Ұңғылар қорының динамикасы

КІРІСПЕ

Мұнай өнеркәсібі еліміз экономикасында басты орындардың бірін алады. Мұнай өндірудің жогарылауы ауыр және жеңіл өнеркәсіптердің, ауыл шаруашылығы, транспорттың дамуын жеңілдетеді.

Қазақстан Республикасында мұнай-газ және газоконденсат кен орындары Батыс Қазақстанда орналасқан. Күннен-күнге солардың өнімділігін жқғаралатып, оларға жаңа техникамен технология әдістерін қолдану керек. Белгілі ашылған мұнай кен орындары көбіне Каспий маңы ойпатында орналасқан.

Жаңа кен орындарын игерумен бірге басқа өңделіп жатқан кен орындарын мұнай өндіруді жалғастыра беру керек. Осыған өнделіп жатқан Қаламқас кен орны жатады. Осыған байланысты өңдеу процессін дәлдендіру мен уақытылы таңдау таласты сұрақ тудырады.

Қаламқас кен орнын игеру 1979 жылдан басталды. Осы кезде мұнай өндіру фонтандық тәсілмен іске асырылды.

Қаламқас кен орны үшін фонтандық тәсіл тиімді әрі арзан, қолайлы болып табылады.

Бірақ шыққан өнім ішінде судың көбейюіне байланысты (48%) фонтандық тәсілмен мұнай өндіру механикаландырылған тәсілге ауыстырылды.

Сондықтан жағдайды және тиімді режимді анықтау, берілген кен орын үшін фонтандық тәсілді ұзартуға елеулі үлес қосады.

Барлық кен орны бойынша мұнай өндіру 92% құрайды.

Қаламқас кен орны өндірудің екінші сатысында жұмыс жасауда. Бұл жылдық іріктеп алу деңгейінің тұрақтылығын көрсетеді.

Қаламқас кен орнының Ю-ІІІ қабатындағы терең сорапты ұңғының жұмысын талдау осы дайындық жобада көрсетілген.

1. ТЕХНИКА-ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ БӨЛІМ

1. 1 Қаламқас кен орны туралы жалпы мағұлмат

Бозашы бөлігінің солтүстік еңісінде орналасқан Қаламқас мұнай-газ кен орны 1976 жылы ашылған. Барлу және жобалау ұңғыларын алғашқы бұрғылауды қосқанда, 1979 жылы қыркүйекте пайдалануға еңгізілді.

Әкімшілік қатынаста Қаламқас кен орны Қазақстан Республикасы Маңғыстау облысы, Маңғыстау ауданы, Бозашы түбегінің солтүстік бөлігінде орналасқан. Қаламқас кен орнына жақын елді мекен вахталық кент Қаламқас екі шақырым, Шебер кенті 80 шақырым. Тұшы құдық кеншары 102 шақырым, Ақшымырау кеншары 125 шақырым қашықтықта.

Аудан орталығы және Шетпе темір жол станциясы кен орнынан 190 шақырым қашықтықта, облыс орталығы Ақтау қаласы 280 шақырым қашықтықта орналасқан. Қаламқас кен орнынан оңтүстік батысқа 25 шақырымда Қаражанбас және Солтүстік Бозашы кен орны орналасқан, ал солтүстік шығыста игеріліп жатқан Дрорва кен орны орналасқан. Өзен-Атырау-Самара мұнай магистралынан алыстығы 165 шақырымды құрайды.

Кен орын аудандағы рельеф 20-25 м белгідегі теңдікті көрсетеді. Ландшафт ауданындағы негіздемесі үшін автокөліктер жүріп өте алмайтын тоған ойпаттары бар көптеген сорлар болып табылады. Кен орнының солтүстік бөлігі қатты жел әсерінен теңіз астында қалып бұрғылау және пайдалануды күрделендіреді.

Ауданның климаты жазда 30-45°С, қыста -30°С-ға дейін температураның күрт өзгерісімен сипатталады. Негізінен күз-қыс мерзімдерінде атмосфера төмендейді. Сирек кездесетін аз шығымды құдықтар ішетін су көздері болып табылады. Альбсулы қабатынан бұрғыланған ұңғылар сол жақты Каспий теңізі техникалық сумен жабдықтау үшін пайдаланылады. Барлық елді мекендер арасындағы байланыс тас жолдар мен авиа көліктер болып табылады.

1. 2 Кен орынды геологиялық зерттеу туралы қысқаша тарихы.

Қаламқастың структурасы 1974 жылы рекогнодировалық МӨВ түсірілумен анықталып, сонан кейін МОГТ алаңдық сейсмотүсірілумен бөлшектеп зерттелген. Жекелеген бөліктердің структурасын анықтау және өнімділігін анықтау структуралары іздеп бұрғылаудың едәуір көлемін анықтады. (1975-1978 жылдар ГПП КЭ МНГР)

1976 жылы қаңтарда 587 метр К-1 ұңғысының түбіндегі неоком түзілуінен 100 мың м ³ /тәулік шығындағы газ фонтаны атылды. 1976 жылы шілдеде №3 ұңғыдан 847-855 м аралықта мұнай фонтаны алынып, Юра түзілуінің өндірістік мұнайлы екенін дәлелдеген. Кейінгі іздеу жұмыстарында Қаламқас үлкен көп қабатты газ мұнайлы кен орын болып тағайындалған.

1977-1979 жылдары мұнай және газдың В+С1 дәрежелерін бағалау мен қабаттың құрылысын жекелеп зерттеу мақсатында КЭМНГР барлау ұңғыларын бұрғылауды жүргізді. Қазіргі уақытта кен орынды барлау жұмыстары жүргізілген және 1980 жылдан “Маңғыстаумұнайгаз” ӨБ күштерімен кен орынды пайдалану жүргізілуде.

1. 2. 1 Кен орын және ауданның геологиялық құрылысы. Литологиялық-статиграфиялық сипаттама

Қаламқас ауданында триас, юра және бор жастарының шөгінділері бұрғылаумен ашылған.

Триастық жүйе-Т ₃

П-1 ұңғысының (көрсеткіштік) триастық түзілу түгелге жуық өткізілген. Осы ұңғыда триас жасы харофиттер және остракодпен анықтау негізінде төменгі және орта бөліктер болып көрсетілген. Бұдан басқа электрокаратаж және литологиялық берілгендер бойынша орта триас 63 және 68 ұңғыларға шартты бөліктер басқа ұңғыларда тек төменгі триас шөгіндісі кездестірілген.

Төменгі бөлім Т ₁

Төменгі триас түзілуі аргилиттер мен құмды алеврелитті жыныстардың әркелкі таралуымен ерекшеленіп, алевролитті және сағды түрлілігі көрсетілген. Бірнеше ондаған метр қалыңдықты құрап, алевролиттер, аргалиттер бір-бірінен көбіне жұқа орналасқан. Құмтастар бәрінен бұрын жұқа қалыңдықтағы қабатша және 2-4 метр қабаттар түрінде қаралады. П-1 ұңғысымен ашылған қимада құмтастар бөліктері К-32 метрге дейінгі қалыңдықтар төменгі және жоғарғы бөліктерге жекелеген жағдайларда алевролиттер мен аргелиттерге орналасуымен белгіленген. Төменгі триас жынысы ашық түсті қоңыршылығы қызыл түсті.

Сұр және қызғылт, қызылды, әртүрлі түстер қоңыр бояумен ерекшеленеді. Сирек кездесетін жыныстарда сұр бояулардың әртүрлі түрі, кейде жасылды немесе қоңыр, кейде қызылды немесе қызғылт дақтармен белгіленеді. Сұр бояуларды көбіне сынық жыныстар үшін, кейде аргелиттер үшін қолданады. Төменгі триас құмтастары ҰГ кейде ӨГ-ҰГ іріктелу әртурлі сынбалы материалдан, кейде жұқа қабықты полимиктали (26-46%) кварцты, 17-31% дала шпаттары, 31-46% сазды кремний жыныстар сынықтары, базальды-кеуекті берік цементтелген. Сирек контактілі- кеуекті сазды корбанатты цементтермен регенарациалы-кварцтық цементтелгендер бөліктер болып табылады.

Құмтастар тығыз, әлсіз кеуекті өткізбейтін, кейде қиманың жоғарғы бөлігі тығыздығы нашар жоғарғы кеуекті, әлсіз өткізгіш. Алевролиттер ірі және түрлі түйіршікті, көбіне-көп микро және жұқа қабықты, полиликталы, базальды-кеуекті берік шөгінделген, сирек көптакталы-кеуекті цементтермен сазды корбанатты бөлегі регнерациялы-кварцты құрамда, тығыз /2, 52-2, 61 г/см элиз кеуекті [25%] өткізбейді.

Төменгі триастың аргилеттері алевролитті және алевролителген, жұқамикроқабықты және әркелкі корбанатты, тығыз (2, 59-2, 72 г/см ² ) берік және шытынаған. Кейде төменгі триас түзілуінің құрамында алевритті саз жынысының қабатшалары пирокласты өткір қабықшалы белгіленеді.

Жыныс жасы олардың құрамында төменгі триастың түрлері остронод және хоро суосілі қабықтарының қатысуы бойынша анықталған барлық аралықтар: 1605-1610м, 1645-1650м, 1812-1847м, 1854-1860м, 1930-1975м, 2060-2065м, 2156-2165м, 2207-2212м, 2243-2244м, 2750-2755м, 3280-3285м. Жоғары ашылған қалыңдық 2395м құрайды. (П-1 ұңғысы) . Төменгі триастың ашылу тереңдігі басқа ұңғыларда 11-95 м аралығында.

Орта бөлім Т ₂

Бұл жастағы түзілуі құмдыөалевролиттік және сазды жыныстардың тегіс емес қабат суымен көрсетілген. Әктасты қабаттар (3 метрге дейінгі) және жұқа қабатшалар сирек. Кейде жұқа шымтезек түзілген жыныс қабатшалар кездеседі. Орта триас құмтастары сұр. Ашық сұр, жасыл дақтармен, ҰГ, сирек ОГ және түрлі түйіршікті кейде жұмырланған сынықтардың қатысуымен қоңыр сұр саз және алевролиттер, негізінен қабаттаспаған полимикталы (39-43% кварц, 28-31% саз-кремний жыныс сынықтары, 3% слюда), саз-корбонатты кеуектердің шегенделуі, регенерациялы-кварцты цементтердің (16-22%) бөлігі 6-21 метр қалыңдықты қабат құрайды. Бұл жыныстар тығыздығының орташа бөліктерімен (2, 29 г/см ² ) және жоғары емес колектарлы құрамымен (кеуектілігі 12, 6% шейін) . Орта триас алевролиттері құмтастармен салыстырғанда тығыздау (2. 49%) әлсіз кеуекті (5%) іс жүзінде өткізбейді. Аргилит тектес саздар және аргилиттер күнгірт сұр және қоңыр-күнгірт сұр алевролитті, сирек алевролитті, көбіне микро-жұқа қабықты, тегіс емес корбонатты берік кейде калькунт жұқа желісімен қиылған. Орта триас ізбестастары ашық сұрдан сұрға шейін, оргонетенді-сынған, фороминиферлі-острокодты және детри су өсімді берік шымтебек шөгінді жыныстар қара сұр жұқа бөліктер түрінде 1470-1475 м (П-1) аралығында ғана көрсетілген.

Юра жүйесі J ₁

Юра шөгінділері жуылмалы және стратиграфиялық үйлеспей триас жыныстарына жайылған және екі бөлімнен орта және жоғары көрсетілген.

Орта бөлім J ₂

Оның құрамында байос және бап ярустарының мүшеленбеген шөгінділері бөлінеді, саз және құмтас алевритті жыныстардың тегіс емес қабаттасуын көрсетеді. Саз артықшылығы қиманың төменгі бөлігінен бақыланады. Жекелеген өсімдік қалдықтары және жұқа көмірлі қабатшалар шашылған детрит түріндегі өсімдік органикасының көп қатысуы бойот-батты жыныстың сипатталу ерекшілігі болып табылады.

Жоғарғы бөлім J ₃

Жоғарғы юра шөгіндісі өте шектеліп жайылған және структуралық солтүстік-батыс бөлігі көбіне батып жойылған болып көрінеді. (69, 74, 20, 22 ұңғылар)

Жоғарғы Юра құрамында сипаттау кешені бойынша 22 ұңғыда (861-865м) фороминифер табылып, волгояруст бөлінген. Ол алевролиттердің, саздардың, доломитті мергерлердің және доломиттердің литологиялық тең емес мөлшерде қабаттасуын көрсетеді.

Бор жүйесі К

Бор шөгіндісінде жыныстың литологиялық ерекшеліктер негізінде, полеонтологиялық анықтауда және өндірістік-геофизикалық берілгендерде бортиас-волондитік потеривтік, боррельдік, аптик және төменгі бөлімнің алыс ярусында, сол сияқты жоғарғы борди секомен және туран ярустары бөлінеді.

Төменгі бөлім К ₁

Төменгі бор шөгіндісі стротиграфиялық келіпеуімен және әртүрлі жайылу дәрежесімен юра жыныстарын жауып тастайды. Бұл түзіліс негізінен теңіздік шөгінділерде артықшылықты кужсем свитасының субконтинетальды герригендік жыныстар ала-бажақ түсті болмағанда, жоғарғы готерив боррем сияқты жинақталған. Берриас-валанжин ярусы шевролиттердің басым болуымен саз және ізбестастардың әркелкі қабаттасуымен көрсетілген. Төменгі бөлікте алевролиттер қабаттарымен және мергель немесе сазды ізбестас қабатшалары кездесуі ереже сияқты. Берриас-валажина қимасының структурасының көтерілген бөлшектері ізбестастар және саз қабатшалары бар жұқа қалыңдықтағы алевролит қабаттарымен конглемератты құмтасты, ізбестасты, базальды негізінде құралған. Берриас-валенжин шөгіндісі бай фороминифер кешені бойынша бөлінген боды.

Готерив ярусы Қаламқас ұңғыларының барлық қималарында қалыптастырылған. Готерив шөгіндісі табылуымен берриас-валенжин жыныстарын жуып тастаған және жоғары қарай бірте-бірте кугесиль авиталарының тұнбалары ала бажақтанады. Төменгі готерив жыныстары аз сулы теңіз тұнбаларымен берілген және негізінен жасыл-сұр мергелдермен, алевролитті қабатшалы саздармен көрсетілген. Саз басымдылығынан төменгі және орта бөлік қимашалары, ал алевролиттерден жоғарғы бөлік қимашалары қарастырылады. Жоғары готеривте жыныстар сұрдан, жасылөсұр алабажаққа дейінгі түсте. Готерив жыныс жасы форомениферали бойынша макрофаун анықтауы негізінде көптеген ұңғылар (2, 13, 22, 17, 52, 58) қималарында қалыптастырылған.

Беррель ярусы литолого-коратаждық сипаттама және қимадағы жағдайы бойынша бөлінеді. Беррель шөгіндісі алевролиттер мен алабажақ түсті саздардың әркелкі қабаттасуымен көрсетілген. Құмтастың қабатшалары мен аз қалыңдықтағы қабаттары сирек кездеседі. Жыныстар қоңыр, сұр және қызыл-қоңыр, жасыл сұр түсті болады. Саздарда мергелдік бекітулер жиі кездеседі. Неокомның жалпы қалыңдығы 134-215м құрайды. Альб ярусы барлық жерде жайылумен және баррем жынысында шайылумен орналасқан. Альт табында тұнбалар күгірт қараға жақын алабажақ түстер алмасып орналасқан. Альт ярусы негізінде гравелит линзалары қосылған алевролит құмтас жынысты базаль қабаты қарастырылады. Талыс және қиыршық тас кейде фосфоратталған сынықтармен жергілікті корбонаттық жыныстар және кварцпен көрсетілген Слюдалы және майлы сезілетін күнгірт сұр қараға жақын біртекті саздар қалыңдығы жоғары жатады. Саздар ізбестассыз, кейде пирит қосылған әлсіз ізбестасты, гладконит түйіршігінің ұясымен сыннықтар және пелидипотпен гостроподты ұсақ роковинімен болады.

Альт қимасының жоғарғы жартысындағы сағдарда ашық тусті алевролиттермен құмтастардың ұсақ түйіршікті қабатшаларының таралуы көрсетілген.

Қаламқаста өндірістік геофизикалық берілгендер бойынша альб ярусы қимасының төменгі бөлігінде сазы көп алевролиттермен саздардың әркелкі, ал орта және жоғары бөліктерде алевролиттердің қабаттасуын көрсетеді. Альб қалыңдығы 340-361 метрге жетеді.

Жоғарғы бөлім К ₂

Қаламқаста жоғарғы бор шөгіндісінен тек сеноман және турон ярустарының жыныстары сақталып қалған. Сеноман ярусы үлгімен сипатталмаған. Қима жағдайы және кафитат бойынша бөлінеді. LQ және ПС қисықтары бойынша шешкенде синоман қимасы бойынша құмтасты-алевролитті жыныс қабатшасы бар саз қалыңдығы жатқан базаль горизонтынан басталады. Сеноман қалыңдығы 79 метрден 100 метрге дейін өзгереді. Туран ярусы сол сияқты өндірістік-геофизикалық берілгендер бойынша бөлінеді. Туран қалыңдығы 3 ұңғыда 50 метрден 25 ұңғыда 160 метрге дейін өзгереді.

1. 2. 2 Тектоника

КМПЗ берілгендері және таза геофизикалық алаңдар анализ нәтижелері Солтүстік-Бозашы және Оңтүстік-Боашы іргетастарында бөлуге жол береді. Жалпы қабылданған жағдайда келіскен геологиялық және геофизикалық берілген кешенде Солтүстік-Бозашы блогына аралық және платфонмен кешенінде Солтүстік-Бозашы биіктігі, ал Оңтүстік-Бозашы блогына Оңтүстік-Боашы иілімі бекітілген. Әрі антикиналды Солтүстік-Бозашы биіктігі жеңіл ассиметриялық жиынтық оңтүстік қанаты күрт (1-5 градусқа) және солтүстік жағы (1, 5 градусқа) кең бағытта келістірілген. Созылған екінші реттегі структура болып табылады. Биіктіктің келтірілген бөлігі альб шөгінділерінің төрттен бір бөлік тұнбасымен, ал жоғарғы жақтары бор және полеогенфермен құрылған. Биіктік тектоникалық бұзылу жүйесімен зона қатарындағы кең жазықтық сыңған әртүрлі бағыттағы бұрғылау және сейсмикалық жұмыстармен аз жығудары тектоникалық бұзылулар қалыптастырылған. Бұрғылау берілгендері бойынша Қаламқас структурасы брахиантиклиналь 26х7 шақырым өлшемдегі кең бағытқа созылған және 10-1 горизонтының үсті бойынша амплитуда реті 100м екенін көрсетеді. Құлау бұрышы солтүстік жағында 1 рад. 30мин 2 градус, оңтүстік жағында 1 градус құрайды. Структуралық карталарды түрлі жазықтықтар бойынша салыстыру бар, юра және триастың жобада келісуін куаландырады. Осыдан айналым өсімі және тас шөгіндідегі ертедегі шөгіндіге дейін жиынтық дұрыстығы көрінеді. Оның амплитудасы турон табаны бойынша 60 метрден сақталатын жағдайлы орынға дейін өседі.

Бозашы биіктігі үшін сипаттау мақсатында фагониялды жоспардағыдай және жекелеген локальды структурадағыдай кеңдіктен мередианалдыға дейін әртүрлі байқаулармен кең дамыту.

Қаламқас структурасы Қаражанбас және солтүстук Бозашымен салыстырғанда жату тереңдігі едәуір екеніне қарап және де тектоникалық бұзылуы қарқындылық сипаттамасы болса да сейсмика материалдары бойынша бұнда тек бұзылу солтүстік шығыс перикинальбөлігін күрделендіреді. Берілген сынау анализдері және вора өнімде қабат бойынша өндірістік геофизикалық материалдар структурада анықталған бүкіл қатар аз амплитудалы бұзылу негізінен субмеридианальды бағытта бөлу үшін негіз береді және структуралық құруы бойынша іс жүзінде тіркелмейді. Бөлінген бұзылулар (F1-F2) структураны жеті блокқа (I-VII) бөледі. Осыдан ең үлкен бұзылушылық биіктіктің батыс пен шығыс перекинальды бөлігін сипаттайды. №25 ұңғыны сынаған кезде алынған мұнай 1 блокта қабылданған мұнайсу контактілерімен салыстырғанда мұнай белгіде F1бұзылуын жүргізу үшін негізі болып қаланды. Ю-3 горизонтын сынау кезінде су алынып 1 блоктың (64, 74, 69) және III блоктың (67 және 51) өнімді ұңғыларымен салыстырғанда 71 ұңғы жоғары гипсометриялық жағдайды иемденеді деген негізінде F2 және F3 атқылаулары жүргізеді. III және IV блоктарды бөлуші F4 бұзылуы 6, 70 және басқа ұңғылардың жоғары гипсометриялық жағдайда екеніне сулы қабаттарды көрсетілгеніне қарамастан Ю-VII горизонтындағы мұнай жиынтығын экрандайды. Басқа бекітумен бұзылу 70-77 скважинада триас бетінде гипсометриялық белгінің күрт түсуіне қызметтенеді. F5 бұзылуы Ю-1 горизонты бойынша 19 және П-1 ұңғыларында IV және V блоктарды әртүрлі су мұнай контактысымен бөледі. F6 бұзылуы Ю-IV горизонтын 18 және 60 ұңғыларда сынау нәтижелері бойынша 19 ұңғыда каратаж есебімен бекітілді. F1 бұзылу бекітуімен сейсмикалық берілгендер бойынша бөлінетін төменгі V блоктан мұнай ағыны алынған.

1. 3 Мұнайгаздылық

Қазіргі уақытта кен орында юра және төменгі бор шөгінділерінде өндірістік мұнайгаздылық анықталған. Юрада жеті өнімді горизонт (Ю1-Ю7) бекітілген. Ю-1 және Ю-2 горизонттарында газ мұнай қоры қатысты, ал қалғандарына мұнай қоры Ю-1 горизонтының газ мұнай залежі ең үлкен өнімді алаңды иемденеді. Ю-ІІІ және Ю-ІV горизонттарына қатысты залеждер ең елеулі мұнай қоры болып табылады. Төменгі бор қимасында алты газды қабат анықталып, боррем-готерив ярус шөгіндісі және алты шөгіндісіндегі екі газды қабат ұштастырылған Юра өнімді қалаңы саз және құмтас-алевролитті жыныстардың әркелкі кездесуінен құралған. Залеждер-әлсіз шегенделген құмтастарға, алевролиттерге және қалыңдығы 10-25 метр құмды қабаттарына ұштасқан. Тиімді мұнайға қанығу қалыңдығы 2, 6 метрден 20, 8 метрге дейін.

Жекелеген бөліктерде бірлік горизонт құрайтын қабат коллекторлардың 2-3 құмды қабатшамен көрсетілуі ереже сияқты. Литологиялық қатынаста горизоттар саздармен немесе әлсіз өткізетін жыныстармен араласуы мүмкін.

Өнімді горизонттар 5-8 метр қалыңдықтағы саз қосулармен анықталған. Бірақ сол бөліктері болмайтын бөліктер кездеседі және онда горизонттар (Ю-III Ю-IV Ю-V) қосылады. Өнімді горизонттың құрылысын сипаттау ерекшеліктері мұнайлы залежді қабатпен техтоникалық және стратаграфиялық экрандауға қатысты. Барлық залеждер үшін готерив сазының құатты қалыңдығы қабық болып қызмет етеді.

Қаламқас кен орнының мұнайы барлық солтүстік Бозашы бірігуі сияқты әр түрлі ауыр күкіртті және қату температурасы (-20 ⁰ С) төмен. Тығыздық, тұтқырлық және асфальтты заттар құрауы бірігуден контурға дейін өседі.

Микроэлеменнттер құрамының көбеюі және олардың қабаттық жағдайда газға қанықтауы мұнайды сипаттау ерекшелілігі болып табылады. Қабат қысымы мен қанығу қысымы арасындағы ең кіші айырмашылық 0, 7мПа шамасында болады.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс