ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ САЯСАТ ПЕН ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТ

ЖОСПАР

КІРІСПЕ3

I. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ САЯСАТ ПЕН ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТ4

1. 1 Инвестициялық қызметпен инвестия туралы түсінік және оның субъктілері мен оларды өзара қарым-қатынасы4

1. 2 Инвестициялық саясат туралы түсінік. Мемлекеттік инвестициялық саясаттың мақсаттары, тапсырмалары, мен қызметтері12

II. ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ БЕЛСЕНДІЛІК ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ НЕГІЗГІ ФАКТОРЫ17

2. 1. Инвестициялық белсенділік экономикалық өсудің негізгі факторы17

2. 2 Инвестиция экономикалық категория ретінде және оның нарықтық экономикадағы ролі20

III. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ИНВЕСТИЦИЯЛАРДЫҢ БЕЛСЕНДІЛІГІН АРТТЫРУ25

3. 1 Нарықтық жағдайдағы инвестициялық саясаттың негізгі бағыттары25

3. 2 Қазақстан инвестициялық тартымдылығын жоғарлату жолдары27

ҚОРЫТЫНДЫ31

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ34

КІРІСПЕ

Қазақстанның экономикалық және қаржылық тұрақтылығын және әрі қарай өсуін анықтайтын шешуші факторлардың бірі - бұл оның инвестициялық белсенділігі. Қазақстан Республикасында нарықтық қатынастарға көшкелі бері жүргізілген экономикалық бетбұрыстар халық шаруашылығының негізгі буыны болып саналатын кәсіпорындардың құқықтық, қаржылық-экономикалық және әлеуметтік жағдайын, олардың шаруашылық және азаматтық жүйелердегі дәрежесін айтарлықтай өзгерістерге ұшыраттты. Жеке меншікте, аралас, акционерлік меншікте құрылған миллиондаған кәсіпорындар пайда болды және қазіргі таңда қызмет етуде, көбею үстінде, даму барысында. Осылардың барлығы кәсіпорындардың инвестициялық қызметін ұйымдастыру және басқару механизмінің өзгеруіне себеп болды. Қазақстанның инвестициялық қызметі олардың экономикалық өсуінің, ішкі және сыртқы нарықтарда бәсекелестікке қабілетті болуының алғы шарттарының бірі болып табылатындығы сөзсіз.

Нарықтық қатынастардың дамуымен қатар барлық ұйымдық-құқықтық кәсіпорындардың қаржылық-шаруашылық тәжірибесінде қаржылық инвестициялар да кеңінен етек жайып келеді. Акционерлік қоғамдар жыл өткен сайын көптеп ашылу үстінде, банктер, сақтандыру компаниялары, зейнетақы қорлары, кәсіпорындар мен ұйымдар, сондай-ақ мемлекет те уақытша бос ақша қаражаттарын тарту үшін қарыздық құнды қағаздарды кеңінен пайдаланатын болды. Туынды құнды қағаздар (фьючерстер, опциондар және т. б. ) нарығы да дамып келе жатыр.

Осы айтылғандар кәсіпорындар тарапынан қазіргі заман талаптарына, нарықтық экономика талаптарына сай инвестициялық саясат жүргізуді қажет етеді. Кәсіпорындардың инвестициялық саясаты мүмкін болған инвестициялық жобалардың ішінен өзінің стратегиялық мақсаттарына сай нұсқаларын таңдап ала білумен сипатталады. Сонымен қатар, инвестициялық саясат жобаларды қаржыландырудың оңтайлы көздерін тартуды, оларды тиімді орналастыруды, нәтижесінде инвестициялық табыс табуды немесе капитал өсімін қамтамасыз етуі керек. Сондықтан да инвестицияларды дұрыс басқару қазіргі таңдағы көкейтесті мәселелердің бірі болып отыр.

I. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ САЯСАТ ПЕН ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТ

1. 1 Инвестициялық қызметпен инвестия туралы түсінік және оның субъктілері мен оларды өзара қарым-қатынасы

Қандайда фирманың қызмет көрсетушінің маңызды сферасының бірі инвестициялық операциялар яғни ұзақ период кезінде фирмамен түсімді алуды қамтамасыз ету болып табылатын, жобаларды іске асыруда ақшалай қаржыларын салумен байланысты операция.

Бірақ пайда алуды ойламастан бұрын, «инвестиция» түсінігі сұрағын ашу қажет. Бұл сөз экономикалық сөз-деске қатысты жаңа. Алғашқы экономикалық ғылымда ол тек қана капиталдық салымды ғана білдірген және негізгі қорлар бойынша бір уақыттағы шығандар мағынасы бар болған. Иә және қазірде, шаруашылықтың нарықтық шараларын өтуде, инвестициямен материалды және материалды емес, активтарды, нақты капиталды салумен жиі түсінеді. Тура болып капиталдың өнімділігіне бағытталған ақшалай қаржы шығындарының инвестициясының есептейтін қалыптастыру болып табылады. Дж. М. Кейнстің белгілі анықтамасы бойынша «Инвестиция» - бұл берілген периодтағы өндірістік қызмет нәтижесінде капиталдық мүлікті құнының ағымдық өсуі немесе қолдануға пайдаланылмаған берілген периодтағы кірістің бір бөлігі, яғни қоғам-кәсіпорын - халық үшін кейбір әлеуметтік эффект сондай әдіспен жасалған.

Сәйкесінше, «инвестиция» түсінігіне келесідей анықтама беруге болады.

Инвестициялар - бұл материалды мүліктік құндылықтар мен оларға хұқықтың түрлері, солсияқты кәсіпкерлік қызметтің обьектілеріне түсілі алуға мақсатымен инвесторларымен салынатын инттелектуалды меншіктерге хұқықтар. [1. 7. б]

Инвестицияларға негізінде қатысты мыналар:

• ақшалай қаржылар мақсатты банктық салымдар, акциялар және басқа құнды қағаздар.
• Басқа интелектуалдық меншіктер тәжірбиелер нәтижелері, жспарлық өнімдер, «Ноу-Хоу», патенттор, лицензиялар, авторлық хұқықтардан шыққан мүліктік хұқықтар.
• Басқөа табиғи қоралар мен жерді пайдалануға, сол сияқты мүлікктік хұқықтар

Басқа сөзбен айтқанда, инвестициялар - бұл қорларды (құндылықтарды салымға (шығынға) айналдыру және осы салымдар нәтижесінде түсімдерді алу.

Осы әдіспен кірістерді алу мақсатымен шаруашылық қызметіне салынатын өзімен көрсетілетін, барлық активтердің түрлерін сипаттайтын қаржылық көзқарас тұрғысынан анықтау инвестиция және оның қызметі туралы баға беру қажет. Экономикалық анықтама бойынша инвестиция - бұл кері капитал мен қызмет ететін қорлардың техникалық қайта құрулары мен кеңейтілуі, ресопструкциясы, жаңа жасалуларға шығындар жиынтығы.

Инвестициялық қызмет физикалық және заңды тұлғалардың тәжірбиелік әрекеттерінің жиынтығын өзімен көрсетеді, ал мемлекет пен олмалитабында инвестицияны жүзеге асыру бойынша және өзі инвестициялық процессінің табысты іске асуы.

Инвестициялық қызмет - бұл пайдалы әсерге жету мен кіріс алу мақсатында тәжірбиелік қызметтерде жүзеге асыру және, қаржыны салу (басқа сөзбен айтқанда инвестрлеу) .

Инвестициялық қызмет - бұл инвестицияны жүзеге асыратын процесспен байланысты кәсіпкерлік қызмет.

Нарықтық жағдайларда инвестициялық қызмет объектілері капиталға сұраныс түрінде шығады, ал инвестициялық, қызмет субьектілері инвестициялық нарық көмегімен белгілі экономикалық өзара қатынастарға түсіп инвеситциялық сұраныс пен ұсыныстарды іске асырады. Инвестициялық қызметтің обьектілері мен субьектілеріне анықтама беру қажеттігіне олардың экономикалық өзара қатынастарын қысқаша сипаталу керек.

Қ. Р. -ғы инвестициялық қатынастар обьектісі қайтадан болып құрылып жатқан және қайта жаңғыртылып жатқан негізгі және сияқты халық шаруашылығының барлық салдарындағы кері шаралар.

- құнды қағаздар (акциялар, облигациялар және т. б. )

- Мақсатты ақшалай салымдар.

- Ғылыми техникалық өнім және жекеменшіктің басқа обьектілері.

Интелектуалдық меншік субьектілері болып.

• квесторлар (тапсырыс берушілер)
• жұмысты орындаушылар.
• Инвестициялық қызмет обьектілерін пайдаланушылар.
• Тауарлы материалдық құндылықтар мен жабдықтар мен жобалық өнімдердің әкелушісі.
• Кейбір заңды тұлғалар (банктық, сақтандырушы делдалдық, инвестицялық ұйымдар мен маселелер)
• Қ. Р. азаматтары шетелдікзаңды және физикалық тұлғалар, мемлекеттер және халықаралық ұйымдар.

Инвестициялық қызметтің ұйымдастырушысы болып инвестиция субьектілері табылады. Инвестор іске енген обьектіні эксплуатацияға басқа заңды тұлғаларға немесе азаматтарға береді немесе қолданылады, инвестицияны тікелей қаржыландырылған, инвестицялық өңдеулерді жүргізуде шешімдер қабылдайды. [2. 186. б]

Тапсырушы, яғни басқа немесе біртұтас жобалық кәсіпорындармен келісімшарт жасалатын инвестициялық циклдарды тікелей ұйымдастыратын азаматтар немесе ұйымдар болып инвестордың өзі, сол сияқты қандайда болмасын заңды тұлға, инвестормен басқарылатын құрылысқа тапсырысты-таратып, және оны төлеп қабылдайды. Сонымен қатар егер тапсырыс беруші инвестор болмаса, онда ол келісіммен немесе заңмен орнатылған, орындалу шегінде инвестициямен айналысатын және пайдаланатын иемдену-хұқығы берілді.

Тапсырыс беруші ретінде толық құрылыста басқаратындар ретінде шығатындар, кәсіпорындар, бірлестіктер, ұйымдар және т. с. с, инвестиция мен фирмалар, олардың байланысына инвестиция аясына келісімді берілетін пайдаланылатын ұйымның тапсыруы бойынша тапсырыс берушімен шығады, инвесторлармен ерекше бастауда немесе өз қаржысының есебіне жабдықтарды мантаждық және жеткізу, құрылыс, жобалауды жүзеге асыратын кәсіпорындар.

Кез келген елдің экономикалық негізгі көрсеткіштерінің бірі - ішкі жалпы өнім (ІЖӨ) . Былтырғы жылы Қазақстандағы ішкі жалпы өнім көлемінің өсімі 9 пайыздан асқан, бұл бүкіл әлем назарын аударып отыр.

Қазақстан жер көлемі бойынша дүниежүзінде 9-орынды иемденеді және табиғи ресурстарға өте бай. Шығыс пен Батыстың компаниялары мен үкіметтері орасан зор қарқынмен дамып келе жатқан Қазақстан экономикасын инвестициялауға ұмтылуда. Бұл туралы қазақстандық III инвестициялық самитте Елбасы Н. Назарбаев мынадай мәліметті келтірген болатын: «Халықаралық сапаршылардың бағалауы бойынша, Орталық Азияға келген барлық шетелдік инвестициялардың 80 пайыздан артығы Қазақстанда шоғырланған - деп, айқын көрсеткен. Елге тартылған тікелей шетелдік инвестициялардың жан басына келетін көлемі бойынша Қазақстан ТМД мемлекеттерінің арасында көшбасшы болып қалуда. Бүкіләлемдік банк Қазақстанды әлемнің инвестициялар үшін барынша тартымды жиырма елінің қатарына қосты». «Глобал Инсайттың» жуырдағы есебіне сәйкес, Қазақстандағы саяси, экономикалық және қаржы тәуекелдерінің болжамы ТМД-ның барлық елдері бойынша орташа көрсеткіштен әлдеқайда төмен. Өткен бесжылдықта Қазақстан экономикасының орташа жылдық өсуі 10%-дай болады. Өскелең экономикалық өсім мемлекеттік саясаттың әлеуметтік бағыттылығын елеулі түрде кеңейтуге мүмкіндік береді, мұның өзі отандық экономиканың беріктігін дәлелдейді. Үш жылда ғана елімізде жан басына шаққандағы ІЖӨ 30%-ға өскен. Экономиканың жоғары қарқыны бізге 2008 жылдың өзінде ІЖӨ-нің өсуін 2000 жылмен салыстырғанда 2 есе өседі деп жоспарлауға мүмкіндік береді.

Біздің елге инвестициялардың үлкен ағыны АҚШ-тан, Нидерландыдан, Ұлыбританиядан, Италия мен Қытайдан келеді. Тікелей инвестициялар динамикасының тұрақты ұлғаюы өткен жылы тартылған шетелдік қаржы көлемін 6, 4 миллиард АҚШ долларына жеткізді. Бұдан үш жыл бұрын ғана бұл көрсеткіш 5 миллиард АҚШ доллары болатын. Бүгінде 60-тан астам ел өзінің қаржы ресурстарын біздің экономикаға бағыттауда. Солардың ішінде, мәселен, Қазақстан швейцариялық «Корика Эйджи» компаниясымен бірлесіп, алюминий электролиз зауытының құрылысын жүргізуде; «Базель» компаниясымен газ химиясы кешені салыну көздесіп отыр; «Дженерал электрик» локомотивтер жинастыруды жоспарлануда; «Самсунг» компаниясымен бірге сұр бетон өндіру жөніндегі жұмыстар қазірдің өзінде басталды; «Хевен Хаус» тұрмыстық және офистік жиһаздар шығарады; «Шкода» маркасының автомобильдерін жинау конвейері жолға қойылды.

«Пилкингтон» және «Штайнерт» секілді әлемдік компаниялармен бірлесіп, елімізде әйнек өндірісін салу көзделуде. Осымен бірге ішкі инвестициялар да ұлғайып келеді. 2005 жылы ғана негізгі капиталға инвестициялар 20 миллиард АҚШ долларына шамалас болған. Үстіміздегі жылдың төрт айында олар 1, 3 есе өскен. Ел экономикасын 3, 5 есе ұлғайтуға мүмкіндік беретін бағыт - 2015 жылға дейінгі индустриялық-инновациялық даму стратегиясы. Бұл үшін Қазақстанда Даму банкі, Инновациялық қор және басқа даму институттары құрылып, оларды капиталдандыруға мемлекеттік қаражаттан 1 миллиард доллардан астам жұмсалды. Мұнда да шетелдік инвестициялардың капиталы үшін қызметтің кең ауқымы бар. Мемлекет басым бағыттарда айырықша преференциялар жасауды тұрақты қолға алған. Мемлекеттің инвестициялық саясатында даму институттарына белсенді рөл жүктелді, олардың қызметі Индустриялық-инновациялық даму стратегиясын іске асыруға бағытталған. Бүгінде бұл институттардың инвестициялық жобалар портфелі қаржыландырылуы мақұлданған 134 жобадан тұрады, олардың жалпы сомасы 4 миллиард АҚШ долларына жуық болса, даму институттарының қатысуымен 1, 5 миллиард доллар болады.

Даму банкі Оңтүстік Қазақстан облысында тоқыма кластерін жасау жобаларын қаржыландыруда, сондай-ақ Ақтау халықаралык, теңіз сауда портын дамытуда. Қазақстанның Инвестициялық қоры отандық жобалармен қатар Қытайда, Ресей мен Қырғызстанда халықаралық жобаларды қаржыландыруға кірісті.

Бұған қоса тағы бір деректі келтіре кетелік. Ұлттық инновациялық қор ка-питалдану көлемі 100 миллион АҚШ доллары болатын қазақстандық 5 вен-гурлық қор қурды. Ол сондай-ақ капиталдану көлемі жарты миллиард АҚШ доллары болатын 4 шетелдік Еуропалық, Америкалық, Орталықазиялық және Малайзиялық венчурлық қорларға қатысуда. «Қазына тұрақты даму қоры» АҚ осы Даму институттары әлдеқайда тиімді жұмыс істеуі, жалпы-ұлттық басымдықтарға шоғырлануы үшін құрылды. Алда бұдан басқада жағымды істер жобасы баршылық. Ішкі және сыртқы мұнай, газ құбырлары - инвестициялау үшін өте қызықты нысандар: - 2010-2015 жылдары мұнай өндіру 2 есе ұлғайып, газ өндіру көлемі 40-50 миллиард текше метрге жетеді; - Солтүстік Каспий мұнай құбырын дамыту және оның қуатын бүгінгі 23 миллион тоннадан 60 миллион тоннаға дейін ұлғайту; - Ресей арқылы Балтық бойына; - Қытайға 20 миллион тонна мұнай өткізуге қабілетті 1000 шақырымдық мұнай құбырын дамыту; - Әзірбайжан үкіметімен Қазақстанда Баку-Жейһан құбырына қосу туралы келісімге қол қою.

Енді Қазақстан Республикасына салынған нақты инвестиция мәліметтеріне тоқталайық.

2005 жылғы қаңтар-желтоқсанда негізгі капиталға жұмсалған инвестициялар 2205, 2 млрд. теңге болды, бұл 2004 жылмен салыстырғанда 1, 2 есе көп.

2005 жылғы қаңтар-желтоқсанда инвестицияның өсуі 2004 жылмен салыстырғанда республиканың 15 өңірінде байқалды. Мұның өзінде ең көп өсуі Солтүстік Қазақстан, Атырау (1, 5 есе), Алматы, Шығыс Қазақстан, Оңтүстік Қазақстан (1, 4 есе), Қарағанды (1, 3 есе), Ақмола, Ақтөбе, Қызылорда (1, 2 есе) облыстарында және Астана (9%) мен Алматы (3, 5%) қалаларына тіркелді(№ 1 кесте) .

2004 жылмен салыстырғанда инвестиция көлемінің төмендеуі Батыс Қазақстан (1, 2 есе) облысында байқалды.

2005 жылғы қаңтар-желтоқсанда шаруашылық жүргізуші субъектілердің меншікті қаражаты (56, 8%) және шетел инвестициялары (25, 2%) негізгі капиталға қаражат салудың негізгі көздері болып табылады.

Бюджет қаражаты 12, 6%, қарыз қаражаты 5, 4% құрады (№ 2 кесте) .

Негізгі капиталға жұмсалған инвестициялардың негізгі көлемін жеке меншік нысанындағы кәсіпорындар мен ұйымдар (61, 3%), сондай-ақ қызметін Қазақстан Республикасы аумағында жүзеге асыратын басқа мемлекеттердің шаруашылық жүргізуші субъектілері (25, 3%) игерді. Мемлекеттік сектордың үлесі -13, 4%.

Мұнай және табиғи газ өндіру - негізгі капиталға жұмсалған инвестициялардың жалпы көлемінен 33, 9%, жылжымайтын мүлікпен жасалатын операциялар - 21, 1% (геологиялық барлау мен инженерлік іздестірулер есебінен), көлік және байланыс -14, 8%, өңдеу өнеркәсібі 10, 4% басым салалар болып табылады.

Шетел инвестицияларының жалпы республикалық көлемінің қомақты үлесі Атырау (67, 9%), Қарағанды (10, 2%) облыстарында игерілді.

Шын мәнінде бүгінде халықаралық инвесторлар Қазақстан жарығының инвестициялық мүмкіндігіне ерекше дем қойып отыр. «Қазақмыс» корпорациясы акцияларының Лондон қор биржасына айқын әрі жариялы түрде шығуы 1, 2 миллиард АҚШ доллары көлемінде түсім әкелді және бұл 2005 жылы алғаш рет шетелдік қор биржасына акция салу бойынша түсім түсіру көлемі жөнінен Қазақстанды алдыңғы 30 елдің қатарына енгізді. «Қазақмыс» дүниежүзі мойындаған «FTSE-100» әлемдік қор индексінің тізіміне енді. «FTSE-100» әлемдегі ірі-ірі 100 компанияның басын біріктіріп отыр және бұлардың акциясы Лондон қор биржасында өте бағаланады. Осы жетістіктің өзі-ақ Қазақстандағы жалпы экономикалық дамудың деңгейін көрсетеді және саяси тұрақтылық пен басқарудың стандартына инвесторлардың сенімділігі мен қызығушылығының артып отырғанын білдіреді.

Қазақстан капиталдар мен инвестицияларды тартудың өңірлік өндірістер мен аса ірі әлемдік компаниялар филиалдарын, ең жаңа технологиялар мен ноу-хау орналастырудың орталығы бола алады және болуға тиіс. Инвестициялық тартымдылық - бәсекеге қабілеттілік деңгейі. Бар шындықты айтсақ, қазіргі Қазақстан бұдан 15 жыл бұрынғыдай емес, ол бүкіл әлемге белгілі. Сондықтан да Қазақстан барынша дамыған 50 елдің қатарына кіруге сеніммен қадам басып келеді. Бұл орайда әр облыстың қосар үлесі көп. Төменде кейбір облыстардағы инвестициялық қызметтің мәліметтері беріліп отыр.

Оңтүстік Қазақстан облысының инвестициялық қызметінің қорытындылары туралы негізгі мәліметтер төмендегідей.

2005 жылы облыс бойынша, негізгі капиталға бағытталған инвестициялар, жасырылған және формалды емес қызметтерді қоса есептегенде 65149, 3 млн. теңгедей құрады, бұл 2004 жылмен салыстырғанда 35, 9% артық.

Инвестицияның өсуі облыстың 11 қалалық әкімшіліктері мен аудандарында байқалды. Едәуір өсім Шардара (2, 7 есе), Сайрам (2, 6 есе), Отрар (2, 1 есе), Бәйдібек (77, 4%), Созақ (54, 2%), Түлкібас (51, 6%), Ордабасы (50, 9%), Сарыағаш (22, 1%), Қазығұрт (8, 1%) аудандарында және Арыс (93, 0%), Шымкент (53, 1%) қалалық әкімшіліктерінде байқалды. Сонымен қатар, келесі аудандарында төмендегені байқалады: бұл Төлеби (25, 2%), Мақтаарал (26, 9%) аудандарында және Түркістан (3, 7%), Кентау (36, 9%) қалалық әкімшілігінде.

Негізгі капиталға жұмсалған инвестициялар

1-кесте

(Ұлттық Банк деректері бойынша)

Инвестициялардың технологиялық құрылымының 64, 1% немесе 41760, 7 млн. теңгесі құрылыс-монтаж жұмыстарына, машиналар, жабдықтар, құралдар, мүкәммалдарға 27, 6% немесе 17981, 2 млн. теңгесі тиесілі.

Инвестициялардың қаржыландыру көздері бойынша құрылымында 67, 8% кәсіпорындар мен ұйымдардың меншікті қаражаты және 32, 2% - тартылған қаражат құрады, оның 71, 8% - бюджет қаражаты.

Негізгі капиталға бағытталған инвестициялардың 69, 2% жеке меншіктегі кәсіпорындар мен ұйымдар игерген, олармен 45099, 9 млн. теңге пайдаланылған, бұл 2004 жылмен салыстырғанда 36, 1 % артық.

Инвестициялар негізінен жылжымайтын мүлікпен операция, жалға беру және кәсіпорындарға қызмет көрсету (31, 9%), тоқыма және тігін өнеркәсібін (11, 2%) және көлік және байланыс (10, 3%) дамытуға жұмсалды.

Негізгі капиталға жұмсалған инвестициялар қаржыландыру көздері бойынша

2-кесте

(Ұлттық Банк деректері бойынша)

2005 жылы шетел инвестицияларының көлемінің 55% кен өндіру өнеркәсібі кәсіпорындарының негізгі қаражатын құруға бағытталды және олардың облыстық көлемінің ең көп үлесі (55%) Созақ ауданында және Түркістан қалалық әкімшілігінде (13, 2%) игерілді.

Павлодар облысы бойынша тұрғын үй құрылысының инвестициялары 2, 4 есеге өсті.

2005 жылы 3902 млн. теңге құраған тұрғын үй құрылысына инвестиция көлемі елеулі өсті, ол 2004 жыл көлемінен 2, 4 есеге артты. Республика бюджетінің қаржысынан 54% (2116 млн. теңге) инвестиция көлемі игерілді. Халық үлесіне 30% немесе 1156 млн. теңге инвестиция келеді. Тұрғын үй құрылысына жіберілген бюджет қаржысының үлесі 2004 жылғы 67%-дан 2005 жылы 70%-ға өскенін айта кету керек.

2005 жылы коммуналды тұрғын үй құрылысына 394 млн. теңгеге жуық инвестиция бөлінді, өткен жылы оның 99, 8%-ы игерілді. Жергілікті атқарушы орындарының несиелендіруге өткен жылы бөлінген 1804 млн. теңге түгелдей игерілген.

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс