ТМД шеңберіндегі көпжақты халықаралық құжаттар


ЖОСПАР
Кіріспе5
1 ТМД елдерінің әскери саясаты саласындағы ынтымақтастығының халықаралық құқықтық негіздері9
Ұжымдық қауіпсіздік күштер ұйымы26
Шанхай ынтымақтастық ұйымы34
3. Мемлекетаралық екі жақтық механизмдер43
Армения мемлекетімен43
Беларусь мемлекеті45
Қырғыз Республикасы48
Өзбекстан Республикасы49
Түркіменстан Республикасы50
Ресей Федерациясы52
Украина мемлекті53
Әзірбайжан Республикасы55
Молдова мемлекеті56
Тәжікстан Республикасы56
Қазақстан Республикасы58
Қорытынды61
Пайдаланылған әдебиеттер63
Кіріспе
ТМД әскери одақ емес. Бірақ оның әлемдік әскери саясатта алар орны ерекше. Қазіргі кезде бұл ұйым тек бұрынғы КСРО шеңберінде ғана емес, жалпы әлемдік аренада да өзіндік күшке ие болып отыр. Бұл ұйымның құрылғанына біраз жылдан астам уақыт өтті. Осы жыл ішінде ұйым шеңберінде мыңнан астам келісім шарттар жасалған, оның ішінде екі жүзге жуық келісім шарт әскери саясат саласындағы ынтымақтастықты тереңдетуге негізделген.
Жалпы ең басында ТМД-ның құрылуы негізінде КСРО тарағаннан кейін әр тарапқа ыдырап кеткен, әсіресе тәуелсіздікке енді қол жеткізген жас мемлекеттің аяқтарынан тік тұрып кетуіне жол салып, жағдай жасау еді. ТМД- ның мақсаты ретінде оның жаршысында қатысушы мемлекеттер олардың халықтарының тарихи қалыптасқан байланыстары негізінде мемлекеттер арасындағы жан-жақты ынтымақтастыққа қол жеткізуді атап өтеді. Сол тоқсаныншы жылдардың басында ТМД мемлекеттерінің арасындағы ынтымақтастықтың ең бір қажетті саласы осы әскери саясат саласындағы ынтымақтастық еді.
Әлеуметтік жүйенің ыдырау кезінде, Америка саясаттанушысы М. Б. Олкотт айтқандай, «тәуелсіздікке катапультталған» мемлекеттердің алдында тұрған нөмірі бірінші мақсат - мемлекеттер арасындағы аумақтық келіспеушіліктерді реттеп, жағдайдың қауіпті эскалациясынан құтылып, Югославия сценариінің алдын алу еді. Мұның өзінен-ақ ТМД-ның әскери саясат саласындағы алар орнын көруге болады.
Сонымен қатар ол уақытта өз қарулы күштерін құруға ТМД шеңберінде кейбір мемлекеттердің ғана мүмкіндіктері болды. Әзірбайжан мен Армения Карабах үшін соғыс үстінде соғысқа икемді әскери отрядтар құруға мәжбүр болды. Тәжікстан да ішкі сыртқы күрес жүргізіп жатты. Грузияда Абхазия мен Оңтүстік Осетия айналасындағы әрекеттерге байланысты көп жылдар бойы соғысқа икемді қарулы күш құра алмады. Осындай жағдайларға байланысты мемлекеттерді өзара келісімге келтіру, сонымен қатар ТМД-ның сыртқы шекарасын қорғау үшін мүдделі мемлекеттер бірігіп күш жұмылдырмаса, жеке дара сенімді шаралар қабылдау қиын болады.
Осылайша басталған ТМД шеңберіндегі әскери саясат кейін ҰҚКҰ, ШЫҰ- мен жалғасты. Бұл ұйымдардың да өзіне тән ерекшеліктері бар. Бітіру жұмысымыздың негізгі бөлімінде бұл ұйымдарға және осы әскери саясат саласындағы екі жақты шарттарға толығымен, егжей-тегжейлі тоқталып өтеміз.
Тақырыптың өзектілігі ТМД елдерінің әскери саясат саласындағы ынтымақтастығының халықаралық құқықтық негіздері, ТМД мемлекеттерінің халықаралық аренада алатын орны және жеке саясат жүргізуінің негізі. Осы ынтымақтастықтың негізі болып табылатын халықаралық конвенциялар, келісім шарттар.
Зерттелу жағдайы: бұл тақырып, біздің ойымызша, аз зерттелген тақырып және болашақта көп зерттеуді, ізденіс жұмыстарын талап етеді. Тақырыптың аз зерттелуін, біздің ойымызша осы кезге дейін оған деген қажеттіліктің туындамағынан, яғни ТМД құрылғанына он жылдан аса уақыт өткеніне осы кезге дейін ұйым елдерінің әскери саладағы ынтамақтастығының негіздерін әлі толық қалыптаса қоймағанынан және қатысушы мемлекеттердің әлі де болса өз әскери саясаттағы бағыттарын толық қалыптаса қоймағанынан, қатысушы мемлекеттердің әлі де болса да өз әскери саясаттағы бағыттарын толық белгілей алмағандықтан, халықаралық құжаттардың тиімсіз жақтары да белгілі болып, өзгерістерге көптеп ұшырауынан деп білеміз.
Сондықтан да болар ТМД елдерінің әскери саладағы халықаралық ынтымақтастық көбіне құқық емес, саяси жағынан зерттеп, талдау басым болып отыр. Біз нақты осы тақырыпқа қалам тартқан ғалым заңгерлерден тек Е. М. Мойсеевті айтып өткен дұрыс деп ойлаймыз.
Біз бұл бітіру жұмысында тақырыпты халықаралық және мемлекеттердің ішкі құқығы тұрғысынан зерттеуге көп көңіл бөлдік.
Дипломдық жұмысымның мақсаты мен міндеттері : Дипломдық жұмысымның мақсаты - ТМД мемлекеттерінің әскери саясат саласындағы ынтымақтастығының халықаралық құқықтық негіздерін зерттеу, талдау.
Міндеті олардың ішіндегі жекелеген құрылымдардың, атап айтқанда, Ұжымдық қауіпсіздік күштер ұйымы мен Шанхай ынтымақтастық ұйымының, олардың ішіндегі Антитеррористік орталық, ТМД бейбітшілікті қолдау күштері сияқты әскери саяси институттарға тереңінен тоқталып өту, олардың тиімді жақтары мен кемшіліктерін ашып көрсету.
Дипломдық жұмысымның объектісі мен пәні: Объектісі ретінде ТМД елдерінің әскери саясат саласындағы ынтымақтастығы қарастырылады.
Пәні ретінде осы ынтымақтастық халықаралық құқықтық негіздері талданып, зерттелді.
Зерттеу әдістері ретінде осы пәнді бұрын зерттеген ғалымдардың еңбектері қарастырылып, салыстырылып, әртүрлі пікірлер негізінде ортақ көзқарасқа тоқталған. Сонымен қатар, бұрын тек саяси бағалар беріліп келген құрылымдарға, енді құқықтық тұрғыдан да пікірлер айтылды.
Қорғауға шығарылатын ережелер:
- ТМД мемлекеттерінің әскери саясат саласындағы ынтымақтастығының негізі ТМД құқығымен реттелуі керек. Яғни ТМД құқығы деген ұғым шартты түрде болуы қажет. Себебі ТМД шеңберінде қалай болса да бірыңғай құқықтық негіздің жасалу керектігі түсінікті, ал бұл құжаттар сол үшін жасалған құжаттар жүйесі болып табылады. ТМД құқығы дегеніміз осы.
- ТМД мемлекеттерінің әскери саясат саласындағы ынтымақтастығының негізін салушы құжаттарды үш топқа бөлеміз:
1) ТМД шеңберіндегі жалпы құжаттар, яғни ТМД жарғысы сияқты ынтымақтастық негізін салушы құжаттар.
2) ТМД шеңберіндегі көпжақты халықаралық құжаттар. Біздің бұлай атауымыздың себебі, ТМД мемлекеттері ортақ көзқарасқа келмеген кейбір мәселелер бойынша көпжақты құжаттар жасалынып, сәйкесінше оған барлық мүше мемлекеттер кіре қоймаған. Мәселен, ҰҚКҰ немесе ТМД-ға кірмейтін Қытай Халық Республикасы мүше болып отырған Шанхай Ынтымақтастық Ұйымын атап өтуге болады.
3) ТМД мемлекеттері арасындағы екіжақтық келісімдер. Себебі, ТМД-ны құрудың басында мемлекеттер негізінен осы екіжақтық келісімдерге көп көңіл бөлу керек екендігін атап өткен болатын. Қазіргі кезде ӘКК сияқты ТМД шеңберіндегі негізгі шарттардың кейбіреулерінде біраз мемлекеттер шарттың негізгі мәтіні арқылы емес, негізінен:
- ҰҚКҰ-ның мақсаты ол туралы келісімде айтылғандай ұжымдық қауіпсіздік жүйесін құру, мемлекеттердің ішкі-сыртқы қауіптерінің алдын алу, ТМД ортақ шекарасының тұтастығын қамтамасыз ету болып табылады.
- ШЫҰ сауда-экономикалық байланыс, көлік және коммуникация, туризмге қатысты мәселелерді де қарастырады, бірақ ұйымның басты мақсаты аймақтық қауіпсіздікті қамтамасыз ету болып қала бермек.
- ТМД шеңберінде екіжақты шарттарға басты көңіл бөлінуі керек. Себебі әскери саясат саласындағы ынтымақтастықты қамтамасыз етудегі барлық мемлекетті біріктіретін ешбір ұйым немесе шарт жоқ. Сондықтан мемлекеттер негізінен өзара екіжақты келісімдер арқылы, әсіресе әлемдік держава Ресеймен жан-жақты келісім арқылы ортақ мүддеге сай шаралар қабылдап отырады.
Теориялық және тәжірибелік маңызы: ТМД елдерінің әскери саясат саласындағы халықаралық құқықтық негіздеріне берілген әртүрлі пікірлерге баға беріліп, ортақ көзқарас қалыптастыру. Оларды обьективті түрде жүзеге асыруын қамтамасыз ету мақсатында тиімді, тиімсіз жақтарын ашып көрсету.
Құрылымы мен көлемі: дипломдық жұмыс кіріспе бөлімнен, үш негізгі бөлімнен және қорытындыдан тұрады. Кіріспе бөлімінде ТМД елдерінің әскери саясат саласындағы халықаралық құқықтық негіздерін сыныптап, олардың маңызы түсіндіріледі. Негізгі бөлім ТМД мемлекеттерінің әскери саясат саласындағы ынтымақтастығының халықаралық құқықтық негіздері, ТМД елдерінің әскери саясат саласындағы ынтымақтастығының аумақтық механизмдері, екіжақтық механизмдер деген үш тараудан тұрады.
Екінші тарауда аумақтық механизмдер ретінде Ұжымдық Қауіпсіздік Күштер ұйымы және Шанхай Ынтымақтастық ұйымына тоқталып өткен. Үшінші тараудағы екіжақты механизмдер қатарына ТМД қатарындағы елдердің әрқайсысына жеке-жеке тоқталып, олардың әскери саясат саласындағы басты негізге алатын халықаралық құжаттарына тоқталып өтеді.
1 ТМД елдерінің әскери саясаты саласындағы ынтымақтастығының халықаралық құқықтық негіздері
Еліміз Қарулы Күштерінің дамуына мемлекет тарапынан ерекше мән беріп келеді. Оған Елбасының республикалық телеарналардағы тікелей желі барысында «Қазіргі әлемде саны көп армиялардың қажеті шамалы. Ыңғайлы, ұтқыр, жақсы жабдықталған, әзірлігі мол армия керек. Армия халқымыз мақтанатындай болсын. Өйткені, ол - Қазақстан халқының армиясы. Армиямыздың беделін арттыра түсейік» деген сөзі жарқын дәлел.
Осыған сәйкес 2010 жылға Қарулы Күштердің жауынгерлік әзірлік жоспары жасалды. Бұл дегеніміз, жауынгерлік әзірлік деңгейінің артуы, сапалы әскери мамандар дайындау және әскери білім беру жүйесін оңтайландыру, әскери тәртіпті күшейту, халықаралық әскери және әскери-техникалық ынтымақтастықтың көкжиегін кеңейте түсу, тұрғын үй мәселесін шешу, әскери гарнизондардың инфрақұрылымдарын дамыту, әскери қызметшілер үшін қажетті әлеуметтік пакетті жасау, сондай-ақ 1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 67 жылдығы мен Қазақстан Республикасы Конституциясының 17 жылдығына арналған кешенді шаралар өткізу.
Біздің елімізде Қарулы Күштерді реформалау Ата Заңымызда анықталған негізгі принциптер мен әскери реформа тұжырымдамасына сәйкес жүргізіліп келеді.
Әлемдегі, сондай-ақ Орталық Азия аймағындағы геосаяси жағдайдың өзгеруі, қауіпсіздіктің жаңа қатерлерінің пайда болуы, мемлекеттің әскери ұйымдарын нарық жағдайына бейімдеу жаңа әскери доктринаны қабылдауға әсер етті.
Әскери доктрина дегеніміз мемлекеттің әскери қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, соғыстар мен қарулы жанжалдарды болдырмауға, Қарулы Күштерді, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарды дамыту мен қолдануға негіз қалаушы көзқарастар жүйесін білдіретін құжат. Онда бірыңғай мемлекеттік әскери-техникалық саясат жүргізу және мемлекеттік қорғаныс тапсырысын қалыптастыру туралы анық жазылған.
Әскери қауіпсіздікті қамтамасыз етудің нормативтік-құқықтық базасын жетілдіру мақсатында қорғаныс саласындағы қолданыстағы заңнамаға қосымша «Қазақстан Республикасының қорғанысы және Қарулы Күштері туралы», «Әскери міндеттілік және әскери қызмет туралы», «Әскери полиция органдары туралы» бірнеше жаңа Заңдар қабылданды.
«Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің құрылымын одан әрі дамыту шаралары туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің 2003 жылғы 7 мамырдағы № 1085 Жарлығына сәйкес Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері:
-әскери басқару органдарын;
-Қарулы Күштердің үш түрі: Құрлық әскерлерін, Әуе қорғанысы күштерін, Әскери-теңіз күштерін;
-арнайы әскерлерді;
-Қарулы Күштердің Тылын;
-әскери оқу орындарын;
-әскери-ғылыми мекемелерін қамтиды.
Қарулы Күштердің жауынгерлік қабілеті әскерлерді басқару жүйесін, олардың құрамы мен құрылымын жетілдіруді, сондай-ақ әскерлердің жауынгерлік әзірлігін арттыруды талап етеді.
Құрлық әскерлерінің құрамалары мен бөлімдері «Оңтүстік», «Шығыс», «Батыс», «Астана» өңірлік қолбасшылықтарына, сондай-ақ Аэроұтқыр әскерлеріне, Зымыран әскерлері мен артиллерияға біріктірілген.
Әскерлердің жауынгерлік қабілетін көтеру стратегиялық бағыттағы жинақы топтарды жасақтауды да қажет етті. Осыдан келіп, Қарулы Күштерімізде жауынгерлік тапсырмаларды өз бетінше шешуге қабілетті, жаңарған әрі сапалы құрамнан тұратын бригадалық негіздегі тұрақты әзірліктегі құрылымдар дүниеге келді.
Қарулы Күштердің әлеуеті мен қуаты негізінен жауынгерлік әзірлік болып табылатыны сөзсіз. Ағымдағы жылы әскерлерде өткізілген нақты шаралар жауынгерлік әзірліктің артқанын көрсетеді.
Биыл әртүрлі деңгей мен масштабтағы 52 оқу-жаттығу өткізілді. Олардың ішіндегі маңыздысы «Өзара іс-қимыл - 2009» халықаралық командалық-штабтық жаттығулары. Ұжымдық қауіпсіздік шарты ұйымы Жедел әрекет ету ұжымдық күштерінің басқару органдары мен бөлімшелерінің тұңғыш рет өткізілген бұл жаттығуларына 15 мыңнан астам әскер, 1500 бронды техника және жүз шақты әскери ұшақ пен тікұшақ қатысты. Жаттығуға қатысқан әскердің негізін біздің офицерлер мен сарбаздар, әскери техниканың негізін қазақстандық техника құрады. Қазақстан әскері алдына қойған тапсырманы абыроймен орындап шықты. Оқу-жаттығуларда әскери шеберлік танытып, кез келген уақытта мемлекетіміз бен оның халқын қорғауға әзір екендігін көрсете білді. Жаттығуға Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев пен оған қатысқан елдердің басшылары жоғары баға берді.
Сондай-ақ, қазақстандық әскери қызметшілер ТМД Қарулы Күштерімен бірлескен бірнеше ірі көлемді жаттығуларға да қатысты. Олардың қатарында Тәжікстан Республикасында өткен «Норак-Антитерор-2009», Беларусь Республикасында өткен «Батыс-2009», ТМД елдері Әуе шабуылына қарсы қорғаныс әскерлерінің біріккен жүйесінің жауынгерлік атыстарды қамтыған «Жауынгерлік достастық - 2009», РФ Әскери әуе күштерінің бөлімдерімен бірлескен «Әуе күштері - 2009», сондай-ақ АҚШ, Ұлыбритания қарулы күштерінің бөлімшелерімен бірлескен «Дала бүркіті - 2009» жаттығулары бар.
Қазіргі таңда Шанхай ынтымақтастық ұйымы шеңберінде 2010 жылы Қазақстанда өтетін кең көлемді «Бейбіт миссия» халықаралық оқу-жаттығуларына дайындық жұмыстары жүріп жатыр.
Әлемдегі экономикалық дағдарысқа қарамастан, әскерилердің әлеуметтік жағдайы Елбасының тұрақты назарында. Мемлекет тарапынан қорғаныс саласына қажетті қаражат жыл сайын бөлінуде.
Осы жылдың басында Президент - Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас Қолбасшысы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың Жарлығымен «Әскери қызметшілер мен олардың отбасы мүшелерінің мәртебесі және оларды әлеуметтік қорғау туралы» Заңға толықтырулар мен өзгертулер енгізілді. Онда әскерилерге қатысты қажетті әлеуметтік аспектілер кеңінен қамтылған. Заңда жастарды ынталандыру үшін қосымша жағдайлар жасау жағы да көзделген. Мәселен, келісімшарт қызметіндегі әскери қызметші Қарулы Күштер қатарында сегіз жыл қызмет ететін болса, онда оның жоғары білім алуға жұмсалатын шығынының 50 пайызы Қорғаныс министрлігінің қаржысы есебінен төленеді.
Президент ең алдымен әскери қызметшілерді баспанамен қамту мәселесіне айрықша назар аударуда. Өткен жылы жалпы көлемі 75 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді. Бұл пәтерлер мен жатақханалардан бөлінген бөлмелерді қосқанда, 1266 әскери қызметші баспаналы болды деген сөз. Биыл бұл көрсеткіш бұдан да еселене түспек.
Елбасының тапсырмасымен Тәуелсіздік күні қарсаңында Астанаға жақын орналасқан Ильинка кентіндегі коттедж қалашығынан Қарулы Күштердің әскери қызметшілеріне тұрғын үйлер берілді.
Осының бәрі бізге әскери қызметшілерді әлеуметтік қорғауда көптеген проблемалардың түйінін шешуге сөзсіз мүмкіндік береді.
Отандық әскери білім жүйесін әлемдік деңгейге көтеру, білім сапасын арттыру, жалпы кәсіби мамандар даярлау мәселесі Қарулы Күштеріміз құрылғалы бері мықтап қолға алынды.
Әскери кадрларды даярлау жүйесін кезең-кезеңмен жетілдіру әлемдік үрдіске сәйкес отандық әскери білім мен ғылымның үлгісін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Өйткені Қарулы Күштердің қуаты білімде екеніне дау жоқ.
Қазіргі күні елімізде отандық білім беру жүйесі толық қалыптасты. Ұлттық қорғаныс университеті, Радиоэлектроника және байланыс әскери-инженерлік институты, Қорғаныс министрлігінің әскери институты, әскер түрлерінің бірнеше оқу орындары (Құрлық әскерлерінің әскери институты, Әуе қорғанысы күштерінің әскери институты және Әскери-теңіз институты) жемісті жұмыс істеп келеді.
Бұдан басқа, кәсіпқой сержанттар әзірлейтін Ш. Уәлиханов атындағы Кадет корпусы біздің мақтанышымыз болып табылады. Өйткені, қазіргі таңда мұндай оқу орны ТМД елдері ішінде тек Қазақстанда ғана бар.
Біздің негізгі мақсатымыз әлемдік стандарттарға сай келетін, білімді, шетел тілдерін жетік меңгерген, әскери және техникалық даярлықтың шебері болып табылатын мамандарды, бір сөзбен айтқанда, нағыз әскери элитаны даярлау болып табылады.
Еліміздің сыртқы саясаты аясында халықаралық әскери ынтымақтастық бірнеше бағыттар бойынша дамып отыр.
Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясының арасында әскери және әскери-техникалық ынтымақтастықтың әртүрлі аспектілері бойынша алпыстан астам құжатқа қол қойылды.
Екі ел қорғаныс ведомстволары арасындағы ынтымақтастық жоспарлы түрде ұйымдастырылып, мынадай бес бағыт бойынша дамып келеді. Оның ішінде стратегиялық ядролық қару-жарақты бақылау саласындағы халықаралық шарттар, Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан әскери полигондарды Ресей Федерациясына жалға беру туралы келісім, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің мүддесі үшін қару-жарақ пен әскери техника жеткізу, «Байқоңыр» кешені бойынша жасалған шарттар мен келісімдер, Ресей әскери оқу орындарында кадрлар даярлау, жедел және жауынгерлік даярлық іс-шараларын өткізу бар.
1993 жылдан бастап, 2009 жылға дейінгі аралықта Қазақстан Республикасының үш мыңнан астам әскери қызметшісі Ресей Федерациясы Қорғаныс министрлігінің әскери оқу орындарында білім алды.
Қазіргі таңда Ресейдің әскери оқу орындарында мыңнан аса қазақстандық әскери қызметші даярлықтан өтіп жатыр.
Қытай Халық Республикасымен әскери саладағы ынтымақтастық халықаралық шарттар мен жыл сайынғы шаралар жоспарына сәйкес жүзеге асырылуда. Әскери және әскери-техникалық саладағы ынтымақтастық, өтеусіз әскери көмек көрсету келісім шарттарын қоса алғанда, әскери саладағы ынтымақтастық шеңберінде 16 халықаралық келісім жасалды.
Қытай Халықтық азат ету армиясы Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жоғары білікті кадрлық әлеуетті құру ісіне үлкен жәрдем көрсетуде. Осыған орай ынтымақтастықтың маңызды саласы ҚХАА әскери оқу орындарындағы әртүрлі курстарда, соның ішінде тілдік курстарда кадрлар даярлау болып табылады.
2003 жылдан күні бүгінге дейін Қытай Халық Республикасының әскери оқу орындарында Қазақстан Қарулы Күштерінің 68 әскери қызметшісі білім алды. Қазіргі таңда Қытайда қазақстандық 8 әскери қызметші оқып жатыр.
Сонымен қатар, қол қойылған халықаралық келісімдерге сәйкес 1997 жылдан бастап, ҚР Қорғаныс министрлігіне өтеусіз көмек ретінде ҚХР әскери техника мен мүлік жеткізді. Оның ішінде автокөліктер, байланыс құралдары және арнайы жабдықтар бар.
Әскери саладағы қазақстандық-американдық ынтымақтастық Қазақстан мен АҚШ Қорғаныс министрліктері арасындағы Бесжылдық жоспарына және оны іске асыру жөніндегі тиісті меморандум негізінде жүзеге асырылуда. 2008-2012 жылдарға арналған Жоспарға 2008 жылғы 1 ақпанда қол қойылды.
Бесжылдық ынтымақтастық жоспары екіжақты өзара іс-қимылдың концепциялық құжаты болып табылады және бірнеше мақсаттардың орындалуын көздейді. Олардың ішінде маңыздылары деп бітімгершілік күштерін жасақтау, Әуе қорғанысы күштерінің жауынгерлік қабілетін арттыру, Әскери-теңіз күштерін және қазақстандық әскери білім беру жүйесін дамыту, тілдік даярлау саласындағы ынтымақтастық, қазақстандық стратегиялық жоспарлау жүйесін дамытуға жәрдем беру мен әскери академиялық зерттеулер саласындағы ынтымақтастықты атауға болады.
Бесжылдық ынтымақтастық жоспарын іске асыру шеңберінде АҚШ Үкіметі Қазақстан Қарулы Күштеріне әскери техника, арнайы мүлік жеткізу, сонымен қатар кадрларды даярлау ретінде өтеусіз әскери көмек көрсетуде.
1993-2009 жылдар аралығында Америка Құрама Штаттарының әскери оқу орындарында отыздан астам мамандық бойынша 350 қазақстандық әскери қызметші білім алды. Қазіргі уақытта 21 әскери қызметші Америкада оқып жатыр.
Ұлттық Қорғаныс университеті, Вест-Поинт академиясы, әскер түрлерінің командалық-штабтық колледждері сияқты АҚШ-тың жоғары әскери оқу орындарында Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің 23 әскери қызметшісі білім алды.
2003 жылдан бастап «Хаммер» автокөліктерін, «Хьюи-2» тікұшақтарын, арнайы жабдықтарды жеткізу бойынша бірнеше жобалар іске асырылды. 2009-2010 жылдарға «Хаммер» автокөліктерінің кезекті партиясын жеткізу жоспарланып, жүзеге асты. Сондай-ақ, қазақстандық бітімгерлер үшін атыс дайындығына арналған «EST-2000» тренажері де Америкадан арнайы жеткізілді.
Қазақстан Республикасы, Қырғыз Республикасы, Ресей Федерациясы, Тәжікстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы арасындағы «Москва» және «Шанхай» келісім-шарттарына сәйкес жыл сайын осы мемлекеттердің шекаралас аймақтарында инспекция өткізіліп тұрады.
Сонымен қатар, маман даярлау, қару-жарақ пен әскери техниканы жаңғырту, пайдалану, жөндеу мәселелері бойынша Украина, Белорусь Республикасы және Әзірбайжанмен арада тығыз байланыс орнаған.
Әскери саладағы ынтымақтастықтың аясы жыл сайын кеңейіп келеді. Қарулы Күштерді даярлау, басқа мемлекеттердің армияларымен серіктестік қарым-қатынастарды нығайту үшін Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы, Шанхай ынтымақтастық ұйымы және «Бейбітшілік жолындағы серіктестік» бағдарламасы шеңберінде өткізілетін іс-шаралар, әскери бөлімшелердің Біріккен Ұлттар Ұйымы аясындағы халықаралық бітімгершілік операцияларына қатысуы маңызды мәнге ие.
Бір сөзбен айтқанда, Жоғарғы Бас Қолбасшының басшылық етуімен қуаты мен ұтқырлығы жоғары, халықаралық талаптарға сай кәсіби Қарулы Күштер құру жөніндегі іс-шаралар жалғаса бермек.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz