Туынды бағалы қағаздар нарығы
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Қазақ Ұлттық Аграрлық Университеті
"Қаржы және банк ісі"кафедрасы
Тақырыбы: Туынды бағалы қағаздар нарығы
Орындаған:
ДулятовР.П.
УА
304 топ
Тексерген :
Малаева Р. А.
Алматы 2007ж
Жоспар
Кіріспе
1. Бағалы қағаздардың түрлері
2. Туынды бағалы қағаздар
Қорытынды
- Пайдаланылған ақпараттар көзі
- Пайдаланылған ақпараттар көзі
1. Қазақстан Ұлттық энциклопедиясы \ Бас ред. Б. Аяған -
Алматы: "Қазақ энцоклопедиясының" Бас редакциясы, 2004. - 696 бет.
3. Смағұлова Р.
Қаржы нарқы: Оқулық. – Алматы: Қазұлтагру, 2001
4. Құлпыбаев С., Баязитова Ш., Баязитова А.
Қаржы теориясы: Оқу құралы. - Алматы, "Мерей", 176 бет, 2001.
5. Құлпыбаев С. Және басқалары. Қаржы теориясы. Оқу құралы. - Алматы:
Мерей, 2001. - 176 бет.
6. Ілиясов Қ. Қ., Құлпыбаев С. Оқулық. - Алматы
Кіріспе
Бағалы қағаздар нарығы – шаруашылық жүргізуші субъектілерн мен
мемелекеттің шығарған бағалы қағаздардың сан алуан түрлері сатылған және
сатып алынатын қаржы рыногының бөлігі. Бұл рыноктың жұмыс істеуі
көптеген экономикалық, әсіресе инвестициялық процестерді реттеп, олардың
тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Бұған осы рыноктың қор
құрылымдарының – бағалы қағаздардың және өзге де активтердің сан
алуандығымен қол жетеді. Бағалы қағаздар нарығы экономикалық барлық
субъектілерінің өздеріне қажетті ақша ресурстарын алуына кең мүмкіндіктер
жасайды және алудың жеңілдетеді. Ол нарықтық экономикадағы көптеген
стихиялық түрде өтіп жатқан процестердің реттушісі болып табылады. Бұл
әсіресе күрделі жұмсалымдарды инвестициялау процесіне қатысты. Бағалы
қағаздардың айналымға түсу уақыты мен әдісіне қарай олардың нарығы бастапқы
және қайталама болып бөлінеді. Бастапқы нарықта бағалы қағаздардың
бастапқы иеленушілерінің жаңа шығарылған бағалы қағаздары сатылады;
қайталама нарықта бағалы қағаздардың айыналысы, яғни олардың иелерінің
ауысуы болады. Бағалы қағаздардың номиналдық , эмиссиялық және нарықтық
бағасы болады. Қайталама нарық екі бөліктен тұрады: ұйымдастырылған бағалы
қағаздар нарығы – мәмілелер сауда – саттықты ұйымдастырушының ішкі
құжаттарына сәйкес жүзеге асырылатын эмиссиялық бағалы қағаздар мен өзге
де қаржы құралдарының айналыс сферасы және ұйымдастырылмаған бағалы
қағаздармен жасалатын мәмілелер қаржы құралдарымен сауда – саттықты
ұйымдастырушының ішкі құжаттарында мәміле объектісіне және оның
қатысушыларына белгіленген талаптар сақталмай жүзеге асырылатын сферасы.
Бағалы қағаздар түрлері бойынша : акциялар, облигациялар, және т.б.
нарығы; эмитенттер бойынша: кәсіпорындардың бағалы қағаздар нарығы,
мемлекеттік бағалы қағаздар нарығы, аумақтық критерийі бойынша; ұлттық,
халықаралық, аймақтық; мезгілдері бойынша: қысқа мерзімді, орта мерзімді
және ұзақ мерзімді бағалы қағаздардың нарығы; мәмілелердің түрлері бойынша:
кассалық, форвардтық және т.с.с.; салалық критерийі бойынша.
Нарықтық қатынастардың серпінді даму кезеңі Қазақстан Республикасының
Бағалы қағаздар жөніндегі Ұлттық комиссиясы құрылған 1995 жылдан
басталады. 1995 жылдың 19 сәуірінен бастап жаңартылған Қазақстан таза қор
биржасы – Орталық Азия қор бирдасы (ОАҚБ) жұмыс істей бастады. 1995 жылдың
21 сәуірінде Бағалы қағаздар және қор биржасы туралы Қазақстан
Республикасының заңы бекітілді. Қазақстанда бағалы қағаздар нарығы құқықтық
реттеуді қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасында Мемлекеттік бағалы
қағаздарды қалыптастырудың және дамудың бағдарламасы әзірленді. Қазақстан
Республикасының мемлекттік қарызыцның ұлттық жинақ облигацияларын шығару,
айналысы және өтеу шарттары туралы қағидалар әзірленіп, бекітілді. 1997
жылдың басынан Қазақстан Республикасының Парламенті бағалы қағаздарды
реттейтін үш заң қабылдады: Бағалы қағаздар нарығы туралы, Бағалы
қағаздармен жасалған мәмілелерді тіреку туралы, Қазақстан
Республикасындағы инвестициялық қорлар туралы заңдар.
1. Бағалы қағаздардың түрлері
Бағалы қағаздар нарық шаруашылығы жүйесінде ақшаны жұмылдыру, жұмсау
және айырбастау процесіндегі ыңғайлы әрі тиімді құрал рөлін атқарады.
Халыққа белгілі бір кәсіпорынның табыстарына ортақтасуға мүмкндік бере
отырып, бағалы қағаздар іскерлік белсенділікті арттыра түседі және ұлттық
байлықты басқаруды жеңілдетеді.
Бағалы қағаздардың айналысқа шығарылуы әдетте нақтылы шаруашылық
келісімшарттарға негізделеді.
Бағалы қағаздар бойынша олардың иелеріне дивиденттер немесе пайыздар
түрінде табыстар төлеу, сондай – ақ бұл құжаттардан туындайтын ақшалай
немесе өзге құықтарды басқа тұлғалармен беру мүмкіндігі қарастырылады.
Бағалы қағаздар құжатсыз бағалы қағаздар және қағассыз бағалы қағаздар
болып бөлінеді. Құжатсыз бағалы қағаздардың өмір сүруінің классикалық
нысаны – қағаз нысаны, бұл нысанда бағалы қағаз құжат түрінде өмір сүреді.
Бағалы қағаздар нарығының дамуы бағалы қағаздардың көптеген түрлерінің, ең
алдымен эмиссиялық бағалы қағаздардың тіршіліктің құжатсыз нысанына көшуді
қажет етеді.
Инвестициялық (капиталдық) бағалы қағаздар – капиталды жұмсаудың
объектісі болып табылатын бағалы қағаздар (акция, облигация, фьючерлік
өзара шарттар және басқалары).
Инвестициялық емес бағалы қағаздар – бұл тауар немесе басқа нарықтарды
ақшалай есеп – қисаптарға қызмет көрсететін ағалы қағаздар.
Эмитенттің құқықтық мәртебесін, инвестициялық және кредиттік
тәуекелдердің дәрежесін, инвесторлардың мүддесін қорғау кепілдіктерін және
басқа факторларды ескере отырып қорбағалы қағаздары үш топқа бөлінеді:
мемлекеттік, муниципалдық және мемлекеттік емес.
Мемлекеттік емес бағалы қағаздар – корпоративтік және жекеше қаржы
интитуттарының қағаздары болып келеді. Корпоративтік бағалы қағаздар болып
кәсіпорындардың, ұйымдардың, банктердің борышқорлық міндеттемелері мен
акциялары қызмет етеді.
Мемлекеттік бағалы қағаздар – бұл мемлекеттік ішкі борыштың болуының
нысаны; эмитенті мемлекет болатын борышқорлық бағалы қағаздар. Мемлекеттік
бағалы қағаздардың арасында көп тараған қазынашылық векселдер мен
міндеттемелер, мемлекеттік және жинақтық қарыздардың облигациялары.
Муниципалдық бағалы қағаздарға биліктің жергілікті органдарының
борышқорлық міндеттемелері жатады.
Бағалы қағаздардың түрлері сан алуан: ақшалай бағалы қағаздарға
акциялар, облигациялар, векселдер, ақша чектері жатады. Иеленушілеріне
заттық құқықтарды, меншік құқықтарын бекітіп беретін тауарлай бағалы
қағаздарға коносаменттер, қойма куәліктері жатады. Бағалы қағаздарға банк
кредитін алғандығын растайтын құжаттар, борышқорлық қолхаттар, өсиетхат
(өсиетнама), лотерея билеттері, сақтық полистері жатпайды.
Вексель – қарызгер несиегерге беретін және несиелерге қарызгерден
белгіленген мерзімде векселде көрсетілген соманы таоап етуіне даусыз құқық
беретін, заңмен қатаң түрде белгіленген нысандағы жазбаша борышқорлық
міндеттеме. Вексель есеп айырысудың нысаны: өнім немесе қызметтер үшін
векселмен есептесе отырып, кәсіпкер вексель берілген уақыт ... жалғасы
Қазақ Ұлттық Аграрлық Университеті
"Қаржы және банк ісі"кафедрасы
Тақырыбы: Туынды бағалы қағаздар нарығы
Орындаған:
ДулятовР.П.
УА
304 топ
Тексерген :
Малаева Р. А.
Алматы 2007ж
Жоспар
Кіріспе
1. Бағалы қағаздардың түрлері
2. Туынды бағалы қағаздар
Қорытынды
- Пайдаланылған ақпараттар көзі
- Пайдаланылған ақпараттар көзі
1. Қазақстан Ұлттық энциклопедиясы \ Бас ред. Б. Аяған -
Алматы: "Қазақ энцоклопедиясының" Бас редакциясы, 2004. - 696 бет.
3. Смағұлова Р.
Қаржы нарқы: Оқулық. – Алматы: Қазұлтагру, 2001
4. Құлпыбаев С., Баязитова Ш., Баязитова А.
Қаржы теориясы: Оқу құралы. - Алматы, "Мерей", 176 бет, 2001.
5. Құлпыбаев С. Және басқалары. Қаржы теориясы. Оқу құралы. - Алматы:
Мерей, 2001. - 176 бет.
6. Ілиясов Қ. Қ., Құлпыбаев С. Оқулық. - Алматы
Кіріспе
Бағалы қағаздар нарығы – шаруашылық жүргізуші субъектілерн мен
мемелекеттің шығарған бағалы қағаздардың сан алуан түрлері сатылған және
сатып алынатын қаржы рыногының бөлігі. Бұл рыноктың жұмыс істеуі
көптеген экономикалық, әсіресе инвестициялық процестерді реттеп, олардың
тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Бұған осы рыноктың қор
құрылымдарының – бағалы қағаздардың және өзге де активтердің сан
алуандығымен қол жетеді. Бағалы қағаздар нарығы экономикалық барлық
субъектілерінің өздеріне қажетті ақша ресурстарын алуына кең мүмкіндіктер
жасайды және алудың жеңілдетеді. Ол нарықтық экономикадағы көптеген
стихиялық түрде өтіп жатқан процестердің реттушісі болып табылады. Бұл
әсіресе күрделі жұмсалымдарды инвестициялау процесіне қатысты. Бағалы
қағаздардың айналымға түсу уақыты мен әдісіне қарай олардың нарығы бастапқы
және қайталама болып бөлінеді. Бастапқы нарықта бағалы қағаздардың
бастапқы иеленушілерінің жаңа шығарылған бағалы қағаздары сатылады;
қайталама нарықта бағалы қағаздардың айыналысы, яғни олардың иелерінің
ауысуы болады. Бағалы қағаздардың номиналдық , эмиссиялық және нарықтық
бағасы болады. Қайталама нарық екі бөліктен тұрады: ұйымдастырылған бағалы
қағаздар нарығы – мәмілелер сауда – саттықты ұйымдастырушының ішкі
құжаттарына сәйкес жүзеге асырылатын эмиссиялық бағалы қағаздар мен өзге
де қаржы құралдарының айналыс сферасы және ұйымдастырылмаған бағалы
қағаздармен жасалатын мәмілелер қаржы құралдарымен сауда – саттықты
ұйымдастырушының ішкі құжаттарында мәміле объектісіне және оның
қатысушыларына белгіленген талаптар сақталмай жүзеге асырылатын сферасы.
Бағалы қағаздар түрлері бойынша : акциялар, облигациялар, және т.б.
нарығы; эмитенттер бойынша: кәсіпорындардың бағалы қағаздар нарығы,
мемлекеттік бағалы қағаздар нарығы, аумақтық критерийі бойынша; ұлттық,
халықаралық, аймақтық; мезгілдері бойынша: қысқа мерзімді, орта мерзімді
және ұзақ мерзімді бағалы қағаздардың нарығы; мәмілелердің түрлері бойынша:
кассалық, форвардтық және т.с.с.; салалық критерийі бойынша.
Нарықтық қатынастардың серпінді даму кезеңі Қазақстан Республикасының
Бағалы қағаздар жөніндегі Ұлттық комиссиясы құрылған 1995 жылдан
басталады. 1995 жылдың 19 сәуірінен бастап жаңартылған Қазақстан таза қор
биржасы – Орталық Азия қор бирдасы (ОАҚБ) жұмыс істей бастады. 1995 жылдың
21 сәуірінде Бағалы қағаздар және қор биржасы туралы Қазақстан
Республикасының заңы бекітілді. Қазақстанда бағалы қағаздар нарығы құқықтық
реттеуді қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасында Мемлекеттік бағалы
қағаздарды қалыптастырудың және дамудың бағдарламасы әзірленді. Қазақстан
Республикасының мемлекттік қарызыцның ұлттық жинақ облигацияларын шығару,
айналысы және өтеу шарттары туралы қағидалар әзірленіп, бекітілді. 1997
жылдың басынан Қазақстан Республикасының Парламенті бағалы қағаздарды
реттейтін үш заң қабылдады: Бағалы қағаздар нарығы туралы, Бағалы
қағаздармен жасалған мәмілелерді тіреку туралы, Қазақстан
Республикасындағы инвестициялық қорлар туралы заңдар.
1. Бағалы қағаздардың түрлері
Бағалы қағаздар нарық шаруашылығы жүйесінде ақшаны жұмылдыру, жұмсау
және айырбастау процесіндегі ыңғайлы әрі тиімді құрал рөлін атқарады.
Халыққа белгілі бір кәсіпорынның табыстарына ортақтасуға мүмкндік бере
отырып, бағалы қағаздар іскерлік белсенділікті арттыра түседі және ұлттық
байлықты басқаруды жеңілдетеді.
Бағалы қағаздардың айналысқа шығарылуы әдетте нақтылы шаруашылық
келісімшарттарға негізделеді.
Бағалы қағаздар бойынша олардың иелеріне дивиденттер немесе пайыздар
түрінде табыстар төлеу, сондай – ақ бұл құжаттардан туындайтын ақшалай
немесе өзге құықтарды басқа тұлғалармен беру мүмкіндігі қарастырылады.
Бағалы қағаздар құжатсыз бағалы қағаздар және қағассыз бағалы қағаздар
болып бөлінеді. Құжатсыз бағалы қағаздардың өмір сүруінің классикалық
нысаны – қағаз нысаны, бұл нысанда бағалы қағаз құжат түрінде өмір сүреді.
Бағалы қағаздар нарығының дамуы бағалы қағаздардың көптеген түрлерінің, ең
алдымен эмиссиялық бағалы қағаздардың тіршіліктің құжатсыз нысанына көшуді
қажет етеді.
Инвестициялық (капиталдық) бағалы қағаздар – капиталды жұмсаудың
объектісі болып табылатын бағалы қағаздар (акция, облигация, фьючерлік
өзара шарттар және басқалары).
Инвестициялық емес бағалы қағаздар – бұл тауар немесе басқа нарықтарды
ақшалай есеп – қисаптарға қызмет көрсететін ағалы қағаздар.
Эмитенттің құқықтық мәртебесін, инвестициялық және кредиттік
тәуекелдердің дәрежесін, инвесторлардың мүддесін қорғау кепілдіктерін және
басқа факторларды ескере отырып қорбағалы қағаздары үш топқа бөлінеді:
мемлекеттік, муниципалдық және мемлекеттік емес.
Мемлекеттік емес бағалы қағаздар – корпоративтік және жекеше қаржы
интитуттарының қағаздары болып келеді. Корпоративтік бағалы қағаздар болып
кәсіпорындардың, ұйымдардың, банктердің борышқорлық міндеттемелері мен
акциялары қызмет етеді.
Мемлекеттік бағалы қағаздар – бұл мемлекеттік ішкі борыштың болуының
нысаны; эмитенті мемлекет болатын борышқорлық бағалы қағаздар. Мемлекеттік
бағалы қағаздардың арасында көп тараған қазынашылық векселдер мен
міндеттемелер, мемлекеттік және жинақтық қарыздардың облигациялары.
Муниципалдық бағалы қағаздарға биліктің жергілікті органдарының
борышқорлық міндеттемелері жатады.
Бағалы қағаздардың түрлері сан алуан: ақшалай бағалы қағаздарға
акциялар, облигациялар, векселдер, ақша чектері жатады. Иеленушілеріне
заттық құқықтарды, меншік құқықтарын бекітіп беретін тауарлай бағалы
қағаздарға коносаменттер, қойма куәліктері жатады. Бағалы қағаздарға банк
кредитін алғандығын растайтын құжаттар, борышқорлық қолхаттар, өсиетхат
(өсиетнама), лотерея билеттері, сақтық полистері жатпайды.
Вексель – қарызгер несиегерге беретін және несиелерге қарызгерден
белгіленген мерзімде векселде көрсетілген соманы таоап етуіне даусыз құқық
беретін, заңмен қатаң түрде белгіленген нысандағы жазбаша борышқорлық
міндеттеме. Вексель есеп айырысудың нысаны: өнім немесе қызметтер үшін
векселмен есептесе отырып, кәсіпкер вексель берілген уақыт ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz