КӘСІПОРЫННЫҢ ҚАРЖЫ ҚЫЗМЕТІ

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 50 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

I ТАРАУ. КӘСІПОРЫННЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ӨНДІРІСТІК ҚҰРЫЛЫМЫ . . . 6

Кәсіпорынның ұйымдастыру -құқықтық негізі . . . 6
Кәсіпорынның өндірістік құрылымы . . . 10
Өндірістің техникалық және технологиялық жабдықталуы және маркетингтік жүйесі . . . 14

II ТАРАУ. КӘСІПОРЫННЫҢ ҚАРЖЫ ҚЫЗМЕТІ . . . 21

Кәсіпорынның қаржы ресурстары . . . 21
Кәсіпорындағы пайданы қалыптастыру . . . 26
Кәсіпорынның бюджетке төлейтін міндетті төлемдері, олардың банктермен қарым - қатынасы . . . 31

III ТАРАУ. КӘСІПОРЫННЫҢ ҚАРЖЫ ҚЫЗМЕТІНІҢ ҚОРЫТЫНДЫСЫ ЖӘНЕ ТИІМДІЛІГІ . . . 38

Кәсіпорынның баланстық есебі . . . 38
Кәсіпорынның техника - экономикалық көрсеткіштерін талдау . . . 44
Кәсіпорынның өндірістік тиімділік көрсеткіштер жүйесі және қаржылық жағдайы . . . 47

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 71

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . . 73

Кіріспе.

Соңғы жылдары Қазақстан экономикасында дәуірлік мәні бар оқиғалар болып жатыр. Қазақстан 1992 жылдан бастап түбегейлі экономикалық реформаларды жүзеге асыруға кіріскен болатын, содан бері өткен жылдарда Қазақстанда болып жатқан экономикалық оның ішінде біздің таңдап алған нарықтық экономика республикада тиімді жүріп жатыр деп те айталмаймын. Бірақ Қазақстан саяси тәуелсіздігі оның алдына экономикалық дербестік міндетін қойып отыр. Қазақстанның мұндай дербес экономикалық көтерілуі қайта жаңғырту мен елдің іске асуы мүмкін. Қазақстанның экономикалық қазіргі даму кезеңінде екі мәселе жолға қойылып отыр. Ол нарықтық қатынастарды қалыптастыру мен дағдарыстан шығу.

Нарықтық қатынастарды қалыптастыру үшін терең және жан-жақты білімді өз саласын жақсы білетін кадрлар болу керек. Әсіресе қаржыгерлерге үлкен талап қойылады. Қаржы саласында ынта - жігермен жұмыс істейтін ойлы кадрларды таратқан жөн. Нарық қатынастарын зерттеу кезінде олардың обьективті қалыптасу жағдайын, қоғам дамуының үрдісті түрлері мен формаларының өзгергіштігін т. б түсіне білу қажет.

Қаржы ғылымының негіздерін зерттеу төмендегідей міндеттерді алға тартады.

Біріншіден, қаржы қоғамының теориялық негіздерін ашу. Екіншіден қызметтің әр түрлі салаларындағы қаржыны ұйымдастыру қағидасымен таныстыру. Үшіншіден, қаржының қоғам дамуына ықпал етуінің мүмкін болатын бағыттарын көрсету.

Соңғы жылдары еліміздің әлеуметтік экономикалық дамуында едәуір оң өзгерістерге қол жеткіздік: Біріншіден Қазақстан егемен тәуелсіз мемлекет болды, екіншіден кең ауқымды, әлеуметтік, саяси және экономикалық реформаларды жүргізе бастадық. Ал экономикада дағдарыстан шығудың жолдарының бірі - аймақтық факторларды тиімді пайдалану болды.

Нарықтық экономика, бүкіл дүние жүзіне мәлім әр түрлі үлгілерімен алғанда, әлеуметтік бағытты айқындаумен сипатталатын шаруашылық, мұның өзінде оны мемлекет қосымша реттеп отыруы керек. Мемлекет тарапынан реттелуде, оның құрылымында сондай - ақ механизміне қатысты алғанда да қаржы үлкен роль атқарады. Қаржы нарықтық қатынастың бөлінбейтін бөлігі және сонымен қатар мемлекеттік саясатта жүзеге асырудың маңызды құралы. Бүгінгі күні қаржы мәселесінен жақсы хабардар болудың, оның қозғалысының ерекшеліктерін терең түсіндірудің қоғамдық өндірісті тиімді дамыту мақсатында оларды неғұрлым толық пайдаланудағы әдістерін білудің маңызы қай кездегіден де маңызды болатының себебі міне осында.

Сондай жағдайда экономикалық жағдайды қалай тұрақтандыру керек, шаруашылықты тиімді жүргізуді қамтамасыз ететін нендей жағдай елдегі қаржы шығаратын ретке келтірудің қандай әдістері бар, бюджеттің жетіспестігін қайткенде азайтуға болады деген сұрақтарға дұрыс жауап алудың бірінші кезекті маңызы бар.

Пайданың мөлшері, әлеуметтік сақтандыруда, зейнетақыға өндіріске әлеуметтік салаға қаржы бөлу түрі т. б. Осындай мәселелер бүгінде мәжілістерінде талқылануымен қатар, біздің әрқайсысымызды алаңдатып отыр.

Экономика дамуының барлық кезеңде негізгі бөлімі кәсіпорын болады. Кәсіпорындарда өнімді өндіру мен қызмет көрсету жүзеге асырылады. Жұмыстың өндіріс құралдарымен тікелей байланыста жүрелі. Дербес өндірістік кәсіпорын деп өндіріс техникасын бірлік пен ұйымдастырушы административтік және шаруашылық тәуелсіздігі бар өндірістік бірлік деп түсінуге болады.

Менің алып отырған дипломдық жұмысымның тақырыбы дәл қазіргі мәселелерге байланысты алынып отыр. Қазіргі, экономикамыздың дағдарыста тұрған жағдайда барлық қоғамызды ақпараттық хабарлар мен толық жабдықтаудың өзі заманымыздың көкейкесті мәселесі болып отыр.

Сондай - ақ бұрынғы инфрақұрылымнан айырылған бұрынғы мәдени тұрмысынан айырылған ауыл тұрғынына, қала тұрғындарына, барлық қоғамға саяси әлеуметтік қолдау беретін, мәдени қаруландыратын да осы радиотеледидарлық ақпараттар жүйесі еді.

Өмір жанғырған кезде өнер атаулы да уақытқа қарай өз құндылықтары мен қасиеттерін қайта сарапқа салады. Ал осы өнердің өзін жеткізуші, бойға тарататын радиохабарлары мен теледидар хабарлары болып отыр. Ал тек қана өнермен ғана емес, адамның рухани, әлеуметтік, экономикалық саяси сауаттылығын көтереді.

Менің осы тақырыпты алған себебім қазіргі уақытта сай қызметтерінің нәтижесін талдап оның қаржылық жағдайын есептеу болып отыр. Яғни бірінші тарауымда осы кәсіпорынның ұйымдастыру құқықтың негізінде, өндірістік құрылымын, техника және технологиясының жабдықталуымен танысуды көздедім. Ал ІІ тарауда кәсіпорынның қаржы қызметіне тоқталдым, яғни қаржы ресурстарын, пайданы қалай қалыптастырылатын екенін, мемлекеттік бюджетке қандай міндетті төлемдер төлеп отыратындығын, банктер мен қандай қарым-қатынастар негізінде қызметін талдау болып отыр. Ал ІІІ тарауда мен қаржы қызметінің жағдайымен тиімділігіне талдау жасау болып отыр. Яғни кәсіпорынның баланыстық есебіне тоқталу, онда қандай есептер жүргізілетіне тоқталдым және техника -экономикалық көрсеткіштеріне және қаржылық қызметінің жағдайына талдау жасау болып отыр.

Осы тақырыпты алған мақсатым кәсіпорынның қызметіне талдау жасай отырып болашақта өндірістік шаруашылық қызметтен табатын пайданы қарастыру.

I ТАРАУ. КӘСІПОРЫННЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ ӨНДІРІСТІК ҚҰРЫЛЫМЫ

КӘСІПОРЫННЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРУ - ҚҰҚТЫҢ НЕГІЗІ

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығы бұл Қазақстан Республикасының мемлекеттік қазналық кәсіпорынның теледидар, радиохабар, радиобайланыс тарату (қысқаша атауы Қазтелерадио) өкілділігі болып табылады.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығы № 1414 қаулысы бойынша 1997 жылы жетінші қазан айында ашылды.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығы заңды тұлға болып табылмайды.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығы өзінің қаржылық шаруашылық қызметін Қазтелерадио жарғысы шегінде қызмет атқарды.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығы Қазтелерадионың белгілеген ережесіне байланысты (№9 қаулысы бойынша 10 желтоқсан 1997 жылы шыққан) қаржылық шаруашылық қызметін атқарады.

Қазтелерадио мен Атырау облысының радиотеледидар таратушы орталығының қарым-қатынастары сәйкесінше нақты ережеге байланысты іске асырылды. Құқықтың шегі негізінде қазіргі ережемен пайдалануына беру, қаржылық қызметін өзі іске асырады. Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының бөлек балансы бар және ол Қазтелерадио байланысымен нығайтылып жинақталып қоса есептеледі.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының банктерде есептік валюталық, тағы басқа да есеп-шоттары, Қазақстан Республикасының Ел таңбасы бейнеленген және Құрылтайшының атауы көрсетілген дөңгелек мөрі бар.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының негізгі қызметінің мақсаты:

1. Өндірістік шаруашылық қызметтен пайда табу, өзіне сеніп тапсырылған техникалық құралдар арқылы мемлекеттік теледидар және радиохабарларын облыс жұртшылығына және халық шаруашылығына, село, аудан жұртшылығына тарату, сонымен бірге аталған құралдардың техникалық деңгейін жетілдіріп отыру.

2. Қазтелерадиоға өзінің пайдасын бөліп көрсету керек.

3. Қазіргі кезге сай радио арқылы хабар тарату жүйесін жасау, облысқа,

аудандарға радио және теледидар хабарларын тарату.

4. Коммуникациялық жұмысты нәтижелі дұрыс пайдалануды қамтамасыз ету, телекоммуникация жүйесін сапалы етіп қызмет көрсету.

5. Теледидар және радиохабарларының жүйесін және барлық радиобайланыс түрлерін кеңейту.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының міндеттері:

1. Облыс жұртшылығына және халық шаруашылығын, сондай-ақ шаруашылық субьектілерін жоғары сапалы теледидар және радиохабарлары мен қамтамасыз ету;

2. Теледидар хабарлары саласындағы коммерциялық телерадио компанияларға қызмет көрсету;

3. Теледидар және радиохабарлары космостық байланыстың жер үсті жүйелері және кабельдік теледидар техникалық құрал-жабдықтарының қазіргі заманғы прогрессі негізінде техникалық құрал-жабдықтарды дамытып, жетілдіріп отыру.

4. Зерттеу жұмыстары жүзеге асыру, жаңа байланыс қызметтерін көрсету мақсатында телерадиохабарлары мүмкіндіктерін зерттеу;

5. Радиоэлектроника, телерадиохабарлары және спутниктік хабар құралдары саласындағы жемдік жетістіктерді зерттеу және игеру;

6. Телерадиохабарларын көрсету жөніндегі талаптармен қажеттіліктерді маркетингтік зерттеу;

7. Теледидар және радиохабарларының жүйесін пайдалану мәселелері бойынша нормативті құжаттар мен салалық стандарттарды сараптау, дайындау.

Радиохабарлары және теледидар обьектілер үшін құжаттама дайындау:

кабельдік теледидар үшін;
спутниктік байланыс және телерадио хабарлар үшін

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының мақсаты мен міндеттерін орындау үшін мынандай қызметтер атқарады:

-эксплуатациялы - техникалық қызмет;

- инженерлік-ізденіс қызмет;

- Қазтелерадионың рұқсатымен коммерциялық, негізгі қызметке байланыссыз, құрлысты - монтаждық, делдалдық қызметтер атқарады.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының функциясы:

Телерадиохабарларын тұтынушыға барлық түрде көмек беру қажет.
Қорғаныс назарына байланысты телерадиохабарларының құрамын

приоритеттік тәртіп бойынша көрсету, мемлекеттік басқару қауіпсіздік және елдің заң тәртібіне соның ішінде төтенше оқиға кезінде қызмет көрсету, мобилизациялық шараларды жүргізу.

Орталық және техникалық - эксплуатациялық жабдықтарды

ұйымдастыру, транспорттық құрал және механизмдер, ғимараттар оларды сәйкесінше техникалық- эксплуатациялық ережемен және бекітілген нормалармен күту.

Теледидар және радиохабарларына көмек көрсетуге барлық

технологиялық қызметтерді жұмыс істеумен қамтамасыз ету.

Теледидар және радиохабар жүйесінің жұмыс қабілеттілігін өңдеп

және аппаратура мен жабдықтардың сенімділігін және сапасын талдау, жұмыстың сапасын жақсарту шараларын жүргізуді қамтамасыз ету.

Өндірістік жұмысқа прогресстік технологияны, қазіргі техникалық

эксплуатациялық әдістерді көптеп енгіздіру.

Метрологиялық жұмыстарды жүргізу, ішкі өлшемелі приборларды

іске асыру.

Теледидар және радиохабар жүйелерін күрделі ремонттан,

реконструкциялық құрлыс жұмыстарын ұйымдастырып, өндірістік және өндірістік емес белгілерді орнату.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығына

бекітілген Қазтелерадионың мүлкін сақтауды қамтамасыз ету.

Теледидар және радиохабар жүйелерінің программаларын

дамытуда ағымдық, орта мерзімдік және ұзақ мерзімдік проектілерді өңдеп қосу.

Жаңа көмектерді енгізу.
Басқару құрылымын толық жетілдіру
Телерадиохабарларына тарифтік көмек беру арқылы өңдеп қосу.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының мүлкі.

Құрылтайшының тарапынан Қазтелерадионың балансында көрсетілген оперативті басқару құқығы негізіндегі мүлік беріледі және ол мыналардан тұрады:

негізгі және айналымдағы құралдардан, ұзақ мерзімді қаржылық

салынымдардан, материалдық емес активтерден, аяқталмаған жаңа құрлыстардан және орнатылған жабдықтардан, сондай-ақ ақша қорларынан;

облыстық радиотеледидарлық таратушы орталығының шаруашылық

қызметі нәтижесінде тапқан негізгі және айналымдағы құралдардан тұрады;

заңға қайшы келмейтін басқа негіздерде түскен кірістерден, тағы басқа

жабдықтардан тұрады.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының құрылуы облыс орталығына радиохабарлары мен теледидар хабарларын тарату мен қамтамасыз ету үшін құрылған.

КӘСІПОРЫННЫҢ ӨНДІРІСТІК ҚҰРЫЛЫМЫ

Кәсіпорынның өндірістік құрылымының түсінігінде цехтар мен қызметтің өзара қатынастық қалпы, өнім өндіру процесі учаскенің қалыптасқан құрамына жатады.

Өндірістің құрылымы еңбектің кәсіпорын бөлімшелері арасында бөлінуі және олардың кооперациялануы. Ол өндірістің техника- экономикалық көрсеткішіне, кәсіпорынды басқару құрылымына, бухгалтерлік есепті тез ұйымдастыруына нақтылы ықпалын тигізеді.

Кәсіпорынның өндірістік құрылымы өсіңкі. Техника мөлшерінің жетілуі және өндірістік технология, өндірісті басқару, ұйымдастыру және өндірістік құрылымдар жетілуде.

Өндірістік құрылымдардың жетілуі өндірістің интенсивтенуіне жағдай жасау, еңбектік, материалдық және қаржылық ресурстарды, өнімдердің сапасын жоғарлату нәтижесін пайдалану [1] .

Өндірістік құрылымға қарағанда кәсіпорынның жалпы құрылымы әр түрлі, жалпы зауыттың қызметтерін және шаруашылық, соның ішінде кәсіпорын қызметкерлерінің мәдени - тұрмыстық қамтамасыз ету қосылады (тұрғын -үй коммуналдық, шаруашылық, асханалар т. б. ) .

Кәсіпорынның профилі, масштабы, сонымен қатар салалық жабдығы, технологиялық мамандандыру және өндірістік цехтар, учаскелер, шеберханалар құрамымен анықталады.

Кәсіпорыннын барлық басқа да топтары: функционалдық бөлім, лабораториялар, басқарушы органдар, толық өндірістік бөлімше сипатымен өлшемделеді және тек қана олардың жұмысын нәтижелі қамтамасыз ету үшін құрылады.

Өндірістік цехтар (бөлімшелер, учаскелер, шеберханалар) екі топқа бөлінеді: негізгі өндірістік цехтар, қосалқы және қызмет көрсететін цехтар. Негізгі өндірістік цехтарда тікелей өткізуге арналған өнімдер өндіріледі.

Қосалқы цехтардың міндеті - негізгі өндірістің цехтарының үздіксіз біріңғай жұмысын қамтамасыз ету. Қосалқы цехтар мен өндірістік учаскелерге жататындар:

дайындау, жөндеу, икемдеу аспаптары, шаруашылық құрал

саймандарды ыңғайлау құралдары;

жабдықтардың жұмыс қабілеттілігін және жөндеуін қадағалау, машина,

механизмдер, ғимараттар жатады.

Электр және жылу энергиясымен қамтамасыз ету, қадағалау мен

жөндеу, электр жабдықтары және жылу жүйелері

Ішкі өндірістік және сыртқы тасымалдау шикізат, материалдар, дайын

өнімдер, сонымен қатар кәсіпорын қоймалары.

Цехтардың негізгі қызметінің соңғы нәтижесі дайын товар өнімін ішкі тұтынушыларға өткізу, қосалқы цехтардың соңғы нәтижесі кәсіпорынның өзінің ішінде тұтынылады.

Негізгі өндіріс цехтары - кәсіпорын профильіне сәйкес қалыптасады, сонымен қатар нақты өнімдер қатарына немесе түрлеріне, өндірістің қарқыны мен технологиясына байланысты. Бұл жағдайдағы міндетті өнімді уақтылы шығару, мүмкіншілігінше уақтылы қайта - құру, өндірістің қажеттілігін рыноктың тез өсуіне және өзгеруіне сәйкес қою. Көрсетілген міндеті орынды мамандандыру негізінде шешіледі және цехтарды орналастыру, оларды кәсіпорын ішінде бірлестіру пропорционалды және ең алғашқы операциядан, ең соңғы операцияға дейін тұтастық ырғақтың өндірістік процессін қамтамасыз ету.

Цехтарды мамандандырудың келесі формалары бар: пәндік, детальдық, технологиялық, территориялық.

Пәндік мамандандыру - жекелеген цехтардың негізгі бөлігін шоғырландыру және барлық өндірістік процесстің нақтылы түрлерін және дайын өнім мөлшерін дайындау. Барлық осы цехтар үшін дара- инженерлік техникалық қызмет ету, материалдық техникалық орталығын қамтамасыз ету болып табылады.

Цехтарды детальдық мамандандыру - машина жасауда кеңінен таралған, бұл әрбір цехтарға машинаның жеке детальдары мен агрегаттарын дайындауды бекіту.

Техникалық мамандандыру - бұл цехтар арасында операциялық еңбекті бөлу. Дайын өнімді әзірлеу, бұл процессте, әрбір цехта әр түрлі өндіріс технологиясы қолданылады.

Учаскелер мен цехтарды сатылы мамандандыру өндірістің барлық салаларында ауыл шаруашылығының жекелеген түрінде кеңінен қолданылады.

Территориялық мамандандыру өндірістік бөлімдерді транспорттық кәсіпорын, құрлыстық кәсіпорын, сонымен қатар ауыл шаруашылығына тән және әрбір цехтың, учаскенің бірдей жұмыстарды орындаудан тұрады және бірдей өнімді өндіреді, бірақ бір-бірінен қашық территорияда өндіреді.

Кәсіпорынның өндірістік құрылымының басты элементтеріне жұмыс орындары, учаскелер және цехтар жатады.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының өндірістік құрылымы цехтардан және өндірістік лабораториядан тұрады.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының өндірістік құрылымын (1. 1. сурет бойынша) көрсетсек.

сурет. Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының өндірістік құрылымы.

Цех кәсіпорынның негізгі құрылымының бірлігі болып табылады. Ол белгілі бір өндірістік және шаруашылық дербестігін үйлестіріп беру, өзімен- өзі ұйымдастырылған, техникалық және административтік қатынастарды, өндірістік бірлік және оның жинақталған өндірістік функциясын орындау болып табылады.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығына облыстың жеті ауданы кіретін болса, осы жеті ауданда өздерінің РТС қуаттылығының цехы (радиотеледидарлық станция цехы) жұмыс жасайды. Бұл цехта тек қана теледидарды таратумен айналысады, яғни теледидарды өзінің белгілі бір уақытта сай әр түрлі каналдарды қосу керек болатын болса, бұлар соны қадағалап уақытында таратып қосып отырады. Яғни бұл цехта жетекші инженер, электромеханиктер жұмыс атқарады. Бұлар цех ішіндегі қондырғыларды қадағалап отырады, каналдардың дұрыс қосылғандарын тексеріп отырады.

Ал радиохабар мен радиобайланыс цехында аудандарды радиохабарларын радиотолқындар мен радиобайланыстар арқылы таратумен қамтамасыз етеді.

Өндірістік лабораториясы осы РТС қуаттылығының цехы мен радиохабар және радиобайланыс цехының жұмыстарын қадағалап отырады және осы цехтарға керекті аспаптық жабдықтарды, энергетикалық ресурстарды және қондырғыларды, техника - технология процессін рационалды ұйымдастыруды қамтамасыз етеді .

Жұмыс орны - бұл жеке қызметкерлердің немесе бригаданың еңбек әрекетінің аймағы. Ол өндірісті тапсырманы орындау үшін қажеттігінің бәрі мен жарақтандырады.

Нақты жұмыс орында тікелей материалдық, технологиялық және өндірістік еңбек факторларының әрекеттестігі іске асырылады.

Кәсіпорынның өндірістік құрылымының талдауын, баға және дәлелдеуін бағыттауды толық жетілдіру олардың қалыптастыру жағдайымен және факторлардың есебімен жүргізілуі керек.

Кәсіпорынның өндірістік құрылымының қалыптастыруына әсер етуші факторларды бірнеше топқа бөліп көрсетуге болады:

жалпы құрылымдылық факторлары кәсіпорынның құрылымының

толықтығын және жинақтылығын анықтайды. Олардың есебіне жататындар: шаруашылықтың салалық құрамы, олардың арасындағы қатынастары, олардың дифференциясының деңгейі, сыртқы саудалық байланыстар т. с. с. салалық фактордың санына: специализациялық саланың кеңдігі.

- регионалдық факторлар кәсіпорынды қамтамасыз етуді әр түрлі

коммуникациялармен анықтайды.

кәсіпорынынң қызметі жиынтық сыртқы ортаның жалпы құрылымдық, салалық және регионалдық факторлар арқылы бейнелейді. Бұл факторларды кәсіпорынның құрылымын қалыптастыру үшін есептеу керек.

1. 3. ӨНДІРІСТІҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ЖАБДЫҚТАЛУЫ

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының өндірістік техника және технологиясына негізгі қорларды жатқызуға болады.

Негізгі қор - бұл өндірістік қордың бір бөлігі, заттай кезінде еңбек құралдарынан көрінеді. Өзінің натуралдық формасын ұзақ бойына сақтап құнын өнімге біртіндеп аударады.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығының негізгі қорларына: ғимараттар және құрылғылар, машина және қондырғылар, транспорт, инструменттер немесе аспаптар, жабдықтар, яғни өндірістік жабдықтардан және шаруашылық жабдықтардан тұрады.

Ғимараттар - ғимараттар және құрылғылар, әкімшілік үйі, шаруашылық құрлыстар жатады. Бұл обьектілердің құнына жылу беру, су, энергия, газ, желдеткеш жүйелерінің құны кіреді [2] .

Машина және қондырғыларға барлық энергетикалық агрегаттар, қуатты құралдар және двигательдер жатады.

Өндірістік жабдықтар - материалды аспаптарды сақтау үшін, еңбекті жеңілдетуге керекті заттар.

Шаруашылық жабдықтар - кеңсе және шаруашылыққа қажетті заттар, бұған әкімшілік үйдегі заттар және де жиһаздар, өртенбейтін шкафтар, ұзақ жұмыс жасайтын аппаратуралар, өртке қарсы белгіленген құралдар және холодильник немесе тоңазытқышты, компьютерлер, телевизорлар, ксерокс аппараттарын жатқызуға болады.

Негізгі қордың көрсетілген классификациялық немесе топтастырылған элементтердің бір - бөлігі яғни машиналар мен қондырғылар бұлар өндірістік процесске қатысатын болғандықтан негізгі қордың активтік бөлігіне жатады, ал басқа өндірістік ғимараттар мен құрылғылар бұлар өндірістік процесті функционалды қамтамасыз ететін болғандықтан пассивтік бөлікке жатады.

Әр түрлі топтағы негізгі қорлардың байланыстары олардың жалпы құндары негізгі қордың құрылымының түрлерінен тұрады, яғни олар техника - экономикалық ерекшеліктерінің салалық өнеркәсібінен тұрады.

Кәсіпорынның өндірістік қуаты мен негізгі қордың пайдаланудың тиімділігін жақсарту проблемасының орталық орын айналысады.

Өндірістік процестегі негізгі қордың әрбір элементтерінің ролін ашық біле отырып олардың физикалық және моральдық тозуын, негізгі қордың пайдалануына фактордың әсер етуінің әдісін айқындап көрсетуге болады, яғни олар кәсіпорынның негізгі қорларын пайдаланудың тиімділігін жоғарлату және өндірістік қуатының өндірістің шығынын азайтуды қамтамасыз етуін және еңбек өнімділігін арттыруға мүмкіндік береді.

Өндірістік процесстің нақтылы өсу шегінің негізгі бөлігінің жабдықталған жұмысшылармен олардың еңбек құралдарының техникалық сапасын жақсартуды қамтамасыз етеді.

Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығы әр түрлі техника және технологиялармен жабдықталған. Атырау облысының радиотеледидарлық таратушы орталығында жеті аудандық цехтары болатын болса, олардың әрқайсысы техникамен және технологиямен жабдықталған.

Технология бұл еңбек құралдарының жағдайын, белгісінің түрінің мөлшерлері мен басқа да сипаттамаларының біртіндеп өзгеруінің тәсілі деп түсіну қажет. Технология бір-бірімен материалдар, шикізаттар, ақпараттар өңделіп алынатын нақты тәсілдер жиынтығы мен өндірістік операцияларды жасау және тізбектілігімен ерекшеленеді. Барлық өндірісті процестерді негізгі, көмекші және қызмет етуші деп бөлуге болады. Негізгі өндірісте белгілі бір кәсіпорынның мақсаты болып табылатын өнімді шығару және қызмет көрсету арқылы өнімді шығару жүргізіледі. Қызмет көрсету процесстері кәсіпорындарға дайын өнімді, шикізат пен материалдарды орнықтырумен, сақтаумен және сонымен қатар қызметтеріне әр түрлі әлеуметтік қызметтер көрсету жатады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.