Атмосфера және экопроблемалар


ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ.
Каспий Қоғамдық Университеті
Реферат
Атмосфера және экопроблемалар
Орындаган:
УА-06-01 гр. ст. . Төлеу Ж. Б.
Тексерген:
Өмірбай. Р.
Алматы 2006
Жоспар:
1. Атмосфера.
2. Таза ауа - тіршілік кепілі.
- Негізгі экопроблемалар.
Атмосфера.
Жер шарын 80 км. Биіктікке дейін құрамында 78% азот, 21% оттек, 0, 03% көмір қышқыл газы, 0, 04% аргон және 0, 93% басқа газдар бар ауа қабатты қоршайды.
Атмосфера тіршілік ортасы. Ауа тұрақты өмір сүргенмен, құрлықта тараған барлық ағзлардың тіршілігі онымен тығыз байланысты. Атмосферадан өсімдіктер күн сәулесін, оттекті және қоректікке пайдалынылатын көмір қышқыл газын алады.
Тірі табиғат құрған бұл орта - жер бетіндегі тіршіліктің өмір сүруіне қажетті компоненттердің ең бастысы болып есептелінеді.
Таза ауа - тіршілік кепілі.
Адамәрекеті тек жер бетіндегі суды ғана емес ауаны да ластап келеді. Күн сайын өнеркәсіп орындары ауаға орасан зор улы газ және оларға қоса өте майда бөлшектерден тұратын қоспаларды шығарып жатады. Олар ауамен бірге адам мен жануарлардың денесіне сіңеді және жер бетіне шөгеді.
Осы уақытта ауаға улы қосындыларды жібермеу, адамзат баласының алдында тұрған үлкен мәселе.
Ауаның әр түрлі жолмен былғануы атмосферада бірте-бірте түпкілікті мутагенді өзгерістер тудыратыны анықталып отыр. Мысалы, қалалардың үстін, 2000-2500 м. биіктік көлемінде газдар мен ұсақ бөлшектерден тұратын қарақошқыл (не тұман екені, не бұлт екені белгісіз) түтін басып тұрады. Осындай көрініс Алматы қаласына тән құбылыс. Осындай құбылыстардан қала ішіне күн сәулесінің ультра күлгін сәулесі жетпейді. Сондықтан қала ішінде неше түрлі жұқпалы ауру тарайтын микробтар көбейіп кетеді. Олар неше түрлі көз, тері өкпе дерттерін адамдарға дарытады. Адамдар көп мөлшерде ауруға шалдығады. Әсіресе тұмау адамдарды әбден әлсіретіп жібереді. Арнаулы түрде жүргізілген деректер бойынша, жаз айларында күн сәулесінің 20 дан 50 процентіне дейін қала үстіндегі қарақошқыл көрініс түтып қалатыны анықталды. Қарақошқыл көрініс күн сәулесінің спектрлік құрамын өзгертеді. Алматы үстіндегі күн сәулесінің құрамында тек 0, 5 процент ультракүльгін сәуле бар екені анықталды, ал тау бөктерлеріндегі ультракүльгін сәулелердің мөльшері 20%-ке жететіні белгілі болды.
Өнеркәсіп орындары атмосфераны газдармен және ұзақ қалқып жұретін майда шаң-тозаңдармен ластайды. Әсіресе миллиондаған тонна көмір мен мұнайдың жануы негізінде пайда болатын көмір қышқыл газының көлемі аса үлкен. Халықаралық зерттеулердің қорытындылары бойынша, бұл газдың көлемі жылына 0, 3-0, 5 процентке өсіп отыратыны анықталды. Ал оның табиғи мөлшері 0, 003%. 1958 жылдан бері оның көлемі тағы да 1, 13 процентке өсті.
Газет-журналдардан оқып жатырмыз 0, 04 процентке дейін СО 2 жиналуы ғалымдардың болжауы бойынша, дүние жүзінде тірі организмдерге қолайсыз «парниктік эффект» дейтін құбылысты тудырады. Климат мүлдем өзгеріп кетеді жылдық орташа температура 0, 8-3 градусқа дейін өседі.
АҚШ-та жыл сайын ауаға 150-160 миллион тоннадай зиянды заттар қосылып отырады. Яғни жыл басына шаққанда бұл әрбір адамға 400-500 килограмнан келеді зиянды заттардың жалпы химиялық құрамында 5, 2 проценттей көміртектің тотығы, 18 процент күкірт тотығы, 12 процент көмірлі оттек, 6 процент азот тотығы, 12 процент әртүрлі заттар бары анықталды. Осындай улы газдардың 60 проценттейі транспорттардан шығады. 150 миллионнан астам автомобильдерден бір жыл ішінде ауаға 100 миллион тоннадай зиянды газдар қосылып отырады. Ал жер жүзінде 300 миллиондай автомобильдерден ауаға қосылып отыратын улы газдардың көлемі 200-250 миллион тоннадай болады.
Атмосфераның түтін және газ қосындыларымен ластануы адам денсаулығына зиянды құбылыстар туғызады. Бұл құбылыс әсіресе метеорологиялық жағдайдың әсерінен ауа сирек алмасатын қалаларда жиі кездеседі оны смог деп атайды. Ағылшын сөзі - тұман деген мағына береді.
Жер шарының аса ірі қалаларында «фотохимиялық тұман (смог) » түзілу үрдісі жылдан-жылға қарай өсіп отыр. Фотохимиялық тұман (улы қосылыс) өсімдіктер әлемі мен жануарлар дүниесіне, сондай-ақ, адамзат баласына өте үлкен зиян келтіру де. Осы жағдайларға сәйкес, шет елдің мемілекеттерінде және біздің республикамызда атмосфералық ауаны қорғау мақсатында автомобильдердің қозғаушы күшін жетілдіру, нейтрализаторлар орнату, газбен электр қуатымен жүретін электромобильдерді шығару мәселесі туып отыр.
Ауаны жер бетіндегі қабатын автомобиль және өнеркәсіп газдары мен түтіннен тұратын қалың тұмна басады. Күн сәулесі жиналған газдарды (фотохимиялық реакция) ыдыратып улы қоспалар түзеді. Ол кезде адамдарың көзі ауырады, өкпесін улы газ толтырады, үздіксіз жөтеліп тынысы тарылады. Бұл орасан үлкен күйзелікке ұшыратады, жүздеген, мыңдаған адамдардың өмірін алып кетеді. Міне, 1952 жылы аса зардапты Лондонның түтінді тұманы туралы американ ғалымы Л. Баттонның жазғанын төмендегі тараулардан оқисыздар.
1960 жылдардың басы мен ортасында біздің елімізде (бұрынғы СССР-де) химия өнеркәсібі ғана жыл сайын атмосфераға 95 мың тонна изотопты, 12 мың тонна күкірт қышқылды, 30 мың тонна күкіртті ангидритті және көптеген басқа заттарды атмосфералық ауаға таратқан.
Атмосфера ластануына зардабы сан алуан, әрі өте салмақты болып келеді. Күн радиациясының интенсивтілігін шұғыл төмендейді.
Планетаның радиоактивті элементтер мен ластанцы (улануы) - саналы жән сауатты адамдарға белгілі. Жапонияда атом бомбасының жарылу қасіретінің салдарынан атмосферадағы ядролық қаруларды сынауға қарсы шығу бізідң барлығымызды бұл зәру проблемаға егжей-тегжейлі қанықтырады.
... жалғасы- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz