Құрылыс нысандарында қолданылатын қорғаныс құралдары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 40 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

Кіріспе
1 ӘДЕБИ ШОЛУ
1.1 Құрылыс нысандарында қолданылатын қорғаныс құралдары
1.1.1 Құрылыстық каскалар
1.1.2.Құрылыстық белбеулер
1.1.3 Құрылыстық арнайы киімдер
1.1.4 Арнайы аяқ киімер мен қолғаптар
1.1.5 Тыныс мүшесін қорғайтын жеке қорғаныс құралдары
1.1.6.Дәрі-дәрмек қобдишасы
1.2 Жеке қорғаныс құралдарына қойылатын талаптар
1.3 Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың адам ағзасына
әсері
1.4 Қазақстан Республикасының Қауіпсіздік және еңбекті қорғау
туралы заңы
2 Жұмыстың Әдістері мен нысандары
3 Эксперимент нӘтижелері жӘне оларды талдау
3.1 Құрылыс нысандарын жеке қорғаныс құралдарымен қамтамасыз етуді
ұйымдастыру жұмыстары
3.2 Құрылыс нысандағы пайдалануға берілетін жеке қорғаныс
құралдарына қойылатын техникалық талаптар
3.3 Құрылыс нысандарында жұмыс кезінде жеке қорғаныс құралдарын
пайдалану
4 Қорытынды
5 Пайдаланған Әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Құрылыс нысандарында жұмыс істеу кезінде адамға сыртқы ортадан келетін
қауіптердің және зиянды факторлардың алдын алу және жою мақсатында жеке
қорғаныс құралдары қолданылады. Адам өмірін, денсаулығын сақтау жұмыс
уақытын пайдалану деңгейі және жұмыс өнімділігін арттыруда жеке қорғаныс
құралдарын пайдаланудың маңызы зор. Себебі, адамның жұмыс істеу жағдайы
еңбек өнімділігіне тікелей байланысты.
Құрылыс нысандарындағы еңбек қауіпсіздігі мен тіршілік қаіпсіздігі
мәселелерінің шиеленісуі жұмысшылардың жеке қорғаныс құралдарын талаптарға
сай пайдаланбауы нәтижесінде жұмыс орындарындағы жарақаттар, кәсіптік
аурулардың жиілігімен, жұмыс ауырлығы, өндірістік апаттар санының артуымен
анықталуда. Кездесетін жарақаттардың негізгі себептері: электрөткізгіш,
құралдарда ақаулар, механиздердің қоршалмауынан, жұмысшылардың техника
қауіпсіздігі ережелерін жеткілікті білмеуі, электр тогымен жұмыс жасайтын
құралдар мен аппараттардың дұрыс оқшауланбауы және т.б
Қазіргі кезде, жұмысшылардың еңбек жағдайы мен қауіпсіздігін жақсарту
мақсатында ұйымдастырылған жұмыс пен бөлінген үлкен көлемдегі қаражатқа
қарамастан, құрылыс нысанындағы жоспарлы-ескертпелі жөндеу жұмыстарының
графигі жиі бұзылады. Ескірген, ақауы бар құрал-жабдықтар қолданылады,
техника қауіпсіздігінен білімі жоқ адамдар жұмысқа алынады, жұмысшылардың
білімін тексеру уақыты мен техника қауіпсіздігін сақтамайтын жағдайлар жиі
кездесіп, осының салдарынан бақытсыз жағдайлар орын алады[1].
Еңбек жағдайын жақсарту және оның қауіпсіздігін арттыру, жеке қорғаныс
құралдарымен толық қамтамасыз етуді ұйымдастыру және оларды қауіпсіздік
ережелеріне сай пайдалану жұмыскерлердің денсаулығын сақтауда, өндірістік
жарақаттардың, кәсіби аурулардың және жұмысшының еңбек жағдайының
нашарлауының алдын алады. Сонымен қатар жұмыскерлердің емделуіне немесе
кадрлар іздестіруге кететін қаражат шығынын азайтады.
Құрылыс нысандарында қолданылытын жеке қорғаныс құралдарын зерттеу
мақсатында төменде келтірілген міндеттер жүзеге асырылды:
• Құрылыс нысандарын жеке қорғаныс құралдарымен қамтамасыз етуді
ұйымдастыру жұмыстарын бағалау;
• Құрылыс нысандағы пайдалануға берілетін жеке қорғаныс құралдарының
техникалық талаптарға сәйкестігін зерттеу;
• Құрылыс нысандарында жұмыс кезінде жеке қорғаныс құралдарын
пайдалану деңгейін зерттеу;

ӘДЕБИ ШОЛУ
1.1 Құрылыс нысандарында қолданылатын қорғаныс құралдары

Құрылыс нысанындағы қорғаныс құралдары дегеніміз-жұмысшылардың ағзасына
кері әсер ететін факторлардың әсерінен қорғайтын техникалық жабдықтар
жиынтығын айтады. Олар қолдану мақсатына қарай екі түрге бөлінеді: жеке
және ұжымдық қорғану құралдары.
Жеке қорғану құралдары жеке жұмысшыларды зиянды және қауіпті өндірістік
факторлардан қорғауға арналған.
Ұжымдық қорғану құралдары екі немесе одан да көп жұмысшылардың зиянды
және қауіпті өндіріс факторларынан бір мезетте қорғануы үшін арналған
техникалық жабдықтар[2].
Құрылыс нысанындағы жеке қорғаныс құралдарының түрлері келесідей
болады: оқшаулағыш костюмдер, пневмокостюмдер, гидрооқшаулағыш костюмдер,
скафандрлар; Шаңнан және улы заттардан адамның тыныс мүшесін қорғайтын
құралдар: газқағарлар, респираторлар, пневмошлемдер, пневмомаскалар; Бояу
жұмыстары кезінде, сонымен қатар улы заттармен жұмыс жасаған кезде келесі
құралдар қолданылады: комбинезондар, жартылай комбинезондар, курткалар,
сымдар, костюмдер, халаттар, плащтар, алжапқыштар, қолға киетін қолғаптар;
Арнайы аяқ киімдер:бәтеңкелер, етіктер, жартылай етіктер, туфлилер,
голоштар, ботылар;Қолды қорғайтын құралдар: қолғаптар, резеңке қолғаптар;
Бетті қорғайтын: қорғаныш маскалары; Көзді әртүрлі зиянды заттардан
қорғайтын құралдар: қорғаныш көзәйнектер; Жоғарыдан құлау қаупінен басты
сақтайтын: каскалар, шлемдер, береттер, қалпақтар; Құлақты шудан, дірілден
қорғайтын: шуға қарсы шлемдер, шуға қарсы құлаққа тақыштар, тығындар;
Жоғарыдан құлау қаупінен қорғайтын құралдар: қорғағыш белбеуле. Диэлектрлік
төсеніштер, тізеге киетін, иыққа киетін кигіштер жатады; Дерматологиялық
қорғаныс құралдары: жуғыштар, пасталар, кремдер, мазьдар. Осы қорғаныс
құралдарының кейбір түрлеріне төменде сипаттама берілген.

1. Құрылыстық каскалар

12.4.087-80 Мемлекеттік стандартта пластмасса құрылыстық қорғаныс каскасы
.( сурет 1)
құрылыстық, құрылыстық- ремонттық жұмыс кезінде жұмысшының басын
механикалық жарақаттан, ылғалдан, электр тогынан қорғауға арналғандығы,
сонымен қатар оның дайындалуы мен қолданылуы туралы Ережеде толық қамтылып
айтылады.
Сурет 1. Каска
Құрылыстық нысанда жұмыс жасайтын барлық жұмысшы бастарына каска киіп
жүруге міндетті болып саналады. Жұмысшылар және инженерлік-техникалық
қызметкерлер жұмыс орнына каскасыз және басқа да жеке қорғаныс
құралдарынсыз жіберілмейді. Каска негізінен сыртқы корпус пен ішкі қабаты,
иекке тағылатын баудан турады.

Кесте 1- Құрылыстық касканың өлшемдері

Белгілері Касканың өлшемдері, мм
1 2
Жүргізілген лентаның l 540-580 580-620
ұзындығы
Корпутың биіктігі H 160 165
Ішкі қабаттың тереңдігіh 75 80
Жазықтық ұзындығы M 15 15
ұзындығы m 40 45
Вертикальді сақтандыру n 35-50 35-50
саңылыуы
Корпус арасындағы N 5-20 5-20
дөңгелек саңылау

Касканың салмағы оның өлшемінен аспауы тиіс.( кесте 1)
• 1-ші өлшем 54-тен бастап 58 см-ге дейін
• 2-ші өлшем 58-ден бастап 62 см-ге дейін [3]

1.1.2 Құрылыстық белбеулер

Жоғарыда жасалатын жұмыстарға 18 жастан асқан, медициналық тексеру
нәтижесінде жұмысқа жарамды, жоғарыда жасалатын жұмыстарда кемдегенде бір
жылдық тәжірибиесі бар адамдар қабылданады. Егер тәжірибиесіз жұмысшы
мұндай жұмыстарға жіберілсе, нысанның басшысының нұсқауымен кем дегенде бір
жыл көлемінде тәжірибиесі жұмысшылардың қадағалауында болуы тиіс
Құрылыстық белбеулер Мем Ст 12.4.089-80 ережелеріне сейкес жүзеге
асады.
Бұл стандартта иыққа киеті бауы жоқ және иыққа киетін бауы бар
құрылыстық-монтаждық және биіктікте істелетін жұмыстарға арналған белбеулер
қарастырылады және олар ережелерге сай жүзеге асуы тиіс.( сурет 2)

Сурет 2. Иыққа киетін бауы жоқ және иыққа киетін бауы бар белбеулер

Иыққа киеті бауы жоқ белбеудің массасы 2,1 кг-нан, ал иыққа киеті бауы бар
белбеудің массасы- 2,5 кг-нан аспауы керек.
Белбеулер қозғалыс кезіндегі ұзындығы және белге байланатын бауы 640-тан
1500 мм болуы керек[4]. Белбеулер жұмыс істеушіні қорғаныстық қасиетімен
қамтамасыз етуі тиіс.
Динамикалық күш түскенде иыққа киеті бауы жоқ қорғаныстық қасиеті 4000 Н
(400 кгс) аспауы керек, ал иыққа киеті бауы бар белбеудің қорғаныстық
қасиеті 6000 Н (600 кгс) аспауы керек

1.1.3 Құрылыстық арнайы киімдер

Құрылыстық нысандарындағы жұмыстар арнайы киімдерсіз, арнайы аяқ
киімдерсіз жүзеге асуы мүмкін емес. Мұның барлығы жұмысшыны ыстықтан,
электр әсерінен, қысылулар мен биіктен сырғып кетуден, бояулармен жұмыс
жасаған кезде булардың әсерінен және дәнекерлеу жұмыстары кезіндегі
өнідердің әсерінен сақтайды. Арнайы киімдер жұмыстардың түріне байланысты
өзгеріп отыруы тиіс( сурет 3).
Мысалы: тас өңдеуші костюмі: олар комбинезон( немесе куртка мен сым)
бастарына міндетті түрде каска болғаны жөн және арнайы аяқ киімі- шошқа
терісінен тігілген биік табанды сонымен қатар қоспалармен жұмыс істеген
кезде қоспалар сіңбейтін болуы тиіс.

Сурет 3. Құрылысшы киімі

Моляр киімі-бұған куртка және сым оған қоса берет(орамал немесе косынка-
әйелдерге) резеңке қолғап. Кей жағдайлада дымқыл штукатур жұмыстары кезінде
су өтпейтін ташықтан құрамына синтетика қосылған су сіңбейтін қабаты бар
киім киген өте ыңғайлы. Тыныс мүшесін зиянды қоспалардан қорғау мақсатында-
респираторлар қолданылады. Плотник костюмі: Олар құралдарды салып қоюға
қолайлы қалташаламен толықтырылған( көп жағдайда құралдарды салуға арналған
көтеріп жүруге ыңғайлы жәшіктер қолданылады) Фасадты жұмысшылардың киімінің
ерекшеліктері: алыстан байқалатын түсті шағылыстыратын белгісі бар арнайы
дыбыл желеттерін жатқызуға болады ( сурет 4). Олар флюоресцирлі талшықтан(
киімге жапсырылып тігілген- горизонтальді не вертикальді жолақтар,
ромбылар, үшбұрыштан және т.б) тігіледі[5]. Электрик киімі: кей жағдайларда
хлапчатоқағазды комбинезон және жұмыс аяқ киімі болуы мүмкін, бірақ 300 В
электр тогымен жұмыс істеген кезде міндетті түрде резеңке бахилдар,
диэлектрлі қолғаптар, резеңке алашаларымен қамтамасыз етілуі тиіс( сурет
5).

Сурет 4. Дабылды желет сурет 5. Электрик
киімі

Дәнекерлеуші киімінің барлығы дерлік- куртка, сымдары,қолғаптары-
брезент талшығынан жасалуы тиіс. Мысалы: өртке тұрақты брезент сіңіргіштен
жасалған киім болуы тиіс. Аяқ киімі- өртке төзімді табанды болуы керек.
Беті мен басында от шашырауынан сақтайтын арнайы щиттер мен шлем- каска
киеді.
әртүрлі жұмыстың атқаруна байланысты жұмысшылар респираторлары, қолғаптары,
каскамен қамтамасыз етілуі тиіс. Сонымен қатар олардың аяқ киімдері де
түрліше болады. Мысалы:
• резеңкелі не кирзовой етік;
• жанар-майға тұрақты табанды бәтеңкелер;
• ішінен киетін нәскиі бар немесе қонышы бар бәтеңкелер( титанда
құрылысы болады)
Биіктікте монаждау жұмысын жүргізетін жұмысшылар қорғаныс құралдарынан
басқа( монтажды сақтандыру белбеулер, әртүрлі қысқыштар, арқандар және т.б)
ерекше аяқ киімдері сырғанамайтын табанды болуы тиіс.
Денені жылытқыш және сымдар
Олар жасалған материалдары:
• талшық өте берік болуы тиіс себебі құрамына синтетикалық қоспасы
араласқандықта талшық берікігі одан сайын жақсара түседі. Сонымен
қатар олар терінің дұрыс тыныс алуын қамтамасыз етуі керек( әсіресе
жаз мезгілінде). Материалды таңдағанда синтетиканың оптималды
сәйкестігіне көп көңіл бөлу тиіс.
Қазіргі кезде арнайы киімдер материалдарының әртүрлі түсінен жасалады,ал
құрылыс киімдері сол баяғыша қызғылт сары және сары түстерден тігіледі.

1.1.4 Арнайы аяқ киімер мен қолғаптар

Резеңке етіктер- жұмысшының аяғын ылғалдан және әртүрлі қоспалар
әсерінен сақтайды. Сонымен қатар, резеңке етіктер құрылыс саласында өте кең
пайдаланылады, себебі құрылыс жұмыстарының көпшілігі: фундамент монтаждау,
жердегі әртүрлі жұмыстар және ашық аймақтағы жұмыстар кезінде олар өте
қолайлы. Осы жерден резеңке аяқ киімдердің басты мақсаты- оның су
өткізбеуінде екендігін байқауға болады. Басқа жеке қоғаныс құралдары
секілді оларда Мемлекеттік Стандарттарға сай жасалады.
Арнайы аяқ киімдерді пайдалану уақыты 0,5- тен 2 жылға дейін созылады.
Оған арналған метериалдар ережеге сай- берік және сенімді болуы тиіс[6,7].
Аяқ саусақтарын абайсызда кірпіштің, тастардың және т.б ауыр заттардың
түсуінен аяқ киімнің бас жағындағы метал құрылғысы ( берік ұшы) қорғайды.
Ал табаны біріншіден берік металдан жасалғаны дұрыс( егер жұмысшы
байқаусызда шеге немесе өткір заттарды басқанда), ал екіншіден арнайы өте
берік желімделген бөлікпен жалғасуы тиіс (сурет 6).
Құрылыстық қолғаптар- жұмысшының қолдарын механикалық, термиялық және
улы заттар мен бояу жұмыстары кезінде қорғау үшін арналған[8]. Олар жұмысшы
қолдарын тікелей әсер ететін жоғары температура 250˚- 500˚ С қорғауға
арналған( сурет 6).

сурет 6. Арнайы аяқ киімдер мен құрылыстық қолғап

Сонымен қатар олар өте жақсы механикалық қасиеттер, ашық отқа және метал
ерітінділері шашырауы мен ұшқындарынан сақтайды, тағы сол секілді саусақ
тамырларын қорғау үшін негізделіп жасалады. Олар әр түрлі мамандақтар
бойынша бөлінеді.

1.1.5 Тыныс мүшесін қорғайтын жеке қорғаныс құралдары

Құрылыс нысанындағы тыныс мүшесін қорғайтын жеке қорғаныс құралдар ол
жұмысшының қауіпті және зиянды өндірістік факторлар әсерінен тыныс мүшесін
қорғауға арналған[9]. Олардың түрлеріне тәуелсіз екі топқа бөлінеді:
1. сүзгілік- бұл сұзгі мен беттік бөліктен тұрады.
2. оқшаулағыш- таза ауаның ішке енуін қамтамасыз етеді.

Сурет 7. Респиратор
Кейбір ТМҚҚ-да бұл екі бөліктері біріккен болуы мүмкін. Мұндай ЖҚҚ-на
сүзгілік жартылай маскалар жатады. Сонымен қатар оның кейбір түлері
жартылай шлемге немесе маскаға астасқан газқағарлар жатады. Әрбір түрдегі
газқағарлар белгілі бір ластану көзіне негізделіп жасалады.(9- сурет).
Респиратор түрлері: Ф-45, Ф-46, ШФ- 2, ШБ- 2;

1.1.6 Дәрі-дәрмек қобдишасы

Дәрі-дәрмек қобдишасы - құрылыс нысандарында орын алған бақытсыз
жағдайлар кезінде көмек көрсету үшін арналған қажетті көтеріп жүруге
ыңғайлы дәрі-дәрмектер жиынтығы орналасқан қобдыйшалар немесе сөмкелер(7
-сурет). Олар әртүрлі: металдық шкаф және текстильді футляр тәріздес
болады. Аптечкалар 30- дан 50 адамға дейінгі ұжымдық көмек көрсетуге
арналған [10]. Ол жердегі заттар тізімі келесі 2 кестеде көрсетілгендей
орналасады:
,
Сурет 8. Дәрі-дәрмек қобдишасы

Кесте 2- Дәрі- дәрмек қобдишасы құрамындағы заттар тізімі

Заттар тізімі саны
1 Аналгин тб 0,5 №10 2 қорап
2 Аспирин тб 0,5№10 2 қорап
3 Цитрамон тб №6 2 қорап
4 Гипотермиялық пакек контейнер(салқындатқыш) 2 дана
5 Жгут қан тоқтатқыш№ 1 дана
6 Бинт стерилденбеген марлылы 5 х 5 2 дана
7 Бинт стерилденбеген марлылы 10х 5 2 дана
8 Бинт стерильденген марлылы10х5 2 дана
9 Мақта 25 г 2 қорап
10 Лейкопластырь бактерицидті 1,9х 7,2 10 дана
11 Лейкопластырь бактерицидті 1х250 2 дана
12 Р-р спиртті йод 5% 1 қорап
13 Салфетка қан тоқтатқыш №3 2 дана
14 Су тоты5ы 3% р-р 1 қорап
15 Нитроглицирин капс № 20 1 қорап
16 Валидол тб №6 3 қорап
17 Жасанды тыныс алуды жүргіетін құрылғы(ауыздан- құрылғы- 1 дана
ауызға)
18 Аммиак қоспасы( мүсәтір спирті) 10%№10 1 қорап
19 Активтелген көмір тб №10 1 қорап
20 Корвалол 10 мл 2 фл
21 Синтомицин линименті №10 1 қорап
22 Натрий- сульфацилі №2 көз тамшысы 2 қорап
23 Гидрохлорид дротаверині ( Но- Шпа) тб №20 2 қорап
24 Левомеколь мазі 1 қорап
25 Бекарбон тб,№6 не натрий гидро карбоны ұнтақ 10 г 2 қорап
26 Труба тәріздес мед. Бинт стерильденбеген №1,3,6 2 талдан
27 Мед. термометр 1 дана
28 Мөлшерлік стакан дәріні ішуге 3 дана
29 Резеңке қолғап стерильденбген 2 сыңар
30 Жүзіжоқ пышақ 1 дана
31 Инструкция( құрамы) 1 дана
32 Футляр. Қорапта- 3 тал 1 дана

1.2 Жеке қорғаныс құралдарына қойылатын талаптар

Құрылыстық каскаға қойылатын техникалық талаптар.
Оларды периодты түрде тәжірибиеде тексеру арқылы қадағалап отырады.
Тексеру кезінде каскаларды сыртқы түріне байланысты, ережеге сай екендігі
қарастырылады, сонымен қатар олардың түрі мен өлшемін тексеру барлық
100% каскаларға қатысты. Егерде касканың қолдану мерзімі бітсе, ол
қолдануға жарамсыз болып есептеледі[6]. Бұл зерттеулер арнайы зертханаларда
немесе өндіріс орындарында жүзеге асуы керек. Зерттеуге барлық нысан
бойынша 18 каска алынып, зерттеледі. Тексеру нәтижесі қарастырылған нысанға
протокол құжаты арқылы жіберіледі. Егерде тексеру нәтижесі дұрыс болмай
шықса, мұндай каскалар тексеруден қайта өту туралы құжат жіберіліп,
стандарттағы ережеге сай емес деген қорытындылау құжатын алады. Каскаларды
тексеру Мем Ст 17047-71 стандарты бойынша жүзеге асады, олар +17°С-тан
+25°С температурада, ауа ылғалдылығы 60±20% болуы тиіс. Ал периоды және
түрлік тексерулерде дәл осы стандарт бойынша жүзеге асады.
Каскалар арнайы термокамераларда 4- 4,5 сағат желдетілуі келесі жағдайларда
жүзеге асады:
1. -50± 2°С температурада
2. +40± 2°С температурада
3. үздіксіз су шашу арқылы 20 (+-)2°С температурада интенсивтілігі
1мин
Әр түрлі термокамераларға үш каскадан орналастырады.
Касканың ішкі қабаты ішінен киетін шлемге қарамастан қозғалысқа икемді
болуы тиіс және бастың қозғалыс жасауына қолайлы, сонымен қатар еңкейген
күйде жұмыс жасауға ыңғайлы болуы шарт.
Оның иекке тағылатын бауы бекітілгенде жылдам шешілуі керек.
Каскалар тексеру кезінде вертикальді жағдайда соққы энергиясы 80 + -
0,2Дж болатын, сонымен қатар өз кезегінде соққылардан корпута, ішкі
қорғаныс қабатында шытынаулар болмауы тиіс. 50 Дж соққы энергиясында
амортизация 70%-тен аспауы керек; касканың басқа максималды 5 кН соққыдан
аспауы тиіс, соққы кезінде қауіпсіздік саңылауының көлемі 5 мм болуы керек.
Касканың сыртқы корпусы төрт түстен тұрады.Ақ түс-нысандағы бөлім басшысы,
еңбек қауіпсіздігінің қоғамдық инспекторы, техника қауіпсіздігінің
қызметкерлері; қызыл түс- мастерлер, пропабтар, энергетиак бөлімінің
инженерлік- техникалық қызметкерлері; жасыл және сарғыш қызыл түс-
нысандағы жұмыскерлер мен төменгі дәрежелі қызметкерлерге беріледі.
Каскалар ұйым бойынша қолданылатын болғандықтан олардың көлемі
бір бөлімде 3000 тал жасалған материалы бірдей, техникалық бір режимде
болады. Бір бөлімнен өнім көлемін 51- ден 1200 талдан 5 касканы алып, ал
1201- ден 3000- ға шекті бөлімнен 8 касканы алу арқылы есептейді.
Қаптау, белгілеу, транспорттау және сақтау.
Касканың козырегінің үстінгі жағының жоғарғы бөлігінде Құрылысшы -
деген аты болуы тиіс.
Козыректің ішкі бөлігінде өнім өндіруші, стандарт белгісі, касканың
өлшемі, шығару мерзімі ( айы, жылы, күні )[11].
Әрбір каска қағазбен қапталған және сыртынан полиэтиленді қабықпен
немесе картон қораппен ( біріншілік қаптау), нормативтв-техникалық
құжаттармен сәйкес өндірілген болуы тиіс.
Оларды қаптаған кезде өлшемдермен құрғақ ағаш( Мем Ст 2991-76),
фанер(Мем Ст 5959-71) немесе картон( Мем Ст 9142-77) қораптарға салып
қаптайды. Қапталған қораптардың салмағы 50 кг аспауы тиіс.
Әр қорапқа этикеткалары жапсырылып немесе келесілер жазылған қағазы
болады:
• өнім өндірушінің атауы;
• касканың түсі мен атауы;
• касканың өлшемі;
• шығарылу мерзімі: айы, жылы, күні
• өнімнің көлемі;
• қаптаушының белгісі;
• стандарттың атауы;
• ескетпелі белгілері Мем Ст 14192-77 бойынша.
Олармен қоса қорапта қаптау қағазы салынуы тиіс.
Қолданушылардың келісімімен байланысты басқа да қораптарды транспорттау
кезінде сақтайтын орындарға жіберіледі.
Каскалар транспорттау кезінде басқа да құралдармен бірге әртүрлі
транспортармен тасмалданады, оларды механикалық бүлінулерден және
атмосфералық жағдайлардан сақтауы тиіс.
Каскаларды сақтағанда қапталған күйінде, жабық орында, жылу құралдарынан 1
м арақашықтықта және тігінен түсетін күн көзінен алшақ жерлерде сақтау
керек.
Өндірушінің кепілдендіруі
Каскалар өндіруші нысанның техникалық тексеруімен қабылдануы тиіс.
Өндіруші нысан каскаларға қойылатын стандарттардағы талаптарға сай
шығарылғандығына,эксплуатация кезіндегі ережелерге сайлығына және
стандарттардағы талаптарға сай сақталуына кепіл болуы тиіс.
Сақтау мерзімі мен эксплуатациялауда каскалар- шығарылған күнінен
бастап 2 жылға жарамды.
Жұмысшының басын механикалық соққыдан, жоғарыдан құлайтын
заттардан және басқа элементтердің соққысынан, судан, жоғарыда жұмыс
жасағанда электрлік тогынан,монтаждау жұмысында каскалар қолданылуы тиіс,
Мем СТ 12.4.087-84 ережесіне сәйкес жүзеге асуы тиіс.
Олар қолдану Ережесі бойынша каскаға жалғасқан респираторлар, шуға қарсы
құлаққа таққыштар, көзәйнектер мен бетті қорғайтын құралдармен бірге
беріледі.
Каскалар қолданылған кезде климат жағдайына байланысты болуы тиіс:
• Ыстық климат жағдайында киетін жұмыстарда;
• Өлі табиғат жағдайында қосымша астынан шлемдер киетін жұмыстарда;
• Жылы матадан жасалған шлемдер киетін- суық климат табиғат жағдайында
жасалатын жұмыстарда.
Каскаларды жасағанда қолданылған материалдар жайында номативті-техникалық
құжаттарда қарастырылып, реттелген тізімде расталып, эксплуатация кезінде
олар -50°С-дан +40°С дейінгі жағдайда болуы керек.
Каскаларды жасағанда қолданылған материалдар адам ағзасына зиянды емес, бас
терісін тітіркендірмеуі керек. Бұл материалдар мұнай өнімдеріне, қышқыл-
сілтілерге, ыстық суға( 80°С) және дезинфекциялық қоспаларға тұрақты
болуы тиіс. Олар бүкіл -50°С-тан + 40°С-қа дейінгі температуралықтағы
эксплуатациялық жұмыс мерзінінде өзінің қорғаныстық қасиетін сақтауы керек.
Касканың корпусының ішкі бөлігі сонымен қатар ішкі қабатының сырты мен іші
соққы тиген жағдайда басқа тимеуі керек, олардың ішкі бөлігі жұмсақ затпен
қапталған, ал жиектері жиектелген болуы тиіс. Касканың қаңқасы сыртқы
қаттылық бергіш қабырғалардан жабдықталуы керек Касканың ішкі қабаты
алмалы-салмалы болуы тиіс
Иекке байланатын бауы мен касканың жоғарғы бөлігіндегі бос кеңістік
корпусқа жалғасқан болады.
Бос кеңістіктің көлемі мен формасы мойын мен иықты шаң мен ылғалдан
сақтайды[11].
Ішкі қабат корпуспен берік біріккен болуы тиіс. Ішкі қабаттағы ленталар
каска корпусын 50 Н(5 кгс) соққыға төзімді ете түседі.
Касканың төменгі беткейінде желдеткіш саңылаудың диаметрі 200 мм2, жасанды
талшықтан жасалған айналып тұратын құрылғысы болады.
Эксплуатация кезінде 3-5% хлор қоспасына немесе 3% хлор әгіне 30-60 мин
ішінде сол секілді суық сумен шаю және құрғату жұмыстарынан кейін
каскаларды санитарлық жөндеуден өткізу керек болады.
Касканың корпусының ішкі бөлігі жұмсақ, шытынау мен көбікшесіз болуы
тиіс, ал сыртқы беткейінің түсі мен нормаларға сай келетін материалдармен
жабдықталуы керек.

Белбеуге қойылатын техникалық талаптар

Отандық емес белбеуді алған кезде ол қауіпсіздік ережесіне сәйкес
сертификатталған өнім болуы керек.
Оны қолданғанда климаттық белдеулердегі жұмыстарға сай болуы шарт.
Олардың түрлік өлшемдері оның техникалық жағдайдағы белгілі бір конструкция
бойынша орнласуы тиіс.
Белбеу динамиаклық соққыға төзімді болуы керек, жоғарыдан құлаған
дененің салмағы 100 кг дене соқысына тұрақты болуы тиіс.
Динамикалық жағдайдағы иыққа тағылатын бауы бар және иыққа тағатын
бауы жоқ белбеулер немесе тек арқаға тағылатын бауы бар белбеулер өзінің
қораныстық қасиетін 4000 Н( 400 кгс) соққыға төзсе, ал аяққа, иыққа тағатын
баулы сақтандырғыш белбеулер 6000 Н( 600 кгс) соққыға төзуі тиіс.
Сақтандырғыш белбеудің ұшындағы бекітілетін ілмек жылдам ашылып-
бекитін және бекіген затқа берік бекитін сонымен қатар бір қолмен
ажыратқанда тез ажырайтын болуы керек, ажыратып-бекіту небары 3 сек-та
жүзеге асуы тиіс[4,6].
Сақтандырғыш белбеудің ұшындағы бекітілетін ілмек автоматты түрде
жабылуы керек.
Сақтандырғыш белбеудің ұшындағы бекітілетін ілмек 29,4 Н (3 кгс)-нан
78,4 ( 8 кгс) күшті көтеруі тиіс.
Электрогаздыдәнекерлеу және басқа да отты жұмыстармен жұмыс істейтін
жұмысшылардың сақтандырғыш белбеулерінің ұшындағы арқандар темірден немесе
шынжырдан болуы тиіс.
Сақтандырғыш белбеулерінің ұшындағы арқандардың қолданылуы техникалық
ережелерге сәйкес жүзеге асуы тиіс.
Сақтандырғыш белбеулерінің металдық құралдары шытынамаған, сынбаған,
бүлінбеген болуы керек.
Әрбір сақтандырғыш белбеулерде келесі нәрселер жазылған құжаты немесе
қағазы болуы керек:
• өнім өндірушінің атауы
• белбеудің өлшемі мен түрі
• шығарылған мерзімі
• стандарттың негізі мен техникалық жағдайы
• өнім белгісі
Эксплуатация кезіндегі берілетін сақтандыру белбеулер әр 6 ай сайын
стандартағы әдістемен тексеруден өтуі тиіс.
Тек тексеруден кейін ғана оны басынан аяғына дейін қарап шығып егер
көзге түсетін ақаулар болса ол эксплуатацияға жіберілмейді.
Құрылыс нысанындағы жоғарыдан құлау қаупінен қорғайтын қорғаныс
құралдарна келесі құралдар жатады:
1. қорғаныштық белбеулер,олар Мем Ст 50849-96, Мем Ст 12.4.184-95
ережелеріне сәйкес;
2. қорғаныстық жартылай автоматты жоғарыда жұмыс істеу құралдарының
ЖЖАЖІҚ-2 түрі;
3. сақтандырғыштық белбеулер, Мем Ст 12.4.107 ережеге сәйкес;
4. вертикальді ұстағыштар немесе басқа да құралдар;
5. құрылыстық каскалар, Мем Ст 12.4.087-84 ережеге сай;
Жоғарыдан құлау қаупінен қорғайтын қорғаныс құралдары Отандық өнімдер
де, сол секілді Отандық емес өнімдер де сертификатталған түрде болуы тиіс.
Құрылыстық белбеулер де басқа қорғаныс құралдары секілді уақытылы
тексеруден өтіп тұруы тиіс. Бұл белбеулерді пайдалану құрылыстық нысанда
жұмыс істейтін барлық жұмысшыларға міндет болып саналғандықтан, бір
бөлімдегі белбеу саны 5000-нан аспауы тиіс.
Белбеудің жалпы салмағы-2,1 кг болуы керек.
Иыққа тағатын баулары бар белбеудің бауларының арақашықтығы бір-бірінен
50 мм-ден аспауы тиіс, ал иыққа тағатын бауы жоқ белбеудің арқаға
байланатын бөлігінің көлемі 80 мм болуы тиіс.
Белбеулердің эленттерінің бір-біріне берік жалғасуы үнемі қадағалауда
болуы керек.
Иыққа тағылатын баулары бар белбеулердің баулары әрқашан берік болуы
тиіс, баулардың жасалған материалдарының жиегі жыртылмаған, сөтілмеген
болғаны жөн.
Белбеудің маталы материалдары ашық түспен боялуы тиіс.
Жоғарыдағы жұмыстарға арналған құралдарға қойылатын талаптар
Жоғарыдағы жұмыстарға арналған құралдар қозғалтпалы тоқтататын
құрылғысы бар сақтандырғыш белбеу 1,5 мс жылдамдыққа шыдамды болады.
Сақтандырғыш жоғарыда істелетін жұмыстарға арналған құралдардың
құралдардан тұруы тиіс.
Сақтандырғыш белбеудің ұшы дөңгелекшеге жалғасып, ол шынжырлы ілмек
арқылы берік затқа бекиді.
Сақтандырғыш жоғарыда жұмыс істеуге арналған құралдың барабанды
системасында серіппемен жабдықталған құрылғымен астасып, ол белгілі бір
ұзындыққа жететіндей болады, динамикалық толық тоқтаған кезде құлағанда
ұзындығы 0,6-дан 1,5 м жерден дене салмағы 100 кг күшке төзімді болуға
тиіс.
Жоғарыда жұмыс істеуге арналған құралдың салмағы 8 кг болғанда
сақтандырғыш арқан ұзындығы 5 м, ал салмағы 9,4 кг болатын денеге- 10 м,
11 кг-ға-12 м, 14 кг-20 м, 21 кг- 30 м ұзындықта болуы тиіс.
Жоғарыда жұмыс істеуге арналған құралдың қолданғанда сақтандырғыш арқан
ұзындығы керекті шекке дейін жетуі керек, ол жұмысшының еркін қозғалуын 5 м-
ден 30 м биіктікте жұмыс жасауына ыңғайлы болуы тиіс.
Ол құралмен жұмыс істейтін жұмысшы құрылғының тербелуінен болатын
құлау қаупін болдырмауы тиіс.
Жоғарыда жұмыс істеуге арналған құралдарды әрбір 6 ай сайын
тексеруден өткізіп, техникалық ережелерге сәйкестігі қадағалап отыру керек.
Сақтандырыш арқанға қойылатын талаптар
Жұмысының биіктікте бір орыннан екінші орынға жылдам қозғалуына
немесе 7° горизонтальді бағытта ұсақ жұмыстарды атқару үшін қолданылатын
құрылғы сақтандырғыш арқандар жатады.
Арқандарға қойылатын жалпы технік алық ережелер Мем Ст 12.4.107-82
бойынша қарастырылады.
Арқандар белгілі бір элементіне берік бекітіліп,жұмысшының жұмыс
істеуіне қолайлы жағдай тудыруы керек,
Оның әр құралдарынан адамның қолының жарақаттануын болдырмауы тиіс,
сонымен қатар оларда ақаулар болмауы керек.

Арқанның салмағы стандарттағы ережелер мен техникалық жағдайлары
көрсетілген ретте болуы тиіс, оны әр элементтерінің салмағы 20 кг-нан
аспауы тиіс[12].
Ригель (ішінде арматурасы бар бетон) мен ферм (шатырдың астындағы
темірден жасаған тіреулер) үстінде жұмыс істеген кезде жұмысшылар
сақтандыру арқаны аяқ тұрған жерден 1,5 м кем болмауы тиіс, егер жұмыс кран
астында жасалатын жұмыстарда балкаларда 1,2 м-ден биік болмауы керек.
Арқанды бекіткен орыннан бастап ұзындығы оның өлшеміне байланысты
болады.
Оның элементтерінің қорғаныстық қасиеті -45°С-тан 50°С-та ылғалдылығы
100%-ға дейінгі шекте сақталуы тиіс.
Арқанды бекіту үшін арналған құрылғылары коррозияға ұшырымайтын
металдардан болуы тиіс. Оның сигналдық бояғы Мем Ст 12.4.026-76 ережеге сай
боялуы тиіс[13].
12 м-ден асқанда арқандардың аралық тіреулерінің аралығы 12 м болады,
аралық тіреудің беті тегіс және өткір заттан болмауы тиіс.
Аралық тіреулері бекітілген қабаты вертикальді 500 кгс күшке төтеп
беруі тиіс.
Керіп тартып қойған арқанның бұрағыш құрылғысы 160 Н ( 16 кгс) күшке
ғана төзімді
1,2 м Биіктікте орналасқан арқандар темғр арқаннан жасалуы керек,
оның диаметрі 10,5 немесе 11,0 мм болуы тиіс. Темірден жасалған арқандар
маркировкалық топтың 1558 МПа ( 160кгс мм2) негізі болуы керек.
Арқанның ортасындағы сабырйтын қадағалау мөлшері арқанды керіп
байлағанда 3-кесте бойынша болады.
Әрбір сақтандыру арқандары келесі маркалардан тұруы тиіс:
• өнім атауы( немесе өнім өндірушінің қысқаша мәләметі);
• статистикалық күш тұрақтылығы;
• шығарылған мерзімі (айы, күні, жылы);
• тексеруден өткен мерзімі (айы, күні, жылы);
• стандарт негізі мен жасалған арқанның техникалық жағдайы;

Кесте 3-Ілініп тұрған сақтандыру арқанының көлемдері

Бекіту аралығының Алдан ала тартылу қуаты Арқанның ортасындағы
ұзындығы, м сабырйтын қадағалау
мөлшері, мм, арқан
диаметрі мм
8,8; 9,1; 10,5; 11,0
9,7
12 1000(100) 55 75
24 1000(100) 220 300
36 2000(200) 240 340
48 3000(300) 280 400
60 4000(400) 330 480

1.3 Қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың адам ағзасына әсері.

Табиғаттағы қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың адам ағзасына
әcері келесі топтарға бөлінеді: физикалық, химиялық, биологиялық,
физиологиялық, психофизиологиялық.[14]
Қоршаған ортаның қауіпті физикалық әсерлері әрбір құрылыс нысанында
болады. Оған шулар, қоршаған ортадағы жоғары және төмен температурада,
радиацияда діріл және барометрлік қысым жатады. Құрылыстық өндірістік
жұмыстар кезіндегі жел болғанда, жаңбырда, қарда, тұманды түндерде төтнше
және төменгі температура жағдайы болғанда, иондаушы және иондалмаған
радиацияда сонымен қатар барометрлік қысымның төмендеуі нәтижесінде пайда
болады. Пневматикалық балғалар және қолмен істеу құралдары, жер қазатын
және т.б қозғалмалы машиналар мен механизмдер дірілді туырады. Құрылыс
нысанындағы көптенген жұмыстар ашық алаңда жүргендіктен негізгі қауіп көзі-
күн өту мен суық өту болып табылады. Кровельщиктер көбінесе ашық алаңда
жұмыстар атқарғандықтан сондайақ қорғаныс құралдарынсыз істеген жұыстар
нәтижесінде күн сәулесінің өтуі әсерінен ауырады, осылайша олар өздерін тек
радиацияны көп мөлшерде қабылдағандықтан ғана емес сондай-ақ басқа да жылу
алмасу дұрыс жүрмегендіктен ауырады. Ауыр механизмдерде жұмыс істеу
операторы көп уақыт қондырғы жанында ортыру сондай-ақ желдетусіз
кабиналарда күн астында отыру нәтижесінде күн сәлесі өтіне ұшырайды.
Қорғаныс комбинезонымен қауіпті қалдықтарды жинаумен айналысатын
жұмысшылар арнаулы желдетусіз костюм кигендіктен және ауа өтпейтін
талшықтан жасалғандықтан ауа алмасуы дұрыс жүрмеу нәтижесінде ауруға
шалдығады. Ыстық өтумен қоса жұмыс аумағыеда су тапшылығы, көлеңке
жерлердің болмауы себепші.
Химиялық өндірістік факторлар адам ағзасына әсер етуіне байланысты
келесі топтарға бөлінеді: жалпы токсикалық, тітіркендіргіш, адам ағзасына
берілу белгісі бойынша- тыныс мүшесі арқылы, ас қорыту мүшесі арқылы, тері
арқылы беріледі. Химиялық қауіптер әсері ауада таралғандықтан ауадағы шаң,
түтін, бу және газ түрінде адам ағзасына енеді. Инголияциялық жол арқылы
енетін болғандықтан, ауа- тамшылары арқылы сау теріге шөгіп, тері астына
енеді ( мысалы: пестицидтер және т.б органикалық қоспалар). Сонмен қатар
химиялық қауіптер сұйықтар немесе жартылай сұйықтармен әсерлесу нәтижесінде
( мысалы: желімдер мен смолалар) сол сияқты ұнтақтармен әсерлесу( мысалы:
құрғақ цементпен) кезінде пайда болуы мүмкін. Химиялық қоспалардың терімен
әсерлесуі қандай агрегаттық күйде болуы және бумен тыныс алу кезінде
ағзаның улануы немесе дерматитке ұласады.
Психофизиологиялық қауіпті хәне зиянды факторлар шаршауды, ойға әсер етіп
жұмыс қабілетін төмендетеді.
Адам ағзасына әсер ету дәрежесі бойынша қауіпті және зиянды өндірістік
факторлар 4 топқа бөлінеді: аса қауіпті, жоғары дәрежелі қауіпті, өлу
қаупін тудыратын, қауіпті.
Жұмыс аумағындағы қауіптілік дәрежесі рұқсат етілген концентрациясына (ШРК)
байланысты болады( мг м 5 шаршы)
Құрылыс нысандарында жеке қорғаныс құралдарын пайдаланбау нәтижесінде
жұмысшылар түрлі жарақаттар алады.[15]
Жарақаттану ол белгілі бір аймақта және белгілі бір уақыт аралығындағы
жарақат алуды. Ол өнірістік және өндірістік емес болып бөлінеді. Өндірістік
жарақаттануға өндіріс орны жауап береді. Оның ең басты себебі болып
техникалық қауіпсіздіктің бұзылуы болып табылады. Көп жағдайда өндірісте ең
басты келеңсіз жағдай көзі болып- жұмысшылардың ЖҚҚ-н қолданбауы енмесе
дұрыс таңдамауынан орын алады.
Жарақат- (грекше жара, зақым келу) бұл адам ағзасының не ұлпаларының
анатомиялық біртұтастығы немесе физиологиялық функциясының бұзылуын
айтады.[16]
Кәсіби аурулардың – еңбек етушінің денсаулығы мен оған зиянды және
қауіпті еңбек жағдайлары, сонымен қатар қолайсыз өндірістік жағдайыи
әсерінен болатын аурулар жиынтығын айтады.
Аурудың шығу көзіне байланысты:
• Механикалық (буын таю, сыну, кесіп алу )
• Термиялық (жылулық күю және үсу)
• Химиялық (химилық күю және улану)
• Электрлік ( электрлік күю және белгілер, терінің металдануы,
электроофтальді сал болып қалу )
• Психиологиялық ( шошыну, жүйкенің бұзылуы)
• Сәулелік( радиациялық күюлер)
Жарақаттанудың ауырлық дәрежесіне байланысты келесідей бөлінеді:
• Микро жарақаттану- жұмыс орнында алдын алуға болады, жұмысқа
қабілеттілік бір жұмыс сменімен жоғарыламайды;
• Жеңіл – жұмысқа қабілеттілік оның толық жазылуына кететін
көрсеткішімен анықталады.
• Ауыр – үнемі жиі немесе толық жұмысқа қабілеттіліктің салдыққа алып
келетін дәрежесі (дәрігердің ауру схмесы бойынша анықтаған
өндірістегі келеңсіздіктер: сүйек сынуы және бас сүйегінің
зақымдануы, кеуде қуысының және омыртқаның таюы).
• Өлімге алып келетін – жарақаттанушының келеңсіздік орын алған
мезетте немесе белгілі бір уақыт аралығындағы (мысалы: емдеу
процесіне) қайтыс болуға алып келеді[17].
Таралуына байланысты жарақаттар көз, аяқ, бас, дене, саусақ,қол және
т.б болып бөлінеді.
Кәсіби аурулар және уланулар өндірісте зиянды факторлардың
нәтижесінде орын алады.
Өткір кәсіби аурулар адам ағзасын көп мөлшерде зиянды заттар
түсуімен, бір ауысу ісімен де алғандығымен түсіндіріледі.
Клиникалық улар мен жұмыс істеу мерізімінде немесе белгілі бір
уақыт бірлігінде (бірнеше сағат аралығындағы).
Сақталған кәсби аурулар немесе уланулар ақырындап, уақыт өте
келе ағзаның көп бөлігін зақымдайды.
Кәсіби улану немесе зақымданудың диагнозын қоюда дәрігерлер:
сақталған шаңды бронхиттер, инфекциялық және паразитті аурулар
жұмысшылардың жұмыс барысында жанасуы (бруцелез, туберкулез, құтыру және
т.б), кәсіби жаңа ілімде (тері ісігі, тыныс мүшесінің ісігі және т.б.),
терінің өткір сақталған түрін тіркейді.
Соңғы сақталған аурулардың диагнозы бойынша кәсіби потологияның
клиникалық негізі жұмысшының денсаулығы, аурудың медициналық картасының
көшірмесі, уақытылы тексеру нәтижесі, тазалық – гигеналық еңбекті жағдайы
және еңбек кітапшасының көшірмесі керек. Одан кейін орталық мамандары оған
медициналық қорытында жасап, сәйкес тазалық – эпидемиялогиялық мемлекеттік
органдарға жібереді.
Жұмысқа қабілеттілік зерттеулері нысандардың дәрежесі мен жұмыс режимінің
жеңілету мерзімін және физиолого-гигиеналық шаршаудың , физиолого-
гииеналық шаралары арқылы алдын алуға жол береді.[18]
Аяқты жарақаттуадың басты себебі келесідей:
1. ыстық беттерді басқаннан табанның жарақаты;
2. ыстық жерді, метал ұнтақтарының шашырауынан күю;
3. аяқ саусақтарына құралдар,құрылғылар және т.б заттар құлап
жарақат алу, сонымен қатар статистикалық күштеу нәтижесіндегі
жарақат;
Құрылыс нысанында сонымен қатар көптеген ауру түрлерінің адам ағзасында
пайда болуына алып келеді. Мысалы:
• силикоз- құммен жұмыс істейтін жұмысшылар, тунель қазушылар
арасында;
• асбезтоз- жылу оқшаулағыш қабат жасаушы техниктер арасында;
• бронхит- дәнекерлеушілер арасында;
• тері аллергиясы- қалаушылар және т.б цементпен жұмыс істеушілер
арасында;
• жүйке жүйесі қабынуы- малярлар және мырышпен жұмыс істейтін
жұмыскерлерде;
Жұмысшылар арасында ой өрісі мен жүйке-эмоциялық күштеме, сонымен
бірге зиянды өндірістік факторлардың әсерінен көптеген аурулар пайда
болады.
Жұмыс орнын аттестациялауда тері аллергиясының аурулары(53-67,6℅), тыныс
алу мүшесінің қабынуы(13,3-18,9℅), бронхит-0,95℅,бронхтық астма-3,8℅.
Өндірістік жарқаттану және кәсіби аурулар, бірінші орында жұмыс орнының
зиянды және қауіпті факторлардың алдын алу шаралары ол-ЖҚҚ-н тиімді
пайдалану болып табылады.
Мемлекеттік статистикаға сәйкес өндіріс орнындағы сәтсіз жағдайлар-10℅,
ал кәсіби аурулардың 40℅ ЖҚҚ дұрыс пайдаланбағандықтан болып отыр[19].
Бүкіл Дүние Жүзілік дағдарысқа байланысты көп жылдық өндіріс орындарының
техникалық құралдарының ескіруіне сәйкес( бүгінгі күні 80-90℅ құрайды),
сонымен қатар еңбекті қорғаудағы бөлінетін қаржы аз болуына еңбек етуші
жұмыскердің(еңбекті қорғау жөніндегі шаралардың төмен болуына байланысты)
ЖҚҚ пайдалану бұдан да жоғары мәселе болып табылады.
Жарақаттануды бағалау протоколының нәтижесі бойынша және жұмыс аумағынан
қорғаныстық каска, қорғаныстық щиттер, қоғаныстық көзәйнектердің
қажеттілігін, олардың қорғаныстық қасиеті тексерілгендігін қарастыру керек.
Сонымен қатар таратылған қолды, аяқты қорғайтын құралдар жұмысшыны тиісті
жағдайда қорғай алатындығын тексереді.
Республикамыз бойынша адам басына шаққандағы өндірістік өнімдердің (12
доллар) 1,9℅ еңбекті қорғауға арналады. әр қайтыс болған 3 адамның 1-уі
еңбекке жарамдылық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.