Ана туралы әңгімелер циклі

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 73 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

Кіріспе . . . 3

1 Ғабит Мүсірепов прозасының зерттелу тарихы . . . 6

2 Драматургиядағы Ғабит Мүсіреповтің

суреткерлік ерекшелігі . . . 36

3 Ғабит Мүсірепов және әдебиеттану ғылымы мен өнерінің мәселелері . . . 48

Қорытынды . . . 69

Пайдаланылған әдебиет . . . 73

КІРІСПЕ

Зерттеу тақырыбының өзектілігі . Қазіргі қазақ әдебиеті барлық жанры кемелденіп өскен, одақтық, қала берді дүниежүзілік мәні бар әдебиетке айналды. Бірнеше ондаған жылдар ішінде көптеген идеялық, көркемдік табыстарға жетті. Төңкерістен бұрын, негізінде, ауыз әдебиеті ғана дамыса, бұл күнде прозаның да, драматургияның да, поэзияның да тамаша туындылары дүниеге келіп отыр. Әдебиеттану ғылымы мен әдебиет сынының да жетістіктері мол.

Қазақ кеңес әдебиетінің осындай үлкен профессионалдық биікке көтерілуіне елеулі үлес қосқан жазушылардың бірі - Социалистік Еңбек Ері, Қазақ ССР-нің Халық жазушысы Ғ. М. Мүсірепов. Ол 60 жылға жуық уақыт ішінде әдебиеттің түрлі жанрында бағалы еңбек етіп келді. Көрнекті прозаик, талантты драматург, жалынды публицист, қоғам қайраткері Ғ. Мүсіреповтің еңбегін жұртшылық жоғары бағалайды. Оның творчествосы туралы 60-жылдары жарық көрген «Қазақ совет әдебиеті тарихының очеркінде» былай делінген: «Ғ. Мүсірепов - қазақ кеңес әдебиетінің көрнекті өкілдерінің бірі. Әдебиетте 60 жылға тарта еңбегінің ішінде Ғ. Мүсіреповтің қаламынан туған пъесалары, әңгімелері мен романдары кеңестік дәуірдегі қазақ мәдениетінен елеулі орын алады».

Жазушы шығармалары туралы орыс әдебиетінің белгілі қайраткерлері де әр кезде терең мәнді пікірлер айтқан.

Ғ. Мүсіреповтің шығармашылығы туралы қазақ кеңес әдебиеттану ғылымында көптеген пікірлер берілген, талдаулар жасалған. Жазушының «Тулаған толқында» атты шығармасына алғашқы сынның бірі XX ғасырдың басында жариялана бастаған. Содан бері қарай әр кезеңде Ғ. Мүсірепов шығармашылығы үздіксіз сөз болып, әдеби сынның ілтипатына бөленіп келеді.

Жазушының шығармашылық жолы мен суреткерлік диапазонын танытуда бұл аталған еңбектердің қай-қайсысында да болмасын бағалы пікірлер айтылған. Түрлі проблемаларға арналған жекелеген диссертациялар, зерттеу таныстыру мақалалары және бір төбе. Бұларда Ғ. Мүсірепов шығармашылығының сан қыры, стильдік жағынан өзіне ғана тән ерекшеліктері, характер сомдауы, оқиға іріктеу, оны құру шеберліктері, өмір шындығынан көркемдік шындық жасау ұсталығы, тіл байлығы т. б. жайында біршама-ақ сөз болған.

Суреткер ретінде халқымызға жақсы танылған Ғ. Мүсірепов публицистиканың да майталман шебері. Оның қолынан көптеген өміршең очерктер, жалынды пафосқа толы мақалалар шыққан. Ол өмірдің күн тәртібінде тұрған көкейкесті мәселелеріне дер кезінде үн қосып отырды. Шаруашылықтың да, мәдени өмірдің де проблемалық жайлары әрдайым жазушы назарынан тыс қалған емес.

Мұның үстіне Ғ. Мүсіреповтің әр кездерде маңызды жиналыстарда жасалған баяндамалары, газет-журнал беттерінде басылған сын мақалалары қосылғанда, оның талантының жан-жақтылығы таныла түседі. Ғ. Мүсірепов әдебиеттану мен әдебиет сынының келелі мәселелерін ертеден-ақ көтеріп келді. Ол белгілі проблемалар жөнінде дисскусия -айтыстарға да қатысып отырды. Оның беделді пікірлері, парасатты пайымдаулары әр кезде құрметпен ілтипатқа алынды.

Осыншама қиын да қыруар еңбектерінің үстіне Ғ. Мүсірепов үлкен қоғамдық жұмыстарды қоса алып жүрді. Қазақ ССР Ғылым академиясының академигі ретінде де ол талай келелі, кәделі жиындарға қатысып пікір айтты. Ғ. Мүсірепов - Бүкілодақтық әдебиет қозғалысына да ықпал жасаған адамдардың бірі. Халық оның осы аса зор еңбектерін бағалап, оны еліміздің ең жоғарғы органы - Жоғарғы Советке бірнеше рет депутат етіп те сайлады.

Ғ. Мүсіреповтің аудармашылық өнері мен тәжірбиесі де көп үлгі. Ол орыстың және шетел драматургиясының таңдаулы нұсқаларын, көптеген прозалық шығармаларды қазақ тіліне аударады. Оның аудармалары дәлдігімен, көркемдігімен ерекшеленеді.

шығармашылығына ерекше көңіл қойып тоқталып өтетіндігі осындай себептерге байланысты.

Ғ. Мүсіреповтің шығармашылығы хақында айтылатын пікірлер мен зерттеулер түгелденіп бітті десек, жаңсақ кеткен болар едік. Осы кезге дейін Ғ. Мүсірепов туралы бірталай зерттеулердің, көптеген мақалалардың жарияланғанына қарамастан, жазушы творчествосының кейбір тұстары мен қырлары әлі де болса жеткілікті сөз болмаған. Ғ. Мүсіреповтің прозасын талдауға кірісерде біз осы жағдайларды есте тұттық.

Жазушы Ғ. Мүсірепов те қазақ қаламгерлерінің сапына әдебиетіміздің осы алғашқы қалыптасу дәуірінде, 20-жылдардың аяқ кезінде келіп қосылған.

Қазақ әдебиеттануындағы Ғ. Мүсіреповтің әдеби және ғылыми мұрасын зерттеудегі әр жылдар ізденістер арнасы ғабиттану ілімінің қалыптасу және даму жолдарын айқын аңғартады. Сондықтан да Ғабиттануды ұлттық әдебиеттанудағы абайтану, шоқантану, ахметтану, мұхтартану, сәбиттану ілімдері сияқты жеке арнада қарастыру қажеттілігі туындайтыны заңды.

Ғ. Мүсірепов ұлттық сөз өнерінің көркемдік кемелденуіне және әдебиеттану ғылымының қалыптасуына да өзіндік үлес қосқаны мәлім. Мұның өзі ғабиттанудың қалыптасуын екі арнада, атап айтқанда, қаламгер шығармашылығының /проза, драматургия/ және ғылыми, сын зерттеулерінің қарастырылуы тұрғысынан байыптауға мүмкіндік береді.

Әдебиеттануда сөз өнеріндегі айтулы қаламгердің, белгілі сыншы, әдебиетшінің, әдеби ғылыми мұрасын қарастыру сыни рецензиялық мақаладан басталып, шығармашылық портрет тұрғысынан сараланып, монографиялық сипаттағы зерттеуге ұласатыны белгілі. Бұл тұрғыдағы ғылыми-зерттеушілік ізденіс ғабиттануға да тән.

Зерттеу нысаны. Ғ. Мүсіреповтің прозасы, очерктері мен драмалық шығармалары, әдеби сын зерттеу еңбектері.

Диплом жұмысының мақсаты мен міндеті. Жұмыстың негізгі мақсаты - Ғабиттану ғылымының тарихы пәнінің жоғары оқу орындарында оқыту қажеттілігін анықтау, авторлық ұстанымды ғылыми тұрғыдан талдау. Осы мақсатқа жету үшін зерттеу жұмысына мынадай нақты міндеттер қойылды:

Ғабиттану ғылымының тарихын зерттеу;
Ғабит Мүсірепов шығармаларына идеялық-тақырыптық талдау жасау;
Сыни еңбекте бағалануын зерделеу.

Диплом жұмысының дереккөздері. Қазақ және орыс ғалымдары мен зерттеушілерінің теориялық, жалпы типологиялық еңбектері пайдаланылды.

Қазақ әдебиеттанушылары М. Базарбаев, М. Қаратаев, Н. Ғабдулин, Р. Бердібай, З. Ахметов, Т. Ахтанов, Т. Нұртазин, З. Қабдолов, С. Қирабаев, Р. Нұрғали, Х. Әдібаев, М. Бекбергенов, Ш. Елеукенов, Б. Шалабаев, Ә. Нарымбетов, З. Бисенғали, Б. Әбдіғазиұлы, Б. Майтанов, Т. Есембеков, С. Әшімханова, сол сияқты орыс әдебиеттанушылары Е. Лизунова, З. Кедрина, Л. Климович, С. Марков, Б. Рунин, О. Мацкевич т. б. ғалымдардың ғылыми-теориялық еңбектері, пікірлері басшылыққа алынып, Ғабит Мүсірепов мұрасы әдеби-теориялық тұрғыдан қарастырылды.

Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы. Ғабиттанудың қалыптасу, даму, өркендеу кезеңдері қамтылып, қаламгер шығармашылығы жан-жақты талданады, қазақ әдебиеті мен өнеріндегі ғабиттанудың өзіндік орны сарапталып көрсетіледі.

Зерттеу жұмысының практикалық маңызы. Аталмыш жұмыстың нәтижесін қазақ әдебиетінің тарихы курсында, Ғабиттану элективті пәнін оқыту барысында көмекші құрал ретінде қолдануға болады.

Қорғауға ұсынылатын тұжырымдар.

- Ғ. Мүсіреповтің әдеби мұрасы - қазақ халқының тарихын, оның

басынан өткерген қилы кезеңдерді тануда үлкен мәнге ие болып табылатын құнды қазына;

Ғ. Мүсірепов меңгерген тақырыптар, қозғаған әлеуметтік, рухани өмірімізге қатысты мәселелер оның шығармаларында терең көркемдік шешімін тапқан;
Ғ. Мүсірепов - ұлттық сөз өнерінің көркемдік кемелденуіне және әдебиеттану ғылымының қалыптасуына өзіндік үлес қосқан қаламгер;
Ғабиттануды ұлттық әдебиеттанудағы абайтану, шоқантану, ахметтану, мағжантану, мұхтартану, сәкентану, сәбиттану ілімдері сияқты жеке арнада қарастыру қажеттілігі туындайтыны заңды.

Зерттеу әдістері. Дипломдық жұмысты жазу барысында салыстырмалы талдау, тұжырымдау, жүйелілік, сараптама, сипаттама, жинақтау әдістері пайдаланылды.

Жұмыстың құрылымы. Зерттеу жұмысы кіріспеден, негізгі үш тараудан, қорытынды және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

1 ҒАБИТ МҮСІРЕПОВ ПРОЗАСЫНЫҢ ЗЕРТТЕЛУ ТАРИХЫ

Ғ. Мүсірепов мұрасының ішкі табиғатын, өрі мен ылдиын, тарихи - өркениеттік динамикасын, танымдық күш - қуатын, тіпті композициялық құрылымының астарын ұғыну және соларды біліктілікпен - зерттеу объектісіне айналдыру оқырман мен ғалымнан белгілі даярлықты талап етіп қана қоймайды, олардың әрқайсысын кемелдендіре түседі [ 1, 180 б. ] .

Сөз арасында тоқтала кетейік, шығармалары арқылы тарих тұңғиығына еркін бойлаған жазушының өзі де Отандық және әлемдік тарихи үрдістерден мол хабардар болатын. Бұған «Күнделігінде» әр жылдары өзі үшін жүйелеген сақтар, үйсіндер, қаңлылар, байырғы түркілер, қыпшақтар, қытайлар, славяндар, моңғолдар, қайта өрлеу дәуірі, ислам діні жайлы ойтүйіндері мен деректері айғақ бола алады. «Қазақ халқы, - деп жазған екен «Күнделігінде», - 12-13 ғасырдың ішінде Қытайдың солтүстік шығысынан бастап Днепрға дейін көшіп жүрді. Батыс түрік, Шығыс түрік, Алтын Орда, Ақ Орда, Көк Ордалардың бәрінде де болды . . . Әр тұста жайылып жүріп, бағына жүріп, алыстай жүріп, табыла жүріп, тілдерін бұзбаған, әндерін бұзбаған, әдет-ғұрпын бұзбаған т. т . . . не үшін қазақ осы күнге дейін ұлт болмады дейміз? Қате де обал». Бұл жерде қазақ этносының түпкілікті қалыптасуы, партиялық құжаттарда тәптіштегендей, социализм тұсы емес, 14-15 ғасырлардан да әріде жатыр деген методологиялық тұжырымының бүгінгі күнде де мейілінше өзекті болып отырғанын айта кеткеніміздің еш артықтығы жоқ [ 1, 181 б. ] .

Ғ. Мүсірепов шығармаларының негізгі тарихи мәні, біздің ойымызша, асқан суреткерлік шеберлікпен Қазақ елін, жерін, қазақ ұл-қыздарын, азаматтарын, яғни қазақ әлемін, біріншіден қазақтардың өзіне, екіншіден, алыс-жақын шетелдіктерге мейлінше дәл әрі әділ таныта алғанында. Ұлттың перзенті бола алу оңай шаруа емес. Ал оның әдеби - көркем баяншысы биігіне көтерілу тұлғалардың ғана маңдайына жазылған. Міне, осынау ұлы міндетті орындап шығу үшін Ғабит табиғат бойына берген бар қасиетті, түстеп айтар болсақ, жеті қасиетті - білім, ой, тіл, ар-ұят, намыс, ерлік, тәкаппарлық, табандылық - өмірінің ақырына дейін қолынан қаламы түскенше сарқа пайдаланды, нысанды байрағындай қастерлеп өтті. Жазушы шығармасындағы қандай ғана қазақ қаһарманын, оның ауылын, даласын, табиғатын, күйінішін, сүйінішін, жүріс-тұрысын, ойын-күлкісін, әзіл-қалжыңын алмаңыз, өз қандасыңызды, тіпті күнде көріп жүрген танысыңызды, ортаңызды, мәнді болмыс - бітіміңізді танисыз. Жақсылығына қуанасыз, жаманшылығынан жерисіз. Және бұлар сүреңсіз, мызғымастай қатып қалған, әрекетсіз, бейтарап кейіпкерлер мен бояулар емес, бірін-бірі толықтырып, шырайландырып жіберетін, Абай айтқандай, тілге жеңіл, жүрекке жылы, айналасы теп-тегіс жұмыр дүниелер, өңшең сыңғырлаған үйлесім. Суреткерлік таным мен шеберліктің іргетасы іспетті осынау қағидаларға сүйенгенін Ғабеңнің өзі де жасырмайды. Ұлпан бейнесін ашуға бағышталған ізденістерін қорытындылағанда былай деп жазған екен: «Әрбір жазушының ойында әр кезде өзімен бірге жасасып толыға түскен бейнелері болу керек. Менің ойымда Ұлпан 40 жыл бірге жасап жүрді. Мен ол бейнені әр қырынан көрсетуге тырыстым - ойы, сезімі, сырт суреті, жас кезі, есейген кезі, мінезі, мейірімі т. т . . . Мен сиқырға бара алмадым, кәдуілгі тірі әйел бейнесін жасамақ болдым» [ 1, 181 б. ] .

Ғабеңнің ұлылығы, шығармаларының тарихи мәні - тірі, шынайы қазақ бейнесін, қазақ әлемін сомдағанында. Туындыларында ұлтымыздың тағдырына ізін қалдырып, санасына таңба салған тарихи өзгерістердің мәні тақырып кезеңіне сай әлеуметтік құрылымының түрлі сатыларында тұрған субъектілер әлемдік өркениеттегі қазақ қоғамының алар үлесі мен орнының қасиеті, парқы, мәртебесі өзгеге де жақын тарта беретіні ақиқат. Атақты жазушы М. Шолохов сырт жерде кездескенде қазақстандық әріптестерімен «қазақтарым, достарым» деп қауышады екен. Ғ. Мүсірепов шығармаларымен де барша оқырман осы сезіммен табысып жатады.

Жазушы қазақ баласының басынан өткен килы қауып-қатерді нағыз азапты ауыр сынақ дей отырып, ыстыққа күйген, суыққа тоңған халқымыз болашаққа, жақсы күндерге сенімін, құлшынысын жоғалпағанын өткеннен алған сыбағасы, еншісі ғана емес, ертеңі үшін де пайдасы шексіз асыл қазына ретінде қабылдауды ұсынады. Көркем сөз сиқыршысы Ғ. Мүсірепов қазақты қазаққа, алыс-жақынға таныстырумен қатар, өз тілімен айтсақ, «сонша быт-шыт болған кездері бола тұрса да . . . халықтың беті «хош, есен болға» бұрылып кетпегеннің себебіне үңілген үлкен ой иесі. Бұл орайда ол екі методологиялық пайымдауға айрықша жүгінгенін байқаймыз. Бірі - байырғы заманнан күні кешеге дейін қазақ даласын мекендеген тайпалар мен этностардың мәдени-рухани сабақтастығы мен тұтастығының бұзылмағанын, екіншісі - ұрпақтар жалғастығының алтын діңгегі әйел затын қадірлей де қастерлей білудің маңыздылығын таным принципі биігіне көтеруі. Жазушы шығармаларына ден қойғанда, «Қозы Көрпеш - Баян сұлу» дәуірінен «Амангелді» заманына дейін Еуразияның сайын даласында бірыңғай шаруашылық - мәдени тип өмір сүріп келгенін алға тартатынын байқау қиын емес. Оның өзегін көшпелілілер өркениеті құрады. Ал осы өркениеттің 20 ғасыр барысында күрт өзгеруін, сондай-ақ бумеранг принципімен мәдени-рухани сабақтастыққа тигізген әсерін социалистік құрылыс, әсіресе ұжымдастыру тақырыбына арналған шығармаларында ашқан. Дәстүрлі қоғамдағы қазақ пен колхозды ауылдағы қазақтың арғы тегі ортақ бола тұра, замана пәрменімен бір-бірінен алшақтай бастағанын суреттейтін түйінді 1935 жылы жарияланған «Түннел» повесінен қысқаша үзіндімен айғақтасақ: «Биыл ғана салынып біткен көк төбелі үлкен клубқа колхозшылардың алды жинала бастады. Кәрі-құртаңдар бүрсеңдеп ішке кірді де, жастар есік алдында күрес салды. Тракторшы палуан Шәріп қидай сыпырып бәрін жығып жүр

Ия, Ленин бабам! Әуп! - деп көтеріп алады да, иіріп-иіріп лақтырып жібереді. Жығылған жігіттер қарға бір аунап, ыржиып ұра келеді. Төстектеу ғана, жауырыны жап-жалпақ Ырысбай тракторшы шыға келіп, Шәріптің жағасынан ұстай алды да:

- Ия, Сталин бабам ! - деді.

- Қой, әй! Қой, әй! Ленин мен Сталинді біріне -бірін қарсы қойып сыйынуға бола ма екен!? Өзің қарашы, қараңғы екенсің ғой! - деп, Шәріп күреспеді. Ырысбай да ұялып тоқтай қалды:

- Қарсы қойғандық па екен? Қарсы қойғандық па екен? Ойын емес пе, әшейін?- деп кейін шегінді [ 1, 182 б. ] .

Осы бір кішкене оқиғаның өзінен-ақ колхозшы қазақтың ескі әруаққа сыйынуды әлдеқашан тастағандығы, Ленин мен Сталин көсемдерін қалай құрметтейтіндіктері айқын көрініп тұрды. Қаз дауысты Қазыбекті қара палуан Жәнібекке қарсы қойып, сыйына беретін қазақ Ленин мен Сталинді ойнап та қарсы қоюға болмайтынын әбден ұғынған». Рас, Ғабеңнің кейінгі шығармаларында кеңестік эксперименттердің екінші дәстүрлі мәдени-рухани үрдістерді табиғи желісінен айырғаны соншалықты саясаттанған, идеологияланған мазмұн мен формада суреттелмейді. Дегенмен, жағымды өзгерістер әкелген социализмнің өзі адамдар жанына, сезімі мен жүрегіне ауыр жара салғаны жазушының назарынан тыс қалмаған. Әлеуметтік әділеттілік бұзылған қоғамда, табиғи ырғақта дамуынан айрылған елде заңсыздықтың, жүгенсіздіктің, өктемдіктің етек жаятынын еске салады. Нақтырақ айтсақ, тоталитарлық жүйенің қылмыстары және әркездегі басты байлық - адамға, адамның мәдени-имандылық ұстанымдары мен құндылықтарына әкелген ойраны он екі-ақ беттік «Сөз жоқ, соның іздері» мен одан да көлемі шағын «Сілекеевтердің кенжесі» әңгімелерінде драмалық, трагедиялық толғаныспен зерделенген. Әңгімелерге қойылған тақырыптардың өзі көп жайдан хабар береді. «Сөз жоқ, соның іздері» деген тақырыпқа қарап, алғашқыда хайуанға қатысты әңгіме шығар деген ойға қаласыз. Қазақы ұғымда сілекей онша жағымды ассоциация туғызбайды. Кенжесі деген сөз тіркесі үрдістің аяқталғанын білдірсе керек [ 1, 183 б. ] .

«Сөз жоқ, соның іздерінде» тағдыры талқыға түскен келіншек Нәзікен сирек мамандықты игерген, «Алтай» поэмасының авторы, қыздай қосылған жары, кен инженері Жантасымен алты-ақ ай отасып, ол халық жауы ретінде ана кейін кейін өздерімен араласып жүрген Айдарбек дегеннің етегінен ұстайды. Бұл сырты - бүтін, іші - түтін, заманы түлкі болса, тазы болып шалатын, тұрлаулы берекесіз жан болатын. Айдарбектің өресі мен тағдырын жазушы былай сипаттаған: «Шала оқыған кен инженері, бір мекеменің өндіріс бастығы, ішкі істерді басқаратын облыстық мекеменің өндіріс жақтарын бақылайтын адамы, ГАИ-ды басқарып, Гаитанин атанған адам, жасы елуге жетпей-ақ пенсионер . . . ». Осы «жас» зейнеткер ішкілікке салынғаны соншалықты, кейде үйін таба алмай, түні бойы қаңғырып жүреді, кейде әлде қай жерде құлап қалады. Автор «халық жауы» Жантастың ұсталуына Айдарбектің қатысы бар деген позицияны ұстанады. Ал Жантастың тұтқындалған сәтін суреттеуі тоталитарлық заманда таланты ашылған Ғабеңнің тап сол тоталитарлық жүйеге шығарған мызғымас үкіміндей көрінеді. Әңгімеде қазақтың марғасқа азаматын 1937 жылы қамауға алған Ежов-Берияның жендеттері арада жарты ғасыр өтсе де, ескі дағдысынан жаңылмай, 1986 жылғы желтоқсанда қайта тіріліп келген шығар дейсің. Сөз зергері қаламымен тоталитарлық тәртіптің адам табиғатына жат қылығы мен болмысын сипаттаған жолдар кімнің болсын жанын түршіктіреді: «Қанын ішіне тартып, сұрланып алған екі жігіт кіріп келді де; - Жантас Асылбеков, жүріңіз! - деп есікті нұсқады.

«Халық жауы» деген сұмдық сөзбен келіп тұрған екі жігітке қарап, өз халқының досы қандай болатынын білмей қалуға да болатын еді. Сұр киінген, қанын ішке тартып алған сіріңке сұрдың екеуі де ысқырынып тұр. Бірінің оң жақ бетіне томпағынан бастап миықтығына дейін ығы-жығы безеу - әдейі басылған қара таңба дерсің. Екіншісінің бетіне қарап, адам жүзінен ешбір ізгі сана-сезімнің саңылауы байқалмайтынына таң қалғандайсың. Бұл екеуі өз қызметтерінің елдік мәніне біржолата түсіне алмай қойған Шыңғысхан заманында тамұққа алынып, қазір содан шығып келіп тұрғандай, тым жат еді» [ 1, 184 б. ] .

Әңгімеде кейіпкерлер саны көп емес. Оқиғаның желісі саяси қуғын-сүргінге құрылған. Араққа салынған Айдарбектің үш орыс серігі ауызға алынады. Жантастан қалған жалғыз тұяқ. Сейіл аптал азамат болып, институттағы оқуын аяқтап, баяғы әкесінің орнына қызметке орналасады. Нәзікеннің екінші күйеуінен туған қызы Сәуле әке-шешемен келісімге келуден біржолата безініп, үзілді-кесілді бел байлаған, қатты бұралған домбыра ішегіндей ширығып өседі. Қысқасы, кешегі пысықай Айдарбектің енді бөтелкелестерімен көше жағалап кетуі 1937 жылы жыландай ысқырғандардың өркениеттік өрлей тегеурініне төтеп бере алмаған себепті өшуін ғана емес, тұтас бір жүйенің тығырыққа тірелгенін, күйреу алдында тұрғанын мүскіндесе, жас ұрпақ Сейілдің уақытша жеңілдікке алданбай, ұлағатты әке орнын басуы есеңгіреген, бірақ әлеуетін жоймаған ұлы даланың жасампаз күші мен болашағы алда екенін насихаттайды.

Шығарма КСРО-ның күйреуінен 30 жыл бұрын жазылған. Автор дүниеден өткеннен кейін 6 жылдан соң құрлықтың алтыдан бір бөлігін алып жатқан держава қаусап түсті. Мүсіреповтың екінші көрегендігі де айна қатесіз аяқталды. Тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш президенті болып Ғабең болашағынан үміт күткен Сейілдей ұрпақтың, тең құрбысының алды Н. Назарбаев сайланды.

Ал екінші методологиялық тұжырымға қысқаша тоқталсақ, қазақ халқының тарихы мен тағдырында әйел-ананың алатын орнын, қадір-қасиетін Ғ. Мүсіреповтей көркем бейнеленген ақын-жазушымыз әзірге жоқ десек, ақиқатқа жүгінген болармыз деп ойлаймыз.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.