Бейімбет Майлин - көркем сөз шебері

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны:

Кіріспе . . . ………3 - 6

I тарау.

XX ғасырдың басындағы проза жанрының

даму деңгейі . . . 7 - 21

II тарау.

Бейімбет Майлин - көркем сөз шебері . . . 22 - 50

2. 1. Б. Майлин әңгімелерінің тақырыптық-идеялық сипаты және

образдық жүйесі . . . 22 -38

2. 2. Әңгімелерінің тіл көркемдігі және суреткерлік шеберлігі . . . 39 - 50

Қорытынды . . . 51 - 53

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . . 54 - 55

Кіріспе

Тақырыптың өзектілігі:

Сөз зергері, дарынды жазушы Ғ. Мүсірепов тарапынан: «Біздің прозамыздағы реализм шыңына шыққан шеберлік өзгелердің бәрінен де бұрын Майлин есімімен берік байланысты. Ол - әрі теңдесі жоқ әңгімеші ретінде де, әрі прозадағы сүйекті шығармаларды жасаушы ретінде де біздің тұңғыш зергер прозашымыз. Біздің қай-қайсымыз болсақ та Бейімбет Майлиннің осыдан тұп-тура алпыс жыл бұрын жазылған «Шұғаның белгісі» повесінің құрсағынан шығып, етегіне оранып өскендейміз», - деп бағаланған [3, 6б] қаламгер шығармашылығы - тұңғиығы терең, зерделенер қыр-сыры мол, өміршең мұра. Жазушының әңгіме жанрындағы туындыларын көркемдік ерекшелік тұрғысынан зерттеу әдебиетіміздің ешқашан маңызын жоймайтын күрделі мәселесі болып саналады.

Диплом жұмысының мақсат - міндеттері:

Зерттеу жұмысының негізгі мақсаты Б. Майлин әңгімелерінің көркемдік ерекшелігі мен суреткерлік шеберлігін таныту. Осы мақсатқа жету үшін мынадай міндеттерді шешу көзделді:

- ХХ ғасыр басындағы проза жанрының, оның ішінде әңгіменің даму бағытын

пайымдау;

- жазушы әңгімелерінің тақырыптық ерекшелігін, көркемдік шешімін зерделеу;

- қаламгердің көркем бейне сомдаудағы өзіндік әдіс-тәсілін таныту;

- әңгімелерінің тіл көркемдігін, сөз қолдану айшығын саралау;

- суреткерлiк шеберлiгiн, стиль даралығын пайымдау.

Зерттеу жұмысының нысаны: ретінде Б. Майлин әңгімелері мен жазушы шығармашылығы туралы зерттеу еңбектер (Т. Бейісқұловтың «Дарын даралығы» (1994), Т. Нұртазиннің «Б. Майлин творчествосы» (1966) ), сонымен қатар мерзімді баспасөз бетіндегі ғылыми-танымдық материалдар пайдаланылды.

Диплом жұмысының ғылымилығы:

Бейімбет Майлин әңгімелері жайлы ғылыми пікірлерді, әдеби талдауларды жүйелі жинақтауы, көркемдік шешім, қаламгер шығармаларының көркемдік қырларын саралауы зерттеу жұмысының ғылымилығын танытады.

Диплом жұмысының теориялық-практикалық маңызы:

Дипломдық жұмысының негізгі тұжырымдарын қазақ әдебиетінің тарихы, әдебиеттануға кіріспе, әдебиет теориясы, сондай-ақ арнайы курс, арнайы семинар сабақтарында қолдануға болады.

Диплом жұмысының құрылымы:

Диплом жұмысы кіріспеден, үш тараудан, қорытынды мен пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Кеңес дәуіріндегі қазақ әдебиетінің тарихын дарынды қаламгер, шебер жазушы, өнімді прозашы Бейімбет Майлиннің шығармашылығынсыз сөз ету қиын. Артында мол мұра қалдырған ол, әсіресе проза саласында ерекше дарынын, қаламгерлік қарымын таныта білді. Жалпы Бейімбет Майлиннің прозалық шығармалары әр алуан тақырыпты терең бейнелеген, көп қырлы, тілдік тұрғыдан алғанда да көркемдік кестесі бірден көзге түсетін сан салалы туындылардың басын біріктіреді. Әсіресе Бейімбет қаламына тән қасиет - прозалық шығармаларында адам характері, мінез-ерекшеліктері, олардың ішкі жан дүниесінің қалтарыстары терең, жан-жақты, шынайы ашылып отыруы. Оған дәлел жазушы сомдаған кейіпкерлер галереясы. Бұл кейіпкерлер бір-бірін қайталамайды, әр қаһарман өзіне ғана тән іс-әрекетімен көрініп, өзіне ғана тән мінез-құлқымен, сөйлеу ерекшелігімен, ішкі жан дүниесімен, сыртқы портретімен, кескін-кейпімен көрініп отырады. Сондықтан да, Бейімбеттің кейіпкерлері өзінің сан алуандығымен, әркелкілігімен және тартымдылығымен оқырмандарын өзіне баурап алады. Бейімбет Майлиннің прозалық шығармаларының басты тақырыбы ауыл өмірі болып келеді. Яғни, кеңес дәуірінің алғашқы онжылдықтары, 20-30 жылдардағы ауыл кедейлерінің тұрмыс-тіршілігі, төңкерістің себебінен олардың өміріндегі өзгерістер, сана-сезіміндегі жаңғырулар, ішкі көңіл-күйлері шығармаларында өзінің шынайы көрінісін табады. Сонымен бірге қоғамдық, саяси-әлеуметтік мәселелер де өткір, тереңнен қарастырылып суреттеліп отырады. Қоғамдық орта мен әлеуметтік өмір, кедейлер тақырыбы Бейімбет шығармаларында ең бірінші қатарда тұрады, өйткені қаламгер бұл тақырыпты тыңғылықты зерттеген, өзі өте терең, жақсы білген, өзі солардың бел ортасында тіршілік кешкен, сондықтан да ол бұл тақырыпты суреткерлікпен, өте шынайы, аса көркем бейнелей алған. Жазушының кедейден алатын кейіпкерлерінің басым көпшілігі ауылдың негізгі тұрғындары болған. Сондықтан жазушының кейіпкерлерін кедейлер ғана деп бұрынғы ескі көзқараспен шектемеу керек, турасында ауыл тұрғындарының, нақтырақ айтсақ, жалпы ауыл қазақтарының өмір-тіршілігі деген дұрысырақ сияқты.

Оның әңгімелері өзінің нақтылығымен, қысқалығымен және көркемдік кестелерімен өз кезеңіндегі жазушылардың шығармаларынан ерекшеленіп тұрады. Жалпы жазушының барлық тақырыптағы әңгімелері бір-біріне ұқсамайды, қайталанбайды.

Кедейлер туралы жазған шығармалары әрқилы, әр түрлі стильді. Кейбір әңгіме, повестерінде ол болған оқиғаны тұтас арқаулы сюжетке негіздеп, сабырмен баяндап береді. Кейде қызу оқиғаның ортасынан кие бастап, оқушыны да сол өмір қат-қабатының жуан ортасына енгізіп жібереді. Кейде ол оқиғаны басты кейіпкердің естелігі түрінде, немесе хат арқылы сыр шерту түрінде суреттейді. Соның қай қайсысында болса да автордың нысанасы біреу: адам тағдырын суреттеу, ешбір боямасыз шынайы қазақы мінез сырын ашу, өз заманының көріністерін, қарапайым қазақ ауылының тұрмыс-тіршілігін баяндау.

«Жазушы қаламынан туған барлық асыл бұйым атаулыны алсақ, әр кітаптың тамыр-төркіні ең алдымен жазушының өзінің жанынан терең орын алған күйлерден туады. Адам тағдыры мен табысының барлық шақтарына өзінің ішкі-сыртқы болмысымен нақтылы түгел шомған жазушының қаламынан ғана көңілдегідей тұлға туады. Жүрек қанымен жазылғандай әдебиет шығармасы өзі де сүйген, өзі де жиренген жаннан жаннан шығады», - деген М. Әуезов сөзінен ой түйер болсақ, Б. Майлин туындылары сондай сезім нәтижесінде, яғни өмір тәжірибесінің, көрген-білгені мен көңілге түйгендердің әсерінен туындаған.

Ел мен ер ежелден егіз ұғым. Екеуінің бірі ауызға алынса, екіншісі қанжығаласып қатар тұрады. Елінің даңқын асырар ер табылса, сол ердің атағын аспандатып әкетуге елі әрқашан дайын. Ондай ерді елі аяулы азаматым, ардагер ұлым деп ыстық махаббатына бөлеп, жүрегінің төрінен мәңгілік орын береді. Рас, ондай дәрежеге жете түсу екінің бірінің қолынан келе бермейді. Ол жүзден шыққан жүйрік емес-ау, мыңдардың арасынан суырылып озғандардың ғана төл сыбағасы. Ал Бейімбет Майлин - сол қара шалдырмас жеке даралардың бірі. Араға қилы-қилы кезеңдер киліксе де ізі суынбай, халқы ұмытпай аса ыстық ықыласпен еске алып, шығармаларын жас ұрпаққа насихаттап, мұрасын рухани құндылықтардың қатарына қосып, ардақтауымыздың да сыры осында деп білеміз.

Зерттеу жұмысымыздың басты мақсаты да қаламгер қаламының қарымын тану, шығармаларының қыр-сырына үңіліп, көркемдік әлемінің көкжиегін бағдарлау болып отыр.

І тарау. XX ғасырдың басындағы проза жанрының

даму деңгейі

Қазақ прозасы ХХ ғасырдың алғашқы жылдарында-ақ дамудың жаңа арнасына шықты. Бұл белгілі тарихи жағдайдағы экономикалық заңдылықтар нәтижесінде пайда болған жаңа әлеуметтік ортаның қажеттілігінен барып дүниеге келген қоғамдық санадағы жаңалық еді.

ХХ ғасыр басы қазақ халқының өміріндегі елеулі кезең. Тарих үшін қас қағым осы шақта 1900-1917 жылдар арасында қазақ халқы Ұлы Октябрь социалистік революциясы әкелген барша ұлы өзгерістерді тез қабылдауға себепкер болған үлкен рухани дамуды, сілкіністерді бастан кешті. Мұның ірі-ірі себептері, белгілі заңдылықтары бар. ХХ ғасыр басында қазақ даласында революциялық күрес идеялары кең тарай бастады. Қазақ жұмысшыларының ұйымдасқан түрде бас көтерулері көбейді.

Қазақ даласында демократтық-ағартушылық идеяларды қалыптастыруда орыс әдебиеті мен өнерінің маңызы өте зор болғанын айту ләзім. Ш. Уәлиханов пен Ы. Алтынсарин, А. Құнанбаев адамзат ақыл-ойының небір інжу-маржандары мен табыстарына орыс тілі мен әдебиеті арқылы жол тапты. Белинский мен Чернышевскийдің, Герцен мен Добролюбовтың бостандық пен азаттық аңсаған идеялары қазақ даласына да тарала бастады.

Мол шикізат қорын Россияның орталық қалаларындағы өнеркәсіптеріне жеткізу үшін түрлі қатынас жолдары: су жолы, әсіресе, теміржол құрылыстары басталды. Осындай бірін-бірі қуып кеткен өндіріс талаптары шаруашылықты басқару үшін жергілікті халықты патша саясатына бейімдейтін органдар мен аппараттарды, чиновниктерді қажет қылды. Мектептер ашылды, түрлі оқу құралдары мен екі тілді сөздіктер шығарыла бастады. Патша жарлықтарын халыққа жеткізілетін газет, журнал, баспа орындарын ашу қажеттілігі туды.

Қазақ тілінде мектептер ашу, оқулықтар жазу, кітаптар, газет, журнал шығару - тек қана осы кезде ояна бастаған елдің үлкен мақсаттағы ұл-қыздарының ісі. ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің дамуына ықпал еткен экономикалық, саяси-әлеуметтік жағдайлар М. Әуезов, Б. Кенжебаев, К. Бейсембаев, М. Фетисов, Ш. Сәтбаева, Б. Шалабаев, К. Қанафеева, Х. Әдібаев, Ы. Дүйсенбаев, Х. Бекхожин, М. Бөжеев, Ә. Жиреншин т. б. зерттеушілер еңбектерінде айтылған.

Біз бұл тарауымызда көркем проза дамуына тікелей әсер еткен кейбір мәнді құбылыстарға ғана көңіл аударамыз. Мысалы: баспа мен баспасөз ісінің дамуы көркем проза дамуына елеулі үлес қосқан болса, мектептердің ашылуы мен оларға арнап әдебиеттік оқу құралдарының жазылуы көптеген жазушылар үшін мектеп болды. Олар түрлі аудармалар мен соған еліктеп әңгімелер жазу үстінде көркем проза заңдылықтарымен танысты, шеберліктерін ұштады. Сол арқылы көпшіліктердің көркем прозаға көзі үйреніп, көңілі бөліне бастады.

Көркем әдебиеттің, әсіресе, сауатты прозаның баспасөз бен баспа орындарына тәуелді екені дау туғызбайды. Алайда, баспалардың мүмкіндігі толық пайдалану үшін осы өз мақсатына жұмсай алатын адамдар да қажет. ХХ ғасыр басындағы қазақ қоғамдық санасына әсер еткен үлкен фольклордың бірі - орыс, татар және басқа да шығыс халықтарының әдебиеті. Осылардың арасында қазақ әдебиеті мен өнерінің дамуына ерекше әсер еткен фактордың бірі - классикалық орыс әдебиеті болғанын баса айтуға тиіспіз. Орыс ағартушылары мен демократтарының озық идеялары қазақ даласына баспа мен баспасөз, оқу орындары арқылы енді. Қазақ әдебиетінде орыс тілінен көптеген шығармалар аударыла бастады. Олардың ішіндегі маңыздыларын атар болсақ: Л. Н. Толстой мен А. П. Чехов әңгімелері, А. С. Пушкиннің «Капитан қызы», «Мамин-Сибиряк» пен А. Сорокиннің әңгімелері т. б.

ХХ ғасыр басында қазақ прозасының дамуына мерзімді баспасөз жұмысының жолға қойылуы өте қолайлы жағдай жасады. ХХ ғасырдың екінші жартысында «Түркістан уалаяты» газеті мен «Дала уалаяты» газетінде басталған үлкен істер ілгері жылжыды. Ал қазақ мәдениеті мен әдебиеті дамытуда бұл газеттердің ролін ешкім жоққа шығара алмады. Олар қазақша жазудың әдеби үлгілерін баспасөз бетінде күнбе-күн насихаттап отырды, әдеби тілдің қалыптаса бастаған нормаларынан ауытқуды қатал сынға алды, өмір шындығын бейнелейтін реалистік бағытта шығармалар жариялады. Түрлі сөздердің жаңа қырын, алуан бояуларын ашты, жаңа образдар жасауда оның мүмкіндігін байқап көрді. Мерзімді баспасөз бетінде дәуір талабы алға тартқан түрлі проблемалар көрініс тапты және қоғамдық сана тілегіне сай ірі, көлемді, көркем шығармалар қажеттілігі жиі айтылды.

ХХ ғасыр басында қоғамдық өмірге белсене араласқан газет-журналдар мыналар: «Бірлік туы», «Ешім даласы», «Қазақ» газеті, «Қазақ», «Қазақстан», «Сары-Арқа», «Серке», «Алаш», «Тіршілік», «Айқап» журналы.

Октябрь алдындағы баспасөз, проза туралы әңгімелер қозғағанда «Айқап» журналының орны бөлек. Журнал бетіндегі көптеген материалдар патша үкіметінің баспасөзге қоятын талаптарымен қабыса бермейді. Мысалы: «Қазаққа алауыздық қайдан келді» деген мақалада ІІ Екатеринаның колонияларда ұлт араздылығын қоздырыңдар деген губернаторларға арналған құпия бұйрығын жариялап, ол туралы түрлі пікірлер айтады.

Қазақ әдебиетінде проза жанрының тез өркендеуіне ХХ ғасыр барысында қоғам өміріне батыл араласа бастаған баспасөз ісінің жедел өркендеуі ерекше ықпал жасады.

Біз ХХ ғасыр басындағы баспасөз бетіндегі прозалық шығармаларды қарастырғанда негізінен «Айқап» бетінде жарияланғандарға тоқталамыз. Себебі, Октябрь алдындағы газет, журналдар арасында «Айқап» журналының орны ерекше. Бұл басылым алғашқы санынан бастап соңғы санына дейін көркем әдебиетке қатысты материалдар жариялауға, оны насихаттауға арнайы көңіл бөлді. Тіпті, 1914 жылдан бастап әдеби шығармаларды көп жариялайтынын оқушыларына хабарлайды да.

ХХ ғасыр басы қазақ халқының қоғамдық санасының дүр сілкінген шағы болғанын жоғарыда айтып өттік. Октябрь алдындағы әдебиетіміз түрлі идеялық бағыттарға толы болды. Әдеби өмірдің осындай кезінде «Айқап» журналы мүмкіндігінше өзекті мәселелерді қозғаған прогресшіл, демократтық идеясы бар шығармаларды жариялауға мән берген, оны көпшілікке таныстыруға көңіл бөлген басылым болды. Журналдың мазмұнынан-ақ прогресшіл позициясы, демократтық, ағартушылық идеясы айқын байқалды. Осы идеяларды таратуда журнал әдеби шығармаларды, солардың ішінде көркем прозаны да шебер пайдаланып отырды.

Қазақтың қоғамды санасы дамуының кезекті сатысында дүниеге келіп, өмірдің үлкен проблемаларына араласа бастаған «Айқап» журналының өнердің, әдебиетінің, әсіресе, мүмкіндігі мол прозаның қуатын, қасиетін пайдалануға ұмтылуы заңды да. Ол негізінен Шоқан, Ыбырай, Абай бастаған реалистік әдебиетті одан әрі дамытты. Бұл жолда классикалық орыс әдебиетінің де әсері мол. Сол арқылы қазақ прозасына кәдімгідей көркемдік түр, пішін келді. Баяндаудан диалогтарды бөлек берудің әдістерін үйренді.

Журналдың қазақ прозасын жариялау мен насихаттаудағы рөлін бірнеше бағытта қарастырамыз, «Айқап» өзінің алғашқы санынан бастап прозалық шығармаларды жариялауға ерекше көңіл бөліп келді. Фельетон рубрикасында көркем әңгімелер мен аудармалар, қолжазбалар, очерктер үзбей жарияланып отырды. Бұлардың арасында журнал тілшісі М. Кәшімовтің, Қалимолла Ғабдолрахманұлының, М. Сералин мен М. Малдыбаев, Б. Майлин, Ж. Сейдалин тәрізді ағартушы-демократ жазушылардың шығармалары көтерген тақырыптары мен көркемдік дәрежесіне қарай оқшауланады.

«Айқап» журналы өзінің бір санында «қазақтарды қара сөзбен ойларын әдемілеп жеткізуге үйретуді мақсат қылдық», - деп жазды. Бұл шынында да солай, қазақ халқын прозалық шығармаларды оқуға үйретуде, жарияланған шығармалардың табысын, кемшілігін көрсетуде оның рөлі өте зор болды. Журналдың С. Көбеевтің «Қалың мал» романын қазақ халқының рухани дамуының табысына балауының өзі үлкен факт.

«Айқап» жарияланған прозалық шығармаларға мән беріп, оларды елге таныстырып, тақырыптық, көркемдік қасиеттеріне жұрт назарын аударып отырды. Мысалы, М. Дулатовтың «Бақытсыз Жамал», С. Көбеевтің «Қалың мал» туралы материалдары осының айғағы.

«Айқапта» жарияланған шығармаларды типологиялық тұрғыда топтастырып, салыстырып, ХХ ғасыр басындағы қазақ прозасының жүйесінде қарастырсақ, көркем прозада өтіп жатқан күрделі процестерді анық байқауға болады. Сондықтан да көркемдік дамудың кезекті сатыларына өтудегі ізденістер мен шегіністерді, табыстарды толықтау көрсету үшін журнал бетінде жарияланған көптеген әңгімелерге талдау жасаймыз. Қозғайтын тақырыбы мен көздейтін идеясына, құрылысына, прозаның жеке компоненттерін сомдау жолындағы автор шеберлігіне, тіліне көңіл аударуға тырысамыз.

ХХ ғасыр басындағы қазақ прозасы дамуының күрделі процесінің толық көрінісін білу үшін «Айқапта» жарияланған прозалық шығармаларға тоқталмай кетуге болмайды. Бұл күрделі прозаның кейбір құбылыстарының қазақ әдебиетіндегі көріністерінің генезисіне барлау жасауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар олардың бүгінгі әдебиетіміздегі рөліне, қызметіне, оқушылар тілегін қанағаттандыру сырына қатысты зерттеулерде де осы шығармалар үлкен әдеби факт. Қазақ прозасы жеке-жеке ұсақ уақиғалы шығармалардан талай көріністерді қамти алатын кең тынысты, көлемді шығармаларға өтті.

«Айқап» бетіндегі прозаны негізінен үш топқа бөліп қарастыруға болады. Олар: әңгімелер, қолжазба очерктер, аудармалар. Бұл шығармалар негізінен «фельетон» рубрикасында жарияланып отырған.

«Айқаптың» 8, 12 сандарында «Жұмбақ әңгіме» жеке «Екі қыздың мұңы» аталатын екі әңгіме жарияланған. Мазмұн, тақырып ортақтығы болмағанымен екеуінде ұқсастық бар. Ол - формада. Екеуі де таза диалогке құрылған.

«Жұмбақ әңгімеде» автор енді-енді ояна бастаған қазақ халқының мәдениет жаңалығына, газет-журналдардың шыға бастауына түрлі көзқарасын көрсетеді. Бұл мақсатына тікелей насихат түрінде емес, өзгеше шартты образ, жұмбақ арқылы жетпек болған. Автордың негізгі мақсаты белгілі идея мен ойды жеткізу ғана. Ол тіпті кейіпкерлерінің есімдерін атауды да қажет таппаған. Оларды шартты түрде әріптермен «Б», «С» деп қана белгілейді.

«Екі қыздың мұңы» да осындай диалогтық үлгіде жазылған. Нұрила мен Ұлбосынның халінен бастап барша қазақ қыздарының мұңына ауысады. «Екі қатын үстіне малға сатылып мен отырмын, алпысқа келген шалға баруға сен тұрсың, Зейнеп бейшараны сегіздегі балаға айттырып қойды, бір мақаудың тілегін тілеп Зылиха отыр». Мақсатқа орай уақиғаны әдейі қоюлату байқалады. Келтірілген ремаркалар, қыстырма сөздер жазушылардың, журнал авторларының, кейіпкерлер қимылын, психологиясын берудің қажеттілігін сезе бастауын аңғартады.

Сонымен біз мысалға алған әңгімелерде ХХ ғасыр басындағы қазақ прозасының алдында тұрған негізгі проблемалар байқалады. Авторлар идеялары мен ойларын халыққа әсерлі жеткізу үшін шығарма негізіндегі оқиғаларды көркем формаларға айналдыруға тырысқан. Жасанды ситуацияларды, сюжет, фабулаларды пайдаланады. Баяндау, диалог, портрет, суреттеу тәрізді түрлі тәсілдерді меңгеруге ұмытылды. Еңбек пен тәжірибені ғана емес, үлкен талант қана аңғара алатын осы компонеттер арасындағы күрделі қатынастарды игерудегі олардың қиналыстары шығармаларында сайрап жатыр. Мысалы, кейбір авторлар шамалары келмеген осы бір «қыл көпірді» айналып өтудің, соған соқпаудың әдістерін іздейді. Соның нәтижесінде барып таза баяндауға, болмаса, диалогқа құрылған әңгімелер көбейді.

1911 жылы жарық көрген әңгімелер - негізінен түрлі авторлардың шығармалары. Бірақ енді проза саласында ғана жазатын авторлар тобы көріне бастады. Журнал бетінде жарияланған прозалық шығармалар негізінен белгілі дәрежеде редакцияларға ұшыраған. Өйткені, жарық көрген материалдарды топтастырып, салыстыра қарағанда бір стильді, түрді байқау қиын емес. Сонымен бірге журналда жарияланған әңгімелер де басқа шығармалардың тууына әсер етіп, өздері де үлгіге айналып, белгілі дәстүр қалыптастырған тәрізді. ХХ ғасыр басындағы прозалық шғармаларда автордың уақиғаға қатысын білдіріп, қорытынды шығару өте көп кездеседі. Солардың көпшілігінде үгіттік, насихаттық, публицистикалық сарын шығарма әуенінен, құрылысынан бөлектеніп тұрады.

ХХ ғасыр басында жарияланған прозалық шығармаларды топтастырып, салыстырып, бір жүйеге жинақтап талдай келгенде қазақ әдебиетінің өте күрделі процестер үстінде болғанын, ол үлкен азаматтық ойлар мен ағартушылық, демократтық пікірлерді көркем бейнелеуге де шамасы жетіп қалған жаңа шығармалармен, әдістермен толыға түскенін, сондай-ақ көркемдік дәрежесі де ойдағыдай талай шығармалар туып, жанрлық аясы да кеңи түскенін көруге болады. Мысалы: Октябрь алдындағы газет-журнал бетіндегі әңгімелер мен А. Жандыбаевтың «Жас ғұмырым яки жастықта ғафлаты», Б. Ержановтың «Оқуға махаббаты», Б. Майлиннің «Айқап» бетіндегі әңгімелері мен «Шұғаның белгісі» - көркем проза дамуының түрлі сатыларын бейнелей алатын шығармалар. Бұл тек қана көркем тәжірибе жинау, үйрену мен іздену жолындағы күрделі процесті көрсетіп қоймайды, сонымен бірге суреткердің туындыларының қыр-cырын, кейбір ерекшеліктерін көрсетеді.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.