Мемлекеттік билік органдары жүйесіндегі Парламент институты

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 52 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

КІРІСПЕ . . . 3

І ТАРАУ. МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІГІНДЕГІ ПАРЛАМЕНТТІК РЕСПУБЛИКА . . . 5

1. 1Мемлекеттік билігіндегі Қазақстан . . . 5

1. 2Мемлекеттік билік органдары жүйесіндегі Парламент институты . . . 20

ІІ ТАРАУ. ПРЕЗИДЕНТТІК РЕСПУБЛИКАДАҒЫ ПАРЛАМЕНТ БАСҚАРУ АЙЫРМАШЫЛЫҒЫ . . . 24

2. 1 Президенттік республика жағдайындағы Парламент . . . 24

2. 2 Өтпелі кезеңде Парламенттің екі палаталылығының қажеттігі . . . 29

Кәсіби Парламент, оның құрылымы мен функциясы . . . 34

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 50

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 52

КІРІСПЕ

Тақырыбтың өзектілігі. 1991 - жылы өз тәуелсіздігін алған Қазақстанның бүкіл әлемге тәуелсіз, егеменді ел болып танылғанына да он бес жылдай уақыт өтті. Осы жылдар ішінде оның қоғамдық және мемлекеттік өмір салаларында үлкен өзгерістер болды. Осыған сәкес еліміздің құқықтық, саяси, экономикалық жүйелері де түбегейлі өзгерістерге ұшырады. Қазіргі уақытта Қазақстан өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтыру үстінде. Елбасы өзінің 2000 жылғы Қазақстан халқына Жолдауында: «Өткен 10 жылдың ішінде біз еркін сайлау өткізілетін, 16 саяси партия жұмыс істеп жатқан, оның төртеуі Парламентте өкілдік ететін қоғам құрдық. Газеттердің, журналдардың, телерадиоарналарының сексен пайызы мемлекеттік емес ұйымдары бар қоғам құрдық. Жүздеген түрлі діни қауымдастықтар өзара байланыста, соныменқатар, қалыпты өмір сүріп жатқан қоғам құрдық. Кәсіпқой екі палаталы Парламенті мен тәуелсіз сот жүйесі бар қоғам құрдық» - дейді.

Тақырыптың зерттелу деңгейі. Қазақстан Республикасының заң шығармашылығын, оның процедуралық жағының кейбір тұстарын зерттеудің бүгінгі жағдайы да тиісті зерттеудің қажеттігін анықтайтын маңызды фактор болып табылады. Заң шығару билігін жүзеге асыру, заңдар шығару процесінің теориялық мәселелерін зерттеу, олардың табиғаты мен мәнін ашу, заң шығару процесінің тиімділігін көтеру мәселелеріне соңғы уақытта Қазақстан Республикасының ғалымдары арасында көп қызығушылық туып, біраз назар аударылғанымен, бұрында, яғни кеңес уақытында жағдай мүлде өзгеше болды. Ашып айтсақ, одақтық мемлекет жағдайында заң шығармашылығымен бірге жалпы құқық шығармашылығының басты мәселелері негізінен орталықта зерттелді. Ал республикаларға юриспруденцияның жеке, салалық мәселелерін зерттеуді ғана қалдырды. Яғни, одақтық республикалар, оның ішінде ҚазКСР - і де құқық ғылымының жеке мәселелерін оқып - зерттеумен шектелді. Қазақстан егемендігін жариялап, тәуелсіздігін алғаннан кейін заң шығару процесімен қоса, бүкіл ғылымның мәселелерін зерттеумен айналысу республика ғалымдарына берілді. Бүгінде тиісті мәселе бойынша қазақ, орыс және өзге тілдерде жарияланып жатқан еңбектер мұның дәлелі бола алады. Заң ғылымында заң шығару мәселелерін зерттеугеел басы Н. Ә. Назарбаевтың өзі, Зиманов С. З., Баймаханов М. Т., Сапарғалиев Ғ. С., Сартаев С. С., Ким В. А., Сабикенов С. Н., Кенжалиев З. Ж., Табанов С. А., Мамонов В. В., Қопабаев Ө. Қ., Таранов А. А. және т. б. кеңестік және ресейлік ғалымдар: Халфина Р. О., Мицкевич А. В., Тихомиров Ю. А., Троцкий В. С., Морозова Л. А., Пигокин А. С., Сырых В. М., Ковачев Д. А., Явич Л. С., т. б. көңіл бөлді.

Қазақстан Республикасының заң шығармашылығы деңгейін одан әрі жетілдіру мен заңдылықтың және егемен мемлекеттің заң шығару қызметінің іргелі теориясын қалыптастыру үшін тиісті мәселені ары қарай зерттеп, зерделеу қажет.

Заң шығаруды жүзеге асыратын Парламенттің қызметі, заң шығармашылығының объективтік және субъективтік негіздері, Президенттің және республикалық референдумда халықтың заң шығармашылығы мен заң шығару процесінің сатылары құрайды.

Жұмыстың мақсаты. Зерттеу объектісіне қатысты өзекті мәселелер мен оның кейбір қырларының толық реттелмеуі жұмыстың бастыбағытын анықтайды. Курстық мақсаты Қазақстан Республикасы заң шығармашылығының заңи табиғатын және оның тетіктерінің ерекшеліктерін теориялық тұрғыда ұғыну; бүгінгі заң шығару процесінің кемістіктері мен кемшіліктерін анықтай, ескере отырып заң шығару процесін жетілдірудің, заңның сапасын жоғары деңгейге көтерудің жолдарын ғылыми негіздеу болып табылады. Осы мақсаттан келесідей міндеттер туындайды:

заң ғылымы теориясында заң шығармашылығын түсінуге, оның шегін анықтауға байланысты орын алған алуан түрлі көзқарастарды зерделеп, біріңғай пікірді қалыптастыру;
Республикамызда Парламенттен өзге де заңдар шығарудың бірнеше жолының бекітілуіне байланысты, олардың заң шығару процестерінің сатыларын ғылыми негіздеу және оларды ашып - зерделеу;
Заң шығарудың алғышарты болатын, әрі оған өз ықпалын тигізетін және заң шығару процесінің түрлі сатыларында заңның мазмұнына әсер ететін факторларды анықау, сапалы заң шығару үшін оларды ескеру қажеттігін негіздеу;
Қазақстан Республикасы Президентінің заң шығармашылығы практикасын және заң шығару өкілеттігін беру институтының нормативтік реттелуін талдап, оны жетілдіру, халқаралық деңгейге сәйкестендіру жөнінде ұсыныстар білдіру;
Заң шығару бастамашылығы құқығын Республика Үкіметінің жүзеге асыруына терең, жан - жақты шолу жүргізе отырып, заң шығармашылығының тиімділігін арттыруға болатын мүмкін жолдарды анықтау;
Қазақстан Республикасы Парламентінің заң шығару қызметін талдау негізінде оның тиімділігін көрсететін шарттарды белгілеу, палаталарда талқылаулар барысында айтылып жататын маңызды, құнды идеялардың дер кезінде ескеріліп, құқықтық реттелуін мүмкін ететін тұстарды анықтау;
Заң шығармашылығының Парламенттен өзге жолдарының бірі - Президенттің заң күші бар жарлықтар шығаруының нормативті реттелуіндегі кездесетін кейбір олқылықтар мен кешін тұстарды анықтап, оларды жоюдың мүмкіндігінше тиімді жолдарын іздестіру.

Зерттеудің әдістемелік негізін қоғамдық, әлеуметтік, құқықтық құбылыстарды зерттеудің теориялық - қисындық, құқықтық тарихи және философиялық әдістері мен тұжырымдары құрайды. Зерттеу барысында танудың құқықтық ғылым үшін әдетті әдістері мен амалдары кеңінен қолданылады. Олар: салыстырмалы, тарихи, талдау, қисындық, статистикалық және т. б. әдіс тәсілдер.

І ТАРАУ. МЕМЛЕКЕТТІК БИЛІГІНДЕГІ ПАРЛАМЕНТТІК РЕСПУБЛИКА

Мемлекеттік билігіндегі Қазақстан

Қазақстанның демократиялық жолмен құқықтық және әлеуметтік мемлекет орнатуы - қазіргі өркениетті әледік тәжірибеде нық қалыптасқан билік бөлу принципіне негізделеді. Билік бөлу принципіне негізделеді. Билік бөлу принципіне сәйкес Республикадағы біртұтас мемлекеттік билік Конститутция мен заңдар негізінде заң шығарушы, атқарушы және сот тармақтарына бөлініп, олардың тежемелік әрі тепе - теңдік жүйесін пайдалану арқылы өзара іс - қимыл жасау принципіне сәйкес жүзеге асырылады. Айтылған билік тармақтарының ішінде заң шығарушы билік негізгі орынды иемденеді. 1995 жылғы Республика Конститутциясында заң шығарушы билікті жүзеге асырушы жаңа орган - қос палаталы Парламент бекітіліп, бүгінгі күні оның үшінші сайланымы өз әрекетін жүзеге асырды. Бұл бұрын - соңды Қазақстан тарихында болмаған жаңа институт. Сондықтанда, Қазақстан Республикасының егемендігі жағдайында заң шығару билігін ұйымдастыру мен жүзеге асыру, заңдар шығару мен қоғамдағы өзге де процестердізаңи рәсімдеу мәселелері ерекше маңызға ие. Сол себепті де заң және оны жасаумен байланысты қызмет әркезде де қоғам дамуының барлық кезеңдерінде негізгі басты назарда болуы қажет. Себебі, кез - келген дамыған елдерде заң сол елдің құқықтық жүйесінің негізін құрайды, заңдарда демократиялық қоғамның мүшесі ретінде азаматтардың еріктері мен мүдделері бекіп, құқықтық, адамгершілік, жеке қасиеттері дамиды. Бірақ, кез - келген заңның демократиялық қоғамның құқықтық негізі, адамдардың құқықтары мен бостандықтарының кепілі болып табылмасы анық. Жоғары дәрежеде әзірленіп - талқыланған, зор жауаптылықпен қабылданған, қоғам өмірінің талаптарына толығымен жауап беретін заң ғана қоғамның, мемлекеттің, жеке азаматтардың мүдделеріне сай келеді. Ал заңның мұндай сапасына жетік, дамыған заң шығару процесінің нәтижесінде ғана қол жеткізуге болады. Олай болса, заң шығару процесі мәселелерін зерттеу, заңды жасаумен байланысты қатынастардың табиғатын, мәнін ашу бүгінгі күнде заң ғылымының ең бір маңызды, өзекті міндеттерінің бірі болып табылады. Өйткені, ол заңның сапасын, тиімділігін анықтайды. Заң шығару жөніндегі қатынастардың және оларды реттейтін нормалардың мазмұнын, сипатын ғылыми тұрғыдан оқып, зерттеу біраз шамада республикада жүргізіліп жатқан құқықтық реформалардың оң, сәтті болуына, шығарылып жатқан заңдардың тиімді әрекет етуіне өз септігін тигізеді.

Заң шығармашылығы заң шығару билігінің еншісінде болғанмен, Конституцияда белгіленген жағдайда оны Президенттің де жүзеге асыруы мүмкін. Сондай - ақ қандай да бір заңды қабылдау республикалық референдумның пәні болып табылуы да ықтимал. Заң шығару қызметін жүзеге асыруды Конституция нақты жағдайда Президентке де бекітіп бергенімен, оның заңдар шығаруға бағытталған қызметі нормативтік құқықтық актілерде толық ашылып, анықталмаған. Президенттің заң шығару қызметі тиісінше бірізді, жүйеленіп жинақталған сатылары бар процесті шамалайды және оның толық реттелмеуі, онда кездесетін кемістіктер мен олқылықтар осы тақырыпты зерттеу өзектілігін көрсетеді.

Мемлекеттің органы және оның мемлекет механизміндегі орны. Мемлекеттің органы мемлекет механизмінің «алғашқы клеткаларының» бірі болып табылады. Мұндай органдардың жиынтығы мемлекет механизмінің басты буынын құрайды. Мемлекеттік органның өзіне тән сипаты мен белгісі анықталған жағдайда ең алдымен оның мемлекеттің құрылымдық компаненті екендігін негізге алу қажет. Сондықтан мемлекеттің жалпы сипаты (егемендігі, өктемдігі, мемлекеттік аумақ шегіндегі қызметінің жалпы сипаты, адамдардың мемлекетке азаматтық тиістілігі негізінде жалпы халықты қамту) мемлекеттік органдардың сипаты өзінің белгісін түсіреді, олардың әрқайсысында өзгеше ұйғарылады. Тұтас нәрсенің бір бөлігі ретінде (мемлекет және оның механизмі) мемлекеттік органда қандай жағдайда да тұтастық сипаты болады. Оның қандай құқықытары болса да, құзыреті басқа құрылымдардың құзыретінен қалай ерекшеленсе де, мемлекеттің атынан, билікті жүзеге асыру құралдарының бірі ретінде қызмет ететіндігі маңызды.

Алайда, бірқатар мағынасы бар жоғарыда аталған нұсқаулармен шектеліп қалу жеткіліксіз, әйтсе де олар мемлекет органдарының ерекшелігін ашып көрсете алмайды. Соны анықтау мақсатында бірқатар ғалымдар мемлекеттік органдардың ерекшеліктерінің бірі ретінде мемлекеттік-билік өкілеттіктері туралы ережені ұсынады. Өздерінің басқару және ұйымдастыру қызметінде олар азаматтардың барлығына немесе белгілі бір категорияларына, лауазымды тұлғалар мен ұйымдарға міндетті болатын билік сипатындағы жалпы немесе нақты ұйғарымдар беруге құқылы. Бұл ұйғарымдар аталған органның моральдық-қоғамдық беделіне ғана емес, мемлекеттік-мәжбүрлеумен қамтамасыз етуге де сүйенеді.

Унитаризм қағидасы сәйкесінше унитарлық мемлекеттерге тән, мемлекеттік билік органдарының бір жүйелілігін (жоғарғы және жергілікті органдар), төмен тұрған органдардың жоғарғы органдарға бағынуы, бір дейгейдегі органдардың қызметтерін үйлестіруді көздейді.

Осылайша, ҚР «ҚР Үкіметі туралы» Конституциялық заңының 1 бабына сәйкес «Үкімет ҚР-ның атқарушы билігін жүзеге асырады, атқарушы органдар жүйесін басқарады және олардың қызметтеріне басшылық жасайды».

Заңдылық қағидасы заңдарды жалпы сақтау мен орындаудан тұрады. ҚР Конституциясының 34 бабына сәйкес «Әркім ҚР Конституциясын және заңнамасын сақтауға, басқа тұлғалардың құқықтарын, бостандықтарын, ар намысын сақтауға, міндетті», РФ Конституциясының 15 бабы «Мемлекеттік билік органдары және лауазымды тұлғалар, жергілікті өзін өзі басқару органдар сияқты, азаматтар және олардың бірлестіктері РФ Конституциясын және заңдарын сақтауға міндетті».

М. Ш. Байтин ескергендей, мемлекеттік механизмнің ұйымдастырылуы мен қызметіне қатысты бұл қағида мына талаптардан тұрады:

- заң жоғарылығы және Конституциялық бекітілген адам мен азаматтардың құқықтары мен бостандықтары іс жүзіне алуы;

- мемлекеттік билік қызметін тек заңдар және заңнамалық нормативтік актілер негізінде жүзеге асуы;

- мемлекеттік органның және мемлекеттік қызметкерлердің заңдылықтың, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз етілуіне, олардың негізделмей жауапкершілікке тартылмауға және құндылықтарынан заңсыз айырмауға кепіл беруге ерекше міндетті;

- кім жасағанына қарамастан кез келген заң бұзушылықтардың алдын алу, жасалған қылмыстары үшін жауапкершіліктің болуы1.

Т. Н. Радько бөліп көрсеткендей заңдылық қағидасы мемлекеттік механизм қызметіне қатысты конституцияға, заңдарға және заңнамалық актілерге сәйкес мемлекеттік органдарға және лауазымды тұлғаларға тиесілі қызметтердің жүзеге асуын білдіреді. Сонымен қатар, бұл қағида бүкіл билік органдарымен, лауазымды тұлғалармен және ұйымдармен құқықтық актілердің дәл, қатаң және бұлтартпас жүзеге асуын қамтамасыз ету.

Заңдылықты негізін мемлекет конституциясы, оның дамуында қабылданған заңдар құрайды. Өмір талабына қатаң, кемшіліктерсіз заңнаманың болуы бүкіл мемлекет механизмінің заңдылығын біртіндеп бекітудің маңызды және қажетті шарты болып табылады. 2

Заңдылықтың қатаң және бұлтартпас сақталуы мемлекеттік, сонымен бірге мемлекеттік емес органдардың, мекемелердің және ұйымдардың қызметіндегі маңызды қағидасы болып саналады. Жоғарыда айтылғандай РФ Конституциясының 15 бабына сәйкес мемлекеттік билік органдары, лауазымды тұлғалар, жергілікті өзін өзі басқару органдар, азаматтар және олардың бірлестіктері РФ Конституциясын және заңдарын сақтауға тиіс.

Бірақ бірінші орында бұл мемлекет аппаратына қатысты, өйткені Конституцияның билік органымен, лауазымды тұлғалармен бұзылуы қарапайым тұлғалардың құқықбұзушылығынан әлдеқайда қауіпті. Мемлекет органының құқық бұзушылығы мемлекеттік құқықбұзушылық болады, себебі билікті білдіретін органның өзі азамат құқығын және мүддесін қорғаудың орнына, заңды бұзады. Заң ғылымдарында заңдылық бұзудан заңды бұзуды ажырата білу бекер қарастырылмайды. Заңды азамат бұзады, ал мемлекеттік органдар және лауазымды тұлғалар заңды бұза отырып, мемлекеттік билік қызметінің қағидасы ретінде заңдылықты бұзады.

Заңды билік органымен бұзудың қауіптілігі жөнінде Р. Иеринг былай деді: «Адамға түсетін ешқандайда әділетсіздік, қаншалықты үлкен болмасын, бекітілген билік істейтінмен теңесе алмайды». Р. Иеринг биліктің заңды бұзуы заңды өлтіру деп атайды. 3

Қарастырылған мемлекеттік механизмнің ұйымдастырылуы мен қызметінің жалпы конституциялық қағидалары өз шешімін, дамуын және дәлелін заңдарда бекітілетін екі топтағы қағидаларда табады.

Оларға М. И. Байтин мыналарды жатқызады:

мемлекеттік қызметкерлердің лауазымдық міндеттерін атқаруда

және құқықтарын қамтамасыз етуде констиуцияның өзге нормативті құқықты актілерден, лауазымдық нұсқаулықтардан жоғарылығы;

адам және азамат құқығы мен бостандығының артықшылығы,

олардың жүзеге асуы; оларды мемлекеттік қызметкерлердің тануға, сақтауға және қорғауға міндеттілігі;

кәсіби даярлыққа және қабілетіне байланысты азаматтардың

мемлекеттік қызметке орналасуға теңдігі;

заңнама негізінде жоғары тұрған мемлекеттік органдар және

басшыларының өкілеттігі шегінде қабылдаған шешімдердің мемлекеттік қызметкерлерге міндеттілігі;

мемлекеттік қызметкерлердің кәсібилігі мен жете білушілігі;
мемлекеттік қызметті жүзеге асырудағы жариялылық;
қызметкерлердің қабылданатын шешімдеріне, өз лауазымдық

міндеттерін орындамағаны немесе тиісінше орындамағаны үшін жауаптылық;

мемлекеттік қызметтің париядан алшақтығы;
діни бірлестіктердің мемлекеттен шеттетілуі;
бірегей бастамашылық пен алқалық үйлесімдігі;
мемлекеттік қызметтік шығынсыздығы және т. б. 4

М. Н. Марченко сонымен бірге бөліп көрсетуі мемлекеттік органның

ұйымдастырылуы мен қызметіне кеңірек қатысуы да, халықтық көпшілік мүддесінің мемлекет саясатында ескерілуінде көрініс табатын демократизм қағидасы;

мемлекеттік басқаруда орталықтандыру және орталықсыздандырудың жеңілдетуді білдіретін сайланбалық және тағайындау үйлесімдігі қағидасы;

ирархиялық қағидасы, ол мемлекеттік органдар мемлекеттік аппаратта түрлі деңгейлерде орын алатыннан көрінеді. 5

Қарастырылған мемлекеттік органдар жүйесі ретінде мемлекеттік механизмнің ұйымдастырылуы мен қызметінің қағидалары тек өзара байланыс және әрекеттену нәтижесінде мемлекеттік механизмге қажетті бірлік және бірегейлікті, мақсаттылықты береді. Мемлекеттік органдардың құрылуы кезінде және қызмет атқару үрдісінде қарастырылған қағидаларды жан-жақты ескеру мемлекеттің қоғамды басқаруда ең жоғары нәтижелікке жетуді қамтамасыз етеді және оның демократизациялануына және нәтижелігінің жоғарлауына әкеледі

Мемлекеттік органдардың басқа сипаттағы белгілеріне мыналар жатады:

Олардың әрқайсысын конституцияның, заңдар немесе басқа нормативтік құқықтық актілер негізінде құру;
Мемлекеттің олардың әрқайсысының алдында қойған міндетінің ұйымдық құрылым мен құзіретінің ауқымына сәйкес келуі;
Қызметтің олардың өздеріне ғана тән айрықша нысандары мен әдістерін пайдалану.

Мемлекеттің көп қырлы қызметі мемлекет органдары арқылы жүргізілетіні бәрімізге мәлім. Бірақ олардың әр түрлілігіне қарамастан ортақ белгілері бар. Олардың әрқайсысы мемлекеттік аппараттың құрамдас бөлігі, мемлекеттік органдар жүйесіне кіреді. Сөйтіп, мемлекет органы дегеніміз -белгіленген тәртіппен құрылған азаматтар ұжымы, мемлекеттік билік өкілдігіне иелі өзінің құзыреті шеңберінде қызмет атқаратын бірыңғай мемлекеттік аппараттың бөлігі болып табылады. Әрбір мемлекеттік органға мыналар тиесілі: а) оның оралымды басқаруындағы мемлекеттік, қазыналық мүліктер; ә) қаржы құралдары, банктегі есепшот, бюджеттен қаржыландыру көзі; б) өзіне тән ұйыдастырушылық құрылымы, онымен байланысты қызметтік бағыныстылық және қызметтік тәртіп жүйесі; в) биліктік өкілеттіктердің қажетті көлемі, олардың негізінде лауазымдық тұлғалар мен алқалық органдар заңды міндетті әрекеттерді жүзеге асырады.

Оған мынадай белгілер тән: біріншіден, орган мемлекет орнатқан тәртіпте құрылады; екіншіден, органға мемлекет өз міндеттері мен қызметін жүзеге асыруы үшін уәкілеттік береді; бұл орайда ол жекелеген қызметті де, қызметтер жиынтығын да (мысалы, Парламент) орындауы мүмкін; үшіншіден, органға мемлекеттік билік өкілеттілігі берілген. Ол басқа мемлекеттік органдар, лауазымды адамдар, азаматтар орындауға тиісті міндетті актілер шығара алады және өздері шығарған актілердің орындалуын қамтамасыз етеді; төртіншіден, мемлекет үшін белгіленген ережелерге сәйкес әрекет етулері тиіс. Мысалы, сот төрелігі органдары үшін азаматтық және қылмыстық істерді қараудың белгілі бір тәртібі белгіленген. Бұлар бір жүйеге біріктірілген, бірақ олардың әрқайсысының функциясы бөлек, бір-бірінен өздеріне тән белгілерімен оңай ажыратылады.

Мемлекеттік органдардың түрлері:

Мемлекеттік қызметті жүзеге асыру нысанына қарай мемлекет органдары өкілдік, атқарушылық, сот, прокурорлық және басқа да бақылаушы- қадағалаушы органдар болып бөлінеді.
Биліктің тармақтарға бөліну қағидасы бойынша - заң шығарушы, атқарушы және сот органдары.
Қызметінің құқытық нысандары бойынша - құқықшығарушы, құқыққолданушы және құқыққорғаушы органдар.
Бағыныстылық деңгейіне байланысты - республикалық және жергілікті органдар.
Өкілеттіктерінің мерзіміне байланысты - тұрақты (қызмет ету мерзімі шектеусіз түрде құрылады) және уақытша (қысқа мерзімді мақсаттарға жетуүшін құрылады) .
Құзыретін жүзеге асыру тәртібі бойынша - алқалы (Парламент) және дара (Президент) басшылық;
Қызметінің сипатына қарай - жалпы (мысалы, Үкімет) және арнайы (мысалы, министрлік) құзіретті органдар.

Парламент.

Мемлекеттің құрамдас бөлігін мемлекеттік органдар құрайды. Мемлекеттік органдар дегеніміз мемлекет механизмінің құрамдас бөлігі ретінде құқықтық негізде басқару, билік жүргізу мақсатында құрылған жүйе.

Мемлекеттік органдардың өзіне тән ерекшеліктері болады.

1. Мемлекеттік орган өмір қажеттілігіне байланысты, құқықтық негізде арнайы функцияларды атқару үшін құрылады.

2. мемлекеттің басқа органдармен тығыз байланыста қызметін іс жүзіне асырады.

3. Билік жүргізу барысында күш қолдануға құзыры бар.

4. Мемлекеттік орган-мемлекеттің функцияларын, саясатын іске асыратын мекеме.

5. Мемлекеттік орган арнайы дайындықтан өткен, қолдарында билік жүргізу құқы бар арнайы адамдардың тобы.

6. Құрылған органдар заңдылық негізінде қызмет атқарады.

7. Мемлекеттік орган материалдық база және қаржымен қамтамасыз етіледі.

Парламент - халық еркіндігін білдіретін аса маңызды қоғамдық қатынастарды реттейтін заң шығарушы орган. Парламент термині француз сөзі, сөйлеу деген мағынаны білдіреді. Парламенттің отаны Англия болып табылады. Парламент сонымен қатар, президентті сайлайды, халықаралық келісімдерді ратификациялайды, рақымшылық акцияларын жариялайды.

Жариялылық қағидасын жүзеге асырудың нәтижесінде мемлекет

механизмі демократиялық сипат алып, жұртшылыққа ашық та түсінікті бола алатындығы; мемлекеттің өзінің негізгі әлеуметтік міндеті болып табылатын халыққа қызмет ету шараларында парламент арқылы жүзеге аырады.

Мемлекеттік билік органдары жүйесіндегі Парламент институты

Мемлекеттік билік органдары жүйесіндегі парламент институтын зерттеу 17 ғасырдан бастап, осы күнге дейін саясаттану ғылымында өзекті мәселе болып келгені бізге мәлім.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.