Ресей Федерациясының бюджет құрылымы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ. И. СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Экономика және минералды ресурстарды басқару кафедрасы
Тақырыбы: Ресей Федерациясының қаржы жүйесі
Тексерген: Журкубаева Ш
Орындаған: Искалиева
Мамандығы: УАБ –
05 – 1к
Тобы: 050508
Алматы 2007ж
Жоспар
Кіріспе 3
ІІ Негізгі бөлім 4
2.1 Ресейдің қаржы жүйесі және оның буындары 4
2.2 Ресейдің негізгі әлеуметтік – экономикалық көрсеткіштері 7
2.3 Ресейдің бюджет жүйесі мен бюджет құрылымы 9
2.4 Ресейдің салық жүйесі 11
Қорытынды 13
Пайдаланылған әдебиеттер 14
Кіріспе
Ресей Федерациясының қаржысы өзінің экономикалық табиғаты жағынан және
жалпы принципиалды бірлігі жағынан біртұтас. Алайда, қоғамның сан – алуан
қажеттеріне қызмет ететіндігіне байланысты қаржы бірқатар салалардан
тұрады. Нәтижесінде өз ықпалымен бүкіл экономиканы қамтиды. Қаржы
қатынастарының саласы мен буындары тығыз байланыста және елдің бірыңғай
қаржы жүйесін құрады.
Мемлекет өз қызметі мен міндеттерін жүзеге асыру мақсатында қолданатын
ақша қаражаттары қорларын қалыптастыру мен жұмсау деп таниды. Мемлекеттің
құрылымының түріне қарай мемлекеттің қаржы жағдайы, ақша ресурстары жалпы
әлеуметтік – экономикалық жағдаймен тікелей байланыста болады. Мысал үшін,
экономиканың социалистік үлгісіндегі елдерде, соның ішінде бұрынғы Кеңес
Үкімет елдеріндегі қаржылық билік толығымен дерлік мемлекет билігінде
болатын, және де ең басты міндет – мемлекеттік мұқтаждарды қамтамасыз ету
еді. Мемлекеттік қаржылар кәсіпорындар мен ұйымдардың қаржыларын, тіпті
халықтың жинақтарын да толығымен өздеріне бағындарған болатын.
ІІ Негізгі бөлім
2.1 Ресейдің қаржы жүйесі және оның буындары
Қаржы жүйесі – бұл мемлекет пен кәсіпорынның орталықтандырылған және
орталықтандырылмаған ақша қорларын құру және пайдалану процесіндегі қаржы
қатынастарының оқшауланған, бірақ өзара байланысқан әртүрлі салалары мен
буындарының, сондай – ақ оларды ұйымдастыратын қаржы органдарының жиынтығы.
Ресей Федерациясының қаржы жүйесі қаржы қатынастарының біршама дербес
мына салдарынан тұрады:
• мемлекеттік бюджет;
• сақтандыру қорлары;
• қор нарығы;
• мемлекеттік несие;
• шаруашылық жүргізушілердің субъектілерінің қаржылары;
• бюджеттен тыс қорлар.
Жоғарыда келтірілген қаржы қатынастарын екі жүйеге бөледі. Шаруашылық
жүргізу субъектілердің қаржылары орталықтандырылмаған қаржыларға жатады
және микродеңгейдегі экономикамен әлеуметтік қатынастарды реттеу мен
көтермелеу үшін пайдаланылады, ал жалпы мемлекетке орталықтандырылған
қаржылар жатады және макродеңгейдегі экономика мен әлеуметтік қатынастарды
реттеу үшін пайдаланылады.
Қаржы жүйесін буындарға бөлу себебі: әр буынның міндетіне байланысты
және де орталықтандырылған және де орталықтандырылмаған ақша қорын
қалыптастырумен байланысты. Жалпы мемлекеттік орталықтандырылған ақша
қорларының ресурсы ұлттық пайданы бөлу және қайта бөлу арқылы құрылады.
Экономикалық - әлеуметтік дамудағы мемлекеттің маңызды рөлі, оның қол
астындағы мөлшерлі көлемдегі қаржылық ресурстардың орталықтандыруына
әкеледі. Бюджеттік және бюджеттен тыс қорлар мемлекеттің экономикалық және
әлеуметтік жағдайын қамтамасыз етеді.
Ақша қорларының басқа да формаларын пайдалану қаржы жүйесінің
несиелік және сақтандыру салалары арқылы жүзеге асырылады.
Орталықтандырылмаған ақша қорлары кәсіпорынның өздерінің жинақтарынан
және ақша пайдасынан құралады.
Жалпы мемлекеттік қаржылар халық шаруашылығының дамуын қамтамасыз
ету, қаржы ресурстарын эканомика салаларымен елдің аймақтарында қайта
бөлуде маңызды рөл атқарады. Жалпы мемлекеттік қаржылар кәсіпорынның
қаржыларымен тығыз байланысты.
Бір жағынан, бюджет пайдасының басты көзі ұлттық пайда болса, екінші
жағынан, өндірісті көтермелеу үшін кәсіпорынның өзінің қаржыларымен ғана
емес, жалпы мемлекеттік ақша қорларын банк несиелерін тарту арқылы
дамытады. Кәсіпорынның өзінің жарғылық қоры жетіспеген жағдайда акционер
негізінде басқа фирманың қаражаттарын тарту арқылы дамытуға болады.
1 – сызба. Ресей Федерациясының қаржы жүйесі.
Қаржы жүйесі арқылы орталықтандырылған және орталықтандырылмаған ақша,
жинақ қорларына мемлекеттік несиенің, салықтарының, мемлекеттік бюджеттің
шығындары арқылы ықпалын тигізеді.
Мемлекеттік бюджет – қаржы жүйесінің басты саласы. Ол мемлекеттің де
басты саласы. Ол мемлекеттің басты кірістері мен шығыстарын біріктіреді.
Бюджеттен тыс қорлар – федеративтік және жергілікті үкіметтің
қаржылары.
1995 жылы жалпы бюджеттен тыс қорлардың пайдасы 90,5 трлн,немесе
мемлекеттік бюджеттің 63% құрады.
Қоғамның сан алуан қажеттерін үздіксіз қанағаттандырып отыру
мақсатында мемлекет өзінің шығындарын жабуға шаруашылық құрылымдар мен
халықтың қаражаттарын тартуы мүмкін.Оны алудың басты әдісі мемлекеттік
несие болып табылады, ол жалпы мемлекеттік қаржылардың басты буындарының
бірі. Жеке және заңды тұлға, кәсіпорындар мен ұйымдар несиегерлер болып
келеді. Қаржы нарығында облигация және де т.б. құнды қағаздарды сату арқылы
қосымша қаржы ресурстарын тарта алады. Мемлекеттік қарыз ішкі және сыртқы
болады.
Ресей Федерациясының ішкі қарызы ұзақ мерзімді міндеттемені
білдіреді. Яғни, Ресей Федерациясынан алынған несие, мемлекеттік қарыз ұзақ
мерзімді міндеттеме болып табылады.
2.2 Ресейдің негізгі әлеуметтік – экономикалық көрсеткіштері
Ресей Федерациясының соңғы жылдарда макроэкономикалық көрсеткіштеріне
қысқаша шолу жасайтын болсақ, нақты 2002 жылғы қаржылық көрсеткіштері
төмендегідей болады:
Халық саны – 145,2 млн адам
Жұмыссыздар саны – 6153 мың адам
Халықтың ақшалай табыстары (орташа жан басына шаққанда бір айға) –
3949,8 рубль.
Халықтың ақшалай шығындары (орташа жан басына шаққанда бір айға)
38,805 рубль.
Экономика саласында еңбекпен қамтылғандардың жылдық орташа саны –
65359 мың адам.
Жалпы ішкі өнімі (ЖІӨ) - 10863,4 млрд рубль
Жалпы ішкі өнім жан басына шаққанда – 75497,0 рубль
Өнекәсіптік өнім көлемі – 6867,9 млрд рубль
Негізгі капиталға күрделі салымдар – 175807 млн рубль
Бюджет табыстары – 3519,2 млрд рубль
Бюджет шығындары – 3422,3 млрд рубль
Экспорт – 106154,3 млн доллар
Импорт – 461530 млн доллар
Ал, күрделі салымдар мәселесі бойынша Ресей бірнеше ірі дамыған
мемлекеттермен тығыз байланысты.Төмендегі кестедегі көрсеткіштер арқылы
2001 – 2002 жылдар аралығындағы Ресейге салынған күрделі салымдар мен
инвестор мемлекеттері көрсетілген.
2004 2005
АҚШ – ң млн % АҚШ – ң млн%
долл. долл.
Барлық күрделі салымдар 14258 100 19780 100
Германия 1237 8,7 4001 20,2
Кипр 2331 16,3 2327 11,8
Ұлыбритания 1553 10,9 2271 11,5
Швейцария 1341 9,4 1349 6,8
Франция 1201 8,4 1184 6,0
Нидерланды 1249 8,8 1168 5,9
АҚШ 1604 11,2 1133 5,7
Жапония 408 2,9 441 2,2
Австрия 423 3,0 376 1,9
Швеция 72 0,5 139 0,7
Басқа да елдер 2839 19,9 5391 27,3
Ресей Федерациясының бюджет құрылымы
2004 2005
млрд ЖІӨ - млрд ЖІӨ -
рубль ге % рубль ге %
1 2 3 4 5
Табыстар 2683,7 29,7 3519,2 32,4
Оның ішінде:
Салықтық табыстар 2345,0 25,9 3136,8 32,4
Олардан:
Кәсіпорын пайдасына салынатын салық 513,8 5,7 463,3 4,3
Жеке тұлғалардың табысына салынатын 255,8 2,8 358,1 3,3
салық
Қосылған құнға салынатын салық 639,0 7,1 752,7 6,9
Акциздер 243,3 2,7 264,1 2,4
Мүлікке салынатын салықтар 89,6 1,0 120,5 1,1
Табиғи ресурстарды пайдалану үшін 135,7 1,5 330,8 3,0
төлемдер
Сыртқы сауда мен сыртқы экономикалық331,3 3,7 323,4 3,0
операцияларға салынатын салық
Бірыңғай әлеуметтік салық 0,0 0,0 339,5 3,4
Салықтық емес табыстар 198,7 2,2 266,4 2,4
Олардан:
Сыртқы экономикалық саладан 51,5 0,6 65,4 0,6
Мемлекеттік немесе муниципалды 115,8 1,3 160,5 1,5
меншік иелігіндегі мүліктерден
түскен табыстар
Қайтарымсыз аударымдар -15,0 - -56,7 -
Мақсатты бюджеттік қорлардың 146,7 1,6 160,3 1,5
табыстары
Кәсіпкерлік саладан табыстар 8,3 0,1 12,4 0,1
Шығыстар: 2419,4 26,8 3422,3 31,5
Оның ішінде ... жалғасы
Қ. И. СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Экономика және минералды ресурстарды басқару кафедрасы
Тақырыбы: Ресей Федерациясының қаржы жүйесі
Тексерген: Журкубаева Ш
Орындаған: Искалиева
Мамандығы: УАБ –
05 – 1к
Тобы: 050508
Алматы 2007ж
Жоспар
Кіріспе 3
ІІ Негізгі бөлім 4
2.1 Ресейдің қаржы жүйесі және оның буындары 4
2.2 Ресейдің негізгі әлеуметтік – экономикалық көрсеткіштері 7
2.3 Ресейдің бюджет жүйесі мен бюджет құрылымы 9
2.4 Ресейдің салық жүйесі 11
Қорытынды 13
Пайдаланылған әдебиеттер 14
Кіріспе
Ресей Федерациясының қаржысы өзінің экономикалық табиғаты жағынан және
жалпы принципиалды бірлігі жағынан біртұтас. Алайда, қоғамның сан – алуан
қажеттеріне қызмет ететіндігіне байланысты қаржы бірқатар салалардан
тұрады. Нәтижесінде өз ықпалымен бүкіл экономиканы қамтиды. Қаржы
қатынастарының саласы мен буындары тығыз байланыста және елдің бірыңғай
қаржы жүйесін құрады.
Мемлекет өз қызметі мен міндеттерін жүзеге асыру мақсатында қолданатын
ақша қаражаттары қорларын қалыптастыру мен жұмсау деп таниды. Мемлекеттің
құрылымының түріне қарай мемлекеттің қаржы жағдайы, ақша ресурстары жалпы
әлеуметтік – экономикалық жағдаймен тікелей байланыста болады. Мысал үшін,
экономиканың социалистік үлгісіндегі елдерде, соның ішінде бұрынғы Кеңес
Үкімет елдеріндегі қаржылық билік толығымен дерлік мемлекет билігінде
болатын, және де ең басты міндет – мемлекеттік мұқтаждарды қамтамасыз ету
еді. Мемлекеттік қаржылар кәсіпорындар мен ұйымдардың қаржыларын, тіпті
халықтың жинақтарын да толығымен өздеріне бағындарған болатын.
ІІ Негізгі бөлім
2.1 Ресейдің қаржы жүйесі және оның буындары
Қаржы жүйесі – бұл мемлекет пен кәсіпорынның орталықтандырылған және
орталықтандырылмаған ақша қорларын құру және пайдалану процесіндегі қаржы
қатынастарының оқшауланған, бірақ өзара байланысқан әртүрлі салалары мен
буындарының, сондай – ақ оларды ұйымдастыратын қаржы органдарының жиынтығы.
Ресей Федерациясының қаржы жүйесі қаржы қатынастарының біршама дербес
мына салдарынан тұрады:
• мемлекеттік бюджет;
• сақтандыру қорлары;
• қор нарығы;
• мемлекеттік несие;
• шаруашылық жүргізушілердің субъектілерінің қаржылары;
• бюджеттен тыс қорлар.
Жоғарыда келтірілген қаржы қатынастарын екі жүйеге бөледі. Шаруашылық
жүргізу субъектілердің қаржылары орталықтандырылмаған қаржыларға жатады
және микродеңгейдегі экономикамен әлеуметтік қатынастарды реттеу мен
көтермелеу үшін пайдаланылады, ал жалпы мемлекетке орталықтандырылған
қаржылар жатады және макродеңгейдегі экономика мен әлеуметтік қатынастарды
реттеу үшін пайдаланылады.
Қаржы жүйесін буындарға бөлу себебі: әр буынның міндетіне байланысты
және де орталықтандырылған және де орталықтандырылмаған ақша қорын
қалыптастырумен байланысты. Жалпы мемлекеттік орталықтандырылған ақша
қорларының ресурсы ұлттық пайданы бөлу және қайта бөлу арқылы құрылады.
Экономикалық - әлеуметтік дамудағы мемлекеттің маңызды рөлі, оның қол
астындағы мөлшерлі көлемдегі қаржылық ресурстардың орталықтандыруына
әкеледі. Бюджеттік және бюджеттен тыс қорлар мемлекеттің экономикалық және
әлеуметтік жағдайын қамтамасыз етеді.
Ақша қорларының басқа да формаларын пайдалану қаржы жүйесінің
несиелік және сақтандыру салалары арқылы жүзеге асырылады.
Орталықтандырылмаған ақша қорлары кәсіпорынның өздерінің жинақтарынан
және ақша пайдасынан құралады.
Жалпы мемлекеттік қаржылар халық шаруашылығының дамуын қамтамасыз
ету, қаржы ресурстарын эканомика салаларымен елдің аймақтарында қайта
бөлуде маңызды рөл атқарады. Жалпы мемлекеттік қаржылар кәсіпорынның
қаржыларымен тығыз байланысты.
Бір жағынан, бюджет пайдасының басты көзі ұлттық пайда болса, екінші
жағынан, өндірісті көтермелеу үшін кәсіпорынның өзінің қаржыларымен ғана
емес, жалпы мемлекеттік ақша қорларын банк несиелерін тарту арқылы
дамытады. Кәсіпорынның өзінің жарғылық қоры жетіспеген жағдайда акционер
негізінде басқа фирманың қаражаттарын тарту арқылы дамытуға болады.
1 – сызба. Ресей Федерациясының қаржы жүйесі.
Қаржы жүйесі арқылы орталықтандырылған және орталықтандырылмаған ақша,
жинақ қорларына мемлекеттік несиенің, салықтарының, мемлекеттік бюджеттің
шығындары арқылы ықпалын тигізеді.
Мемлекеттік бюджет – қаржы жүйесінің басты саласы. Ол мемлекеттің де
басты саласы. Ол мемлекеттің басты кірістері мен шығыстарын біріктіреді.
Бюджеттен тыс қорлар – федеративтік және жергілікті үкіметтің
қаржылары.
1995 жылы жалпы бюджеттен тыс қорлардың пайдасы 90,5 трлн,немесе
мемлекеттік бюджеттің 63% құрады.
Қоғамның сан алуан қажеттерін үздіксіз қанағаттандырып отыру
мақсатында мемлекет өзінің шығындарын жабуға шаруашылық құрылымдар мен
халықтың қаражаттарын тартуы мүмкін.Оны алудың басты әдісі мемлекеттік
несие болып табылады, ол жалпы мемлекеттік қаржылардың басты буындарының
бірі. Жеке және заңды тұлға, кәсіпорындар мен ұйымдар несиегерлер болып
келеді. Қаржы нарығында облигация және де т.б. құнды қағаздарды сату арқылы
қосымша қаржы ресурстарын тарта алады. Мемлекеттік қарыз ішкі және сыртқы
болады.
Ресей Федерациясының ішкі қарызы ұзақ мерзімді міндеттемені
білдіреді. Яғни, Ресей Федерациясынан алынған несие, мемлекеттік қарыз ұзақ
мерзімді міндеттеме болып табылады.
2.2 Ресейдің негізгі әлеуметтік – экономикалық көрсеткіштері
Ресей Федерациясының соңғы жылдарда макроэкономикалық көрсеткіштеріне
қысқаша шолу жасайтын болсақ, нақты 2002 жылғы қаржылық көрсеткіштері
төмендегідей болады:
Халық саны – 145,2 млн адам
Жұмыссыздар саны – 6153 мың адам
Халықтың ақшалай табыстары (орташа жан басына шаққанда бір айға) –
3949,8 рубль.
Халықтың ақшалай шығындары (орташа жан басына шаққанда бір айға)
38,805 рубль.
Экономика саласында еңбекпен қамтылғандардың жылдық орташа саны –
65359 мың адам.
Жалпы ішкі өнімі (ЖІӨ) - 10863,4 млрд рубль
Жалпы ішкі өнім жан басына шаққанда – 75497,0 рубль
Өнекәсіптік өнім көлемі – 6867,9 млрд рубль
Негізгі капиталға күрделі салымдар – 175807 млн рубль
Бюджет табыстары – 3519,2 млрд рубль
Бюджет шығындары – 3422,3 млрд рубль
Экспорт – 106154,3 млн доллар
Импорт – 461530 млн доллар
Ал, күрделі салымдар мәселесі бойынша Ресей бірнеше ірі дамыған
мемлекеттермен тығыз байланысты.Төмендегі кестедегі көрсеткіштер арқылы
2001 – 2002 жылдар аралығындағы Ресейге салынған күрделі салымдар мен
инвестор мемлекеттері көрсетілген.
2004 2005
АҚШ – ң млн % АҚШ – ң млн%
долл. долл.
Барлық күрделі салымдар 14258 100 19780 100
Германия 1237 8,7 4001 20,2
Кипр 2331 16,3 2327 11,8
Ұлыбритания 1553 10,9 2271 11,5
Швейцария 1341 9,4 1349 6,8
Франция 1201 8,4 1184 6,0
Нидерланды 1249 8,8 1168 5,9
АҚШ 1604 11,2 1133 5,7
Жапония 408 2,9 441 2,2
Австрия 423 3,0 376 1,9
Швеция 72 0,5 139 0,7
Басқа да елдер 2839 19,9 5391 27,3
Ресей Федерациясының бюджет құрылымы
2004 2005
млрд ЖІӨ - млрд ЖІӨ -
рубль ге % рубль ге %
1 2 3 4 5
Табыстар 2683,7 29,7 3519,2 32,4
Оның ішінде:
Салықтық табыстар 2345,0 25,9 3136,8 32,4
Олардан:
Кәсіпорын пайдасына салынатын салық 513,8 5,7 463,3 4,3
Жеке тұлғалардың табысына салынатын 255,8 2,8 358,1 3,3
салық
Қосылған құнға салынатын салық 639,0 7,1 752,7 6,9
Акциздер 243,3 2,7 264,1 2,4
Мүлікке салынатын салықтар 89,6 1,0 120,5 1,1
Табиғи ресурстарды пайдалану үшін 135,7 1,5 330,8 3,0
төлемдер
Сыртқы сауда мен сыртқы экономикалық331,3 3,7 323,4 3,0
операцияларға салынатын салық
Бірыңғай әлеуметтік салық 0,0 0,0 339,5 3,4
Салықтық емес табыстар 198,7 2,2 266,4 2,4
Олардан:
Сыртқы экономикалық саладан 51,5 0,6 65,4 0,6
Мемлекеттік немесе муниципалды 115,8 1,3 160,5 1,5
меншік иелігіндегі мүліктерден
түскен табыстар
Қайтарымсыз аударымдар -15,0 - -56,7 -
Мақсатты бюджеттік қорлардың 146,7 1,6 160,3 1,5
табыстары
Кәсіпкерлік саладан табыстар 8,3 0,1 12,4 0,1
Шығыстар: 2419,4 26,8 3422,3 31,5
Оның ішінде ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz