Банк табыстарын талдау


МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ . . . 2
1. БАНКТІҢ ТАБЫСТАРЫ ОЛАРДЫҢ ҚАЛЫПТАСУ КӨЗДЕРІ . . . 3
1. 1. Банк табыстылығының экономикалық мәні олардың жіктелуі . . . 3
1. 2. Банк пайдасы және оның қалыптасу көздері . . . 9
2. БАНКТІҢ ТАБЫСТАРЫ МЕН ПАЙДАСЫНА ТАЛДАУ («БАНК ЦЕНТР КРЕДИТ АҚ МЫСАЛЫНДА) . . . 12
2. 1 Банктің табыс көздері мен пайдасын талдау . . . 12
2. 2 «Банк ЦентрКредит» АҚ - қаржы шаруашылық жағдайына сипаттама . . . 21
3. БАНК ПАЙДАСЫ МЕН ТАБЫСТЫЛЫҒЫН ҰЛҒАЙТУ ЖОЛДАРЫ . . . 27
3. 1 Банк пайдасын ұлғайту жолдары . . . 27
ҚОРЫТЫНДЫ . . . 32
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . . 33
Кіріспе
Қазақстанда банктік жүйе экономикалық процессте қайта құрулуда маңызды рөлі ойнайды. Коммерциялық банктердің қолында қаржылық, инвестициялық, өндірістік және басқада көптеген экономикалық салаларға әсер ететін тетіктер бар. Коммерциялық банктердің өз қызметінің жүзеге асыруы сәйкесінше қажеттіліктер мен және мемлекеттің экономикалық мақсатының тәуелдігі, оларды басқарумен байланысты. Банктің қызметінің арасындағы теориялық және практикалық мәселелерінде - табысты, шығындар мен қаржылық нәтижелерді қалыптастыру және олармен басқару. Оның мазмұнының құрылуы, коммерциялық банктердің тиімді жұмыс істеуі белгіленген шартында және жетіспеген мәліметтерді орналастыру барлық қолжеткізген инвестициялық қаражаттар құрылуы негізінде, максималды табысты қамтамасыз етеді. Коммерциялық банктердің оңтайлы өтімділігі ішкі және сыртқы шектеу есепке алынуы.
Банктің тұрақты және ырғақтылық табыстарының өсуі банктің мамандандырылған басқару нәтижесі болып табылады және керісінше активтер операцияларының басқаруының төмендеуі табыстар өсімімен көрсетіледі. Банктің барлық алынған табыстары талдануы және реттелуі керек.
Банк алдындағы осы жоспарда тұрған тапсырманы келесі екі негізгі орынға жатқызуға болады. Біріншіден, бірнеше жылдың динамикасында жиынтық табыстың құрылымы және деректер көлемін үнемі бағалау қажет, олардың түрлерінің әртүрлілігінің арасындағы арақатынасты анықтау, табыстың жалпы саладағы әрбір табыстың салмағын, тұрақты көздердің есебінде табыстың негізгі массасын банкке қамтамасыз ететін және болашақта шолуда осы көздерді қолданатын мүмкіндікті, операцияларды анықтау. Мұнда банктің жұмысының қалыпты куәлігі болып ең бастысы олардың тұрақты (берілген емес және спекулятивті емес) көздерінің банктегі жалпы табыстың қарқыны және өлшемдердің айқын тәуелдігін және негізгі қызметтен табыстардың өсу қарқыны ырғақтылығын санауда болады.
Екіншіден, банк жетекшілері табыстылықтың максималды қамтамасыз ету тұрғысынан жобаланған кезеңде көбінесе маңызды болып саналатын оның қызметтің қандай бағыттары, сонымен қатар табыстарды табу механизміне қандай өзгертулер қажет екенін үнемі анықтауға міндетті.
Пайда - банктің жұмысының негізгі қызметінің нәтижелілігі. Коммерциялық банктердің табыс пен шығыстарының әртүрлілігі жалпы пайданы құрады.
Жалпы пайданың көрсеткіші (салықты есепке алмағандағы төлем және қалдық пайданың бөлінуі) коммерциялық банктердің тиімді мінездемесін береді.
1. Банктің табыстары олардың қалыптасу көздері
1. 1 Банк табыстылығының экономикалық мәні олардың жіктелуі
Коммерциялық банктердің негізгі қызметі - пайда табу. Сонымен қатар қалыпты дамып келе жатқан банктің жоспарында ағымдағы кезеңге бірнеше мақсат көзделеді, бірақ бір ғана мақсат пайдамен байланысты болып келеді. Бұл мақсат дамушы бантердің сандық және сапалық көрсеткіштері меншік капиталына және оның құрылымына, ресурстарды тарту көздеріне, құрал-жабдықтарға бағытталған салымына, банктердің өнімдерінің түріне, қаржылық технологияларына, банктің техникалық базасына, меншікті ұйымның құрылымына, ұйымның құрылымына, ұжымның өзара қарым-қатынасына қатысты болады.
Бұл көрсеткіштер өткізу жағдайларында банктің жеткілікті пайдасында болады. Осы түрлеріне байланысты пайда мынандай: өз-өзімен және банктің басқада мақсаттарына жеткен жағдайына қатысты екі мәнде болады. Осы екі мән банктің сенімділік өлшемін және клиенттер мен қарыз алушылардың тартымдылығын көрсетеді.
Пайда - банктің қызметінің негізгі қаржылық нәтижесінің көрсеткіші болып табылыды. Банктің пайдасының мөлшері бұл қызметке қатысушылардың бәріне маңызды. Банкке қатысушылар салынған капиталдың табыс нормасы сияқты пайдаға қызығушылық танытады.
Қарызшылар банктің несие беру мүмкіндігін және меншікті капиталдың мөлшерімен құрылымымен байланысты банктің басқада салым салу пайдасының жеткіліктілігіне қызығуда, ал пайда - оның негізгі бір көзі болып табылады.
Табыстылық пен пайдалылық - коммерциялық банктердің ең маңызды тиімді көрсеткіші болып табылады. Табыстылықты талдау кезінде ең бастысы есеп берудегі сенімділікті сол бойынша қарастыру болып табылады. Белгіленген стандартты қолданбай пайда жеткілікті көрінуі мүмкін, ал расында ол асырылуы немесе жалған болуы мүмкін. [1]
Пайдалылықты өлшеу үшін бірнеше әдіс қолданылады, бұлардың әрқайсысының артықшылықтары және жетістіктері бар. Коммерциялық банктердің біртұтас жүйесі немесе бір банктің немесе басқа банктермен пайдалылығын салыстырғандағы бағалы көрсеткіші - пайданың активке қатынасын көрсетеді. Консервативті қарыз инвестициялық саясат немесе төтенше шығыс операциялар нәтижесі пайданың төмен нормасы болуы мүмкін. Егерде салым сомасы жалпы депозиттер сомасына пропорционалды үлкен емес болса, оларға деген пайыз шығындары төлемі орташа сала деңгейін жоғарлатуы мүмкін. Жоғарғы пайданың активте қатынасы банк қызметінің тиімді нәтижесі активте болуы мүмкіндігін немесе жалпы депозиттердің жинақ салымындағы төмен үлесі немесе активтен пайыздың үлкен мөлшерлемесі болады. Банк соңғы кездегі жағдайда активтерден табыстың жоғарлаған кезде және жоғарыда көрсетілген тәуекелдікте өзін тәуекелге әкелу мүмкіндігі бар. Банктің пайдалылығының көрсеткіші болып орташа активтер құнының қайтарым коэффициентіне қатынасы болып табылады. Ол келесі жолмен есептелінеді:
Салық төленгеннен кейінгі таза пайда, дивидентке дейінгі төлем (1)
Активтің орташа құны
498, 685 = 0, 433
115198342
Банктік жүйеде пайда көлемі мен оның сенімділігін қамтамасыз етеді және оның салымының қауіпсіздігіне кепілдеме береді. Жалпы алғанда пайданың мөлшері үш ғаламдық компонентке тәуелді: табыс, шығыс, салық және міндетті төлемдерден тұрады. Осыған сәйкес қалыптастыру үлгісі және пайданың анықталу мөлшерінде қолданылуы келесі суретте көрсетіледі:
+
-
-
=
Сурет 1. Банктің пайданы қалыптастыруы
Пайданың соңғы қаржылық нәтижесі банктің есеп беру аралығында табыстың салыстыру жолымен анықталады. табыстың кемітіп көрсетуі салық салынатын пайданың кемуіне әкеледі. Осыған байланысты есепке алудың толықтығының дұрыстығын тексеру қажет. Есепке алудағы қателер салдарынан табыстың өсуі және басқада себептерден кері әсерін тигізеді, пайдадан төлемдердің дәлелсіз қайта қайтарылуынан қиындықтар туындайды.
Барлық табыс пен шығын баптарында есеп беру кезеңінде таза пайда мен шығынның анықталуы қосылады және осылармен бірге төтенше баппен есепке алу бағасындағы нәтижелер өзгерімі кіреді. Бірақта пайда болған жағдайда белгілі баптар алынып тасталуы мүмкін. Мұндай екі жағдай бар: елеулі қателіктерді түзету және есепке алу саясатындағы нәтижелердің өзгерулері.
Барлық табыстар бабына есепке алу аралығындағы белгілі таза пайда кіреді және қарапайым банк қызметінде пайда болады. Осыған байланысты кейбір жағдайларда шаруашылық қызметі және төтенше бабтар операциясы қабілеттілігі пайда болады. [2]
Банк табыстары есептеу әдісі бойынша теңгемен есептеледі және мыналардан тұрады:
- төмендегілер бойынша сыйақы (мүдде) алумен байланысты:
• Ұлттық және басқа банктердегі корреспонденттік шоттар;
• Ұлттық және басқа банктерде орналастырылған депозиттер;
• Ұлттық банк қайта қаржыландыруы үшін жарамды қазынашылық міндеттемелер мен басқа да өтімділігі жорғары бағалы қағаздар;
• сатуға арналған бағалы қағаздар;
• басқа да бағалы қағаздар;
• басқа банктерге орналастырылған салымдар;
• басқа банктер ұсынған қарыздар;
• клиенттерге берілген қарыздар;
• капиталға және бағынышты борышқа инвестиция;
- банктің келесі қызметтері бойынша комиссиялық табыстары:
• аударым операциялары;
• бағалы қағаздарды сату-сатып алу;
• шетел валюталарын сату-сатып алу;
• сақтандыру операциялары;
• сенімгерлік операциялары;
• берілген кепілдіктер;
• шоттарды және клиенттердің салымдарын жүргізу;
• басқалары;
- пай, акция және басқа да бағалы қағаздар бойынша дивидендтер;
- клиенттердің банкке есеп айырысу және кассалық қызмет көрсеткені үшін төлемдері, клиенттердің телеграфтық (пошталық) және тағы басқа шығындардың орнын жабуы;
- шетел валютасын, бағалы қағаздарды сату-сатып алудан түсім;
- шетел валютасын, бағалы металдарды және бағалы қағаздарды қайта бағалаудан түскен табыс;
- кәсіпорындарға, ұйымдарға, банктерге халыққа көрсетілген басқа да қызметтер үшін, соның ішінде инкассация үшін төлем;
- банк активін сатудан түскен түсім;
- банк шығындарының орнын жабу сомалары;
- есепті кезеңде шыққан өткен кезеңде табыстары (өткен жылдар қателерін анықтау нәтижесінде) : өткен жылдарда алынған алдын ала есептелінген пайыздар және комиссия, өткен жылдары банктің клиенттерге артық төленген талап етуге дейінгі сыйақы және комиссиялық ақы, алдында үмітсіз деп есептен шығарылған қарыздардың келіп түсуі, егер олар күмәнді қарыздар бойынша резервті көбейтуге бағытталмаса;
- банк қызметкерлерінің олардың кінәсі есебінен банктің төленген айыппұлдарының орнын жабуға түсімдердің түсуі;
- алынған айыппұлдар, өсімпұл, тұрақсыздық төлемі және басқа да экономикалық санкциялар, соның ішінде есеп айырысу операцияларын орындау ережелерін бұзғаны үшін клиенттерден алынатын айыппұлдар, сонымен қатар, мерзімінде жеткізбеу, корреспонденцияны жоғалтқаны үшін байланыс кәсіпорынынан алынған айыппұлдар;
- банк меншігіндегі мүлікті жалға беруден түсетін табыс, сонымен қатар мәмілеге сәйкес факторингтік және форфейтингтік операцияларды жүзеге асырудан түсетін түсім;
- банк алатын басқа да түсімдер: сатылған макулатура, металл сынығы, өңделген пломба, банк көлігін пайдалану, істен шыққан материалдарды қалдық заттар ретінде өткізуден түскен табыс, негізгі қорларды жоюдан түсімдер, жұмысшыларға еңбек кітапшасын және оларға қосымша бет (вкладыш) беруден алынатын сомалар, түгендеу кезінде анықталған артық негізгі қорлар, баланстан балансқа ауыстыру тәртібі бойынша қабылданған инвентарь құны (сыйға тарту) және тағы сол сияқты.
- күтілмеген жағдайлар салдарынан туындаған басқа да күтілмеген табыстар. [3]
Кез келген кәсіпкерлік қызметтің ең маңызды мақсаты - табыс табу болып табылады. Сонымен қатар бухгалтерлік есептің ең басты қызметі - осы мақсаттарға жету жолындағы банктің жетістіктері мен сәтсіздіктерін анықтау және есептілікті көрсету. Пайда - шаруашылық қызметті жүргізу нәтижесіндегі капитал өсімі; бұл толық табыстан толық шығыстарды шегерге тең. Бірақ бұл анықтамалар әр түрлі қабылдануы мүмкін. Бухгалтерлер «бөлінбеген пайда немесе таза табыс» терминдерді қолданғанды жөн көреді.
Таза табыс == табыс - шығыс (2)
Егер шығыс табыстан асып кетсе, онда жабылмаған шығын жайлы сөз қозғалады.
Шығындар - бұл шаруашылық жүргізуші субъектіге тиесілі келісімшарттар және оқиғалардың нәтижесінде, сонымен қатар шығынның немесе акционерлік капиталды үлестірудің нәтижесі болып табылатындарын қоспағандағы субъектіге әсерін тигізетін барлық басқа да мәмілелер, оқиғалар мен жағдайлар нәтижесінен капиталдың азаюы.
Табыс және шығыс ұғымдары әр түрлі анықталады. Жиі қолданылатындары:
Табыс - есепті кезең аралығындағы активтер ағымы немесе өсуі немесе банк қызметінің табыс алуға бағытталған және капиталды өзгерте алатын түрлерінің нәтижесінде орын алған, жалпы қабылданған есептілік қағидаларына сәйкес өлшенген және мойындалған несиелік қарыздың азаюы нысанындағы экономикалық пайданың көбеюі.
Шығыс - есепті кезең аралығындағы экономикалық табыстың активтердің кері ағыны немесе пайданылуы түріндегі азаюына әкелетін қарыздардың пайда болуы, бұлар меншікті капитал үлесінің иелері арасында бөлетіндерінен ерекше болады. [4]
Табыс банктің өмір сүру көзі болып табылады. Банксіз табыс жоқ, табыссыз банк жоқ. Табыстың мәнін анықтау, бағалау, және табысты уақытпен байланыстыру бухгалтерлік есептің негізгі мәселелері.
Табыстар екі түрге бөлінеді: негізгі және негізгі емес қызмет түрлеріне байланысты.
Нәтижелі шоттарды құру тәсілін, табыстар мен шығыстардың құрамын, оларды есепке алу және есептеу тәртібін Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі анықтайды және сәйкес банкті басқару және оған салық салу үшін жеткілікті деңгейде түсінікті болуы қажет.
Бухгалтерлік есептің жалпы қағидалары тануды субъектінің қаржылық есебіне бап енгізу үрдісі ретінде анықтайды. Тану іске қосылған соманың есептің қорытынды көрсеткіштерінде көрініс табуынан тұрады.
Табыс және шығыс баптарын қанағаттандыру өлшемдері мынадай:
- бап өлшеу үшін сәйкес негізде және іске қосылған сомаға саналы бағалау жүргізу мүмкіндігіне ие;
- болашақта экономикалық пайда алуға немесе жоғалтуға негізделген баптар үшін осындай пайдалар алынуы немесе алынбай қалуы мүмкін ықтималдық кездеседі;
Табыстар әдетте мәміле орындалған және түсімді алу және оны өлшеу мүмкіндіктеріне қатысты қатаң сенімділік болған жағдайда мойындалады. Шығыс немесе шығындар шығыс немесе алдында мойындалған актив болашақтағы экономикалық пайданы ұстай алмаған жағдайда мойындалады.
Өнімді сатудан түскен табысты мойындаудың негізгі өлшемдерінің бірі - сатушы сатып алушыға сатылған өнімге меншік құқығынан сыйақы және елеулі тәуекелдерді беруі болып табылады. Егер сатушы оны өзінде қалдырса, онда ереже бойынша, бұл мәмілені сату ретінде тануға болмайды.
Өнімді өткізу кезінде табыс танылған болса, онда табыс пен шығыстарды тану қағидаларын қолдану келесідей болуы мүмкін:
- өткізгенге дейін;
- өткізу кезінде;
- өткізгеннен кейін.
Өнімді өткізгенге дейін танылған табыс . Екі әдіс арқылы жүзеге асырылады:
- аяқталған мәміле, яғни мәміле аяқталғанкезде табыс және шығыс шоттарымен бірге барлық шоттар жабылады және жиынтық табыс мойындалады (әдетте құрылыс кезінде) ;
- аяқталу пайызымен - табыс, шығыс, жиынтық табыс әр есепті кезеңде құрылыс жобасының аяқталуын бағалау пайызы негізінде мойындалады.
Өткізу кезінде мойындалған табыс. Табысты мойындау үшін жағдайлар - мәмілені орындау және түсім алу мүмкіндігіне әдетте өнімді немесе қызметті өткізген кезде орындалуы мүмкін. Бұл сату кезеңі деп аталатын әдіс.
Өткізгеннен кейін танылған табыс. Бұл жерде екі әдіс қолданылады: ақысын біртіндеп төлейтіндей етіп сату және шығындардың орнын жабу.
Бірінші жағдайда табыс сату кезінде емес, тек ақша алынған жағдайда ғана мойындалады. Екіншісі табыстардың немесе пайдалардың ақырғы өткізуін мойындауға болмайтын жағдайда.
Табысты қызмет көрсетілуі бойынша мойындау келесі әдістермен жүзеге асады:
- нақты орындалу (бір операцияны орындау кезінде қызмет көрсеткені үшін алынған табыстар есепке алу үшін қолданылады) ;
- үйлесімді орындалу (көп сатылы табыстарды мойындау үшін қолданылады) ;
- аяқталған орындалу (қызмет көрсетуден түсетін табысты есепке алу үшін қолданылады - орындалудың бірдей немесе бірдей емес кезеңдер сериясы, олардың қорытынды актісі қызмет көрсету бойынша жалпы операцияларға байланысты айтарлықтай маңызды) ;
- инкассолау (табыс ақшалай қаражат алынған кезде мойындалады, себебі белгісіздік өте жоғары) .
Табыстар мен шығыстардың әрбір түрі банктің қызмет етуінің тиімділік деңгейін бағалау үшін жеке ашылады. Банктің қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп құру үшін табыстар мен шығыстар маңызына қарай сәйкестілік қағидаларына сай топталады.
Табыстар және шығыстар баптарын бөлек ашып қарастыруға алып келген жағдайлар мыналарды қамтиды:
- тауарлы-материалдық қорлар құнының өткізудің таза құнына дейін, ғимараттар мен құрал-жабдықтар құнының - қалпына келтіру құнына дейін төмендеуі, сонымен қатар осындай төмендеуді қайта реверсиялау;
- банк қызметі құрылымының өзгеруі және құрылымның өзгеруі бойынша шығындарға арналған кез келген резервтерді жою;
- жылжымайтын мүлік және құрал-жабдық баптарының істен шығуы;
- ұзақ мерзімді инвестициялардың істен шығуы;
- үзілген операциялар;
- сот үрдістерін реттеу;
- резервтердің күшін жоюдың басқа да жағдайлары.
Әрбір үзілген операция үшін келесілер жүргізіледі:
- үзілген операция сипаттамасы;
- есепке алу мақсатында операциялардың нақты үзілу күні;
- үзу әдісі (сату немесе бас тарту) ;
- операцияны үзуден түскен табыс немесе шығын және оларды өлшеу үшін қолданылатын есептілік саясаты;
- әр есепті кезеңде күнделікті қызметтен сәйкес сомалармен түсетін түсім, табыс немесе шығын. [5]
Жалпы көлемде елеусіз үлеске және бір реттік сипатқа ие табыстар мен шығыстардың жеке түрлері жеке аналитикалық жайғасымға бөлімбей, банктің басқа да табыстары мен шығыстары құрамында есептеледі.
Осылардың әрбір түрі клиенттерге ұлттық және шетел валютасында қызмет көрсетуге пайдаланыла алады. Ол үшін валюталар шегінде ақпарат алуға мүмкіндік беретін жайғасымдар (позиция) қарастырылған.
Жоғарыда айтылып кеткендей, банк шығындары - бұл есепті кезңе ішінде меншік капитал (дивидендтен басқа) үлесінің иелері арасында бөлінетін түрінен өзгеше, капиталдың азаюына алып келетін активтердің жылыстауы немесе пайдаланылуы не болмаса қарыздардың пайда болуы түрінде экономикалық тиімділіктің азаюы.
Экономикалық шығындарды табыс алу үрдісінде банк қызметтерін және өнімдерін пайдалану және тұтыну ретінде анықтауға болады. Шығыстар тек банк өнімдері немесе қызметтері табысты қалыптастыру үрдісінде қолданылған кезде пайда болады. Шығыстардың бухгалтерлік есепшоттарында және қаржылық есептілікте көрініс табуы есептілік кезеңде не кешігіп, не мерзімінен бұрын орындалады. Есепті кезең қабылданған табыс тұжырымдамасымен анықталады. Шығыстар өнімдердің немесе қызметтердің құны төмендеуі орын алғанда немесе болашақта бұларды пайдалану есебінен құн өсімі ұсынылмаған жағдайда көрініс табады. Ақша қаражаттарының келіп түсуіне негізделген табыс тұжырымдамасы шығыс шегу кезеңіне уақыты бойынша шекті жақындатылып көрсетілуі қажет.
Шығыстар есепке сәйкестілік қағидасы бойынша себеп-салдарлық байланыс негізінде көрсетілген табыспен мойындалады. Сәйкестілік тек табыстар мен шығыстар арасында негізделген байланыс бекітілген жағдайда орын алады. [6]
1. 2 Банк пайдасы және оның қалыптасу көздері
Коммерциялық банктердің табыс көздеріне мынадай банктік бизнес түрлерін жатқызуға болады:
• ссудалық бизнес;
• дисконттық бизнес;
• сақтау бизнесі;
• банктік кепіл беру қызметі;
• бағалы қағаздармен жасалатын бизнес;
• салымдар қабылдау және клиенттердің тапсырмасы бойынша операцияларды жүзеге асыру бизнесі;
• басқа банктермен корреспонденттік қатынасқа негізделген бизнес;
• дәстүрлі емес қызметтерді көрсету бизнесі.
Ссудалық бизнес екі элементтен тұрады: клиенттерге (жеке және заңды тұлғаларға) ссудалар беру және бос ресурстарды басқа коммерциялық банктерге уақытша пайдалануға пайыздық сыйақыда беру. Ссудалық бизнестен пайыз формасында табыс түседі.
Дисконттық бизнес, төленбеген вексельдерді, чектерді және талаптарды банктің белгілі бір төменгі бағамен - дисконт негізінде сатып алуын сипаттайды. Дисконт бизнестің түріне факторинг операциясы айналымды және айналымсыз болуы мүмкін. Бірінші жағдайда, банк төлеушінің төлемеген міндеттемесін қаражатты алушыдан (жабдықтаушыдан) талап етуге құқылы. Ал екінші жағдайда, банктің ондай құқығы жоқ, бірақ ол ондай операциядан түсетін жоғары сыйақы үшін тәуекелге барады. Факторингтік операциядан түсетін сыйақының жоғары болуы, өнімді сатудан түсетін жабдықтаушының табысын азайтады. Мұндағы табыс екі элементтен тұрады: 1) сатып алғаннан төлемнің түсуі арасындағы аралықта банктің несиелік ресурсын пайдаланғаны үшін төленетін пайыз және 2) факторинг операциясының түріне байланысты тәуекелге сәйкес шамасы ауытқып отыратын комиссиондық сыйақы. Факторинг операциясындағы комиссия пайызбен белгіленетіндіктен, факторингтік операциядан түсетін табысты банктің пайыздық табысына жатқызады.
Сақтау бизнесі банктің трасталық (сенім) және агенттік қызметтеріне негізделеді. Бұл бизнес клиенттің мүлкін (жылжымайтын мүлік, бағалы қағаз, шоттағы қаражатын) басқарғаны үшін емес осы мүлікке байланысты клиенттің тапсырмаларын орындағаны үшін алатын комиссия формасындағы табыс түрінде банкке табыс әкеледі. Мысалға, траст келісім-шарты негізінде банк клиентке шоттағы қаражатын табыс әкелетін активтерге орналастыратындығына міндеттеме алады. Агенттік қызметте клиентпен нақты қай операцияға қаража жұмсау қажеттігін келісіп алады. Трасталық операцияларда тәуекел жоғары болуын қалайды. Соған сәйкес, трасталық операциялардан түсетін комиссия мөлшері де агенттік қызмет көрсетуден түсетін табысқа қарағанда біршама жоғары болып келеді. Мұндай ерекшелік, өз кезегінде трасталық қызметен алынатын комиссиялық сыйақының құрылымын анықтайды. Ол мүлікті басқарғаны үшін төленетін комиссиондық сыйақы мен жұмыстың нәтижесі бойынша төленетін сыйақыдан тұрады.
Бағалы қағаздармен бизнес мынадай элементтерді қамтиды:
- банктің өзінің бағалы қағаздарын шығару;
- оларды нарықта сату;
- кәсіпорындарды жекешелендіруге байланысты қызмет көрсетуде басқа да эмитенттердің бағалы қағаздармен қайталама нарықтағы операциялары.
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz