Кәсіпкерлік қызметтен алынатын табыстары

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 83 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

Кіріспе: Кіріспе

6: 6

Кіріспе: 1 Салықтар мемлекеттік реттеу құралы ретінде

6: 9

Кіріспе: 1. 1 Салықтардың экономикалық мазмұны мен түрлері

6: 9

Кіріспе: 1. 2 Экономиканы салықтық реттеу механизмі

6: 17

Кіріспе: 2 Қазақстан Республикасының бюджетіне түсетін салық түрлері мен басқа да түсімдердің орындалуын талдау

6: 24

Кіріспе: 2. 1 Мемлекеттік бюджетке түсетін салықтардың және басқа да түсімдердің жағдайын талдау

6: 24

Кіріспе: 2. 2 Жергілікті бюджетке түсетін салықтардың және басқа да түсімдердің жағдайын бағалау

6: 37

Кіріспе: 2. 3 Қарағанды облысы Қазыбек би ауданы бойынша Салық Комитетінің салықтық реттеу қызметіне сипаттама

6: 46

Кіріспе: 3 Экономиканы реттеу құралы ретіндегі салықтың ролін жетілдіру

6: 74

Кіріспе: 3. 1 Экономиканы реттеуде салықтың ролін жетілдіру

6: 74

Кіріспе: 3. 2 Экономиканы салықтық реттеудің шетелдік тәжірибесі

6: 79

Кіріспе: Қорытынды

6: 82

Кіріспе: Қолданылған әдебиеттер тізімі

6: 86

Кіріспе

Салық салу - бұл іс жүзінде барлығын: мемлекетті де, тұтастай қоғамды да, жекелей әрбір салық төлеушіні де қамтитын сала болып саналады.

Мемлекет үшін салықтар - бұл өмір сүру мәселесі. Салықтар оның қызметін қаржыландыруды қамтамасыз ете отырып, мемлекеттің негізгі табыс көзі болып саналады. Осымен байланысты салық салудың теориялық және тәжірибелік мәселелерін зерделеу ерекше ғылыми және тәжірибелік қызығушылық туғызады. Салықтардың экономикалық мәнін және маңызын ашу үшін ең бірінші салықтар мемлекеттің экономикасын реттейтін экономикалық категория екенін ескеру қажет.

Нарықтық экономиканың қалыптасу кезеңінде салық саясатының негізгі бағыты немесе салық саясатының басты мақсаты - салық жүйесін құру және оның тимді қызмет етуіне мүмкіншілік беретін салық механизмін іске асыру.

Салықтардың пайда болуы мен қызмет етуі мемлекеттің өз қызметтері мен міндеттерін орындау үшін қаржылық ресурстарда қажеттілікпен байланысты. Экономикалық қатынастардың даму процессінде салықтық формалары мен әдістері өзгертілді, өңделіп, мемлекеттің қажеттіліктері мен сұранымдарына бейімделген. Салықтар арқылы елдегі экономикалық процесстерді, мемлекет арасындағы, шаруашылық субъектілер мен халықтардың экономикалық қатынастарын реттеу жүргізіледі.

Салықтардың қызмет ету, оларды дұрыс есептеу мен төлетуді бақылау, сондай-ақ, салықтық құқықтық қатынастарды реттейтін заң актілері мемлекеттің ұлттық салықтық жүйесіне интегралданған.

Экономикалық және салықтық саясаттың құралы ретіндегі салықтық жүйе фискалды сенімді болу керек және мемлекет үшін оның әлеуметтік -экономикалық міндеттерді шешуді қамтамасыз етеді. Салықтық жүйенің қызмет етуі өндірістік және экономикалық қызметтің ынтасын кетірмеу керек. Сондай-ақ, Президент өзінің үндеуінде әлеуметтік-экономикалық және саяси аймақтардың маңызды және мерзімі жеткен сұрақтарды қамтыды. Өзінің сөз сөйлеуінде мемлекет басшысы халықаралық аренадағы Қазақстанның бәсеке қабілеттілік өсуін ынталандыратын айқын бағдарламаны жетілдірудің қажеттілігін көрсетті.

Нарықтық қатынастар жағдайында салық экономикалық түсінігі экономиканы мемлекеттік реттеудің негізгі қаржы-несие механизмі, ең маңызды реттеушілердің бірі болып табылады. Салық саясаты облысындағы негізгі бағыт: мемлекет пен салық төлеушілер арасындағы қатынастардың жаңа типін қалыптастыру басты негізде салық жүйесі арқылы жүзеге асырылады. Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі он жылдан астам уақыт бойы әрекет етуде және де осы уақытқа дейін қатаң сынаудың обьектісі болуын жалғастырып келеді. Еліміздің жеке салық қызметінің ұйымдасқан күніне бастағандығы он жыл ішінде біздің тәуелсіз мемлекетіміздің салық жүйесін қалыптастырып және оның, әрі қарай дамуына сәйкес біршама жұмыстар атқарылады. Қазақстан Республикасының «Бюджетке төленетін салықтар және басқа да міндеті төлемдер туралы» заңы 2002 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енді. Салықтық қатынастарды реттеу деңгейі тағы бір сатыға жоғарылады. Салықтың түрлері мен санының кемуі және оларды бюджетке төлеу механизмнің жеңілдетілуі жұмыс жағдайына жағымды әсер етті. Бірақ, салық салу механизмінің анық болмауы, көптеген жұмыскерлер қызметтерінің нақты болмауы салық төлеуден жалтаруға әкелді. Нарық жағданында акциз салығының төлеу шарттарының қалыптасуына байланысты заңдық және іс-тәжірибелік сұрақтарды зерттеудің жетіспеушілігі зерттелетін жұмыстың тақырыбын таңдауды айқындап, мақсатын және қарастырылатын сұрақтардың аясын анықтады.

Салықтардың экономикалық жаңа сатыдағы дамуының міндеттемелерімен жаңа кодекс салық қызметтерінің, оның нормаларын өз қалауларынша түсіндірулерінен қорғайтындай, әкімшілендіру сапасы мен салық төлеушілер мүдделері үйлесетіндей тікелей іс-әрекет ету заңы сипатына ие болуы қажет.

Бірақ, ең бастысы, ол экономиканың шикізаттық емес секторы әсіресе шағын және орта бизнес үшін жалпы салықтық ауыртпалықтардың төмендетілуін қарастыру керек. Бюджеттің күтілетін шығындарының орыны өндіруші сектордың экономикалық қайтарымын арттыру есебінен өтелуі тиіс.

Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Қазақстан Республикасының кодексінің жалпы бөлімнің 1- ші тарауының 8-ші бабында салық жүйесінің біртұтастығы принципі қарастырылған. Мұнда Қазақстан Республикасының салық жүйесі Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында барлық салық төлеушілерге қатысты біртұтас болып табылады.

Салықтардың нарықтық экономика жағдайында олардың қызметтерінің дамуынан мемлекеттің қауіпсіздігі мен оның саяси тұрақтылығы тәуелді.

Салықтық реттеу - салықтар саласындағы іс- шаралары жүйесін әзірленген экономикалық саясатқа сәйкес қоғам дамуының нақты кезеңдегі әлеуметтік -экономикалық және басқа мақсаттар мен міндеттеріне қарай жүргізеді.

Салық салу обьектісін бағалау дәрежесіне қарай салықтар нақты және жеке болып бөлінеді. Нақты салықтар - мүліктердің сыртқы белгісіне қарай, нақтылы табыстың түсуі есептелместен (жер салығы, мүлікке салынатын салық, құнды қағаздарға лынатын салық) салынады. Жеке салықтар жеке адамдар мен заемдарды мекемелердің қаражат жағдайына байланысты (пайдаға салынатын салық, табыс салығы, мұра немесе сыйға тартуға ауысқан мүліктерге салынатын салық) салынады.

Қазіргі экономикалық дағдарыстан әлі де құтыла алмай отырған еліміз үшін салық жүйесін жетілдіру, дамыту тақырыбы өте өзекті, маңызды және де керекті. Айта кету керек, 1995 жылы 24 сәуірде Президенттің Заң күші бар жарлығымен қабылданған «Салықтар және бюджетке төленетін басқа да төлемдер туралы» Салық Кодексі біздің еліміздің экономикасы үшін үлкен қызмет атқарды. Жалпы ішкі табыстың бүгінгі күні барлық ТМД елдерімен салыстырғанда жоғары деңгейде тұруы - соның айғағы. Шетел инвестициялары біздің экономикаға келтіру және бағыттау бағдарламалары салық заңдылығымен айтылып жатқанын айту керек. Жалпы қарап отырсақ, салық кодексінің әлемдік стандартқа сай болуы - шетелдік инвестицияның біздің елге келуіне көп әсер беруі. Біздің салық жүйеміздің жоғары деңгейде көріне білгені елімізге көп пайда келтіреді.

Дипломдық жұмыстың маңыздылығы салықтардың ең басты атқаратын қызметі, ол әлбетте мемлекеттік реттеу болып табылатындығын дәлелдеу қажеттілігінің бар болуында болып отыр. Мыңдаған жылдар өтсе де салықтар мемлекеттің экономикалық даму мен бірге жетіліп өзінің мемлекеттік маңызын жоғарылатып келеді. Салықтардың мақсаты кәсіпорынға салық салу арқылы оның болашағына жол ашу және қоғамның ажырамас бір бөлігі болып былады.

Дипломдық жұмыстың мақсаты - нарықтық экономика жағдайында экономиканы салықтық реттеудің жүзеге асырылуын зерттеу мен оны жетілдіру болып табылады.

Бұл дипломдық жұмыстың мақсатына жету үшін келесі міндеттер шешілді:

салықтардың мемлекеттік реттеу құралы ретінде теориялық негіздері қарастырылды;
Қазақстан Республикасының бюджетіне түсетін салық түрлеріне және басқа да түсімдерінің орындалуына талдау жасалды;
экономиканы реттеу құралы ретіндегі салықтың ролін жетілдіру бағыттары ұсынылды.

Дипломдық жұмыстың объектісіне Қазақстан Республикасы Қарағанды облысы бойынша, Қазыбек би ауданы бойынша Салық комитеті жатқызылды.

Практикалық жағынан салықтық көрсеткіштер бойынша салықтың экономикалық реттеу құралы ретінде зерттелуі ескерілді.

Дипломдық жұмысты жазудың әдістемелік негізі болып салықтық және бюджеттік саясат облысындағы Қазақстан Республикасының заңдық және нормативтік актілері, отандық және шетел ғалым-экономистерінің монографиялары мен оқулықтары, кезекті басылым мақалалары, статистика мәліметтері, Қазақстан Республикасы Қаржы Министрлігінің есеп беру мәліметтері табылады.

Дипломдық жұмыс құрылымы кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 Салықтар мемлекеттік реттеу құралы ретінде

1. 1 Салықтардың экономикалық мазмұны мен түрлері

Кез келген мемлекет салықтарсыз өмір сүре алмайды, өйткені өзінің аппаратын ұстау үшін және өзінің қызметтерін жүзеге асырғанда пайда болатын шығындарды жабуы үшін ақшасы болуы шарт. Сонымен қатар ақша материалдық өндірістің өнімі болып табылады, бірақ мемлекеттік қызмет өз табиғатында әр түрлі басқарушылық қызметпен айналысатын мұнда қатыспайды. Басқа сөзбен айтсақ, мемлекеттік қызметтердің нақты еңбегі барлық мемлекеттік ақппараттың қызметі сияқты, бөлек қарастырылады, бірақ та айқын құны ретінде ақша көрінетін өнім өндірілмейді. Енді мемлекет ақшаны басқа жақтан іздеуге мәжбүр.

Мемлекетті қамтамасыз ету үшін қажетті, ақша қаражаттарын шоғырландыру және мемлекеттік ақша қорларын құру деп аталатын элементті және оның қаржылық қызметін ұстап тұру үшін мемлекетке ақша табу қажет. Мемлекет өзіне қажет ақша қаражаттарын әр түрлі жолмен табады. Бір жағдайда оның иесінің ерікті түрде беруіне негізделген әдісті қолданады. Бұл әдістің классикалық үлгісіне мемлекеттік қарыздарды жатқызуға болады. Келесі жағдайда мемлекет өзіне қажет ақшаны табу үшін мәжбүрлеп алу әдісін қолданады. Мұның классикалық үлгісіне салықтар жатады.

Сонымен, салықтардың бiрiншi рет пайда болуына қоғамның небiр мүдделерiн қанағаттандыруға ұжымдық мұқтаж әсер еттi. Салықтар осында түрiнде көп уақыт бойы бар болды. 1818 жылы Ресейдi орналастыру мәселесiмен айналысқан декабрист Н. И. Тургенев былай деп жазды: «Салықтар қоғамның немесе мемлекеттiң мақсатқа қол жеткiзуiнiң құралы болды, яғни адамдардың өз ойлаған мақсаттарына қол жеткiзу құралы болды. Адамдар қоғамға қосыла отырып және үкiметке жоғары өкiметтi бере отырып оларға сондай-ақ салықтарды талап ету құқын бердi» [1, 20] .

Ұзақ уақыт iшiнде адамдар салықты объективтiк қажеттiлiк деп бiлдi. Тек ХҮ ғасырдың басынан бастап, ғалымдар ақша қатынастарының жүйесiн және мемлекеттiң экономикалық негiзi мен экономикалық функцияларын зерттей бастаған кезде ғана салықтарды түсiнудiң бiрiншi әрекеттерi пайда бола бастады.

Ақшалай қатынастардың проблемаларымен айналысатын ғылымның осы бiр саласы «қаржы» атауын алды. Бұл термин латынның financia сөзiнен пайда болды, ол «ақшалай төлем» деген мағынаны бiлдiредi. Мемлекеттiк кiрiстердiң негiзгi көзi зерттеулердiң негiзгi мәнi болып табылды. Сол уақыттың барлық жұмыстарында мемлекеттiк табыстың негiзгi көзi ретiнде салықтар бөлiндi. Салықтарды зерттеуге арнайы арналған көптеген жұмыстар пайда болды. Оның iшiнде назар аударатын кардинал А. Ришельенiң «Саяси мұра» деген жұмысы, ол жұмыста салық салу принциптерiн негiздеу әрекетi жасалған.

Осы кезде А. Монкретьен бiрiншi рет мемлекет мүддесiнен емес, керiсiнше халық шаруашылығы мен салық төлекшiлердiң мүддесiнен шыға отырып салық реформасы туралы мәселеге көз салды. Осы Монкретьен алғашқы рет мүлiктiк кадастр негiзiнде кiрiс салығының жаңа нысанын ұсынды, яғни халық көпшiлiгiнiң мүддесiнен шыға отырып салықтың прогресивтiк мағынасын ұсынды [2, 14] .

Салық жүйесiне деген осындай көзқарас ХҮIIғ. салық теориясы жөнiндегi зерттеуде тереңдетiлiп берiлдi. У. Петти Монкретьеннiң салықтардың прогрессивтiгi туралы ойын одан әрi өрiстете отырып табыстан ғана емес, атаққа да тәуелдi қылып қойды. «Халық мемлекеттiк шығынды олардың үлесiне және мүддесiне ғана сәйкестiре отырып, яғни олардың мүлiгi мен байлығына сәйкес жабуға қатысуы керек» деп айтқан болатын. У. Петтидiң «Салықтар мен алымдар туралы трактат» жөнiндегi жұмысында салықтардың теориясына жүйелi қарау керектiгi көрсетiлiп және салықтарды салу (жанама салық салу) механизмi зерттелдi.

У. Петти былай деп жазған болатын: «жер салығы тұтыну үшiн бiркелкi емес өндiрiлiп алынатын акциз болыр қалуда, оны көбiнесе аз шағымданатындар ғана көтередi».

Меркантилизм кезiнде салықтарды зерттеу Х. Юсти мен С. Вобланның жұмыстарында ерекше көрсетiлген. Юсти алғашқы рет салық салу принципiн негiздеуге әрекет жасады. Жақсы салықтарға ол мыналарды жатқызды:

- төлеуге шамасы бар азаматтар;

- бiркелкiлер;

- азаматтар мен мемлекеттiң әл-ауқатына зиян келтiрмейдi;

- өндiрiп алу үшiн қолайлы;

- аталмыш мемлекеттiк басқару сипаты мен экономикалық жағдайларына сәйкес келедi [2, 13] .

Меркантелистердiң iлiмiне негiзделе отырып және оны одан әрi дамыта отырып физиократтар бiрiншi болып салықтарды тiкелей және жанама салықтарға жiктедi. Физиократтар тiкелей салық ретiнде тек жер салығын бөлдi.

ХҮIIIғ. аяғында - ХIХғ. басында мемлекеттiк табыстардың теориясының негiзгi концепциясында салықтарды мемлекет қызметтерi (жеке басын қорғау, меншiктi және мемлекеттi қорғау) үшiн төлеу деген мағына берiлдi

ХҮIIIғ. аяғында буржуазия революциясын басынан өткiзген мемлекеттерде практикаға салықтардың жалпылық, олардың пропорционалдық принципi ендi. Сол уақыт салығының теориясын дамыту классикалық қаржы мектебiн құрумен байланысты болды, оның негiзiнде классикалық саяси экономика болды. А. Смиттiң «Халық байлығының табиғаты мен себептерi туралы зерттеулер» кiтабы сол кезеңнiң едәуiр маңызды қаржы шығармасы болды (1776ж. )

Салық дегеніміз - белгілі бір мерзімде және белгілі бір көлемде алынатын, заң бойынша қарастырылған міндетті төлемдер.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетінде салықтардың меншікті салмағы 70 пайызын құрайды.

Салықты материалдық тұрғыдан алғанда - бұл, салық төлеушінің белгілі бір мерзімде және белгіленген тәртіпте мемлекетке беретін белгілі бір ақша сомасы болып табылады (салық натуралдық тұрғыда материалдық құндылық болып саналады) .

Салықтың материалдық белгісі - салық төлеуші белгілі бір соманы мемлекетке міндеті түрде беруі болып келеді.

Материалдық салықтық қатынастар - ақшалай қатынастар, өйткені ол ақша қаржыларының салық төлеушіден мемлекеттік ақша қорларына жылжуы дегенді білдіреді.

Салық материалдық тұрғыда белгілі бір ақша сомасын (ақшалай нысанда) немесе салық төлеушілердің мемлекетке беруі тиіс белгілі бір заттардың санын (натуралдық заттай нысанды) білдіреді.

Сонымен, салықтардың мазмұны мынадай:

- материалдық категория жағынан - бұл белгілі бір ақша сомасы болса;

- экономикалық категория ретінде - бұл мемлекеттің табысы;

- зандық категория жағынан, бұл заң жүзінде белгіленген міндеттеме болып табылады.

Салықтың экономикалық белгілері ретінде келесі көрсетілгендерді атауға болады:

1. Салық - мемлекетке тиесілі қоғамдық жиынтық өнімді бөледі.

Мемлекеттік аппарат мемлекетке тиесілі ақша сомасын өндірмейді. Сондықтан мемлекет жеке және заңды тұлғаларға салық салу арқылы қажетті соманы өндіріп алып отырады. Экономикалық сипаттамасы мемлекет салықты белгілеу және өндіріп алу арқылы өндірілген қоғамдық жиынтық өнімнің бір бөлігін өзіне тиесілі сома ретінде айналдырып алады. Бұл жерде салық қатынасы бөлуші сипатта болады.

2. Салық - ақшалай нысанда төленеді.

Натуралдық нысанда төленуі де мүмкін. Мәселен, ауыл шаруашылығы саласында жиналған өнімнің бір бөлігі салық ретінде төленеді. Салық кодексінде салық ақшалай нысанда төленуі тиіс деп атап көрсетілген.

3. Салық - қайтарылмайтын төлем болып табылады.

Салықты төлеген кезде ақша тек бір бағытта ғана қозғалады, яғни салық төлеушіден мемлекетке бағытталады. Мұның қайтарымды төлемдерден (мысалы, мемлекеттік қарыз) айырмашылығы:

Біріншіден , ақша салық төлеушілерден мемлекетке қарай қозғалады;

Екіншіден, кері қайтады, яғни мемлекеттен салық төлеушілерге бағытталады (қайтарылады) .

Ал, қайтарымсыздық дегеніміз - ақшаны мерзімсіз алуды білдіреді, яғни ол соманың қашан қайтатыны белгісіз.

4. Салық- баламасыз сипатта болады.

Салық құнның ақшалай нысанда бір бағытта қозғалысын айқындайды, төлеген салыққа қарсы тауар түрінде болса да қозғалыс жоқ. Толығырақ айтқанда, салық қандай да бір тауарға, немесе мемлекеттік қызметке төлем болып есептелмейді, яғни ақшаның өтеусіз алынуын көрсетеді. Сондықтан, салық - баламасыз төлем болып табылады.

5. Салықты төлеген кезде меншік нысандары айқындалады.

Салықты төлеген кезде меншік нысандары ақша қаражаттарына, немесе материалдық құндылықтарда жеке меншіктен мемлекеттік меншікке өтеді (ауысады) . Анығын айтқанда, салық салу мемлекетке тиесілі меншіктерді иеліктен шығарады, ал меншік иелері арасындағы туындайтын салық қатынастарында мемлекет жеке меншіктен мемлекеттік меншікке салық төлемдерінде меншік құқықтарын өзгерте алады.

6. Салық - тұрақты экономикалық қатынас туғызады.

Салықты белгілеуде тұрақты салық қатынастары пайда болады. Тұрақтылықты мынадан байқауға болады, яғни салық жеке түрде емес, нормативті құқықтық актілермен белгіленеді. Мәселен, бір тұлғаның нақты салық салу объектісі бар болса, ол салық міндеттемелерін орындаушы болып табылады. Салық қатынастарының тұрақтылығы салық төлеу арқылы жүйелі төлемдерге алып бармауы тиіс. Кейбір салықтарда салық төлеушілер үшін салық төлеу жеке төлемдік сипатта болады (мысалы, мүлік салығын жеке азаматтар жылына бір рет төлейді) немесе кейде кенеттен салық төлеу сипаты пайда болады (мәселен, ойламаған жерден жасаған жұмысына жалақы алады) .

Азаматтардың мүлік салығын төлеген кезде, оның салық қатынастары қысқартылмайды, қайта салық төлеушілердің ағымдағы кезеңде төлеген салықтарымен қоса, келесі салық кезеңдерінде де салық төлеуге міндетті болады. Бұл процесс салық төлеушілердің меншік иесі ретінде құқынан айырылғанға дейін жалғасын таба береді [3, 20] .

Сонымен қатар, салықтың құқықтық бірнеше белгілері бар, атап айтқанда:

1. Салықты тек мемлекет қана белгілейді.

Мемлекеттік органның ешбірі салықты бекітуге және енгізуге құқығы жоқ. Салық - бұл мемлекеттің белгіленімі болып саналады. Салық - осы белгісі арқылы басқа да міндетті төлемдерден ерекшеленеді. Сондықтан, көптеген мемлекеттің салық заңдылықтарында салықты былайша қарастырады: біріншіден, салықты уәкілдік берілген мемлекеттік орган ғана бекіте алады; екіншіден, салықты белгілеу белгілі бір заң немесе нормативтік-құқықтық актілермен қатаң түрде жүзеге асырылады; үшіншіден, осы қабалданған құқықтық акт белгілі бір тәртіпке сәйкес жүргізіледі.

2. Салық құқықтық нысанда жүзеге асады.

Мемлекет салықты бекіту және енгізу үшін құқықтық акт қабылдайды. Мемлекеттің салық қызметін жүзеге асырудағы негізгі әдісі болып нормативті актілерді шығару табылады. Салықтың құқықтық негізі ретінде - мемлекет шығарған нормативті акт қабылданады. Салық элементтері және салық салудың шарттары осы құқықтық актіге сәйкес белгіленеді, өзгертіледі және жүзеге асырылады.

3. Салық мемлекеттің бір жақты белгіленімі болып табылады.

Салық ұлт (халық, қоғам, азамат) және мемлекет арасындағы еркін түрде келісілген келісімнен кейін пайда болады. Мемлекет салықты белгілеуде барлық салық төлеушілермен келісімге келмейді, яғни олардың белгілі бір топтарымен немесе өкілдерімен ғана келісімге келуі мүмкін. Кейбір кездерде салықтық сувернитет жүзеге асырылады. Салықтың суверенитет (егемендік ) - мемлекеттің өзінің аймағындағы кейбір салық түрлерін кез келген мөлшерде өзгертуге және салық салу объектілерін белгілеуге, салық саясатын жүзеге асыруға құқы бар.

4. Салықты белгілеу арқылы салық міндеттемесі туындайды.

Қабылданған құқықтық акт негізінде белгіленген салық жеке және заңды тұлғаларға салық төлеуші ретінде салық міндеттемелерін жүктейді. Салық төлеуші тұлғалар салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеуге міндетті болып саналады. Белгіленген салық заңды салық міндеттемесін туғызады.

Қазақстан Республикасының Салық кодексінде салық міндеттемесіне былайша түсініктеме берілген: "Салық төлеушінің салық заңдарына сәйкес мемлекет алдында туындаған міндеттемесі салық міндеттемесі деп танылады, оған сәйкес салық төлеуші салық органына тіркеу есебіне тұруға, салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді айқындауға, салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді есептеуге, салық есептілігін жасауға, оны белгіленген мерзімде табыс етуге, салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді төлеуге міндетті".

5. Салық мәжбүрлеме сипатта болады.

Салықтың мәжбүрлеме сипаты 3 кезеңде байқалады:

бірінші кезең, мемлекет салықты салық төлеушілердің еркінен тыс белгілейді және енгізеді, яғни мәжбүрлі түрде;
екінші кезең, салықты төлеген кезде салық төлеуші өзінің меншігінің бір бөлігінен мәжбүрлі түрде айырылып отырады;
үшінші кезең, салық төлеуші өзінің салық міндеттемелерін орындамаған жағдайда, мемлекет бересілі соманы мәжбүрлі түрде өндіріп алады.

6. Салық төлеу арқылы ақшаны алу құқықтық сипатта жүзеге асырылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.