Табысқа салынатын салықтар

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 83 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ7

1 ШАҒЫН БИЗНЕСТЕГІ САЛЫҚ САЛУ9

1. 1 ҚР-ның салықтар ұғымы және оның әлеуметтік - экономикалық мәні9

1. 2 Салықтардың түрлері мен жіктелуі15

1. 3. Шет елдердегі шағын бизнестегі салықтардың алатын орыны20

2 ШАҒЫН БИЗНЕСТЕГІ САЛЫҚТАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫН ТАЛДАУ25

2. 1 Семей қаласының Салық Басқармасының техникасы экономикалық көрсеткіштері25

2. 2 Жергілікті салықтардың өзгеру динамикасын талдау48

3 ШАҒЫН БИЗНЕСТЕГІ САЛЫҚ САЛУДАҒЫ МӘСЕЛЕЛЕР МЕН ШЕШУ ЖОЛДАРЫ66

3. 1 Салық салудағы қиыншылықтар66

3. 2 Бюджет пен салық салу механизмін жетілдіру75

Қорытынды85

Пайдаланылған әдебиеттер88

КІРІСПЕ

Қазақстан өз тәуелсізідігін алғалы бері нарықтық механизмді белсенді түрде енгізуге күш салды, сондықтан салық жүйесі ең маңызды мәселенің біріне айналып отыр.

Кез-келген мемелекетке өзінің толыққанды тәуелсіздігін алуы үшін және өзін өзі жан-жақты қамтамасыз ету барысында мықты да тұрақты қаржы базасы қажет. Дамыған елдер тәжірибесі көрсетіп отырғанындай мемлекеттің негізгі қаржылық тірегі болып халықтар мен шаруашылық жүргізуші субъектілерден жиналатын салықтар болып табылады.

Салықтар тек қана мемелкеттің қаржылық базасы ғана емес, сонымен қатар экономиканы мемлекеттік реттеудің күшті құралы болып табылады. Салықтар ұдайы өндірістік процесстерге әсер ете отырып, экономикалық өсуді қамтамасыз ететін маңызды фактор ретінде әрекет етеді.

Әр бір мемлекеттің салықтарының жиынтығы, басқа да элементтермен қоса, оның салық жүйесін қалыптастырады. Экономикалық өсуді қамтамасыз ету, халықтың әлеуметтік қамтамасыз етілу деңгейін көтеру, орта және шағын бизнес субъектлерін ынталандыру, бюджеттік тапшылықты төмендету сияқты республиканың негізгі деген кезек күттірмес өзекті мәселелерін шешуге оның салық жүйесінің қызмет етуін жетілдіру арқылы ғана қол жеткізуге болады.

Қазіргі кездегі өтпелі кезең ел экономикасының елеулі де шешуші мүдделері үшін қызмет етуде.

Нарықтық қатынастардың қалыптасуы жағдайында еліміздің экономикасының еңсесін көтеруіне ықпал ететін, бюджеттің кіріс көзінің негізі болып табылатын салықтар, оның ішінде меншікке салынатын салықтардың экономикалық мәні мен маңызы өте зор.

Кез келген мемлекеттің қалыптасып дамуымен қатар қоғамда кез -келген салықтың өз орны, өзіне тән атқаратын қызметі, әсер ету ортасы бар. Бүгінгі күні әлемдегі барлық мемлекеттердің экономикалық саласындағы қандай уақыт немесе қандай да бір жүйеде болмасын өзекті мәселенің бірі, ол- салық. Себебі, ол елді қаражат көзімен қамтамасыз ететін күре тамыр, бюджетке түсетін түсімнің маңызды бөлігін құрайды.

Кез келген мемлекеттің нарықтық экономикасының қалыптасуы мен дамуы мемлекеттің негізгі жақтарын, әсіресе экономикасын реттеу құралы ретінде салықтық саясатты кеңінен қолдануына тікелей байланысты болмақ. Отандық және шет ел тәжірибелерінен көріп отырғанымыздай салықтар және салық жүйесі экономиканы реттеудің және салықтарды бюджетке жұмылдыра отырып, оның өз қызметтерін атқаруға мүмкіндік беретін негізгі қаржылық құралы болып табылады.

Қазақстан Республикасында нарықтық қатынастардың қалыптасуына орай тиімді салық саясатын құрудың маңызы зор.

Өйткені, бюджет пен шаруашылық субъектілерінің арасында қарым қатынасты қалыптастыруда фискалды және реттеушілік қызметті жүзеге асыратын салықтық реттеуді жетілдіру бағыттары өзекті мәселелердің біріне айналып отыр.

Салық салудың нәтижелілігі олардың атқаратын роліне тікелей байланысты болады. Өйткені, егер салық салу тәжірибе жүзінде максимальды мүмкіндікке ие болатын болса және олардың атқаратын қызметтері арасында үйлесімді тепе-теңдік сақталатын болса бұл роль жағымды болып келеді. Шаруашылықта тепе-теңдіктің қалыптасуын өзі реттейтін таза нарықтық экономиканы қалыптастырып, дамытуда өзіндік тәжірибенің аздығынан шет елдік тәжірибеге көбірек сүйеніп келген Қазақстан Республикасы қазіргі кезде аз да болса экономиканың әр саласы мен бөліктерін дамыту барысында тәжірибе жинақтап қалды.

Салықтардың көмегімен инвестициялық процесске экономикалық әсер етуді қамтамасыз етуге, сондай-ақ өндіріс салаларындағы техника мен технологияларды жаңартуға, бюджетті баланстауға, салықтық аударымдарды реттеуге мүмкіндік туындайды. Ал, мұндай шаралардың дамушы жас мемлекеттердің аяғынан тұрып кетуіне қаншалықты қажет екені баршамызға белгілі. Осыдан барып аталған тақырыптың өзектілігі туындайды.

Диплом жұмысының негізгі мақсаты Қазақстан Республикасындағы салық жүйесінің қазіргі кездегі жағдайына сипаттама беру және даму перспективасына анықтау болып табылады.

Аталған мақсатқа жетуде төмендегі мәселелерді қарастыруды жөн көрдік:

Нарықтық қатынастардың қалыптасып, дамуы кезіндегі салық жүйесінің экономикалық мәні мен мазмұны және атқаратын рөлі;
Салық жүйесінің жүзеге асырылу механизмі мен мақсаттық бағыттарын қарастыру;
Қазіргі кездегі салық салу жүйесінің қызмет ету механизміне сипаттама беру;
Мемлекеттің тұрақты дамуының негізі болатын мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігін қамтамасыз етудегі салықтардың алатын орны;
Бюджетке салықтардың толықтай және уақытылы түсуіне салық әкімшілігінің тигізетін әсерін пайымдау;
еліміздің салық салу саясатын болашақта оңтайландыру жолдарын қарастыру.

Зерттеу объектісі болып Семей қаласы бойынша Салық Басқармасының қызметі болып табылады.

Жұмыстың фактілік негізі болып Қазақстан Республикасы мемлекеттік бюджеті және Семей қаласы бойынша Салық Басқармасының сандық мәліметтері табылады.

Жұмыстың теориялық және методологиялық негізі болып отандық және шет елдік ғалым экономистердің еңбектері, мерзімдік арнайы басылымдар және салық салу саласындағы отандық заңнама (Салық Кодексі) мен бюджет туралы заңдар және басқа да қосымша нормативті актлер мен жарлықтар қолданылды. Сондай-ақ, монографиялар мен оқу құралдары, мерзімдік басылымдардан түрлі мақалалар қолданылды.

1 ШАҒЫН БИЗНЕСТЕГІ САЛЫҚ САЛУ

1. 1 ҚР-ның салықтар ұғымы және оның әлеуметтік - экономикалық мәні

Қазақстан Республикасында республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң атқарылуын бақылау жүйесiн дамытудың және келешекке арналған осы тұжырымдамасы (бұдан әрi - Тұжырымдама) республикалық және жергіліктi бюджеттердiң атқарылуын бақылауды жүзеге асыратын мемлекеттiк органдар қызметiнiң тиiмдiлiгiн арттыруды қамтамасыз ету мақсатында және Қазақстан Республикасының Президентi Н. Ә. Назарбаевтың сыртқы аудиттiң күштi қызметiн құру Есеп комитетiнiң өкiлеттiлiктерiн кеңейту, оны сапалық және сандық жағынан нығайту қажеттiгi туралы тапсырмасына сәйкес, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрестiң мемлекеттiк бағдарламасы туралы". Жарлығының және Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Экономика саласындағы құқық бұзушылықтарға қарсы күрестiң тұжырымдамасы туралы".

Ұсынылып отырған Тұжырымдама республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң атқарылуын бақылау жүйесiн дамытудың негiзгi бағыттарын айқындайды.

Қаржы саласындағы мемлекеттiк бақылау жүйесiн жетiлдiру халықаралық талаптарға сәйкес, нормативтiк құқықтық кесiмдердi әзiрлеу мен бекiтудi, олар белгiлеген объектiлер мен құқықтық нормалардың қолданылу аясын бөлудi ескере отырып республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң атқарылуын бақылау ұғымын айқындаудың объективтiк қажеттiгiнен туындап отыр.

Сол сияқты қолданылып жүрген заңнамаларда қаржы саласындағы мемлекеттік бақылау органдарының арасында міндеттер мен өкілеттіктерді айқын шектеудің жоқтығы, осы органдардың бір-бірімен де және мемлекеттiк қаржы бақылау жүйесiнен тыс қызмет ететiн аудит институтымен де өзара iс-қимыл мәселелерiнде тиiстi айқындылықтың болмау жағдайлары мәселенiң өзектілігiн растай түседi.

Республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң атқарылуын бақылау жүйесiн одан әрi дамыту мемлекет пен елiмiздiң шаруашылық жүргiзушi субъектiлерiнiң қаржы-экономикалық қарым-қатынастары жүйесiндегi маңызды мәселелердiң шешiлуiне елеулi ықпал ете алады, сондай-ақ экономика саласындағы әртүрлi құқық бұзушылықпен нысаналы күрес жүргiзуге мүмкiндiк бередi.

Салықтар - тауарлы өндіріспен бірге, қоғамның топқа бөлінуімен және мемлекеттің пайда болуымен, оған әскер, сот, қызметкерлер ұстауға қаражаттың қажет болуынан пайда болды.

Салықтың экономикалық мәні - шаруашылық субъектілерінен, азаматтардан ұлттық табыстың бір бөлігін табылатындығында. Салықтар мемлекеттің өмір сүруінің негізі болып саналады. Мемлекетті ұстау үшін, халықтың ақшалай немесе натуралдық формада тұрақты түрде төлейтін жарналары қажет болды. Азаматтың даму тарихында салықтың нысандары мен әдістері мемлекеттің сұранымдары мен қажеттеріне қарай бейімделіп, өзгерістерге ұшырап отырды.

Салық - заңды актілерге сәйкес салық төлеушілермен жүзеге асырылатын бюджетке төленетін міндетті төлем.

Салық дегеніміз - белгілі бір мерзімде және белгілі бір көлемде алынатын, заң бойынша қарастырылған міндетті төлемдер.

Салықтар тауарлы өндірістің пайда болуымен, қоғамның класстарға бөлінуі мен мемлекеттің пайда болуымен бірге пайда болды. К. Маркс: «Салықтарда мемленкеттің өмір сүруінің экономикалық негізі қаланған», -деп атап көрсетеді.

Қазіргі күні біздің мемлекетеміз үшін де салық жүйесі, оны реформалау мәселесі үлкен мәнге ие. Егемендік алған 20 жыл ішінде Қазақстан Республикасының салық жүйесі бірнеше өзгеріске түсті. Бұл мәселеге тоқталмастан бұрын салық жүйесіне түсінік беру қажет. Яғни, салық жүйесі (грек тілінен аударғанда бөліктерден құралған бүтін деген ұғымды білдіреді) - бұл салық белгілі бір біртұтастық немесе кешен, ол салықтөлеуші мен мемлекеттің мүддесін қорғау мақсатында бір-бірімен өзара байланыстағы салықтардың жиынтығынан тұрады. Бұл жүйенің құрамына мыналар кіреді:

салық қатынасын реттейтін құқықтық және нормативті база (салық кодексі, жарлық, инструкциялар т. с. с) ;
салықты және басқада міндетті төлемдерді жинау және құрау тәсілі. Олардың әртүрлілігі, салық салу принципі, салық элементтері;
салық бақылауын жүргізудің түрлері мен формалары (салық есебінің камеральды бақылау, салық төлеушінің мониторингі, құжаттық және рейдтік салықты тексеру және т. б) ;
Салықты және басқа міндетті төлемдерді жинау қызметі кіретін, ұйымдар атап айтқанда, ҚР МКМ, салық органдары, қаржы полициясы[2] .

Салық салу - әлеуметтік-саяси проблема, ол мемлекет таңдап алған ұзақ мерзімдік даму стратегиясына тікелей байланысты.

Қазақстандағы салық жүйесінің ерекшелігі сонда, ол негізінен шаруашылықтың нарықтық үлгісіне орайластырылған, тұрмысы нашар азаматтарды әлеуметтік қорғау мен жеңілдік жүйесі бойынша әлеуметтік-орайластырылған үлгіге тән.

Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін, ТМД -ның басқа мемлекеттері сияқты аз уақыт ішінде мемлекеттің салық жүйесінің заңдық негізін құру керек болды. Салық реформасының тұжырымы 1992 жылы жасалды. Онда екі кезең көрсетілген: бірінші (1993 - 1995ж. ж) жаңа салық жүйесін дайындап, әрекет етуге енгізу, және екіншісі (1996-2002 ж. ж) нарықтық экономика талаптарына жауап беретін салық жүйесін құруды аяқтауды мақсат еткен.

Бірінші кезең 1995 жылдың сәуірінде ҚР «Салық және басқада міндетті төлемдер туралы» заңның қабылдануымен аяқталды. Бірақ бұл заңның қатаң талаптары болмады, керісінше бұл заңға нарықтық реформаларды тездетіп жүргізуге бағытталған толықтырулар мен өзгертулер ҚР-ның Президентіның Жалығымен және ҚР-ның 1999 жылға дейін енгізілді.

2001жылы 16 сәуірде ҚР-ның Сенаты «Салық және басқа да міндетті төлемдер туралы» Заңына “өзгерістер мен толықтырулар енгізу” туралы үкіметтің ұсынысынмен Заң қабылдады. Ол салық ставкасын төмендетуді қарастырды. Өндірістің дамуына және кәсіпорынның инвестиция қызметін кеңейтуге бағытталған, бұл заң 2002 жылдың 1 қаңтарынан бастап жүзеге асырыла бастаған жаңа Салық кодексін дайындап, кейіннен қабылдауда барынша маңызды қадам болды[3] .

ҚР-да 1995-2001 жылдағы 6 жыл көлемінде жүргізілген салық жүйесі кәсіпкерлердің, экономистердің, депудаттардың, мемлекеттік шенеуніктердің, журналистердің және қарапайым салық төлеушілердің тарапынан көптеген наразылықтар тудырды. Әрбір кезекті сайлау өткен сайын, сайланбалы билік органына барған жаңға адамдардың алғашқы қадамы салық саласында түбірімен өзгерту енгізуге бағытталатын болар деген әсер бар еді. Біршама уақыт өткеннен кейін, бұл үміт ақталмады, өйткені бұл салады жаңа заң актілері оны жетілдіргеннен гөрі, құлдырата берді, ал қарама- қайшылықтар сол қалпында қалды. Әртүрлі көзқарастарды сараптай келе, сыншылардың қандай да бір ортақ негізі жоқ екенін көруге болады. Көпшілігіне салық ставкасының тым жоғарлылығы ұнамайды. Кейбіреулері нарық жағдайында мемлекет төмен салық бекітеді деп есептеген. Өзгелерінің пікірінше, еркін кәсіпкерлік салыққа да әсерін тигізеді: “Қаласам-төлеймін, қаламасам төлемеймін” деген қағидаға сүйенуі мүмкін. Бірақ, сөйте тұра, бюджеттік мекеме қызметкерлеріне еңбекақы төлемі, зейнетақы, кешіктіргенде, мемлекеттік тапсырыс дер кезінде төленбегенде, барлығы үкіметті кінәлайды. Осы жерде бәрі анықталады: төменгі салық мемлекеттік шығындардың барлығын үздіксіз қаржылық қамтамасыз етумен сәйкес келуі керек екен.

Тағы сынауға түрткі болатын: салық жүйесінің артық фискальды сипаты; отандық өндірушілерге қажетті ынталандырудың басым болмауы; табысқа салынатын салықтың көптігі; мүлік салығының төмендігі; батыс елдерімен салыстырғанда, еңбекке аз ақша төлей отырып, жеке тұлғаларға салынатын салықтың көптігі; жеке тұлға салығының төмендігі, ал басқа мемлекеттерде ол жоғары; бұрын естіп те білмеген қосылған құнға салынатын салық; салықтан жалтарғандарға қолданылатын тым қатаң қаржылық санкция; бюджет жетіспеушілігін жоюда қолданылатын шаралардың жетіспеушлігі; жеке салықтардың жиі өзгеруі; табиғи ресурстарға салынатын салықтың төмендігі; Бұл тізімді бұдан әрі де ұзақ жалғастыра беруге болады.

Осы көзқарастарды жалпылап, біріктіру мүмкін емес. Бірақ, кейбір айтылған сыни көзқарастар мен ұсыныстарда шындық бар. Салық жүйесі әрине жетілдіруді қажет етеді. Бірақ, батыс елдерінің тәжірибесінен алынған кездейсоқ идеялардың негізінде емес. Қазақстанға салық салу саласында қазіргі салық жүйесін жетілдіріп қана қоймай, өмірге әкелінген қандайда бір кешенді шаралардың барлық экономикалық және әлеуметтік салдарларын болжап, алдын-ала байқайтын, өзінің ғылыми немесе бірнеше мектетер мүлде жетіспейді.

Өткен жылдарға баға бере отырып, есте ұстайтын жайт, ҚР салық жүйесі бірінші күннен бастап экономикалық дағдарыс кезеңінде пайда болып, дамып келеді. Қиын көздерде бюджет тапшылығының өсуін тоқтатады, елдің барлық шаруашылық аппаратын қамтамассыз етедіүздіксіз болмаса да кейінге қалдыруға болмайтын мемлекеттік қажеттіліктерді қамтамасыз етуге жол береді, негізінен ол нарықтық экономика жағдайына көшудің сол уақыттағы міндеттеріне жауап береді. ҚР-ның салық жүйесін қалыптастыруда дамыған шет елдердің тәжірибесі кеңінен қолданылды.

Мұндай баға жалпы шындықты әділ түрде таразылауға мүмкіндік береді, бірақ, экономикалық саясаттың сол уақыттық проблемаларымен сәйкес үнемі келтіріліп отырған, салық жүйесін жақсарту міндетін сызып тастамайды.

Көптеген сыншылардың келісетін пікірі, салық ауыртпалығының болу мүмкіндігі. Бірақ белгілі бір мөлшерде ғана. Салық қандай болу керек- жоғары немесе төмен - бұл әлемдік салық салу ілімі мен тәжірибесіндегі мәңгілік проблема.

Тұрғындардың салық мөлшерін төмендетуге деген тілегі дұрыс және түсінікті де, ол шаруашылықты қаржыландырудың кейінгі қалдырылмайтын қажеттіліктерімен, әлеуметтік мәселелерді шешумен, фундаменталды ғылымды дамытумен, мемлекеттің қорғанысын қамтамасыз етумен қарама-қайшылықта. Екінші жағынан, шығынды қажет ететін, көптеген қажеттіліктермен қатар салықтың көлемі, тауарөндірушілердің мүддесі ескерілгенде ғана өсетін салық баасының кеңею ережелерімен анықталады. 70-80 жылдары барлық елдер салықтық ставкалармен табыстардың арақатынасы туралы А. Лаффердің ілімін мойындады[4] .

Бірақ, салықтарды мөлшерден тыс төмендетуге болмайды. Салықттар тек ынталандырушы ғана емес шектеуші де рөл атқарады. Тым төмен деңгейдегі салық кәсіпкерлік белсенділіктің бірден дамуына алып келеді, ал оның бірқатар жағымсыз салдары бар.

Бірақ, бүгінгі таңда салық жүйесі артта қалмайды. Салық реформасы барлық экономикалық реформаларға сәкес, оның бір бөлігі болып табылады. Соның өзінде мемлекеттің қаржы жағдайы шиеленіскен түрде қала береді. Экономиканың тұрақтылығы инфляцияның және өндірістің төмендеуінің жалғасы болып қала береді. Салық жүйесі экономикалық және қаржы тоқырауына қарсы тұрады. Осының барлығы салық заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізеді.

ҚР-ның салық жүйесі 24 сәуірде 1995 жылы «салық және бюджетке басқада міндетті төлемдерді төлеу туралы» заңы салық жүйесінің негізі болып есептелінеді. Тиімді салық жүйесіне негізгі кедергі болатын экономикалық тоқырау болып табылады.

1995 жылы қабылданған салық заңы өміршең болды. Бірақ, салық саясатының алдына қойған мақсаттарын орындауын толық іске асырмады. 1995-1999 жж. бұл заңға көптеген өзгертулер енгізіліп отырды. Егер бірінші екі жылдықта ҚР Президентінің “Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы” жарлығынан кейін ғана кейбір заңдық тұрақтылықты сақтауға мүмкіндік болса және тек салық жылдарының басынан ғана өзгерістер енгізу басталса, ал 1997-1999 жылдардағы өте көп өзгертулер енгізілді, ал салық жүйесі бұрынғыдай тұрақсыз болып қала берді. Салық заңды бекіткен салық санын азайту туралы өзгерту қағаз күйінде ғана болды. Ал, шын мәнінде, 1997 жылдан бастап бюджетке төленетін алымдар, салықтар және міндетті төлемдер саны өсіп отырды[5] .

Ең басты назар “ҚР бюджет жүйесі туралы” заңына енген ҚР Президентінің 1998 жылы 1 сәуірдегі “Бюджетке төленетін салық және басқа да міндетті төлемдер туралы” Жарлығына аударылды. Бұл басты жаңа енгізілімдердің негізі салықтың жалпымемлекеттік және жергілікті салықтарға бөлінуі және бюджеттік заңдылық бойынша бекітілген төлемдер тізімі болып табылады. Бұл өзгерістер әлемдік тәжірибеде кең тараған түрлі билік сатысындағы құрылу принциптеріне сүйенді. Бұл мәселені тереңірек ашатын болсақ, салық салудың теориясы мен тәжірибесіне байланысты салықтар мен алымдар егер оларды жергілікті билік органдары белгілеп және реттеп отырса, “жергілікті” деп аталатын болды. Бұл тек биліктің бір орталықтан жүргізілмеуі кезінде және жергілікті бюджеттің дербестігі жағдайында ғана мүмкін болады. Қазақстанда мүлдем басқа жағдай болады: жергілікті билік органдары алым мен салықты есептеу тәртібі мен түрлерін белгілеу өкілеттігімен анықталмаған, олай болса, Қазақстанда мұндай салықтар салық жүйесінде ешқашан болмаған. Олай болса, осыдан барып өзінен алатын органға байланысты бұрын қолданылып жүрген салық жүйесінің құрылуы дұрыс деп санаймыз.

Қазіргі кездегі Қазақстанның салық жүйесінің дамуының ең маңызды кезеңі - 1999 жыл. 1998 жылы құрылған Мемлекеттік Кіріс Министрлігі салық заңының және қазіргі кездегі жұмыс істеп тұрған салық механизмін қайта құруды одан әрі жетілдіруге ілгері қадамдар жасады. Оларға мыналар жатады:

1999 жылы тамызда ҚР Президентінің “Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы” Жарлығы Парламентте қабылданып, заңға айналды;
1999 жылы 1 қыркүйекте ҚҚС-ты бөлу механизміне бірнеше өзгертулер енгізілді. Дәлірек айтатын болсақ, нольдік ставканы қолдану сферасы кеңейтілді және ол тоқыма өнеркәсібі, тігін және былғары аяқ киім тігу өнеркәсібі, халықаралық тасымалдау тауарларын өткізу бойынша жұмыс істей бастады; ең бірінші қажетті азық түлік, мал және құс, т. б. азық-түлікке - 10%-тік ҚҚС салынды; электроэнергия, газ, су, жылу өндіру және тасымалдау кезіндегі салық салу айналымын анықтау механизмі жақсарды, сонымен қатар машина жасау, пластмасса бұйымдарын өткізуде де кассалық әдіске уақытша өту және салық салу айналымының мерзімін 50 және 90 күнге ұзарту арқылы салық салынатын айналымын анықтау механизмі жақсарды; ҚҚС айналымынан қосылған құн жасамайтын акциз, кедендік төлемдер сияқты элементтер алынып тасталды;
фермер қожалықтары үшін жалпыға бірдей жер салығы енгізілген.

2001 жылдың 1 шілдесінен бастап, 2001 жылдың 3 мамырындағы “ҚР заңына өзгертулер енгізу туралы “Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы” ” заңына сәкес ҚҚС барлық салық төлеушілер үшін 16% болды. Бұл 2001 жылдың 1 бастап, счет-фактура шотынан босатылған тауарлардан басқа барлық тауарлар (жұмыс, қызмет көрсету) жеткізілімі үшін ҚҚС - 16% болды деген сөз. 2004 жылдан басиап аталған ставка 15% бекітілді.

Бұл өзгерістер экономикалық әдебиеттердегі, баспасөздегі, ғылымдағы көпжылдық пікір сайыстан кейін ғана мүмкін болды[6] .

Қазақстанның салық жүйесінің дамуы мен құрылуының саяси-құқықтық тарихын келесі кезеңдерге бөлуге болады:

І кезең - салық жүйесінің құрылуының басы (1991-1992жж. )

ІІ кезең - салық жүйесінің дамуының тұжырымдамалық және методологиялық негіздерін орындау - болашақтағы даму бағдарын таңдау (1993-1994жж. )

ІІІ кезең - нарықтық экономиканың барлық талаптарына сай жаңа сапалық жүйесін құру әрекеті - белсенді салықтық реформалар кезеңі (1995-2000жж) .

Қазіргі кезде де салық жүйесінде саяси-құқықтық қалыптастыру процесі жалғасуда.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.