Орман экожүйесі

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 2
НЕГІЗГІ БӨЛІМ 3
1. Экожүйенің дамуы 3
2. Орман экожүйесі 4
3. Тұтастық және өзіндік қалпына келу 5
4. Экожүйенің тұрақтылығы 6
5. Экожүйенің дамуы мен ауысуы 7
6. Орман шаруашылығы 8
ҚОРЫТЫНДЫ 11
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ 12

КІРІСПЕ

Экологиялық жүйе немесе экожүйе термині ағылшын ғалымы А.Тенслимен
ұсынылған болатын. Бұл 30-шы жылдардың аяғы 40-шы жылдардың басындағы кезең
еді. Бірақ қазіргі күнге дейін көптеген ғалымдар арасында бұл ұғымның басқа
да экологиялық ұғымдармен ұқсастықтары мен айырмашылықтары, басқа
ұғымдардың бөлігі ретінде қарастырылуы туралы айтыстар жүріп жатыр. Жүйенің
заңдылықтарын оқудағы негізгі маңыздылығы организмдер - өлі табиғат. Оған
планетамыздың барлық тірі организмдері кіреді. Мысалы, орман экожүйесіне
барлық ағаштар, бұтақтар, шөптер, қыналар, саңырауқұлақтар, жануарлар мен
микроорганизмдер, топырақ және оның мекендеушілері, қоршаған атмосферадағы
газдар мен топырақты суларда еріген тұздар жатады.
Экология пәні бойынша жасалған берілген жұмыста орман экожүйесі
қарастырылады. Оның қалпына келу қабілеті, бүтінділігі талданады. Және
экожүйенің тұрақтылығы, өзіндік реттелуі орман тұрғысынан шешіліп, қорғау
шаралары қолданылады.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

1. Экожүйенің дамуы

Нақты экожүйелерде заттар айналымы әдетте тұйықталмаған болып келеді,
яғни заттардың бір бөлігі экржүйенің шекарасынан тыс кетеді, бір бөлігі
сырттан келеді. Бірақ, жалпы алғанда, заттар айналымының принципі табиғатта
жоғары орын алады. Ал, егер қарапайым экожүйелер күрделі экожүйелерге
топтасуын, және соңына келгенде, биосфера деп аталатын жалпы планетарлық
экожүйеге топтасуын ескерсек, онда бұл жерде заттар айналымының принципін
толық көлемде көруге болады. Басқаша болуы мүмкін де емес. Өйткені жердегі
өмір 3млрд. жыл бұрын пайда болды, және де егер осы заттар өмірі үшін
қажетті тұйықталған ағым болмаса, олардың қорлары баяғыда таусылып және
өмір өзінің тіршілігін доғарар еді. Ал бұл айналымның тұрақтылығы тірі
организмдердің өздерінің тіршілігімен түсіндіріледі.
Кез-келген экожүйенің энергия көзі күн болып табылады. Бірақ жер
бетіне түсетін күн энергиясының тек 1% шамасында өсімдіктермен
фотосинтезге қолданылады, яғни органикалық заттардың құрылуы үшін. Осы
энергияның кішкентай көлемінің маңызды бөлігі (50%-дан астамы) өсімдіктер
тіршілігінің процесстеріне кетеді және маңызсыз таралып кетеді. Басқа
бөлігі, үлкен шығындармен өсімдікті организмдердің есебінен тіршілік ететін
тұтынушы орланизмдермен қолданылады. Сондықтан да, экожүйе арқылы
энергияның үздіксіз ағыны өтеді, ол заттар айналымына қарағанда тұрақталған
болып келмейді.
Экожүйе түбінде бізді қоршаған табиғат екенін түсінеміз. Әртүрлі
экожүйе бір-бірінен нақты шекаралармен бөлінуі мүмкін, мысалы, орман
экожүйесі және көл экожүйесі. Сондықтан экожүйені оқу – экологияның орталық
бөлімі, ал олардың өздері – оның басты құралы деп түсінуге болады.
Жердің барлық экожүйелерінің жиыны, үш геосфера шегінде (литосфера,
гидросфера және атмосфера), олармен тірі организмдер қатынаста болады,
жердің ең ірі экологиялық жүйесін құрайды.

2. Орман экожүйесі

Ормандағы температураның тәуліктік ауытқулары өсімдіктермен және
жоғары ылғалдылықпен түсіндіріледі. Орманды жерлерде жазық далаларға
қарағанда жауын-шашын көбірек түседі, бірақ жауын-шашынның кішкентай
мөлшерлерінде оның едәуір бөлігі орманды топырақ бетіне жетпей, ағаштардың
және өсімдіктердің жапырақтарында қалып буланып кетеді.
Орман өсімдіктері жарыққа таласады. Күн сәулелерінің тек біраз бөлігі
ғана топырақ бетіне жетеді, сондықтан орман өсімдіктері деңгейлі түрде өмір
сүреді. Қаншалық деңгей төмен болса, соншалық көлеңке көтеретін түрлер
басым болады. Жоғарғы деңгейлерде күнсүйгіш ағаштардың бұтақтары
орналасқан: емендер, қайыңдар, ақ үйеңкілер, көк теректер, жөкелер. Төменгі
– аз күнсүйгіш формалар: үйеңкілер, алма ағаштары, алмұрт ағаштары. Одан да
төмен деңгейде бұталар өседі: шәңкіш, бүрген, итбүлдірген, тағы басқа.
Мүктер мен шөпті өсімдіктер ең төменгі деңгейді құрайды – топырақты
жамылғылар.
Өсімдіктер өмірінде саңырауқұлақтар мен бактериялар маңызды орын
алады. Үлкен көлемінің, тез көбеюінің және жоғары химиялық қарқынының
арқасында олар тамырлар мен топырақ арасында зат алмасу процесіне едәуір
ықпал етеді. Орман өсімдіктерінің тамырлық жүйелері топырақ азотына
бәсекеге түседі.

3. Тұтастық және өзіндік қалпына келу

Экожүйені құрайтын популяциялардың өмір сүруі мен тіршілігі көптеген
биотикалық және абиотикплық факторлармен реттеледі. Өмірлік маңызды
органикалық қосылыстар және химиялық элементтер заттар айналымын құрайды.
Өсімдіктер ортадан минералды заттарды алады, сонымен қатар тыныс алу үшін
оттегі және фотосинтез үшін көмірқышқыл алады. Атмосфераға сол процестер
негізінде және сондай көлемде көмірқышқыл газын және оттегі бөледі.
Өсімдіктердің органикалық және органикалық емес заттары экожүйенің барлық
популяциясындағы организмдерді қоректендіреді. Бұл қосылыстардың химиялық
элементтері экожүйеден шықпайды, қорек байланыстары арқылы олар
редуценттерге дейін жетіп, бастапқы минералды қосылыстар және қарапайым
молекулалар күйіне оралады. Жасыл өсімдіктерді қоректендіретін күн
энергиясы биоценоздың барлық организмдерінің тіршілігін қамтамасыз етеді.
Осылайша, заттар ағымы мен энергиялар экожүйенің тұтастығын қамтамасыз
етеді – яғни оның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.