмайды.

Классикалық жеке рейтингтер тиімдірек болып есептеледі. Ондағы әр эмитент белгілі бір кластағы рейтингке тек қана төлей алмау тәуекелділіктің деңгейіне ғана емес ( дефольта ), оның кредитормен қарым-қатынасының іс-әрекетінің мүмкін болатын жағдайымен де анықталады.

Классикалық рейтингтердің арасында жалпыларына эмитенттердің несиелік рейтингтері жатады - эмитенттің өзінің қаржы міндеттемелерінің орындаудың жалпы қабілеттілігі мен дайындығының бағасы.

Олардан басқа бөлек эмиссиялардың несиелік рейтингілері бар. Бұл эмитенттің нақтылы қаржылық міндеттемелерді, қаржылық міндеттеменің нақтылы типіне, немесе нақтылы қаржылық проектісіне несиелік қабілеттілігінің ағымдағы бағасы.

Тағыда ең нақтырақ несиелік тәуекелділіктерге баға ретінде арнайы қарыз міндеттемесін орындау рейтингілері жатады. Олар банк несиесіне, инвестициялық жобаларға және бағалы қағаздарды жеке орналастыруда қолданылады. Мысалыға жеке салымдар рейтингі міндеттемелердің орындалмауы қауіпі кезінде тәуекелділік деңгейін түсіру үшін кепілдік пен міндеттемелерге бағаны құрайды. Банктік ссудалардың рейтингілері синдицияланған несиелер нарығына жобалық қаржыландыруға қызмет көрсетеді және кредитордың міндеттемелерді орындамау кезіндегі белгілі бір құралдарды алу перспективаларының бағасын қамтиды.

Валютасында проблемасы бар мемлекеттерде, оның ішінде Қазақстанда да жергілікті және шетел валютасында қарыз алу рейтингілері арасында айырмашылық бар. Бұл рейтингте эмитенттің қаржы міндеттемелерін мемлекетіміздің ұлттық вадютасында немесе шетел валютасында орындауды көрсетеді. Мұнда эмитенттің рейтингі жергілікті валютада шетел валютасындағы рейтингтен жоғары көрінеді.

Несиелік рейтингтер уақыт өлшемі бойынша да бөлінеді. Осыған байланысты олар ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді болып бөлінеді. Ұзақ мерзімді рейтинг зайым алушының өз қаржы міндеттемелерін бір жылдан жоғары уақытқа уақытылы орындау мүмкіншілігін бағалау. Қысқа мерзімді рейтинг міндеттемелерді уақытылы төлеудің жергілікті нарықтарға сәйкес қысқа мерзімді болып саналатын міндеттемелерді бағалау. Ереже бойынша қысқа мерзімді рейтинг бір жылдан кем уақытқа тағайындалады. Осы екі рейтингтің түрін қосымша рейтингтік мінездеме байланыстырады - рейтинг болжамы кебір кезде ол бөлек болжам рейтингі болып есептеледі. Ол рейтинг бағытының жақын екі-үш жылда өзгеру мүмкіншілігін көрсетеді.

Барлық рейтингтер рейтингтік шкала принципі бойынша құрылады. Онда рейтингтің типтері, категориялары және класстары ерекшеленеді. Мысалы ретінде алдынғы қатарлы рейтингтік агентстволардың несиелік рейтингтерді бағалық салыстыру таблицасын келтіруге болады.

Инвестициялық рейтингтер:

ААА-эмитенттің қарызды және процентті төлеу мүмкіндігі өте жоғары.

АА-эмитенттің қарызды және процентті төлеу мүмкіндігі жеткілікті жоғары.

А-эмитентті қарызды және процентті төлеу мүмкіндігі жеткілікті жоғары, бірақ ішкі экономикалық жағдайға байланысты.

ВВВ-эмитенттің қарызлды және процентті төлеу мүмкіндігі өтеу кезіндегі ішкі экономикалық жағдайға байланысты.

Спекулятивтік рейтингтер:

ВВ-ішкі экономикалық жағдайдың тұрақсыздығы эмитенттің төлем қабілеттілігіне әсер етуі мүмкін.

В-эмитенттің шектелген төлем қабілеттілігі, дегенмен де ағымдағы шығарылған міндеттемелердің көлеміне сәйкес келуі.

Аутсайдерлік рейтингтер:

ССС-біршама қызығушылықты қорғау кездеседі, бірақ тәуекелділік пен тұрақсыздық деңгейі жоғары.

СС-эмитенттің төлем қабілеттілігі ішкі экономикалық жағдайға қатты тәуелді.

С-эмитенттің төлем қабілеттілігі толығымен ішкі экономикалық жағдайға байланысты.

D-қарыздар өтелмейді.

Талданатын банктің танымалдылық рейтингі бұл - есепті айдағы эксперттік дауыс беруге қатысқан барлық эксперттердің құрамындағы осы банкке баға қойған эксперттердің проценттік үлесі болып табылады.

Эксперттердің келісуін бағалау.

Эксперттердің келісуі дегеніміз - талданатын банкке эксперттердің қойған ең төменгі және ең жоғары баға аралығындағы сан. Бұл коэффицент бірге жақын болған сайын эиынтық рейтингтің эксперттер арасында келісім соғұрлым жоғары болып табылады.

Банктің рейтингтегі орны.

Жиынтық рейтингтегі банктің эксперттердің қойған жиынтық рейтингтік бағасын көрсеткішіне байланысты. Бірнеше банктердің рейтингтік бағалары бірдей болған жағдайда олардың рейтингтегі орны олардың әрқайсысының бағалық келісулеріне есепке алынып анықталады. Егер де келісілген бағалардың бірдей болған жағдайда банктердің даму динамикасын бағалаулары ескеріліп, рейтингтегі банктердің орны анықталады. Ал егерде бұл сандарда тең болса, орындардың тізімі түсіндірулу факторлар бағалары бойынша анықталады. Егер осы жоғарыда аталған банктердің бағалары бірдей болса, банктер рейтинг тізімінде бір орында тұрады.

Несиелік рейтинг.

Қазақстандағы несиелік тәуекелдің қазіргі деңгейі несиелік рейтингтердің кең етек алуы өте актуалды болып табылады. Қазіргі таңда инвесторлар тарапынан туатын сұраныс фирманың нақы бір тауарды өндіру мүмкіншілігіне емес, жалпы несиелік мәдениеттілік деңгейіне байланысты болып келеді.

Қазақстанда жұмыс істеуді шешкен инвесторлар үшін тауарларды өндіру мен енгізілген капиталдан табыс табу мүмкіндігі қазіргі таңда нақты бір ұйыммен емес сое ұйымның орналасқан саламен анықталады. Нақты саланың нарық сегментіне ену үшін қай фирманы таңдау - деген сұрақ несиелік рейтингіне байланысты шектеледі. Себебі ол қазіргі таңда инвесторларда бағаланатын несие мәдениетінің критериі болып табылады.

Ондаған жылдар бойы несиелік рейтингілері әлемдік қаржы нарықтарында компаниялардың ұзақ мерзімді міндеттемелерінің сапасын бағалайтын сенімді, оңай және ашық бағалау құралы болып келеді.

Несиелік рейтингтер жүйесінің даму барысында, уақыт өткен сайын несиелік рейтингі мен проценттік ставка арасындағы байланыс үлкейе береді. Сондай-ақ рейтингтік тарихы ұзақ және тұрақты болған компаниялардың имиджі жоғары болады.

Көптеген елдердің заңдарында инвестициялардың кейбір түрлерін жүзеге асырғанда несиелік рейтингтердің қолдану қарастырылған. Мысалы, батыс елдеріндегі зейнетақы қорлары мен сақтандыру компаниялары заңдарда бекітілген рейтингтен төмен тұрған бағалы қағаздарды сатып алу тиым салынған. Осыдан шығатын қорытынды: несиелік рейтингтер батыс елдері экономикасында бизнес тәуекелдерді бағалаудың тиімді құралы ретінде көрсете алды. Басқа жағынан қарасақ, рейтинг қор нарығын дамытудың катализаторы бола алады. Өйткені оны кәсіпорынсіби емес, көптеген инвесторлар пайдаланып, қор нарығының дамуына қосымша ресурстар тартады. Қазақстандық қор нарығының потенциялын ескерсек, рейтингтік жүйенің дамуының оңды перспективасы бар. Сонымен несиелік рейтинг - қарыз алушының несиелік тұрақтылығын деңгейін бағалайтын универсалды құрал болып табылады. Ол өзінің иесіне келесі құқықтар береді:

өзін басқа компаниялардан ерекшелену және сол арқылы инвесторлар ресурстарын тарту; өзінің қаржылық тұрақтылығы туралы хабарлау, бірақ коммерциялық құпия болып саналатын ақпаратты жариялау; оңтайлы несиелік тарифты және капитал нарығына шығу үшін қажетті қаржылық репутацияны жасау.

Ішкі несиелік рейтингтерді иемдену «ұлттық несиелік рейтинг шкалаларына» сай жүргізіледі. Ол Қазақстандық нарық жағдайындағы несие тәуекелінің деңгейін бағалауға арналған. Бірақ ол несие рейтингін егеменді тәуекелді есептемей бағалайды. Бірақ, жоғарыда аталған ұлттық шкаланың егемендік тәуекелін ескермейтіні компания мен оның қарыздық міндеттемелері халықаралық оқиғалар, тенденциялары мен тәуекелдері ескермейді - деген сөз емес.

Рейтингтік процедураның құндылығы - ондағы қолданылатын технология тек сандық көрсеткіштерді ғана емес, сапалық факторларды да қарастырады. Ол компанияның әрекетімен байланысты барлық тәуекелдерді қамтиды. Несиелік рейтинг несие алушының несие қайтару қабілеттілігін нақты бір ағымдағы датаға бағаламайды, ол несие алушының уақыт аралықта өзінің міндеттемелерін орындамау мүмкіншілігін бағалайды. Басқаша айтқанда, несиелік рейтинг болашаққа бағытталған.

Әлемдік тәжірибеде сақтандыру компаниясының қаржылық тұрақтылық рейтингісін алуы - клиенттер мен серіктестерге өзінің қаржылық жағдайы туралы объективті ақпаратты жеткізудің негізгі құралы болып табылады.

Қаржылық тұрақтылық рейтингісі - дамыған елдерде мойындалған және практикада сақтандыру компаниялардың өзіне жүктелген сақтандыру және қайта сақтандыру бойынша міндеттемелердің орындай алу мүмкіндіктерін анықтайтын құрал болып табылады.

Сақандыру компаниясының қаржылық рейтингісі өзіне жүктеп алған сақтандыру мен қайта сақтандыру бойынша міндеттемелерін орындай алу қабілетін көрсетеді. Ол сақтандыру компаниясының қаржылық тұрақтылығына әсер ететін әр спектрлі факторларын қамтитын талдау негізінде беріледі:

сандық-қаржылық әрекетті және қаржылық тұрақтылықты анықтайтын есеп берулер коэффиценттерін талдағанда, яғни сыртқы және ішкі факторларды талдау, рентабельділікті талдау, даму тенденциялары. Сапалық клиенттің басқарушылық құрылымын зерттеу, клиенттің қаржылық және стратегиялық жоспарларын зерттеу, клиент жұмыс істеп жатқан нарық сегментін анықтау, клиенттің шаруашылық әрекетін талдау. Құқықтық қаржы-шаруашылық іс-әрекетті оның Қазақстан Республикасы заңына сай болуына байланысты талдау, басқарушылық және еңбектілік қатнастарды талдау, құрылтайшылар арасындағы қатынастарды талдау, сондай-ақ орталық кеңсе мен бөлімшелер арасындағы құқықтық қатынастар қаралады. Сонымен бірге сақтандыру компаниясының салалық тәуекелдерінің дәрежесін, бүкіл саланы зерттеу арқылы және оның жеке сегменттерінің перспективалары мен қазіргі жағдайын зерттеу арқылы анықтау. Талданатын факторлар қатарына экономикалық өсу перспективалары, іскерлік активтілігінің циклдері, реттеу мен араласу жағдайларындағы өзгеріске әлсіздігі.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.