Әкімшілік жүйесінің жобасы
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 6
1 ТАЛДАУ БӨЛІМІ 9
1.1 Пәндік аймақты сипаттау 9
1.2 Қолданыстағы ақпараттық жүйе қорларына шолу және оның кемшіліктері 18
1.3 Қолданыстағы деректерді өңдеу жүйесін жетілдіру жолдары 24
2 ЖОБАЛАУ БӨЛІМ 31
2.1 Есептің қойылымы 31
2.2 Ақпараттық қамтамасыздандыру 33
2.3 Бағдарламалық қамтамасыздандыру 36
2.4. Техникалық қамтамасыздандыру 41
2.5 Қызметкерлердің қызметін және еңбек қорғауды қамтамасыз ету жолдары 45
3 ЗЕРТТЕУ БӨЛІМІ 52
3.1Әкімшілік ақпараттық жүйесін құру бағдарламасының орындалуы шарттары
мен тағайындалуы 52
3.2 Әкімшілік ақпараттық жүйесін құру бағдарламасының орындалуы 53
4 ЖОБАНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІН НЕГІЗДЕУ 56
4.1 Экономикалық тиімділікті есептеу әдістемесін таңдау және негіздеу 56
4.2 Жобаның экономикалық тиімділік көрсеткіштерін есептеу 63
ҚОРЫТЫНДЫ 70
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТЕР ТІЗІМІ 72
ҚОСЫМШАЛАР 73
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының 2007 жылы қабылданған Ақпараттандыру
туралы заңында ақпарат, ақпараттық ресурстар, жүйелер, процестер, жасырын
мәлімет, құжатталған ақпарат ұғымдары беріледі. Енді сондағы ақпараттық
ресурстарды, ақпараттық жүйелерді қорғау ұғымына тоқталсақ, ақпаратты алу,
көшірмесін түсіру, тарату, бұрмалау, жою немесе оған тосқауыл қою жөніндегі
іс-әрекетті қоса алғанда, ақпараттық ресурстарға, ақпараттық жүйелерге
заңсыз қол жеткізуді болғызбауға бағытталған құқықтық, экономикалық және
ұйымдық-техникалық іс-шаралар кешені деп анықталады.
Ақпараттық ресурстар – ақпараттық жүйелерде бар, тиісті бағдарламалық
қамтамасыз етумен біріктірілген және ақпаратты пайдаланушылардың мүдделігін
туғызатын электрондық жүйелендірілген ақпарат (ақпараттық деректер
базалары).
Сонымен, бұл заңның жарыққа шығуы ақпаратты қорғауды, сақтауды,
ақпараттық ресурстар мен жүйелерді дамыту мен қорғауды реттейді, жеке және
заңды тұлғалардың құқықтары мен міндеттерін белгілейді.
Мамандардың еңбек нарығында бәсекелестік қабілеті болу үшін, олар
ақпараттық технологияны білуі, кәсіби қызметте олардың орнын анықтай алуы,
ақпараттық инфрақұрылғылармен өзара байланыс жасай алуы қажет.
Ақпараттық ортадағы маман үшін ғылыми-техникалық шығармашылық мәні мен
терең білімі негізінде ақпараттық жүйені құру, ал екінші жағынан маманның
ақпараттық мәдениеті - өз қызметінің аумағында құжаттық ағымдағы білім
ерекшелігі, әртүрлі жүйеде ақпаратты іздестіру мүмкіндіктері, әртүрлі
мәліметтермен жұмыс істей алу және ақпаратты қайтадан өңдеу негіздерін
игеру және т.б. болып табылады.
Жалпылай компьютерлiк техниканы кең пайдалануға негiзделетiн жаңа
ақпараттық технология тұжырымдамасының үш негiзгi қағидалар салынуы
керек: жинақтылық, икемдiлiк және ара белсендiлiк.
Осыған байланысты бiздiң жұмысымыздың зерттеу объектісі - шаруашылық
қызметін қадағалауды аќпараттандыру процесі.
Қазіргі таңда шаруашылық қызметін қадағалауды аќпараттандыру процесі
қоғамның дамуын көрсетеді. Жалпы алғанда, қоғамдағы жаппай ақпараттану
процестері болашақ мамандардан жаңа ақпараттық технологиялардың негізін
меңгеріп, мүмкіндіктерін кәсіби мамандықтарында қолдана білуді, олармен
жұмыс істеу біліктіліктері мен дағдылары болуын талап етеді. Оқыту
үрдісінде ақпараттық технологияларды қолдану оқытуды дараландыруға,
оқытудың тиімділігін арттыруға және материалдық ресурстарға кететін
шығындарды азайтуға да мүмкіндік береді.
Мекемелерде іс қағаздарын жүргізуді жүзеге асыру басқарма жұмысын
қарқындатуға ықпал ететін ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар жиынтығын
болып табылады.
Басқарма жұмысы ақпаратты жинаудан, өңдеуден және жеткізуден тұрады.
Ақпараттың саны мен сапасы басқарма жүйесінің атқаратын қызметіне әсер
етеді.
Дипломдық жобаның мақсаты - әкім шаруашылық қызметін қадағалау
аппаратының басқару жұмысын қолдауда ақпараттық жүйе жобалау.
Жобаның мақсатына сай келесі міндеттер қойылған:
- ұсынылып отырған АЖ негізі мен пән аймағын зерттеу;
- нәтижелердің негізінде пән аймағын талдай отыра, зерттеу жұмысытарын
жүргізу;
мәліметтер базасы құрылымына сипаттама беру;
өңдеу құралын таңдай отырып, мәліметтер базасын (МБ) құру;
МБ бар ақпараттың негізінде, қойылған критерийлерге талдау жасау;
пайдаланушы қолданатын қосымшаларды өңдеп таңдау.
Аталған дипломдық жұмыстың міндетінің бірі – жоғарыда көрсетілген
бағыттарды ескере отырып, басқару қызметін құжаттамамен қамтамасыз етудің
автоматтандырылған жүйесін жасау мен оны қолданысқа ендіру. Осыған сәйкес
осындағы тіркеу бөлімінің жұмысын жеңілдету және қызмет көрсетуді тез
атқаруды көрсету басты мақсаты болып табылды. Басқару қызметін құжаттамамен
қамтамасыз етудің автоматтандырылған жүйесі Borland Delphi 7.0 тілінде және
Microsoft Access бағдарламасында орындалды.
1 ТАЛДАУ БӨЛІМІ
1.1 Пәндік аймақты сипаттау
Әкімшілік құқықтың құрамдас бір бөлігі мемлекеттік қызмет болып
табылады.
Мемлекеттік қызмет – мемлекет қызметтің бір саласы және мемлекеттік
қызметшілердің мемлекеттік органдардағы биліктің міндеттері мен
функцияларын іске асыруға бағытталған лауазымдық өкілеттілігін атқару
жөніндегі қызметі болып табылады.
Мемлекеттік қызметшілердің құқықтық жағдайларын Қазақстан
Республикасының 1999 жылғы 23 шілдедегі Заңы реттейді.
Қазақстан Республикасында мемлекеттік қызметтің ұйымдастырылуы мен
атқарылуы келесі принциптерден негіз алады: заңдылық, қазақстандық
патриотизм, мемлекеттік қызмет жүйесінің біртұтастығы, азаматтар
құқықтарының, бостандықтарының және заңды мүдделерінің мемлекет мүдделері
алдындағы басымдылығын; Республика азаматтарының мемлекеттік қызметке қол
жеткізуге және өз қабілеттері мен кәсіби даярлығына сәйкес мемлекеттік
қызмет бойынша жоғарылатуға тең құқығы және Заңның 3-ші бабында айтылған
тағы басқа принциптері.
Мемлекеттік қызметшілер лауазымдарының құрамына мемлекеттік
қызметшілердің саяси және әкімшілік лауазымдары кіреді. Мемлекеттік саяси
қызметшілердің мемлекеттік қызметке тағайындау, не сайлау негізінде кіруі,
ал мемлекеттік әкімшілік қызметке орналасуы конкурстық негізде жүргізіледі.
Мемлекеттік қызметке кіретін адамдарға мынадай талаптар қойылады: олар
Қазақстан Республикасының азаматтары болу, жасы 18-ден кем болмауы, қажетті
білімі, кәсіби даярлық деңгейі болуы керек және т.б.
Ерікті еңбек ету құқығы. Қазақстан Республикасы Конституцияның 24-
бабына сәйкес: “Әркімнің еңбек ету бостандығына, қызмет пен кәсіп түрін
еркін таңдауына құқығы бар”. Бұл Қазақстан Республикасының әрбір азаматы өз
қалауынша жұмысқа тұра алады және одан өз еркімен шығып кете алады дегенді
білдіреді. Жұмыспен айналысқысы келетінін, қанша жұмыс істегісі келетінін
азамат өзі шешеді. Конституцияның келтірілген бабында: “Еріксіз еңбекке
соттың үкімі бойынша, не төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол
беріледі” делінген. Бұл егер адам қылмыс жасаса еріксіз еңбек ету
қолданылуы мүмкін дегенді білдіреді. Сондай-ақ жағдай қоғам мен адам
қауіпсіздігіне қауіп төндірсе олар құтқару жұмыстарына еріксіз тартылуы
мүмкін.
Қызмет түрін ерікті түрде таңдау мынаны білдіреді. Азамат қайда жұмыс
істегісі келсе, сонда істей алады. Ол мемлекеттік ұйым немесе жеке меншік
болуы мүмкін немесе үйінде отырып, үй жұмысымен айналысуы мүмкін. Сондай-ақ
ол кітап жаза алады, сурет сала алады және де басқа еңбекпен айналыса
алады. Ол кәсіпкерлікпен, мал өсірумен, бақташылықпен, т.б. айналысуы
мүмкін.
Қызмет түрін ерікті таңдауға қойылатын шектеудің мәні мынада, адам
сауда жасауға заңды тыйым салынған заттарды сата алмайды, адамдарды заңсыз
емдеуді жүзеге асыра алмайды. Мысалы, есірткі заттарын сатумен айналысу
және т.б.
Еңбек шарты. Қазіргі жағдайларда еңбек қатынастарына тұру үшін еңбек
шартын жасау керек. Оның қарастырылған “Азаматтық құқық” тарауындағы
азаматтық құқық шартынан айырмашылығы мынада: еңбек шартының міндеті –
қызметкердің және жұмыс берушінің құқықтары мен міндеттерін белгілеу. Еңбек
шарты қызметкер мен жұмыс берушінің арасында заңнамаға сәйкес жасалуы
керек.
Еңбек шартының мерзімі. Еңбек шарты әрқашан уақытша шеңберде әрекет
етеді. Бірқатар жағдайларда уақытша шеңберлер шарттың әрекет етуі мерзіміне
байланысты болады. Шартқа отырған тараптар оның әрекет ету мерзімін түрліше
белгілеуі мүмкін. Дәлірек айтқанда, екі ұшты мерзім қояды. Ол қызметкер
жұмысқа тұрақты мерзімге қабылданады деген сөз. Бұл жағдайда қызметкер
шарттың мерзімі өтуіне байланысты жұмыстан шығарылмайды.
Жұмысқа қабылдау кезеңіндегі сынақ мерзімі. Қызметкердің тапсырылған
жұмысқа сай келетінін тексеру үшін сынақ белгіленуі мүмкін. Сынақ мерзімі
туралы қызметкерді жұмысқа қабылдау кезінде ескертіледі. Сынақ мерзімі үш
айдан аспауы тиіс. Ол қызметкердің ауырып қалуына, басқа да дәлелді
себептерге байланысты тоқтатылуы мүмкін. Олар “Қазақстан Республикасындағы
еңбек туралы” заңның 30-бабында көрсетілген. Қызметкер әскери қызметке
шақырылуы мүмкін. Бұл жағдайда қызметкер шақыру туралы құжатын көрсеткен
соң үш күндік мерзім ішінде жұмыстан босатылады.
Егер қызметкер қылмысы үшін сотталса, шарт бұзылады және қолданылған
жаза бұрынғы жұмысын одан әрі жалғастыруға мүмкіндік бермейді.
Еңбек жағдайларында жұмыс беруші, қызметкерге оның атқаратынынан артық
талап қоя алмайды. Қызметкер еңбек шарты бойынша өзіне алған міндеттерді
орындаудан жалтара алмайды.
Еңбек жағдайлары қызметкердің өмірі мен денсаулығы қауіпсіздігін
қамтамасыз етуге, гигиена талаптарға сай болуы тиіс. Қызметкердің толық
қанды демалуға, қажетті материалдық қажеттіктерін қанағаттандыруға
мүмкіндігі болуға тиіс. Оның білім алуға (жалғастыруға), т.б. мүмкіндігі
болуы керек. Еңбек жағдайлары бойынша заңнамалық талаптар азаматтардың
табиғи, әлеуметтік мұқтаждарына (сұранымдарына) сәйкес белгіленеді.
Шет ауданы әкімшілікі жалпы мемлекеттік саясатты орындау билігін
жүргізуді қамтамасыз етуде және Қарағанды облысының даму барысындағы халық
сұраныстарын қамтуда орындаушы органы ретінде бірлескен жүйеге кіреді.
Әкімшіліктің қызметі Қазақстан Республикасының Конституциясы және
Қазақстан Республикасында жергілікті мемлекетті басқару туралы заңымен,
арнайы Қазақстан Республикасының нормативті құқықтарымен реттеледі.
Ақпараттық–аналитикалық, құқықтық ұйымдастыруы және әкімшіліктің
материалдық–техникалық қамтамасыз ету қызметі Шет ауданы әкімшілігінің
аппаратымен қамтылады.
Әкімшілікке келіп түсетін корреспонденциялық өңдеулер және
әкімшіліктің іс–жүргізушілігі, жасалуына сәйкес Қазақстан Республикасының
әкімінің процедурасы туралы заңының талабымен, Шет ауданындағы
әкімшілігінің бекітуімен аппаратқа жүктеледі және ретпен қадағаланады.
Әкімнің орынбасары және аппарат жетекшісі әкімшілік қарайтын
енгізулерінің және әкімшілік ақпарат жобаларының өту ретін қамтамасыз
етеді.
Әкімшілік отырысында қаралатын жоспарланған сұрақтар тізімін әкім бекітеді.
Бекітілген тізім әкімшілік құжаттық қамтамасыз ету бөліміне, сонымен бірге
орындаушы органдар жетекшілеріне және басқа мамандық тұлғаларға
жөнелтіледі.
Аудан әкімінің құрылымы
1.Аудан әкімі
2. Аудан әкімінің 1-ші орынбасары
3. Аудан әкімінің 2-ші орынбасары
4. Аудан әкімінің 3-ші орынбасары
4. Аппарат басшысы
5. Аудан әкімінің көмекшісі
6.Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімі.
6.1 Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімінің меңгерушісі;
6.2 Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімінің бас маманы;
7. Үйлестіру бөлімі.
7.1 Үйлестіру бөлімінің меңгерушісі;
7.2 Үйлестіру бөлімінің бас маманы;
8. Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімі.
8.1 Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімінің
меңгерушісі;
8.2 Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімінің бас маман
- есепшісі;
9. Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімі.
9.1 Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің меңгерушісі;
9.2 Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел
қамтамасыз ету бөлімінің бас маман – заңгері;
9.3 Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің мемлекеттік сатып алу жөніндегі бас маманы;
Әкімшілік өзінің ішкі және сыртқы жұмыстарын мемлекеттік қызметтермен
және үлкен әрі кішігірім кәсіпорындармен сонымен қатар дара кәсіпкерлермен
жүргізеді.
Әкімшіліктің ішкі жұмысы ақпаратты енгізу, жіберу және оны қабылдау
қосымша сервер арқылы болып табылады. Енгізілген ақпаратты клиент алдын ала
тексеруді атқарады.
Әкімшілік отырысында сұрақтарды енгізген аппараттар бөлімі, әкімшілік
отырысына жобаланған жоспарды, дайындалған сұрақтарды қала әкіміне бекітуге
аманат етеді.
Тізімнен жоспарланған сұрақтар шешімін бекітуді немесе оны басқа бір
мерзімде аппарат жетекшілігінің негізгі анықтамалық ұсынысы бойынша әкім
қабылдайды.
Әкімшіліктің негізгі мақсаттары:
1. Қазақстан Республикасының Заңдарын, Президенттің, Үкіметтің, облыс,
қала, аудан әкімдерінің құқықтық нормативтік актілері аясында сапалы
жұмыс жасап, оларды орындау.
2. Аудан әкімдігінің отырыстарын, аппараттық жиындар мен актив
жиналыстарын және қала әкімнің өткізетін басқа да іс-шараларын
ұйымшылдықпен өткізу.
3. Жергілікті жерде кадр саясатын жүзеге асырып, кадр мәселесі жөнінде
ұсыныстар беру, кадр резервін жасақтау, мемлекеттік қызметкерлердің
біліктілігін арттыру және қайта даярлау курстарында оқытылуын
қамтамасыз етуді, мемлекеттік қызметшілерді аттестациядан өткізуді
ұйымдастыру.
4. Сайлауға қатысты жұмыстарды ұйымдастыруды қамтамасыз ету.
5. Электрондық үкіметті қалыптастырудың мемлекеттік бағдарламасын іске
асыру.
6. Ақпараттандыру жүйелерін жасаудың және енгізудің жұмыстарын
үйлестіреді.
7. Аудандағы мемлекеттік мекемелерге ақпараттандыру мәселелері бойынша
консультативтік көмек көрсету, ақпараттық – телекоммуникациялық
жүйелерді құру, енгізу, сүйемелдеу және пайдалану процестерін
ұйымдастыру. Компьютерлік сауаттандыру жұмысын үйлестіру.
Бөлімінің өкілеттілігі:
1. Бөлімге жоғарғы тұрған мекемелерден келіп түскен құқықтық нормативтік
актілердің орындалысына үнемі талдау жасап отыру.
2. Бөлімде құжаттарды заңды және сауатты дайындау.
3. Ауданның басқару сызбасын әзірлеуге қатысу және оның құрылымын
жетілдіру.
4. Аудан әкімдігінің отырысына құжаттар әзірлеу, ұйымдастыру және кадрлар
жұмысына қатысты қала әкімінің шешімдері мен өкімдерін әзірлеу.
5. Аудан әкімдігіне қарасты аудан, қала, кент, селолық округ әкімі
аппараттары мен дербес бөлімдерге ұйымдастыру және кадр жұмыстары
бағытында практикалық және әдістемелік көмектер беру.
6. Аудан бойынша кадр саясатына жауапты, кадр резервін жасақтайды,
жүргізеді.
7. Сайлаушылар тізімін жасайды, сайлаушылар санының компьютерлік базасын
жасау, сайлаушылар тізіміне өзгерістер енгізіп отыру.
8. Бөлімнің қызметкерлеріне өз жұмыстарын атқарарда жеке жауапкершілік
жүктеледі. Қазақстан Республикасының Заңдарын, Президенттің, Үкіметтің,
облыс қала әкімдерінің құқықтық нормативтік актілерін, бөлімінің
жұмысына қатысты Мәслихат шешімдерін шұғыл орындауды қамтамасыз етеді.
Әкімшіліктің функциялары мен құқықтары
Ауданның мемлекеттік мекемесі әрі қарай – бөлім қала көлемінде
біртұтас мемлекеттік қаржылық және экономикалық саясат жүргізетін
мемлекеттік орган болып табылады және қабылданған заңдар шегінде
мемлекеттік қаржыны басқару саласында жоспарлау жұмысын ұйымдастырады,
қаланың орта мерзімді әулеметтік-экономикалық жоспарларын жасау және
фискальдік саясатын жасау, қала экономикасының дамуының болжамын жоспарлау
мен құрастыруын жүргізеді. Бөлім өз жұмысын Қазахстан Республикасы
Конститутциясын, заңдарына, Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық
актілеріне, облыс, қала әкімдігінің, қала әкімінің актілеріне және осы
ережелерге сәйкес жүзеге асырады. Бөлім заңдарға сәйкес банкіде есеп шоты,
мемлекеттік тілдегі өз атауы жазылған мөрі мен мөртаңбалары, белгіленген
үлгідегі бланкілері бар заңды тұлға. Бөлім өз атынан азаматтық – құқықтық
қатынастар жасай алады. Бөлім өкілетін берілген жағдайда мемлекет атынан
азаматтық – құқықтық жағдайларға қатыса алады.
Бөлім өз құзырындағы мәселелер бойынша заңдылықта белгіленген
тәртіппен тиісті аймақта міндетті күші бар бұйрықтар түрінде актілер
шығарады. Бөлімнің штат санын және құрамын қала әкімдігі бекітеді.
Бөлімнің толық заңды атауы: - мемлекеттік тілде: Қазыбек би ауданының
әкімінің аппараты; орыс тілінде: Аппарат акима Казыбек биского района
Бөлім құрылтайшысы аудан әкімдігі болып табылады.
Бөлімнің қызметі қалалық бюджеттің қаражаты есебінен қаржыландырылады.
Бөлімнің функциялары мен құқықтары:
Бөлім белгіленген заңдылық тәртібімен төмендегі функцияларды
орындайды:
1) аудан экономикасы мен қаржысын басқару саласында мемлекеттік саясаттың
мақсаттарын және приоритеттерін анықтауға қатысады;
2) ауданның экономикалық бағдарламарын, әлеуметтік-экономикалық дамудың
стратегиялық және орта мерзімдік жоспарларын, қаржы балансының жиынтығын
жетілдіруге қатысады, қаланың әулеметтік – экономикалық даму
бағдарламаларын Әкімдік мәжілістерінде және қалалық Маслихатта қарауға
дайындайды;
3) аудандық салық органдарымен бірігіп, жергілікті бюджеттердің кірістерін
болжамдауды жүзеге асырады;
4) экономиканы қаржылық сауықтыру жөнінде қала әкіміне ұсыныс жасап,
шаралар жетілдіруге қатысады;
5) өз құзырының шегінде жергілікті бюджеттің құралуы бойынша жұмыстарды
ұйымдастырады, басқа денгейдегі бюджеттермен өзара қатынастарды реттейді;
6) аймақтық-әкімшілік бірліктің меншігіндегі мемлекеттік қаржылық мүддесін
қорғауды ұйымдасттырады;
7) жергілікті атқарушы органдардың резерв қаражатын пайдалануын жоспарлауды
жүзеге асырады;
Бөлімнің негізгі міндеттері:
1) аудан аумағында мемлекеттік экономика және бюджет саясатын жетілдіріп,
іске асыру жұмыстарына қатысу;
2) аудандық әлеуметтік-экономикалық бағдарламаларын, мемлекеттік салық
саясатын жетілдіріп, жүзеге асырылуын қамтамасыз ету;
3) жергілікті органдардың бюджеттерінің орындалу және қалыптастыру
процестерін жетілдіру, бюджеттік бағдарлау тәсілдерін енгізу, жергілікті
бюджеттердің тиімділігін бақылау және ақша ресурстарын басқару;
4) ауданның жасалған әлеуметтік-экономикалық бағдарламаларының іске
асырылуын қадағалау және мониторинг жүргізу;
5) қолданыстағы заңдылықтарға сәйкес келесі жылға қала бюджетінің жобасын
кірістер мен шығыстардың экономикалық дәлелденген жоспарлаудың
негізінде құрастыруын ұйымдастыру;
6) тағы басқа заңдармен жүктелген міндеттерін орындау.
Бөлімнің өзінің негізгі міндеттерін және функцияларын орындау
мақсатында заң негізінде белгіленген құқығы:
1) бөлім өзіне жүктелген функцияларды жүзеге асыру үшін қажетті мемлекеттік
органдардан, басқа да ұйымдар мен жеке тұлғалардан ақпараттар алу және
сұрау;
2) өз құзырының шегінде заңды тұлғалардың қаржылық тәртіпті сақтауын,
экономикалық дамуының бағдарламалары мен жоспарларын орындауды бақылауды
жүзеге асырады .
3) өзіне жүктелген заңдылықтармен, осы ережелермен және өкілетті органмен
белгіленген басқа да құқықтарды жүзеге асырады.
Бөлімнің мүлкі
1) бөлім жедел басқару құқығымен оқшауландырылған мүлігіне ие. Бөлімнің
мүлкі оған мемлекеттен берілген мүліктер есебінен қалыптасады, негізгі
және айналымдағы құралдардан, сондай-ақ бағасы бөлімнің балансында
көрсетілген басқа да мүліктерден тұрады;
2) бөлімге бекітіліп берілген мүлік коммуналдық меншікке жатады;
3) бөлім бекітіліп берілген мүлікті өз еркімен бөлектеуге немесе басқа
тәсілмен реттеуге құқығы жоқ;
4) бөлімге заңға сәйкес белгіленген жағдайлар шегінде мүлікті реттеуге
құқық берілуі мүмкін.
Шет ауданы әкімі аппаратының ережелері
1. Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімі Шет аудан әкімі аппаратының
құрылымдық бөлімшесі болып табылады.
2. Бөлім өз жұмысын атқарарда Қазақстан Республикасының Конститутциясын,
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет туралы, Сыбайлас
жемқорлыққа қарсы күрес туралы, Жергілікті мемлекеттік басқару туралы,
Сайлау туралы Заңдарын, Қазақстан Республикасының Президентінің, Үкіметі
мен облыс, аудан әкімдерінің құқықтық нормативтік актілерін және осы
ережені басшылыққа алып жұмыс жасайды.
3. Бөлімді бөлім меңгерушісі басқарады. Бөлім меңгерушісін Қазақстан
Республикасындағы қолданыстағы Заңдар аясында аудан әкімінің өкімімен
аудан әкімі тағайындап және қызметтен босатады.
4. Бөлімнің штаттық санын аудан әкімі бекітеді.
Аудан әкімі аппараты қызметкерлерінің функционалдық міндеттері.
Аудан әкімі 1-ші орынбасары - аудандағы нақты экономикалық сектордағы
кәсіпорындардың, шағын және орта бизнес, құрылыс саласының жұмысын
ұйымдастыру.
Аудан әкімі 2-ші орынбасары - үйлестіру бөлімінің жұмысын
ұйымдастыру. Ұлттық тіл мен мәдениетті дамыту және басқа ұлт өкілдерінің
әлеуметтік, экономикалық, рухани қажеттіліктерін қамтамасыз ету жұмыстарын
жүргізу.
Аудан әкімі 3-ші орынбасары - ауылшаруашылық бөлімі, аумақтық
инспекцияның, жер қатынастары бөлімі, фитосанитарлық диагностика және
болжамдар әдістемелік орталығы, аудандық статистика бөлімі, ауылдық
несиелік серіктестік, казагромаркетинг АҚ бөлімшесі, ауылдық тұтыну
кооперативтерінің және аудандағы шаруашылық құрылымдарының жұмыстарын
үйлестіреді, ұйымдастырады және оларға бақылау жасайды.
Аппарат басшысы - аудан әкімі аппаратының жұмысын үйлестіріп, бағыт
беріп бақылайды.
Аудан әкімі көмекшісі - жиындарға, әкімдік мәжілісіне тиісті
құжаттарды дайындап, ұйымдық жұмыс мәселелері бойынша анықтама,
хабарламалар ұсынады.
Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімінің меңгерушісі - аудан әкімі
аппаратының, әкімдік мәжілісінің перспективалық ағымдағы іс жоспарларын
жасайды. Әкімдік мәжілісінің, аудан әкімі өткізетін жиындардың өтуін және
өткізілуін дайындап, ұйымдастырады.
Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімінің бас маманы - мемлекеттік
қызметкерлердің әрқайсысының жеке іс қағаздарын жүргізеді.
Үйлестіру бөлімінің меңгерушісі - бөлім жұмысына жалпы басшылық
жасайды, облыс, аудан әкімдерінің шешімдері мен өкімдерінің орындалысына
бақылау жасау, өтініш, арыз-шағымдардың уақытында қаралуын қадағалау, аудан
әкімінің баспасөз қызметін басқару, аудандық газет жұмысын қадағалайды.
Үйлестіру бөлімінің бас маманы - мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі, ішкі
саясат бөлімі, аудандық мұражай, аудандық мұрағат, зейнетақы төлеу
орталығының аудандық бөлімшелерінің жұмыстарын үйлестіріп, байланыста
жұмыс жасайды.
Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімінің
меңгерушісі - бөлімнің жұмысына басшылық жасайды.
Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімінің бас маман –
есепшісі - аудан әкімі аппаратында есеп – қисап жұмыстарын жүргізіп,
айлық, тоқсандық, жылдық есептерді облысқа, қаржы бөліміне, салық
комитетіне беріп отыру.
Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің меңгерушісі - бөлімнің жұмысына жалпы басшылық жасайды.
Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің бас маман – заңгері - аудан әкімі қабылдайтын шешім, өкімдердің
заңдылығын тексеріп, қол қоюға жіберу.
Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің мемлекеттік сатып алу жөніндегі бас маманы - аудан әкімі
аппаратының азаматтық қорғаныс және төтенше жағдайлар жөніндегі бас маманы
төтенше жағдай комиссиясының төрағасына бағынады және соның тапсырмалары
мен жұмыс жөніндегі бұйрықтарын орындайды.
1.2 Қолданыстағы ақпараттық жүйе қорларына шолу және оның кемшіліктері
Кәсіпорында пайдаланылатын көптеген ДК-да Windows XP (Professional) ОЖ
орнатылған, өйткені ол қазіргі заманға сай және пайдаланушыға айтарлықтай
ыңғайлы болып табылады.
Операциялық жүйелер компьютердің негізгі ресурстарымен (процессор,
жады, қондырғы) басқарудың ішкі алгоритмдерін жүзеге асыру
ерекшеліктерімен, жобалау әдісін пайдалану ерекшеліктерімен, платформа
аппараттарының типтерімен, пайдалану аясымен және де басқа да қасиеттерімен
ерекшеленеді.
Әкімшілікте көптеген бөлімдер бар, әр бөлімде өздерінің бағдарламалық
өнімдері пайдаланылады, көптеген персоналды компьютерлерде келесі
программалық қамтамасыз етулер пайдаланылады:
- Microsoft Office;
- Total Commander;
- Касперский вирусқа қарсы программасы;
- Opera;
- 1С 7.7, 8.0.
- LOG BOOK
Word – бұл мәтіндік редактор, яғни бұл программа арқылы мәтіндік
құжаттар құрылады (анықтама, кітап, есептілік, бұйрық). Осы типті
программалар өте көп. Бірақ осы кезде бұл бірден бір кең тараған мәтіндік
редактор. Бұл жеке өнім емес, ол Microsoft Office атты программа пакетінің
құрамына кіреді. Microsoft Office пакетінің барлық программаларының
интерфейсі бірыңғай және біріге отырып, деректермен алмаса алады.
Excel – бұл Microsoft Office пакетіне кіретін электрондық кесте.
Электрондық кестелердің пайда болуы компьютерлік жүйенің дамуындағы бірден
бір маңызды оқиға болды, өйткені ол персоналды ЭЕМ-да жедел және сапалы
есептер шығарады. Қандай да болмасын құрылымда ақпараттың минималды бірлігі
бар. Excel-дегі мұндай минималды бірлік ұяшық болып табылады. Ұяшықтар
парақтарға жиналады. Excel-дегі парақ бұл ұяшықтар жинағы.
Кітап бұл парақтар жинағы. Біздің түсінігіміз бойынша кітап бұл файл.
Excel түсінігінде де кітап бұл файл. Бір файл бұл бір кітап.
Жұмыс аясы – файлдар немесе кітаптар жинағы. Ыңғайлы жұмыс жасау үшін
жұмыс аясы байланысқан бірнеше кітаптарды жұмыс аясына біріктіруге болады.
Access – бұл программа арқылы деректер базасын тез және айтарлықтай
қарапайым түрде құруға, оларды толықтыруға және олармен жұмыс жасауға
болады. Кейде ДББЖ сияқты қысқартуды көруге болады. Access тек Microsoft
Office-тің Pro (яғни Professional) нұсқаларында беріледі. Қажетті ақпаратты
сақтау және тез табу – персоналды компьютер мен компьютерлік жүйенің
маңызды функциясы болып табылады. Міне сол үшін ДББЖ құрылады. Бұлардың
көбісі программалаудың мамандандырылған тілдеріне ұқсас келеді, оларды оқып
біліп, өз еркімен деректер базасын құруға, оларға басқарудың қажетті
элементтерін қосуға, оларды нақты қажеттілікке баптауға және оңтайландыруға
болады.
1С:Бухгалтерия бағдарламасы
1С 7.7, 8.0 – деректер базасының алдыңғы қатарлы технологияларын іске
асырады, атап айтқанда, программалардың әзірлемелерін нақты объектіге
бағытталған тәсіл арқылы жасау. Аталмыш тәсіл әзірлемені он есе жеделдетіп,
жеңілдетеді! Сондай-ақ 1С:Кәсіпорын программасы Қазақстан мен ТМД елдерінен
тыс жерлерде айтарлықтай кең тараған. 1С:Кәсіпорын – кәсіпорын қызметін
автоматтандыруға арналған мамандандырылған объектіге бағытталған деректер
базасын басқару жүйесі (ДББЖ). Ол әсіресе есепке алу есептерін жақсы
автоматтандырады: кадрлық есеп, еңбекақыны есептеу, бухгалтерлік есеп,
қоймалық есеп және т.б.
LOG BOOK бағдарламасы.
LOG BOOK програмасы құжат айналымын және іс жүргізу процестерін
автоматизациялау үшін және құжат айналымының электрондық жүйесі үшін
қолданылады.
Бағдарлама жұмыс аймағындағы LOG BOOK немесе құжатайналымы ярлыгын іске
қосуда басталады. Іске қосылғаннан кейін бағдарламаның басты беті және
Авторизация пользоваиеля терезесі ашылады.
Шыққан терезеде қолданушыны таңдап және жүйе администраторларымен әр
қолданушыға берілетін парольді көрсетеміз. Содан кейін Войти батырмасын
басамыз.
Кіріс құжаттарының журналы іс құжаттар корреспонденциясын
регистациялау үшін қажет. Ең алдымен концилярия қызметкерлерімен
қабылданған хаттардың саналуы және фиксациялануы үшін қолданылады. Оны іске
қосу үшін белгілеуін және атауын 1 рет шерту қажет.Сіздердің алдыңызда
Кіріс құжаттарының журналы ашылады.
Кіріс құжаттарының журналы 3 вкладкадан тұрады, олар: Входящие
документы Указы, распоряжения Президента РК, Постановление
Правительства РК, распоряжения премьер-министра. Мұндай структура хаттарды
жеке регистрациялауға кқмектеседі.
Кіріс құжаттарының бумасы ұқыпты орындалушылардың мекемеге келіп түскен
және регистрациядан өткен корреспонденцияларымен жұмыс істеу үшін арналған.
Мұны ашу үшін, белгілеуін және атауынан бір рет шерту қажет. Сіздердің
алдарыңызда Кіріс құжаттарының бумасы ашылады.
Оң жағынан Бумалар бөлімінде сізге қажет құжаттың регистрация
облысын таңдау қажет.
Құжатты белгілеп алып, сіз бөлімдегі белгіленген құжаттағы қысқаша
мәліметтерді көре аламыз.
Сонымен қоса кез-келген вкладкада құжаттың кіріс немесе шығыс нөмірлері
бойынша тез іздеу мүмкіндігі бар.
Терезенің оң бөлігінде Папка входящих документов: Содержание, Поиск
батырмалары орналасқан.
Шығыс құжатының бумасы әр қолданушыға жеке болып табылады. Оның негізгі
міндеті болып әске қосу үшін атауын немесе белгілеуін 1 рет шерту керек.
Сол сияқты бөлімдегі қосымша ерекшеленген құжаттар туралы мәліметтер
көруге болады.
Тағы да бумада құжаттың индексі және шығыс нөмірі бойынша іздеу
мүмкңндңгң бар. Ол үшін Искать по жолында сіз қандай шығыс нөмірінің
индексі бойынша әздеу салатыныңызды көрсетесіз. Одан кейін өңдеудегі құжат
көк түске боялады.
Терезенің оң бөлігінде Добавить, Изменить, Удалить, Просмотр,
Печать, Отправить, Вернуть документ, Поиск, Ход исполнения сияқты
әр түрлі қызмет орындайтын батырмалар орналасқан.
Шығыс құжаттарының журналы берілген мекемден шығатын іскерлік
корреспонденциясын регистрациялау үшін қажет. Ең алдымен канцелярия
қызметкерлерімен шығыс құжаттарын фиксациялау үшін қажет. Оны ашу үшін оның
белгілеуіне немесе атауына тышқан батырмасын бір рет шерту керек. Сіздердің
алдарыңызда Журнал исходящих документов терезесі ашылады.
Данные выделенного документа аталатын бөлімде белгіленіп
регистрацияланған құжаттар туралы қысқаша мәліметтер көруге болады.Соңғы
жылдарда мемлекетіміздің мемлекеттік қызмет жүйесі аса үлкен даму
сатыларынан өтуде. Әкімшілік қызметін басқарушы заңдылықтың кемшіліктеріне
қарамастан жағдай тек жақсы жаққа қарай ауысуда. Бүгінгі таңда көптеген
әкімшілік басқару қызметкерлерінің біліктілігіне және жаңа технологияларға
сенуде. Жаңа компьютерлік технологиялардың енуіне әкімшілік қызметтен басқа
тиімді негізді елестету қиын. Негізінен, әкімшілік басқару жүйесінің
жұмысының барысында туындайтын барлық есептер автоматтандыруға жеткілікті
түрде оңай беріледі. Ақпараттық мәнді ағымдарын тез және үзіліссіз өңдеу
кез-келген ірі ұйымның басты мәселелерінің бірі болып табылады. Осыған
сәйкес, барлық өспелі ақпараттық ағымдарды өңдеуге мүмкіндік беретін
есептеу желісіне иелену қажеттілігі байқалады. Сонымен қатар, әкімшілік
басқарманың қазіргі техниканы пайдалану үшін жеткілікті қаржы
мүмкіндіктері бар. Алайда аудан әкімшіліктер компьютерлендіруге үлкен
сомманы жұмсауға дайын деп айтуға болмайды. Әкімшілік басқарма , бәрінен
бұрын, азаматтарға көмек корсетуге бағытталған, заңды ұйымы болып
табылады, сондықтан да модернизациялауға кеткен шығындар оны жүзеге
асырудан пайдалы болуы керек.Тәжірибе көрсеткендей мұндай жобаларға
инвестициялар қызметкерлерді оқыту мен жүйені нақты шарттарға қалыптастыру
үшін қажетті анықталған уақыт аралығынан кейін ғана пайданы әкеле бастайды.
Бағдарламалық қамтамасыздандыруға, компьютерге және телекоммуникациялық
құрылғыларға ақшаны сала отырып және жаңа есептеу платформаларына өту үшін
базаны құруда банктер, бірнші орында, өздерінің ұзақ жұмыстарын тездетіп
және арзандатуға және бесекелестік күресте жеңіске жетуге тырмысады.
Бүгінгі таңдағы әкімшілік басқаруда компьютерлік жүйелер қолданбалы желілік
бағдарламалық қамтамасыздандырудың тез дамушы аймақтарының бірі болып
табылады. Әкімшілік басқару жүйелердің кез-келген компьютерлер мен БҚ
(бағдарламалық қамтамасыздандыруды) шығарушылар үшін үлкен қызығушылықты
көрсетеді. Сондықтан ірі компаниялардың көбісі компьютер техникасын
құрастырушылар. Олар бұл нарықта өз платформаларының негізіндегі жүйелерді
ұсынады. Әкімшілік басқаруда пайдаланылатын технологиялар мысалы ретінде
іс-қағаздар жүйесі моделі негізіндегі деректер базасын атауға болады;
ауданаралық есептеулер үшін желіаралық байланыс құралдары; толығымен
Intrenet-ке бағытталған есептеу қызметтері немесе виртуальді әкімшілік:
жасанды ақыл-ой мен басқа да принциптерді қолданатын әкімшілік экспертті-
аналитикалық жүйелер.
Қазіргі уақытта ӘЖ (әкімшілік жүйелер) әкімшіліктің қызметтің барлық
жақтарын автоматтандыру мүмкіндігін береді. Бүгінгі желілік технологияларды
пайдалануға негізделген қазіргі ӘЖ негізгі мүмкіндіктерінің арасынан ескере
кету қажет: әс-қағаздар жүйесі моделінің негізіндегі электронды пошта,
деректер базасы, ауданаралық есептеулер ұйымы үшін желіаралық байланыстың
бағдарламалық қамтамасыздандыруы және т.б. Қазақстан үшін жаңа әкімшілік
шеңбердің туындау шарттарында автоматтандыру сұрақтарына басында
жеткіліксіз назар аударылатын. Көптеген әкімшіліктер өз жүйелерін құру
жолдарына түсе бастады. Мұндай жолдың өз артықшылықтары мен кемшіліктері
бар. Алғашқысына жатқызуға болатындар: ӘЖ жеке және заңды тұлғаларды тіркеу
барысында көп уақыт пен қаржы құралдарын жұмсау қажеттіліктерінің болмауы,
ӘЖ жүзеге асыру (негізінен бар байланыс түзулеріне) шарттарына қалыптасуы,
жүйені үзіліссіз модернизациялау мүмкіндігі. Мұндай жолдың кемшіліктері
айқын: мазмұнында бүтін компьютерлік штаттың қажеттілігі, түрлі жүйелердің
сәйкес келмеуі, жаңа тенденциялардан қалып қоюлар және т.б
Әкімшілік жүйенің өлшемі, құрылымы. Қолданылатын әдістемесі бойынша,
яғни әкімшілік ақпараттық технологиялар қосымшасының объектілері ретінде
сипаттайтын барлық параметрлер бойынша айырмашылықтар олармен қолданылатын
АӘЖ (автоматтандырылған әкімшілік жүйелер) шеңберін кеңейтті.
Инфрақұрылымнан негізгі бес құраушыны ерекшелеп көрсету керек:
- ақпараттық қамтамасыздандыру;
- техникалық жабдықтау;
- бағдарламалық құралдар;
- байланыс пен коммуникация жүйелері (ішкі және сыртқы);
- қауіпсіздік, қорғау және сенімділік жүйелері.
Ақпараттық қамтамасыздандырудың құрамы, оны ұйымдастыру әкімшіліктін
алдына қойылған есептер құрамымен анықталады. Кез-келген әкімшілік есептері
үшін дәстүрлілерге операциялық (шығыс-ліріс құжаттары) қызмет жатқызылады.
Жұмыстың бұл бөлімін автоматтандыру бүгінгі таңдағы көптеген облыс және
аудан әкімдіктері көптеген мәселелерін шешуге көмек берер еді. Мұндай жолда
электрондық технология бағдарламалық өнімінің негізінде құралады. Оған
кіретін бағдарламалар: Іс-қағаздарды жүргізу, Кадрлар жүйесі,
Бухгалтерия, Жеке және заңды тулғаларды тіркеу жүйесі, Аудару
амалдарын жүргізу және т.б.
Басқарудың әр объектісі үшін олардың мәндеріне сәкес келетін АЖО
қарастыру керек. Алайда кез-келген АЖО құрудың принциптері жалпы болуы
керек:
- жүйелілік;
- иілгіштік;
- тұрақтылық;
- тиімділік.
Жүйелілік. АЖО-ын құрылымы функционалды тағайындалумен анықталатын жүйе
ретінде қарастыру керек. Иілгіштік. Жүйе барлық ішкі жүйелердің модульді
құрылымданғанына және олардың элементтерінің стандарттылығына байланысты
мүмкін қайта құруларға қабілетті.
Тұрақтылық. АЖО жүйесінің принципі оның ішкі және сыртқы факторларына
қарамастаннегізгі функцияларды орындау қажеттілігі болып саналады. Бұл,
оның жеке бөліктеріндегі бұзылулар оңай орнатылуы, ал жүйенің жұмыс істеуі
тез қалыптастырылуы керектігін білдіреді. АЖО тиімділігін жүйені құрастру
мен жүзеге асыруға кеткен шығындарға жатқызылған жоғары келтірілген
принциптерді жүзеге асырудың деңгейінің интегралды көрсеткіштері ретінде
қарастыру керек. АЖО функционалдауы мақсатты эффектті функцияларды және
адам мен ақпаратты өңдеудің машиналық құралдарын, компьютер болып таблатын
ядроны дұрыс реттеген шарттардың негізінде ғана беріледі.
Қазіргі уақытта мұндай гибритті ақыл-ойды құрастыру үлкен мәселе
болып табылады. Алайда АЖО құру мен функционалдау кезінде бұл істі жүзеге
асыру айқын өзгерістерге әкелуі мүмкін – АЖО тек өндірістік еңбектің
жоғарлау құралы мен тиімді басқаруы ғана болып қоймайды, сон,ымен бірге,
мамандардың әлеуметтік жайлылығы бола алады. Бұл кезде АЖО жүйесіндегі адам
жетекші звеносы болып жүзе беруі керек. Өндірістік кәсіпорындарында АЖО
жорспарлаудың, басқарудың, деректерді өңдеудің және шешім қабылдаудың
дербес құралы ретінде автоматтандырылған жүйелік басқарудың маңызды құраса
құрылымы болып табылады. АЖО – бұл нақты бір маманға – администраторға,
экономистқа, инженерге, конструкторға, жобалаушыға, архитекторға,
дизайнерға, дәрігерге, ұйымдастырушыға, зерттеушіге, кітапханашыға, мұражай
жұмыскеріне және басқаларына бағытталған әрқашан арнайыландырылған жүйе,
техникалық құралдардың терілімі және бағдарламалық қамтамасыздандыру.
Сонымен бірге, АЖО-ның кез-келген мамандығына оны құрастыруда пайда
болатын жалпы талаптар қатарларын көрсетуге болады: ақпаратты өңдеудің
құралдарының бар болуы; диалогтық (интерактивті) режимде жұмыс істеу
мүмкіндігі; эргономиканың негізгі талаптарын орындау: АЖО кешені және
қоршаған орта элементтері мен операторларының арасындағы функциялардың
рациональді таралуы, жұмыстың жайлы шарттарын қамтамасыз ету, АЖО
конструкцияларының қолайлылығы, адам-оператордың психологиялық факторларын
есептеу, АЖО элементтерінің түстері мен формаларының сүйкімділігі және
т.б.; АЖО жүйесінде жұмыс істейтін ДК сенімділігі және жоғары өндірушілік;
шешілетін есептердің адекватты сипатындағы бағдарламалық
қамтамасыздандыру;мрутинді үрдістерді автоматтандырудың максималды
дәрежесі; мамандарды АЖО операторлары ретінде өзіндік қызмет көрсету үшін
оңтайлы шарттар; АЖО-ын жұмыс құралы ретінде пайдалануда маманды максималды
жайлылық пен қанағаттандырушылықпен қамтамасыз ететін басқа да факторлар.
АЖО құрылымы ішкі жүйелердің жиынтығынан тұрады – техникалық, ақпараттық,
бағдарламалық және ұйымдастырушылық. Техникалық ішкі жүйе туралы жоғарыда
айтылып кеткен. Алдында сілтенген АЖО түзетін техникалық құралдар
теріліміне объектінің жалпы желілерінде жұмыс істейтін басқа АЖО-дарымен
байланыс құралдарын, сонымен бірге байланыстың (телефон, телекс, телефакс)
басқа да құралдарын қосуға болады.
Ақпараттық ішкі жүйеге дисководты жинағыштарда, желілік деректер
базаларында сақталатын ақпарат массивтері жатады. Мұнда деректер базаларын
басқару жүйелері де жатқызылады. Бағдарламалық қамтамасыздандыру құрамына
амалдық жүйеп, сервистік бағдарламалар, пайдаланушылардың стандартты
бағдарламалары және АЖО тағайындалуымен негізделген есептердің белгілі-бір
сыныптарын шешуге бағытталған және модульді принцип бойынша орындалатын
қолданбалы бағдарламалар пакеттері кіреді. Қажеттілік шамасы бойынша
бағдарламалық қамтамасыздандыруға графикалық ақпаратпен жұмыс істеу үшін
бағдарламалар пакеттері де кіреді.
АЖО ұйымдастырушылық қамтамасыздандыруы да олардың функционалдауын,
дамуын, кадрлар дайындығын және әкімшілендірілуін ұйымдастыруды мақсаты
ретінде көреді. Соңғысына жататындар: жұмысты жоспарлау, есеп, бақылау,
талдау, реттеу, АЖО қоланушыларының міндеттері мен құқықтарын құжат ретінде
дайындау. Егер АЖО-ны қиын болса, ал пайдаланушының жеткілікті тәжірибесі
болмайтын болса, онда пайдаланушыны оның негізгі автоматтандырылған жұмыс
орнының ортасына уақытымен ендіру мүмкіндігін беретін арнайы оқыту
құралдарын қолдануға болады.
АЖО функцияларын жүзеге асырған кезде (яғни оның функционалдауы) оның
жүзеге асыру үрдістерін сипаттау үшін барлық мүмкін сценарийлердің
ақпараттық қажеттіліктері, ағымдағы қызметтің мақсаттарын анықтау
әдістемесі қажет. АЖО жобалау әдістемесі оның функционалдау әдістемесімен
байланыссыз болуы мүмкін емес, өйткені дамыған АЖО функционалдауы оның
пайдаланушымен даму мүмкіндігін қарастырады.
Берілген дипломдық жобада Шет ауданы әкімшілігінің шаруашылық қызметін
қадағалау ақпараттық жүйесін құру жүйесі қарастырылған, бұл әкімшілік
жүйенің аса күрделі тапсырмасы болып есептеледі.
Жүйенің шешетін есебі:
1. кіріс-шығыс құжаттарды мағынасы және бөліміне байланысты тіркеу;
2. міндетті сияқты ішкі-технологиялық және аналитикалық есептілігін
құрастыру;
бірыңғай ақпараттық және кадрлық кеңістікте көп бөлімді әкімшіліктін
жұмысын қамтамасыз ету;
1.3 Қолданыстағы деректерді өңдеу жүйесін жетілдіру жолдары
Әкімшілік қызметінің құжаттау қызметiнде қолданылатын ACED атты
ақпараттық жүйе. ACED (АКИД( - анықтамалық картотеканың бiр түрi, мұнда
құжатты тiркеу, санау, бақылау және iздеу оның негiзгi мәлiметiнде iске
асады.
Бұл жүйе төмен деңгейдегі операциялық жүйе ортасында жұмыс істеуде
бейімделген, яғни көне бағдарламалық құрал деп айтуға болады.
ACED (АКИД( жүйесi мына мiндеттердi шешедi:
шығарылған құжаттар мен түскен фактiлердi бекiту құжаттың мерзiмi мен
номерi;құжаттың орналасқан жерiн орындалған бекiту;
тексеру кезiнде құжатты iздеудi ету немесе құжатқа назар аударғанды, яғни
нақты керек кезiнде құжаттың қысқа мазмұнын көрсете алуды қамтамасыз ету;
құжаттар жөнiнде анықтама және бақылау жұмысын, яғни орындаушының сол
мерзiмдегi мәлiметтердiң басылуын және берудi еске салуды қамтамасыз ету;
ACED (АКИД) жүйесiнде құжаттарды аутоматтандырылған тiркеу кезiнде өзiне
мынадай мiндеттердi атқарады:
құжаттардың бастапқы мәлiметтерi мен электрондық картотеканы бекiтудi
жүйеге енгiзу.
Енгiзiлген жазбалардың дұрыстығын және олардың құжаттармен сәйкестiгiн
бақылау.
Дәстүрлi қағаздың картотеканы бекiту үшiн, енгiзiлген жазбаларды басу (әр
құжатқа жеке немесе бiр күнгi барлық жұмыс құжаттарына)
Құжаттарды тез iздеу үшiн керек тiркеу карточкаларын басып шығару.
Кәртiшкеның журналы мен қағаздық көшiрмесi бiр мезгiлде:
- Құжаттардың тiзiмi;
- Құжат мәлiметтерi бұзылмауын немесе электрондық формасы жойып кетпеуiн
сақтау болып табылады.
Журнал мен тiркеу бақылау кәртiшкенi (ТБК) тек қана енгiзiлген құжат
мәлiметтерiн жазып қойылмайды, сонымен бiрге оның жұмыс атқарылуын,
аяқталуын жүзеге асырады. Осы мақсатта кiрiс пен шығыс құжаттарын журнал,
және iшкi аппараттағы құжаттарды бекiту үшiн арнайы кiтапша қызмет
атқарады. Арнайы тіркеу кітапшасында орындаушыға кеткен әр құжат
жазбасы күні мен орындаушының қолымен расталады.
Негізгі мәліметтерді қағаздық тасушыда тіркеу, бүкіл құжаттарды
электрондық түрде АСЕД (АКИД) жүйесіндегі ТБК тіркеу, яғни
аппараттағы құжат айналымын көрсетеді. Бұл жағдайда тiркеу бақылау
кәртiшкенi барлығы мәліметтерді басып шығаруды талап етпейді,
сондықтан олар АСЕД (АКИД) жүйесінің мұрағатында құжаттардың
электрондық көшірмесін сақтайды. Құжаттардың барлығы дерлік қатаң
бақылау мен сақтау мерзімін қажет етпейді. Кейбір құжаттар
аппаратқа мәліметтерді жеткізу үшін немесе келесі жұмыстарды атқару
үшін келеді.
Міндетті бақылау мен бақылауды келесі құжаттар талап етеді:
1) Жазбаша немесе ауызша ( жеке қабылдау) азаматтардың үндеуі, оның
ішінде қалалық облыстық әкімшілікке.
2) Жоғары органның жарлығы мен қаулысы.
3) Орындауды талап ететін жоғарғы ұйымның іскерлік тілшісі.
4) Облыстық және қалалық әкімшіліктің күн тәртібі мен
аппараттың рұқсат етілген мәліметтері.
Біз жобалаған Әкімшілік атты ақпараттық жүйесі бар жүенің
мүмкіндіктерін бойына жинап, кез-келген құжат мәліметін көрсетілген
мерзімнен бұрын көруге мүмкіндік береді, яғни мезгілінде тиым салынған
ақпраттарды жинау мен көрсетуді жүзеге асыруды жеңілдетеді. Деректер
көлемі шексіз болуы мүмкін.
Жобаланатын жүйенің бағдарламалық қамтамасыз етудің сипаттамасы
Visual Basic мәліметтерінің мүмкіншіліктері
VB көптеген бағалы форматтардың мәліметтер қорына өңдеуге мүмкінідк
береді. Мысалы: MS Access, Btrieve, dBase, FoxPro, Paradox, және ODBS, MS
SQL Server клиент-сервер жүйесінің мәліметтер қоры
VB құралдары келесілерден тұрады:
а) Microsoft Jet МҚ процессоры;
б Data элементтімен басқару;
в) Dao (Data Access Objects) объекттік бағдарламалау интерфейсі.
DAO моделі - МҚ толық бақылауды қамтамасыз ететін бағдарламалық
интерфейс. Бұл объекттер тобы, реляциондық МҚ құрылымды моделдейді. Олар МҚ
барлық операцияларды, ол кестені, өріс мен индексті анықтайды, кестелер
ортасында қатынастар орнатады, МҚ сұраныстары.
Jet процессоры барлық операцияларды орындау үрдісінде көрсетеді. Ол МҚ-
да файлдарды өңдеу кезіңде қосымша сұраныстарды қолдайды. Ол МҚ-н
өзгертеді, оқиды, жазады, қорғау әдістерін орнатады.
Мәліметтердің сақталуы – МҚ кестелер түрінде құрылған файл немесе
файлдер. МҚ сыртқылық деңгейі VB немесе MS Access - .mdb форматы файл.
Қалған қорларға бұл каталог, .dbf файлдардан тұратын.
Әкімшілік жүйесінің жобасы
"Әкімшілік" ақпараттық жүйесінің деректер қоры СУБД Mirosoft Access
мүмкіндіктерін қолдану арқылы құрастырылған. СУБД Mirosoft Access
реляциялық деректер қорын құрастыруға көптеген ұтымды жағдай тудырады:
қажетті кесте құрастыруда оның құрылымын сипаттау, олардын арасында
байланыстарды ұйымдастыру, қажетті ақпаратты сұраулар арқылы алу.
Алынған ақпарат белгілі бір форматта таңдап алынған өрістер кесте
түрінде және сұрыпталып ұсынылады.
Ақпараттық жүйенің деректер қоры суретте ұсынылады. Деректер қорынын
негізгі элементтері болып кестелер табылады - "Әкімшілік" ақпараттық жүйесі
өзара байланысқан, реляциялық деректер қорынын талаптарына сай құрылады.
Деректер қоры суретте бейнеленгендей келесі кестелерден тұрады:
1. Архив - мұражай
2. Должности - лауазымдар
3. Мероприятия - шаралар
4. Месяцы - айлар
5. Настройка - баптаулар
6. Отделы – бөлімшелер
7. Приказы - бұйрықтар
8. Программы - жоспарлар
9. Сотрудники - қызметкерлер
10. Уровни - деңгейлер
"Архив", "Бұйрықтар", "Мерекелер", "Бағдарламалар" кестелері негізгі
кестелер үшін анықтама қызметін атқарады.
Деректер қорынын кестелерінің сипаттамасы
Жоғарыда айтылғандай деректер қоры 10 кестеден құрылады. Кестелерге
сипаттама жасаймыз. Анықтамалар кестелерінде әдетте кодталған ақпарат
болады, күрделі өзгертулерді талап етпейтін.
Аталмыш ақпараттық жүйеде кестелер қатарына келесілер жатады:
1. Отделы – бөлімшелер
2. Должности - лауазымдар
3. Месяцы - айлар
4. Уровни - деңгейлер
5. Настройка - баптаулар
Әр кестенің қызметі мен құрылымына сипаттама береміз.
"Бөлімшелер" кестесі әкімшілік бөлімшелерінің тізімін ұстайды, олардын
қызмет аялары турасында деректер болады. Бұл кесте келесі өрістер
жиынтығынан құрастырылады: коды, бөлімше, қызмет аялары, басшысы
Кестенің мазмұны келесі ақпараттардан құрастырылады (кесте):
кесте – Кестенің мазмұны
Бөлімдер
Код Бөлім
01 Әкім
02 Әкімнің орынбасары
03 Бөлім орын басары
04 Маман
05 Бухгалтер
06 Инженер
07 Бас маманы
08
Қалған анықтамаларда осы үлгілер бойынша құрастырылады, яғни,
Келесі өрістерден тұрады: коды және атауы. Осыған байланысты, деректер
қорынын негізгі кестелерінде толық атаулар жазылмай, кодтары сақталады. Бұл
ұтымды жағдай, үйткені диск көлемін үнемдеу мүмкіндігін береді.
"Архив", "Мерекелер", "Бағдарламалар", "Бұйрықтар" кестелері
ақпараттық жүйеде белсене қолданылатын элементтері болып саналады. Үйткені
бұл кестелерде күнделік орын алатын іс-шаралар турасында деректер жазылып
отырады: жоспарланған іс-шаралар, бұйрықтар, өкімдер және олардын
орындалуы. Бұл жерде олады орындауға жауапты қызметкерлері турасында да
деректер болады.
"Жұмыскерлер" атты негізгі кестенің сипаттамасын төменде қарастырамыз.
"Жұмыскерлер" кестесі "Әкімшілік" ақпараттық жүйенің негізгісі болып
табылады, мекеменің барлық қызметкерлері турасында ақпарат ұстайтын (13
сурет).
Бұл кесте келесі өрістер жиынтығынан тұрады: коды, тегі, жұмыс орны,
лауазымы.
"Архив " кестесінің құрылымы
Ақпараттық жүйенің жұмыс жасау технологиясы
Ақпарттық жүйені іске асыру мәліметтер базасын басқаратын жүйесін
қолдайтын Microsoft Access Visual Basic программалық құрал арқылы
орындалады. Жобаланған ақпараттық жүйенің интерфесі пайдаланушыға меню мен
қатар формалар жиынтығын ұсынады. Олар әр қайсысы деректер қорымен жұмыс
істегенде, ақпарат алғанда өзі бетінші қызметтерін атқарады.
"Жұмыскерлер" кестесінің құрылымы
Жоба арнайы меню арқылы жүктеліп, бірнеше формалардан тұрады.
Ақпараттық жүйені қосу Акимат.exe файлы мен іске асырылады. Экранда
суретте көрсетілгендей жүйенің негізгі менюі пайда болады.
Бұл меню деректер қорының кестелерімен жұмыс істеу және жүйені баптау
мүмкіндігін береді:
– Файл (жаңа, ашу, жабу, сақтау, баспа, шығу);
– Редакторлау (қию, көшіру, салу);
– Мәліметтер қорының кестесі;
– Мәліметтерді енгізу;
– Іздеу
– Есеп беру
– Бағдарлама туралы.
"Файл" менюі арқылы қажетті ақпаратты жазып, файлға сақтауға, баспаға
шығаруға болады. "Редактирование" арқылы өзгерістер енгізуге болады,
стандартты командаларды ұстайды (копировать, вырезать, вставить).
Әр форма көріп шолу мүмкіндігін беретін DataGrid компонентін қолданады,
ол компонент RecordSet компонентімен байланыста болады.
Әр кестемен жұмыс істеу үшін өзіндік формасы ұсынылады.
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ 6
1 ТАЛДАУ БӨЛІМІ 9
1.1 Пәндік аймақты сипаттау 9
1.2 Қолданыстағы ақпараттық жүйе қорларына шолу және оның кемшіліктері 18
1.3 Қолданыстағы деректерді өңдеу жүйесін жетілдіру жолдары 24
2 ЖОБАЛАУ БӨЛІМ 31
2.1 Есептің қойылымы 31
2.2 Ақпараттық қамтамасыздандыру 33
2.3 Бағдарламалық қамтамасыздандыру 36
2.4. Техникалық қамтамасыздандыру 41
2.5 Қызметкерлердің қызметін және еңбек қорғауды қамтамасыз ету жолдары 45
3 ЗЕРТТЕУ БӨЛІМІ 52
3.1Әкімшілік ақпараттық жүйесін құру бағдарламасының орындалуы шарттары
мен тағайындалуы 52
3.2 Әкімшілік ақпараттық жүйесін құру бағдарламасының орындалуы 53
4 ЖОБАНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІН НЕГІЗДЕУ 56
4.1 Экономикалық тиімділікті есептеу әдістемесін таңдау және негіздеу 56
4.2 Жобаның экономикалық тиімділік көрсеткіштерін есептеу 63
ҚОРЫТЫНДЫ 70
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТЕР ТІЗІМІ 72
ҚОСЫМШАЛАР 73
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының 2007 жылы қабылданған Ақпараттандыру
туралы заңында ақпарат, ақпараттық ресурстар, жүйелер, процестер, жасырын
мәлімет, құжатталған ақпарат ұғымдары беріледі. Енді сондағы ақпараттық
ресурстарды, ақпараттық жүйелерді қорғау ұғымына тоқталсақ, ақпаратты алу,
көшірмесін түсіру, тарату, бұрмалау, жою немесе оған тосқауыл қою жөніндегі
іс-әрекетті қоса алғанда, ақпараттық ресурстарға, ақпараттық жүйелерге
заңсыз қол жеткізуді болғызбауға бағытталған құқықтық, экономикалық және
ұйымдық-техникалық іс-шаралар кешені деп анықталады.
Ақпараттық ресурстар – ақпараттық жүйелерде бар, тиісті бағдарламалық
қамтамасыз етумен біріктірілген және ақпаратты пайдаланушылардың мүдделігін
туғызатын электрондық жүйелендірілген ақпарат (ақпараттық деректер
базалары).
Сонымен, бұл заңның жарыққа шығуы ақпаратты қорғауды, сақтауды,
ақпараттық ресурстар мен жүйелерді дамыту мен қорғауды реттейді, жеке және
заңды тұлғалардың құқықтары мен міндеттерін белгілейді.
Мамандардың еңбек нарығында бәсекелестік қабілеті болу үшін, олар
ақпараттық технологияны білуі, кәсіби қызметте олардың орнын анықтай алуы,
ақпараттық инфрақұрылғылармен өзара байланыс жасай алуы қажет.
Ақпараттық ортадағы маман үшін ғылыми-техникалық шығармашылық мәні мен
терең білімі негізінде ақпараттық жүйені құру, ал екінші жағынан маманның
ақпараттық мәдениеті - өз қызметінің аумағында құжаттық ағымдағы білім
ерекшелігі, әртүрлі жүйеде ақпаратты іздестіру мүмкіндіктері, әртүрлі
мәліметтермен жұмыс істей алу және ақпаратты қайтадан өңдеу негіздерін
игеру және т.б. болып табылады.
Жалпылай компьютерлiк техниканы кең пайдалануға негiзделетiн жаңа
ақпараттық технология тұжырымдамасының үш негiзгi қағидалар салынуы
керек: жинақтылық, икемдiлiк және ара белсендiлiк.
Осыған байланысты бiздiң жұмысымыздың зерттеу объектісі - шаруашылық
қызметін қадағалауды аќпараттандыру процесі.
Қазіргі таңда шаруашылық қызметін қадағалауды аќпараттандыру процесі
қоғамның дамуын көрсетеді. Жалпы алғанда, қоғамдағы жаппай ақпараттану
процестері болашақ мамандардан жаңа ақпараттық технологиялардың негізін
меңгеріп, мүмкіндіктерін кәсіби мамандықтарында қолдана білуді, олармен
жұмыс істеу біліктіліктері мен дағдылары болуын талап етеді. Оқыту
үрдісінде ақпараттық технологияларды қолдану оқытуды дараландыруға,
оқытудың тиімділігін арттыруға және материалдық ресурстарға кететін
шығындарды азайтуға да мүмкіндік береді.
Мекемелерде іс қағаздарын жүргізуді жүзеге асыру басқарма жұмысын
қарқындатуға ықпал ететін ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар жиынтығын
болып табылады.
Басқарма жұмысы ақпаратты жинаудан, өңдеуден және жеткізуден тұрады.
Ақпараттың саны мен сапасы басқарма жүйесінің атқаратын қызметіне әсер
етеді.
Дипломдық жобаның мақсаты - әкім шаруашылық қызметін қадағалау
аппаратының басқару жұмысын қолдауда ақпараттық жүйе жобалау.
Жобаның мақсатына сай келесі міндеттер қойылған:
- ұсынылып отырған АЖ негізі мен пән аймағын зерттеу;
- нәтижелердің негізінде пән аймағын талдай отыра, зерттеу жұмысытарын
жүргізу;
мәліметтер базасы құрылымына сипаттама беру;
өңдеу құралын таңдай отырып, мәліметтер базасын (МБ) құру;
МБ бар ақпараттың негізінде, қойылған критерийлерге талдау жасау;
пайдаланушы қолданатын қосымшаларды өңдеп таңдау.
Аталған дипломдық жұмыстың міндетінің бірі – жоғарыда көрсетілген
бағыттарды ескере отырып, басқару қызметін құжаттамамен қамтамасыз етудің
автоматтандырылған жүйесін жасау мен оны қолданысқа ендіру. Осыған сәйкес
осындағы тіркеу бөлімінің жұмысын жеңілдету және қызмет көрсетуді тез
атқаруды көрсету басты мақсаты болып табылды. Басқару қызметін құжаттамамен
қамтамасыз етудің автоматтандырылған жүйесі Borland Delphi 7.0 тілінде және
Microsoft Access бағдарламасында орындалды.
1 ТАЛДАУ БӨЛІМІ
1.1 Пәндік аймақты сипаттау
Әкімшілік құқықтың құрамдас бір бөлігі мемлекеттік қызмет болып
табылады.
Мемлекеттік қызмет – мемлекет қызметтің бір саласы және мемлекеттік
қызметшілердің мемлекеттік органдардағы биліктің міндеттері мен
функцияларын іске асыруға бағытталған лауазымдық өкілеттілігін атқару
жөніндегі қызметі болып табылады.
Мемлекеттік қызметшілердің құқықтық жағдайларын Қазақстан
Республикасының 1999 жылғы 23 шілдедегі Заңы реттейді.
Қазақстан Республикасында мемлекеттік қызметтің ұйымдастырылуы мен
атқарылуы келесі принциптерден негіз алады: заңдылық, қазақстандық
патриотизм, мемлекеттік қызмет жүйесінің біртұтастығы, азаматтар
құқықтарының, бостандықтарының және заңды мүдделерінің мемлекет мүдделері
алдындағы басымдылығын; Республика азаматтарының мемлекеттік қызметке қол
жеткізуге және өз қабілеттері мен кәсіби даярлығына сәйкес мемлекеттік
қызмет бойынша жоғарылатуға тең құқығы және Заңның 3-ші бабында айтылған
тағы басқа принциптері.
Мемлекеттік қызметшілер лауазымдарының құрамына мемлекеттік
қызметшілердің саяси және әкімшілік лауазымдары кіреді. Мемлекеттік саяси
қызметшілердің мемлекеттік қызметке тағайындау, не сайлау негізінде кіруі,
ал мемлекеттік әкімшілік қызметке орналасуы конкурстық негізде жүргізіледі.
Мемлекеттік қызметке кіретін адамдарға мынадай талаптар қойылады: олар
Қазақстан Республикасының азаматтары болу, жасы 18-ден кем болмауы, қажетті
білімі, кәсіби даярлық деңгейі болуы керек және т.б.
Ерікті еңбек ету құқығы. Қазақстан Республикасы Конституцияның 24-
бабына сәйкес: “Әркімнің еңбек ету бостандығына, қызмет пен кәсіп түрін
еркін таңдауына құқығы бар”. Бұл Қазақстан Республикасының әрбір азаматы өз
қалауынша жұмысқа тұра алады және одан өз еркімен шығып кете алады дегенді
білдіреді. Жұмыспен айналысқысы келетінін, қанша жұмыс істегісі келетінін
азамат өзі шешеді. Конституцияның келтірілген бабында: “Еріксіз еңбекке
соттың үкімі бойынша, не төтенше жағдайда немесе соғыс жағдайында ғана жол
беріледі” делінген. Бұл егер адам қылмыс жасаса еріксіз еңбек ету
қолданылуы мүмкін дегенді білдіреді. Сондай-ақ жағдай қоғам мен адам
қауіпсіздігіне қауіп төндірсе олар құтқару жұмыстарына еріксіз тартылуы
мүмкін.
Қызмет түрін ерікті түрде таңдау мынаны білдіреді. Азамат қайда жұмыс
істегісі келсе, сонда істей алады. Ол мемлекеттік ұйым немесе жеке меншік
болуы мүмкін немесе үйінде отырып, үй жұмысымен айналысуы мүмкін. Сондай-ақ
ол кітап жаза алады, сурет сала алады және де басқа еңбекпен айналыса
алады. Ол кәсіпкерлікпен, мал өсірумен, бақташылықпен, т.б. айналысуы
мүмкін.
Қызмет түрін ерікті таңдауға қойылатын шектеудің мәні мынада, адам
сауда жасауға заңды тыйым салынған заттарды сата алмайды, адамдарды заңсыз
емдеуді жүзеге асыра алмайды. Мысалы, есірткі заттарын сатумен айналысу
және т.б.
Еңбек шарты. Қазіргі жағдайларда еңбек қатынастарына тұру үшін еңбек
шартын жасау керек. Оның қарастырылған “Азаматтық құқық” тарауындағы
азаматтық құқық шартынан айырмашылығы мынада: еңбек шартының міндеті –
қызметкердің және жұмыс берушінің құқықтары мен міндеттерін белгілеу. Еңбек
шарты қызметкер мен жұмыс берушінің арасында заңнамаға сәйкес жасалуы
керек.
Еңбек шартының мерзімі. Еңбек шарты әрқашан уақытша шеңберде әрекет
етеді. Бірқатар жағдайларда уақытша шеңберлер шарттың әрекет етуі мерзіміне
байланысты болады. Шартқа отырған тараптар оның әрекет ету мерзімін түрліше
белгілеуі мүмкін. Дәлірек айтқанда, екі ұшты мерзім қояды. Ол қызметкер
жұмысқа тұрақты мерзімге қабылданады деген сөз. Бұл жағдайда қызметкер
шарттың мерзімі өтуіне байланысты жұмыстан шығарылмайды.
Жұмысқа қабылдау кезеңіндегі сынақ мерзімі. Қызметкердің тапсырылған
жұмысқа сай келетінін тексеру үшін сынақ белгіленуі мүмкін. Сынақ мерзімі
туралы қызметкерді жұмысқа қабылдау кезінде ескертіледі. Сынақ мерзімі үш
айдан аспауы тиіс. Ол қызметкердің ауырып қалуына, басқа да дәлелді
себептерге байланысты тоқтатылуы мүмкін. Олар “Қазақстан Республикасындағы
еңбек туралы” заңның 30-бабында көрсетілген. Қызметкер әскери қызметке
шақырылуы мүмкін. Бұл жағдайда қызметкер шақыру туралы құжатын көрсеткен
соң үш күндік мерзім ішінде жұмыстан босатылады.
Егер қызметкер қылмысы үшін сотталса, шарт бұзылады және қолданылған
жаза бұрынғы жұмысын одан әрі жалғастыруға мүмкіндік бермейді.
Еңбек жағдайларында жұмыс беруші, қызметкерге оның атқаратынынан артық
талап қоя алмайды. Қызметкер еңбек шарты бойынша өзіне алған міндеттерді
орындаудан жалтара алмайды.
Еңбек жағдайлары қызметкердің өмірі мен денсаулығы қауіпсіздігін
қамтамасыз етуге, гигиена талаптарға сай болуы тиіс. Қызметкердің толық
қанды демалуға, қажетті материалдық қажеттіктерін қанағаттандыруға
мүмкіндігі болуға тиіс. Оның білім алуға (жалғастыруға), т.б. мүмкіндігі
болуы керек. Еңбек жағдайлары бойынша заңнамалық талаптар азаматтардың
табиғи, әлеуметтік мұқтаждарына (сұранымдарына) сәйкес белгіленеді.
Шет ауданы әкімшілікі жалпы мемлекеттік саясатты орындау билігін
жүргізуді қамтамасыз етуде және Қарағанды облысының даму барысындағы халық
сұраныстарын қамтуда орындаушы органы ретінде бірлескен жүйеге кіреді.
Әкімшіліктің қызметі Қазақстан Республикасының Конституциясы және
Қазақстан Республикасында жергілікті мемлекетті басқару туралы заңымен,
арнайы Қазақстан Республикасының нормативті құқықтарымен реттеледі.
Ақпараттық–аналитикалық, құқықтық ұйымдастыруы және әкімшіліктің
материалдық–техникалық қамтамасыз ету қызметі Шет ауданы әкімшілігінің
аппаратымен қамтылады.
Әкімшілікке келіп түсетін корреспонденциялық өңдеулер және
әкімшіліктің іс–жүргізушілігі, жасалуына сәйкес Қазақстан Республикасының
әкімінің процедурасы туралы заңының талабымен, Шет ауданындағы
әкімшілігінің бекітуімен аппаратқа жүктеледі және ретпен қадағаланады.
Әкімнің орынбасары және аппарат жетекшісі әкімшілік қарайтын
енгізулерінің және әкімшілік ақпарат жобаларының өту ретін қамтамасыз
етеді.
Әкімшілік отырысында қаралатын жоспарланған сұрақтар тізімін әкім бекітеді.
Бекітілген тізім әкімшілік құжаттық қамтамасыз ету бөліміне, сонымен бірге
орындаушы органдар жетекшілеріне және басқа мамандық тұлғаларға
жөнелтіледі.
Аудан әкімінің құрылымы
1.Аудан әкімі
2. Аудан әкімінің 1-ші орынбасары
3. Аудан әкімінің 2-ші орынбасары
4. Аудан әкімінің 3-ші орынбасары
4. Аппарат басшысы
5. Аудан әкімінің көмекшісі
6.Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімі.
6.1 Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімінің меңгерушісі;
6.2 Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімінің бас маманы;
7. Үйлестіру бөлімі.
7.1 Үйлестіру бөлімінің меңгерушісі;
7.2 Үйлестіру бөлімінің бас маманы;
8. Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімі.
8.1 Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімінің
меңгерушісі;
8.2 Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімінің бас маман
- есепшісі;
9. Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімі.
9.1 Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің меңгерушісі;
9.2 Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел
қамтамасыз ету бөлімінің бас маман – заңгері;
9.3 Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің мемлекеттік сатып алу жөніндегі бас маманы;
Әкімшілік өзінің ішкі және сыртқы жұмыстарын мемлекеттік қызметтермен
және үлкен әрі кішігірім кәсіпорындармен сонымен қатар дара кәсіпкерлермен
жүргізеді.
Әкімшіліктің ішкі жұмысы ақпаратты енгізу, жіберу және оны қабылдау
қосымша сервер арқылы болып табылады. Енгізілген ақпаратты клиент алдын ала
тексеруді атқарады.
Әкімшілік отырысында сұрақтарды енгізген аппараттар бөлімі, әкімшілік
отырысына жобаланған жоспарды, дайындалған сұрақтарды қала әкіміне бекітуге
аманат етеді.
Тізімнен жоспарланған сұрақтар шешімін бекітуді немесе оны басқа бір
мерзімде аппарат жетекшілігінің негізгі анықтамалық ұсынысы бойынша әкім
қабылдайды.
Әкімшіліктің негізгі мақсаттары:
1. Қазақстан Республикасының Заңдарын, Президенттің, Үкіметтің, облыс,
қала, аудан әкімдерінің құқықтық нормативтік актілері аясында сапалы
жұмыс жасап, оларды орындау.
2. Аудан әкімдігінің отырыстарын, аппараттық жиындар мен актив
жиналыстарын және қала әкімнің өткізетін басқа да іс-шараларын
ұйымшылдықпен өткізу.
3. Жергілікті жерде кадр саясатын жүзеге асырып, кадр мәселесі жөнінде
ұсыныстар беру, кадр резервін жасақтау, мемлекеттік қызметкерлердің
біліктілігін арттыру және қайта даярлау курстарында оқытылуын
қамтамасыз етуді, мемлекеттік қызметшілерді аттестациядан өткізуді
ұйымдастыру.
4. Сайлауға қатысты жұмыстарды ұйымдастыруды қамтамасыз ету.
5. Электрондық үкіметті қалыптастырудың мемлекеттік бағдарламасын іске
асыру.
6. Ақпараттандыру жүйелерін жасаудың және енгізудің жұмыстарын
үйлестіреді.
7. Аудандағы мемлекеттік мекемелерге ақпараттандыру мәселелері бойынша
консультативтік көмек көрсету, ақпараттық – телекоммуникациялық
жүйелерді құру, енгізу, сүйемелдеу және пайдалану процестерін
ұйымдастыру. Компьютерлік сауаттандыру жұмысын үйлестіру.
Бөлімінің өкілеттілігі:
1. Бөлімге жоғарғы тұрған мекемелерден келіп түскен құқықтық нормативтік
актілердің орындалысына үнемі талдау жасап отыру.
2. Бөлімде құжаттарды заңды және сауатты дайындау.
3. Ауданның басқару сызбасын әзірлеуге қатысу және оның құрылымын
жетілдіру.
4. Аудан әкімдігінің отырысына құжаттар әзірлеу, ұйымдастыру және кадрлар
жұмысына қатысты қала әкімінің шешімдері мен өкімдерін әзірлеу.
5. Аудан әкімдігіне қарасты аудан, қала, кент, селолық округ әкімі
аппараттары мен дербес бөлімдерге ұйымдастыру және кадр жұмыстары
бағытында практикалық және әдістемелік көмектер беру.
6. Аудан бойынша кадр саясатына жауапты, кадр резервін жасақтайды,
жүргізеді.
7. Сайлаушылар тізімін жасайды, сайлаушылар санының компьютерлік базасын
жасау, сайлаушылар тізіміне өзгерістер енгізіп отыру.
8. Бөлімнің қызметкерлеріне өз жұмыстарын атқарарда жеке жауапкершілік
жүктеледі. Қазақстан Республикасының Заңдарын, Президенттің, Үкіметтің,
облыс қала әкімдерінің құқықтық нормативтік актілерін, бөлімінің
жұмысына қатысты Мәслихат шешімдерін шұғыл орындауды қамтамасыз етеді.
Әкімшіліктің функциялары мен құқықтары
Ауданның мемлекеттік мекемесі әрі қарай – бөлім қала көлемінде
біртұтас мемлекеттік қаржылық және экономикалық саясат жүргізетін
мемлекеттік орган болып табылады және қабылданған заңдар шегінде
мемлекеттік қаржыны басқару саласында жоспарлау жұмысын ұйымдастырады,
қаланың орта мерзімді әулеметтік-экономикалық жоспарларын жасау және
фискальдік саясатын жасау, қала экономикасының дамуының болжамын жоспарлау
мен құрастыруын жүргізеді. Бөлім өз жұмысын Қазахстан Республикасы
Конститутциясын, заңдарына, Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық
актілеріне, облыс, қала әкімдігінің, қала әкімінің актілеріне және осы
ережелерге сәйкес жүзеге асырады. Бөлім заңдарға сәйкес банкіде есеп шоты,
мемлекеттік тілдегі өз атауы жазылған мөрі мен мөртаңбалары, белгіленген
үлгідегі бланкілері бар заңды тұлға. Бөлім өз атынан азаматтық – құқықтық
қатынастар жасай алады. Бөлім өкілетін берілген жағдайда мемлекет атынан
азаматтық – құқықтық жағдайларға қатыса алады.
Бөлім өз құзырындағы мәселелер бойынша заңдылықта белгіленген
тәртіппен тиісті аймақта міндетті күші бар бұйрықтар түрінде актілер
шығарады. Бөлімнің штат санын және құрамын қала әкімдігі бекітеді.
Бөлімнің толық заңды атауы: - мемлекеттік тілде: Қазыбек би ауданының
әкімінің аппараты; орыс тілінде: Аппарат акима Казыбек биского района
Бөлім құрылтайшысы аудан әкімдігі болып табылады.
Бөлімнің қызметі қалалық бюджеттің қаражаты есебінен қаржыландырылады.
Бөлімнің функциялары мен құқықтары:
Бөлім белгіленген заңдылық тәртібімен төмендегі функцияларды
орындайды:
1) аудан экономикасы мен қаржысын басқару саласында мемлекеттік саясаттың
мақсаттарын және приоритеттерін анықтауға қатысады;
2) ауданның экономикалық бағдарламарын, әлеуметтік-экономикалық дамудың
стратегиялық және орта мерзімдік жоспарларын, қаржы балансының жиынтығын
жетілдіруге қатысады, қаланың әулеметтік – экономикалық даму
бағдарламаларын Әкімдік мәжілістерінде және қалалық Маслихатта қарауға
дайындайды;
3) аудандық салық органдарымен бірігіп, жергілікті бюджеттердің кірістерін
болжамдауды жүзеге асырады;
4) экономиканы қаржылық сауықтыру жөнінде қала әкіміне ұсыныс жасап,
шаралар жетілдіруге қатысады;
5) өз құзырының шегінде жергілікті бюджеттің құралуы бойынша жұмыстарды
ұйымдастырады, басқа денгейдегі бюджеттермен өзара қатынастарды реттейді;
6) аймақтық-әкімшілік бірліктің меншігіндегі мемлекеттік қаржылық мүддесін
қорғауды ұйымдасттырады;
7) жергілікті атқарушы органдардың резерв қаражатын пайдалануын жоспарлауды
жүзеге асырады;
Бөлімнің негізгі міндеттері:
1) аудан аумағында мемлекеттік экономика және бюджет саясатын жетілдіріп,
іске асыру жұмыстарына қатысу;
2) аудандық әлеуметтік-экономикалық бағдарламаларын, мемлекеттік салық
саясатын жетілдіріп, жүзеге асырылуын қамтамасыз ету;
3) жергілікті органдардың бюджеттерінің орындалу және қалыптастыру
процестерін жетілдіру, бюджеттік бағдарлау тәсілдерін енгізу, жергілікті
бюджеттердің тиімділігін бақылау және ақша ресурстарын басқару;
4) ауданның жасалған әлеуметтік-экономикалық бағдарламаларының іске
асырылуын қадағалау және мониторинг жүргізу;
5) қолданыстағы заңдылықтарға сәйкес келесі жылға қала бюджетінің жобасын
кірістер мен шығыстардың экономикалық дәлелденген жоспарлаудың
негізінде құрастыруын ұйымдастыру;
6) тағы басқа заңдармен жүктелген міндеттерін орындау.
Бөлімнің өзінің негізгі міндеттерін және функцияларын орындау
мақсатында заң негізінде белгіленген құқығы:
1) бөлім өзіне жүктелген функцияларды жүзеге асыру үшін қажетті мемлекеттік
органдардан, басқа да ұйымдар мен жеке тұлғалардан ақпараттар алу және
сұрау;
2) өз құзырының шегінде заңды тұлғалардың қаржылық тәртіпті сақтауын,
экономикалық дамуының бағдарламалары мен жоспарларын орындауды бақылауды
жүзеге асырады .
3) өзіне жүктелген заңдылықтармен, осы ережелермен және өкілетті органмен
белгіленген басқа да құқықтарды жүзеге асырады.
Бөлімнің мүлкі
1) бөлім жедел басқару құқығымен оқшауландырылған мүлігіне ие. Бөлімнің
мүлкі оған мемлекеттен берілген мүліктер есебінен қалыптасады, негізгі
және айналымдағы құралдардан, сондай-ақ бағасы бөлімнің балансында
көрсетілген басқа да мүліктерден тұрады;
2) бөлімге бекітіліп берілген мүлік коммуналдық меншікке жатады;
3) бөлім бекітіліп берілген мүлікті өз еркімен бөлектеуге немесе басқа
тәсілмен реттеуге құқығы жоқ;
4) бөлімге заңға сәйкес белгіленген жағдайлар шегінде мүлікті реттеуге
құқық берілуі мүмкін.
Шет ауданы әкімі аппаратының ережелері
1. Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімі Шет аудан әкімі аппаратының
құрылымдық бөлімшесі болып табылады.
2. Бөлім өз жұмысын атқарарда Қазақстан Республикасының Конститутциясын,
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет туралы, Сыбайлас
жемқорлыққа қарсы күрес туралы, Жергілікті мемлекеттік басқару туралы,
Сайлау туралы Заңдарын, Қазақстан Республикасының Президентінің, Үкіметі
мен облыс, аудан әкімдерінің құқықтық нормативтік актілерін және осы
ережені басшылыққа алып жұмыс жасайды.
3. Бөлімді бөлім меңгерушісі басқарады. Бөлім меңгерушісін Қазақстан
Республикасындағы қолданыстағы Заңдар аясында аудан әкімінің өкімімен
аудан әкімі тағайындап және қызметтен босатады.
4. Бөлімнің штаттық санын аудан әкімі бекітеді.
Аудан әкімі аппараты қызметкерлерінің функционалдық міндеттері.
Аудан әкімі 1-ші орынбасары - аудандағы нақты экономикалық сектордағы
кәсіпорындардың, шағын және орта бизнес, құрылыс саласының жұмысын
ұйымдастыру.
Аудан әкімі 2-ші орынбасары - үйлестіру бөлімінің жұмысын
ұйымдастыру. Ұлттық тіл мен мәдениетті дамыту және басқа ұлт өкілдерінің
әлеуметтік, экономикалық, рухани қажеттіліктерін қамтамасыз ету жұмыстарын
жүргізу.
Аудан әкімі 3-ші орынбасары - ауылшаруашылық бөлімі, аумақтық
инспекцияның, жер қатынастары бөлімі, фитосанитарлық диагностика және
болжамдар әдістемелік орталығы, аудандық статистика бөлімі, ауылдық
несиелік серіктестік, казагромаркетинг АҚ бөлімшесі, ауылдық тұтыну
кооперативтерінің және аудандағы шаруашылық құрылымдарының жұмыстарын
үйлестіреді, ұйымдастырады және оларға бақылау жасайды.
Аппарат басшысы - аудан әкімі аппаратының жұмысын үйлестіріп, бағыт
беріп бақылайды.
Аудан әкімі көмекшісі - жиындарға, әкімдік мәжілісіне тиісті
құжаттарды дайындап, ұйымдық жұмыс мәселелері бойынша анықтама,
хабарламалар ұсынады.
Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімінің меңгерушісі - аудан әкімі
аппаратының, әкімдік мәжілісінің перспективалық ағымдағы іс жоспарларын
жасайды. Әкімдік мәжілісінің, аудан әкімі өткізетін жиындардың өтуін және
өткізілуін дайындап, ұйымдастырады.
Ұйымдастыру және кадрлар жұмысы бөлімінің бас маманы - мемлекеттік
қызметкерлердің әрқайсысының жеке іс қағаздарын жүргізеді.
Үйлестіру бөлімінің меңгерушісі - бөлім жұмысына жалпы басшылық
жасайды, облыс, аудан әкімдерінің шешімдері мен өкімдерінің орындалысына
бақылау жасау, өтініш, арыз-шағымдардың уақытында қаралуын қадағалау, аудан
әкімінің баспасөз қызметін басқару, аудандық газет жұмысын қадағалайды.
Үйлестіру бөлімінің бас маманы - мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі, ішкі
саясат бөлімі, аудандық мұражай, аудандық мұрағат, зейнетақы төлеу
орталығының аудандық бөлімшелерінің жұмыстарын үйлестіріп, байланыста
жұмыс жасайды.
Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімінің
меңгерушісі - бөлімнің жұмысына басшылық жасайды.
Құжаттамалық және қаржы-шаруашылық қамтамасыз ету бөлімінің бас маман –
есепшісі - аудан әкімі аппаратында есеп – қисап жұмыстарын жүргізіп,
айлық, тоқсандық, жылдық есептерді облысқа, қаржы бөліміне, салық
комитетіне беріп отыру.
Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің меңгерушісі - бөлімнің жұмысына жалпы басшылық жасайды.
Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің бас маман – заңгері - аудан әкімі қабылдайтын шешім, өкімдердің
заңдылығын тексеріп, қол қоюға жіберу.
Бақылау, мемлекеттік сатып алу, құқықтық және жедел қамтамасыз ету
бөлімінің мемлекеттік сатып алу жөніндегі бас маманы - аудан әкімі
аппаратының азаматтық қорғаныс және төтенше жағдайлар жөніндегі бас маманы
төтенше жағдай комиссиясының төрағасына бағынады және соның тапсырмалары
мен жұмыс жөніндегі бұйрықтарын орындайды.
1.2 Қолданыстағы ақпараттық жүйе қорларына шолу және оның кемшіліктері
Кәсіпорында пайдаланылатын көптеген ДК-да Windows XP (Professional) ОЖ
орнатылған, өйткені ол қазіргі заманға сай және пайдаланушыға айтарлықтай
ыңғайлы болып табылады.
Операциялық жүйелер компьютердің негізгі ресурстарымен (процессор,
жады, қондырғы) басқарудың ішкі алгоритмдерін жүзеге асыру
ерекшеліктерімен, жобалау әдісін пайдалану ерекшеліктерімен, платформа
аппараттарының типтерімен, пайдалану аясымен және де басқа да қасиеттерімен
ерекшеленеді.
Әкімшілікте көптеген бөлімдер бар, әр бөлімде өздерінің бағдарламалық
өнімдері пайдаланылады, көптеген персоналды компьютерлерде келесі
программалық қамтамасыз етулер пайдаланылады:
- Microsoft Office;
- Total Commander;
- Касперский вирусқа қарсы программасы;
- Opera;
- 1С 7.7, 8.0.
- LOG BOOK
Word – бұл мәтіндік редактор, яғни бұл программа арқылы мәтіндік
құжаттар құрылады (анықтама, кітап, есептілік, бұйрық). Осы типті
программалар өте көп. Бірақ осы кезде бұл бірден бір кең тараған мәтіндік
редактор. Бұл жеке өнім емес, ол Microsoft Office атты программа пакетінің
құрамына кіреді. Microsoft Office пакетінің барлық программаларының
интерфейсі бірыңғай және біріге отырып, деректермен алмаса алады.
Excel – бұл Microsoft Office пакетіне кіретін электрондық кесте.
Электрондық кестелердің пайда болуы компьютерлік жүйенің дамуындағы бірден
бір маңызды оқиға болды, өйткені ол персоналды ЭЕМ-да жедел және сапалы
есептер шығарады. Қандай да болмасын құрылымда ақпараттың минималды бірлігі
бар. Excel-дегі мұндай минималды бірлік ұяшық болып табылады. Ұяшықтар
парақтарға жиналады. Excel-дегі парақ бұл ұяшықтар жинағы.
Кітап бұл парақтар жинағы. Біздің түсінігіміз бойынша кітап бұл файл.
Excel түсінігінде де кітап бұл файл. Бір файл бұл бір кітап.
Жұмыс аясы – файлдар немесе кітаптар жинағы. Ыңғайлы жұмыс жасау үшін
жұмыс аясы байланысқан бірнеше кітаптарды жұмыс аясына біріктіруге болады.
Access – бұл программа арқылы деректер базасын тез және айтарлықтай
қарапайым түрде құруға, оларды толықтыруға және олармен жұмыс жасауға
болады. Кейде ДББЖ сияқты қысқартуды көруге болады. Access тек Microsoft
Office-тің Pro (яғни Professional) нұсқаларында беріледі. Қажетті ақпаратты
сақтау және тез табу – персоналды компьютер мен компьютерлік жүйенің
маңызды функциясы болып табылады. Міне сол үшін ДББЖ құрылады. Бұлардың
көбісі программалаудың мамандандырылған тілдеріне ұқсас келеді, оларды оқып
біліп, өз еркімен деректер базасын құруға, оларға басқарудың қажетті
элементтерін қосуға, оларды нақты қажеттілікке баптауға және оңтайландыруға
болады.
1С:Бухгалтерия бағдарламасы
1С 7.7, 8.0 – деректер базасының алдыңғы қатарлы технологияларын іске
асырады, атап айтқанда, программалардың әзірлемелерін нақты объектіге
бағытталған тәсіл арқылы жасау. Аталмыш тәсіл әзірлемені он есе жеделдетіп,
жеңілдетеді! Сондай-ақ 1С:Кәсіпорын программасы Қазақстан мен ТМД елдерінен
тыс жерлерде айтарлықтай кең тараған. 1С:Кәсіпорын – кәсіпорын қызметін
автоматтандыруға арналған мамандандырылған объектіге бағытталған деректер
базасын басқару жүйесі (ДББЖ). Ол әсіресе есепке алу есептерін жақсы
автоматтандырады: кадрлық есеп, еңбекақыны есептеу, бухгалтерлік есеп,
қоймалық есеп және т.б.
LOG BOOK бағдарламасы.
LOG BOOK програмасы құжат айналымын және іс жүргізу процестерін
автоматизациялау үшін және құжат айналымының электрондық жүйесі үшін
қолданылады.
Бағдарлама жұмыс аймағындағы LOG BOOK немесе құжатайналымы ярлыгын іске
қосуда басталады. Іске қосылғаннан кейін бағдарламаның басты беті және
Авторизация пользоваиеля терезесі ашылады.
Шыққан терезеде қолданушыны таңдап және жүйе администраторларымен әр
қолданушыға берілетін парольді көрсетеміз. Содан кейін Войти батырмасын
басамыз.
Кіріс құжаттарының журналы іс құжаттар корреспонденциясын
регистациялау үшін қажет. Ең алдымен концилярия қызметкерлерімен
қабылданған хаттардың саналуы және фиксациялануы үшін қолданылады. Оны іске
қосу үшін белгілеуін және атауын 1 рет шерту қажет.Сіздердің алдыңызда
Кіріс құжаттарының журналы ашылады.
Кіріс құжаттарының журналы 3 вкладкадан тұрады, олар: Входящие
документы Указы, распоряжения Президента РК, Постановление
Правительства РК, распоряжения премьер-министра. Мұндай структура хаттарды
жеке регистрациялауға кқмектеседі.
Кіріс құжаттарының бумасы ұқыпты орындалушылардың мекемеге келіп түскен
және регистрациядан өткен корреспонденцияларымен жұмыс істеу үшін арналған.
Мұны ашу үшін, белгілеуін және атауынан бір рет шерту қажет. Сіздердің
алдарыңызда Кіріс құжаттарының бумасы ашылады.
Оң жағынан Бумалар бөлімінде сізге қажет құжаттың регистрация
облысын таңдау қажет.
Құжатты белгілеп алып, сіз бөлімдегі белгіленген құжаттағы қысқаша
мәліметтерді көре аламыз.
Сонымен қоса кез-келген вкладкада құжаттың кіріс немесе шығыс нөмірлері
бойынша тез іздеу мүмкіндігі бар.
Терезенің оң бөлігінде Папка входящих документов: Содержание, Поиск
батырмалары орналасқан.
Шығыс құжатының бумасы әр қолданушыға жеке болып табылады. Оның негізгі
міндеті болып әске қосу үшін атауын немесе белгілеуін 1 рет шерту керек.
Сол сияқты бөлімдегі қосымша ерекшеленген құжаттар туралы мәліметтер
көруге болады.
Тағы да бумада құжаттың индексі және шығыс нөмірі бойынша іздеу
мүмкңндңгң бар. Ол үшін Искать по жолында сіз қандай шығыс нөмірінің
индексі бойынша әздеу салатыныңызды көрсетесіз. Одан кейін өңдеудегі құжат
көк түске боялады.
Терезенің оң бөлігінде Добавить, Изменить, Удалить, Просмотр,
Печать, Отправить, Вернуть документ, Поиск, Ход исполнения сияқты
әр түрлі қызмет орындайтын батырмалар орналасқан.
Шығыс құжаттарының журналы берілген мекемден шығатын іскерлік
корреспонденциясын регистрациялау үшін қажет. Ең алдымен канцелярия
қызметкерлерімен шығыс құжаттарын фиксациялау үшін қажет. Оны ашу үшін оның
белгілеуіне немесе атауына тышқан батырмасын бір рет шерту керек. Сіздердің
алдарыңызда Журнал исходящих документов терезесі ашылады.
Данные выделенного документа аталатын бөлімде белгіленіп
регистрацияланған құжаттар туралы қысқаша мәліметтер көруге болады.Соңғы
жылдарда мемлекетіміздің мемлекеттік қызмет жүйесі аса үлкен даму
сатыларынан өтуде. Әкімшілік қызметін басқарушы заңдылықтың кемшіліктеріне
қарамастан жағдай тек жақсы жаққа қарай ауысуда. Бүгінгі таңда көптеген
әкімшілік басқару қызметкерлерінің біліктілігіне және жаңа технологияларға
сенуде. Жаңа компьютерлік технологиялардың енуіне әкімшілік қызметтен басқа
тиімді негізді елестету қиын. Негізінен, әкімшілік басқару жүйесінің
жұмысының барысында туындайтын барлық есептер автоматтандыруға жеткілікті
түрде оңай беріледі. Ақпараттық мәнді ағымдарын тез және үзіліссіз өңдеу
кез-келген ірі ұйымның басты мәселелерінің бірі болып табылады. Осыған
сәйкес, барлық өспелі ақпараттық ағымдарды өңдеуге мүмкіндік беретін
есептеу желісіне иелену қажеттілігі байқалады. Сонымен қатар, әкімшілік
басқарманың қазіргі техниканы пайдалану үшін жеткілікті қаржы
мүмкіндіктері бар. Алайда аудан әкімшіліктер компьютерлендіруге үлкен
сомманы жұмсауға дайын деп айтуға болмайды. Әкімшілік басқарма , бәрінен
бұрын, азаматтарға көмек корсетуге бағытталған, заңды ұйымы болып
табылады, сондықтан да модернизациялауға кеткен шығындар оны жүзеге
асырудан пайдалы болуы керек.Тәжірибе көрсеткендей мұндай жобаларға
инвестициялар қызметкерлерді оқыту мен жүйені нақты шарттарға қалыптастыру
үшін қажетті анықталған уақыт аралығынан кейін ғана пайданы әкеле бастайды.
Бағдарламалық қамтамасыздандыруға, компьютерге және телекоммуникациялық
құрылғыларға ақшаны сала отырып және жаңа есептеу платформаларына өту үшін
базаны құруда банктер, бірнші орында, өздерінің ұзақ жұмыстарын тездетіп
және арзандатуға және бесекелестік күресте жеңіске жетуге тырмысады.
Бүгінгі таңдағы әкімшілік басқаруда компьютерлік жүйелер қолданбалы желілік
бағдарламалық қамтамасыздандырудың тез дамушы аймақтарының бірі болып
табылады. Әкімшілік басқару жүйелердің кез-келген компьютерлер мен БҚ
(бағдарламалық қамтамасыздандыруды) шығарушылар үшін үлкен қызығушылықты
көрсетеді. Сондықтан ірі компаниялардың көбісі компьютер техникасын
құрастырушылар. Олар бұл нарықта өз платформаларының негізіндегі жүйелерді
ұсынады. Әкімшілік басқаруда пайдаланылатын технологиялар мысалы ретінде
іс-қағаздар жүйесі моделі негізіндегі деректер базасын атауға болады;
ауданаралық есептеулер үшін желіаралық байланыс құралдары; толығымен
Intrenet-ке бағытталған есептеу қызметтері немесе виртуальді әкімшілік:
жасанды ақыл-ой мен басқа да принциптерді қолданатын әкімшілік экспертті-
аналитикалық жүйелер.
Қазіргі уақытта ӘЖ (әкімшілік жүйелер) әкімшіліктің қызметтің барлық
жақтарын автоматтандыру мүмкіндігін береді. Бүгінгі желілік технологияларды
пайдалануға негізделген қазіргі ӘЖ негізгі мүмкіндіктерінің арасынан ескере
кету қажет: әс-қағаздар жүйесі моделінің негізіндегі электронды пошта,
деректер базасы, ауданаралық есептеулер ұйымы үшін желіаралық байланыстың
бағдарламалық қамтамасыздандыруы және т.б. Қазақстан үшін жаңа әкімшілік
шеңбердің туындау шарттарында автоматтандыру сұрақтарына басында
жеткіліксіз назар аударылатын. Көптеген әкімшіліктер өз жүйелерін құру
жолдарына түсе бастады. Мұндай жолдың өз артықшылықтары мен кемшіліктері
бар. Алғашқысына жатқызуға болатындар: ӘЖ жеке және заңды тұлғаларды тіркеу
барысында көп уақыт пен қаржы құралдарын жұмсау қажеттіліктерінің болмауы,
ӘЖ жүзеге асыру (негізінен бар байланыс түзулеріне) шарттарына қалыптасуы,
жүйені үзіліссіз модернизациялау мүмкіндігі. Мұндай жолдың кемшіліктері
айқын: мазмұнында бүтін компьютерлік штаттың қажеттілігі, түрлі жүйелердің
сәйкес келмеуі, жаңа тенденциялардан қалып қоюлар және т.б
Әкімшілік жүйенің өлшемі, құрылымы. Қолданылатын әдістемесі бойынша,
яғни әкімшілік ақпараттық технологиялар қосымшасының объектілері ретінде
сипаттайтын барлық параметрлер бойынша айырмашылықтар олармен қолданылатын
АӘЖ (автоматтандырылған әкімшілік жүйелер) шеңберін кеңейтті.
Инфрақұрылымнан негізгі бес құраушыны ерекшелеп көрсету керек:
- ақпараттық қамтамасыздандыру;
- техникалық жабдықтау;
- бағдарламалық құралдар;
- байланыс пен коммуникация жүйелері (ішкі және сыртқы);
- қауіпсіздік, қорғау және сенімділік жүйелері.
Ақпараттық қамтамасыздандырудың құрамы, оны ұйымдастыру әкімшіліктін
алдына қойылған есептер құрамымен анықталады. Кез-келген әкімшілік есептері
үшін дәстүрлілерге операциялық (шығыс-ліріс құжаттары) қызмет жатқызылады.
Жұмыстың бұл бөлімін автоматтандыру бүгінгі таңдағы көптеген облыс және
аудан әкімдіктері көптеген мәселелерін шешуге көмек берер еді. Мұндай жолда
электрондық технология бағдарламалық өнімінің негізінде құралады. Оған
кіретін бағдарламалар: Іс-қағаздарды жүргізу, Кадрлар жүйесі,
Бухгалтерия, Жеке және заңды тулғаларды тіркеу жүйесі, Аудару
амалдарын жүргізу және т.б.
Басқарудың әр объектісі үшін олардың мәндеріне сәкес келетін АЖО
қарастыру керек. Алайда кез-келген АЖО құрудың принциптері жалпы болуы
керек:
- жүйелілік;
- иілгіштік;
- тұрақтылық;
- тиімділік.
Жүйелілік. АЖО-ын құрылымы функционалды тағайындалумен анықталатын жүйе
ретінде қарастыру керек. Иілгіштік. Жүйе барлық ішкі жүйелердің модульді
құрылымданғанына және олардың элементтерінің стандарттылығына байланысты
мүмкін қайта құруларға қабілетті.
Тұрақтылық. АЖО жүйесінің принципі оның ішкі және сыртқы факторларына
қарамастаннегізгі функцияларды орындау қажеттілігі болып саналады. Бұл,
оның жеке бөліктеріндегі бұзылулар оңай орнатылуы, ал жүйенің жұмыс істеуі
тез қалыптастырылуы керектігін білдіреді. АЖО тиімділігін жүйені құрастру
мен жүзеге асыруға кеткен шығындарға жатқызылған жоғары келтірілген
принциптерді жүзеге асырудың деңгейінің интегралды көрсеткіштері ретінде
қарастыру керек. АЖО функционалдауы мақсатты эффектті функцияларды және
адам мен ақпаратты өңдеудің машиналық құралдарын, компьютер болып таблатын
ядроны дұрыс реттеген шарттардың негізінде ғана беріледі.
Қазіргі уақытта мұндай гибритті ақыл-ойды құрастыру үлкен мәселе
болып табылады. Алайда АЖО құру мен функционалдау кезінде бұл істі жүзеге
асыру айқын өзгерістерге әкелуі мүмкін – АЖО тек өндірістік еңбектің
жоғарлау құралы мен тиімді басқаруы ғана болып қоймайды, сон,ымен бірге,
мамандардың әлеуметтік жайлылығы бола алады. Бұл кезде АЖО жүйесіндегі адам
жетекші звеносы болып жүзе беруі керек. Өндірістік кәсіпорындарында АЖО
жорспарлаудың, басқарудың, деректерді өңдеудің және шешім қабылдаудың
дербес құралы ретінде автоматтандырылған жүйелік басқарудың маңызды құраса
құрылымы болып табылады. АЖО – бұл нақты бір маманға – администраторға,
экономистқа, инженерге, конструкторға, жобалаушыға, архитекторға,
дизайнерға, дәрігерге, ұйымдастырушыға, зерттеушіге, кітапханашыға, мұражай
жұмыскеріне және басқаларына бағытталған әрқашан арнайыландырылған жүйе,
техникалық құралдардың терілімі және бағдарламалық қамтамасыздандыру.
Сонымен бірге, АЖО-ның кез-келген мамандығына оны құрастыруда пайда
болатын жалпы талаптар қатарларын көрсетуге болады: ақпаратты өңдеудің
құралдарының бар болуы; диалогтық (интерактивті) режимде жұмыс істеу
мүмкіндігі; эргономиканың негізгі талаптарын орындау: АЖО кешені және
қоршаған орта элементтері мен операторларының арасындағы функциялардың
рациональді таралуы, жұмыстың жайлы шарттарын қамтамасыз ету, АЖО
конструкцияларының қолайлылығы, адам-оператордың психологиялық факторларын
есептеу, АЖО элементтерінің түстері мен формаларының сүйкімділігі және
т.б.; АЖО жүйесінде жұмыс істейтін ДК сенімділігі және жоғары өндірушілік;
шешілетін есептердің адекватты сипатындағы бағдарламалық
қамтамасыздандыру;мрутинді үрдістерді автоматтандырудың максималды
дәрежесі; мамандарды АЖО операторлары ретінде өзіндік қызмет көрсету үшін
оңтайлы шарттар; АЖО-ын жұмыс құралы ретінде пайдалануда маманды максималды
жайлылық пен қанағаттандырушылықпен қамтамасыз ететін басқа да факторлар.
АЖО құрылымы ішкі жүйелердің жиынтығынан тұрады – техникалық, ақпараттық,
бағдарламалық және ұйымдастырушылық. Техникалық ішкі жүйе туралы жоғарыда
айтылып кеткен. Алдында сілтенген АЖО түзетін техникалық құралдар
теріліміне объектінің жалпы желілерінде жұмыс істейтін басқа АЖО-дарымен
байланыс құралдарын, сонымен бірге байланыстың (телефон, телекс, телефакс)
басқа да құралдарын қосуға болады.
Ақпараттық ішкі жүйеге дисководты жинағыштарда, желілік деректер
базаларында сақталатын ақпарат массивтері жатады. Мұнда деректер базаларын
басқару жүйелері де жатқызылады. Бағдарламалық қамтамасыздандыру құрамына
амалдық жүйеп, сервистік бағдарламалар, пайдаланушылардың стандартты
бағдарламалары және АЖО тағайындалуымен негізделген есептердің белгілі-бір
сыныптарын шешуге бағытталған және модульді принцип бойынша орындалатын
қолданбалы бағдарламалар пакеттері кіреді. Қажеттілік шамасы бойынша
бағдарламалық қамтамасыздандыруға графикалық ақпаратпен жұмыс істеу үшін
бағдарламалар пакеттері де кіреді.
АЖО ұйымдастырушылық қамтамасыздандыруы да олардың функционалдауын,
дамуын, кадрлар дайындығын және әкімшілендірілуін ұйымдастыруды мақсаты
ретінде көреді. Соңғысына жататындар: жұмысты жоспарлау, есеп, бақылау,
талдау, реттеу, АЖО қоланушыларының міндеттері мен құқықтарын құжат ретінде
дайындау. Егер АЖО-ны қиын болса, ал пайдаланушының жеткілікті тәжірибесі
болмайтын болса, онда пайдаланушыны оның негізгі автоматтандырылған жұмыс
орнының ортасына уақытымен ендіру мүмкіндігін беретін арнайы оқыту
құралдарын қолдануға болады.
АЖО функцияларын жүзеге асырған кезде (яғни оның функционалдауы) оның
жүзеге асыру үрдістерін сипаттау үшін барлық мүмкін сценарийлердің
ақпараттық қажеттіліктері, ағымдағы қызметтің мақсаттарын анықтау
әдістемесі қажет. АЖО жобалау әдістемесі оның функционалдау әдістемесімен
байланыссыз болуы мүмкін емес, өйткені дамыған АЖО функционалдауы оның
пайдаланушымен даму мүмкіндігін қарастырады.
Берілген дипломдық жобада Шет ауданы әкімшілігінің шаруашылық қызметін
қадағалау ақпараттық жүйесін құру жүйесі қарастырылған, бұл әкімшілік
жүйенің аса күрделі тапсырмасы болып есептеледі.
Жүйенің шешетін есебі:
1. кіріс-шығыс құжаттарды мағынасы және бөліміне байланысты тіркеу;
2. міндетті сияқты ішкі-технологиялық және аналитикалық есептілігін
құрастыру;
бірыңғай ақпараттық және кадрлық кеңістікте көп бөлімді әкімшіліктін
жұмысын қамтамасыз ету;
1.3 Қолданыстағы деректерді өңдеу жүйесін жетілдіру жолдары
Әкімшілік қызметінің құжаттау қызметiнде қолданылатын ACED атты
ақпараттық жүйе. ACED (АКИД( - анықтамалық картотеканың бiр түрi, мұнда
құжатты тiркеу, санау, бақылау және iздеу оның негiзгi мәлiметiнде iске
асады.
Бұл жүйе төмен деңгейдегі операциялық жүйе ортасында жұмыс істеуде
бейімделген, яғни көне бағдарламалық құрал деп айтуға болады.
ACED (АКИД( жүйесi мына мiндеттердi шешедi:
шығарылған құжаттар мен түскен фактiлердi бекiту құжаттың мерзiмi мен
номерi;құжаттың орналасқан жерiн орындалған бекiту;
тексеру кезiнде құжатты iздеудi ету немесе құжатқа назар аударғанды, яғни
нақты керек кезiнде құжаттың қысқа мазмұнын көрсете алуды қамтамасыз ету;
құжаттар жөнiнде анықтама және бақылау жұмысын, яғни орындаушының сол
мерзiмдегi мәлiметтердiң басылуын және берудi еске салуды қамтамасыз ету;
ACED (АКИД) жүйесiнде құжаттарды аутоматтандырылған тiркеу кезiнде өзiне
мынадай мiндеттердi атқарады:
құжаттардың бастапқы мәлiметтерi мен электрондық картотеканы бекiтудi
жүйеге енгiзу.
Енгiзiлген жазбалардың дұрыстығын және олардың құжаттармен сәйкестiгiн
бақылау.
Дәстүрлi қағаздың картотеканы бекiту үшiн, енгiзiлген жазбаларды басу (әр
құжатқа жеке немесе бiр күнгi барлық жұмыс құжаттарына)
Құжаттарды тез iздеу үшiн керек тiркеу карточкаларын басып шығару.
Кәртiшкеның журналы мен қағаздық көшiрмесi бiр мезгiлде:
- Құжаттардың тiзiмi;
- Құжат мәлiметтерi бұзылмауын немесе электрондық формасы жойып кетпеуiн
сақтау болып табылады.
Журнал мен тiркеу бақылау кәртiшкенi (ТБК) тек қана енгiзiлген құжат
мәлiметтерiн жазып қойылмайды, сонымен бiрге оның жұмыс атқарылуын,
аяқталуын жүзеге асырады. Осы мақсатта кiрiс пен шығыс құжаттарын журнал,
және iшкi аппараттағы құжаттарды бекiту үшiн арнайы кiтапша қызмет
атқарады. Арнайы тіркеу кітапшасында орындаушыға кеткен әр құжат
жазбасы күні мен орындаушының қолымен расталады.
Негізгі мәліметтерді қағаздық тасушыда тіркеу, бүкіл құжаттарды
электрондық түрде АСЕД (АКИД) жүйесіндегі ТБК тіркеу, яғни
аппараттағы құжат айналымын көрсетеді. Бұл жағдайда тiркеу бақылау
кәртiшкенi барлығы мәліметтерді басып шығаруды талап етпейді,
сондықтан олар АСЕД (АКИД) жүйесінің мұрағатында құжаттардың
электрондық көшірмесін сақтайды. Құжаттардың барлығы дерлік қатаң
бақылау мен сақтау мерзімін қажет етпейді. Кейбір құжаттар
аппаратқа мәліметтерді жеткізу үшін немесе келесі жұмыстарды атқару
үшін келеді.
Міндетті бақылау мен бақылауды келесі құжаттар талап етеді:
1) Жазбаша немесе ауызша ( жеке қабылдау) азаматтардың үндеуі, оның
ішінде қалалық облыстық әкімшілікке.
2) Жоғары органның жарлығы мен қаулысы.
3) Орындауды талап ететін жоғарғы ұйымның іскерлік тілшісі.
4) Облыстық және қалалық әкімшіліктің күн тәртібі мен
аппараттың рұқсат етілген мәліметтері.
Біз жобалаған Әкімшілік атты ақпараттық жүйесі бар жүенің
мүмкіндіктерін бойына жинап, кез-келген құжат мәліметін көрсетілген
мерзімнен бұрын көруге мүмкіндік береді, яғни мезгілінде тиым салынған
ақпраттарды жинау мен көрсетуді жүзеге асыруды жеңілдетеді. Деректер
көлемі шексіз болуы мүмкін.
Жобаланатын жүйенің бағдарламалық қамтамасыз етудің сипаттамасы
Visual Basic мәліметтерінің мүмкіншіліктері
VB көптеген бағалы форматтардың мәліметтер қорына өңдеуге мүмкінідк
береді. Мысалы: MS Access, Btrieve, dBase, FoxPro, Paradox, және ODBS, MS
SQL Server клиент-сервер жүйесінің мәліметтер қоры
VB құралдары келесілерден тұрады:
а) Microsoft Jet МҚ процессоры;
б Data элементтімен басқару;
в) Dao (Data Access Objects) объекттік бағдарламалау интерфейсі.
DAO моделі - МҚ толық бақылауды қамтамасыз ететін бағдарламалық
интерфейс. Бұл объекттер тобы, реляциондық МҚ құрылымды моделдейді. Олар МҚ
барлық операцияларды, ол кестені, өріс мен индексті анықтайды, кестелер
ортасында қатынастар орнатады, МҚ сұраныстары.
Jet процессоры барлық операцияларды орындау үрдісінде көрсетеді. Ол МҚ-
да файлдарды өңдеу кезіңде қосымша сұраныстарды қолдайды. Ол МҚ-н
өзгертеді, оқиды, жазады, қорғау әдістерін орнатады.
Мәліметтердің сақталуы – МҚ кестелер түрінде құрылған файл немесе
файлдер. МҚ сыртқылық деңгейі VB немесе MS Access - .mdb форматы файл.
Қалған қорларға бұл каталог, .dbf файлдардан тұратын.
Әкімшілік жүйесінің жобасы
"Әкімшілік" ақпараттық жүйесінің деректер қоры СУБД Mirosoft Access
мүмкіндіктерін қолдану арқылы құрастырылған. СУБД Mirosoft Access
реляциялық деректер қорын құрастыруға көптеген ұтымды жағдай тудырады:
қажетті кесте құрастыруда оның құрылымын сипаттау, олардын арасында
байланыстарды ұйымдастыру, қажетті ақпаратты сұраулар арқылы алу.
Алынған ақпарат белгілі бір форматта таңдап алынған өрістер кесте
түрінде және сұрыпталып ұсынылады.
Ақпараттық жүйенің деректер қоры суретте ұсынылады. Деректер қорынын
негізгі элементтері болып кестелер табылады - "Әкімшілік" ақпараттық жүйесі
өзара байланысқан, реляциялық деректер қорынын талаптарына сай құрылады.
Деректер қоры суретте бейнеленгендей келесі кестелерден тұрады:
1. Архив - мұражай
2. Должности - лауазымдар
3. Мероприятия - шаралар
4. Месяцы - айлар
5. Настройка - баптаулар
6. Отделы – бөлімшелер
7. Приказы - бұйрықтар
8. Программы - жоспарлар
9. Сотрудники - қызметкерлер
10. Уровни - деңгейлер
"Архив", "Бұйрықтар", "Мерекелер", "Бағдарламалар" кестелері негізгі
кестелер үшін анықтама қызметін атқарады.
Деректер қорынын кестелерінің сипаттамасы
Жоғарыда айтылғандай деректер қоры 10 кестеден құрылады. Кестелерге
сипаттама жасаймыз. Анықтамалар кестелерінде әдетте кодталған ақпарат
болады, күрделі өзгертулерді талап етпейтін.
Аталмыш ақпараттық жүйеде кестелер қатарына келесілер жатады:
1. Отделы – бөлімшелер
2. Должности - лауазымдар
3. Месяцы - айлар
4. Уровни - деңгейлер
5. Настройка - баптаулар
Әр кестенің қызметі мен құрылымына сипаттама береміз.
"Бөлімшелер" кестесі әкімшілік бөлімшелерінің тізімін ұстайды, олардын
қызмет аялары турасында деректер болады. Бұл кесте келесі өрістер
жиынтығынан құрастырылады: коды, бөлімше, қызмет аялары, басшысы
Кестенің мазмұны келесі ақпараттардан құрастырылады (кесте):
кесте – Кестенің мазмұны
Бөлімдер
Код Бөлім
01 Әкім
02 Әкімнің орынбасары
03 Бөлім орын басары
04 Маман
05 Бухгалтер
06 Инженер
07 Бас маманы
08
Қалған анықтамаларда осы үлгілер бойынша құрастырылады, яғни,
Келесі өрістерден тұрады: коды және атауы. Осыған байланысты, деректер
қорынын негізгі кестелерінде толық атаулар жазылмай, кодтары сақталады. Бұл
ұтымды жағдай, үйткені диск көлемін үнемдеу мүмкіндігін береді.
"Архив", "Мерекелер", "Бағдарламалар", "Бұйрықтар" кестелері
ақпараттық жүйеде белсене қолданылатын элементтері болып саналады. Үйткені
бұл кестелерде күнделік орын алатын іс-шаралар турасында деректер жазылып
отырады: жоспарланған іс-шаралар, бұйрықтар, өкімдер және олардын
орындалуы. Бұл жерде олады орындауға жауапты қызметкерлері турасында да
деректер болады.
"Жұмыскерлер" атты негізгі кестенің сипаттамасын төменде қарастырамыз.
"Жұмыскерлер" кестесі "Әкімшілік" ақпараттық жүйенің негізгісі болып
табылады, мекеменің барлық қызметкерлері турасында ақпарат ұстайтын (13
сурет).
Бұл кесте келесі өрістер жиынтығынан тұрады: коды, тегі, жұмыс орны,
лауазымы.
"Архив " кестесінің құрылымы
Ақпараттық жүйенің жұмыс жасау технологиясы
Ақпарттық жүйені іске асыру мәліметтер базасын басқаратын жүйесін
қолдайтын Microsoft Access Visual Basic программалық құрал арқылы
орындалады. Жобаланған ақпараттық жүйенің интерфесі пайдаланушыға меню мен
қатар формалар жиынтығын ұсынады. Олар әр қайсысы деректер қорымен жұмыс
істегенде, ақпарат алғанда өзі бетінші қызметтерін атқарады.
"Жұмыскерлер" кестесінің құрылымы
Жоба арнайы меню арқылы жүктеліп, бірнеше формалардан тұрады.
Ақпараттық жүйені қосу Акимат.exe файлы мен іске асырылады. Экранда
суретте көрсетілгендей жүйенің негізгі менюі пайда болады.
Бұл меню деректер қорының кестелерімен жұмыс істеу және жүйені баптау
мүмкіндігін береді:
– Файл (жаңа, ашу, жабу, сақтау, баспа, шығу);
– Редакторлау (қию, көшіру, салу);
– Мәліметтер қорының кестесі;
– Мәліметтерді енгізу;
– Іздеу
– Есеп беру
– Бағдарлама туралы.
"Файл" менюі арқылы қажетті ақпаратты жазып, файлға сақтауға, баспаға
шығаруға болады. "Редактирование" арқылы өзгерістер енгізуге болады,
стандартты командаларды ұстайды (копировать, вырезать, вставить).
Әр форма көріп шолу мүмкіндігін беретін DataGrid компонентін қолданады,
ол компонент RecordSet компонентімен байланыста болады.
Әр кестемен жұмыс істеу үшін өзіндік формасы ұсынылады.
... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz