Азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу міндеттері

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 60 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1 ІСТЕРДІ СОТТЫҢ ҚАРАУЫНА ӘЗІРЛЕУ МӘНІ, МАҢЫЗЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ . . . 9

1. 1 Істерді соттың қарауына әзірлеу кезеңі туралы түсінік және оның маңызы . . . 9

1. 2 Азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу міндеттері . . . 14

2 ІСТЕРДІ СОТТЫҢ ҚАРАУЫНА ӘЗІРЛЕУ ЖӨНІНДЕ ІС ЖҮРГІЗУ ӘРЕКЕТІНІҢ ЗАҢНАМАЛЫҚ МАЗМҰНЫ . . . 23

2. 1 Талап қоюды қабылдау және іске қатысушы адамдар тобын анықтау . . . 23

2. 2 Тараптардың қажетті дәлелдемелерді ұсынуы . . . 32

2. 3 Істі соттың қарауына әзірлеу кезінде судья жүзеге асыратын өзге де іс-әрекеттер . . . 34

3 ТАЛАП ҚОЮДЫ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ШАРАЛАРЫНЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ СИПАТЫ . . . 39

3. 1 Талап қоюды қамтамасыз ету туралы түсінік және тәртібі . . . 39

3. 2 Талап қоюды қамтамасыз ету шаралары және олардың күшін жою . . . 42

3. 3 Істі соттың қарауына әзірлеу кезеңінде іс бойынша іс жүргізуді тоқтату . . . 49

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 55 ГЛОСАРИЙ . . . 58

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 60

КІРІСПЕ

Азаматтық іс жүргізу құқығы туралы ғылым, немесе, қысқаша азаматтық іс жүргізу құқығы білімнің іргелі салаларының біріне жатады. Құқықтың аталған саласының маңызы азаматтық істер бойынша сот әділдігі жүзеге асырылған жағдайда қоғамдық қатынастарды реттеуде жауапты рөлімен анықталады.

Азаматтық іс жүргізу құқығы курсын оқу пәні шегінде оқымас бұрын «азаматтық іс жүргізу құқығы», «азаматтық іс жүргізу», «азаматтық іс жүргізу құқығы туралы ғылым және оның нысаны», «Азаматтық іс жүргізу оқу пәні ретінде» сияқты негізгі бастапқы түсініктер және оның жүйесі туралы айқын түсінік болуы қажет.

Азаматтық іс жүргізу құқығы - азаматтық істер бойынша сот әділдігі жүзеге асырылған жағдайда іс жүргізуге қатысушылар мен жалпы заң құзіретіндегі сот арасында пайда болған қоғамдық қатынастарды реттейтін нормалар жиынтығы бар құқық саласы.

Азаматтық іс жүргізу (азаматтық сот ісін жүргізу) азаматтық іс жүргізу құқығы нормаларымен реттелген азаматтық істерді қарау және оларға рұқсат беру және қабылданған шаралардың шешімдерін орындау жөніндегі соттардың жүргізуіне қатысты қызмет үлгісі болып табылады.

Азаматтық іс жүргізу құқығы (іс жүргізу) туралы ғылым азаматтық істерді қарау және әділсот органы ретінде сотқа жүктелген міндеттерді орындау жөнінде сот қызметінде қалыптасатын қоғамдық қатынастарды зерттейді. Ол іс жүргізу нормаларын оларды іс жүзінде қолдануымен, байланыстыра зерттейді және азаматтық-құқықтық даулар мен соттардағы істердің пайда болу себептерін талдайды, сот іс-тәжірибесін жинақтайды.

Осылайша, азаматтық іс жүргізу құқығы туралы ғылым нысаны жалпы заң құзіретіндегі соттарда сот әділдігіне жолдау үдерісінде қалыптасатын қоғамдық қатынастар және құқық саласы ретінде азаматтық іс жүргізу құқығының өзі болып табылады.

Бұдан басқа, азаматтық іс жүргізу құқығы туралы ғылым азаматтық іс жүргізу құқығының теориясы мен тарихы мәселелерін қарастырады.

Сот теориясы мен тәжірибесін оқу кезінде қолданыстағы заңнамада әртүрлі кемшіліктер мен олқылықтар байқалады. Осыған байланысты, азаматтық іс жүргізу туралы ғылымда қолданыстағы заңнаманы жетілдіру жөнінде негізделген болжамдар мен азаматтық-құқықтық даулардың алдын алу міндеттері пайда болады.

Азаматтық іс жүргізу құқығы арбитраждық сот, нотариат, аралық сот қызметтерін реттемейді. Алайда, оқу пәні ретінде азаматтық іс жүргізу жүйесіне арбитраждық сот, нотариат, аралық сот қызметімен байланысты тақырыптар кіреді.

Аталған органдар қызметінің іс жүргізу аспектілерін зерттеу азаматтық іс жүргізу туралы ғылым мен оқу пәнінің міндетіне жатады, себебі, сот қызметі ретінде бұл органдардың қызметі азаматтар мен ұйымдардың құқықтары мен заңмен қорғалатын мүдделерін қорғаумен байланысты болып табылады.

Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес Қазақстан Республикасында сот әділдігін сот қана жүзеге асырады, бұл «Сот жүйесі және сот мәртебесі туралы» Конституциялық Заңда да жазылған.

Сотқа жүгіну статистикасы мәліметтеріне сәйкес жыл сайын сотқа деген сенім арта түсуде.

Адамдар өздерінің бұзылған құқықтарын қалпына келтіру үшін сотқа жүгінеді, себебі, Қазақстан Республикасы Конституциясы мен қолданыстағы заңнамамен кепілді сотқа жүгіну құқығы өзін-өзі қорғау әдістерінің бірі болып табылады.

Республикамызда жалпы заң құзіретіндегі соттар мен мамандандырылған ауданаралық экономикалық соттар жұмыс істейді.

Жалпы заң құзіретіндегі соттар қылмыстық, азаматтық, еңбек, әкімшілік істерді, сонымен қатар, неке-отбасы құқығынан туындайтын дауларды қарайды.

Мамандандырылған ауданаралық экономикалық соттар Қазақстан Республикасының Жоғарғы және облыстық сот қарауына жататын істерді қоспағанда, кәсіпкерлік қызметті заңды тұлға білімінсіз жүзеге асырушы азаматтардың, тараптар болып табылатын заңды тұлғалардың мүліктік және мүліктік емес даулар жөніндегі азаматтық істерін қарайды.

Республиканың Конституциясы заң мен сот алдындағы теңдікті, жеке-меншікке, жеке өмірге, отбасы құпиясына қол сұқпауды, ар-намыс пен абыройды, жеке салымдар мен жинақтарды, хат алысу, келіссөздерді, пошта және телеграфпен хат алысуды қорғауды қамтамасыз етеді.

Соттарда азаматтық және қылмыстық істер алқа, сондай-ақ, жеке түрде қаралады.

Өтініш қандай тілде берілгеніне байланысты сот ісі мемлекеттік, сондай-ақ, орыс тілдерінде және басқа да тілдерде жүргізіледі.

Маңызды соттық талқылау қағидаларының бірі - мемлекеттік құпияға байланысты істерді, сондай-ақ, асырап алу, жеке, отбасылық, коммерциялық немесе заңмен қорғалатын құпияны сақтау қажет жағдайда мүдделі тұлғалар өтініштері бойынша істерді, азаматтардың ішкі өмірі туралы мәліметтерді ескермегенде, істердің жариялылығы, істердің ашық түрде қаралуы.

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты жанындағы соттық әкімшілендіру жөніндегі комитетіне соттарды ұйымдастыру және материалдық-техникалық қамтамасыз ету жүктелген.

Таңдап алынған тақырыптың көкейкестілігінің негіздемесі.

Аталған тақырып диплом жұмысы ретінде кездейсоқ таңдап алынған жоқ. Осы диплом жұмысында аталған проблеманы кеңінен ашуға, аталған тақырыпты жан-жақты зерттеуге талпыныс жасалған.

Отандық және шетел заңнамалық ғылымның қазіргі жағдайы бойынша көзқараста аталған дипломдық зерттеу тақырыбы ғылыми маңызға ие, сондай-ақ, бүгінгі күні көкейкесті болып табылады. Көкейкестілігі мынада. Жалпы істің қорытындысы, оның соңғы шешімі судья істерді соттың қарауына қаншалықты толық және сапалы әзірлегеніне тікелей байланысты. Нақты іс соншалықты әділетті, өз мерзімінде, ал ең бастысы, заң қағидаларына сәйкес шешілетін болады. Себебі біздің барлық заңнамамыз заңды сақтайтын азамат пен адамның заңды құқықтары мен мүдделерін қорғауға бағытталған.

Дипломдық зерттеу тақырыбы бойынша ғылыми әдебиеттерге шолу.

Азаматтық сот ісін жүргізу саласындағы қоғамдық қатынастар туралы ілімдер жиынтығы ретінде азаматтық іс жүргізу құқығы немесе азаматтық іс жүргізуді, оларды құқықтық реттеу туралы оқуды «азаматтық іс жүргізу» оқу пәні бағдарламаларын талдау және қабылдаудан бастау қажет.

«Азаматтық іс жүргізу құқығы» туралы ғылым негізгі құқықтық білім салаларының біріне жатады. Оның маңызы азаматтық істер бойынша сот әділдігін жүзеге асыру жағдайында қоғамдық қатынастарды реттеу бойынша азаматтық іс жүргізудегі маңызды рөлімен анықталады.

Сот теориясы мен іс-тәжірибесін зерттеу кезінде қолданыстағы заңнамадағы кемшіліктер мен олқылықтар анықталады. Осыған байланысты, азаматтық іс жүргізу туралы ғылымның мақсаты - қолданыстағы заңнаманы жетілдіру жөнінде негізді болжамдар әзірлеу, азаматтық іс жүргізу дауларының алдын алу, азаматтардың, заңгерлердің барлық құқықтық түсініктерінің белгілі бір деңгейін қалыптастыру.

Түрлі басылымдардан тарихи ғылыми тұжырымдамаларды, көзқарастарды қарастыруға болады. Оқулықтар қолданыстағы заңнамаларға түсініктеме бере алмайды, алайда, оларда қолданыстағы азаматтық құқықтық нормаларға түсініктемелер, оларды қолдану тәжірибесі жазылған. Көптеген оқулықтардың фактологиялық жақтары ұқсас келеді. Бірақ, оқулықтар ғылыми категориялар, азаматтық іс жүргізу құқығы туралы егжей-тегжейлі түсініктерімен ерекшеленеді.

Азаматтық іс жүргізу құқығының жекелеген проблемаларын, әсіресе теориялық сипаттағы азаматтық іс жүргізу қағидалары, азаматтық құқықтық қатынастар, ведомствоға қарасты болу, іске қатысатын тұлғалар, талап арыз, дәлелдер және т. б., оқу кезінде түрлі оқулықтардың аттас тарауларында мазмұндалған оқу материалын салыстыру қажет.

Қолда бар азаматтық іс жүргізу заңнамасын мазмұндау - ғылым емес. Құқықтық нормаларды жаттап алу мүмкін емес.

Сондықтан, оқу процесінде құқықтық көзқарастарды пысықтауға, оқушылардың іс жүргізу проблемалары бойынша түрлі көзқарастарға өз бағасын беру қабілеттілігіне көп көңіл бөлу қажет.

Азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу тақырыбы қазақстандық, ресейлік авторлардың оқулықтарында кеңінен баяндалады. Мысалы, жалпы ред. басқарған М. К. Треушниковтың«Азаматтық іс жүргізу» оқулығында 3-басылым, 2000 жыл, азаматтық іс жүргізу институттары мен кезеңдері, яғни, жалпы заң құзіретіндегі, сонымен қатар, әлемдік соттардағы сот ісін жүргізуде арбитражды іс жүргізу және соттық емес құқық қорғау үлгілері (нотариалдық және аралық) туралы негізгі ілім жазылған. «Азаматтық іс жүргізу» оқу пәнінің бағдарламасы, ұсынылатын әдебиеттер тізбесі, курсты оқу жөніндегі әдістемелік ұсыныстар беріледі. Азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу кезеңінің маңызы және оның міндеттері; азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу жөніндегі іс жүргізу әрекетінің көлемі және мазмұны; азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу кезеңінде іс жүргізуді тоқтату сияқты мәселелер баяндалған.

Оқулықтардың бір бірінен қандай айырмашылықтары бар? Меніңше, ең алдымен, жаңалығымен ерекшеленеді.

Жалпы редакциясын басқарған В. А. Мусин, М. А. Чечин, Д. М. Чечоттың «Азаматтық іс жүргізу» оқулығы заңнамадағы маңызды өзгерістерді және оны іс жүзінде пайдалану туралы мәліметтерді ескере отырып, «Азаматтық іс жүргізу» бағдарламалық курсына сәйкес әзірленген. Осы оқулықта менің дипломдық зерттеу тақырыбым кеңінен қаралған.

Оқулықтардың стилі мен мазмұндау түрі әртүрлі болып келеді. Көптеген оқулықтарда тиісті құқық саласының дамуына тарихи көзқарас жоқ, дегенмен, өз заманында (қараңыз: жалпы ред. басқарған С. Н. Абрамовтың соғыстан кейінгі алғашқы оқулығы) бұл проблемаға жалпы бір тарау қарастырылған. Мұндағы кейбір тарауларда оқырмандарға кейбір проблемаларды аса терең түсінуге мүмкіндік беретін жекелеген тарихи мәліметтер туралы ақпарат беруге әрекет жасалған.

Көптеген онжылдықтар аралығында идеологиялық қысым әсерінен азаматтық іс жүргізу туралы оқулықтардан революцияға дейінгі әдебиетке және шетел іс жүргізушілердің жұмыстарына сілтемелер мүлдем жоғалып кеткен. Мысалы, жалпы ред. басқарған В. В. Ярковтың «Азаматтық іс жүргізу» оқулығының екінші басылымын әзірлеу кезінде автор сот тәжірибесінің мәтін мысалдарын қоса отырып, ғылыми және қарапайым, еркін мазмұндау стилін сақтап қалуға тырысқан.

В. В. Ярковтың «Азаматтық іс жүргізу» оқулығының 1996 жылғы екінші басылымынан кейінгі уақытта бірқатар жаңа заңдар қабылданды, сот тәжірибесі өзгерді, бұл осыдан бұрын жазылған материалды қайта қарау және оқулықтың жаңа нұсқасын әзірлеу қажеттілігін анықтады. Оқулықтың пысықталған және толықтырылған үшінші басылымы пайдаланылған нормативтік материал жаңалығымен, бірқатар негізгі ережелердің нақтылануымен ерекшеленеді. Оқулық азаматтық іс жүргізу бағдарламасына сәйкес жазылған және заңгерлік жоғары оқу орындарының студенттеріне, өз білімдерін жаңарту мен жүйелендіргісі келетін және Қазақстан Республикасындағы азаматтық іс жүргізу құқығының заманауи жүйесін білгісі келетін іс-тәжірибеден өтуші заңгерлерге, заңгер мамандарға арналған. 1999 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша нормативтік актілерге сілтемелер жасалған.

1953 жылы Свердловск заңгерлік институтының азаматтық іс жүргізу кафедрасы, бүгінгі күнде Орал мемлекеттік заң академиясы, құрылғаннан бастап, кафедра ұжымы Свердловск пен Мәскеуде азаматтық іс жүргізу жөнінде бірқатар оқулықтар басып шығарды, олардың ең алғашқысы 1956 жылы, сол кездегі мемлекеттік заңгерлік әдебиет баспасында жарыққа шықты.

В. В. Ярковтың «Азаматтық іс жүргізу» оқулығында соттық іс-тәжірибе және заманауи іс жүргізу құқықтық қағидалары базасында қолданыстағы заңнама жүйесіне сәйкес азаматтық іс жүргізу құқығының барлық негізгі институттары мазмұндалған. Аталған оқулықта диплом жұмысы әлдеқайда толық ашылады, онда әрбір параграф азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу туралы тақырыпты кеңінен ашатын тақырыпшаларға бөлінген.

Зерттеу нысаны - студенттің ғылыми зерттеуіне бағытталған үдеріс немесе құбылыс.

Диплом жұмысының аталған тақырыпты зерттеу нысаны азаматтық істерді әзірлеу үдерісін реттейтін азаматтық іс жүргізу құқығының нормалары мен қатынастары болып табылады.

Зерттеу пәні - зерттеу нысанының нақты бөлімі, басқаша айтқанда, түпкілікті зерттелінетін нысанының бөлшегі немесе үзіндісі.

Диплом жұмысының зерттеу пәні судьяның азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеуіне байланысты нақты іс-қимылын зерттеу болып табылады. Бұл дегеніміз аталған кезеңнің маңызы, міндеттері; азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу жөніндегі іс жүргізу әрекеттер көлемі мен мазмұны; істі соттың қарауына әзірлеу кезеңінде іс жүргізуді тоқтату.

Гипотеза - автордың зерттелінетін құбылыстардың немесе үдерістердің себеп-салдарға (заңдылық) байланысын анықтауға қатысты болжамы. Гипотезаға анық түсінік беру қойылған ғылыми проблеманың шешімі болып табылады.

Азаматтық іс жүргізу мақсаты бұзылған құқықты қалпына келтіру, яғни, заңды және негізделген сот шешімін шығару, сондай-ақ, оны іске асыру (орындау) болып табылады. Сот белгіленген кезеңдерден, яғни, іс жүргізу дамыту кезеңінен өтпей, бірден аталған мақсатты шеше алмайды.

Осылайша, алдын ала дайындық соттың құқық қолдану қызметі үшін айырықша маңызды болып табылады, ол дәлелдерді терең зерттеу және оңды баға беру базасында нақты фактілерді анықтауды талап етеді және ол үшін қателіктер мен жаңылысуға жол берілмейді.

Дипломның зерттеу мақсаты Соттардың ҚР Азаматтық Іс жүргізу Кодексінің талаптарына сәйкес азаматтық істерді әзірлеу негіздерін, мазмұны мен түрлерін кешенді зерттеу болып табылады.

Дипломның зерттеу міндеттері:

1) Азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу процесін реттейтін қолданыстағы ҚР азаматтық іс жүргізу заңнамасын қарастыру

2) Сот ісін жүргізуге арналған монографиялық әдебиеттер мен баспасөз материалдарын жинау, жүйелеу, жинақтау

3) Аталған проблема бойынша соттық іс-тәжірибе материалдарын талдау

4) Азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу кезеңінің әлеуметтік-заңгерлік маңызын зерттеу

5) Істерді соттың қарауына әзірлеу жөніндегі іс жүргізу әрекеттерін сипаттау

6) Тараптардың дәлелдемелер ұсыну механизмін зерттеу

7) Талап қоюды қамтамасыз ету жөніндегі нақты шараларға шолу жасау

8) Істі соттың қарауына әзірлеу жөніндегі іс жүргізу ерекшелігін анықтау

9) Судьяның іске қатысушы адамдарға хабарлама беру жөніндегі әрекетіне баға беру

10) Қорытынды шығару, оны түсіндіру, диплом жұмысын орындау кезінде пайдаланылған әдістерге шолу. Салыстырмалы-құқықтық, формалды-логикалық, диалектикалық, жинақтау, синтез, таладу, әлеуметтік әдістері, сондай-ақ, теориялық әдіс.

1 ІСТЕРДІ СОТТЫҢ ҚАРАУЫНА ӘЗІРЛЕУ МӘНІ,

МАҢЫЗЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ

1. 1 Істерді соттың қарауына әзірлеу кезеңі туралы түсінік және оның маңызы

Жалпы азаматтық іс жүргізу мақсаты - бұзылған құқықты қалпына келтіру, яғни, заңды және негізделген сот шешімін шығару және оны іске асыру (орындау) . Іс жүргізудің аталған мақсатын сот белгіленген кезеңдерден - іс жүргізуді дамыту кезеңінен өтпей, бір мезгілде шеше алмайды. Кезең дегеніміз іс жүргізудің соңғы емес, қандай да бір жақын мақсатымен қамтылған іс жүргізу әрекеттерінің жиынтығы, азаматтық істі дұрыс қозғау қажеттілігі, оны соттық талқылауға әзірлеу, соттық талқылау жүргізу, сот шешіміне шағымдану, оны орындау жөніндегі әрекетері болып табылады.

Сот азаматтық іс жөнінде өтініш қабылдаған соң, істі соттың қарауына әзірлеуді жүзеге асырады. Әрбір істі алдағы соттың қарауына әзірлеу - бірінші сатылы сотта іс жүргізудің міндетті кезеңі.

Істі соттық талқылауға әзірлеу кезеңі азаматтық сот ісінің міндеттерін тиісті орындауды қамтамасыз ету үшін сот іске қатысатын адамдармен және басқа да субъектілермен азаматтық іс жүргізу әрекетінде болатын жүйені көз алдымызға елестетеді (ҚР АІЖК қараңыз) .

Мұндай әзірлеу мақсаты істі дұрыс және өз уақытында шешуді қамтамасыз ету болып табылады, бұл әрекет бірінші сот мәжілісінде жүзеге асқаны оңды болады. ҚР АІФЖК-нің 1 бөлімінің 166-бабында: «Аталған міндеттерді шешу үшін қолайлы жағдай жасау1. Бұл міндеттерге әрбір нақты істі әзірлеу үдерісінде бірқатар жеке міндеттерді шешу арқылы қол жеткізуге болады». Әрбір ойлау қызметінің табысының маңызды талабы іске қатысты барлық материалдарды жинақтау және зерттеу жөніндегі ойлануды және ықтиятты талап ететін жұмыс. Сонымен қатар, соттың құқық қолдану қызметі үшін алдын ала әзірлеу өте көкейкесті, себебі ол дәлелдемелерді түпкілікті зерттеу және дұрыс бағалау базасында нақты фактілерді анықтауды талап етеді және онда қателіктер мен олқылықтар болмауы тиіс.

Азаматтық іс жүргізуде іс тікелей сотта және талап етуші ұсынған материалдар бойынша қозғалады. Бұл материалдар аталған іс бойынша іс жүргізу үшін негіздеменің бар болуы туралы ақпарат алуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, дәлелдемелердің болмауы және толық еместігі талапкер бұрыс өтініш беруіне тең болады, ол өтінішті қабылдамау үшін негіз бола алмайды. Сондықтан, тараптар бастапқы ұсынған материалдар сот мәжілісінде осы дауды шешу үшін толық бола бермейді. Жаңа дәлелдемелер тарту, кей жағдайда жаңа тұлғаларды тарту қажеттілігі туындауы мүмкін, бұл, әрине, соттың қарауын келесі жолға ауыстыруға әкеледі. Егер сот өз іс жүргізуіне талап етуді қабылдап алғаннан кейін, бірақ, істі тыңдауға тағайындауға дейін дәлелдеме материалын толықтыру және басқа да қажетті мәселелелрді шешу шараларын қабылдаған жағдайда, істі қайта қарауды жоюға болады. Осылайша, азаматтық іс жүргізуде істі сот талқылауына әзірлеу іс қозғау және оны талқылау арасындағы қажетті байланыстырушы звено болып табылады.

Сот мәжілісіне істі алдын ала әзірлеудің практикалық мақсатқа лайықтығы даусыз. Қазақстандық азаматтық іс жүргізуде істі алдын ала әзірлеу институтын өмірдің өзі жасақтағаны тегін емес. Азаматтық істер жөніндегі шешімдердің күшін жоюдың кең таралған себептерінің бірі істерді соттың қарауына тиісті емес әзірлеу болып табылады. Соттың қарауына істерді әзірлеу мақсаттарының анық және ұғынықты болуына қарамастан, іс жүзінде судьялар істерді тиісті әзірлемей, бұл, өз кезегінде, азаматтық іс жүргізуде заңдылық қағидасын бұзуға, сот әбігері мен соттық бюрократизмге әкеп соғады. Азаматтық істерді соттың қарауына әзірлеу - түрлі соттың іс жүргізу ісінің дұрыс шешілуіне негізі болып табылатын іс жүргізу кезеңі. Заңгерлердің құқықтық пайымдауында ескірген және күші жойылған заңнама көздері мен нормалары бар екі консервативті көзқарас сақталуда.

Бірінші көзқарас аталған кезеңді дұрыс аталмауымен байланысты. 1923 жылғы АІЖК бойынша аталған іс жүргізу кезеңі істі «алдын ала» әзірлеу кезеңі деп аталады (1923 жылғы АІЖК 80-бабы) . Содан бастап аталған нақты емес атау «қолданыста тамырын кең жайды», ал кей кезде «істі алдын ала сотқа дейін әзірлеу» сөз тіркесімен қолданылады.

1923 жылы РСФСР АІЖК жаңа редакциясы қабылданғанынан бастап аталған институт заңнамалық сипатқа ие болды, содан кейінгі азаматтық іс жүргізу заңнамасы мен соттық іс-тәжірибесімен жетілдірілді. 1964 жылғы РСФСР АІЖК жүйесінде соттық талқылауға істі әзірлеуге 14-тарау арналған. Заң шығарушының істі әзірлеу орны, маңызы және міндеттері туралы заманауи ұстанымы 1999 жылы қалыптасып, Қазақстан Республикасы Азаматтық Іс жүргізу Кодексі жаңа редакциясының 16-тарауында сипатын тапты (Астана, 1999 жылғы 13 шілде, № 411-1 ҚРЗ) 2000 жылғы 29 наурыздағы № 42-ІІ; 2000 жылғы 5 шілдедегі № 75-ІІ; 2001 жылғы 2 наурыздағы № 162-ІІ; 2001 жылғы 11 шілдедегі № 238-ІІ; 2001 жылғы 6 қарашадағы № 251-ІІ; 2001 жылғы 24 желтоқсандағы № 276-ІІ; 2002 жылғы 9 тамыздағы № 346-ІІ; 2003 жылғы 5 мамырдағы № 409-ІІ; 2003 жылғы 2 шілдедегі № 451-ІІ; 2003 жылғы 9 шілдедегі № 482-ІІ ҚР Заңдарымен енгізілген өзгерістермен) .

Істерді соттың қарауына әзірлеу кезеңі «алдын ала», «сотқа дейінгі» болуы мүмкін емес және заманауи Азаматтық Іс жүргізу Кодексінде мұндай түсініктер жоқ.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.