Сана бұзылуының критерийлері

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 51 бет
Таңдаулыға:

Ж О С П А Р

КІРІСПЕ

І БӨЛІМ ДӘРІГЕРЛІК ПСИХОЛОГИЯНЫҢ ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ МЕН ЗЕРТТЕУЛЕРІ

1. 1. Қазіргі заманғы медициналық психологияның әдістемелік-теориялық мәселелері.

1. 2. Дәрігерлік психологияның салалары

ІІ БӨЛІМ ДӘРІГЕРЛІК ПСИХОЛОГИЯ -ЖАЛПЫ МЕДИЦИНАЛЫҚ ПРАКТИКАДА.

2. 1. Психикалық аурулар туралы жалпы түсінік, психикалық ауруларды диагностикалау және емдеуде дәрігер психологтың ықпалы

2. 2. Наркологиялық диспансеріндегі дәрігер психолог қызметінің ерекшеліктері

2. 3. Дәрігер мен науқас арасындағы қарым-қатынас мәселесі. Психотерапия және психологиялық коррекция

ҚОРЫТЫНДЫ . . .

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР . . .

Кіріспе.

Қазақстан Республикасының 2005 - 2010 жылдарға арналған Денсаулық сақтау қызметін дамыту мен реформалау туралы Мемлекеттік бағдарламасында дәрігерлік қызметте психология мен әлеуметтану ғылымдарының интеграциялау идеялары айтылды.

Дамыған елдердің тәжірибесіне сүйенсек барлық дәрежедегі медициналық - психологиялық әлеуметтік әр түрлі проблемалары бар пациенттерге тиімді көмек көрсетудің тиімді формасы екені дәлелденген.

Қазақстандағы медициналық психологияның психотерапия мен психиатрияның интеграциялық тәжірибесі жалпы медицинаға көбіне кеңес беру моделімен ұштастырылған.

Бірақ соңғы кезде дәрігер психологтар мен психиатрлардың, дәрігер - интернаттардың бірігуімен нақты табыстарға қол жеткізілуде. Аз ғана уақыт біріккен әрекеттің (медициналық психология, психотерапия, дәрігер интернат) көрсеткендей біраз әрекеттердің қиыншылығы мен проблемаларының беті ашылды.

Нақтылап айтқанда дәрігерлер пациенттердің психологиялық - психотерпевтің кеңес алуына көп жүгінбейді. Дәрігер - психологтар қатерлі ісік аурумен ауыратындардың психогендік реакцияларын бағалай бермейді.

Дегенмен жалпыға бірдей белгілі жайт уақытында көрсетілген психотерапевтік және психофармокологиялық көмек аурудың жалпы күйінің төмендеуінен сақтайды және метастатикалық жайылудың мерзімін шектейді. Туберкулездің әр түрлі формасымен ауыратындардың жеке тұлғалық ерекшеліктерін зерттеуде мынадай нәтижелер алынған: Аурулардың мінез - құлықтық раекциялары мен жекетұлғалық және этномәдени ерекшеліктерін елемеу және психологиялық (психотерапиялық көмектің кеңес берудің болмауы емдеу режимін сақтамауға, эпидемиологиялық көрсеткіштің өсуіне (жұқпалылықтың) туберкулездің емделу шығындарының өсуіне әкеледі. Хирургиялық стационарда ауруларға дәрігер психологтық - психотерапевтік көмектің операция алдында және соңында көрсетілуі пациенттердің тұтастай алғандай өмір сапасын жаңартып, ауру мен қиыншылыққа төзімділігін, шыңдай түсетіні анықталады.

Кардиологиялық стационарда психологтар мен психотерапевттердің көмегі жоғары деңгейде адектватты қабылданады. Ол кейбір кардиологиялық катастрофалардың психогендік факторлармен тығыз байланыстылығымен және дәрігер- кардиологтардың психикалық күйдің ( ликкорз инфаркт) т. б. жағдайда бұзылуына тікелей қатыстылығы туралы және басқа психикалық бұзылу себептері туралы тең ақпараттандырылуымен түсіндіруге болады.

Спид пен ВИЧ ауруларын диагностикалау мен емдеу, реабилитациялауда әлеуметтік - психологиялық кеңес беру, психологиялық, психиатриялық, психотерапевттік көмек көрсету маңызды орын алады.

Сонымен, тұтастай алғанда медициналық психологиямен психотерапия және психиатрияның жалпы медицинаға кірігу (интеграциялануы) процесі өте қажеттілігі мәселесі бір жағынан, екіншіден дәрігерлер мен орта медициналық (персоналдық) қызметкерледің пациенттердің әлеуметтік қолдау көрсетудің мңыздылығы мен олардың психологиялық ерекшеліг, психикалық күйзелісі, бұзылуы, жеке тұлғалық және этномәдени мінездемесі жөніндегі білімдерінің және ақпараттандыруының төмен деңгейі.

Бұл фактілердің барлығын болашақ психолог мамандарды даярлауда және оларды арнайы салаға бейімдеп оқытуда есепке алып оқыту қажет деп есептейміз.

Зерттеудің мақсаты: Дәрігер психологтың емдеу мекемелеріндегі қызметінің ерекшеліктерін анықтау және тиімділігі мен қажеттілігін.

Зерттеудің міндеттері:

Дәрігерлік психологияның тарихы мен теориясын, бұған дейінгі зерттелінуін саралау.
Қазіргі заманғы емдеу салаларындағы дәрігерлік психологияның салаларын, ғылыми пән ретіндегі қиқарлығын нақтылау.
Емдеу мекемелеріндегі дәрігер психолог қызметінің ерекшелігін маңыздылығын ашу.

Зерттеудің нысанасы: Стационарлық емдеу мекемелерінде дәрігер - психологтың қызметі:

Зерттеудің тәжірбиелік маңызы: Зерттеу тақырыбы арқылы дәрігерлік психологияның тарихы мен теориясы, шет елдерде даму қалыптасу дәрежесі сараланады.

Қазақстандағы қазіргі заманғы емдеу салаларындағы дәрігерлік психологияның басқа ғылымдармен (социология, психология) интеграциялануы, стационарлық емдеу мекемелерінде дәрігер - психологтың қызметтің ерекшелігі мен маңызы, қажеттілігі ашылады.

Зерттеудің әдістері.

Теориялық зерттеулерді талдау және жүйелеу, салыстыру, зерттеу нысанасына қарасты мәліметтерді жинақтау, қорытындылау.

І БӨЛІМ ДӘРІГЕРЛІК ПСИХОЛОГИЯНЫҢ ҚАЛЫПТАСУ ТАРИХЫ МЕН ЗЕРТТЕУЛЕРІ

1. 1 Қазіргі заманғы медициналық психологияның әдістемелік-теориялық мәселелері

Медициналық психологияның мазмұны мамандар арасында әлі күнге дейін түрлі мағынада түсіндіріледі. Жалпы алғанда медициналық психология медицина мен психология арасындағы шекараны қамтиды. Көптеген елдерде медициналық психология емес, клиникалық психология ұғымы кеңінен тараған. Америкада клиникалық психология құрамына психотерапия, психодиагностика, кеңес беру психологиясы, психогигиена, психосоматика және дефектологияның кейбір бөлімдері енгізілген.

Біздің елімізде К. К. Платонов клиникалық психологияны медициналық психологияның бір бөлігі ретінде қарастырған. Платонов медициналық психологиның құрамына клиникалық психологиядан басқа психогигиенаны да кіргізген.

Медициналық психологияның даму тарихы Вундтың есімімен тығыз байланысты (1932-1920), оның бастауымен психологияда экспериментальды әдіс қолданыла бастады. Ол 1874 жылы физиологиялық психологияның негіздері деген кітабын шығарады, ал 1879 жылы Либцигте бірінші экспериментальді психологияның лабораториясын ашады. Эксприменттік зерттеулер есті, зейінді, қабылдауды, эмоциялық ерік-жігер сферасын нақты зерттеуге мүмкіндік береді. Осындай лабораториялар 1885 жылы Ресейде де ашылады. Оның негізін салушы В. М. Бехтрев болады. Дәл осындай лаборатория 1896 ж. Москвада ашылды. Бұнда психологиялық экспериментальдық зерттеулерді В. Д. Чиж жүргізді. Ресейлік невропотологтар психологтар қоғамының жаңа медико-психологиялық әдістемелердің жүйесін құру үшін арнайы комиссия тағайындалды. Олар жаңа клиника - психологиялық әдістердің жүйесін құрды. 1908 ж. А. М. Бернштейн Ресейде алғаш болып «Жүйке жүйесімен ауыратын науқастарға психологиялық зерттеу жүргізудегі клиникалық әдістер» атты еңбегін шығарды. Отандық дәрігерлер науқастармен қатар олардың қоршаған ортасында зерттеді.

20 жылдары медициналық психологияның дамуына Э. Кречмердің ықпалы зор болды. Ол психологиялық әрекеттің анамалиясын сипаттайтын «Медициналық психология» атты кітабын жарыққа шығарды. Э. Кречмер медициналық психологияның психиатриядағы конституциональдық-биологиялық бағытының негізін қалады. Шетел психологиясында және медицинада кең тараған идеялистік бағыттардың бірі экзистенциолизм. Оның негізін салушылар М. Хайедегер, Ясперс болды. Атақты Нейропсихолог, нейрофизиолог, нейропотолог, психолог, психиатр В. Н. Бехтерев, И. М. Сеченовтың іліміне сүйене отырып «объективті психологияны» одан әрі дамытты. Рефлекторлық теория қалыпты және патологиялық құбылыстардың берік негізіне айналды. Сеченовтың ілімін одан әрі дамытқан И. П. Павлов бас миының рефлекторлық әрекетін түсіндіретін методиканы қарастырды. Ол психологияның, жалпы медициналық психологияның ғылыми базасына айналды.

Медициналық психология - дәрігер қызметінің психологиялық астарларын науқас адамның мінез-құлық өзгерісін науқас пен дәрігерлердің бір-бірімен қарым-қатынасының қыры мен сырын зерттейді. Бұның өзі бірнеше салаға бөлінеді. Мысалы: нейропсихология - психологиялық құбылыстардың мидағы физиологиялық құрылымдарымен ондағы нейрондардың қызметі мен байланысын зерттесе, психоформокология - адамның жан дүниесіне дәрі-дәрмектің қалай әсер ететінін қарастырады. Ал психотерапия - психикалық әдіспен әсер ету арқылы ауруды емдеу жолдарын қарастырады. Әр ғылымның өз зерттеу әдіс-тәсілдері болады. Сол сияқты медициналық психологияда өз зерттеу әдіс-тәсілдері бар. Олар мынадай бөлімдерден тұрады.

Жалпы және жеке медициналық психология:

1. Науқас адам психологиясының жалпы заңдылықтарын, науқас пен дәрігердің өзара қарым-қатынасы мен емдеу-профилактикалық мекемелердің хал-ахуал психологиясын анықтайды.

2. Науқастың жеке дара өзгешеліктерінің яғни, бағыт-бағдар, темперамент, мінез-қабілетін, эмоция мен ерік-жігер, қуаттарының ерікті психологиялық белгілерін анықтау.

3. Психсоматикалық және соматикалық өзара әсер ету.

4. Психогигиена мәселелері (денсаулық, тұрмыс-салт, ұлттық әдет-ғұрып, отбасы, некелесу мен жыныстық қатынас жарасымдылығы т. б. )

5. Соматикалық ауруларының психологиялық ерекшеліктерін жан күйзелісінің туа біткен, не жүре пайда болатын психологиялық ерекшеліктерін (сөйлей алмау, еңсенің түсуі, нақұрыстық, есірік, алжу, қояншық, талма, сандырақтау, миғұла, жарымес, кем ақыл, т. б. )

6. Жалпы психотерапияны қарастырады.

Жеке медициналық психология - тек науқастың өзін ғана зерттейді.

1. Жүйке жүйесімен ауыратын адамдардың психикалық процестерінің ерекшеліктерін зерттейді.

2. Науқас адамдарға хирургиялық операция жасауға, дайындауда және операциядан кейінгі уақыттағы психикасын зерттейді.

3. Әр түрлі аурулармен ауыратын адамдардың психикалық ерекшелігін зерттейді (онкологиялық, жүрек тамыр, жұқпалы, гинекологиялық тері аурулары және т. б. )

4. Соқыр, саңырау және т. б. органдарында кемістік бар адамдардың психикасы.

5. Соттық экспертиза және әскери еңбекке жарамдылығын тексеру кезіндегі науқастың психикасының ерекшеліктерін зерттейді.

6. Нашақор және маскүнемдік пен ауыратын адамдардың психикасы.

7. Жеке психотерапияны.

Клиникаларда практикалық білімді пайдалануда медициналық психологияның нақты мынадай бөлімдерін көрсетуге болады. Олар психиатриялық клиникаларда патопсихология, неврологиялықта - нейропсихология, соматикалықта - психосоматика.

Патопсихология Б. В. Зейгарниктің анықтамасы бойынша психикалық процестің дұрыс жүру және қалыптасу заңдылықтарымен салыстыра отырып жеке бастағы және психикалық іс-әрекеттердің бұзылу заңдылықтарын зерттейді. Осыған байланысты патопсихология психологиялық әдістерді қолданады.

Психосоматика терминін 1818 ж. Хайнрот енгізді, ал соматопсихология терминін 1822 жылы Якоби енгізді. Соматика сөзінің өзі денелік деген мағынаны білдіреді. Психосоматикалық аурулар деп физиологиялық тұрғыдағы аурулар немесе аффективты қысымның нәтижесінде пайда болған бұзылуларды айтады (дау-жанжал, қанағаттанбаушылық, ішкі күйзеліс және т. б. ) .

Медициналық психологияның дамуына мынадай медициналық пәндердің әсері зор. Психиатрия, неврология, нейрохирургия, психотерапия, терапия. Сондай-ақ медициналық психология басқа психологиялық педагогикалық психология экспериментальды психология, еңбек терапиясы олигофренді-педагогика, тифлопсихология, сурдопсихология және т. б. ғылымдармен тығыз байланысты. Медициналық психология психологиялың жалпы теориялық сұрақтарының дамуына үлкен әсер етеді.

1. Психика дамуындағы әлеуметтік биологиялық байланыс.

2. Психикалық процестердің құрамына кірітен компоненттерді талдау.

3. Психиканың дамуы және күйзелісі.

4. Әр түрлі психикалық әрекет құрылымындағы жеке адамның ролі.

Медициналық психология педагогика, социология, философия сияқты ғылымдардың біліміне сүйенеді. Медициналық психология көптеген ғылым салаларымен тығыз байланыста. Солардың ішінде негізгілерін атап өтетін болсақ. Ол медициналық психология, патопсихология, нейропсихология болып табылады.

1. 2 Дәрігерлік психологияның салалары

А) Патопсихология

Патопсихология грек тілінен аударғанда қайғыру, науқастану дегенді білдіреді. Б. В. Зейгарниктің анықтамасы бойынша патопсихология психикалық процестің дұрыс жүру және қалыптасу заңдылықтарымен салыстыра отырып жеке бастағы және психикалық іс-әрекеттердің бұзылу заңдылықтарын зерттейді. Патопсихология психология ғылымының дербес саласы болып табылады және ол психология мен психатрия саласы негізінде қалыптасқан. Патопсихология үшін психология мен психатрияның практикалық және теоретикалық мәліметтері өте маңызды. Қазіргі кезде педагогиканың медицинаның көптеген мәселелері адам факторымен байланысты. Онсыз мәселелерді шеше алмайтыны анық.

Психатрия пәнінің өзіндік шектеулері бар. Психотрия медицинаның басқа салалары сияқты психикалық аурулардың себебін анықтауға, қандайда бір ауруларға тән симптомдар мен синдромдардың пайда болуымен қайталану заңдылықтарын, ауруды божау критерийлеріне талдау жасау, ауруларды алдын-алу және емдеуге бағытталған. Ал патопсихология психологиялық пән ретінде психиканың нормада дамуымен құрылуы заңдылықтарына сүйенеді. Патопсихология мидың бейнелі іс-әреетінің бұзылу заңдылықтарын түзетеді, үйретеді және психикалық іс-әрекеттердің бұзылу заңдылықтары, тұлғаның қасиеттерінің бұзылу заңдылықтары, сонымен қатар психологиялық танымдық процестердің нормаға өту заңдылықтарын үйретеді.

Патопсихологияның негізін салушы атақты неміс психологі К. Левиннің оқушысы Б. В. Зейгерник болады. Ол патопсихологияның еориялық негізін қалап психикалық процестердің бұзылуын сипаттап патоппсихологтың жұмыс істеу прициптерін ұйымдастырды. Клиникалық патопсихология бұзылған психикалық функцияларды сипаттайды және жүйелейді анықтап зерттейді. Сондай-ақ психологиялық әдістер арқылы психологиялық процестердің, құрылым ерекшеліктерін және оның пайда болу сипатын ашады. Психикалары бұзылған адамдарға патопсихологиялық процестердің, құрылым ерекшеліктерін және оның пайда болу сипатын ашады. Психикалары бұзылған адамдарға патопсихологиялық зерттеу жүргізу алғашқыда психиятриялық клиникада жүргізілді. Патопсихология анық және өлшем нормаларын анықтау үшін қарама-қарсы сау адамдардың психологиялық ерекшеліктері зерттелінді.

Патопсихологиялық зерттеулер мынадай компоненттерден тұрады:

Науқаспен әңгімелесу.
Эксперимент (тест жүргізу)
Науқастың тарихымен танысу
Зерттеу жүргізу уақытында оның мінез-құлқын бақылау.
Алынған нәтижені талдау.
Қорытынды өңдеу.

Патопсихологияда психикалық науқас кезінде жеке бастың және матевациялық еріктік танымдық бұзылулардың патопсихологиялық синдромдары туралы түсінік береді. Карсаковтың түсіндіруінше «Клиникалық психология» синдром жеке бастағы және танымдық процестердің бұзылу синктомдарын үслестіруде заңды пайда болатын синктом. Клиника психологиялық синдромды екі бағытта қарастыруда синдромды екі бағытта қарастырады:

1. Патопсихологиялық;

2. Нейро психологиялық Поляковтың жазуынша клиника психологиялық синдромның клиника патопсихологиялық синдромдарынан еш айырмашылығы жоқ дейді. Егер клиникалық зерттеулер (психопотологиялық) бұзылған психикалық процестің көрініс беру заңдылығын анықтаса экспериментальды - психологиялық зерттеу сол психикалық процестің қалай бұзылғандығы жөніндегі сұраққа жауап береді. Психопатологиялық синдромдар қатарынан клиникада ең бастылары деп мыналарды атауға болады:

1. Шейзофу немесе диссоцитивті симптом - лауазымдық сатыдағы мотивтердің құрлымының өзгеруі. Ойлаудың мақсатты бағыттылығының бұзылуы эмоционалды еріктік өзгертулер өзіндік сана және өзіндік баға берудегі өзгеруі сияқты жекелік мотивациялық ауытқулардан тұрады.

2. Психопатикалық симптомокомплекс өзін бағалау және талаптану деңгейінің бірден еместігі. Катотимдегі типтегі айлаудың бұзылуы сияқты эмоциональды еріктік ауытқулардан тұрады.

3. Органикалық симптом комплекс, алғашқы білімдерінің және іс-тәжірибесінің бұзылуы. Ойлаудың зейіннің ойлаудың операциялық жағының бұзылуы. Эмоцияның тұрақсыздығы қабілеттіліктің бұзылуы, ақыл-ойдың төмендеуі сияқты симтомдардан тұрады. (клиникада бұған бас миының экзогенді органикалық жеңілуі цейребральді атериоскелероз, бас миына тиген зақымданудан, сондай-ақ эндогенді органикалық бұзылу, эпилисия сияқты ауру түрлері жатады) .

4. Олигарофинді симптомкомплекс оқуға түсінікті қалыптастыруға, ойлаудың қарапайымдылығы және нақтылығына деген қабілеттіліктің жоқтығынан тұрады.

Жеке тұлғадағы бұзылысты зерттеу үшін психолог міндетті түрде бұндай жағдайда нені зерттеу керек екендігін мұқият белгілеп алуы қажет: мотивтері, қызығушылықтарын, құрылымдары жіне т. б.

Б. Д. Карвасарский жеке тұлғаны зерттеуде мынадай негізгі міндеттерді атап көрсетеді:

1. Жүйкелік-психикалық және соматикалық аурулардың пайда болуы кезіндегі жеке тұлғаны зерттеу;

2. Аурудың патогенезінде және клиникалық картинасының көрініс беруіндегі жеке тұлғаны зерттеу;

3. Әртүрлі аурулар кезіндегі жеке тұлғаның өзгеруінің ерекшеліктерін көрсету (шығару) ;

4. Психопрофилактиканың, психотерапияның және реабилитацияның жеке бастық ұтымды белгілі бір әдістерді өңдеу;

Жеке тұлғаны зерттеуде негізгі 2 әдісті көрсетеді:

Клиникалық, 2. Лабораториялық;

Оның біріншісі науқасты бақылау, онымен әңгімелесу негізінде құрылған. Екіншісі - түрлі тесттерді пайдалануды көрсетеді.

Адамның өмір тарихын зерттеу «анамнестикалық» немесе биографиялық әдіс арқылы жүргізіледі. Міндетті түрде науөас туралы мәліметті тек оның өзінен ғана емес, сондай-ақ оның туыстарының айтқандары арқылы жинау керек. Науқастың жеке басы туралы топтық психотерапия кезінде көп білуге болады.

Жеке тұлғаны зерттеу үшін кеңінен қоланылатын тестер:

Дембо-Рубинштейн әдістемесі;
Розенцвейгтың фрустрациялық әдістемесі;
Аяқталмаған сөйлем әдістемесі;
Тематикалық апперцивтік тест (ТАТ) ;
Люшер тесты;
Жасөспірімдік диагностикалық сауалнама;
ММРІ - сауалнамасы.

Б) Сананың бұзылуы

1. Сана бұзылуының критерийлері.

2. Сана бұзылуының синдромдары: кома, ступор, онейроид, есеңгіреу, делирий.

3. Сандырақ және сандырақтың түрлері.

Сана обьективті шынайылықтың көрініс беруінің жоғарғы формасы. Бұл тек адамға ғана тән.

Адам өзінің ішкі жан дүниесін құрайтын көптеген білім - біліктерді, қатынас толғаныстарды әрдайым сезе бермейді. Содан бейсана әр адамның психикалық болмысының ажырамас бөлігі болып табылады.

Сана мен бейсана арасындағы қатынасты әлі шешілмеген сұрақ деп есептеуге болады. Бейсана проблемасының осы заманғы ғылыми түсінігі негізі екі бағытқа бөлінеді: 1. психоанализтеориясы және астарлы психикалық нұсқаулар теориясы. Психоанализ бойынша сана мен бейсана психикалық әрекеттің бір - біріне тікелей қарсы, өзара сыйыспайтын элементтері. Ал нұсқаулар теориясы, керісінше психикалық тұтастық идеясын дәріптеумен, адам қасиеттерінің бірлігі туралы түсінікті басшылыққа алады.

Сана жоғары дәрежеде ұйымдасқан мидың қызметі. Адам санасы нақты - тарихи шынайы өмірмен анықталады. Қазіргі адамның санасы ата - бабаның танымдық әрекетінің күрделі дамуының өнімі, яғни тарихи прогрестің нәтижесі.

Сананың бұзылуы ақиқат бейнеленуіндегі сананың ішкі байланыстары ғана емес, сондай - ақ сыртқы байланыстарының да кеселге шалдығуын айтамыз. Бұл жағдайда заттар мен құбылыстардың тікелей бейнеленуі бұзылады. Сананың бұзылу синдромдары бірдей емес. Сонымен бірге олардың барлық белгілеріне тән болатын ортақ қасиеттері болады. а) айналадағыларды айқын қабылдамаудан білінетін ақиқат дүниеден бөлініп қалу, қабылдауды ажыратудың қиындығы немесе толық мүмкін еместігі. ә) уақыт, орын, қоршаған адамдар, белгілі дәрежедебағдар жасау үнемі айқын бөлінеді. б) ойлаудың аз уақытқа байланыссыз қалуы, көбіне болмайды. в) Ойда жатқан оқиғалар мен субьективтік ауру оқиғаларын еске түсіру қиын, сананың бұзылуы туралы естелік үзік - үзік, не мүлдем болмайды.

Сананың бұзылысы мынадай синдромдарға бөлінеді: Есеңгіреу, амнезия, онейройд, кома, сананың тұмандануы. Оларды психиатрия зерттейді.

Есеңгіреу - сыртқы тітіркендіргіштердің тез арада жоғарлауынан, ассоциация түзелісінің қиын, баяу жүруінен байқалады. Есеңгіреу кезінде психикалық қызмет баяулап, сана босап қалады.

Бұл жағдайда қабылдау мен әсерлерді өңдеу қиындайды, сыртқы тітіркендіргіштер зейінді аудармайды, аңғарылмайды. Айналаны толық бағдарлай алмайды немесе болмайды. Сұрақтар бірден қабылданбайды, олардың мағынасы үлкен күш - жігер жұмсау арқылы түсініледі. Жауаптарда қиындықпен айтылады, дәл толық емес, кейде дәйексіз болады. Түсінік жұтаң, тапшы болады. Ұйқы кезінде түс көрмейді. Есте сақтау өте әлсіз болады. абыржу, галлюцинация, сандырақ болмайды. Барлық қимылдар баяу болады. Көзқарас пен бет әлпет көрнісі енжар, топас күйде білінеді. Тез қалғиды, кейде үнемі ұйқы билейді. Есеңгіреу күйі нашарлаған кезде сопор мен ессіз ұйқыға ауысады. Есеңгіреудің жеңіл дәрежесін сананың обнубиляциясы деп атайды. (сопор - қозғалыссыз жатқан адамның реакцияларын мүмкіндік болмайды. Мысалы: қарашықтардың жарыққа деген реакциясы. Өз луақытында көмек көрсетілмесе сопор комаға ауысуы мүмкін. Есеңгіреу уақытында дәрігер науқасты зерттеуде науқасқа қатты сөйлеп, шыдамды болу керек, өйткені науқас ұзаққа дейін жауап бермейді.

Елес (делирий) - Есеңгіреуден күшті ерекшеленеді. Егер есеңгіреу кезінде психикалық қызметтің жұтаң, ассоциацияның тапшылығы басталса, елеске, керісінше сезімдік - нәзік түсініктер бейнелі, үздіксіз білінетін көрнекі естеліктер тән. Көңіл - күй өте өзгермелі келеді. Кейде зәресі ұшып қорқу, кейде делбесі қозып әуестенушілік, кейде жүйкеге тиетін қыңырлық, сол сияқты эйфория пайда болады. Елес кезінде галлюцинациялық оқиғалар сахна немесе кино экрандарындай өтіп жатады. Сананың елес түрінде алжасуы кешке және түн мезгілінде күшейе түседі.

Амнезия - бұған ойлаудың байланыссыздығы мен абыржушылық тән. Науқас байланыссыз сөздер жиынтығын интонацияны өзгертпей, мүдіріссіз, кейде сыбырлап, кейде қатты айтады, кейде әндетеді. Сөз арасында көңілсіз күлкі немесе өксіп жылаумен үзіліс болып отырады, осының себебінен тез шаршап қалады. Амнезия кезіндегі қозу едәуір түрлі болып келеді: әдетте ол төсек маңымен шектеледі. Бұл ауру айналадағыны ретсіз шашып, төгу, денесінің дірілдеп селкілдеуі, шаршауы, бүкіл денесін қисаңдату, қолдарын ерсілі - қарсылы сермеу тән.

Сананың тұмандануы - Қоршаған ортадағы өзара байланысы қылықтарымен әрекеттердің терең сақталуы. Ол оның галлюцинациялармен әрекеттердің терең сақталуы. Ол оның галлюцинациялармен және күшті қорқынышпен, ызамен, агрессивті әрекетпен қатар жүреді.

Кома - (грек тілінен - ессіздік) сананың бұзылысының ең тере деңгейі, науқастар қоршаған ортаға, тіпті ауырсыну туғызатын тітіркендіргіштерге де әсер етпейді, қарашықтар үлкейген жарыққа деген реакция жоқ, кей жағдайда поталогиялық рефлекстер көрініс береді. Жалпы сананың бұзылуы психикалық аурулардың және бас миының зақымдануынан (көбінесе ісікке байланысты) туындайды. Сана бұзылысының нәзік симптомына комтоминтация жатады. Команың ақыр соңы бұл науқастың өлімі.

Онейроид - шынайы өмір мен фантастикалық көріністердің қатар жүретін, сананың бұзылысы. Онейроид қабықшаның тонусын төмендететін ми ісіктерінде, кейбір психикалық, инфекциялықауруларды байқалады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.