Бүтінсанды мәндер типтері



Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 139 бет
Таңдаулыға:   
АҢДАТПА
Ұсынылып отырған дипломдық жұмыстың мақсаты Saral Technology
фирмасының Web сайтын құру. Қазіргі уақытта елімізде интернет дүкендер
артып келеді, жылдан-жылға сандық та сапалық даму байқалады. Дегенмен де,
осы қызметтерде ақпараттық технологияның қазіргі жетістіктерін қолдану
жеткіліксіз деуге болады. Осы дипломдық жұмыс кемелді интернет дүкен құру
мақсатында дайындалған.
Дайындалған интернет дүкен негізінде адамдар өздерінің
қажеттіліктеріне сай өз ойындағыдай тауарға үйінде отырып-ақ қол жеткізе
алады, ал сол дүкен иелері өздеріне тұтынушылар қабылдай алады. Ұсынылған
дипломдық жұмыстағы сайт бойынша адамдар өздерінің қажетіне қарай түрлі
электрондық өнімдерді таңдай алады.
Ұсынылған дипломдық жұмысты дайындауда HTML, CSS Mysql и PHP
программалық тілдері қолданылды.
Сонымен қатар, дипломдық жұмыста ” Saral Technology ” сайтын қолдану
ережелері де ұсынылған

АННОТАЦИЯ
Целю данной дипломной работы является разработка web сайта фирмы
“Saral Technology” . В настоящее время нашей стране рост интернет магазинов
год за годом очевидно и в качестве и в количестве. Но недостаточно
применяются возможности информационной технологии, это дипломная работа
создана с целью создание совершенного интернет магазина.
Разработанный интернет магазин предоставляет возможность клиенту
купить товар сидя дома а поставщику принимать клиента. Представляемая
дипломная работа предоставляет возможность потребителю выбирать товар по
вкусу прямо на сайте.
Для разработки программного обеспечения использованы язык программы
HTML, CSS Mysql и PHP.
В дипломной работе даны правила и указания по применению данного
интернет магазина “Saral Technology”

ANNOTATION
The given degree work is a development web site of the company
"Saral Technology". At present our country internet shops are growing year
for year obviously and as and in amount. But now it is not enough to use
the last technology, this degree work is created for the reason creation
make internet shop.
Designed internet shop gives a chance to client to buy goods which
they need without walking out their building. Presented degree work gives a
chance consumer to choose goods on taste straight on put.
For software development are used language of the program HTML, CSS
Mysql and PHP.
In degree functioning are given rules and instructions on using given
internet shop "Saral Technology"

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 Web – технологияның қазіргі жағдайы 11
1.1 Интернет туралы 11
1.2 Сайттар туралы 14
1.3 Интернет дүкен туралы 18
1.4 Клиент-сервер технолгиясы. 19
1.5 Қойылған мәселе бойынша әдебиетке шолу 23
1.6 Мәселенің қойлымы 28
2 “Saral Technology” фирмасының Web сайтын жасау 29
2.1 “Saral Technology” фирмасының Web сайтынсайтының құрылымы мен
мазмұны
29
2.2 Программалық қамтама ортасын талдау негіздемесі 30
2.2.1 HTML тілінің негіздері 30
2.2.2 PHP программасының негіздері 40
2.2.3 MySQL программасының негіздері 50
2.2.4 JavaScript негізідері 59
3 Программалық қамтама 62
3.1 Жалпы мағлұмат 62
3.2 Функционалдық тағайындалуы 62
3.3 Программаның логикалық құрылымының сипатталуы 63
3.4 Шақыру және жүктеу 68
3.5 Қажетті техникалық жабдықтар. 68
3.6 Кіріс мәліметтер 69
3.7 Шығыс мәліметтер 69
4 ЖасалғанWeb сайтты қолдану нұсқаулары 70
4.1 Тұтынушыға нұсқау 70
4.2 Бағдарлама жүйелерін қолдануға басшылық 73
ҚОРЫТЫНДЫ 74
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 75
Қосымшалар 76

1 Web – технологияның қазіргі жағдайы

1.1 Интернет
Интернет (бас әрiппен жазылса)−кез келген компьютердi жер шарында
орналасқан басқа жұмыс станциясымен, яғни телефон арнасына қосылған басқа
компьютермен жылдам байланыстыратын Дүние жүзiлiк Желi. Оны дүниедегi ең
үлкен ауқымды (глобальный) желi деп атайды. Осылай телефон арнасы арқылы
байланыса алатын компьютерлер бiр−бiрiмен ТСРIР хаттама (протокол)
ережелерiмен мәлiмет алмасады, оларды бiр нұсқада, яғни бiр тiлде сөйлейдi
деп айтса да болады. Дүние жүзiлiк Халықаралық телефон желiсi сияқты оны
ешкiм басқармайды, ол ешкiмнiң жеке меншiгi емес. Мiне, осы Интернет желiсi
көмегiмен электрондық почта арқылы хабар алып (берiп), басқа
компьютерлердегi ақпаратты көрiп, қашықтан телеконференцияларға қатынасу
жұмыстарын жүргiзуге мүмкiндiк бар.TCPIP – Интернет желiсiне қосылған
компьютерлер арасында ақпарат алмасуды қамтамасыз ететiн мәлiметтердi бiр
жүйеге келтiру ережелерi немесе оларды құрастыру хаттамасы.IP (Интернет
Protocol) − мәлiметтердi оны алушының адресi көрсетiлген шағын тақырыптары
бар бiрнеше бөлiктерге немесе дестелерге бөлетiн желi аралық хаттама.TCP
(Transmisson Control Protocol) − мәлiметтi жөнелту iсiн баскаратын хаттама,
ол желiдегi ақпарат дестелерiн дұрыс жеткiзу үшiн жауапты болып
саналады.Интернет жүйесiн пайдалана отырып, үйден шықпай ақ, көптеген
елдердi, қалаларды аралап музейлердi, кiтапханаларды көрiп, дүниежүзiлiк
мәдени және ғылыми жетiстiктермен танысып, оларға өркениеттi елдiң азаматы
ретiнде өз үлесiңiздi қосып, өзiңiздi дүниенiң бiр кiшкене бөлiгi ретiнде
сезiну мүмкiндiгiне ие боласыз.Интернет (кiшi әрiппен жазылса) − TCPIP
хаттамалары негiзiнде желi аралық байланысу технологиясы.
Интернет желiсiнiң құрылымы−Әрбiр тұтынушы компьютерi кәдiмгi телефон
арналарымен түйiндi машиналармен байланысады. Ал түйiндi немесе негiзгi
машиналар бiр−бiрiмен қуатты оптикалық талшықты немесе спутниктi арналармен
жалғасады. Түйiндi машиналар кез келген жай компьютерлер арасында байланыс
орнату үшiн қажет, олар: тәулiк бойынша үзiлiссiз жұмыс iстеп, байланыс
сеанстарының арасындағы уақытта жолда жүрген ақпараттарды уақытша сақтайды,
ақпараттық серверлер деп аталатын мәлiмет жинақтауыш компьютермен жылдам
iстейтiн оптикалық түрдегi байланыстыру iсiн қамтамасыз етедi.Ақпаратты
сервер – дегенiмiз қалың көпшiлiкке арналған, әрбiр тұтынушы пайдалана
алатын көптеген ақпараттар түрлерi жинақталған арнаулы компьютер. Мұнда
жаналықтар, мерзiмдi баспасөз (газет−журналдар), жарнамалар, т.с.с.
мәлiметтер сақталады.Желiге қосылған әрбiр компютерге қайталанбайтын
айрықша өзiндiк адрес (IP−адрес) берiледi, адрес компьютердiң типiмен
(IBM,Macintoch), операциялық жүйенiң түрiмен (MS DOS, Windows 98,
Windows NT) байланыста болмайды, демек жiберiлген ақпарат тура адрес
көрсетiлген компьютерге келiп түседi. Түйiндi машина мәлiметтердi
тасымалдау кезiнде хабарды жiберген және оны алатын компьютерлер арасындағы
ең қысқа жолды таңдайды, жұмыс барысында ол байланыс арнасының бос
аралықтарын тиiмдi түрде пайдаланады. Бұл мүмкiндiк Интернеттi қазiргi
кездегi ең жылдам, әрi арзан, әрi сенiмдi байланыс жабдығына айналдырды
деуге болады.Ал ендi түйiндi машиналар жұмысы қалай ұйымдастырылған,
Интернетте адрестi кiм тағайындайды, компьютерлер арасындағы байланыс қалай
қамтамасыз етiледi, компьютер телефонмен қалай қосылады деген мәселелерге
келсек, бұның бәрiн iстейтiн арнайы қоғам – Интернет провайдерi деген ұйым,
мекеме бар. Мысалы, Алматыда Интернет Провайдерi болып қызмет атқаратын
Интернет трейнинг орталығы Nursat, S&G Communications, Parasang,
қазақтелеком, Астел Арна Спринт т.с.с. мекемелер жұмыс iстейдi.
Интернет−те қызмет көрсету провайдерi – ISP (Интернет Service
Provider), Интернет−пен қарапайым тұтынушылардың тiкелей қатынас құруын
жүзеге асыратын заңды тұлға.

World Wide Web құрылымы−WWW дүнежүзiлiк тармақталған желiсi−бұл
Интернет−тiң ең кең таралған, күннен күнге тоқтаусыз өсiп жатқан қызмет
түрi. World Wide Web−Интернет−тегi барлық құжаттар және мультимедиалық
ресурстарды сипаттайтын термин. Бұл мәлiметтердi пайдалану жолында оларды
оқып көру үшiн Micrasoft Интернет Explorer, Netscape Navigator cияқты
програмалық жабдықтар қолданылады. Олар Интернет−тен керектi құжаттарды
iздеп табуға, қарауға, жазып алуға мүмкiндiк бередi. Гипермәтiн
(байланысқан мәтiндер) мүмкiндiгi Web мәлiметтернiң бiрiнен бiрiне көшудi
жеңiлдетедi. Файлардың HTML−ің (hipertext markup language) форматын iске
қосатын гипермәтiн мүмкiндiгi Web парақтарының бiр бетiнен екiншi бетiне
сiлтеуң бойынша көшудi жеңiл жүзеге асырады. Бұл беттерде суреттер, бейне
жазбалар, дыбыстар, үшөлшемдi (кеңiстiктегi) нақты бейнелер т.с.с.
орналасады. Осындай сiлтемелер арқылы байланысқан парақтар World Wide
Web−тiң негiзгi құралымын құрайды. Web жүйесiне қосылғаннан кейiн әрбiр
адам WWW желiсiндегi кез келген мәлiметтi басқалармен бiрдей пайдалану
құқығына ие болады, бұдан соң басқа компьютермен байланасу үшiн немесе
қосымша артықшылық, шектеулер үшiн ақы төлеудiң қажетi жоқ.
World Wide Web (WWW немесе Web) Интернет мәлiметтерiн жеңiл көруге
болатын графикалық интерфейс мүмкiндiгiн бередi. Ондағы мәлiметтер мен
олардың бiр−бiрiмен байланысын ақпараттық өрмек деп айтса да
болады.Web−тiң әр бетiнiң басқа парақтармен байланысын көрсететiн сiлтеме
белгiлерi бар, оны бiр−бiрiмен байланысқан парақтардан тұратын өте үлкен
кiтапхана деуге болады. Бiр тораптық компьютерде орналасқан мәлiметтер Web
кiтабы секiлдi, ал оның беттерi кiтап парақтарын көзге елестетедi. Бұл
беттердегi мәлiметтер дүниенiң кез келген бұрышында орналаса бередi. Солар
арқылы жер шарындағы барлық серверлiк компьютерлердегi ақпараттар көз
алдыңызда орналасады, мұнда қашықтағы−қымбат, жақындағы−арзан деген ұғым
жоқ, олардың бағасы тек мәлiметтiң көлемiне немесе сiздiң байланысып
отырған уақытыныздың ұзақтығына байланысты. Web мәлiметтерiн қарау адресi
көрсетiлген белгiлi бiр тораптық (түйiндi) компьютерден басталады. Түйiндi
компьютердегi мәлiметтiң бiрiншi бетi кiтаптың сырты немесе мазмұны
тәрiздi, әрбiр беттiң URL (Universal Resource Locator) форматында берiлген
қайталанбайтын өзiндiк адресi болады. Ол беттердегi мәлiметтi оқу көру
жабдықтарың деп аталатын арнайы программалар арқылы орындалады.
URL−адрестерi−Бұл Интернетте орналасқан құжаттардың адресiн жазудың
арнайы формасы. Ол−желiнiң қай серверiнде орналасса да, керектi мәлiметтi
айнытпай қатесiз табуды қамтамасыз ететiн сөз тiркесi URL адрестерiнiң
жазылуынан мысал келтiрейiк.
http: www.soccer.rudinamorusindex.html
мұндағы:
a)http протокол, яғни хаттама;
б)www.soccer.ru−адрестiң домендiк бөлiгi, оның iшiнде:
в)www−компьютердiң (сервердiң) аты;
г)soccer.ru−доменнiң аты;
к)dinamorus−сервердегi каталог аты;
т)index.html−Web−парақтары файлының аты;
Домен−бiр компьютермен басқарылатын немесе бiр желiлiк жұмыс
машинасының (желi торабының) басшылық етуiмен iстейтiн информациялық желi
қорлары (ресурстары) тобы.

1.2 Сайттар туралы
Веб−сайт түсінігі− Веб−сайт немесе жәй сайт (ағыл. Website,
web−өрмекшінің торы және site− орын)−бір немесе жинақталған веб−парақтары
интернеттеHTTPHTTPS хаттамалары арқылы мүмкіншілік алады. Сайттың
парақтары жалпы түпкі мекен−жайларды, сонымен қатар қарапайым тақырыпты,
логикалық құрлымды, рәсімдеуді және авторлауды бірктіреді, жинақталған
барлық жалпы мүмкіндік алған сайттар жалпы әлемдік торды құрайды. Сайттың
мағынасы− кез келген өзгелерге желі арқылы 1−2 гб мәліметті бере алуы үшін
және өзі телеканал болуы үшін, жалпы жергілікті желі арқылы мемлекет
тұрғындарын біртұтас күшке біріктіру.Сайттың мағынасы ертеректегі түсінікте
физикалық желі түйіні−хостпен сервермен шатасырлған, бірақ интернеттің
өсуімен, серверлер технологиясының жақсаруымен бір компьютерде көптеген
сайттармен домендерді орналастыруға болатын болды.
Веб−сайт тарихы− Әлемдегі бірінші сайт 1991 жылы 6−тамызда пайда
болды, оны жасаған Тим Бернерс−Ли. Сайтта World Wide Web− тың жаңа
технологиясы, HTTP мәліметтерді тасымалдау хаттамасының негізі, URI жүйелік
адресациясы және HTML гипертексттік белгілеу тілі баяндалған. Сонымен қатар
сайтта серверлермен браузердің жұмыс істеу және орнату ережелері де
баяндалған. Сайт әлемдегі алғашқы интернет−каталог болды, сонымен
кейінірек Тим Бернерс−Ли оған басқа сайттардың да сілтемелік тізімін
орналастырды. Бернерс−Ли дің алғашқы сайтының жұмыс істеуіне қажетті барлық
құралдар ертеректе дайындалған−1990 жылдың соңында алғашқы гипертексттік
браузер WorldWideWeb веб редактор функциясымен пайда болды, деркқордағы
алғашқы сервер NeXTcube және алғашқы веб парағы болды.
Тим Бернерс−Ли, гипертекст негізінен желіде мәліметтер алмалмасуды
атқаруы мүмкін деп есептеді, және оған өмірдегі өз ойларын жүзеге
асырудың сәті түседі. Тағы 1980 жылы Тим Бернерс−Ли кездейсоқ
қауымдастықтың мәліметтерін сақтауға қолданылатын гипертексттік
бағдарламалық қамтама Enquire – ні жасаған. Содан соң Женеведегі Ядролық
зерттеулердің Европалық орталығында жұмыс істеді, ол қызметтестеріне
гипертексттік документтерді жәрялау туралы, өзімен гиперсілтелер арқылы
байланысуды ұсыныс етеді. Бернерс−Ли Гипермәтіндік рұқсаттың ішкі
іздеулермен құжаттарға, сонымен қатар интернеттің жаңа қорларына
мүмкіндігін Демонстрациялап (көпшілікке паш ету) өтті. Нәтижесінде 1991
жылы мамырда Женева (CERN) де WWW стандартты бекітілді.Тим Бернерс−Ли HTTP,
URIURL и HTML веб технологияларының негізін салушы атасы болып табылады.
Бүгінгі күнде, интернет желісінде өзінің қызмет сферасында, саудалық
немесе саудалық емес қызметтермен шұғылданатынын ұсынғанда кез−келген
компанияға сайт жасау керек.Интернет күніне 24 сағат жұмыс істейді, осы
уақыт ағымында сіздің бизнесіңізбен өзіңіздің тікелей қатысуыңызсыз
мыңдаған потенциалды клиенттер танысуы мүмкін.Сайт−бұл сіздің интернеттегі
өкілдік түріңіз, сізге клиенттердің және серіктестердің базасын кеңейтуге,
online да сатуды басқаруға, сіздің компанияңыздың танымалдығын жоғарылауға
мүмкіндік береді.

Веб−сайт функциялары
− Жарнамалау фирманың өзіндік бейнесін жасап және оны
қолдап,жарнамалық акциялар өткізіледі.
− Хабарландыру жалпы фирма тралы жан−жақты мәліметтер беріп,оның
қызмет көрсету бағасы мен әріптестерге жеткізу қызметі жалпыға бірдей
хабарланады.
− Сату каталогда бағалармен көрсетілген товарларға тапсырыс беруді
құжаттаумен ақша төлеудің мүмкіндіктерін береді.Зерттеу− киенттердің
тауарлар жәйлі сұрақтарына қатысты ақпараттарды жинайды.
− Құрлымдау Фирманың құрлымын кемелдендіріп,әріптестердің фирманың
дерекқорларына қатынас орнатуына анағұрлым көп мүмкіндік береді.

Веб−сайттың түрлері
Визиткалы сайт−қарапайым сайт болып таблады.Ол html құралдарысыз
қолданушылармен интерактивті байланысты береді.Сайт фиманың дизайнына
бүкілдей сәйкеседі.
Фирма сайтты тек потенциальды клиентерге жарнамалық ақпараттарды беру
ұшын қолданады.Сайттың негізгі беттері:Негізгі бет−Сіздің фирма туралы
қысқа да нұсқа ақпараттардан тұрады.Компания туралы− фирманың
жетістіктерімен, клиентермен жұмысы және мұның сізге берер пайдасын
көрсетеді.Өнім− Фотолармен берілген товарлар туралы қысқаша ақпараттардан
тұрады.Контакты− Әдетте негізгі контакты ақпарат әрбір бетте
қайталанады.ол сіздің компания туралы толық ақпараттан тұрады.
Жарнамалық сайттар−бұл түрдегі сайт товарлармен қызмет өтеуді көрсету
ұшын қлданлады.ол жайнаған дизайнға толы болады.бүл түрдегі сайт
төмендегідей қосымша беттерден құрам табады:Товарлар каталогі− ол визиткалы
сайт товарларға қатысты жан−жақты ақпараттар берумен ерекшеленеді.әрі
көрсетілген қасиеті бойнша іздеу функциясы бар.
Қайдан,қалай сатып аласыз− сату нүктелері,қойма, офис меңгерушілер
туралы ақпараттар бар.Бағалар− жалпы товарладың бағалар тізімін береді.
Қолдау−компаниямен байланыс орнатудың мұмкіндіктері көрсетіледі.
Ақпараттық сайттар−Ақпараттық сайттар− қажетті ақпараттарды жинаумен
ерекшеленеді.
Жаңалықтар− назар аударуға тұрарлық жаңалықтармен мәліметтер береді.
Тақырыптар каталогы− сайттағы мақалалрмен материялдардың негізгі
тақырыпымен беріледі.қолданушы кілттік сөздермен іздеуді орындайды.
Сілтеме және форум− таныс қолданушыларға арналған ақпараттардан құрам
табады.
Интернет−магазин (дүкен)−Бүл түрдегі сайт товар сатумен қызмет
көрсетудің тиімді түрі болып табылады.сатып алушылар ұшын мұның ең негізгі
ерекшелігі таварға үйінде отырып−ақ тез әрі арзан қолжеткізетіндігінде.

1.3 Интернет дүкен туралы
Интернет ертеден келе жатқан ақпараттардың шоғырланған құралы.
Көптеген адамдар үшін интернет жәй ғана бір ақпарат алатын құрал немесе
байланыс құралы. Интернетті бизнесте қолданудың ең кең тараған түрі.

интернет−тауарды сату және қызмет көрсету болып табылады. Өнімнің
өнімділігін және компанияның имиджін құру және көтеру үшін сайттар
құрылады,бірақ бұл сайт тек қана компанияның қызметі және тауары жөнінде
таныстырып қоймай, сонымен қатар қолданушыға интернет дүкенін қолдану
арқылы сайтта тауарды сатып алу және жеткізуді рәсімдеуге мүмкіндік береді.
Интернет дүкенін құру− электрондық сауда құралын ұсынады және жәй
дүкеніңіз болмай ақ сатылымды жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Тәжірибеге қарағанда қала орталығындағы жәй дүкен кірісімен
салыстырғанда, шын әрекеттенген интернет дүкеннің кірісі әлде қайда жоғары
болуы мүмкін. Көп жағдайларда мүндай дүкендер ауыстырмайды, керісінше жәй
дүкендерді жақсы толықтырады. Автоматтандырылған интернет дүкендерді аздап
немесе толығымен өңдеудің мағанасы бар. Аталмыш жерде сіз тауарды қоса
аласыз және өзгерте аласыз тіпті олардың бейнесі қоймадағы мәліметтер
базасымен байланысты болуы да мүмкін.
Интернет дүкен −интернетте тауарды сату және қызметін көрсетудің өте
ыңғайлы жүйесі.Интернет дүкен− үлкен көлемдегі ақпаратты орналастыруға,
оперативті түрде тауарлардың түр түрін жаңартуға, жұмыс үрдісін қадағалауға
мүмкіндік береді. Мысалы автоматты түрде прайс−листті жаңалауға мүмкіндік
береді. интернет дүкен сіздің дәстүрлік бизнесіңіздің жалғасы Сонымен қатар
тәуелсіз құрлым болуыда мүмкін. Кез келген жағдайда дұрыс басқарылған жұмыс
өнімді болады.
Интернет дүкеннің келесідей артықшылықтары бар:
а) қажетті тауарды немесе қызметті түр түрдің ішінен тез арада табуға
және хабарлауға көмектеседі.(тақырыбы, аты, бағасы т.с.с).
б) тауарды барлық жағынан қарастыру. Сыртқы көрінісін бағасын
мінездемелерін басқа тауармен салыстыру.
в) шегерім, сыйлық сияқты нәрселер туралы ақпаратты көре алу.
г) тауардың анық бағасын есептей алу.
д) on−line да сұранысты рәсімдеу, үйге жеткізуді рәсімдеу.
е) сатушы−сатып алушы қатынасын ұстау.
ж) алдыңғы жасалған сұраныстар тарихын қарау.
и) қазіргі жасалған сұраныс тарихын қарау.
к) хат алмасуды жүргізу.
1.4 Клент−сервер технологиясы
Ереже бойынша ақпараттық жүйенің құрамына кіретін компьютерлер және
бағдарламалар тең құқықтық болып табылмайды. Желідегі бір компьютер
процессорлар, файлдық жүйе, почталық қызмет, басу(печати) қызметі,
мәліметтер базасы сияқты ақпараттық−есептеу ресурстарды орналастырады. Кез
– келген ресурсты басқаратын компьютерді сол ресурстың сервері, ал онымен
қолданғысы келген компьютерді клиент деп аталуы қабылданған. Нақты сервер
өзінің ие болған ресурс түрімен сипатталады. Яғни, егер ресурс мәліметтер
базасы болса, онда тағайындалуы− мәліметтер базасын өңдеуге байланысты
клиенттердің сұраныстарына қызмет көрсету болып табылатын, мәліметтер
базасының сервері туралы айтылады; егер ресурс − файлдық жүйе болса, онда
файлдық сервер немесе файл−сервер туралы айтылады және т.с.с.Бұл принцип
үрдістердің өзара әсерлесуіне де таралады. Егер олардың біреуі басқаларға
сәйкесінше қызметтер жинағын беру арқылы кейбір функцияларды атқаратын
болса, мұндай үрдіс сервер ретінде қарастырылады. Осы қызметтерді
пайдаланатын үрдістерді клиенттер деп атау қабылданған.Бүгінгі таңда
“клиент−сервер” технологиясын кең қолданыс алуда, алайда өзінен−өзі ол
әмбебап рецепттерді ұсынбайды. Ол тек қазіргі заманғы таратылған ақпараттық
жүйенің қалай ұйымдастырылу керек екенінің жалпы көрінісін береді. Оның
үстіне бұл технологияның нақты бағдарламалық өнімдерде және де
бағдарламалық қамтаманың түрлерінде жүзеге асуы әлдеқайда ажыратылады.
“Клиент−сервер” технологиясының негізгі принциптерінің бірі әртүрлі
табиғаты бар стандарттық бағдарламаның қосымшаның (приложения) функцияларын
үш топқа бөлуге негізделген. Бірінші топ − бұл мәліметтерді енгізу және
көрсету функциясы. Екінші топ берілген пәндік облысқа
сипатталған(характерные) тек қана қолданбалы функцияларды біріктіреді.
Үшінші топқа мәліметтерді сақтау және басқару (мәліметтер базасын, файлдық
жүйелерді және т.б.) функциялары жатады. Осыған сәйкес кез келген
бағдарламада қосымшада (приложения) келесі логикалық компоненттер
таңдалады:
− бірінші топтың қызметтерін жүзеге асыратын көрсету компоненті
(presentation);
− екінші топтың қызметтерін қолдайтын қолданбалы компонент (business
application);
− үшінші топтың қызметтерін қолдайтын ақпараттық ресурстарға
қатынау компоненті (resource acces) немесе ресурстар менеджері (Resource
manager).
“Клиент−сервер” технологиясының шеңберінде бағдарламаларды
қосымшаларды (приложения) жүзеге асыруының айырмашылығы үш фактормен
анықталады. Біріншіден, барлық үш топтың қызметтерін жүзеге асыру үшін
қандай механизмдер қолданатындығымен. Үшіншіден, жүйеде компьютерлер
арасында логикалық компоненттер қалай таратылғандығымен.Әрқайсысы келесі
сәйкес келетін модельдерде жүзеге асатын үш жақын келулер(подход)
ерекшеленеді(выделяются):
− қашықтықтағы мәліметтерге қатынау моделі (Remote Date Access −
RDA);
− мәлеметтер базасы серверінің моделі (DateBase Server − DBS);
− приложений(қолданба, қосымша) серверінің моделі (Application Server
− AS).
RDA − моделінде көрсетім компонент және қолданбалы компонент кодтары
бірлескен және компьютер−клиентте орындалады. Соңғысы мәліметтерді енгізу
және көрсету функцияларымен бірге таза қолданбалы функцияларды да қолдайды.
Ақпараттық ресурстарға қатынау, ереже бойынша арнайы тілдің операторларымен
(SQL тілі, егер мысалы мәліметтер базасы туралы айтылатын болса) немесе
арнайы кітапхананың функцияларын шақыруымен қамтамасыз етіледі (егер
сәйкес келетін API болса). Ақпараттық ресурстарға сұраныстар қашықтықтағы
компьютерге торап бойынша жіберіледі (мысалы, міліметтер базасы серверіне).
Соңғысы сұраныстарды өңдейді және орындайды және клиентке мәліметтер блогын
қайтарады (сурет 1.4.1 ). “клиент−сервер” архитектурасы туралы айтқанда,
көбінесе осы модель туралы айтады.

Сурет 1.4.1 Қашықтықтағы мәліметтерге қатынау моделі.

DBS−моделі (сурет 1.4.2 ) компьютер−клиентте орындалатын үрдіс
көрсетім функцияларымен шектеледі, ал қолданбалы функциялар
компиляциялянатын резиденттік процедуралар немесе мәліметтер базасының
процедуралары деп аталатын сақталатын процедураларда жүзеге асырылған
(stored procedure) деген жорамалда құрылады. Олар тікелей мәліметтер
базасында сақталады және мәліметтер базасының компьютер−серверінде
орындалады (мұнда мәліметтерге қатынауды басқаратын компонент, яғни МББЖ
қызмет етеді). Сақталатын процедуралардың механизмі – DBS− моделінің ерекше
сипаттамасы− әзірше тек қана МББЖ− де, онда да бәрінде емес бар
болғандықтан ақпараттық ресурстың түсінігі мәліметтер базасына дейін
тарылған.

Сурет 1.4.2 Мәліметтер базасы серверінің моделі

Тәжірибеде егер мәліметтер базасының бүтіндігін қолдауды (поддержка)
және кейбір қарапайым қолданбалы функцияларды сақталатын процедуралармен
(DBS−модель) қолдайтын болса аралас модельдер жиі қолданылады, ал әлдеқайда
күрделі функциялар компьютер−клиентте орындалатын (RDA−модель) қолданбалы
бағдарламада тікелей жүзеге асырылады. Бірақ бірден екі моделідің
элементтерін қамтитын мұндай шешімдер олардың арақатынасы туралы біздің
представлений (елестету, көрсетім) прнципиально (принципшіл) өзгерте
алмайды.
AS – моделінде (сурет 1.4.3) компьютер−клиентте орындалатын үрдіс
мәліметтерді енгізу және көрсетуге жауап береді (яғни, бірінші топтың
қызметтерін жүзеге асырады). Қолданбалы функциялар қашықтықтағы
компьютерде қызмет ететін үрдістер тобымен (қолданба серверлері)
орындалады. Қолданбалы есептерді (задач) шешу үшін қажетті ақпараттық
ресурстарға қатынау RDA−моделіндегідей әдіс бойынша қамтамасыз етіледі.
Қолданбалы компоненнттерден әртүрлі түрдегі ресурстарға қатынау бар−
мәліметтер базасы, индекстелген файлдар, кезектер және т.б. Ереже бойынша,
серверы приложений ресурс менеджері қызмет ететін компьютерде орындалады,
бірақ басқа компьютерлерде де орындалуы мүмкін.

Сурет 1.4.3 серверы приложений моделі

Бұл екі модельдің фундаментальное айырмашылығы неде? RDA және DBS−
модельдері функцияларды бөлудің екізвенолық сұлбасына тіреледі (опираются).
RDA− моделінде қолданбалы функциялар бағдарлама−клиентке приданы
(берілген), DBS−моделінде олардың орындалуы үшін жауапкершілікті МББЖ
ядросы алады. Бірінші жағдайда қолданбалы компонент көрсетім компонентімен
сливается, екінші жағдайда – ақпараттық ресурстарға қатынау компонентіне
интегрируется. Керісінше, AS−моделінде функцияларды бөлудің үшзвенолық
классикалық сұлбасы жүзеге асырылған, мұнда қолданбалы компонент қолданбалы
бағдарламаның маңызды элементі ретінде белгіленген, оны анықтау үшін
көпмақсатты (многозадачная) операциялық жүйенің әмбебап механизмдері
қолданылады және екі басқа компоненттері бар интерфейстер стандартталған.
Бұл ерекшеліктен AS –модельдер тәжірибелік қызмет үшін маңызы үлкен
өздерінің артықшылығын көрсетеді

1.5 Қойылған мәселе бойынша әдебиетке шолу
Интернет− дүкен [1] жылы мамыдың 4 ашылды, Оның қызметінің негізгі
бағыты− видео және аудио өнімдерін аралықтық саудалау. Заңдық тұлғалар мен
жекелер біздің сатып алушылар болып табылады .
Компания клиенттерімізге тауарлармен қызмет көрметуді жоғары сапада
мүмкіншілікті бағада беруге тырысады. Компанияның ең күш салатын бағыттары
Қазақстан териториясында электронды өндіріс саудасын жоғарлату және
компанияның өсуі үшін керекті қаржыны табуда өнімдердің құндылығын
жоғарлатуға мүмкіндік беру.
Сатып алу қолма−қол ақшамен немесе басқалай әдістермен болады "Как
оформить заказ" бөлімінде толығымен қаралған. Барлық бағалар сайтта
теңгемен көрсетілген шет мемілекет ақшасын кездейсоқ таңдауда "Валюта"
бөлімінде құны автоматты түрде біздің ішкі курсымызда көрсетіледі, ресми
курстен бірнешеуі ерекшеленуі мүмкін, өзіңіздің салығыңыз жалпы бағаның
ішінде болады, ақшалай төленім тек Қазақстан теңгесімен төленеді.Сіз [2]
интернет дүкенінен сапалы техниканы,көкейтесті қажеттілігіңізді россиялық
тіпті шетелдік стандарттармен таба аласыз.мүнымен сіз өзіңіздің”жеке”
тамаша тұрмыстық техникамен электроникаңызды тамаша бағамен сатып ала
аласыз.біздің коллектив заманданған тұрмыстық техника сатумен сондай−ақ
сайт жасаумен сәтті айналысқанның бірінші жылы емес.біз ең алдымен сіздің
товар талдауыңызды жеңілдетіп қоймай уақытыңызды үнемдеуізді де бірнші боп
ойластырамыз.
Дүкенсұраныстарды тікелей интернетпен немесетелефондармен қабылдайды,
Компания [3] 2005 ж құрылған. Қазақстандағы online жүйесінде
тұрмыстық техника сатуды алғашқы болып сатушы.
Интернет дүкендерініңмақсаты− сатып алушылармен товарды жеткізушілерді
байланыстырып товар қосымша құнының өсуін болғызбай товар қоймадан тікелей
алынады.
Мобитрейд компаниясы [4]Сәлем біздің сайттың ардақты сатып
алушылары мен сайтқа келушілірі. Біздің қызметімізді пайдаланғаныңыз үшін
және дәл бізден сатып алғаныңыз үшін сіздерге алғыс айтамы.
Біздің компания өзінің алғашқы қызметін Украинаның интернет базарында
2003 жылы "Мобитрейд"сауда маркасымен бастаған.

Біздің мамандандыруымыз(арнайы бағытымыз)− бөлшектеп және ұсақ
көтермелік саудамен "Мобитрейд" Компаниясы өзінің Интернет дүкенін
ұсынады. 2003 жыла компанияны 2 адам құрғын және өрістеткен болса бүгінгі
күнде біздің компанияда 50 ге жуық қызметкерлер сіздің барлық қызықты
сұрақтарыңызға жауап қайтарады және дайын көмек көрсетеді.
Біздің команда – компетентты және сауатты мамандар командасы, кез
келген тапсырманы жылдам әрі шығармашылық қаблетпен орындайды, бірегей
білім мен ерекше тәжірибеге ие. Клиенттермен, әріптестермен өзара принципті
, силасымдылықпен байланыс жасайды.
Тауарларды тұтынушыларға ең төменгі бағамен жеткізіп береміз.
Статус−Украиниядағы бірден бір жетекші интернет дүкені
Электон заттарын, тұрмыстық техника, байланыс құралы, фототехника,
Hi−Fі сияқты тауарлардың тұтынушыларымен сауда маркасына ие ірі
украиниялық компаниялардың ресми делдалы.
Қош келдіңіз Киевтегі интернет дүкенге [5]
Біз сіздерге үй мен асүйге арналған тоңазтқыштар мен газдық және
элекртірлік плиталардан кіржуғыш мәшинәларға дейінгі тұрмыстық
техникалардың барлық спектрін ұсынамыз.
Сіз өз үйіңізді сүйесізбе? Оған ерекше, табиғи түр қосыңыз,
классикалық стилден hi−tech стиліне дейін өз дәмін кірістіретін техниканы
талдаңыз, Өйткені комфорт және жайлыӨзіңізді тар рамкамен шектемеңіз−
алымды дыбыстық жүйелер, Плазмалы және LCD телевизорлар сізге жаңа ой−өре
түйсігін береді.
Дүниенің жоғары технологияларымен өмір сүріңіз− біз жаңа моделдегі
сандық және компьютерлік техникаларды ұсынамыз, олар сізді жаңа заманға
бастайды.
Дүкен сұраныстарды тікелей интернетпен немесе телефондармен
қабылдайды.
Қош келдіңіз "Бассар Электроникс" фирмасының интернет дүкенне [6].
Сіз біздің интернет дүкеннен біздің сату орталықтарымыздағыдай түрлі
түрлі навигациялық жабдықтарымызбен толығымен таныса аласыз және өзіңізге
қолайлы құрылғыны талдай аласыз.
"Бассар Электроникс"−атақты өндіруші америкалық GARMIN компаниясының
навигациялық спутниктік GPS қабылдағыштарының рәсіми дистрибьюторы болып
табылады.
Alser Computers [7] Компаниясы Қазақстан компьютер нарығына 1995жылы
келды.қазыр Қазақстандағы қуатты компьютер компанияларының бірі. Компания
ұраны – Қазақстан нарығына сенімді компьютерлік техникалармен, цифрлық
техниканың шексіз мүмкіндікдерін ашып сондай−ақ бірегей шешім қабылдаудың
маманданған үрдісімен қадам басу. Компания ұсынылымындағы негізгі формалар:
− Бөлшек сату
− Топ сату
− Тарату
− Ірі жобалар дайндау
− Тендерге қатысу
− Электронды сауда
− Сервис және сілтеме
− Жүйелік интеграция
Компанияның әр құрамдас бөліктері өзара тығыз сәйкесіп кезекті
кешенді мәселені әр қырынан үңіліп шешуге мүмкіндік береді.Компанияның
мығым күші оның қызметкерлері. Компанияда 200 ден артық маман бар. Компания
қызметкерлерінің ұстанған негізгі принципы – Тамаша шеберлік,жаңа
технолгияларды жылдам игеру және коллективпен селбесе жұмыс жасау.
Дилерлік желі − Дилерлік желі Алматы қаласының шектігіненде алысқа
таралған.негізгі тапсырма дилерлік жұмыс бойнша офистық техниканы топ
сату,кешендеу,бөлшектер, шығынды материялдар және бағдарламалық құралдар.

Интернет−дүкен [8] 2000 жылы құрылған.жобаны өңдеу барысы айналасы
төрт ай болып 2000 жылдың 26 қарашасында атқарыла бастады. 003.Ru ол сл
сәтте Маскуалық бөлшектік желі Аристон ның құрлымдық бөлігі ретіде
көрінді.алғашында товарлар екі категориядан ірі және құрастырлатын
катұрмыстық техникадан құралды.ең алғаш болып ірі тоңазтқыш side−by−side LG
2000 жылы табыспен шығарылды.
Ақтау қаласының интернет дүкені [8] Дүкен виртуалды тауар шын.
Құрметті дүкенімізге келушілер!
Сіз үйден немесе офистен шықпай−ақ біздің интернет дүкеннен тек
тауардарды көріп қалмастан, оларға қатысты информацияларға да ие боласыз,
және оларды мекен−жай бойнша жеткізіп аласыз.
Егер сізге қолайлы болса өзбетіңізше біздің офистен аласыз, немесе оны
24 сағат сақтатып қоясыз.Біздің клиенттер:
− жекелер
− физикалық және заңдық тұлғалар
− оқу орындары
− кәсіпорындар
− мемілекеттік мекемелар
− финанстық, әскери құрлымдар
Сұраныстан − ұсыныс туады.Сіздің белсенділігіңіз− бағаны белгілейді
және ассортиментті(түр−түрді) кеңейтеді.
Сұраныс астында тауар үнемі 10 немесе одан да көбірек арзан болады.
Дүкен [8] сұраныстарды тікелей интернетпен немесе телефондармен
қабылдайды,
Жеткізу уақыты 7−10 күн
Тұрақтымен клиенттерге − тұрақты жеңілдікте !
Біз қолма−қол ақшамен немесе есепшот арқылы жұмыс жасаймыз.

6. Мәселенің қойлымы
Интернет – бұл әлем бойынша әр жерде орналасқан мыңдаған кіші
желілерден тұратын өте үлкен, кең ауқымды компьютерлер желісі деп айтсақ
қате емес.
“Saral technology” Интернет дүкенін құру− электрондық сауда құралын
ұсынады және жәй дүкен болмай ақ сатылымды жүзеге асырады. Ол
тұтынушылардың электронды өнімдерге болған түрлі қажеттіліктеріне үйінде
отырып қол жеткізуіне мүмкіндік береді.
Тәжірибеге қарағанда қала орталығындағы жәй дүкен кірісімен
салыстырғанда, шын әрекеттенген интернет дүкеннің кірісі әлде қайда жоғары
болуы мүмкін. Көп жағдайларда мүндай дүкендер ауыстырмайды, керісінше жәй
дүкендерді жақсы толықтырады. Автоматтандырылған интернет дүкендерді аздап
немесе толығымен өңдеудің мағанасы бар. Аталмыш жерде сіз тауарды қоса
аласыз және өзгерте аласыз тіпті олардың бейнесі қоймадағы мәліметтер
базасымен байланысты болуы да мүмкін.
Интернет дүкен −интернетте тауарды сату және қызметін көрсетудің өте
ыңғайлы жүйесі.Интернет дүкен− үлкен көлемдегі ақпаратты орналастыруға,
оперативті түрде тауарлардың түр түрін жаңартуға, жұмыс үрдісін қадағалауға
мүмкіндік береді. Мысалы автоматты түрде прайс−листті жаңалауға мүмкіндік
береді. интернет дүкен сіздің дәстүрлік бизнесіңіздің жалғасы Сонымен қатар
тәуелсіз құрлым болуыда мүмкін. Кез келген жағдайда дұрыс басқарылған жұмыс
өнімді болады.
“Saral technology” Интернет дүкені функционалды қызметтерінің
көпсалалығы біздің сайттың тұтынушыға да, қызмет көрсетушілерге де өте
қолайлы болып табылады.

2 “Saral Technology” фирмасының Web сайтын жасау.

2.1 “Saral Technology” фирмасының Web сайтынсайтының құрылымы мен
мазмұны
“Saral Technology” интернет дүкені − электрондық сауда құралын
ұсынады және жәй дүкеніңіз болмай ақ сатылымды жүзеге асыруға мүмкіндік
береді.Ол электрониканың көптеген өнімдерін базарға салып отыр.Интернет
дүкен −интернетте тауарды сату және қызметін көрсетудің өте ыңғайлы
жүйесі.Интернет дүкен− үлкен көлемдегі ақпараттыорналастыруға, оперативті
түрде тауарлардың түр түрін жаңартуға, жұмыс үрдісін қадағалауға мүмкіндік
береді. Мысалы автоматты түрде прайс−листті жаңалауға мүмкіндік береді.
интернет дүкен сіздің дәстүрлік бизнесіңіздің жалғасы Сонымен қатар
тәуелсіз құрлым болуыда мүмкін. Кез келген жағдайда дұрыс басқарылған жұмыс
өнімді болады.

2.2 Программалық қамтама ортасын талдау негіздемесі

2.2.1 HTML тілінің негіздері
Егерсiз сiзге арналған немесе сiз туралы мәлiмет сақтайтын Web бет
құрғыңыз келсе, сiз HTML (Hypertext Markup Language− гипертекстiк белгiлеу
тiлi) тiлiн үйренуіңiз керек. HTML – бұл беттiң құрылымын суреттеу тiлi. Ол
сiзге қарапайым мәтiн алып, оны абзац, тақырып, тiзiм және басқа да
құрылымы бойынша форматтауға мүмкiндiк бередi. Онымен қоса, HTML сiздiң
оқырмандарыңыз бiр құжаттан екiншi құжатқа оңай аттап өте алулары үшiн,
сiзге байланысты беттерге сiлтемелер құруға мүмiндiк бередi. HTML SGML− ға
негiзделген (standart Genere Lized Markup Language− жалпы белгiлеу
стандартты тiлi). Нақтырақ айтсақ, HTML бґл SGML құжатты типiнiң
анықтауышы, немесе SGML қағидасының өзiндiк қосымшасы. Сiз HTML құжаттарын
ақпараттық жүктеменi сақтайтын форматалмаған текстiң iшiндегi HTML тэгi
(tags) арқылы құрасыз. HTML тэгтерi−бұл “азырақ” () белгiсiнен басталып,
“көбiрек”()белгiсiмен аяқталатын символдар тiзбегi. Web браузерлер
HTML−ды синтаксистiк тексерген кезде үш қағидаға сүйенедi:
− Пробел және басқа да “көрiнбейтiн символдарға” назар
аудармайды.
− Форматтау тэгтерi кiшi немесе үлкен (бас) әрiптерiмен
жазылуы мүмкiн.
− Форматтау тэгтерiнiң көпшiлiгi сыңарларымен бiрге
жазылады.
Кейбiр ерекше тэгтердi ескермесек, HTML форматтау тегтерiнiң барлығын
да сыңар тегтерi бар. Ашатын тег берiлген эффектi активтендiрсе, жабатын
тег оны өшiредi. Тег сыңарларын көбiнесе контейнер деп те атайды. Себебi,
олар қосып − өшiретiн эффект мәтiнде сол екi тэгтiң арасында ғана пайда
болады. Мысалы, мәтiнiң қатары толық әрiпен жазылуы керектiгiн көрсететiн
болсақ, былай жазамыз:
В Бұл қатар толық қарiппен жазылады. В.
Жабатын тегтiң iшiнде орналасқан мәтiн керi қисық сызық символымен
шамаланады. Бұл қағидаға бағынбайтын тэгтер ВASE (негiзгi мәлiмет), ВR
(қатар соңы), НR (горизанталь сызық) және IMG (бейне). Бұл тегтер жалғыз
қолданылады.
HTML –ге тiкелей қатысы болмаса да, HTML құжаттарының өте маңызды
бөлiгi болып URL адрестерi есептеледi. Ол әр−түрлi тэгтерде кең көлемде
қолданылады. Негiзi ,URL World Wide Neb−тiге құжаттың адресi болып
есептеледi. URL− дың құрылымы жер шарының кез−келген белiгiнде орналасқан
бiрге жұмыс iстейтiн. Web – сервердiң кез−келген типiндегi кез−келген
құжаттардың ықшамды идентификациялау тәсiлi мүмкiндiгiн бередi. Ақпараттар
серверiнiң хаттамасын ескермесек, URL−дың жалпы формуласы келесi:
Хаттама: Сервер_аты: портфайл−аты
HTML−құжатын белгiлеу үшiн бiз HTML ж„не HTML тэгтерiн
қолданамыз. Бұл тегтер өзiнде HTML –дың барлық тэгтерiн және құжаттың
ақпараттық құрамын қамтиды. HTML құжаттардың бiрiншi қатарында, ал
HTML тэгi құжаттың соңғы қатарында орналасуы керек. Бґл тегтер олардың
арасында орналасқан барлық символдардың HTML−коды екенiн бiлдiредi.
Құжаттың тақырыбы HTML тегiнен кейiн жазылып, HEAD тегiмен аяқталады.
Сiз ақпарат тақырыбына көп мөлшерде символдар енгiзе алсаңыз да, оның
құрамында екi заттың болуы мiндеттi: құжат аты және оның URL−ы.
Сiз құжаттыңызға ат берген кезде, оны TITLE және TITLE тэгтерiнiң
арасына орналастыра аласыз. Құжат аты Интернет Explarer 3 тақырыб қатарында
және журнал (History) және избранные страницы (Faourites) тiзiмдерiнде
пайда болады. Сiз құжат атына сол құжатты толық түсiндiретiндей етiп
таңдауыңыз керек. Бiрақ ол 40 символдан аспауы керек. Сiз BASE HREF=
“базовый_URL” тегiнде URL негiздiк адресiн көрсетесiз. Ол құжаттың
абсолют URL−iне теңестiрiледi. Сiз құжат тақырыбын жазып болған соң оның
денесiн құруды бастайсыз. HTML құжатының денесi ақпаратты сақтайтын толық
мәтiнде және мәтiндi форматтауға арналған барлық HTML тегтерiн қамтиды.
Құжат денесi тақырыбтан соң басталып, BODY және BODY тэгтерiмен
шектеледi. Құжат денесi келесi түрде көрiнiс табады:
HTML
HEAD
TITLE бґл жерде құжат аты орналасады TITLE
BASE HREF= негiздiк_URL
HEAD
BODY
BODY
HTML
Жаңа абзац бастау және оны аяқтау үшiн Р және Р тэгтерi
қолданылады. HTML спецификациясын байланысты Р ALIGN атрибутын қолдайды.
Ол абзацтың iшiнде мәтiндi туырлауға мүмкiндiк бередi. Абзацтар бас
қатармен бөлiнедi. Бас қатар тастамай жаңа абзацты бастау үшiн ВR(қатар
соңы) тэгiқ олданлыда. Мысалы:

TITLE өлең жолдары TITLE
Р
You can tell it,s Spring with all of the rain we,re getting.
It makes me to recite the rhyme.
!—Вы можете сказать, что уже весна, поскольку идет такой сильный
дождь. Поэтому я хочу процитировать стихи−−
Р
Р
Rain, rain Br
Go away Br
Come again Br
Another day Br
HTML – тақырыб стилiнiң алты түрiн қолдайды. Мәтiндi қандай да бiр
стильде азу үшiн оны Hn және Hn тэгтерiнiң арасына орналастыру
керек. Олар былай жазылады.
H1 Heading style 1 H1
H2 Heading style 2 H2
H3 Heading style 3 H3
H4 Heading style 4 H4
H5 Heading style 5 H5
H6 Heading style 6 H6
HTML төрт физикалық стильдi қолдайды. Физикалық стиль− бұл курсив
немесе толықтық сияқты қарiптiң атрибуттары. Олар келесi де көрсетiлген.

HTML тiлiнiң физикалық стилi

Стиль
тег

Толық шрифт
B...B
Курсив
I...I
Астын сызу
UU
Машинопись (фиксталген ен) TT...TT
HTML логикалық стиль олар ерекшеленгенген мәтiннiң мағынасын
анықтайды. Олардың қарiп атрибуттарына қатысы жоқ болғандықтан, олар әр
браузерде әр−түрлi көрiнiс табуы мүмкiн. Логикалық стильдер келесi кестеде
көрсетiлген.

HTML логикалық стилi

Стиль аты ТЭГ
Бейнеленуi

Дәйектелген абзац BLOCKQUOTE Оңнан және солдан шегініс

Дәйексөз CITE Курсив
Код CODE Фикстік ені
бар қаріп
Анықтама DFN Толық қаріп
немесе толық қаріп

пен курсив комбинациясы

Эмораза, ерекшелеу EM Курсив

Пернетақта SAMP Фикстік ені бар
қаріп

Ерекшелеу STRONG Толық қаріп
Ауыспалы VAR
Курсив

Адрес АDDRES Курсив

Мысалы, мына HTML кода көп логикалық сильдi қолданады:

H1Logical STYLES H1
According to CITE the Handbook of Federal Tellecomunicattions
Regulatieons CITE:Br
BLOCKQUOTE
All access providers STRONG mustSTRONG turnish their clients
wieth prompt and accurate invoices. Changes on invoices STRONG must
STRONG show date of the chage, duration of connect time and the rate
charged per minute.
BLOCKQUOTE
Failure to comply with this statute may result in EM lagre tines
EM.
P
For mor intermation, send e−mail to ADRESS info @ telecom. net
ADRESS
PRE және PRE тэгтердiң аралығында орналасқан мәтiн форматталған
деп есептелiп, қарiптердiң енi ерекшеленiп жазылады. Бұл мәтiнде барлық
символдардың енi бiрдей болып жазылатындықтан, ол мәтiнде туырлауды
жеңiлдетедi.
HTML тiзiмдерi сiздiң құжатыңыздағы ақпараттарды қызықты етiп
көрсетуге мүмкiндiк бередi. Олар келесi кестеде көрсетiлген.

HTML тiзiмдерi кестесi

Тип тiзiмi тегi элемент тегi

Нөмiрленген OL...OL LI...LI
Таңбаланған UL... UL LI...LI
Баяндау тiзiмi DL...DL
DD...DDДТ...DT
Меню MENU...MENU LI...LI
Директория DIR...DIR LI...LI
Келесi HTML кодында тiзiмге мысал келтiрiлген:
html
H2 Unordered Lists –маркированный список Н2
ULBulleted LIST items LI
LI!—элементы маркированного списка−−LI
LILIST items are indented LI
LI!—элементы имеют отступ−− LI
UL
H2Ordered LISTS− нумерованный список H2
OL
LINumbered List items LI
LI−−элементы нумерованного списка−−LI
LIList items are intented LI
LIэлементы имеют отступ LI
ОL
Н2Dicsrihtion Lists−список списанной Н2
DL
DТFirst tern DT
DD derscribtion of pist tern DD
DD !—Описания первого термина−−DD
DТSegond term DТ
DТ!—Второй термин−−DТ
DDDescribtion of second term −DD
DD− описание второго термина−−DD
DL
html
HTML сiзге арнайы символдарды қолдану мүмкiндiгiн бередi. Көбiрек
(), азырај () және тырнақша (“)символдары HTML−дың форматты тегтерiнде
қолданылатындықтан, оларды экранға шығару үшiн белiгiлi бiр тiзiмде
орналастыру керек. Ол тiзiмдерде амперсант белгiсi (&) қолданылады.
Оны да экранға шығару үшiн белгiлi бiр тiзiмде орналастыру керек.
Арнайы символдардың тiзiмi келесi кестеде көрсетiлген.

Резервтелген HTML символдары үшiн арнайы символдар тiзiмi

Тiзiмi көрiнiс мәнi

<
азырақ
> көбiрек
& &
амперсант
&guot; “ Тырнақша
Осы HTML символдарын қолдану арқылы бiз қарапайым Web беттi құра
аламыз. Web беттi көркемiрек ету үшiн HTML –дың басқа да көптеген тэгтерiн
үйрену қажет. Оларды қолдану арқылы бiз Web−бетке графика және кестенi
кiрiстiре аламыз.
Web параққа кестені және графиканы қосу.
Web парақты көркемiрек ету үшiн оған графиканы және кестенi енгiзу
керек. Мәтіндiк бiркелкiлiктi бұзатын графикалық элементтер әр−түрлi болуы
мүмкiн. Web графикасы қарапайым сызықтан күрделi суретке дейiнгi
диапазонды қамтиды. Графиканы қолданудық негiзгi себебi–сiздiң Web
торабыңыздың қолданушыларына ақпаратты қызықтырақ әрi түсiнiктiрек етiп
көрсету.
Горизанталь сызық− графиканың ең оңай элементi. Оны Web бетке
кiрiстiру үшiн HR (Нorizontal Rule, горизанталь сызық) тегi қолданылады.
Оған мысал келесi кодта көрсетiлген:
HTML
H2демонстрация горизантальной линии H2
Р
Здесь HTML−текст, а ниже линия
Р
HR
Р
I для книги Интернет Explorer 3 в подленнике I
HTML
Компьютерлiк графиканы сајтайтын бiрнеше форматтар бар. Бiрақ
WorldWideWeb−те сiз тек ғана екi форматты қолданасыз. Олар: GIF және JPEG.
GIF форматы (Graphics Interchange Format−графикалық мәлiмметтердi алмасу
форматы) алғашында кескiнi бар файлдарды сақтау үшiн стандарт ретiнде
СompuServe торабының қолданушыларына арнап құрастырылады. Қазiргi кездегi
оның стандартты CIF 89a. CIF форматында сақталатын графика 256 түспен
шектеледi. Сол үшiн бұл форматта толық түстi суреттi сақталмай ақ қайған
жөн. CIF−ты белгi, эмблема және басқа да қолдан жасалған бейнелерге
қолданған дұрыс. CIF стандартты Web бет авторлары үшiн маңызды келесi
эффектердi қолдайды:
− Кезектi көрсетiлiм (Interlacing). Бұл, көршi болмаған бейнелердiң
бiрге сақталатындығын бiлдiредi. Браузер бұл бейненi оқуына байланысты,
екiншi көрiнiстiң шетi бейнелене бередi. Бұл екiншi бейне толық шықпай ақ,
оның не туралы екенiн түсiнуге мүмкiндiк бередi.
− Тұнықтылық (Transparency) Тұнық CIF бейнесiнде түстердiң бiрi тұнық
етiп белгiленедi. Бұл құжат фонының одан өте алуына мүмкiндiк бередi. Сол
үшiн тұнық CIF−тер өте кең таралған. Ондай кесiндердi құру үшiн жаңа
програмалар да құрастырылуда. Мысалы, Photo CIF деп аталатын PhotoShop−тың
модулi тұнық беттi де, кезектi CIF−тi де құруға мүмкiндiк бередi.
− Анимация. Анимацияланған CIF анимация құру үшiн бiр файлда сақталған
суреттердiң ретiмен жасалалады.
CIF 89а−ны толық қолдайтын браузер анимация жасау үшiн суреттерде
кезегiмен шығару керек екендiгiн бiлетiн болады. Бұл программалар сондай−ақ
анимация басталғанға дейiнгi уақытты және оның қайталану ретiн орнатуға
мүмкiндiк бередi.
− JPEG. JPEG (Joint Photographis Experts Group)−кескiн бойынша
бiрiккен эксперттер тобы ) толық түстi кескiндi қолдап, оларды сығулы
күйде сақтауға мүмкiндiк беретiн форматтар жиынтығы. Кең таралған
браузерлер JPEG форматының кескiндерiн көрсете алады, бiрақ бұрын ол үшiн
арнай программалар қолданылған. Жақында шыққан прогрессивтi JPEG (р−JPEG)
форматы, кескiнге кезектiлiк эффектiн бередi. Бiрақ JPEG−де тұнықтылық
мүмкiн емес. Себебi берiлген бейнелердiң бiраз өзгеруiне түрткi болады.
JPEG−форматы толық түстi суреттер үшiн таңдалынатын формат болса да, ол
түстердiң жылдам ауысатын кескiндерiне жарамайды.
Оның себебi түстердiң тез ауысуы компрессияға байланысты пайда болатын
математикалық манипуляцияға төзе алмайды. Ол үшiн ол суреттердi GIF
форматында сақталан жөн. Бейнелер HTML құжатының iшiнде бейнеленсе де, сiз
оларды бөлек файлдарда сақтауыңыз керек. Бейненi Web бетке кiрiстiру үшiн
IMG тегiн пайдаланасыз. Оның ең қарапайым көрiнiсi келесi: IMG SRC=
URL. Мұндағы URL− графикалық бейненi сақтайтын файлдың адресi. SRC
атрибуты мiндеттi болып, ал бейнесi бар файлдың URL−ын көрсетедi. Файлда
әр−түрлi жерлерде орналасқандықтан, сiз алыстағы серверден де, жақын
жердегi серверден де оны кiрiстiре аласыз.
IMG тегiнiң атрибуттары келесi:
IMG тегiнiң атрибуттары ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Банкомат
VISUAL C программасындағы негізгі функциялар
Сызықтық алгебра элементтері
Интернет дүкен құру
Электронды құжаталмасу жүйесі
Қазіргі Web сайттар туралы
Си тiлiнiң негiзгi түсiнiктерi
Smart жарнама агенттігінің мобилді веб сайтын құру
Си тілінің алфавиті
“Бәйтерек” фото салонының Web сайтын құру
Пәндер