Палеонтология тарихы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
Кіріспе 1
I. Палеонтология тарихы 2
1. Қазбалы организмдер туралы ежелгі ғалымдардың көзқарастары 2
2. Палеонтологияның ғылым болып қалыптасуы 3
II. Организмдердің өмір сүру шарттары 8
III. Зоология және ботаника ғылымдарының классификациясы мен системалары
12
1. Негізгі тәртібі және классификация принциптері 12
2 Қазіргі палеонтологияның жағдайы: бөлімдері, әдістері, есептеулері. 13
IV. Палеонтологиялық объектілерді зерттеу 17

Кіріспе

Палеонтология геологиялық дәуірлерде, эраларда өмір сүрген өсімдіктер мен
жәндіктердің қалдықтарын зерттейтін ғылым. Палеонтологияның биологиямен
байланысы бар. Өйткені қазіргі жануарлар мен өсімдіктерді зерттеу үшін,
олардың арғы тегін тарихын білуіміз қажет. Палеонтология грек тілінен
аударғанда "палео"- ескі, көне, алғашқы; "онтос" – тіршілік; "логос"-
ғылым, түсінік; деген мағынаны білдіреді. Басқа да ғылымдар сияқты
палеонтологияның өзіндік объектісі ретінде өткен заманда болып кеткен
организмдердің қазбалы қалдықтары, олардың тіршілігінің іздері және
жекелеген органикалық молекулалар жатады. Палеонтология ғылым ретінде -
өткен геологиялық дәуірлердің органикалық әлемін және оның эволюция
заңдылықтарын зерттейді.

I. Палеонтология тарихы

1. Қазбалы организмдер туралы ежелгі ғалымдардың көзқарастары

Организмдердің қазбалы қалдықтары немесе солардың тас болып қатуы
адамзат баласына палеолит кезеңінен белгілі. Қазбалы организмдер туралы
ертегілерде, аңыздаода кездеседі. Мысалы, Белеминиттерді шығыс
ертегілерінде "жын немесе сайтан саусағы" деп атайды. Александр
Македонскийдің Дариймен соғыстары туралы аңызда фораминифер-нуммулитид
раковиналарының тас болып қатуын тиын ретінде суреттейді.
Алғашқы қазбалы организмдер туралы ғылыми мәліметтерді ежелгі
ғалымдардың, солардың ішінде философ, жаратылыстанушы Ксенофан (б.з.б.VI-V
ғ) және Аристотель еңбектерінен кездестіруге болады. Сонымен бірге
ғалымдардың арасында басқа да көзқарастар, пікірлер қалыптасты.
Палеонтология және биология ғылымдарының дамуына швед ғалымы Карл
Линнейдің қосқан үлесі зор. Ол өз анықтамаларында жануарлар мен
өсімдіктердің біріккен жүйесін құрған болатын, сонымен қатар
организмдердің топталуын әртүрлілігіне байланысты ерекшеледі. Карл Линней
жұмыстарының негізінде зоология және ботаника кодекс номенклатураларын және
олардың халықаралық заң статусын иемденді.

2. Палеонтологияның ғылым болып қалыптасуы

Палеонтология ғылымының қалыптасуы негізінен үш этапқа бөлінеді. Олар:
1. Ерте заманнан XIX ғасырға дейін.
2. XIX ғасыр.
3. XX ғасыр.
Ерте заманнан XIX ғасырға дейінгі кезең. Палеонтология ғылымының
өркендеген уақыты XVIII ғасырдың аяғы мен XIX ғасырдың ортасы болатын. Бұл
кеэең көптеген ғалымдардың есімімен байланысты, солардың ішіндегі негізгі
төрт ғалым палеонтология ғылымының алғашқы ғылыми жетекшілері болып
табылады. Олар: ағылшын инженер –геологы Вильям Смит (1769-1839;
палеонтологиялық әдіс), француз ғалымы Жан Батист Ламарк (1744-1829;
омыртқасыз палеозоология), Жорж Кювье (1769-1832; омыртқалы палеозоология)
және Адольфа Броньяр (1801-1876; палеоботаника) болып табылады.
Алғашқы кезден-ақ қазбалы организмдерді зерттеу екі аспектіден құралды:
биологиялық және геолгиялық.
1799 жылы ағылшын ғалымы Вильям Смит жер қабаттарында кездесетін
фауналардың жатыс заңдарын негіздеген болатын. Сонымен қатар инженер-геолог
Вильям Смит екі негізгі пастулатты атап ұсынды:
1. Қабаттағы құрамы бірдей фауна-флораларды бірдей жастылар деп атады.
2. Қабаттағы құрамы әртүрлі фауна-флоралардың тас болып қатуын әртүрлі
жастылар деп атады.
Осының негізінде Вильям Смит Англияның бір-біріне жалғасқан 23 қабаттың
сводтық стратиграфиясын қимасын тұрғызып, геолошиялық картаның негізін
құрды. Сонымен қатар жастары әртүрлі қабаттарды түрлі-түстермен белгіледі.
Смиттің бұл принципі, яғни шартты қима және геологиялық картаның негізі 200
жылға созылған классикасы болып табылады.
Палеонтологияның негізі ғылым ретінде үш француз ғалымдарымен бірге
қалыптасты деуге болады. Олар: Жан Батист Ламарк, Жорж Кювье және А.
Броньяр.
Жан Батист Ламарк Париждегі ботаникалық бақтың жаратылыстану ғылымының
профессор атағын алғаннан кейін, 1793 жылдан бастап жаратылыстанумен жүйелі
түрде айналысты. Ж.Б. Ламарктың ең атақты еңбектері "Философия зоологиясы"
және "Фауна-флоралардың жаратылыстану тарихы" болып табылады.
Ж.Б. Ламарк өз алдында өткен ғалымдардың, соның ішінде
организмдердердің өтпелі кезең туралы айтқан Биффонның ойларын бөлісіп қана
қоймай, өзінің органикалық әлем тарихына жаңа трактовкасын ұсынды.
Ж.Б. Ламарк оқулығының негізгі түрлері:
1. Белгілі бір уақыт аралығында организмдердің бір түрден екінші түрге
өзгеруі.
2. Барлық органикалық әлемнің тарихының даму жолдары – біртіндеп
градуирлік күрделену(төменгі сатыдан жоғарғы сатыға дамуы) градиация дамуы.
3. Түрлердің өзгеруі немесе жаңадан пайда болған белгілері, ішкі
ортамен байланысты.
4.Пайда болған өзгерістер ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып отырады.
Ламарк палеозоологияның негізінде омырқасыздарды қалыптастырып оны
қарқынды зерттей отырып өзінің жүйесіне енгізген болатын. Оның есімімен
алғашқы кеңінен дамыған қазбалы омыртқасыздар белгілі. Олар: фораминиферлер
– Nodosaria Lenticulina Rotalia Nummulites; кораллдар – Catenipora Favosies
Alveolites Sarcinula Calceola Cuclolites Stylina; гастроподалар –
Turritella Ampullina Lymnae; двустворкалар – Nucula Cucllaea Plicatula
Gruphaea Modiolus Cuprina Dictras Hippurites Radiolites; аммониттер –
Turrilites Baculites; теңіз кірпілері – Clyppeaster және т.б.
Жорж Кювье жартылыстануды жүйелі түрде 1795 жылы зерттеді. Ал 1802 жылы
Ламарк жасаған Париждің Ботаникалық бағында Кювье салыстырмалы анотомия
ғылымының профессор атағын алды. Ламаркке қарғанда Кювье органикалық
дүниенің тарихын басқаша қарастырды. Ол Карл Линней сияқты түрлердің
өзгермейтінін және тұрақты болатынын айтты. Сонымен қатар Кювье қабаттағы
қазба қалдықтар бір-бірінен өзгеше болатынын көрсетті. Осының негізінде
Кювье мынандай анықтама ұсынды: Қазба қалдықтарға қарағанда қабаттар бір-
бірімен периодтық революциялық түрде байланысқанкөнелері кетіп жаңалары
пайда болады деп түсіндірді.
Органикалық дүние туралы талқыламаларында Кювье "революция" сөзін
қолданды, Кювьенің анықтамаларының нәтижесінде органикалық дүниенің дамуын
теориялық катострофа депте атайды.
Кювье палеозоолгиядағы омыртқалылардың негізін қалаған. Ол көптеген
қазбалы омыртқалыларды енгізді. Соның алғашқы туысиары болып: Semnopithecus
(маймылдар), Lagomus (қоян тәрізділер), Allactaga (тучканчиковые),
Eligmodontia (хомяковые), Miphitus (скунсы), Mastodon (хобоиные) және т.б.

Кювье қазбалы және қазіргі омыртқалылардытөрт топқа бөлді:
1. Бауырмен жорғалаушылар.
2. Палеотерии, аноплотерий.
3. Сүтқоректі мастодонттар, мамонттар.
4. Қазіргі тұрлері және адам баласын жатқызады.
Палеонтологиялық өсімдіктердің, палеоботаниканың қалыптасуы француз
ботанигі Адольфа Броньярдың есімімен тікелей байланысты. Ол алғашқы
дүниежүзілік жүйені және қазбалы өсімдіктердің даму тарихын қалыптастырды.
(1828-1838).
Жан Батист Ламарк Жорж Кювье және Адольфа Броньяр әртұрлі жыныстардың
салыстырмалы жасын анықтау үшін қазбалы қалдықтарды пайдаланды.
Ежелгі заман кезеңіндегі Рнсейдің алғашқы ғылыми палеонтологиялық және
стратиграфиялық еңбектерін Х. Пандер, П.М. Языков және Г.И. Фишер қалады.
XIXғасырдың бас кезінде Ресейде алғашқы екі оқулық таратылды: Оның бірі
–омыртқасыз палеозоолгия және палеоботаника.
Э.И. Эйхвальд (1795-1875). Ресейдің қазба қалдықтарын жинап зерттеген.
Оған қоса омыртқасыз және омырқалы жануарларды және фанерозой өсімдіктерін
зерттеген. Осы зерттеулер нәтижесінде "Ресей палеонтологиясы" деген кітап
дүниге келді. Э.И. Эйхвальд жинақтары Ресейдің алғашқы қазба қалдықтары
жиналысында Петербург университетінде ашылған болатын.
Палеонтологияның XIX ғасыр кезеңі. Палеонтология ғылымының теориялық
және практикалық өркендеуі биология ғылымдарымен тығыз байланысты.
Чарльз Дарвин отыз жасында өзінің негізгі идеялық теорияларын жазба
кітапшасына енгізген болатын. Барлық толық жазбалары20 жылдан кейін, яғни
1859 жылы "Түрлердің пайда болуы" деген атпен кітап болып басылып шықты.
Чарльз Дарвин эволюция даму барысын зерттеуду, оны палеонтологиялық
жинақтар қызықтырған болатын.Қортындылай келе Дарвин келесі шешімдерге
келеді:
1. Егерде фауна флораның бір түрі жоғалса, онда ол қайта пайда
болмайды.
2. Арнайы бейімделіп өскен организм қоршаған ортада дамиды.
3. Әр жануар өзіне қолайлы жерде өмір сүреді.
4. Алғашқы тегінің бөлінуі мен дамуы.
5. Қазбалылар жиынтығында сансыз организмдер сақталған.
Палеонтологияның дамуы негізінде Дарвин мінездемелі фактілі теориялық
түрде дамытқан. XIX ғасыр екінші жартысының ең атақта жаратылыстанушылары:
В.Вааген., М.Немайр., В.О. Ковалевский., Л.Долло және т.б.
1882 жылы Геологиялық комитет құрылғаннан кейін оның басшысы болып
ғалым, палеонтолг Карпинский сайланды. Оның басшылығымен Ресей
территориясының геологиялық жүйесінің құрылымы зерттелді. Зерттеу
нәтижесінде Оңтүстік Ресеймен Сібірден омыртақалы қазба қалдықтары бастау
алды.
Палеонтологияның XX ғасыр кезеңі. Палеонтология ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.