Нақты жұмыс кезеңдер немесе осы кезеңдердің есептерін шешуде қолданылатын технологиялар

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе

С++ программмалау тілінің пайда болу тарихы 1972 жылдан бастау алды.
Жоғарғы және төменгі деңгейдегі тілдер кездесетiн бұл программаны Деннис
Дитчи және Брайн Керниген деген ғалымдар жасап шығaрған. Бұл тілді
кейінірек Американың Ұлттық стандарттау орталығы растады.(ANSI)
1980 жылы Бьярна Страуструптың қабілетіне байланысты ANSI – дің
өкілі – С++ тілі пайда болды. Онда басқа да тілдердің жақсы
жақтары көрініс тапты. С++ тілі С тіліне қарағанда программистке
дәстүрлі құрылымдық және объектілік бағытталған программаларды
жасауға мүмкіндік береді.
С++ тілін қолданып жасалған программалық қамсыздандыру
идентификаторлар, кілттік сөздер, функциялар, тұрақтылар,
препроцессорлар, құрылымдар, массивтер және т.б элементтерден тұрады.

С++ тілі – тасмалданатын тіл. Бұл ортада жазылған қолданбалы
программалар бір компьютерден екінші компьютерге оңай тасмалданады. Сонымен
қатар тіл - оңай компиляцияланатын тіл болып табылады. Ол жүйелік
программаларда пайдаланылады.
Программалауды объектілік тұрғыда жүргізу ХХ ғасырдың 80-шы жылдарының
ортасынан бастап 90-шы жылдардың соңына дейінгі уақытты қамтиды. Объектіге
бейімделген программалау программаны объектілер жиынтығы түрінде көрсетуге
негізделген күрделі программалық қамсыздандыруды жасаудың технологиясы
ретінде анықталады. Мұнда әрбір объект белгілі бір тип, яғни класс данасы
болып табылады. Ал, кластар қасиеттердің мұрагерлікке байланысты
иерархиялықты құрайды. Мұндай жүйедегі программалық объектілердің өзара
әрекеті хабарлама жіберу көмегімен орындалады. Программаның объектілік
құрылымы ең алғаш күрделі жүйелерді иметациялық модульдеудің simula (ХХ
ғасыр 60-шы жылдар) қолданған болатын. Объектілік тұрғыда программалаудың
Delphi, C++ Builden Visual C++ құралдары кеңінен таралған.

І.Программалау технологиясы
1.1. Программалау технологиясы
Программалау технологиясы деп – программалық қамсыздандыруды жасау
процесінде қолданылатын әдістер мен құралдарды атайды. Кез келген
технология сияқты программалау технологиясы мынадай техникалық
инструкциялардың жиынын құрайды:
1. Технологиялық операциялардың орындалу тәртібін көрсету
2. Қандай да бір операцияның орындалуы үшін қажетті шарттардың тізімін
жасау
3. Әрбір операцияның өзін сипаттау
Мұнда операция үшін бастапқы мәліметтер, нәтежелер, нұсқаулар,
нормативтер, стандарттар бағалау критерилерімен әдістері және тағы басқалар
анықталады.
Жалпы түрде технологиялардың екі түрін бөліп қарастырады.
1. Нақты жұмыс кезеңдер немесе осы кезеңдердің есептерін шешуде
қолданылатын технологиялар. Олардың негізін нақты есепті шешу
мүмкіндігін беретін шектеулі түрде қолданылатын әдіс құрайды.
2. Бірнеше кезеңді немесе жасау процесін толығымен қамтитын
технологиялар. Бұлардың негізі әдетте методология, яғни түрлі
жұмыс кезеңдерін қолданатын әдістер жиынтығын анықтайтын
негізгі әдісті құрайды.
Программалаудың ғылым ретіндегі дамудың негізгі кезеңдерін атап
өтейік.
1. Стихиялық программалау. Алғашқы ЭЕМ-дердің пайда болған кезінен
бастап ХХ ғасырдың 60-шы жылдарының ортасына дейінгі уақытты
қамтитын бұл кезең программалар құрылымы өте қарапайым болған.
Fortran Algol сияқты жоғары деңгейлі программалау тілдерінің
жасалуы есептеулерді, программалауды айтарлықтай жеңілдетті. Бұл
кезеңнің типтік программасы негізгі программадан глобальды
берілгендер не олардың бөліктерін өңдейтін көмекші программалардан
құралады.
2. Программалауды құрылымдық тұрғыда жасау ХХ ғасырдың 60-70 жылдарды
қамтиды. Бұл кезеңде программалауды құрылымдық тұрғыда жасау
программалық қамсыздандыруды жасаудың барлық қадамдарының
орындалуын қамтитын технологиялық тәсілдер жиынтығын қарастырады.
Құрылымдық тұрғыда қарау негізін күрделі жүйелерді жеке кішігірім
көмекші программалар түрінде жүзеге асыру мақсатында декомпозициялау
( бөліктерге бөлу) алынады. Декомпозицияның басқа принциптерінің ( объекті
логикалық ) пайда болуымен бұл әдіс процудуралық декомопозияс деген атауға
ие. Құрылымдық программалау принциптерін қолдану процедуралық программалау
тілдерінің негізіне алынады. Мұндай тілдердің кеңінен танымал болған
түрлері ретінде мыналарды атауға болады. PLI 1, ALGOL-68, Pascal, C.
Құрылымдық программалаудың даму нәтежесінде модульдік программалау
пайда болды. Ол технологияны Pascal, C ( С++), Ago, Modula тілдерін
ұстанады.
Компоненттік тұрғыда қарастыру және CASE технологиялары компоненттік
тұрғыдан қарастыру кезңнде программалық қамсыздандыру физикалық түрде бөлек
болатын дайын түрдегі компоненттерден құрастыру орындалады. Мұндай
жекеленген бөліктер бір бірімен екілік интерфейс көмегімен
байланыстырылады. Компоненттік тұрғыдағы технологиялар COM (component
ofgect Model-объектілердің компоненттік модулі) және COBBA ( Comman Ofgect
Reguest Brokec Architecture – объектілер сұраныстарын өңдеуші орындаушысы
бар жалпы архитехтура) Тратылған қосымшаларды жасау технологияларына
негізделеді.
Қазіргі заманғы программалық жүйелердің көпшілігі өте күрделі. Олардың
күрделілігінің көптеген себептері бар. Негізгісі - жүйелер шешетін
есептердің логикалық күрделілігі. Программалау жүйелер жасау жоғары.
Жоғарылататын қосымша факторлар ретінде мыналарды атауға болады:
- Программалық жүйелерге қойылатын талаптардың формальді түрде сипаттау
күрделілігі.
- Дискреттік жүйелердің іс - әрекетін сипаттаудың қажетті құралдарының
болмауы
- Ұжымдық түрде жұмыс істеу ( ұжымдар енетін мамандардың көбеюі жұмысты
ұйымдастыруды қиындатады)
- Программалық кодтардың қайталану деңгейін көбейту қажеттілігі (
кодтардың түрлі жағдайларда қолданыла алуы үшін олар әмбебап болып
жасалуы тиіс)
Күрделі жүйелерді жасауды блоктық – шаруашылық тұрғыда қарастыруға
болады. Күрделі жүйелер бір- бірімен байланысқан өзара тәуелді ішкі жүйелер
жиынтығы түрінде қарстырылады. Қазіргі кезде күрделі жүйелер жай күрделі
түріндегі иерархияға негізделген.
Мұндай иерархиядағы кез келген жүйе неғұрлым қарапайымырақ басқа
жүйенің дамытылуының нәтежесінде пайда болады. Иерархияның осындай түрі
объектіге бейімделген программалаудың мұрагерлік деп аталатын механизмінде
қолданылады. Элементарлық деңгейде жүйе түрлі түрде бірктірілген ішкі
жүйелерден құралады. Иерархияның мұндай түрін бүтін бөлік деп атайды.
Программалық жүйелер көп жағдайда табиғат және техникалық жүйелер
әрекеттерінің бейнеленуі болғандықтан иерархиялық жүйелердің қасиеттерін
иемденеді. Иерархиялық жүйелердің осы қасиет негізінде оларды зерттеу
немесе жасаудың блоктық- иерархиялық тұрғысы қарастырылады. Бұл тұрғы
бойынша алдымен объектілердің бөліктерін жасау, содан кейін объектінің
өзін сол бөліктерден жинап құрастыру орындалады.
Күрделі объектіні салыстырмалы түрде тәуелсіз болатын бөліктерге бөлу
процесі Декомпозиция деп аталады. Декомпозиция кезінде жеке бөліктер
кезіндегі арасындағы байланыстар бөлік ішіндегі элементтер байланыстарынан
нашарлау болатынын ескереді. Сонымен қатар бөлікшелерден тұтас объект жинау
мүмкіндігі болуы үшін бөліктердің арасындағы байланыстардың барлығы
анықталуы тиіс. Өте күрделі объектілер кезінде декомпозиция процесі
бірнеше рет орындалады. Әрбір блок өз ретінде бірнеше блоктарға,ал олар
келесі блоктарға бөліну жасалуы жеңіл болатын блок түріне дейін
декомпозицияланып отырады. Бұл әдіс қадамдық детализация ( нақтылау ) деп
аталады.
Декомпозицияның нәтежесінде әдісте иерархия схемасы түрінде
көрсетіледі. Оның төменгі деңгейінде салыстырмалы түрде жай бөліктер, ал
жоғарғы деңгейде жасалатын объектінің өзі орналасады. Демек блоктық
иеррхиялық тұрғыда программалау негізіне декомпозиция және иерархиялық
түрде реттеу процестері алынады.Сонымен қатар мынадай маңызды принциптерде
қарастырады:
- қарама – қайшылықсыздығы – элементтердің бір-бірімен өз-ара
үйлесімдігін бақылау;
- бір-неше рет қайталануы –бірдей болатын бөліктерді блок ретінде бөліп
алып , бір-неше рет қолдану,соның нәтижесінде жұмысты жеңілдету;
- локальді (жергілікті) түрде блоктандыру (оптимизация) –иерархия
деңгейі аумағында ондайландыру.
Модельдер тілдерінің есептер қойылымдарының қандай да бір иерархиялық
деңгейді сипаттау әдістерінің жиынтығы жобалау деңгейі деп аталады.
Жобалау процесі кезінде әрбір обьектіні жан-жақты қарастыру
қажет.Блоктық иерархиялық тұрғыда программалау күрделі жүйелерді жасауда
мүмкіндіктерді ұсынады:
- күрделі жүйенің әр бөлігінің және толық жүйенің жұмысқа
жарамдығын тексеруді жеңілдігі;
- жүйелердің моделизациялануын жетілдіру мүмкіндігі.

1.2.С++ программалау тілі.
С++ тілі тасымалданатын тіл, яғни мұнда жазылған қолданбалы
программалар бір компьютерден екінші компьютерге оңай тасымалданады. С++
тілі оңай компиляцияланатын тіл. Ол жүйелік программада қолданылады. С++
тілі кез – келген есепті шығару үшін қолайлы.
С++ тілінің негізгі элементтері алфавит, тұрақтылар, идентификаторлар,
қызметші сөздер, түсініктемелер жатады. С++ тілінің компиляторы
программаның қатарларын оқып, лексема деп аталатын символдар тобына бөледі.
Лексема – бұл С++ компиляторында өзінше мағынасы бар программа тексінің
бірлігі. Операция таңбалары, тұрақтылар, идентификаторлар, қызметші сөздер
лексемаға мысал бола алады.
С ++ тілінің алфавиті:
1. Латынның үлкен және кіші әріптері
2. Араб цифры
3. Арнайы символ
4. Операция
С++ тілінің әрпі және цифры:
- үлкен латын әрпі:
A B C D E F G H K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
- кіші латын әрпі:
a b c d e f g h k l j I m n o p q r s t u v w x y z
- араб цифры
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9;
Символдық тұрақты – () дәйекше белгісіне алынған әріп, цифр, арнайы символ
болуы мүмкін.
Символдық қатал – () тырнақша белгісіне алынған символдар тізбегі.
Турбо С++ – де жұмыс істегенде программаны жазуға, редакциялауға,
компиляциялауға, қиыстыруға және түзетуге болады. Осы барлық комплкстердің
мүмкіндіктері Интегралданған Ортаны Өңдеуге негізделген(ИОӨ).
Сонымен қатар Турбо С++ ортасын өңдеу программасы келесі қосымша
мүмкіндіктерді береді.Олар программа жазу процесін өте көп жеңілдетеді:
? монитор экранына бірнеше терезе шығады және экранға көшуге болады;
? тыщқан жәрдемінің болуы;
? Көшіру және орналастыру командаларының болуы ( HELP терезесінен EDIT
терезесіне көшіруге болады.
? Басқа программаны және кері қайтарманы шығару мүмкіндігі
ИОӨ үш визуальды компоненттен тұрады: меню қатары – экранның жоғары
шетінде,терезелі аймақ – экранның ортасында және қалып-күй қатары –
экранның төменгі шетінде орналасқан. Нәтежесінде менюден бірнеше элемент
таңдағанда экранға диолог блогы шығады.
Менюдің барлық командаларын пайдаланудың негізгі құралы меню қатары
болып табылады. Турбо С++ ортасында көрініп және орындалған жұмыстың көп
бөлігі терезе болады. Терезе – экран аймағы, басқа тереземен байланысын
бағыттауға, бүұкіл экран ашуға, өзгертуге , көшуге болатын өлшемді айтамыз.

С++ тілінің алфавиті:
С++ тілі тасымалданатын тіл, яғни мұнда жазылған қолданбалы
программалар бір компьютерден екінші компьютерге оңай тасымалданады. С++
тілі оңай компиляцияланатын тіл. Ол жүйелік программада қолданылады. С++
тілі кез – келген есепті шығару үшін қолайлы.
С++ тілінің негізгі элементтері алфавит, тұрақтылар, идентификаторлар,
қызметші сөздер, түсініктемелер жатады. С++ тілінің компиляторы
программаның қатарларын оқып, лексема деп аталатын символдар тобына бөледі.
Лексема – бұл С++ компиляторында өзінше мағынасы бар программа тексінің
бірлігі. Операция таңбалары, тұрақтылар, идентификаторлар, қызметші сөздер
лексемаға мысал бола алады.
С ++ тілінің алфавиті:
1. Латынның үлкен және кіші әріптері
2. Араб цифры
3. Арнайы символ
4. Операция
С++ тілінің әрпі және цифры:
- үлкен латын әрпі:
A B C D E F G H K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
- кіші латын әрпі:
a b c d e f g h k l j I m n o p q r s t u v w x y z
- араб цифры
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9;
Символдық тұрақты – () дәйекше белгісіне алынған әріп, цифр, арнайы символ
болуы мүмкін.
Символдық қатал – () тырнақша белгісіне алынған символдар тізбегі.
Турбо С++ – де жұмыс істегенде программаны жазуға, редакциялауға,
компиляциялауға, қиыстыруға және түзетуге болады. Осы барлық комплкстердің
мүмкіндіктері Интегралданған Ортаны Өңдеуге негізделген(ИОӨ).
Сонымен қатар Турбо С++ ортасын өңдеу программасы келесі қосымша
мүмкіндіктерді береді.Олар программа жазу процесін өте көп жеңілдетеді:
▪ монитор экранына бірнеше терезе шығады және экранға көшуге болады;
▪ тыщқан жәрдемінің болуы;
▪ көшіру және орналастыру командаларының болуы ( HELP терезесінен
EDIT терезесіне көшіруге болады.
▪ басқа программаны және кері қайтарманы шығару мүмкіндігі
▪ ИОӨ үш визуальды компоненттен тұрады: меню қатары – экранның жоғары
шетінде,терезелі аймақ – экранның ортасында және қалып-күй қатары –
экранның төменгі шетінде орналасқан. Нәтежесінде менюден бірнеше
элемент таңдағанда экранға диолог блогы шығады.
Менюдің барлық командаларын пайдаланудың негізгі құралы меню қатары
болып табылады. Турбо С++ ортасында көрініп және орындалған жұмыстың көп
бөлігі терезе болады. Терезе – экран аймағы, басқа тереземен байланысын
бағыттауға, бүұкіл экран ашуға, өзгертуге , көшуге болатын өлшемді айтамыз.

1.2.1 Берілгендер типтері

рс Типі өлшемі Аралығы
1 Unsigned char 8 [ 0;255]
2 Char 8 [ - 128;127]
3 Enum 16 [ - 32768;32767]
4 Unsigned int 16 [ 0;65535]
5 Short int 16 [ - 32768; 32767]
6 Unsigned short 16 [0;65535]
7 Int 16 [ - 32768; 32767]
8 Unsigned long 32 [0;4294967295]
9 Long 32 [-2147483648;2147483647]
10 Float 32 [3.4E-38...3.4E+38]
11 Double 64 [1.7E+308...1.7E+308]
12 Long double 80 [3.4E+4932,...1.1E+4932]

Жай жақшалардың қолданылуы:
1) шартты оператордың шартты жақшаға аламыз;
2) функцияда формальды параметрлер тізімі жақшаға алынады;
3) функция көрсеткішін анықтау қолданылады;
4) өрнектерді топтауға қолданылады;
5) циклде қолданылады;
6) макроанықтауыштарда қолданылады;
7) типтерді түрлендіруде қолданылады.
Идентификаторлар – бұл программада қолданылатын айнымалы, функция белгі
атаулары.Қызметші сөздер – бұл С++ тілінің компиляторында арнайы қызмет
атқаратын идентификаторлар.Қызметші сөздер берілген типін, жады класын,
квалификатор типін, модификатор, псевдо айнымалыларды және операторларды
анықтайды.
Спецификатор атауына жататындар:
Негізгі берілген типтері:
1) char – символды
2) double – жылжымалы нүкдегі екілік дәлдіктегі нақты сан
3) enum – саналатын тип
4) float – жылжымалы нүктелі нақты сан
5) int - бүтін
6) long – ұзын бүтін
7) short – қысқа бүтін
8) struct - құрылымдық
9) signer – таңдаулы бүтін
10) union - біріктірілген
11) unsigned – таңбасыз бүтін
12) void – мәні жоқ
13) type def – белгіленудің синонимі
ІІ. Квалификатор типі
ІІІ.Жады класы
1) auto - автоматты
2) extern - сыртқы
3) register - регистрлік
4) static - статикалық
Ескерту!
Барлық идентификатор латынның әріптеріне немесе сызықшадан
басталады.Ал, қалған әріптер бөлігі, цифрлардан тұруы мүмкін.Басқа
символдар рұқсат етілмейді, алғашқы 32 символ ғана мәнді болады.Мысалы:
indx, Indx, INDX – үшеуі бірдей емес.
Кез келген атау немесе кез келген өрнекте өзінің типі болады.
Мысалы:
Int inch;
Бұл inch Int деген типті екенін анықтайды.
Тип атаудың дұрыс қолданылуын анықтайды немесе өрнектің.Толықтыруға
мынадай операторлар анықталған: +, - , * және .Stream.h файлын қосқаннан
кейін, типтің обьекті Int екінші операнды болуы да мүмкін. Обьектінің типі
операторлардың оған қалай қолданылуын анықтаумен қатар, оның мағынасында
қарайды.
Мысалы, оператор
Cout inch “ n = “ inch *2.54 “ int\n”;
Негізгі типтер мынадай:
char double float int long short
Бірінші төрт тпите бүтіндерді көрсету үшін қолданылады, ал екіншісі –
нүктесі бар сандар үшін қолданылады. Char типінде өлшемі болады, ал int –
те размері болады.
С++ - де өлшемдері бірлікпен өлшенеді Char типінде, сондықтан Char
бірлік өлшемді анықтайды.
Мысалы:
1= size of (char) = size of (shar) = size of (int) = size of
(long) = size of (f loat) = size of (double)
Const float pi = 3.14;
Const char plus = “+”;
Кез келген мына типтегі комбинацияға арифметикалық оператор
қолданылады:
+( плюс, унарлық және бинарлық)
- ( минус, унарлық және бинарлық)
* (көбейту)
(бөлу)
Сонымен қатар салыстыру операциясы :
= (тең)
= (тең емес)
(кіші)
(үлкен)
= (кіші не тең)
= (үлкен не тең)
Мына операциялар жаңа типтерді құракды:
* сілтеуіш
* константың сілтеуіші
& ссылка
[ ] вектор*2
( ) функция қайтармалы
Мысалы:
Char * p символға сілтеуіш
Char * ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.