Кәсіпкерлік қызметтің теориясы және кәсіпорынның ұйымдық нысандары

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны.

Кіріспе.
1. Бөлім.
1.1 Кәсіпкерлік қызметтің теориясы және кәсіпорынның ұйымдық
нысандары.
1.2 Нарықтық тәуекел жағдайындағы кәсіпорынның (фирма) қызметі
мен мінез-құлқы.
1.3 Шаруашылық және коммерциялық есептер кәсіпкерлік қызметінің тәсілі
ретінде.

2. Негізгі бөлім.
2.1 Кәсіпорынның қаржылық жағдайының мәні және оны талдаудың
мақсаты.
2.2 Кәсіпорын табыстылығының көрсеткіштері және оларды талдаудың
міндеттері.
2.3 Кәсіпкерлік тәуекелді талдау.

3. Қорытынды.

4. Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе.
Кәсіпкерлік бұдан көп ғасырлар бұрын пайда болғанымен, оның қазіргі
ұғымы капитализмнің қалыптасуы мен дамуы кезңінде пайда болды.
Шет елдік экономикалық әдебиеттерде кәсіпкерлік ұғымы ХҮІІІ ғ. пайда
болды және де ол меншік иесі деген ұғыммен саймасай қарастырылады.
Мысалы, А.Смит кәсіпкерді, коммерциялық идеяны жүзеге асыра отырып, пайда
табу мақсатымен экономикалық тәуекелдікке барушы деп сипаттайды. Ол өзі
жоспарлап өндірісті ұйымдастырады, өндірістің нәтижесін иеленіп,
пайдаланады. Кейінірек, нақты шаруашылық өмірде капитал – қызмет
капиталдық меншік иесіне бөлінуі нәтижесінде кәсіпкер ұғымы меншік иесі
ұғымымен сәйкес келмейді. Ол бұрынғы ұғыммен салыстырғанда әлде қайда кең
мағынаға ие. Қазіргі батыс әдебиеттерінде кәсіпкер пайда табу мақсатымен
шаруашылық өнерді экономикалық және ұйымды творчествоның, ынталылықтың
еркін көрінуі, жаңашылдық, тәуекелдікке баруға дайындығы және тағы басқа.
Кәсіпкерлікті осындай мағынада түсіну қазіргі біздің экономикалық
әдебиеттерімізде, нақтырақ айтқанда, басқару теориясында кеңінен тараған.
Өндірістік процесте пайдаланылатын меншік және мүлік, басқа да
кәсіпкерліктен тысқары іске аспайды, демек тауар өндірушіге пайда
әкелмейді. Сондықтан да кәсіпкерлік дегеніміз, бейнелеп айтқанда әрбір
ячейканың өмір сүру қызметі мен заттардың қоғамдық айырбасын қамтамассыз
ететін рыноктық шаруашылықтың етжақын жүйесі.
Өз кезегінде кәсіпкерліктің өзінің дамуы бірнеше шарттардың болуын
көздейді. Оның негізінен жалпы тауарлы өндірістің өмір сүруін жалпы
әлеуметтік – экономикалық алғышарттары жатады.

1.1 Кәсіпкерлік – адам қызметінің ерекше ссаласы және ол еңбектің басқа
түрлерінен оқшауланып тұрады. Бұған кезінде атақты неміс экономисі Гарвард
Университетінің профессоры Иозер Алиоз Шумпетер (1883-1950 ж) мән берген.
Оның айтқан мынандай сөзін эпиграф етіп алуға болады: Кәсіпкер болу-
басқаның істегенін істемеу. Екінші жағынан кәсіпкерлер- алдымен
кәсіпкерлік жұмысты ұйымдастырушылар. Ол жайлы франсуз экономисі Жан Батист
Сэй (1767-1832ж) былай деген: (Кәсіпкер – адамдарды өндірістік шеңбер
ауқымында ұйымдастыратын адам. Кәсіпкерлік терминін алғашқы рет ағымын
экономисі Ричард Кантильон ( 1650-1734 ж) ендірді. Бұл ұғымға ол нарықтық
тәуекелділік жағдайында табыс алу мақсатымен өндірісті ұйымдастырудағы адам
белсенділігін жатқызған.
Экономикалық әдебиеттерде кәсіпкерлік пен бизнес ұғымын баламалап
қарастыру жиі кездеседі.
Бизнеспен кәсіпкерлік жақын ұғымдар болғанымен, оларды бір – бірімен
баламалап, теңестіріп қарауға болмайды. Бизнес-табыс әкелетін кез келген
қызметтің түрі. Рас бизнес кәсіпкерлік қызметпен тығыз байланысты.
Кәсіпкерлік новаторлық іс. Нағыз кәсіпкер- ол өнертапқыш. Сондықтан да
бизнеспен айналысатын адамдар, осы көз – қарас тұрғысынан ешқашан кәсіпкер
бола алмайды. Экономикалық ғылымда кәсіпкерлік қабілеттілік ұғымда бар.
Ол дегеніміз адамның бизнесте жаңалықты аша білу қабілеттілігі, бірақ
бизнеске қатысатындардың барлығының қолынан бұл келе бермейді. Басқа жұрт
қалғып, қыдырып, той-думан жасағанда, барлық күш-қуатын жұмысқа жұмсап,
новаторлықпен, мақсаттылықпен, коммуникабельділікпен, яғни адамдармен тез
арада байланыс жасау қабілеттілігі, олармен өзара жақсы қатынастар құра
білу, бәсекелестеріне қарағанда айналасына басқаша көзқараспен қарауда
оқшауланып тұрады. Бизнесмендердің ішінен мұндай қабілеттілікпен
оқшауланатындар жиі кездесе қоймайды. Демек, бизнес-бұл табыс әкелетін
адамның экономикалық қызметі, бірақ бұл қызметті жаңа ізденіске бағыттайды
және осы жаңалықты

жүзеге асыру үшін тәуекелге бас ұрады.
Кәсіпкерлік бизнес сомасында жүзге асады, сондықтан да экономикалық
әдебиеттерде олар үнемі пара-пар ұғым ретінде қарастырылады. Ал егер
бизнестің новаторлық жағын қарастыратын болсақ, онда кәсіпкерлік қызмет
термині қолданылады.
Қазақстан Республикасының Президентінің шаруашылық серіктесі жайлы
жарлығына сай кәсіпкерлік қызмет шаруашылық серіктестігінің түріне қарай
жеке және ұйымдық болуы мүмкін:
- жай, ол бірлескен қызмет шартына негізделеген;
- толық, барлық мүлікке ынтымақтастық жауапкершілік жүктелген;
- жауапкершілігі шектелген, салынған салым құны шеңберінің
жауапкершілігі жүктелген;
- командиттік- аралас жауапкершілік (біреудің толық мүлкімен және
басқаның салынған салымымен);
- қосымша жауапкершілікпен, өзінің салымдарымен және оған жататын
мүлікпен қосымша жауапкершілік мойнына алынады;
- өндіріс және тұтыну кооперативтері;
- консорциумдар;
- акционерлік қоғамдар;
Мемлекеттік және қазыналық кәсіпорындар. Біріншісі, шаруашылықты жүргізу
құқығына негізделсе, екіншісі- оперативті басқару құқығына негізделген. Шын
мәнінде, мұнда шаруашылық есептің екі түрі қолданылады: таза мемлекеттік –
толық шаруашылық есеп, қазыналық- толық емес шаруашылық есеп.
Кәсіпорын (фирма) – кәсіпкерлік қызмет өндірістік звеносының негізі болып
табылады. Осы жерден бастап және ары қарай кәсіпорын мен фирма ұғымын
баламалап қараймыз. Рас, олардың бір бірінен өзара айырмашылығы бар:
фирма термині жиынтық ұғым, оған бір немесе бірнеше кәсіпорын мен өндіріс
енуі мүмкін. Әдетте, кәсіпорынға бір жақты,

бір өнімді өндіретін процесті жатқызамыз. Қазіргі жаңа жағдайда нарықтық
қатынастар жағдайда кәсіпорын өзінің өндірістік қызметінде толық өз бетінше
еркіндігін алуда: ал барлық халық шаруашылығы кешенінен техникалық,
ұйымдық, экономикалық және құқықтық тұрғыдан дараланған. Кәсіпорынның
ұйымдық түрлері алдыменен меншік түрімен айқындалмақ. Олар мынадай түрде
болуы мүмкін:
- азаматтар меншігіне негізделген жеке кәсіпорындар;
- ұжым меншігіне негізделегн кәсіпорындар.

Кәсіпкерліктің Артықшылығы Кемшілігі
түрлері
1. Бір тұлғалы Ұйымдастырудағы Капиталды көптен таратудағы
жекешеленген қарапайым-дылығы қызмет қиындықтары. Болған зардап-
шаруашылық жасауының толық еркіндігі. тарға жауапкершіліктің шек-
Нарықтық салымдағы мінез - сіздігі. Барлық ұйымдық және
құлқының үйлесімдігі. басқарушылық іс-әрекеттің
Қызметтің құпия-лылығын сақтау біріктірілу қажеттілігі.
мүмкіндігі. Барлық табыс
табудағы максималды
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.