Коммерциялық несие саясатының мақсаттары

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе

1.Банктің несие саясаты: мәні, функциялары және атқаратын ролі
2. Коммерциялық несие саясатының мақсаттары.
3. Нарық кезінде банктік несие саясатының ерекшеліктері мен
формалары.
4. Қазақстан Республика экономикасындағы банктік секторының
проблемаларын шешу жолдары.

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Мемлекеттік несие жүйесінде коммерциялық банктердің алатын орны өте
зор. Олар қарыз капиталы нарыгының әр түрлі саласында жан-жакты іс-эрекет
етеді. Коммерциялық банктер несие ресурстарының негізгі бөлігін шогырлан-
дырып, өз клиенттеріне несие беру, депозит кабылдау, есеп-тесу, бағалы
қағаздарды, шетел валютасын сатып алу-сату мен оларды сақтау және басқа да
көптеген каржылық кызмет көрсетеді.
Коммерциялык банктер - нарыктык экономикада несие жүйесінің негізгі
буыны. Олардың міндеті акша айналымы мен капитал айналымынын үздіксіз
козғалысын камтамасыз ету, өнеркәсіп мекемелерін, мемлекет пен халықты
несиелеу, халық шаруашьшыгына кор жинау үшін жағдай жасау болып табылады.
Қазіргі коммерциялык банктер қаржы делдалы ретінде акша капиталын
салааралык жэне аймакаралық кайта бөлуді камтамасыз етіп, маңызды халык
шаруашылық қызмет аткарады. Капиталды салалар мен жүйелерге бөлу жэне кайта
бөлудін банктік механизмі өндірістің объективтік кажеттілігіне байланысты
шаруашылықты дамытуға және экономиканьщ кұрылымын өзгертуге мүмкіндік
туғызады.
Қазіргі коммерциялык банктер несие жүйесінің басқа буындары сияқты
клиенттерге көрсететін қызметтерін үнемі дамытуда және көптеген жаңа
түрлерін меңгеруде. Бүгінде кейбір мемлекеттердің коммерциялық банктері
клиенттерге 300-ге жуык кызмет түрлерін көрсетуге мумкіндігі бар несие
мекемесі (Мысалы, Жапония банктері).
Өнеркэсібі дамыган мемлекеттерде коммерциялык банк-тер бір-оірінен
көптеген өзгешеліктеріне байланысты ажыратылады:
Біріншіден, жарғылык капитялды иелену және оны қалыптастыру жөнінен;
Банктер акционерлік коғам немесе шетел капиталынын, шетел банктерінің
қатысуымен жауапкершілігі шектеулі коғамдар болып кұрылуы мүмкін.
Екіншіден, жүргізетін операцияляры жөнінен. Коммерциялық банктер
әмбебап және маманданған болып бөлінеді.
Үшіншіден, іс-әрекеті тарайтын жер квлемі жөнінен банктер федералдык
(одактық), республикалык және аймақтық болып бөлінеді.
Төртіншіден, экономиканың әр түрлі салаларына қызмет көрсету жөнінен -
салалык және салааралық болып бөлінеді.
Дүниежүзілік тәжірибе дәлелдегендей казіргі коммерциялык банктер өз
кызметінде осы аталған өзгешеліктердін аралас варианттарын колдануда.
Үйымдык тұрғыдан коммерциялық банктердің басым көпшілігі акциорнерлік
коғам формасында қүрылған. Қоғамнын жарғысы бойынша жоғары басқару органы
акционерлердің жылдык жиналысы. Кезектегі және кезексіз жиналыс өткізілуі
мүмкін. Кезексіз жиналыс банктің кұрыл-тайшыларының, кенесінін талаптары
бойынша өткізіледі. Жылдық жиналыста ірі акционерлерден тұратын топтар
күрылып, олар банктің жұмысын қадағалайды. Жылдық жиналыста банктің есебі
бекітіліп, оның директорлар кенесі сайланады. Директорлар кенесі жыл бойы
банктің жұмысын күнделікті баскарады. Ол бірнеше кеңесші комитеттерден
кұрылып, накты іс-әрекеттер бойынша қорытынды және ұсыныстар береді.
Мысалы, есеп-несие комитеті банк берген Ірі несие бойынша корытынды
дайындайды.
Коммерциялык банктер бірнеше басқарма (департаменттер) мен бөлімдерден
кұрылады.
1. Банктің несие саясаты: мәні, функциялары және атқаратын ролі

Несие саясаты – бұл несиенің қозғалысымен байланысқан саясат.
Ссудаға берілудегі құнның қозғалысы ретінде несиенің жалпылама түсінігінен
біз бұл қозғалыстың іс жүзінде мынадай түрге келуі туралы баса айтуымыз
маңызды:
а) ссуда
б) займ
Берілген жұмыста біз іс жүзіндегі несиенің екі түрлі түсінігін
қарама- қайшылықтың бірегейлілігі, бір - бірінің екі түрлілігі ретінде
қарастырамыз. Осылайша, банктің несиелік және депозиттік саясаты бір
негізде болады және бір медальдің екі жағы сияқты болып табылады. Несие
және депозиттік саясатты жүргізудің мақсаты-банктің сенімділігі мен
тұрақтылығы қолдау негізінде оның табыстарының максимизациясына жету. Бұл
жағдайда тепе-теңдіктің нүктесі болып банктің өтімділігі табылады.
Сондықтан да менің көзқарасым бойынша, коммерциялық банктің несие саясатын
кең мағынада оның депозиттік саясатын есепке алумен қатар қарастыру қажет,
өйткені кері жағдайда зерттеуші, приоритеттерді дәлелдеу проблемасымен
соқтығысуы шарт. Несие процесін несие беруші банк көзқарасы бойынша, сондай
- ақ қарыз алушы банк көзқарасы бойынша зерттеу мүмкіндігі жай нәрсе емес.
Ссуда берудің немесе қарыз алудың негізінде бір негіз бар – құнның қайта
айналымдылығы.
Бірақ, несие саясаты бір бүтінділік ретінде өзін мүлдем әр түрлі
операциялар – несиелік және депозиттік арқылы танытады. Бір негізді иемдене
отырып, бұл операциялар маңызы бойынша, бұл операциялар әрқайсысы өз алдына
операция ретінде ерекшеленеді.
Сонымен категориялы деңгейде қайтарымды негіздегі депозиттерді
тарту және ссудаларды беру бойынша, саясат бір процестің екі жағымен
ссудаға берілген құнның қозғалысымен сипатталады.
Орталық банкті жүргізуші болып табылатын макроэкономикалық
деңгейдегі несие саясатының қалыптасуы банктік және несиелік саясат сияқты
түсініктердің өзара байланысын анықтауды мәлімдейді. Жалпы дефиницияны
(банктік саясатты) анықтамастан, несие саясаты сияқты жеке түсініктің мәні
мен маңызын бағалау қиын және де барлық жағдайда дүрыс бағалау мүмкін емес.
Тәжірибе жүзінде банктер ақша, несие, пайыздық, валюталық саясат
жүргізеді. Сонымен қатар, несие саясаты – бүл әр түрлі қарыз берушілердің
(тек банктердің емес, сонымен қатар несиелік кооперативтердің, құрылыс
қоғамдарының, ломбардтардың, өзара көмек кассаларының және т.б.) саясаты
екенін айта кетуіміз керек. Сондықтан да несие саясатын барлық жағдайда
банк саясатының құрылымды элементі ретінде қарстыруға болмайды. Егер де
банктер туралы айтсақ, онда жалпылама түсінік ретінде банк саясаты мына
элементтердің жиыны болып табылады: депозиттік саясат, несие саясаты
клиенттерге (қызмет көрсетудің) есеп – кассалық қызмет көрсетудің
ұйымдастыру аймағындағы саясат пайыздық саясат, валюталық саясат, бөлек
банктік операциялар жүргізу бойынша саясат.
Бұдан басқа банк саясаты құрылымды элементтер ретінде, банк
тәуекелділіктерімен басқару аймағындағы саясатты оның рентабельділігін
персоналды басқару аймағындағы саясатты қосады.
Коммерциялық банктің несие саясаты тұрғылықты халықпен қарым
қатынасы көзқарасы бойынша оқшауланған түрінде емес. Банк саясатының барлық
элементтерінің өзара шарттылығын, ықпалын, есепке алумен қатар қарастырылуы
тиіс. Қазіргі экономикалық әдебиеттерде коммерциялық банктің мазмұнына
байланысты екі позиция парлельді түрде жүзеге асады. Біріншіден,
макроэкономикалық деңгейдегі несие саясаты әдетте банк саясаты ретінде
түсіндіріледі; екіншіден, микроэкономикалық деңгейде несие саясаты шартты
түрде несие процесін басқару аймағындағы белгілі бір банктің саясаты
ретінде қарастырылады.
Коммерциялық банктің несие саясаты тұрғылықты халықпен көзқарас
бойынша, халыққа банктік қызмет көрсетудегі және коммерциялық банктің
қызмет етуін анықтайтын басқа да объективті факторларына қажеттілігін
есепке алу бойынша өңделеді. Халыққа несие беру және халықтың жинақтары
ұйымдастырылған формада болып табылады. Айырмашылғы, ұйымдастырылған
жинақтар кезінде мемлекеттің тұрғындарға деген қарызы пайда болады. Екі
жағдайда да несие қатынастары халық табыстарының қозғалысын және оның қайта
орналастырылуын пайымдайды. Бірақ мұның маңызды айырмашылығы тұрғылықты
халыққа несие беру кезінде көбінесе тұтынушылық мақсаттар
қанағаттандырылады, ал тұрғылықты халықтың салымдарына байланысты
мемлекеттің алынған ресурстары ең алдымен халық шаруашылығын несиелендіру
үшін қолданылады.
Мемлекеттік займдар ақшалай несие формаларының бірі болып
табылады. Олар мемлекет қарыз алушы болып табылатын, ал несие беруші
тұрғылықты халық болатын несие қатынастарын көрсетеді. Тұрғылықты халық
үшін мемлекеттік займдар қаражаттарды жинақтаудың формаларының бірі болып
табылып, ал мемлекет үшін кеңейтілген қайта өндіру мақсатындағы қосымша
ақша ресурстарының мобилизациясы болып табылады. Жоғарыда аталған несие
саясатының анықтамалары оның қалыптасуына ықпалын тигізетін объективті және
субъективті факторларының байланысын ашпайды, талдау нәтижелері бойынша
басқару шешімдерін алу, жалпылау, интерпритациялау мақсатында жүзеге
асудағы құбылыстар мен жағдайдың банктік бағалауының нәтижесі ретінде оның
субъективті сипаттамасын көрсетеді. Менің ойымша, бұл позиция қаншалықты
дұрыс болса, соншалықты жеткіліксіз банк қызметкерлерінің субъективті
көзқарасының, есебінің маңыздылығына күмән келтірмей, сонымен қатар несие
саясатының тәжірибедегі іске асуының және қалыптасуының объективті
негіздерін есепке алу қажет.

Несие саясатының мәнін біз банк клиенттерінің несиелендіру
бөлімдеріне ресурстарды қайтарымды негізде тарту және оларды инвестициялау
бойынша банктің стратегиясы мен тактикасы ретінде анықтаймыз.
Кең мағынада, біз несие саясатын несие беруші және қарыз алушы
банктің клиентке деген, оның ішінде халық көзқарасынан қарастырамыз. Несие
саясаты тар мағынада бұл несиелік процесті қарастырудың бір бөлігіндегі
банктің стратегиясы мен тактикасы болып табылады.
Несие белгілі бір қоғамдық (өндірістік) қатынастарды базистік
экономикалық категориялар ретінде түсіндіреді. Несие экономикалық категория
ретінде, өз маңыздылығын, бір жағынан құнның қайтарымдылық қозғалысы
бойынша экономикалық қатынастарды бірегейлігі ретінде, ал екінші жағынан
ақшалай қаражаттардың ссудалары мен займдары түрінде көрсетеді. Сондықтан
несиенің экономикалық категория ретіндегі спецификасы, Лаврушин О.И. дұрыс
көрсеткеніндей, оның субъекттерінде, яғни ол субъектілері болып несие
беруші мен қарыз алушы табылады.
Құнның қозғалу формасын несиенің ішкі мазмұны
қалыптастырады.Сонымен, несиенің экономикалық өзіндік спецификасын
көрсететін несиенің “жалпы” немесе “таза” күйіндегі моделі жалаңаш емес,
заттық абстракция. Ол бір жағынан несиенің тарихи қалпын, ал екінші жағынан
несиелік қатынастардың қарапайым схемасын көрсететін теориялық абстракция
болып табылады. Сондықтан, біз қолдайтын А.М. Косойдың ой-пікірі бойынша
несиелік қатынастар, кейбір жағдайларда объективті эономикалық заңдарымен
реттеледі және бұл процесс, несие қатынастарының сферасында заңдардың
максималды жүзеге асуы үшін жолдарды үздіксіз табатын заңдардың,
талаптарының жұмсақ жетекшісі болып табылатын, несие саясатының көмегімен
жүзеге асырылады.
Құбылыстың бетінде коммерциялық банктің тұрғылықты халықпен
қарым -қатынасындағы несие саясаты тұтынушылық несие қалпын қабылдайды.
Бірақ, қазіргі экономикалық әдебиеттерде, тек тұтынушылық несиенің ұғымына
емес, сонымен қатар жалпы несие формасына түсініктердің әртүрлі
көзқарастары бар.Шынында да, несие саясатын жүзеге асырмай жатып, алдымен
несие формасы және мінездемесі, оның мүмкіндіктері және өндіріске ықпал ету
жолдары туралы ғылыми көз-қарастар мен идеялардың қалыптасуы жүргізіледі.
Жоғарыда айтылғанындай, несие, бір жағынан оның мәнін көрсететін, ал екінші
жағынан өзіндік несие қатынастарына несие келісімін заттық жағымен өзара
байланысының көрінісін табатын формаларында өзінің анықтамасын табады.
“Несие формалары несиеге тән қасиетті экономикалық қатынастарды
көрсетеді. Сонымен қатар экономикалық қатынастардың жиынының барлығы
экономикалық категория ретінде қарастыра алмайтындығымен келісе отырып, біз
егер де жалпы категориядан айырмашылығы бар спецификасын иемденсе
категорияның ішінде категорияның”болу мүмкіндігін дәлелдейтін В.М.
Радионованың позициясын қолдаймыз. Мұндай көзқарас оған жаңа мәндік
түсініктерді-субкатегорияларды бөліп шығаруға мүмкіндік береді. В.М.
Радионованың бұл мәселенің несиеге қатысты қарамастығына қарамастан, біз
осы көзқарас, сонымен қатар, несие қатынастарына да қолданылатын әр түрлі
экономикалық котегориялардың сипаттамасы үшін жалпы деп есептейміз.
Экономикалық категорияларды белгілі бір экономикалық қатынастардың жиыны
ретінде қарастыратыны мәлім. Сонымен қатар экономикалық әдебиеттерде,
несиенің тәжірибеде несие келісімінің субъектілері арасында пайда болатын
белгілі бір қатынастарының түрінде, спецификалық көріністері ретінде
анықталынады. Сондықтан, біз көріп тұрғандай несие қатынастарының
қиындауына сәйкес олардың құрамында бөлек, оқшауланған сфераларының пайда
болуына байланысты менің ойымша, субкатегориялар ретінде қарастыруға
болатын несие формалары сияқты түсініктерде көрініс таба отырып, несие
категориясы да эволюцияланды. Шынында да, несие саясаты мәнінің талдауы
саясаттың өндірістік бастаманы иемденетінін көрсетті. Коммерциялық банктің
тұрғылықты халықпен өзара қарым – қатынасындағы несие саясаты, мысалы,
несиенің формаларының бірінің, тұтынушылық несиенің қозғалысымен
байланысты. Берілген жағдайда, тұтынушылық несие терминінің шарттылығы оның
өзінде, тұтынушылық сипатына қарағанда өндірістік сипатының көп екендігінде
көрінеді.
Банктің халықпен қарым – қатынасындағы несиелік саясатты
анықтаушы негіз болып, сөзсіз банктің тұтынушылық несиесі табылады. Ол бір
жағынан, несиенің формасы ретінде, яғни банк - қарыз беруші мен
тұрғылықты халық – қарыз алушы арасындағы белгілі бір экономикалық
қатынастардың бірігуі, ал екінші жағынан, нақты тұтыну ссудасы түрінде
болатын несие.
Несие саясаты адамдардың тәжірибе жүзінде несие қарым –
қатынастарының мәнін түсінудің айқындылығы, олардың қазіргі жағдайы және
өмір қиындылығын есепке алу мен дамуының перспективаларын түсінуі болып
табылады.
Автор банктің несие саясатының, оның функционалды формаларының,
түрлерінің мәнін зерттеу кезінде осындай логикалық көзқарасты қолданады.
Қондырмалы категориясы ретінде саясаттың жалпы қабылдаған
талқылауына байланысты диссертациялық жұмыста несие саясаты қол жеткізілген
несие қатынастарының дамуының деңгейін зерттеуіне негізделетін және олардың
жаңартылуына, дамуына бағытталатын қондырмалы категориясы ретінде
қарастырылады. Несие банктің өңдейтін несие саясатының негізіне жатады және
оның тиімділігінің, оптималдылығының өлшемі болып қызмет атқарады. Несие
өзінің объективтілік қасиетіне байланысты несие саясатына белгілі бір
ықпалын тигізеді.
Шынында да несие коммерциялық банктің несие саясатын анықтайды. Өйткені
несие қатынастары белгілі бір коммериялық банктің нсие саясатын өңдеу үшін
объективті негіз болып табылады. Бірақ қарама – қайшы байланыста бар.
Тұрғылықты халықтың қызығушылығын зерттей келе, банк қызметкері тұрғылықты
халықпен қарым – қатынасындағы несие саясатының приоритеттерін нақтырақ
қалыптастыра алады.
Несие саясаты – бұл күрделі құбылыс. Оның мазмұнын зерттеуді әр
түрлі бағыттарда жүргізу қажет. Біріншіден, маңыздылық қатынастар
деңгейінде несие саясаты банктің қайтарымды негізде ресурстарды тарту және
оларды банк клиенттерінің несиелендіру бөлімдеріне инвестициялау бойынша
стратегиясы және тактикасы болып табылады да, бұл бізге тұрғылықты халықпен
қарым қатынасындағы коммерциялық банктің несие саясатын, банктің,
тұрғылықты халықтың бос ақша қаражаттарын уақытша жинақтау және жеке қарыз
алушыларды несиелендіру бойынша стратегиясы мен тактикасы ретінде анықтауға
мүмкіндік береді. Екіншіден, несие саясатының формалары несие саясатының
маңызының оның тарихи аспектісінде іске асуының заттық жағымен өзара
байланысы болып табылады. Үшіншіден, несие қатынастарының экономикалық
(объективтік) формаларынан ұйымдастырушылық (субъективтік) формаларды
банктік инструкциялар, нормалар, несие қатынастарын ұйымдастыру
аймақтарындағы ережелер, айыру қажет екендігін айта кету маңызды.
Жоғарыда аталған қондырмалы категориясы сияқты несие саясатын
талқылау несие саясатының функциялары туралы айтуға мүмкіндік береді. Менің
ойымша, несие саясатының функцияларын шартты түрде екі топқа бөлуге болады:
банк саясатының әр түрлі элементтеріне тән жалпы және несие саясатын оның
басқа элементтерінен айыратын – специфика.

2. Коммерциялық несие саясатының мақсаттары.

Несие саясаты банк пен оның қызметінде жүргізілетін саясаттың
кең спекторының шектерінің бірі болып табылады. Банк саясаты әдетте банк
дамуының иерархиялық ретпен құрастырылған, банктің мақсаттар тізімінде,
көбінесе түсіндірілетін жобалары мен жоспарлары түрінде болады.
Банктің несие саясатының мақсатты түсінігін біз қалайша
түсінеміз. Қазақ тілі позициясынан мақсат - бұл белгілі бір нәрсеге
талпыну, қол жткізу, оны іске асыру. Мақсат – бұл іс - әрекеттер
нәтижесінің , салада алдын – ала ойлауды және оны белгілі бір құралдар
көмегімен іске асыру жолдарын сипаттайтын адамның әр түрлі іс -
әркеттерінің және тәртібінің, элменттерінің бірі. Мақсат адамның әр түрлі
іс - әркеттерінің кейбір бағыттарының және жүйесінің интеграциялық әдісі
ретінде көрінеді. Іс - әрекеттің мақсатталған түрінде талдануы өмірлік
жағдай мен мақсат арасындағы сәйкес келмеушілікті анықтауды болжайды;
мақсаттың іске асуы, осы сәйкес келмеушілікті жою болып табылады.
Жалпы мақсаттың философиялық бағытта түсінілуі, іс - әрекеттің
маңызды элементі ретінде оның қарастырылуын болжайды. Осыған байланысты
банк мақсаттарын оның дамуының сандық және сапалық мінездемелері анықтайды.
Олардың мақсатқа жетуін бағалаудың дәрежесі банк саясатының рөлі туралы
айтуға мүмкіндік береді.
Банктік саясатты өңдеу жағдайыдағы негізгі мәселе болып
мақсаттың дұрыс қойылуы және оны іске асырудағы сәйкес құралдарды таңдау
табылады. Мұндай жағдайда әрбір банкке ең алдымен оның алдына қойған
мақсаттары белгілі болуы қажет.
Макроэкономикалық деңгейдегі Қазақстанның бас банкісінің
басшылығымен елдің бас банктерімен, жүргізілетін саясаттың басты мақаты
болып банктік жүйенің тұрақтылығын бір деңгейде ұстап тұру және
экономиканың дамуының орнықтылығын қамтамасыз ету табылады.
Коммерциялық банктің жалпы мақсаты оның саясатының
приоритеттерінің табыстылық, рентабельділік, өтімділік, тәуекелдердің
минимализациясы, портфельдің оптимизациясы (депозиттік, несиелік және
т.б.), оның қызметінің бағыты (депозиттік саясат, несиелендіру облысындағы,
ссудалық процент облысындағы, қаржы нарығындағы саясат) позициясынан
анықтауы қажет. Банк әлеуметтік жүйе болғандықтан, адамдар өз әрекеттерінде
өздерінің мақсат мүдделерімен жетекшелендіктен, банктің мақсаттары оның
иелерінің, басқарушыларының, персоналының, сондай – ақ банк клиенттерінің
және банктік бақылау органдарының жеке мақсаттарына негізделеді. Банк
иелеріне ең маңызды мақсат болып банктің өсуі (активтердің, меншікті
капиталдың, клиенттердің, операциялардың, ең бастысы табыстың және ақша
бағаларының ұлғаюы) табылады. Басқарушыларға кең спектрдегі мазмұны мен
мерзіміне байланысты алуан түрлі мақсаттар тән. Өйткені олар жалпы банк
жұмысының тиімділігіне, яғни осыған байланысты, олардың жұмысының
анықталған мақсаты пайданың өсуі болып табылады. Банк клиенттері үшін
мақсаттар табыс алу позициясынан әртүрлі болады. Өйткені, олардың
қызығушылықтары әртүрлі. Бірақ, сонымен қатар, олар партнері ретінде
сенімді банкті иемдену қажеттілігінде олар келісімді болады. Банк
қызметкерінің негізгі мақсаты-ағымдағы табыс деңгейін көтеру. Ал
мемлекеттің банк қызметін талдағандағы ең алдымен оның сенімділігі мен
тұрақтылығы қызықты болады.
Сонымен қатар банк мақсаттарын анықтау үшін қажетті ресурсты
аспектіні таңдау маңызды. Мысалы, маркетинг көзқарасынан банктің
жетекшілерімен немесе иемденушілермен орындалу үшін қабылданған оның
дамуының соңғы мақсаттары клиенттерге және партнерлерге қатысы бойынша
банктің позицияларын анықтайды. Сонымен қатар, банктің талғамы мыналарға
байланысты болады: банктің акционерлерінің және дамудың өткен тәжірибесінің
негізгі құндылықтарымен байланысты оның корпоративті мәдениеті; нарықтағы
банктің орны, рөлі және маңыздылығы; банк иелігіндегі ресурстарды
орналастыру, бөлістіру және олардың сипаттамасы; тәуекелдің деңгейі және
т.б.
Нәтижесінде жоғарыда аталған жеке мақсаттардың және қызығушылық
жақтардың арасындағы келісімділікке, компрамиске жету жолымен мақсаттардың
бір-бірімен өзара байланысын координацияның күрделі, көп факторлы міндеті
болып табылады. Сондықтан коммерциялық банктің негізгі мақсаты болып ең кең
мағынада түсінілетін оның дамуы табылады. Мұнда банктің, оның экстенсивті
дамуы (сандық сипаттама ) және интенсивті дамуы – функционалдығының
тиімділігін көтеру (сапалық сипаттама) көзқарасынан коммерциялық кәсіпорын
ретінде дамуы, сондай-ақ банк персоналының, акционерлердің, банктің,
клиенттердің, банк бақылау органдарының қызығушулыықтарын қамтамасыз ету
функцияларынан әлеуметтік институт ретінде дамуы айтылады.
Банктің несие саясатын банктік саясаттың элементі ретінде
қарастыра отырып, оның мақсаттары банктің жалпы стратегиялық мақсаттарымен
органикалық байланыста бола отырып, оның банк саясатының мақсаттарымен
үйлестірілуін айта кету қажет. Коммерциялық банктің банктік және несие
саясаты, оның элементі ретінде салымшылардың ақшалай қаражаттарын
орналастырудан, пайда алудан, сонымен қатар банктің кызмет көлемі мен
спектірін үлкейту мақсатында динамикалық дамуынан жалпы мақсаттарға ие
болады. Бұл банк пайдасының өсуі мен тұрақтылығын кепілдендіреді. Бұдан
шыға келе, несие саясатының мақсаты-тартылған қаражаттарды тиімді
орналастыру үшін жағдай жасау, банк пайдасының тұрақты өсуін қамтамасыз ету
(несие операцияларынан табысты өсіру және депозитті операциялар бойынша
шығынды азайту, сонымен қатар төмен сапалы несиелерге қызмет көрсету
шығындарын азайту процесі).
Тұрғылықты халыққа қызмет көрсететін коммерциялық банктер үшін
клиенттермен қарым-қатынастар мынандай болуы мүмкін:
1. Өндірістік мақсаттар:
а) нарық үлесінің өзгеруі (нарықта депозиттердің, клиенттердің, банк
қызметтерінің үлесінің көбеюі);
б) клиенттердің банктік қызмет етулерімен қамсыздандырылуы;
в) құрылымдық көрсеткіштер;
г) шоттардағы орташа қалдық қаражаттарының өсуі және төмендеуі;
д) жаңа немесе жабық шоттардың өсуі немесе төмендеуі;
2. Банк өнімдерін өткізу мақсаттары;
3. Коммуникация мақсаттары (банктің танымалдығын, имиджін кеңейту);
4. Банктің функционалдығының мақсаттары (қызмет түрі және персоналды
болуы).
Банк дамуының жеке мақсаттарынан шыға келе жалпы мақсатты
нақтырақ қалыптастыруға болады. Бұл соңғы практикалық мақсат белгілі бір
сипаттамаларға ие болуы қажет. Ол мынадай болуы қажет: нақты, жай,
амбициялық ақиқат, өлшемді. Егер берілген меқсаттың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.