Материалдық ресурстар - жер немесе шикізат материалдары және капитал

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 56 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе . . .

1. Қазақстан Республикасындағы өнеркәсіптік өндірістің дамуының теориялық аспектілері . . .

1. 1 Нарықтық жағдайда өнеркәсіптің қалыптасуының мәні мен қағидалары . . .

1. 2 ҚР-дағы өнеркәсіптік өндірісті мемлекеттік реттеу . . .

1. 3 Өнеркәсіп өндірісін инвестицияландыру және несиелендіру мүмкіндіктері . . .

2. Жамбыл облысы бойынша өнеркәсіп өндірісінің дамуын талдау . . .

2. 1 Мекеменің даму тарихы және қызметінің басты мақсаттары мен міндеттерінің мәні, басқару құрлымы . . .

2. 2 Өнеркәсіп Өнімнің қызмет түрлері бойынша нақты көлем индексі . . .

2. 3 Облыстың аудандары бойынша өнеркәсіп өнімдерінің нақты көлемін талдау . . .

3. Жамбыл облысы бойынша өнеркәсіп өнімі өндірісін ынталандыру механизмін жетілдіру жолдары . . .

3. 1 Қазақстанның өнеркәсібін жекешелендіру: мәселесі және оны шешудің жолдары . . .

3. 2 Жамбыл облысының өнеркәсіп саласының дамуын корреляция-регрессиялық әдіс бойынша болжамдау . . .

Кіріспе

Бұл бөлімде толығымен және ірі салалар бойынша өнеркәсіп өндірісінің көлем динамикасын сипаттайтын көрсеткіштер, өнеркәсіп өнімдерінің маңызды түрлерін шығару көрсеткіштері келтіріледі.

Жалпы және әрбір сала бойынша шығарылған өнеркәсіп өнімдерінің көлемі мен шік түрлеріне қарамастан заңды тұлғалардың және олардың бөлімшелерінің шығарған өнеркәсіп өнімдерінің (жұмыс, қызмет) көлемі туралы берілген жиынтықтың құндық көрінісімен анықталады. Өнім көлемінің құны жөніндегі мәліметтер тиісті жылда қолданылып жүрген бағалармен келтірілген. Өнеркәсіп өнімдерінің құны жөніндегі мәліметтер тиісті жылда қолданылып жүрген бағалармен келтірілген. Өнеркәсіп өнімдерінің құны жөніндегі жиынтық мәліметтерге ірі, орта, шағын кәсіпорындардың, біріккен, шағын, қос алқы өндірістердің, өнеркәсіптік емес ұйымдардың, аул шаруашылық қосалқы өнеркәсіптің, шаруа (фермерлік шаруашылық) өнеркәсібі өнімдерінің, сонымен қатар облыстық және аудандық дәрежедегі үй шаруашылығы секторының шығарған өнеркәсіптік өнімдерінің көлемі жөніндегі мәліметтер кіреді. Кәсіпорындар өнімінің көлемі зауыт әдісімен, зауыттың ішкі айналымының құнысыз анықталады. Зауыттың ішкі айналымы кәсіпорынның өзінің өндірістік ішкі қажеттеріне жұмсалатын дайын және жартылай дайын өнімнің құны.

Өнеркәсіп өндірісінің физикалық көлем индексі тиісті кезеңдегі өнеркәсіп өнімі көлемінің өзгеруін сипаттайтын салыстырмалы көрсеткіш. Өнеркәсіп өнімінің нақты көлем индексі жеке және жинақтық болып бөлінеді. Жеке физикалық көлем индексі бір өнім түрін шығаруды, өзгертуді көрсетеді және тиісті кезеңдегі берілген өнім түрін таза заттай күйінде шығару көлемінің қатынасымен есептеледі. Өнеркәсіптік өнімнің жинақтық физикалық көлем индексі - барлық шаруашылық субъектілер щеңберінде, заттай түріндегі көрсеткіштердің нәтижесінде анықталады.

Өнеркәсіп өнімінің физикалық көлем индексі белгіленген тауарлардың жиынтығы бойынша өнімінің заттай түріндегі көрсеткіштердің динамикасы туралы мәліметтерге сүйеніп, кейін салалық және жалпы өнеркәсіптік индекстерге айналып есептеледі.

Салыстырмалы бағалар ретінде алдыңғы жылдың орташа жылдық бағалары алынады.

Динамикалық қатарды құру үшін тізбе индексі қолданылады. Өнімнің бағасы салыстырмалы бағада тікелей кәсіпорында, өндірушілердің бағалары негізінде шығарылады. Физикалық көлем индексін есептеуде қосымша құнға салықты және акцизді қоспағандағы баға қолданылады.

Өнеркәсіп өнімінің заттай түрін өндіру кәсіпорынның ішкі өндірістік қажеттеріне жұмсалған және де түскен шикізаттан өндірілген бұйымдарды қоса, шығарылған жалпы өнім көлемі бойынша келтіріледі. Түскен шикізат - жасалған келісімге сәйкес шикізаттан өнім өндіру үшін басқа кәсіпорынның өнеркәсіптік қайта өндеуге берген тапсырыс берушінің шикізаты.

1. Қазақстан Республикасындағы өнеркәсіптік өндіріс дамуының теориялық негіздері

1. 1 Нарықтық жағдайда өнеркәсіптің қалыптасуының мәні мен қағидалары

Қазақстанда индустриалдық саясатты дамытудың аймақтық бағдарламасы бойынша жеңіл өнеркәсіптің дамуының негізгі бағыттары болып: кәсіпорындарды қаржылық сауықтыру; жаңа технологияларды игеру арқылы бәсеке қабілеттілікті арттыру; ішкі тұтыну нарығында отандық өндіріс тауарларының үлесін арттыру табылады.

Өнеркәсіптің дамуы ең алдымен отандық ауылшаруашылық шикізат өңдеуге бағытталған қолда бар өндірісті әлеует базасында өткізіледі. Саладағы маңызды міндеттер болып, тиімділігі аз өндірістердегі сегментациялау, бейінін өзгерту, солардың базасында шағын және икемді бәсекелестігі өндірістер құру табылады.

Қазіргі экономикалық жағдайда тоқыма және тігін өнеркәсібінде инвестициялар салу инвесторлар үшін тартымды болмақ. Тоқыма және тігін өнеркәсібінде салынған инвестициялар басқа салаларға қарағанда аз болуы мүмкін және істі білікті түрде жүргізе білсе, айналдырған үш жылдың ішінде қайтарып алуға болады. Айналым қаржыларын ұсыну да тиімді, себебі бір жылдың ішінде қаржылардың 4-6 рет айналысы болуы мүмкін.

Тоқыма және тігін өнеркәсібінің экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету механизмі мемлекет тұрғысында келесідей бағыттарды қамтуы мүмкін:

теріс пиғылды бәсекені жою;
салалық лизингтік компанияны құру және сала кәсіпорындарының техникалық қайта жарақтану мәселесін шешуге мүмкіндік беретін лизингтік операцияларды жүргізуге қажетті қаражаттармен қамтамасыз ету;
жоғары сапалы, экологиялық таза және қауіпсіз өнім шығару үшін мемлекеттік стандарттарға жаңа техникалық регламенттер, стандарттар, өзгерістер мен толықтырулар, метрологиялық және талдау құралдарын, әдістерін енгізу;
кәсіпорындардың қаржылық мүмкіндіктері шектеулі екенін ескере отырып, мемлекеттік деңгейде қосымша құн салығына, Қазақстанда шығарылмайтын технологиялық жабдықты және оның қосалқы бөлшектерін ел территориясында енгізгенде кедендік төлемдерге жеңілдіктерді қайта қалпына келтіру;
өнеркәсіпте ғылыми-зерттеу секторын қайта қалыптастыруды өткізу.

Үстіміздегі жылдың алғашқы жарты жылдығында (2005) өнеркәсіп өндірісінің көлемі қолданыстағы бағамен 2294, 6 млрд. теңгені құрады. 2004 жылғы қаңтар-маусымдағы 7 пайызға артық кезеңмен салыстырғанда кен өндіру өнеркәсібінде - 8, 9 пайызға, өңдеу өнеркәсібінде - 5, 4 пайызға өсті. Сөйтіп, кен өндіру өнеркәсібі сол бұрынғыдай өңдеуші өнеркәсіпке қарағанда басым түрде дамуда.

Өндіріс көлемінің өсуінің 13, 1 және 5, 2 пайызға төмендегені Қарағанды және Қызылорда облыстарынан басқа, республиканың барлық өңірлерінде байқалады.

2005 жылдың жарты жылында 200 млрд. теңгеге ауылшаруашылығы өнімі өндірілді, соның ішінде сусындарды қоса тамақ өнімдерін 178, 1 млрд. теңгені құрады. Тоқыма және тігін өнеркәсібінде 16, 4 млрд теңгенің өнімі өндірілді. Кокс, мұнай өнімдерін және ядролық материалдарды өндіруде 79, 4 млрд. теңгеге өнім шығарылды. Химия өнеркәсібінде 27, 1 млрд. теңгенің өнімі өндірілді. Металлургия өнеркәсібінде және металдан жасалған дайын бұйымдар өндірісінде 332, 7 млрд. теңгенің өнімін өндіріп, соның ішінде, қара және түсті металлургия өнімі - тиісінше 126, 2 және 182, 1 млрд. теңге, машиналар мен жабдықтар өндіруде 24, 1 млрд. тегенің өнімі шығарылды.

Өнеркәсіп өнімдерінің маңызды түрлерінің 2005 жылға қаңтар-маусымда өндірілген заттай көлемін алып қарасақ 40 млн. т. көмір; 30, 7 млн. т. мұнай мен газ конденсаты; соның ішінде шикі мұнай 25, 2 млн. т. ; 13, 3 млн. текше метр табиғи газ және т. б. өндірілді.

Экономиканы түпкілікті реформалауға бағыт ұстап, біз қысқа мерзімнің ішінде нарықтық реформаларды жүргізе білдік, тиісті заңнамамызды жасауға қол жеткіздік. Бүгінгі таңда Қазақстанда нақтылы жұмыс істеп тұрған нарық экономикасы бар.

Егер осыдан он жыл бұрын жан басына шаққандағы жалпы ішкі өніміміз жеті жүз доллардан сәл ғана асса, 2004 жылдың соңында ол екі мың жеті жүз долларға жетті.

Бүгін экономикалық өсудің негізгі көзі елдің шикізат әлеуетін пайдалану болып отыр. Көмірсутегі шикізатын өндіру көлемін 1985 жылмен салыстырғанда біз 225 пайызға ұлғайтуға қол жеткіздік.

Экономикаға 30 млрд. АҚШ долларындай тікелей шетел инвестициясы тартылды. Қазақстан ТМД елдерінің ішінде бірінші болып тұрақты әлеуметтік-экономикалық дамуды қамтамасыз ету, сыртқы қолайсыз факторларға тәуелділікті азайту үшін Ұлттық қор құрылды.

Біз бәсекеге қабілетті экономиканың үлгісін таңдай отырып, бәсекелестікті дамытуға экономикалық қарымы мол басым салаларды таңдап алдық, сол арқылы қазақстандық кластерлер жүйесінің дамуына жол аштық. Біздің қолымызда нарықтың туризм, мұнай-газ машиналарын жасау, тамақ және тоқыма өнеркәсібі, көлік-логистикалық қызмет көрсету, металлургия және құрылыс материалдары сияқты салаларда кемінде 5-7 кластерін жасау мен дамытудың жоспары болуы керек. Ел экономикасының шикізаттық емес салалардағы ұзақ мерзімдік мамандануын айқындайтын болады.

Біз өзімізді жаңа технологиялар мен жаңа экономика әлеміне енгізетін экономикалық дамуды басқарудың түбегейлі жаңа жүйесі - Ұлттық инновациялық жүйе жасау қажет.

Біздің стратегиялық міндетіміз - бәсекеге қабілетті елдердің қатарынан лайықты орын алу. Сондықтан да мемлекет пен жеке меншік сектор өзара сенім мен өнімділікке негізделген әріптестік қатынастарын жолға қоюы керек.

Экономика - бұл тауарлар мен қызмет көрсетулерді өндіру, бөлу, сату және пайдалану жөніндегі қоғамдық ғылым, яғни қызметінің саласы болып, адамдардың қажеттілігін қанағаттандыруға қызмет етеді және барлық экономикалық ғылымдардың жалпы объектісі болып табылады.

Экономика термині алғашқы кезде «үй шаруашылығын жүргізу тәртібі немесе өнері» ретінде пайдаланса, ал қазіргі жағдайда мынадай мағынада қолданылады:

Елдің халық шаруашылығын және оның әр түрлі салаларын қамтитын бөлігі: (өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы экономикасы) аудандардың, аймақтардың немесе бүкіл әлем шаруашылығы (аймақтық экономика немесе дүниежүзілік экономика) ;
Адамдардың шаруашылық іс-әрекеттерін, оның заңдары мен заңдылықтарын және өндірістің әр түрлі жағдайлары мен элементтерін реттеумен айналысатын ғылым саласы. Дәлірек айтқанда, экономика шаруашылық жүйе ретінде - қоғам мен адамдардың өміріне қажетті игіліктерді өндіре отырып, олардың қажеттіліктерін қамтамасыз ететін шаруашылық жүйесі болып табылады.

Экономика - бұл адамдардың жер бетінде тіршілік ету үшін өздерін материалдық жағдайлармен қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін адамдар қызметтерінің жиынтық түрлері.

Экономика - тауарлар мен қызметтерді өндіру, бөлу, айырбастау, тұтынуға байланысты адамдардың қызметтерін зерттейтін ғылым.

Экономика ғылым саласы ретінде өзара байланысты үш түрлі сұраққа жауап береді:

Не өндіру керек және қандай мөлшерде?
Тауарларды қалай өндіру керек және кім өндіруі керек? Қандай ресурстар мен технологиялар пайдаланылады?
Кім үшін өндіру керек, өндірілген тауарлар мен қызметтер тұтынушалыр арасында қалай бөлінеді?

Бірінші сұрақта - өндірістің құрылымын сипаттаса, екіншісі - технологиясын, үшіншісі - өндірілген өнімнің тұтыну саласын сипаттайды.

Экономика ең алдымен адамдар қатынасы.

Қазақстанның жоғарғы деңгейде дамыған мемлекет болуына өнеркәсіптің дұрыс дамуына да байланысты. Республиканың дұрыс дамуы өнеркәсіпті дұрыс орналасуынан, қоғамдық еңбекті дұрыс қамтамасыз етуде шикізат және жартылай фабрикаттарды өңдеуде дұрыс бақылау қажет екендігін көрсетеді. Бұл өндірістің тиімділігін арттыру, яғни өндірісті шикізатқа жақын орналастыру және тұтынушыға жақын орналастыру, артық транспорттық тасымалды болдырмау.

Өндіргіш күштерді орналастыру - өнеркәсіпті, АШ, транспортты, жұмысшы күшін елдің территориясы мен экономикалық аудандары бойынша географиялық жағдайына қарай орналастыру қажет. Орналастыру мамандандырумен тығыз байланысты. Орналастырудың негізгі мақсаттары: жерді толық, ұтымды және нәтижелә пайдалануды ұйымдастыру. АШ өндірілетін өнімдердің 50 пайызын өнеркәсіпке шикізат есебінде пайдаланылады.

Нарықтық экономика кезінде өнеркәсіпті дұрыс орналастыру ең негізгі жұмыс болып табылады. Барлық аудандарда материалдық және еңбек ресурстарын толық қамтамасыз етіп және дұрыс пайдалана отырып, өнімді көбейту, бір өлшемге жұмсалатын материалдық шығынды азайта отырып, азық-түлік проблемасын шешу болып табылады, яғни өнеркәсіпті шикізат алатын жерге жақындатып орналастыруды көздеу. Дұрыс өнеркәсіпті орналастыруда, ол АШ-на машина, жабдықтар, тыңайтқыш, жанар-май, қосалқы бөлшек, құрама жем және тағы басқалармен қамтамасыз етеді.

Өнеркәсіпті орналастыру мен даму деңгейін бағалау табиғатты пайдалану тиімділігін, өндіріс тиімділігінің өсуін, экономикалық және әлеуметтік дамуын жылдамдату резервтерін ашу мен ғылыми-техникалық прогресс деңгейін - еңбекті аймақтық бөлудегі пайда болған табиғи, әлеуметтік, экономикалық жағдайымен сәйкестігін анықтау қажет.

Өнеркәсіпті орналастыру - бұл көп жақтылы мағына. Ол өзі еңбек бөлінісі формасының бір бөлігіні көрсетеді, өндірісті аймақтық ұйымдастыруды тереңдету мен дамыту, аймақтық еңбек бөлінісінің құрамдас бөлігі болып табылады.

Ең басты сұрағы - өндірісті шикізат көздері мен тұтыну аудандарын жақындату. Жергілікті еңбек ресурстарын толық пайдалануды, шаруашылықты кешенді дамыту, шикізат және жартылай фабрикаттарды барлық қайта өңдеу этаптарында еңбекті үнемдеу - қоғамдық өндіріс тиімділігін жоғарылатуға әкеледі.

Өндірісті тиімді орналастыру келесі түрде болады:

техникалық процесс деңгейіндегі электроэнергия мен шикізат көздерінің үнемдісін игеру;
әр аймақта экономикалық жағдайға қолайлы салаларды дамыту;
қоғам қажетсінуіне сәйкес еңбек ресурстарын аймақтық бөлудегі тепе-теңдікті қамтамасыз ету;
Транспортты-экономикалық байланыстарды бекіту.

Өндірісті орналастыру кезінде қоғамдық еңбекті үнемдеу келесі бағыттарда қол жеткізеді:

соңғы өнім үлесінің өсуі есебінен, шикізат пен жартылай фабрикаттарды қайта өңдеуден барлық стадиясында еңбектің жоғалуын жою жолымен өнеркәсіпті кәсіпорындарға орналастыру кезінде;
соңғы жеткізу есебінен шикізат көздерінің жақындығын есепке ала отырып материал сиымдылықты өндірісте орналастыру кезінде;
энергияны беру бойынша шығынды қысқарту есебінен электроэнергия көздеріне энергия сиымдылықты өндірісте жақын орналастыру кезінде.

Өндірісті орналастыру мен дамыту деңгейін бағалау - табиғатты пайдалану тиімділігін, өндірісі тиімділігінің өсуін, экономикалық және әлеуметтік дамуын жылдамдату резервтерін ашу мен ғылыми-техникалық прогресс деңгейін - еңбекті аймақтық бөлудегі пайда болған табиғи, әлеуметтік, экономикалық жағдайымен сәйкестігін айқындау қажет.

Өнеркәсіптің әр түрлі саласында өнім өндірісін арттыру мен оны қайта өңдеуді тереңдету, өнеркәсіптік қалдықтар, табиғи шикізаттарды тиімді пайдалану негізінде - оның құрылымын жетілдіру мен экспорттық потенциалды жоғарылату мүмкіндігі анықталады. Интеллектуалды өнімді (технология, ғылыми зерттеу нәтижелері, патент, лицензия) экспорттауын арттыру мүмкіндігі қарастырылады, сыртқы экономикалық қызметтен кіріс (түсім) динамикасы талданады және оның өзгеру себептері айқындалады.

Өнеркәсіптік салаларды орналастыру мен дамытудың қазіргі жағдайы - статистикалық материалды зерттеу, экономикалық тиімділік пен техникалық деңгейін бағалау, өнеркәсіптік өндірісті орналастыру мен дамытуда туындаған негативтік құбылыстарды зерттеу.

Кәсіпорын өзінің іс-әрекетін жүзеге асыру үшін нақты жинақталған экономикалық ресурстары немесе өндіріс факторлары болуы қажет. Экономикалық ресурстар дегеніміз - тауарларды өндіру және қызмет көрсету үшін пайдаланылатын барлық табиғи, адамдар және адамдардың өндіретін ресурстары. Ресурстарды әртүрлі топтастыруға болады:

1. Материалдық ресурстар - жер немесе шикізат материалдары және капитал;

2. Адам ресурстары - еңбек және кәсіпкерлік қызмет.

«Жер» ұғымына жататын барлық табиғи ресурстар: егістік жерлер, орман, пайдалы қазба, кен орындары, су ресурстары.

«Капитал» немесе инвестициялық ресурстар ұғымы - тауар өндіру және қызмет көрсету, оларды түпкілікті тұтынушыларға жеткізуге пайдалануға арналған барлық өндірістік өндіріс құралдары (ғимараттар, құрылыс, жабдықтар және т. б. ) .

Өндіріс процесін және өндіріс құрал-жабдықтарының қорлануын инвестициялау, яғни қаражат жұмсау деп атайды.

«Еңбек» ұғымы тауар өндіруде және қызмет көрсетудегі барлық дене және адамдардың ақыл-ой қабілеттілігін көрсетеді.

Барлық экономикалық ресурстар немесе өндіріс факторлары жалпы бір қасиетке ие: олар сирек немесе өлшеулі мөлшерде болады. Ресурстардың сирек кездесетіні салдарынан өндірістің өнімі де аз болып, қоғам тауарлар мен қызмет көрсетудің межеленген барлық мөлшерін ала алмайды.

Нарықтық экономика жағдайында кәсіпорын жұмысын жүргізудің экономикалық тетігін және оның әрбір цехтарында, әрбір еңбек ұжымдарында ресурстарды сақтаудың ынталылығын ең тиімділік амалын қолданатын болу керек. Ресурстарды сақтау проблемасын шешуде ұдайы өндіріс процестерінің барлық сатыларын, сонымен бірге, ең алдымен шикізаттарды өндіру және шала фабрикаттарды қайта өңдеуді қамту қажет, себебі бұл саладағы материалдық шығындар әлі де болса өте жоғары болып келеді. Мұнда бірінші орынды қалдықсыз технологияны қолдану негізінде өндірісті ұтымды ұйымдастыру жұмысы алады. Шикізаттардың қай түрі болмасын жарамды өнімдерді өңдеуде пайдалы заттардың алуан түрлерінен тұрады. Сонымен, бұл шикізаттарды өндіру және қайта өңдеу кешені тиімділігінің шешуші факторы болып табылады.

Ресурстарды сақтауды экономикалық, ұйымдастырушылық және техникалық сипатының шаралар кешені ретінде пайдаланылған инвестиция, еңбек және басқа ресурстармен салыстырғанда озық сапалық және сандық өнімнің өсуін аса ұстамдылықпен қарау қажет.
Ресурстарды сақтау проблемасын шешу ұдайы өндіріс процесіндегі барлық сатыларды қамту қажет етеді. Қалдықсыз және қалдығы аз технологияны өнідіріске енгізу кезек күттірмейтін мәселеге айналғаны жөн, себебі қалдықсыз технология үнемдеуді кешенді түрде жүзеге асыруға толық жағдай жасайды.

Кез-келген кәсіпорынның өндірістік-экономикалық іс-әрекеті өндірістік ресурстарды заттай және ақшалай нысаны түрінде қалыптастырудан басталады.

1. 2 ҚР-дағы өнеркәсіптік өндірісті мемлекеттік реттеу.

Кәсіпорындарды құру және оның құрылымдық бөлімшелерінің негізіне өндірістік процестер жатады. Өнімді өндірумен байланысты кез-келген технологиялық процесс түрлі операциялар көлемін, оның ішінде негізгі, қосымша, қызмет көрсету, басқару және т. б. жұмыстарын іске асырады. Дайын өнімді жасауға жоғарыдағы көрсетілген операциялардың ролі түрліше. Өнімді қалыптастыру негізгі өндірістік процестердің кезінде шығады, ал басқа процесте оны жасауға тек ықпал етеді. Мұның барлығы тиісті бөлімшелерді қалыптастырудың негізі болып табылады.

Өндірістік бөлімшелер өнімді өндірудегі жалпы технологиялық процестердегі олардың өзара байланысы кәсіпорынның өндірістік құрылымын құрайды. Құрылым кәсіпорынның дамуы мен жұмыс істеуін қамтамасыз ететін элементтердің іс-әрекетін тұлғалайды.

Кәсіпорын құрылымы өндірістік және ұйымдық болып бөлінеді. Өндірістік бұл негізгі және көмекші цехтар және учаскелердің құрамы мен мөлшері.

Өндірістің құрылымына ықпал ететін негізгі факторлар мыналар болып табылады:

шығарылатын өнімнің және оның номенклатурасының сипаттамасы;
өндірісітің ауқымы;
кооперациялау деңгейі (еңбекті ұйымдастырудың айрықша бір түрі) .

Өндірісі құрылымын толық сипаттау үшін түрлі көрсеткіштер қолданылады. Олардың ішіндегі негізгілері:

оның құрамына кіретін бөлімшелердің жалпы тізімі;
жабдықтардың қуаты;
өндірістік қорлардың құны;
өнім шығару көлемі;
мамандандыру және шоғырландыру;
күрделі қаржының құрылымы.

“Қазақстан -2030” Стратегиясында қазіргі заманғы мемлекеттік қызмет пен мемлекеттік басқару құрылымын құру мемлекеттің ең шешуші міндеттерінің бірі ретінде белгіленген. Осы құжатта атап көрсетілгендей, мемлекеттік басқару біртіндеп орталықсыздандырылған, үкімет ықшам әрі кәсіби деңгейде болып, неғұрылым маңызды міндеттерді шешуге қарай жұмылдырылады. Әрбір министрлік пен ведомство өздеріне тән емес қызметтерді орталықтан аймақтарға және мемлекеттен жеке секторға бере отырып, олардан арылады.

Қазақстан Республикасында өтіп жатқан нарықтық экономика реформасы экономиканы қалыптастыру және дамытудың бірден-бір маңызды бағыттардың сипаты ретінде менеджмент үлгісін қосады. Ол біздің елімізде жаңа экономикалық қатынастарды және әлеуметтк-экономикалық процестерді басқарудың жаңа жүйелерін пайдалануға үлкен себебін тигізеді.

Қазіргі кезде кәсіпорындар басқаша жағдайда қызмет атқаруда. Не өндіру, қалай және кім үшін - бұл сұрақтарды олардың өздері дербес шешуді қажет етеді. Сондықтан да, менеджменттің отандық әдістері мен проблемаларын жақсы білген жөн.

Менеджментті нарықтық жағдайдағы экономикалық ынталандырудың бернелерін және әдістерін, әртүрлі принциптерін қолдану, материалды, қаржыны, ақпаратты және ресурстарды оңтайлы пайдалану негізінде шаруашылық өміріндегі қол жеткізуге бағытталған басқарудың ерекше түрі ретіндегі экономикалық дербес субъектісі деп түсіндіруге болады.

Менеджмент - бұл нарықтық экономиканың қалыптасуы, кәсіпкерліктің дамуы, заңды тұлғалар қызметін жандандыру үшін нақтылы жағдайлар жасауы кезінде тек бір уақытта пайда болатын инновациялық ғылым кешені.

Отандық менеджменттің негізі адамдар ресурстары мен кәсіпкерлік қызмет болып табылады. Солндықтан да, менеджменттің басты міндеті - ақпарат жасау, білім, тәжірибе т. б.

Басқару қызметінің ерекше түрі ретінде өндірістің дамуына байланысты пайда болады. Сонымен бірге, басқару адамдар қызметінің кез келген түрінің ажырамас бөлігі болып табылады.

Менеджмент кадрларды қалыптастырады, адамдар арасындағы қатынастар жүйесін белгілейді. Осыған орай, менеджменттің тағы бір басты міндеті - қызметкерлердің дамуына ықпал ету, оқыту және олардың өсуіне кепілдік береді

Біз капиталды тарту және қолданудың әдістері мен формаларын көрсететін кәсіпкерлік құрылымның әртүрлі жіктелу белгілерін қарастырамыз. Оның ең басты белгілері: кәсіпорынның көлемі, меншік формалары және сандық параметрлері болып табылады. Меншік формасына қарай фирма үш түрге бөлінеді:

1. жеке меншік

2. акционерлік қоғам немесе корпорация

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.