Салық салуды басқару қаржылық менеджмент бөлігі ретінде

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 84 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе6

1 Салықтық менеджмент нарықтық қатынастар дамуының жаңа сатысында8

1. 1Салықтар жүйесі және оның кәсіпорынның шаруашылық қызметінің дамуына әсері8

1, 2 Салық салуды басқару қаржылық менеджмент бөлігі ретінде16

1, 3 Корпоративті салықтық менеджмент - басқарушылық қызметтің ерекше түрі ретінде27

2 Корпоративтік салықтық менеджмент -шаруашылық субъектісі мен мемлекет мүдделерін сәйкестендіру тәсілі ретінде34

2. 1 Мемлекеттік салықтық менеджмент нәтижелілігінің сараптамасы34

2. 2 Корпоративті салықтық менеджменттің құралы, оның элементтері және олардың өзара байланысы48

2. 3 Шағын бизнестегі салықтық менеджмент67

3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАғы корпоративті салықтық менеджменттің даму мүмкіндіктері75

3. 1 Кәсіпорынның салықтық саясатын жетілдірудің негізгі бағыттары75

3. 2 Корпоративті салықтық менеджмент және оның нарық жағдайындағы мәні. 84

Қорытынды91

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР94

Кіріспе

Көптеген елдердің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы салықтар ролінің өсуі түсінікті жайт: мемлекеттік басқарудың жетістігі аса өткір және өте күрделі бюджеттік мәселелерді шешуге тәуелді. Қазақстан Республикасының бюджетін қалыптастырудың негізгі көзі салықтар, алымдар мен басқа да міндетті төлемдер болып табылады. Осы қаражаттар есебінен мемлекеттің әрекет етуін қамтамасыз ететін құрылымдар, мемлекеттік және әлеуметтік бағдарламалар қаржыландырылады. Сондықтан, салық салудың теориясы мен тәжірибесін одан әрі жетілдіру мәселелеріне көп көңіл бөлінуде. Бірінші кезекте, бұл ондағы бүркемелі қорларды іздеуге, оның әлеуетті мүмкіншіліктерін қолдануға, нарықтық қатынастардың ерекшелігін, жергілікті жағдайларды және қазіргі заманғы талаптарды есепке ала отырып, салық төлеуші аз шығындалатындай етіп оңтайландыруға және жоғары деңгейдегі тиімділікке жетуіне қатысты.

Президентіміз Н. Ә. Назарбаев атап өткендей, соңғы жылдары Қазақстан Республикасында түбегейлі өзгерістер байқалады. “Қоғам мен экономика барынша ашық сипатқа ие болуда. Демократияның дамуы, жекеменшік қатынастарын реформалау мен толыққанды нарыққа жылжу-экономиканы дағдарыстан шығарудың баламасы жоқ құралы болып табылады, ұлттық мемлекеттің қалыптасуына жайлы орта қалыптастырады”. / 1 /

Осыған орай шаруашылық субъектісінің салықтарын басқару маңыздылығы жоғарылайды. Қазақстан Республикасындағы талаптар бойынша шаруашылық субъектілері салық менеджментін пайдаланбағанымен, салықтық жоспарлаудың жекелеген элементтерін салықтық міндеттерді азайту мақсатымен қолданады. Айта кетерлігі, әлемдік тәжірибе көрсеткендей, шаруашылық субъектісінің салықтарын басқару- мемлекет пен нарық субъектілері арасындағы салықтық қатынастарды оңтайландырудың кең тараған әдістерінің бірі. Нарықтың бей-берекет даму уақыты өтті. Қазір Қазақстан Республикасына қолдануға келетін салықтық менеджменті әрекетінің ғылыми тұжырымдамасы барынша қажет. Сондықтан, салықтық менеджментті жалпы және оның жекелеген бөлімдерін кешенді зерттеу, оның қалыптасуы мен дамуына қатысты негізделген ұсыныстар дайындау өзекті мәселе болып отыр.

Жұмыстың мақсаты - менеджменттің дамуы мен қалыптасуының теориялық және тәжірибелік аспектілерін талдау негізінде корпоративті салықтық менеджменттің мазмұны, ерекшелігі, мәні туралы қағидалық ережелерін жасау. Соған қоса, осының негізінде оның даму және жетілу бағытын анықтау, мемлекет пен шаруашылық субъектілерінің мүдделерін оңтайлы үйлестіру бойынша ұсыныстар жасау.

Зерттеудің алға қойған мақсатына жету үшін қойылған міндеттер :

-салықтарды басқару саласындағы қағидалық ережелерді зерттеп білу; салықтық менеджмент түсінігін, оның құрамдас бөліктерін, олардың өзара байланысын, сонымен бірге ұйымдастырудың ұстанымдары мен мәнін анықтау;

-кәсіпорындағы салықтық менеджментті ұйымдастырудың аспектілерін, жалпы әдістемені жетілдіру бағыттарын анықтау;

-шаруашылық субъектілері үшін салықтық менеджмент мәнін, оны жүзеге асырудың ұйымдастырушылық, әдістемелік және басқа да алғышарттарын қарастыру.

Дипломдық жұмыстың теориялық және әдістемелік негізі ретінде салық салуды басқару мәселелері саласындағы отандық және шетелдік экономистердің монографиялары пайдаланылды.

Дипломдық жұмыс кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 Салықтық менеджмент нарықтық қатынастар дамуының жаңа сатысында

1. 1Салықтар жүйесі және оның кәсіпорынның шаруашылық қызметінің дамуына әсері

Салық - қаржы ғылымның негізгі түсініктерінің бірі. Сол себепті оның табиғатын, қызметін, халықшаруашылығы үшін мәнін түсіну маңызды. Салық табиғатын түсінудің күрделілігі сол, салық- шынайы өмірдің экономикалық, шаруашылық және саяси құбылысы.

Экономикалық ойдың дамуы мен тәжірибесінің тарихы салық салудың ұдайы өндіріс сәйкестігімен негізгі байланысын растайды. Қазіргі заманғы ғылым мен тәжірибе салық салуды “мемлекеттік секторды үнемдеу” ғылымының да, бизнесті жүргізудің тәсілдері мен заңдылықтарын зерттеуші “менеджмент” ғылымының да (бизнесті басқару ғылымы, яғни корпорацияның қаржылық қорларын басқару) зерттеу нысаны құрамына енгізіп отыр.

Мемлекеттің экономикаға араласуынының ғылыми негізін көрнекті ағылшын экономисті Джон Мейнард Кейнс (1883 - 1946) жасап шығарды.

Кейнсиан теориясы, оның 1935 ж. жарық көрген “Жұмысбастылықтың, пайыз және ақшаның жалпы қағидасы” атты кітабында баяндалған. Д. М. Кейнс оқуларына сәйкес, салықтар- экономиканы мемлекеттік реттеудің басты тетігі және оның дамуына көмектеседі. / 8, 125 б /

Қағида, мемлекеттік реттеудің әртүрлі әдістерінің әсері арқылы жасалған өнімді өткізуді қамтамасыз ету жағдайлары түрінде “тиімді сұраныс” жасаудың қажеттілігін ұсынады. Мемлекет несие-ақша және бюджеттік саясатымен, оның ішінде сәйкес салықтар жүйесінің жолымен де инвестициялардың тартылуына әсер етуі керек.

Қаржылық жүйенің барлық элементтерінің арақатынасын құруда дәстүрлі көзқарастардан арылу қажеттілігі шаруашылық-құқықтық қатынастардың күрделенуімен, олардың нарықтық құндылықтарға бағытталуымен түсіндіріледі. Жеке меншік құқықтарының шектелуі міндетті түрде құнды бөлу үрдісінің күрделенуіне алып келеді, мұнда мемлекет шешуші рольге ие болмайды.

Ел бюджетінің табысты бөлігін қалыптастыру көздерін табу үрдісіндегі барынша күрделі және астарлы тұстарының бірі - мемлекеттің салықтық жүйесін ұйымдастыру мәселесі. Салық салудың қандай да бір тұжырымдамасын таңдау- әрбір үкіметтің алдында тұрған күрделі мәселе, өйткені, тек сәйкес тұжырымды таңдап қана қоймай, экономикаға тиімді әсер ететіндей, белгілі бір бұқаралық топты арнайы қорғау құралы болатындай, нақты айрықша жағдайларға бейімдейтін қозғаушы күшті табу маңызды болып табылады.

Сонымен қатар, біріншіден, ол мемлекеттік бюджетті ұлғайтуға жоғары деңгейлі жағдай жасауы қажет. Екіншіден, экономиканы мемлекеттік реттеудің айқындалған құралы болып табылуы, үшіншіден, салықтық төлемдердің көлемі мен алыну тәсілдері тұрғындардың наразылығын тудырмауы және қоғамдағы мемлекеттік биліктің беделін түсірмеуі қажет, ең бастысы экономикалық тиімділік жоғары болуы керек.

Мемлекеттің де, кәсіпкердің де тұрғысынан осы тапсырмаларды орындауға барынша лайықтысы- “ұсыныс экономикасының қағидасы”. Ұсыныс экономикасы қағидасының басты ойы - шектеулі салықтық мөлшерлемелерді түбегейлі қысқарту. Осыған жауап ретінде кәсіпорындар жинақтау көздерін арттырар еді. Қағиданы профессор А. Лаффер дамытқан. / 8, 61 б /

Ол салық салудың үдемелілігі мен бюджет табыстарының арасындағы сандық тәуелділікті жасады және салық салудың үдемелілігі мен кәсіпкерлердің инвестициялық іс-әрекетінің арасындағы, тәуелділікті көрнекі дәлелдеп берді. Оның айтуынша: “Қисықтың негізінде жатқан іргелі ой, шектеулі салық мөлшерлемелері неғұрлым жоғары болған сайын, соғұрлым жеке тұлғалардың олардан жалтаруға деген қозғаушы себебі күштірек болады. Адамдар салықтарды төлеу үшін жұмыс істемейді. Салықтарды алып тастағаннан кейін қалатын таза табыс адамның жұмыс істегенін немесе демалып, жағажайда отырғанын анықтайды”. Салықты кеміту кәсіпкер қызығушылығын жоғалтуға алып келуі мүмкін. “Салықтық ауыртпалық- салықтың түпкі бөлінуінің көрінісі және оның барлық бағалар мен басқа да экономикалық көрсеткіштерге жалпы әсерін бейнелейді”.

Салық мөлшерлемелерінің нақты шамаға дейін өсуі салықтық түсімдердің ұлғаюымен қоса-қабат жүреді, содан кейін өсу баяулайды және түсімнің не бірқалыпты, не қауырт төмендеуі орын алады. Лаффер қағидасы бойынша салықтардың ұлғаюы, бірден көлеңкелі экономика айналымын ұлғайтады. Шектеулі мөлшерлеме - табыстар сомасының 30 % құрайды, әрі қарай, табыстардың 40 - 50 % алғанда, салықтық түсімдер қысқартылады. Салықтардың төмендеуі экономика дамуын ынталандырады. (1 сурет) .

ДБ

ДБ _max

Қалыпты Тыйым

аймақ салынған

аймақ

См 100 См %

Сурет 1 - Бюджетке түсетін салықтық түсімдердің

салық салудың деңгейіне тәуелділігі.

Өте жоғары салықтық мөлшерлемелер салықтық түсімдердің қысқаруына және экономиканың құлдырауына әкеліп соғады. Бұдан шығатын қорытынды: салық жүйесі тиімді басқару жағдайында өндірістер, тауарлар мен қызметтер пайдалылығының қажетті деңгейін қамтамасыз етуі керек.

Экономиканы мемлекеттік басқарудың маңызды бөлшегі- салық жүйесі. Салық жүйесі дегеніміз- салықтық заңнамаға сәйкес мемлекет аумағында алынатын салықтардың, алымдардың, баж салығының, сонымен бірге салықтық қатынастарға қатысушы нормалар мен ережелердің жиынтығы.

Салық жүйесінің негізін мемлекет заңды түрде бекіткен салық түрлері құрайды. Салық түрлерінің жиынтығы, салық салу мөлшерлемесі мемлекеттің қаржылық қорларға деген қажеттілігіне, оның табыстарын қалыптастыру көздерін табуына тәуелді.

Салық жүйесінің дамуы келесі жағдайларға негізделеді:

экономикалық және әлеуметтік дамудың стратегиялық бағдарламаларының өз қызметтерін орындау мақсатында мемлекеттің табыстық базасын кеңейту;
инвестициялық капиталды ұлғайту және салымдарды ынталандыру, салық салу жүйесін нарықтық экономикаға тиімді әсер етуі мақсатында жетілдіру;
салық қатынастарын реттейтін халықаралық стандарттарға отандық жүйенің сәйкестігі.

Қазақстан Республикасының тәуелсіздік алуы мен нарықтық экономикаға өтуі бюджет және салық төлеуші арасындағы қолданыстағы салықтық қарым-қатынастарының, шаруашылық жүргізу механизмдерінің жаһандық өзгеруі қажеттілігін айқындап берді.

Салық жүйесінің негіздері 1991 жылы 24 желтоқсанда қабылданған “ҚР салық жүйесі” туралы заңында қалыптастырылған болатын.

Заңнамалық актілерді жасауда өзіндік тәжірибесі болмағандықтан және салық салудың шетелдік тәжірибесі саласындағы зерттеулердің жеткіліксіздігінен Қазақстан Республикасы өзінің салық саясатында көбіне көршілес елдердің, әсіресе Ресей Федерациясының тәжірибесін қолданды. Іс жүзіне келгенде “Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі туралы” заң Ресей заңнамасының көшірме нұсқасы болып табылды. Дегенмен, біздің елдердегі мемлекеттік құрылымның өзі салық жүйелерін құру негіздеріндегі белгілі бір айырмашылықты көздеді. Басқа біреудің тәжірибесін көзсіз көшіру нәтижесінде Қазақстанда федеративті мемлекетке тән, үш буынды салық жүйесі құрылды. Оның құрамына салықтардың үш тобы кіреді: жалпы мемлекеттік, жалпыға міндетті жергілікті салықтар мен алымдар, жергілікті салықтар мен алымдар.

Салықтардың көптігі (43 түрі: жалпы мемлекеттік 16, жалпыға міндетті салықтар мен алымдар 10, жергілікті салықтар мен алымдар 17), заңнаманың тұрақсыздығы, есептесу базасы өзіндік құн болып табылатын төлемдердің көп болуы, көп мөлшердегі жеңілдіктерді қолдану салық жүйесін бей-берекетсіздікке алып келді және тиімсіз етті.

Салық базасының қысқаруы нәтижесінде және кейбір кәсіпорындардың экономиканың заңсыз секторына өтіп кетуіне байланысты, салық мөлшерлемелерінің жоғары болуына қарамастан түсімі күрт азайды, басқаша айтқанда “салықтық қақпан” пайда болды.

Экономикалық және қаржылық тұрақсыздық мақсатты, үйлестірілген және кешенді салық саясатын қамтамасыз ету үшін жаңа жолдарды іздеуге мемлекетті мұқтаж етті.

Алайда, 1992 жылы елде салық жүйесін жетілдіру жұмысы басталды. Салық түрлерін қысқарту, Қазақстанның салық жүйесінің халықаралық стандарттарына жақындап, талаптарының негізгі тізіміне 1995 жылы 24 сәуірде қабылданған Қазақстан Республикасы Президентінің заңдық күші бар “Салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы” жарлығы жауап бере бастады.

Жоғарыда көрсетілген заңнамалық акт 1995 жылдың 1- шілдесінен бастап қолданысқа енді. Жаңа салық заңнамасына сай Қазақстандағы салықтар саны 11 - ге дейін қысқартылды. Олар жалпы мемлекеттік және жергілікті салықтар деп бөлініп, унитарлы мемлекет ерекшеліктерін ескере отырып жасалды. 1996 жылдан 2001 жылға дейін “Бюджетке төленетін салықтар мен басқа да міндетті төлемдер туралы” Қазақстан Республикасының заңына 30-дан астам өзгертулер мен толықтырулар енгізілуіне байланысты салықтар мен алымдар 18 түрге көбейді.

Жалпы “Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі туралы” заңды жоғарыда аталған жарлықпен алмастыру салық жүйесінің деңгейін көтерді. Салықтардың түрлері мен санының айтарлықтай қысқаруы, оларды бюджетке төлеу механизмін оңайлату, салық салудың халықаралық ұстанымдарына жақындау және жүйенің нарықтық қатынастар талаптарына сәйкестенуі шаруашылық субъектілері қызметінің тұрақтауына және бюджетке төленетін төлемдердің ұлғаюына әсер етті. Қазақстан ТМД елдерінің ішінде алғашқысы болып үдемелі салық заңнамасын жасады және қолданысқа енгізді.

Салық жүйесінің даму мен реформалау кезеңдерін кестелеудің қызықты тәсілін экономист Балапанов Е. С. ұсынған. / 5, 24-27 б /

Ол Қазақстан ұлттық салық жүйесінің негізгі даму кезеңдерін бөліп көрсетті (1-кесте) .

Бірінші кезең (1991-1994жж. ) әртүрлі тәсілдерді оның ішінде, мемлекеттік бюджетті қорландыру және инфляцияны тоқтатататын белгілі бір салық түрлері мен олардың құрамдас бөліктерін қолдану арқылы ұлттық салық жүйесін құрумен сипатталады.

1991 жылдың 24- желтоқсанындаы “Салықтар туралы” заңның негізгі баптары салықтарды реттеуге, инфляцияны төмендетуге және макроэкономикалық тұрақтылыққа бағытталды. Мұнда сыртқы және ішкі жағдайлар өзгерістерінің тұрақсыздығы және жоғары қарқындылық басым түрде қысқа мерзімді мақсаттарды шешу артықшылығына бағытталған. Ұлттық салық жүйесінің қалыптасуы мен дамуының екінші кезеңі (1995-1998жж. ) макроэкономикалық тұрақтылыққа жетумен, салық салынатын базаның тұрақтылығына және әлеуметтік мәселелерді шешу мүкіндіктерін тудыратын экономика субъектілерінің белсенді қызмет етуі үшін қолайлы жағдайларды жасаумен сипатталады.

Үшінші кезең (1999-2001 жж. ) жалпы ішкі табыс, жалпы ұлттық өнім, жалпы ұлттық табыс сияқты макроэкономикалық көрсеткіштердің ұлғаюымен сипатталатын экономикалық өсудің басталуымен байланысты. Осы кезеңде мемлекеттік бюджетке салықтар түріндегі түсімдердің ұлғаюына алып келетін салық салу базасын кеңейтудің шынайы үрдісі басталады. Өзгермелі салық қатынастары мемлекеттік бюджетті салықтық реттеу мен қалыптастыруды ұйымдастырудың жаңа ұстанымдарын қабылдау қажеттілігін анықтайды.

Кесте 1- Қазақстанның ұлттық салық жүйесінің қалыптасуы және дамуының

негізгі кезеңдері.

Кезеңдер

Ұлттық салық жүйесінің қалыптасу мен даму кезеңінің мақсаты

Салық қатынастарын басқару стратегиясы мен тактикасы

Орталық-тандыру деңгейі

Қол жеткен әлеуметтік-экономикалық нәтижелер

Кезеңдер:

Бірінші кезең 1992

1994 жж.

Ұлттық салық жүйесінің қалыптасу мен даму кезеңінің мақсаты: Экономикадағы және салық қатынастарындағы ретсіздік элементтерін реттеуші, мемлекеттік бюджеттің табыс бөлігін қалыптастыруға бағытталған ұлттық салық жүйесін қалыптастыру

Салық қатынастарын басқару стратегиясы мен тактикасы: Ағымдағы және қысқа мерзімді тапсырмаларды шешуге бағытталу

Орталық-тандыру деңгейі: Төмен

Қол жеткен әлеуметтік-экономикалық нәтижелер: Ретсіздік элементтерінің қарама-қайшылықтарынан арылмаған ұлттық салық жүйесі құрылды. Салық салу базасының төмендеуі.

Кезеңдер: Екінші кезең 1995-1998 жж.

Ұлттық салық жүйесінің қалыптасу мен даму кезеңінің мақсаты: Неғұрлым жоғары әлеуеті мен бәсеке қабілеттілігі бар кәсіпорындарды ынталандыру жолымен бюджеттің табыс бөлігін ұлғайту мен макроэкономикалық тұрақтандыруға жету.

Салық қатынастарын басқару стратегиясы мен тактикасы: Қысқа-мен ортамерзімді тапсырмаларды шешу. Ортамерзімді тапсырмаларға бағытталу.

Орталық-тандыру деңгейі: Орташа

Қол жеткен әлеуметтік-экономикалық нәтижелер: Экономикалық өсудің негізі болған макро-экономикалық тұрақтылыққа жету.

Кезеңдер: Үшінші кезең 1999-2001 жж.

Ұлттық салық жүйесінің қалыптасу мен даму кезеңінің мақсаты: Әлемдік тәжірибенің функциялау ережелерін ескеруші салықтық реттеуді ұйымдастырудың жаңа принциптеріне өтумен байланысты экономикалық өсуге жету.

Салық қатынастарын басқару стратегиясы мен тактикасы: Орта және қысқа мерзімді тапсырмаларды шешу және “Қазақстан 2030 стратегиясында қалыптастырылған ұзақмерзімді мақсаттарға бағытталу”

Орталық-тандыру деңгейі: Жоғары

Қол жеткен әлеуметтік-экономикалық нәтижелер: Экономикалық өсудің бастамасы. Салық салу базасын кеңейту бастамасы мен тұрақтануы.

Кезеңдер: Төртінші кезең 2002-2007 жж.

Ұлттық салық жүйесінің қалыптасу мен даму кезеңінің мақсаты: Кеңейту мақсатымен салық салу субъектілерінің капиталданған құнын өсірудің ынталандыру жолымен бюджеттің табыс бөлігін ұлғайтады

Салық қатынастарын басқару стратегиясы мен тактикасы: Ортамерзімді және ұзақмерзімді тапсырмаларды шешу. Басым түрде стратегиялық тапсырмаларды шешуге бағытталу

Орталық-тандыру деңгейі: Жоғары

Қол жеткен әлеуметтік-экономикалық нәтижелер: Экономикалық өсудің тұрақтануы мемлекет пен салық төлеушілердің мүдделерін теңгеруге мүмкіндік береді.

* / 5, 27 б / бойынша жасалған

Төртінші кезең, 2002 ж. басталып, жаңа Салық кодексін енгізумен байланысты. Оның келесі сипаттары бар:

әлеуметтік-экономикалық мәселелер мен оларды шешуге арналған салық құралдарын айқын және қайшылықсыз, экономикалық анықтау мен заңды рәсімдеу;
бюджеттік қаражаттардың көздерін анықтау мен оларды қолдануды жоспарлау;
әлеуметтік-экономикалық бағдарламаларды қаржыландырудың нәтижелілігін бағалау және бағытын анықтау;
салық қызметтерінің құзырындағы құралдарды ұтымды қолдануды ұйымдастыру;
заңнамалық және атқарушы билік өкілдерінің үдемелі кәсібилігі.

Салық кодексін жасағанда ұзақ мерзімді мақсаттарды жүзеге асыруға бағытталған салық салу жүйесінің қызмет ету тиімділігіне әсер ететін объективті және субъективті жағдайлар ескерілген. Салық жүйесі бюджеттің табыс бөлігін ұлғайтуды қамтамасыз ететін тұрақты экономикалық өсуге ықпал етеді.

Қазақстанның қазіргі кездегі салық жүйесі 2002 жылдың 1 қаңтарынан бастап енгізілген “Бюджетке төленетін салықтар мен басқа да міндетті төлемдер туралы” ҚР Кодексімен реттеледі.

Салық кодексіндегі тұжырым салық жүйесінің әділеттілігін қамтамасыз етуге, тұрақтылығына, экономикалық үрдістерге қатынасы бойынша, салық жүйесінің айқындылығына және бейтараптылығына бағытталған. / 1, 44 б /

Мемлекет пен салық төлеуші арасындағы үздіксіз күресті бейнелеуші түрлі елдер жүйелерінің дамуының ұзақ тарихында салық ағымдарын басқару бойынша қызмет кәсіпорынның фирмаішілік менеджментінің басты құрамдас бөлігіне айналды. Салық салу жүйесінің қалыптасуы мен дамуы кәсіпорынның алдына қойған тапсырмаларының жаңаруына алып келді. Бұл жағдайда кәсіпорындардың көбісінің басшылықтары көлемдері мен өзгеру жылдамдығы қалыпты экономикалық жағдай шегіне сай келметін жаңа заңнама талаптары бойынша қаржы қорларын, айыппұлсыз, қалай сақтап қалу керек деген мәселелерді өз бетімен шешуге мәжбүр болды.

Іс жүзінде кәсіпорынның барлық экономикалық шешімдеріне салық заңнамасы тура немесе жанама түрде ықпал етті. Кез келген келісім немесе шаруашылық әрекет салық салусыз жасалса, мемлекет тарапынан қатаң салықтық қысым талаптары бойынша қабылданып нәтижесіз болуы мүмкін.

Салық менеджменті жай ғана есеп айыратын және бақылаушы қызметінің шегінен баяғыда шықты және шын мәнінде кәсіпорын қызметінің барлық қызметтік салаларында қабылданатын басқарушылық шешімдерге ықпал етеді.

1, 2 Салық салуды басқару қаржылық менеджмент бөлігі ретінде

Нарықтық ерекшеліктерін анықтайтын қозғаушы күш компания жұмысының нәтижелілігіне тікелей әсер етеді. Осы қозғаушы күштерді білу фирмаға мақсатқа жету жолын жасап шығаруға, стратегиясын нақтылауға мүмкіндік береді, осылайша нарықтағы өз орындарын нығайтады. Фирмаға жақсы әрекет етуі үшін болашақтағы ахуалды алдын ала болжау, ортадағы өзгерістерді тұрақты аңдап отыру және жаңа ағымның арнасына бейімделу керек. Осыған байланысты нарық жағдайындағы менеджменттің маңыздылығы тіпті артады.

Қаржы облысындағы фирма қызметінің сәттілігі сыртқы да, ішкі де қозғаушы күштердің әрекетіне тәуелді. Айта кету керек, кәсіпкер үшін өзі өзгерте алмайтын, сондықтан бейімделуге мәжбүр ететін сыртқы жағдайлар ерекше мән-мағынаға ие. Ал фирманың ішкі мүмкіншіліктері сыртқы қозғаушы күштерді тиімді әрекет еткізу үшін пайдаланылады.

И. Т. Балабановтың көзқарасы бойынша менеджмент түсінігін үш жақтан қарастыруға болады: экономикалық басқару жүйесі, басқару органы (басқару аппараты), кәсіпкерлік қызметтің түрі ретінде. / 12, 12 б /

Менеджменттегі басты нәрсе - басқару нысанының мүдделеріне сай мақсаттардың қойылуы. Оның қызмет етуінің тиімділігі көбіне қаржы нарығы талаптарының, қаржы жағдайының және басқару нысанының жай-күйінің өзгерістеріне шұғыл әрекет ете білуіне тәуелді.

Нарықтық экономика күш алып келеді. Онымен бірге шаруашылық үрдісті реттеудің негізгі құрылымы ретіндегі бәсекелестік те күшеюде. Бәсекеге қабілеттілік кез-келген кәсіпорынға оның құзырындағы қаржылық қорлар мен капитал қозғалысын тек қана ұтымды басқаруды қамтамасыз етеді. Кез-келген қорлар шектеулі және жоғары нәтижеге олардың көлемін реттеу есебінен ғана емес, ең алдымен, қорлардың әртүрлі түрлерінің үйлесімді арақатынасына қол жеткізу арқылы да жете алады.

Нарықтық экономика жағдайында кез-келген компания, кез-келген кәсіпкер қандай да болмасын жобаның тәуекелділігін, пайдалылығын дұрыс бағалап, компания мен компанияны қаржыландыру көздері арасындағы қаржылық қорлар қозғалысының барынша нәтижелі тәсілін қамтамасыз ету туралы шешім қабылдауы қажет.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.