Геологиялық құрылысы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Қ. И. СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

ГТ және ПҚКІБ кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: Зырянов кенорны (полиметалды)

Оқытушы: Ким Р. Д.

Орындаған: Егізбеков С. С.

Мамандығы: 1801

Тобы: ГРС - 01-1қ

АЛМАТЫ 2004

Мазмұны

Кіріспе

1. Геологиялық құрылысы 4

1. 1 Кеннің сипаттамасы бітімі мен құрылымы 5

1. 2 Стратиграфия 8

1. 3 Магматизмі 9

2. Тектоникасы 10

2. 1 Кен шоғырының морфологиясы 11

2. 2 Минерологиялық руданың құрамы және элементтері

мен қосындылары 12

2. 3 Минерал түзілудің сатылары 13

3. Зырянов кенорнының аншлифі 14

3. 1 Пайдаланылған әдебиеттер 18

Кіріспе

Зырянов кен орынын 1791 жылы Г. Г. Зырянов ашты. 1795ж- 1902 жылдары аралығында кен өндіретін кабинеті болды. Мұнда кен тотыққан руда, күміс, қорғасын, мыс және алтын өндірілді. 1902ж- 1931 жылдары зырянов кені әртүрлі қолда шоғырланды. Бұл жылдары кен орынында кішкене барлау жұмыстары жүргізілді, бірақ кен өнімі өндірілмеді. Советтік кезеңінде 1931 ж кен шоғырының тарихы, негізінен өнімі бастапқы сульфидті кені, кен орнында үлкен аумақты геологиялық барлау және зерттеу жұмыстары жүргізілді, нәтижесінде кен орынының өнеркәсіптік шамасы тез арада өсті.

Геологиялық құрылысы

Зырянов кен орынының бұрынғы ескі зерттеулер бойынша (К. Гривнака, 1873ж; В. В. Груза, 1942ж; А. Н. Духовского, 1940-1942 ж), анықтау нәтижесінде жете іздеу жұмыстары А. К. Каюпова және Е. А. Флерова (1953), шөгінді ортанғы және жоғарғы кезеңдермен біріккен, соңғы мәліметтер бойынша әртүрлі тақтатастар, құмтастар, туфтар және туфиттер кездесетін вулконогендік таужыныстар көбінесе қышқыл құрамды. Қиманың іргетасы негізінен жоғарғы шайылып кетуі жасыл тақтатастардан (силур кезеңі), эффузивті- пирокластық таужыныстар березов свитасы (Д ₂ ¹ ) ; соңғысы эффузивті-шөгінді жыныстармен жамылып жатыр, жан -жануарлар түзілімдері Маслянск свитасы (Д ₂ ^1-2 ) ; жоғарғы тік жатысы кәдімгідей шөгінді таужыныстардан және Зырянов свитасымен сипатталады (Д ₃ ), кен орынының түзілімдері төменгі карбонмен жамылып жатыр.

Аумақтағы кешеннің таужыныстары, қоршаған ортаның кен денесі, гидротермальды және динамикалық метаморфтық іздермен, әсер ету жыныстары порфироид, микрокварцит және әртүрлі кварцты- серицитті, корбонат -хлоритті және тақтатастар. Мұнда көбінесе микрокварциттер қолданылады.

А. К. Каюпова және Е. А. Флеров бойынша (1953), порфириттің екі түрі де гидротермальды және аймақтық метаморфталған. Ең жақын шығуы интрузивті таужыныстың биотитті гранитпен (Г. Орел) Змеиногорлық кешені кездеседі, кен орынның О-Б-қа қарай 5 км жерде орналасқан. Негізінен кен орнынды желелер кездеседі, амфиболды және плагиоклазды порфириттер Саурск кешенінде көрсетіледі (А. К. Каюпов, 1953) . Амфиболды порфириттер негізінен көбінесе жағдайда пластаралық дене құрайды, ал плагиоклаз аз қалыңдықта желі ретінде кездеседі. Дамытушы түзілімдер ортасында Маслян свитасы Зырянов кен орнына дейін созылып жатыр.

Кеннің сипаттамасы бітімі мен құрылымы

Зырянов кен орнында типтік полиметалды кендер, басым бөлігі қорғасын, мырыш және мыс болып табылады.

Зырянов ГРП қорғасын, мырыш және мыспен байланысы 1936ж, құрылғаны 1:(1, 4-2, 0) ; (0, 15 -0, 30), мәлімет бойынша 1948 ж 1:( 1, 18 -1, 56) ; (0, 17- 0, 28) .

Кеннің құрамында қоспа түрінде алтын, күміс және аз мөлшерде шашыраңқы элементтер кездеседі.

Ұсақ және орта түйірлі метасоматитті кен шоғырында бастапқы кендер Зырянов кен орнында көрсетіледі, мұнда тұтас және сеппелі ерекшеліктерімен негізделеді.

Негізгі руданың массасы тұтас ретінде, ал сеппелі рудасы ұсақ - орта түйірлі агрегатты сульфидпен, жиірірақ өзінің арасында бітіп кетуі, ауыспалы мөлшерде желілі минералдар болады.

Тұтас рудалар көбінесе массивті, дақты кейде жолақты болып келеді.

Тұтас руданың массивті бітімі азды көпті қосылған біркелкі түйірлі агрегатты сульфидпен, бағынышты мөлшері қоршаған ортаның таужыныстары рудалы емес минерал және аз маз реликтілі түрінде кездеседі. Басымырағы көбінесе сфалерит, жалғастырушысы ұсақ сеппелі, басқа рудалы компоненттер.

Дақты руданың бітімі, біркелкі тараған ортадағы тұтас және сеппелі рудасы негізінен оңашалануы бір немесе бірнеше минералдардың түрі ұя тәрізді қоршаған ортада теріс негізгі масса түрінде, қосылған агрегаттан басқа рудалы минералдармен кездеседі. Ұя тәрізді сфалериттің оңашалануы сирек және ұсақ галенитті, халькопиритті коррадирлі пириттің түйірі, галенитпен және халькопиритпен орын алмасуы майда сеппелі басқа минералдармен байланысты.

Жолақты бітімі, сеппелі руда арасында көп таралған, жолақтылығы созылыңқы топталған рудалы минералдармен тақтатасталған таужыныстардан құралады. Тұтас рудасында кезектесу жолағы байқалады, руданың концентрациялы компоненті: жолағы, тұтас қосылған сфалеритпен оқшауланған созылыңқы шоғырлануы галениттің және халькопириттің майда түйірімен, тақтатастың хлориттенуі жіңішке жолақпен кезектесуі, созылыңқы өскен сульфидпен аяқталады.

Аллотриоморфты құрылымы өзара бітіп кетуі дұрыс емес түйірлі сфалерит, галенит, халькопирит, құлпырмалы руд.

Субграфикті құрылым, Зырянов кен орнында руда түрінде кездесетін түзілімдері, орынбасуы, негізгі галенитпен және халькопиритпен, құрт тәрізді өсуі жөнсіз түйір түрінде сфалеритте кездеседі.

Қиылысқан құрылымы желелі рудалы минералдармен сипатталады, қоршаған таужыныстарында жарылым арқылы таралады, олар желелі минералдармен және ерте құрылған минералдармен рудалы массамен кездеседі.

Жіңішке желілі халькопирит және галенит көбірек сфалерит пирит түрінде, сфалерит кей кезде жарылым арқылы пиритке кірігеді, ал пирит магнетитке кірігеді.

Туынды сульфид гипергенді түрінде галенит, халькозин, ковелин және минералдардың тотығу белдемі көп тараған, бастапқы сульфидте жіңішке желі аралық түрінде кездеседі.

Коррозиялық құрылым, айрықша көп тараған минералдары пириттің жеміріліп кетуі сфалеритпен, халькопиритпен, галенитпен және желілі минералдармен байланысты. Қарапайым бастапқы сульфиді туынды минералмен тотығу белдемімен жеміріледі.

Керіш тәрізді құрылым пиритті рудалардың ортасында кездеседі, пириттің арасындағы түйірлерін керіштелген немесе кеш сульфидпен толтырылады.

Шет аймақты жиекті құрылымы бастапқы сульфидті және жұқа жиекті туынды минералдар құрады: сфалерит - галенитпен (гипергенді) ; халькопирит, галенит және сфалерит- халькозинмен, ковелин т. б.

Катаклазды құрылым ең көп тарағаны пирит және кварц болып табылады, кейде іздерінің ұсақтануы сфалериттің түйірінде кездеседі. Пирит тез арада бөлшектенеді және уатылады, жіңішке дисперсті массамен орын ауыстыруы немесе кристалдануы арқылы; мельниковит - пирит (марказит) және пирит түзеді.

Умаждалу құрылымында ашылу орны галенитпен, кейде сфалерит, халькопирит және пиритте кездеседі. Галенитте кейде айрықша жабысқан, иілген және бөлектенген сызықтар байқалады және пириттің құрамында да кездеседі.

Қайта кристалдану құрылымы, метоморфизм процесінде сирек емес болуы ерітінді минералдың бөлек және шет жағы ерітіндінің қайта түзілуі, түзу емес жиегінде кездеседі.

Ірі кристалды желілі руданың түрі. Ұсақ және орта түйірлі рудада жоғарыда аталғандай кей- кейде ірі кристалды агрегаттар, жарылымды толтаратын ені бойынша 0, 1- 0, 3 м кездеседі. Бұл желілі рудалар ірі кристалды сфалеритпен, галенит, халькопирит кейде құлпырмалы руда және пиритпен тығыз бітіп кетуі желілі минералмен кварц, кальцит, барит, гидротермальды өзгерген таужыныстар- микрокварцит, кварц- хлорит- серицитті тақтатастар кейде порфирит кездеседі.

Галенит түйірінің өлшемі ≥ 0, 05 мм, 79% құрайды, жалпы массасы өлшемі ≥ 0, 01 мм -99%, сфалериттің түйірінің өлшемі ≥ 0, 1-77%; ≥ 0, 05- 90 %; халькопириттің өлшемі ≥ 0, 01-72%; ≥0, 05-87%; пириттің түйірінің өлшемі ≥0, 1- 76%; ≥0, 05- 89%.

Cтратиграфия

Ревнюшен горс антиклинінің геологиялық құрылымына екі құрылымдық ярус қатысады:

1) Төменгі палеозой (ордовик)

Төменгі құрылымдық ярус жыныстары Ревнюшен антиклинінің орталық бөлігін түзеді. Олар алевролиттер, әктастар алевролиттер, сазды-әктасты алевролиттер, тақтатастардың шөгінді теригенді жыныстардың кешенінен құралған. Бар қатқабақта интенсивті аймақтың метоморфизм (хлоритизация, корбонатизация, эпидотизация, сирицитизация) және жолақты текстуралар тән.

2) Ортанғы девон -Д ₂

Бұрыштық үйлесімсіздікпен төменгі палезой жыныстары ортанғы девон жыныстары кешенімен көмкерілген. Фаунаның көптеп табылуы оның жасы эйфель кезеңі екендігі анықталған. Олар көптеген ұқсастықтары бар вулконогенді шөгінді жыныстардан тұрады.

Төменгі бөлікте (ревнюшен свитасы) вулконогенді түзілімдер (туфтар, тффиттер, қышқыл және аралас құрамды туфолавалар, порфириттер, порфирлер) . Шөгінді жыныстар сирек кездеседі. Жоғарғы бөлікте (Маслин свитасы) шөгінді жыныстар басымырақ.

Магматизмі

Магмалық таужыныстың кеңінен таралуы қолданылады және геологиялық құрылысында маңызды роль атқарады.

Ортаның ерекшелігі интрузивті, эффузивті, субвулкандық денелер құрады. Магмалық таужынысы шартты түрде 3 негізгі кешенге бөлінеді:

1) Габбро -порфирит

2) Змейногорлық (С ₂ -С ₃ )

3) Кеш дайкалы кешен (С ₃ -С ₂ )

1) Габбро-порфиритті кешені негізгі таужыныста орта және негізгі құрамды диабаз, диабаз порфирлі, габбро-порфиритті, кварцты- амфиболды габбро, перокселенитпен, плагиоклаз -порфиритпен кездезеді.

2) Змеиногорлық гранодиоритті кешені (С ₂ -С ₃ ) . Змеиногорлық таужыныс кешені көбінесе кеңінен габбро және габбро-норитті, кейде гранит, алсенит кездеседі. Олар күрделі және көп түрлі интрузия түрінде, субмеридианды белдеуі батысында ревнюшен құрылымымен сипатталады.

Ауданда Орел, Сивозерка, Щебнюха таулары, интрузияның палеозоилық таужыныс қалыңдығы батыстан шығысқа қарай 10-12 м арасында.

3) Кеш даикалы кешені (С ₃ ^- С ₂ ) гранодиорит, плагиогранит-порфирлі, роговообманкалы гранитті порфир, микродиорит, микродиабаз, диоритті-порфир, лампрофирден тұрады.

Тектоникасы

Барлық тектоникалық схемасы Оңтүстік батыста Алтай ревнбшен горст антиклинінің құрылымы солтүстік батысқа қарай Зайсан геосинклинальді, субмеридиональды көрші ауданға дейін орналасқан. Тереңдік жарылымы суастындағы магманың канавалары, көрінетін жолдары гидротермальды ерітінділері негізгі роль атқарады, Зырянов ауданының басты екінші дәрежелі құрылымы оңтүстікте Подорлов, солтүстікте Щебнюжин, батыста Орлов, шығыста -восточный мобильный Ларихинск жарылымы, қазіргі уақытта кең дамуы интрузия, гранитоид, даика, порфирит, интенсивті тақтатасты зонасы кездеседі.

Кен шоғырының морфологиясы

Зырянов полиметалды кен орынының геологиялық партиясының іздеуі, тау кен және бұрғылау жұмыстары созылу тереңдігіне дейін жүргізілді. Солтүстік қанаты, оңтүстік Маслянскқа қарағанда үлкен тереңдікке дейін барлау жұмыстары жүргізілді.

Березов және низов Маслянск свитасы негізінен гидротермальды өзгерген таужыныстар, басты минералдары серицитті тақтатастар, микрокварцит, аз мөлшерде әктасты алевролит кездеседі. Мұнда көбінесе амфибол, порфирит кездеседі кейде шашыраңқы және сеппелі сульфид түрінде, басты минералы пирит және халькопирит.

Зырянов кен орыны негізінен 3 кен шоғырынан тұрады: Солтүстік, Оңтүстік белдеуі, және Маслянск линзасы Зырянов кен орынының солтүстік және оңтүстік антиклинді қанаты.

Солтүстік белдемі 260 ⁰ - 270 ⁰ азимутымен солтүстікке 65-80 ⁰ бұрышпен құлап жатыр, кен шоғыры тұтас сульфидті Орталық және батыс жеріне қарай дамыған, Аз мөлшерде шығыс бөлігіне (Покровская линзасы) дамыған.

Оңтүстік белдемі 280 - 285 ⁰ азимутымен оңтүстікке қарай 50 - 60 ⁰ бұрышымен құлап созылып және кішкене қалыңдықта орталық бөлікке созылады онда негізінен микрокварцит, қатты үгілген хлоритпен және серицит тақтатас сеппелі түрінде кей кезде ұя тәрізді, желі және тұтас сульфид түрінде кездеседі. Оңтүстік белдемінде 3 кенді линза сипатталады: Васильевская, Срединная және 1-я Восточная.

Солтүстік желісі 275- 280 ⁰ азимутпен оңтүстікке 60- 70 ⁰ бұрышпен құлайды, оңтүстік желісі 285- 290 ⁰ азимутпен солтүстікке 65 - 90 ⁰ бұрышпен құлайды.

Маслянск өндірістік кені негізінен 2 линзалы болып сипатталады:

Оңтүстік және Солтүстік; орталары 2-3 жолақты кендермен сипатталады.

Екі линза да С-Б 290 - 300 ⁰ азимутпен оңтүстікке 55 - 60 ⁰ бұрышпен құлайды. Ең бай линза оңтүстік болып табылады.

Минерологиялық руданың құрамы және элементтері мен қосындылары

Зырянов кен орынының айқындалу элементінің қосындылары: Ag, Au, Sn, Mo, Sb, As, Bi, Co, Cd, Ga, Hg, In, Tl, Se ² , V, Ti, Ba, Sr, Cr, Mn.

Минерал түзілудің сатылары

Поствулкандық автометаморфтық стадиясы вулконогендік өзгерген таужынысқа және субвулкандық интрузивтік дене березов және Маслян свитасында альбиттелген плагиоклазбен айқындалады, негізгі массасы серициттелген, кварцтану порфирі және оның туфы, пропилиттелген негізгі және орта таужыныстарынан тұрады.

Дислокациялық метоморфизм, қатпар түрінде және қайта кристалдану таужынысы арқылы сипатталады. Негізгі процесі серицитті, хлоритті және кварцтану арқылы дамиды.