Кәсіпорынға қарағандағы ақша

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 42 бет
Таңдаулыға:

Кәсіпорында ақша ағымын жоспарлау жүйесін талдау

МАЗМҰНЫ

Кіріспе

І. КӘСІПОРЫНДА АҚША АҒЫМЫН ЖОСПАРЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Кәсіпорында ақша ағымының мәні, шығу тарихы

1. 2 Ақша ағымын басқарудың нарықтық экономикадағы рөлі

1. 3 Кәсіпорынның ақша ағымының сыныпталуы

ІІ. ЖШС «Денус−Астана» ақша ағымын жоспарлау жүйесін талдау

2. 1 Кәсіпорынның ақша ағымының көлемі мен құрылымын жоспарлау

2. 2 «Денус−Астана» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінде ақша ағымының кірісі мен шығысының жоспарын құру

2. 3 Төлем календарін құру

ҚОРЫТЫНДЫ

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Қазынашылық департаменті Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі бекітетін республикалық бюджет шығыстарының кестесіне сәйкес, сондай-ақ қолда бар қаржылық ресурстардың шегінде ұйымдарға Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 1995 жылғы 18 қыркүйектегі N 239 "Қаржылық жоспарды жасау және қолма-қол ақшаның ағымын болжау жөніндегі" Нұсқаулығында айқындалған және Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 1996 жылғы 5 маусымдағы N 130 бұйрығымен енгізілген өзгерістердің тәртібімен ұйымдарға қазынашылық рұқсаттар береді.

Диплом жұмысының өзектілігі . Кәсіпорынның ақша ағымы - қаржылық жыл ішінде банктің табатын және төлейтін ақшалай қаражаттар сомаларының арасындағы айырмасы болып табылады.

Ақшалай ағымның бағалануы көрінісі ең қолайлы және тиімді анализдік инвестициялық проектте жүреді. Көптеген ақшалай ағымдары 2 элементтен тұрады: қажетті инвестиция, ақша ағымдарының шыққан шығындармен байланысты. Алдыңғы болжанған болжаммен бағаның көбінесе басқа мамандықпен сонымен қатар маркетингпен бухгалтерлер, кәсіпкерлермен, шығарушылар. Ең басты қаржылық процесте көрсетіледі:

Кіріс кірген кезде шығынды санамайды капиталдың кіріс арқылы олардың ақшалай қосылғандығын керісінше амортизациялық санау жүйесі жүреді, ақшалай ағымға тиіспейді Осы айтылғандар курстық жұмыстың өзектілігін көрсетеді.

Диплом жұмысының мақсатына мыналар жатады:

түсімдеріне өнімдерді өткізуден алынған түсім тауарлы - материалдық қорларды жеткізуден және қызмет көрсетуден түскен авнстар: түрлі сипатта сыйақы төленген дивиденттер мен рояльтилердің проценттері басқа да және өткізуден тыс табыстар басқа түсімдер.
жұмсалуына жатады өндірістік шығындары; тауарлы - материалдық қорларды жеткізуге жұмыстарды орындауға және көрсетілген қызметтерге берілген аванстар, материалдармен тауарлар үшін жеткізушілермен мердігерлерге төлемдер, жалақы бойынша төлемдер мен басқа да төлемдер, бюджетпен әлеуметтік сақтандыру органдармен бюджеттен тыс қорлармен есеп айырысу проценттерді төлеу басқа да төлемдер.

Диплом жұмысының міндеттері:

- бағдарламасы шеңберінде 2006 - 2008 жылдары шетелдік

корреспонденттік пунктерді құру;

материалдық - техникалық жарақтандыру жөніндегі;
инвестициялық жобаны іске асыруды, жүзеге асыру көзделіп отыр;
жоба шеңберінде 10 - нан астам алыс және жақын шет елдерде компанияның корреспонденттік пунктерін ашу көзделуде.

Ақша ағымы - қаржылық жыл ішінде банктің табатын және төлейтін ақшалай қаражаттар сомаларының арасындағы айырма болып табылады.

Ақшалай ағымның бағалану көрінісі ең қолайлы және тиімді анализдік инвестициялық проектте жүреді. Көптеген ақшалай ағымдары 2 элем нттен тұрады:

қажетті инвестиция,

ақша ағымдарының шыққан шығындармен байланысты.

Алдыңғы болжанған болжаммен бағаның көбінесе басқа мамандықпен сонымен қатар маркетингпен бухгалтерлер, кәсіпкерлермен, шығарушылар. Ең басты қаржылық процесте көрсетіледі:

1. Координациялық және басқадай мамандығы бойынша;

2. Экономикалық көріністермен көрсетілген көріністермен дайындалған дайындықпен;

3. Қарсыластық тенденциялық бағалау формасы .

Ақшалай ағымдар және бухгалтерлік есеп. Басқадай қате көздерге байланысты бұл бухгалтерлік есепті әр түрлі біріктірулер және кірістер, ал олар көбінесе бір келісімде болмайды, қорытындыға келу үшін ақша ағымы қажет. Мысалы: бухгалтер өзіндік кірістерді, олар ақша жүйесінде жүреді, олар ақша ағымдарына байланысты емес жартылай айналыстағы ағымдар кредит арқылы жасалады. Кіріс кірген кезде шығынды санамайды капиталдың кіріс арқылы олардың ақшалай қосылғандығын керісінше амортизациялық санау жүйесі жүреді, ақшалай ағымға тиіспейді.

Тікелей әдісті қолданған жағдайдағы операциялық қызметтің нәтижесінде туындайтын ақша қаражатының ағынына жатады:

- түсімдеріне өнімдерді өткізуден алынған түсім тауарлы - материалдық қорларды жеткізуден және қызмет көрсетуден түскен аванстар: түрлі сипатта сыйақы төленген дивиденттер мен рояльтилердің проценттері басқа да және өткізуден тыс табыстар басқа түсімдер.

- жұмсалуына жатады өндірістік шығындары; тауарлы - материалдық қорларды жеткізуге, жұмыстарды орындауға және көрсетілген қызметтерге берілген аванстар, материалдар мен тауарлар үшін жеткізушілер мен мердігерлерге төлемдер, жалақы бойынша төлемдер мен басқа да төлемдер, бюджетпен әлеуметтік сақтандыру органдарымен бюджеттен тыс қорлармен есеп айырысу проценттерді төлеу басқа да төлемдер [1] .

Ақшалай ағымды басқару қаржылық менеджердің жұмысының ең маңызды бағыттарының бірі болып табылады. Оның құрамына мыналар кіреді: ақша құралдары айналымының уақытын (қаржылық цикл), ақшалай ағымды таңдау, оны болжау, ақша құралдарының оптималды деңгейін анықтау, ақша құралдарының бюджетін құрастыру және т. б.

Аталған проблемаларды шешу үшін қажетті компьютерлік, комуникациялық және басқа да техникалық жабдық сатып алуды жүзеге асыру ұйғарылып отыр. Бұл жобаны іске асыруға арналған болжамды шығыстар 55000 мың теңгені құрайды. Жобаны іске асыру мерзімі - 2006 - 2008 жылдар. Инвестициялық жобаны қаржыландыру көзі компанияның меншікті қаражаты болып табылады.

2003 - 2009 жылдар кезеңінде Компанияның ақша ағымының

мұнай өндіруші кәсіпорындарының өндірістік қуаттарын дамыту жер үсті объектілерін салуға, қайта жаңартуға және жаңғыртуға, сенімді әрі өнімділігі жоғары жер асты жабдығын қолдануға, компьютерлік геологиялық модельдер негізінде кен орындарын игеруді бақылаудың тиімділігі жоғары жүйесін құруға келіп тіреледі.

Диплом жұмысының құрылымы кіріспеден, үш бөлімнен, қорытындыдан және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

I. Кәсіпорында ақша ағымын жоспардаудың теориялық негіздері

1. 1 Кәсіпорында ақша ағымының мәні, шығу тарихы

Соңғы жылдары кәсіпорынның қаржылық басқару жүйесінде ақша ағымын ұйымдастыру сұрақтарына көп көңіл білдіруде. Олар оның шаруашылық қызметінің шекті нәтижесіне үлкен әсер етеді. Сонымен бірге, кәсіпорынның ақша ағымының тұжырымдамасы қаржылық басқарудың дербес объектісі ретінде қаржылық менеджмент сұрақтары туралы әлі де отандық және шетелдік әдебиеттерінде жеткілікті түрде бет алған жоқ. Бұл туралы айғақты американдық, еуропалық, жапондық және отандық мектептер дайындаған бүкіл қаржылық менеджмент негіздері іргелі әдебиеттерінде кәсіпорынның ақша ағымдарын басқарудың бас көтерер дербес бөлімі жоқ екенін куәландырады.

Сонымен бірге, барлық түрдегі мен нысандағы кәсіпорынның ақша ағымы, тиісінше оның біріккен ақша ағымы қаржылық менеджменттің дербес объектісі болып табылатыны күмәнсіз. Бұл ақша ағымдары кәсіпорынның барлық тұрғыдағы шаруашылық қызметін қамтамасыз ететіндігімен анықталады. Бейнелі түрде ақша ағымын кәсіпорынның шаруашылық мүшесісінің “ қаржылық қан айналымы ”ретінде елестетуге болады. Кәсіпорынның тиімді ұйымдастырылған ақша ағымы оның “ қаржылық ахуалының ” басты белгісі, орнықты өсуін қамтамасыз етуі және де толық шаруашылық қызметінде үлкен ақырғы нәтижесінің жетістігі болып табылады. Ақша ағымының ( батыс терминологиясында - менеджменттегі кэш флоу ) қазіргі қағидаттарын, механизмдерін және басқарудың тиімді тәсілдерін білу мен практикалық қолдануы кәсіпорынды нарықтық экономика жағдайында жаңа сапалық экономикалық өркендеуіне өтуге мүмкіндік береді.

Кәсіпорынның ақша ағымын басқарудың жүйесі мен механизмін дамыту − бұл қаржылық менеджментінің маңызды категориясын теориялық зерттеуін тереңдетуді талап етеді, ең бастысы- оны анықтайтын мәнді сипаттамасын жан-жақты талқылау. Бұл талқылауды алдын алатын болсақ, осы зерттеу иеленудің нақты субъектілерінің ақша ағымын басқару жүйесіндегі жеке теориялық жағдайды кейінгі практикалық пайдалануға бағытталғанын айтып кеткен жөн. Бұндай тежеу ақша ағымының теориясын зерттеу өрісінен оны қоғамдық-экономикалық қатынас формасы ретінде сипаттайтын және кәсіпорынның шегінен шығатын оның қалыптасу мен ағымының ерекшеліктерін саналы түрде бұл категорияның бүкіл дерекіз анықтамаларын жояды.

Жоғарыда айтылған зерттеу мақсатын есептегенде қаржылық басқарудың объектісі ретінде, біздің пікірімізше, бұл категорияның мәнді жақтарын кешенді түрде қамтитын кәсіпорынның ақша ағымының негізгі сипаттамасын тұжырымдайық ( сурет 1) .

Сурет 1. Кәсіпорынның ақша ағымының мәнді негізгі сипаттамасы басқару объектісі ретінде

1. Ақша ағымы кәсіпорынның шаруашылық қызметін қаржылық басқару объектісі ретінде . Ақша қозғалысының процессі кәсіпорынның қаржылық қызметінің саласына кіретін ақша қатынасын көрсетеді. Бұл кәсіпорынның ақша ағымы мен оның қаржылық қызметінің саласы арасындағы байланыс көптеген экономисттер атап кеткендей - көбірек пайдаланатын анықтамамен кәсіпорын қаржысы шаруашылық қызмет жүзеге асыру барысында ұйымдастырумен, таратумен және ақша құралдарын пайдаланумен байланысты экономикалық қатынастар жүйесін білдіреді.

Кәсіпорынның ақша ағымы оның ішкі және сыртқы сипаттағы ақшалай қатынасын көрсетеді.

Сыртқы ақшалай қатынастарға кәсіпорынның барлық деңгейдегі бюджеті мен бюджеттен тыс қорлар; қаржылық нарық инфрақұрылымының тікелей қатысушылары мен мекемелер ( коммерциялық банктер, фондық және валюталық биржалар, сақтандыру компаниялары, инвестициялық қорлар және компаниялар және т. с. с. ) ; операциялық қызметтегі серіктесі мен тауарлы нарығының инфрақұрылымдық мекемесі ( шикізат мен материалдарды тасымалдаушылар, негізгі қаражат пен материалдық емес активтерді сатушылар, дайын өнімді сатып алушылар, тауарлы биржалар және т. б. ) ; өндірістік инфраструктураның органдары ( трансторт кәсіпорынымен, байланыс мекемелерімен және т. с. с. ) ; басқа да шаруашылық субъектілер жатады.

Ішкі ақшалай қатынастарға тиісінше басты және еншілес кәсіпорындар арасындағы; әртүрлі құрылымдық бөлімшелер арасындағы ( “жауапкершілік орталығымен ”) ; кәсіпорын мен оның құрылтайшылары( акционерлер) және қызметкерлері арасындағы ақшалай қатынастарды жатқызуға болады.

2. Кәсіпорынның ақша ағымы елдің ақша жүйесі мен ақша нысанымен тікелей байланысты процесс ретінде . Кәсіпорынның ақша ағымының маңызы олардың активтерінің өзгеше түрінің қозғалысы болып табылады, ол - ақша және ақша эквиваленттері. Ақша деген әр экономикалық жүйенің ең маңызды элементі болып табылады және дербес елдердің экономика жағынан дамуының ұлттық ерекшелігін көрсетеді. Бұл ерекшеліктер нақты таңдалған ұлттық ақша бірлігінде, сол елдегі жіберілген ақша валюталарының түрінде, сол елдің эмиссиялық ( немесе монетарлық ) саясатында, елдегі қолма-қол және қолма-қолсыз ақша айналыс арақатынасында, жеке қаржылық инструменттерді пайдаланудың ерекшелігі мен кеңдігінде, кәсіпорынның жанама ақшалай қатынасында, және де елдің ақша жүйесінің сипатын анықтайтын басқа да параметрлерінде көрініс табады.

Басқа сөзбен айтқанда, егер де кәсіпорынның материалдық және материалдық емес активтері олардың жекелеген кеңділігімен функциондық ерекшеліктері операциондық қызметінің өзгешелігін дәйектелінетін түрлерін сипаттаса, онда ақша ағымы барлық кәсіпорындар үшін әмбебапты сипатта болатын ақша қозғалысы мен ақша эквиваленттерімен байланысты болады.

Нақты бір елдегі ақша айналымы оның ақша жүйесімен анықталатын ұйымдастыру нысаны жеке шаруашылық субъектілердің ақша ағымының сипатына үлкен әсер етеді. Егер де елдегі қазіргі кезде айналыстағы ақша жүйесі жақсы жұмыс істеп тұрса, онда ол кәсіпорынның ақшалай активтерінің барлық кезеңдегі айналыстағы ақша ағымын мүмкіндігінше кеңейтуге және интенсифтенуге мүмкіндік береді. Немесе керісінше, егер де елдегі ақша жүйесі аяқталмаған болса, онда ол кәсіпорынның ақша ағымын бәсендетуіне, олардың көлемі мен уақыт бойынша жеке түрлерінің тұрақсыздығына әкеледі. Бұл деген оның даму қарқыны мен щаруашылық қызметінің тиімділігіне жағымсыз әсер етеді.

3. Кәсіпорынның ақша ағымы капиталды ұйымдастыру, бөлу мен пайдалау ерекшелігімен байланысты процесс ретінде . Кәсіпорынның ақша ағымының негізін оған құқық меншігінде тиесілі, яғни ақша түріндегі өзіндік капитал ақша активтерінің қозғалысы құрайды. Бұның есебінде ең көп жиынтық түрдегі өзіндік капитал бұрынғыдан жиналған ақша қоры және белгілі бір уақыт кезіндегі оның эквиваленті ретінде сипатталады. Басқа сөзбен айтқанда, нақты күндегі ақша ағымы кәсіпорынның ақша түріндегі оның ақщалай активтерінің қор мөлшерімен сипатталатын капиталды дискреттік шама ретінде көруге болады ( сәйкесінше динамикадағы бұл дискреттік шамадағы әрбір өзгеріс кәсіпорынның есептелудегі уақыт аралығындағы ақша ағымының сипатын көрсетеді) .

4 . Кәсіпорынның ақша ағымы әртүрлі кредит түрін пайдалануын көрсететін процесс ретінде . Кәсіпорынның ақша құралдарының қозғалысы кредит түріндегі шаруашылық қызметін іске асыруға қатыстыратын, оның пайдалынатын қарыз капиталының қозғаласымен тығыз байланысты. Бұл байланыс осы замандағы шарттағы кредит кәсіпорынның ақша ресурстарына деген сұранысты қанағаттандырудың негізгі қайнар көзі екендігі шартталған. Кәсіпорынның операциондық және инвестициялық қызметінің өзін-өзі қаржыландыру деңгейі қандай да жоғары болғанымен, шаруашылық субъектілерге өзіндік капиталды жылдамдатылған өсуді және рентабельділіктің өсуін қамтамасыз ету үшін кредиттік ақшалай ресурстарды жұмылдыру керек. Кәсіпорынға кредит оның фондтарының үздіксіздігін қолдау үшін, өндірілген тауарлардың өндіріс және өткізу процестері қызмет ету үшін, инвестициялық қызметті жүзеге асырудағы әртүрлі капиталды тауарларды сатып алу үшін керек.

Кәсіпорын оның әртүрлі нысанында кредит пайдаланушы ретінде шығады - банктік, лизингтік, облигациондық және т. б. Несие қандай да формада тартылмасын, оның алу операциясы, қызмет ету мен қайтару кәсіпорынның жағымды және теріс ақша ағымын тұтас көлемін арттырып қалыптастырады. Басқа сөзбен айтқанда, кәсіпорынның қатыстырылған несие кәсіпорынның ақша ағымының көлемі мен құрылымына, қарқынына ( ақша активтерінің айналым жылдамдығы ), сонымен қоса оның жеке түрлерінің теңдестерілуіне үлкен әсер етеді.

Кәсіпорынның ақша ағымын тиімді басқару қарыз капиталының ерекшелігі мен түрлерін, несие нарығында пайыздық ставка механизмін қалыптастыруды, сонымен қатар елдің несие жүйесінің ұжымдастыру ерекшелігін ( несие қатынасының, институттар мен инструменттердің жиынтығын) білуді талап етеді.

5. Кәсіпорынның ақша ағымы кәсіпорынның жеке түрлерінің айналымы мен өзгеруін сипаттайтын процесс ретінде . Кәсіпорын пайдаланатын ақша активтері оның нысандары мен түрлерінің өзгеруімен сүйемделінетін әрдайым қозғалыста болады. Осындай түпкілікті экономикалық теорияда “ активтер айналымы ” терминімен сипатталатын қозғалыс пен өзгеру процессі белгілі бір қайталынатын кезең түрінде жүзеге асырылады. Активтер айнылым циклі деп отырғанымыз олардың жеке функционалды топтары мен түрлерінің толық айналым аяқталу кезеңін түсінуге болады. Осының нәтижесінде олар өзінің бастапқы түріне - ақша активтеріне қайта келеді. Активтер айналымы олармен байланысты кәсіпорынның ақша ағымымен әрдайым шығарылады.

6. Кәсіпорынның ақша ағымы экономикалық әсерінің шығаруын қамтамасыз ететін процесс ретінде . Экономикалық әсерді шығару қабілеттілігі кәсіпорынның ақша ағымының ең маңызды сипаттарының бірі болып табылады. Кәсіпорынның ақша құралдары қайда да қолданылса да ( оның капиталы ақша түрінде ) - оның операциондық немесе инвестициялық қызметінде, оны ұтымды пайдалану жағдайында ғана олар оң экономикалық нәтижені әрдайым әлеуметті қалыптастыру мүмкіндіктері бар.

Экономикалық нәтиже кәсіпорынның ақша ағымымен шығаратын негізгі нысаны ретінде “ таза ақша ағымы ” болады ( ақша ағымының оң және теріс біріккен көлемі арасындағы айырмашылық ) . Таза ақша ағымының дәрежесі капиталдың ақшалай нысанындағы оның әр түрлі құнының өзінен өзі өсу дәрежесін қамтамасыз ету қабілетін сипаттайды.

Қоғамның ілгерлемелі экономикалық даму барысында барлық шаруашылық субъектілердің ақша ағымының орта деңгейінің азаю үрдісі бар. Осы үрдістің негізінде капитал өнімділігінің шекті капиталының ұдайы азаюын және бәсекелесудің артуын шарттастыратын кему заңдылығы бар. Сонымен қатар, кәсіпорынның таза ақша ағымының орта деңгейінің азаюына қарамастан, шаруашылық қызметіндегі ақша құралдарын қолдану көлемінің өсу арқасында оның таза соммасы әрдайым артуда. Осында есеп беру кезінде таза ақша ағымының жалпы санының өсуі кейінгі кезеңінде оның экономикалық базасының ұлғаюын қалыптасудың алғышартын тудырады. Бұл үрдістер графикалық түрде 2 сур суреттеледі.

Таза ақша ағымының деңгейі, %

Таза ақша ағымының жалпы соммасының

өсу қисығы

Таза ақша ағымының орта деңгейінің

Төмендеу қисығы

Қолданатын ақша ағымының көлемі

2 сур. Кәсіпорынның қолданылған ақша құралдары көлемінің ұлғаюмен қоса сомма құрастырудың және таза ақша ағымы деңгейінің график түріндегі тенденциясы.

Келтірілген графиктан пайдаланған ақша қаражаты көлемінің ұлғаюы, сәйкесінше кәсіпорынның ақша ағымының жиынтық көлемі, таза ақша ағымы соммасының қалыптасуының әртүрлі тенеденциялары мен деңгейін шарттастықтыратынын көруге болады.

7. Кәсіпорынның ақша ағымы тауарлы және қаржылық нарықтағы кәсіпорынның нысандары мен жұмыс істеу көлемін сипаттайтын процесс ретінде. Ақша ағымдарының әр түрлерінің қалыптасуы кәсіпорынның дәл нарықтағы жұмыс істеуімен байланысты. Солайша кәсіпорынның операциялық қызметі кезіндегі ақша құралдарының негізгі түсімдерінің көлемі оның тауарлы нарықтағы өнімінің өткізілуімен байланысты болады. Кәсіпорынның операциялық және инвестициялық қызмет үдерісінде шикізатқа, материалдарға, жартылай фабрикаттарға, капиталды тауарларға пайдаланылатын ақша құралдарының негізгі жұмсау көлемі де тауарлы нарықта жүзеге асырылады. Қаржы нарығында кәсіпорынды ( оның әр түрлі сегменттерінде ) кредиттің банктік және оның басқа да әр түрлі нысанындағы, акциялар мен облигацияларды эмиссиялау арқылы ақша құралдарын тартады, ал негізгі қарыз соммасының қызмет етуіне және қайтаруға, инвестициялаудың қаржылық инструменттерін мүліктенуге жұмсайды.

Кәсіпорынның ақша құралдарын тартумен және жұмсауға байланысты аударылған операциялар көлемі тұтас көлем ретінде де, оның ақша ағымының түр тұқым құрылымы ретінде де қалыптастырады. Тиісінше, кәсіпорынның шаруашылық қызметіндегі оның ақша құралдарының айналым кезеңімен анықталатын ақша ағымының қарқындылығы, тауарлы және қаржылық нарығының дамуы, оның сегменттеу тереңділі, сұраныс пен ұсыныс ахуалы, бәсекелестік деңгейі, нарықтағы айналатын тауарлы және қаржылық инструменттер кеңдігі, нарық инфрақұрылымының даму деңгейі және де басқа да параметрлері арқылы анықталады. Басқа сөзбен айтқанда, елдегі нарық қатынастарының және оның жеке нарық түрлерінің даму деңгейі жеке шаруашылық субъектілердің ақшалай құралдарының қалыптасу өрісінің, құрылымының және қарқындылығының негізгі факторы болып табылады.

8. Кәсіпорынның ақша ағымы уақыт факторін есептегендегі іске асырылатын процесс ретінде . Ақша ағымы мөлшерінің өсу қарқыны, сонымен қоса кәсіпорынның қызметі түріндегі құрылымы уақыт факторының елеулі ықпалымен жинақталады. Ақша капиталының уақыттағы жұмыс істеуі әрдайым оны талап еткен баламаның меншігі ретінде болады, ол балама - оны ағымдағы белгілі бір игілік мөлшерін қолдану мақсатында пайдалану немесе белгілі бір уақыт кезеңі арқылы бұл игілікті үлкен көлемде алу үшін оны былайғы экономикалық процесске қызықтыру керек.

Кәсіпорынның ақша ағымының қалыптасу барысында, уақыт факторін есептеу ақша құны уақыт өтісімен оның әдетте болатын қарыз пайызының мөлшері ретінде қаржы нарығында табыс шамасын есептегенде өзгеретіндігі екені уақыттығы ақша құны тұжырымдамасына негізделеді. Осы тұжырымдамаға сәйкес әр түрлі кезеңдегі бірдей ақша соммасының құны басқа - бұл құн қазіргі уақытта кез келген алдыңғы кезеңге қарағанда әрдайым жоғарырақ болады.

9. Кәсіпорынның ақша ағымы тәуекел факторін есептегендегі іске асырылатын процесс ретінде . Тәуекел кәсіпорынның шаруашылық қызметіндегі ақша құралдарын пайдаланудың барлық түрлерінің ең негізгі сипаттамасы болып табылады. Ақша құралдарын пайдаланудың тәуекел деңгейі ақша ағымының ( таза ақша ағымы ) күтілген әсер деңгейіне тәуелді болады. Операциондық немесе инвестициялық процессте пайда табу үшін ақша түріндегі капиталды пайдаланумен байланысты ақша ағымының әр түрлерін қалыптастыруда кәсіпкер тәуекелге түсінікті түрде бару керек. Тәуекел факторі кәсіпорынның ақша ағымының қалыптасудың маңызды объективті анықтауышы болып табылады, және оны басқарған кезде міндетті түрде ескерілуі керек.

10. Кәсіпорынның ақша ағымы ликвидтілік факторін есептегендегі іске асырылатын процесс ретінде . Ақша түріндегі капитал айналымы процессін атқарған кезде кәсіпорынның қалыптастыратын ақша ағымы ақша құралдарының уақытылы түсуін және жұмсалуын қамтамасыз етілуін ғана емес, сонымен қатар әрдайым төлемқабілеттілігін жақтауды қамтамасыз ету керек. Кәсіпорында бұндай қор әр түрлі ақшалай активтер түрінде де, және олардың эквиваленті ( инвестициялаудың қысқа мерзімді қаржылық инструменті ) түрінде жасалынады. Сәйкесінше, ақша ағымының ликвидтілік деңгейі ретінде ақша активтерінің орта қоры мен олардың белгілі бір кезеңдегі ақша құралдарының жұмсалу көлеміндегі субституттары арасындағы қатынасы ретінде болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.