Автомобиль жолдары уческелеріндегі жол жағдайларын бағалау және қозғалыс қауіпсіздігін арттыру жөніндегі шараларды жасақтау


Қазақстан Республикасының біілім және ғылым министірлігі
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық университеті
« МП және ТҚ » кафедрасы
Курстық жұмыс
Тақырыбы: « Автомобиль жолдары уческелеріндегі жол жағдайларын
бағалау және қозғалыс қауіпсіздігін арттыру жөніндегі шараларды жасақтау »
Орындаған: Кисымов О. С ОПД-41
Тексерген: а. о. Азгалиев Ж. С
Орал 2011
Мазмұны
Мазмұны. . . … . . . … . . . 2
Кіріспе . . . . ……… . . . 4
Курстық жұмыстың мазмұны мен мақсаты . . .
1Жолдың жекеленген учаскелеріндегі автомобильдер қозғалысының жылдамдығын анықтау . . . 5
1. 1Берілген тапсырма бойынша жолдың жобасы мен бойлық профилін тұрғызу, ерекшеучаскелерді анықтау . . . 5
1. 2Ерекше учаскелердегі жекеленген автомобильдердің қозғалыс жылдамдығын есептеу . . .
1. 3 Автомобиль легінің қозғалыс жылдамдығын есептеу . . . 6
1. 4 Қозғалысты орташа жылдамдығын және учасккені өту ұзақтығын анықтау . . . 10
2. Жолдың өткізу қабілеттігін анықтау . . . 10
2. 1Жолдың ерекше учаскелеріндегі максимал нақты өткізу қабілеттілігін бағалау . . . 10
2. 2 Қолайлығық деңгейі мен жолдың қозғалыспен жүктелу коэффициентін есептеу . . . 13
3. Жолдың ерекше учаскелері үшін апаттылықтың қорытынды коэффициентін есептеу және қауіпті учаскелеріді анықтау . . . 15
4. Түзулік графиктерді тұрғызу ( жобаның графикалық бөлімі ) . . . 15
4. 1 Автомобильдер қозғалысы жылдамдығының және қауіпсіздік коэффициенттерінің түзулік графиктері . . . 15
4. 2 Жолдың өткізу қабілеттілігінің және қозғалыспен жүктелу коэффициенттерінің түзулік графиктері . . . 16
4. 3 Апаттылықтың қорытынды коэффициенттерінің түзулік графигі . . . 16
5. Автомобиль жолының берілген учаскесінде қозғалыс қәуіпсіздігін арттыру жөніндегі
шараларды жасақтау . . . 17
6. Қосымшалар . . . ……….
7. Қолданылған әдебиет . . . …
Кіріспе
Қоғамдық өмірде автомобиль көліктерінің өсіп отырған ролі тасымал процесінің қауіпсіздігі мен қолайлылығын қамтамасыз етуге қажетті жағдай жасауды талап етеді. Ол үшін ең алдымен жол торабы өзінің ұзындығы, тығыздылығы және көліктік - пайдалану сипаттамасы бойынша қолайлы болуға тиісті. Алайда дамыған елдер тәжірибесі корсеткендей, жолды салып қана қоймай, оған үнемі жоспарлы түрде инженерлі мақсатты әрекеттерді жүзеге асырып, жол қозғалысын және қозғалысты шұғыл басқаруды ұйымдастырып отыру керекпіз.
Егер бұрын жол қозғалысын ұйымдастыру жол- көлік оқиғаларының алдын алумен, жол, автомобильді пайдалану ерекшеліктерін жетілдірумен, сондай - ақ жүргізушілердің шеберлігін арттыру және көлік тәртібінің денгейін көтерумен шектелген болса, соңғы жылдары қозғалыс қауіпсіздігі мәселесіне қатысты көзқарас түп тамырымен өзгерді.
Мұнын басты себебі бір жағынан әлеуметтік және экономикалық мәселелерге қатысты болса, екіншіден XXI ғасыр басының автомобиль транспортымен жүк және жолаушы тасымалдаудың үздіксіз өсуіне байланысты болып табылады. Жол қозғалысының қауіпсіздігі оған қатысушылардың әрекетінің дұрыстығына тәртіптілігіне және оқып үйренгендігіне байланысты.
Қозғалыс қауіпсіздігін ұйымдастыруда мәселені шешуге күрделі факторлардың бірі автокөлік парктері санының өсуі мен көше - жол тараптары арсындағы алшақтық. Бұл жағдай барлық елдерге тән. Егер автокөлік паркі жылына шамамен 10 % көбейсе, жол ұзақтығының өсуі 1% - дан аспайды. Мұның аяғы жүргін бөліктің тарлығына, жол қозғалысына қатысушыларды қиындықтарға, көптеген жағдайларда олардың арсындағы таласты жағдайлар, жол - көлік оқиғаларының көбеюіне әкеліп соғады.
Қалалық қоғамдық көліктінң жұмысы тиімділігін арттыру, оңтайлы қауіпсіз қозғалысқа қатысты жаңа құқықтық және экономикалық механизмдерді енгізу керек.
Автомобиль тасымалында қозғалыс қауіпсіздігін ұйымдастыру - бұл жалпы қозғалыс қауіпсіздігі мәселесінін бір бөлігі, оны кешенді және жоспарлы түрде шешу үшін ғылым салалары мен халық шаруашылық секторларының белсенді түрде қатысуын талап етеді.
Курстық жұмыстың мазмұны мен мақсаты
" Жол жағдайлары және жол қозғалыс қауіпсіздігі " пәнімен курстық жоба жол жағдайларын бағалау әдістері, автомобиль жолдарының көліктік - пайдалану сапасын жктілдіру және қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету негіздері жөніндегі студенттердің білімдерін бекіту мақсатында орындалады.
Курстық жобаны орындау кезінде 2 - 4 км ұзындықтағы автомобиль жолының көліктік - пайдалану 2000-6000 авт/тәу қарқындылықтағы қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шараларды белгілеу талап етеді.
Курстық жобаны орындауға қажетті бастапқы:
- автомобиль жолымен қозғалыс жөніндегі мәлімет (Қозғалыс қарқындылығы, траспорт легінің құрамы )
- автомобиль жолы учаскенің сипаттамасы ( бұрылыстар орыны және ұзындығы, бойлық өрлеу және еңіс, елді мекен ұзындықтары, көлденең профиль геометриялық элементтерінің мәндері, басқа жолдармен қиылыстар және жол жабынының күйі туралы мәліметтер)
Курстық жобаны орындау кезінде:
- жолдың ерекше учаскелеріндегі қозғалыс жылдамдығын ;
- қозғалыстың орташа жылдамдығын және учаскені өту ұзақтығын анықтау;
- жолдың көлікті - пайдалану сипаттамсының қорытынды түзулік графиктерін тұрғызу ( қозғалыс жылдамдығының, қакіпсіздік коэффициенттерінің, өткізу қабілеттілігінің, қозғалыс ыңғайлылығы деңгейінің және апаттылық коэффициенттерінің ) және жолдың берілген учаскелерін анықтау;
- Жолдың қауіпті учаскелерін анықтау;
- Жолдың көліктік - пайдалану сапасын жақсарту және қозғалыс қауіпсіздігін жақсарту жөніндегі шараларды жақсақтау;
- Жобаның босшысының көрсетуімен бір тапсырманы түпкілікті орындауталап етіледі.
Курстық жоба А4 форматтағы парақта жазылған көлемі 25-30 бет болатын есептік-түсіндірме қолжазбадан және 3 парақ болатын графикалық бөлімнен тұрады. Есептік-түсіндірме жазбаның және графикалық бөлімнің мазмұны курстық жобаға тапсырмада келтірілген.
1. Жолдың жекеленген учаскелеріндегі автомобильдер қозғалысының жылдамдығын анықтау.
1. 1Берілген тапсырма бойынша жолдың жобасы мен бойлық профилін тұрғызу, ерекше учаскелерді анықтау.
Жол учаскесінің сипаттамасы туралы бастапқы мәліметтерді алған соң оларды талдап ( елді мекенді, өрлеулер, ылдилар, бұрылыстар менқиылыстар белгіленіп ) жол сұлбасы салынады. Бұл үшін масштабпен жол учаскесінің ұзындығы белгіленіп, километрлік белгілер салынады, тапсырмаға сай жол сұлбасында қиылыстар және ұзақтығы көрсетіліп шартты белгілермен өрлеулер салынады.
Жолдың жобасы мен бойлық профиоін талдай отырып қозғалыс жылдамдықтары тектес анықталатын ерекше учаскелер анықталады. Бұндай учаскелерге түзу учаскелер, өрлеулер, бұрылыстар, темір жол қиылыстары, елді мекендер, мосттар және жылдамдығы қозғалыс ержелерімен шектелетін учаскелер жатады.
1. 2Ерекше учаскелердегі жекеленген автомобильдердің қозғалыс жылдамдығын есептеу
Жекеленген автомобильдердің еркін жағдайдағы жылдамдығы олардың динамикалық сипаттамаларына және жүргізушінің жол жағдайларын қабылдау ерекшеліктеріне байланысты анықталады. 2-ші категориядағы жолдарда елді мекендерден тыс жерлерде 90км/сағ жылдамдық белгіленген. Елді мекендерде жол қозғалысы ережелеріне сай 60 км/сағ жылдамдық қабылданған.
Ерекше учаскелердегі жекеленген автомобильдердің жылдамдықтары төмендегі формуламен анықталады:
-бұрылыстарда жылдамдық:
, км/сағ
Мұндағы R-бұрылыс радиусы, м
-көлденең ілінісу коффициенті
-көлденең ылди(ондық бөлшекпен алынады)
Немесе
, км/сағ
-өрлеулердегі жылдамдық:
, км/сағ
Мұндағы
-өрлеуге шығар алдындағы жылдамдық, км/сағ
-көлденең ылди(ондық бөлшекпен алынады)
-өрлеу мәніне байланысты алынатын тәжірибелік коэффициент
км/сағ
км/сағ
км/сағ
км/сағ
км/сағ

1. 3 Автомобиль легінің қозғалыс жылдамдығын есептеу
Автомобильдер легінің орташа жылдамдығы әрбір учаске үшін мына форуламен анықталады:
, км/сағ
Мұндағы,
V 0 - бір тектес жеңіл автомобильдер легінің жағалауының ені 3, 5м, бекітілген, шекті жолағының ені 0, 75 м, жүргін бөлігінің ені 7 - 5 м болатын түзу горизонталь жол учускесінде еркін қозғалғандағы орташа жылдамдығы, км/сағ
- жолдың геометриялық элементтерінің, лек құрамының қозғалысты ұйымдастыру құралдарының әсерін ескеретін коэффициент;
λ л - лек құрамындағы жеңіл автомобильдер үлесін ескеретін коэффициент;
K - жол жолағын ескеретін коэффициент;
N - қозғалыстың сағаттық қарқындылығы, авт/сағ, N сағ = 0, 12 N тәу
Коэффициенттердің сандық мәні:
![]()
- бойлық ылди мәнін ескеретін коэффициент

- еркін қозғалыс жылдамдығына транспорт легі құрамының әсерін ескеретін коэффициент

- еркін қозғалыстағы автомобильдер жылдамдығына жол жағдайларының, жол қозғалысын ұйымдастыру құралдарының әсерін ескеретін коэффициент

Автомобиль жолдарыныңбір деңгейдегіжәй қиылыстары үшін
жүргін бөлік еніне байланысты біртұтас бөлгіш жолақ үшін мәні қабылданады. Қиылыстың әсер ету аймағы-қилысқа дейінгі және кейінгі 25м.
коффициенттерінің мәндері есептеулер үшін төмендегі кесте бойынша таңдалып алынады

Сонымен қатар
коффициенттерінің мәніне бойлық өрлеулер, олардың ұзындықтары және бұрылыстар әсер етеді;



200
350
500
800
1, 10
1, 11
1, 19
1, 22
1, 15
1, 20
1, 25
1, 32
1, 21
1, 25
1, 30
1, 38
1, 30
1, 32
1, 36
1, 45
км/сағ
км/сағ
км/сағ
км/сағ
км/сағ
Автомобиль жылдамдығын қажетті мәніне дейін арттыруға, тежеуге қажетті қашықтықты анықтауүшін төмендегі формула қолданылады:
, м
Мұндағы а-автомобиль үдеуі(жылдамдығын арттырған кезде 0, 8-1, 2
, тежеген кезде 1, 75-2, 5
) .
м
м
м
м
м
м
м
м
Қауіпсіздік коэффициенті анықтау
1. 4 Қозғалысты орташа жылдамдығын және учаскені өту ұзақтығын анықтау
Учаске бойынша орташа жылдамдық мәні жекеленген ерекше учаскелердегі жылдамдықтың орташа мәндеріне байланысиы төмендегі формуламен анықтайды:
км/сағ
Мұндағы
-ұзындығы
болатын жекелеген учаскелердегі орташа жылдамдық, км/сағ
-барлық қарастырылып отырған жол учаскесі, км
Берілген жол учаскесін өту ұзақтығы:
сағ
км/сағ
![]()
2. Жолдың өткізу қабілеттігін анықтау
2. 1Жолдың ерекше учаскелеріндегі максимал нақты өткізу қабілеттілігін бағалау.
Жолдың өткізу қабілеттілігі деп жол учаскесінің бірлік уақыт ішінде өткізе алатын автомобильдері санын айтады. Жолдың өткізу қабілеттілігі қозғалыс жылдамдығына, оны ұйымдастыру деңгейіне және жол жабынының күйіне байланысты үлкен аралықта өзгеруі мүмкін.
Жолдардың өткізу мүмкіндігін салыстырмалы түрде бағалау үшін '' максимал теориялық өткізу қабілеттілігі ''қабылданған. Ол бір типтес автомобильдердің жолдың жабыны құрғақ түзу учаскесіндегі қолайлы жағдайлардағы идеал саптық қозғалысы үшін қозғалыстың динамикалық теориясы бойынша есептеледі. Демек жылдамдық V болғанда қозғалыс жолағының өткізу қабілеттілігі:
, авт/сағ
Транспорт легінің нақты қалыптасқан қозғалыс режимінде жол өткізе алатын автомобильдердің максимал саны нақты типтік өткізу қабілеттілігі деп аталады. Оның мәні транспорт легіндегі жүк және жеңіл автомобильдердің үлесіне, жүргізушілерге біліктілігі мен тәртібіне, жолдың жобасы мен бойлық профилі элементтеріне және ауа райына байланысты болады.
Жолдың өткізу қабілеттілігін бағалау үшін жол жағдайларының өзгеруінің горизонталь түзу учаскелермен салыстыргандағы өткізу қабілеттілігіне әсерін ескеретін тәжірибелік коэффициенттерге негізделген әдіс қолданылады.
Қандай да бір жол учаскесінің өткізу қабілеттілігі жеңіл автомобильдердің келтірілген санымен бағаланады:
, авт/сағ
Мұндағы,
- максимал тәжірибелік өткізу қабілеттілігі, авт/сағ
B - өткізу қабілеттілігінің төмендеуін ескеретін қорытынды коэффициент.
![]()
Мұндағы,
- қолайсыз жағдайлардың әсерінен өткізу қабілеттілігінің төмендеуін ескеретін жеке коэффициенттер ( 1- қосымшаны қара) .
авт/сағ
авт/сағ
авт/сағ
авт/сағ
авт/сағ
Есептеулер үшін максимал өткізу қабілеттілігінің төмендегідей мәндері қабылданады:
- екі жолақты жолдар - 2000 авт/сағ(екі бағытқа)
- үш жолақты жолдар - 4000авт/сағ(екі бағытқа)
- төрт және одан да көп жолақтар - 1800 авт/сағ (бір жолақта) .
Сонымен қатар өткізу қабілеттілігін өзгертетін әрбір элементтің әсер ету аймағын ескеру қажет.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz