Инновацияның міндеттері

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 2

1.Кәсіпорынның инновациялық қызметін ұйымдастыру негіздері.
1.1. Инновация мазмұны және инновацияның кәсіпорын стратегиясын
қалыптастырудағы ролі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
1.2.Инновацияларды қалыптастыруда оның қайнар көздері ... ... ... ...
1.3.Инновация жіктелімі және
топтамасы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...

2. Негізгі ұстаным –Инновациялық қуат.
2.1. METRO Group компаниясының қазіргі таңдағы инновациялық қызметіне
талдау жасау ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...

3. Өнеркәсіп деңгейінде инновациялық әлеуетті көтеру басты мақсат.
3.1.Қазақстан өнеркәсібінде инновациялық әлеуетті көтеру
жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ...
3.2.Отандық инновациялық инфрақұрылым элементтерін дамытудың әдіснамалық
негіздері ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ...
3.3.Инновациялық процесстердің дамуында мемлекеттік реттеудің
қалыптасуы ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ..

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ...

Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...

Кіріспе

Кез-келген экономикалық жүйеде, оның ішінде нарықтық экономикада,
мемлекеттік мәжбүр етудің құқына және мүмкіндігіне агент ретінде болады.
Салықтық саясат мемлекеттік заң саласында. Мұндай мәжбүр ету жеке
мүдделерді қоғамдық мүдделерге бағындыруды талап ететін саяси, әлеуметтік
қажеттілікпен негізделеді.
Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауында бәсекеге
қабілетті елді қалыптастыру жөнінде нақты міндеттер қойылған.
Әртараптандырылған және сапасы жоғары өнімді өндіретін экономиканы, оның
секторлары мен жеке салаларын дамыту басты мақсат болып табылады.Оған
индустриялық-инновациялық саясат бағытталады.
Қазақстан осыған байланысты жоғары нәтижеге жету үшін ең үздік әлемдік
тәжірибелерді енгізуді қолға алып отыр. Индустрияны дамытудың кластерлік
тәсілін пайдалану әлемдік және аймақтық нарықтарда бәсекеге қабілетті дайын
өнім өндіруге қол жеткізу үшін өндіріс факторларын бір жерге жинауға
мүмкіндік береді. Демек, бұл бәсекеге қабілетті салалардың жиынтығын құрау
деген сөз. Қазіргі кезде отандық өнеркәсіптің тұрақты дамуына келтірер
кедергілер көп. Соның біріне өнеркәсіп өндірісіндегі техника сапасының
төмен деңнейі болып отыр.
Елбасы жолдауында көрсетілген тапсырмалардың бір парасы
орындалып келеді. Мысалы, жолдаудың негізі болған индустриалды-инновациялық
стратегияны жүзеге асыруды қамтамасыз ететін іс-шаралардың бірі
инновациялық процесс, яғни ол процесті жүзеге асыратын қызметтің түрлері
.Былайша айтқанда Инновациялық қызмет, осы қызметті мемлекет реттеп,
бағыт-бағдар беріп отыруы керек. Бұл Қазақстан Республикасының
Инновациялық қызметті мемлекеттік қолдау туралы заңында көрсетілген. Міне
бұл ел өңіріндегі айтулы оқиға болды. Өйткені, бұл заң арқылы
республикадағы нновациялық процессті жылдамдатып, жаңа техника мен
технологияның өмірге келуін сапалы түрде және нақтылай қамтамасыз етуге
болады. Мұнда инновациялық негізгі ұғымдар, Инновациялық прцесстегі
мемлекеттің орны, оны қаржыландыру көздері және жүзеге асыру
жолдарықарастырылған. Дегенмен де қаралмаған жайыттар да да жоқ емес.
Жалпы елімізде инновациялық үрдістің тез дамуы ең басты мәселе болып
табылады. Мемлекеттегі инновацияның дамуы ондағы мемлекеттің кішкене
бөлшегі – кәсіпорындардың қаншалықты жаңа техника мен технологияға
бейімделуіне тікелей байланысты. Осыған орай, менің осы курстық жұмысым
еліміздің өнеркәсібіндегі инновациялық үрдісі туралы болмақ. Мұнда
инновация ұғымының пайда болуынан бастап, даму үрдісі және қазіргі таңдағы
жағдайы қарастырылатын болады
2

1. Кәсіпорынның инновациялық қызметін ұйымдастыру негіздері.

1.1. Инновация мазмұны және инновацияның кәсіпорын стратегиясын
қалыптастырудағы ролі.
Қазақстан Республикасында нарықтық қатынастарды жетілдіруде басқару
механизмін қалыптастырудың, соның ішінде ғылым мен техника саласын
басқаруды дамытудың маңызы зор. Ғылыми-техникалық салада сан-алуан меншік
түрлерінің пайда болуы, кәсіпкерлік пен бизнесті жетілдіру ғылыми ұйымдар
мен кәсіпорындардың экономикалық мүдеделерінің тиімді жүзеге асырылуына
жағдай туғызады. Сондай-ақ осы өзгерістер республикамызда ғылыми-техникалық
өнімдер нарығының қалыптасуына да мүмкіндік береді.
Инновациялық іс-әрекет бұл технико-экономикалық өндірістің
біртұтастығы. Инновация мәні ғылыми ой-пікірлерді, жаңалықтарды практика
жүзіне асырып, тиімділікке қол жеткізу болып табылады.
Инновация дегеніміз ағылшын тілінен аударғанда жаңалықты еңгізу
деген мағына береді. Ал жаңалық деп біз жаңа тәртіп, жаңа әдет-ғұрып,
жаңа тәсіл, жаңа ой-пікір және жаңа құбылысты айтамыз. Жаңалықты енгізу
дегеніміз келесі ұғымдарды құрайды:
• Жаңа затты, өнімді жасап шығару.
• Жаңа технология, техниканы өндіру.
• Жаңа өткізу нарығын игеру.
• Жаңа шикізат көздерін пайдалану.
• Өндірісті жаңа талапқа сай ұйымдастыру.
Инновация мағынасында өзгерісті береді, ал өзгеріс төмеңгі типтерден
тұрады:

Соңғы онжылдықта әлемдік экономикада бәсекелестіктің бағыты бағаны
төтендету мен ресурстарды үнемдеу саласынан ғылыми-техникалық прогресс
саласына ауысуда. Сонымен инновациялық іс-әрекет дегеніміз ғылыми
техникалық шешімдерді практика жүзінде пайдалану, нақты жаңа техника мен

3
технология түрлерін қолдану және де өндірісті ұйымдастыруды жетілдіру.
Инновацияның осындай мәні оның кәсіпорын мен жалпы экономикадағы ролін
айқындай түсіп, қазіргі заманғы басқарудың бірден-бір қажетті құралы болып
табылатынын көрсетеді.
ҚР экономикасын ғаламдану кезеңінің күрделілігі мен мәселелері
тәжірибеде инновациялық қызмет мәселелеріне көңіл бөлудің күшеюін
жоймайды.ҚР 2003-2015 жылдарға арналған индустриалдық-инновациялық даму
стартегиясын іске асыруда инвестициялық қорға маңызды орын беріледі.Мұнда
инвестициялық қордың қызметі Қазақстан осыған байланысты жоғары нәтижеге
жету үшін ең үздік әлемдік тәжірибелерді енгізуді қолға алып отыр.
Индустрияны дамытудың кластерлік тәсілін пайдалану әлемдік және аймақтық
нарықтарда бәсекеге қабілетті дайын өнім өндіруге қол жеткізу үшін өндіріс
факторларын бір жерге жинауға мүмкіндік береді. Демек, бұл бәсекеге
қабілетті салалардың жиынтығын құрау деген сөз. Қазіргі кезде отандық
өнеркәсіптің тұрақты дамуына келтірер кедергілер көп. Соның біріне
өнеркәсіп өндірісіндегі техника сапасының төмен деңнейі болып отыр.
Қазақстандағы инвестициялық қорлар туралы заңымен реттеледі, онда
инвестициялық саясаттың мақсаттары, міндеттері және бағыттары, оның
мемлекеттік органдармен және басқа да ұйымдармен өзара қатынас ерекшелігі
анықталады. Қазақстанның инвестициялық қоры акционерлік қоғам формасындағы,
құрылтайшысы ҚР-ның Үкіметі болып табылатын коммерциялық ұйым.Қорды құру
және оның қызметі туралы заңдылықтарында және Қазақстанның инвестициялық
қоры туралы заңында көрсетілген ерекшеліктерді ескере отырып қарастырылған
тәртіпте жүргізіледі.Қор қызметінің мақсаты қазақстанның индустриалды-
инновациялық саясатын іске асыруға жәрдемдесу.
Қор қызметінің негізгі бағыттарына ақталатын және тиімді
инвестициялық жобаларды іске асырушы ұйымдарды инвестициялаумен және
инвестициялар тарту жатады. Қор инвестицияларды келесі шарттар негізінде
жүргізеді:
- инвестициялық жоба ҚР индустриялық-инновациялық саясатының негізгі
бағыттарына сәйкес келуі;
- инвестициялық жоба қаржылық және экономикалық көрсеткіштері бойынша
ұтымды болып табылса;
- инвестициялық жоба жоғары сапалы ұйымның технологиялық әлеуетінің
өсірілуіне және өнімдермен қызметтер өндірісі көлемін жоғарылатуға,
материалдар мен шикізаттарды тереңірек өңдеуге, жоғары технологилық өнімді
өндіруге бағытталған.
Инновациялық қордың міндеттеріне мыналар жатады:
- отандық және шетелдік инвесторлармен бірлесіп венчурлық қорлар құру;

4
тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды қаржыландыру және гранттар
ұсыну;
- инвестицияланатын компаниялардың жарғылық капиталында үлестік
бақылаусыз қатысужолымен инновацияларды енгізуді қаржыландыру;
- ұлттық инновациялық инфрақұрылымның элементтерін құруға қатысу
(технополистер, технопарктер, бизнес-инкубаторлар, инновациялық
орталықтар);
- ғылыми-техникалық өнімдер нарығын қалыптастыруға қатысу ;
- инновациялық технологияларды көшіру, қарызға алу және өсіру
облысында халықаралық бірлестіктерді дамыту, оларды коммерцияландыру және
енгізу;
Инновацияларды енгізу кәсіпорындардың меншіктік құралдарының
жетіспеушілігінен және несие алу үшін жоғары пайыздық ставкілермен
тежеледі.Талдау көрсеткендей отандық компаниялармен инновациялық
қызметтерді қаржыландыру қысқартылғанымен , Қазақстандық өңдеулерді шетел
компанияларымен қаржыландыру тұрақты өсуде. Инновациямен айналысатын
көптеген шетел компанияларының стратегиясы олардың 30-40 пайыз пайдасы жаңа
технологияларды енгізу есебінен алынған тауарлармен қазметтерді сатудан
түсетіндігін көрсетеді. Бүгінгі күні нарыққа ұсынылған 1500 жобаның тек
ғана бір жобасы түпкі өнім алуда. Осындай жағдай АҚШ-та, Жапонияда және
Еуропа елдерінде байқалады. Шетел зерттеулерінде көрсетілгендей, егер
ғылымды дамыту шығындары ЖІӨ-нің бір пайызынан кем болған мемлекеттерде
жалпы ұлттық экономикаға шығын келетіндігін дәлелдейді. АҚШ-та, Германияда
және Жапонияда ғылымға шығындар 2,5-3 пайызды құрайды.
Бүгінгі күні Қазақстанда келешекке даму стратегиясын таңдаудың негізі
болыптабылатын өзінің ғылыми-технологиялық және халықаралық кооперацияны
іске асыру мен дамытудың жаңа мүмкіншіліктері ашылуда. Нарықтық реформа
жолында ілгерілеген мемлекеттің ғылыми потенциалындағы құрылымдық
өзгерістерді талдау екі бағыттағы өзгерістердің болуын анықтайды:
- академиялық ғылым жоғары оқу орындарымен жақындастырылуы;
- салалық институттар кәсіпорындармен және қаржылық өнеркәсіптік
топтармен жақындастырылуы;
Инновациялық шешімдер бөлігінде компанияның стратегиясынөңдеу кезінде
ресурстар мінездемесінің белгілерінің есебі маңызды:
- тұтынушы тарапынан өнімдер мен қызметтердің құндылығы;
- бәсекелестермен салыстырғанда түп нұсқалығы;

5
1.2.Инновацияларды қалыптастыруда оның қайнар көздері.
Инновация жаңа ғылым және даму үстіндегі іс-әрекет. Осындай шарт
тиімді орындалуы үшін әрдайым ізденіс үстінде болу қажет. Осы жайында біз
келесі тақырыптарда тағы да тоқталамыз. Сол себепті мақсатқа жетудегі
жаңалықтарды орындауда инновацияның қайнар көздерін ашып көрсетейік.
Маркетингті зерттеуші Ф. Котлердің ұйғарымы бойынша жаңа идеялардың
негізгі 4 қайнар көзі бар:
1). бәсекелес тауарлары.
2). Сауда және өткізу жүйесінің қызметкерлері.
3). Зерттеушілер мен ғалымдар.
4). Ұйым ішіндегі арнайы бөлімдер.
Басқару теоретигі П. Друкер жаңалықты енгізудің 7 қайнар көзін көрсетті :

1. күтпеген оқиға немесе жағдай.
2. Біздің көзқарасымыздың ақиқатпен сәйкес келмеуі.
3. Процестік қажеттілік.
4. Демографиялық және әлеуметтік-мәдени факторлардың өзгерісі.
5. Қажетті нұсқаулар және тәрбиедегі өзгерістер.
6. Экономикалық және құрылымдық өзгерістер.
7. Жаңа білім.
П. Друкер сондай-ақ инновацияның қағидалары мен міндеттерін белгілеген.
Қағидалар:
1. мүмкіндікті талдау.
2. Тұжырымдамалық.
3. Қарапайымдылық және нақтылық.
4. Дәйектілік.
1. Мақсаттылық.
Инновацияның міндеттері. Не істеу керек:
• Мақсатқа бағытталған ізденістерді жүргізү.
• Жағдайға бейімделу.
• Кәсіпкерлік стратегияны қалыптастыру.
Не істемеу қажет:
• Іс-әрекетті күрделендіру.
• Көп мақсаттылық.
Тиімді әрі табысты инновацияны орындауда белгілі бір шарт-талаптардың
орындалуы тиіс. Олар мыналар :
А) Инновацияны арнайы еңбек ретінде тану.
Б) Жігерлілік пен өжеттіліктің болуы.
В) Жаңалықтың экономикаға және қоғамға әсерін ескеру.

6
1.3.Инновация жіктелімі және топтамасы..
Инновация басқарушылық іс-әрекеттің барлық салаларын қамтиды, яғни
оның сан-алуан менеджмент жүйелерінде өз орны бар.
Инновация классификацаясы төмендегідей негізгі инновациялық
процесстердің сипаттамаларынан тұрады:
1. Құрамы бойынша:
а) техникалық, б) ұйымдастырушылық, в) әлеуметтік, г) экономикалық.
2. Жанашылық сипаты бойынша:
а) абсолюттік, б) салыстырмалық, в) шартты, г) жекелік.
3. Инновациялық потенциялы бойынша:
а) түбегейлі, б) қиыстырылған, в) модификацияланған.
4. Инновациалық процестің ерекшеліктері бойынша:
а) ұжым ішіндегі, б) ұжым аралық.
5. Тауардың немесе ұжымның өмірлік цикл кезендері бойынша:
а) ғылыми-зерттеу жұмыстары,
б) тәжірибелі-конструкторлық жұмыстар,
в) іргелі зерттеулер.
6. Жасап шығару және таралу деңгейі бойынша:
а) мемлекеттік, б) аймақтық, в) салалық, г) ұжымдық.
7. Инновациялық процесс этаптарының ұзақтығы бойынша:
а) зерттеу, б) жасап шығару, в) айналымға түсу мен таралу,
г) қолдану мен тұтыну.
8. Жасап шығару мен таралу өрістері бойынша:
а) өнеркәсіптік, б) қаржылық в) қызмет көрсету, г) сауда-делдалдық , д)
ғылыми-педагогикалық , е) құқықтық.

7

2. Негізгі ұстаным –Инновациялық қуат.

2.1. METRO Group компаниясы туралы қысқаша сипаттама.
Нарық сахнасындағы орны айқындалған, өз мақсат-мүддесін белгілеген
сауда орындары әлемднің әр қиырында жетерлік. Сондай халықаралық сауда
орталықтарының бірі - METRO Group компаниясы. Әрине бұл компания туралы
есітіп тұрған тұлға үшін бұл жат нәрсе, және де бұл компанияның ерекшілігі
неде? Деген сұрақ туындауы мүмкін. 1964 жылы негізгі Германияның
Дюссельдорф қаласында қаланған бұл кәсіпорынның 45 жылдық тарихы бар,
кәсіби сауда саласында өзорнын белгілеп үлгерген компанияның тамыры бүгінде
дүние жүзінің 30-ға тарта еліне таралған. Ал 655 млн. 110мың жұмысшысы бар
бұл көтерме- бөлшек сауда қоймасы жыл сайын 20 млн-ға жуық сатып алушыға
қызмет көрсетеді.
Экономикалық кірістің бір көзі саналатын мұндай компаниялардың қан
айналымы үздіксіз жүріп отырса, ол кез-келген отандық экономикаға пайда
әкелері сөзсіз. Биылғы жылдың шілде айында елордамыз Астана қаласында
METRO компаниясының көтерме сауда дүкені құрылысының бірінші іргетасының
қалануы осындай ізгі ойдан туындаған болатын.
2009 жылдың аяғында ашылатын көтерме сауда орталығының жалпы
аумағы 11 мың шаршы метрді құрайды. Мұндағы азық-түлік және азық-түлік емес
тауарлардың ассортименті 25мыңға дейін жетпек. Бұған қоса барлық
тауарлардың 90 пайызға жуығын жергілікті тауар өндірушілер, импорттаушылар,
дистрибьютерлер қамтамасыз етіп отырмақ.
Бұл компанияның тағы бір артықшылығы – оның жергілікті құрылыс
компанияларын тартуында және қосымша 150-200 жұмыс орнын ашуында дер едік.
Бүгінде METRO Қазақстан компаниясы Астана қаласында өз өкілдігін де ашып
үлгерді. Жақын болашақта бұл жаңа сауда дүкені жергілікті тұрғындарды
Үкіметтің Жол кртасы бағдарламасы ьойынша 250-ге тарта жаңа жұмыс орнымен
қамтамасыз ететін болады. Қазірдің өзінде мейрамханалар, қонақ үйлер,
кейтернгтік компаниялар, шағын және орта бизнес, сервистік және басқада
сауда компаниялары сияқты кәсіпқой тұтынушыларды өзіне тартумен айналысатын
96 адам өз қызметтеріне кірісіп кетті. Компания мамандарының айтуынша,
Астанадағы бірінші METRO сауда орталығының құрылысына құйылатын жалпы
инвестиция көлемі 15 млн.-ға жуық еуроны құрайды екен. Ал жер учаскесі
компанияның еншісіне тиесілі.
Астанда ашылатын METRO Cash & Carry сауда орталығы осылардың
ішіндегі ең ауқымдысы. Ол 29 елдегі көтерме сауданың 655 орталығын

8

басқарады. Қазіргі таңда компания персоналының саны 100 мың адамнан
асады. 2008 жылы ондағы тауарлардың сатылым көлемі 33,1 млрд. Еуроны
құраған. Яғни, бүгінде METRO Cash & Carry әлемнің ең ауқымды және ең
беделді деген халықаралық компанияларының бірі ретіндегі өз орнын айқындап
алған. Сол арқылы өзінің нарықтағы таралым жүйесін 30-ға тарта елге дейін
кеңейтпек ниетте. Мұны Қазақстанның қазіргі таңдағы экономикалық
жағдайымен, оның ішінде қызмет көрсету түрлерінің көбеюімен, мейрамхана,
қонақ үй бизнесінің дамуымен, шағын және орта кәсіпкерліктің жақсы жолға
қойылуымен де байланыстырсақ болады.
Осы мақсатта биылғы жылдың 3 қыркүйегінде Қазақстан Үкіметі мен
METRO Cash & Carry компаниясы арнайы инвестициялық жобаны жүзеге асыру
бағытында өзара келіс-сөзге қол жеткізген болатын. Егер бұл келіссөзде
қаралған мәселелер жүйелі түрде жүзеге асатын болса, Қазақстан аумағында
METRO Cash & Carry-дің 10-15-ке тарта жаңа сауда нүктесі іске қосылмақ.
Ал бұл сауда нүктелерінің әрқайсысына құйылатын инвестиция мөлшері шамамен
15-20 млн. еуроны құрайтын болады.Бұл компанияның жалпы бизнесі негізінен
кәсіби тұтынушыларға бағытталған. Ол үшін аталған ауқымды сауда орталығының
тұтынушысы болуға ниетті азаматтар өздерінің заңды тұлға немесе жеке
кәсіпкер екендігін растайтын тиісті құжаттарды көрсетулері қажет. Сол
бойынша оларға арнайы тұтыну картасы беріледі. Бұл карталар өз кезегінде
METRO Cash & Carry компаниясының кез-келген сауда нүктелерінде
азаматтардың еркін сауда жасауларына мүмкіндік туғызбақ. Компания
мамандарының сөзіне қарағанда, компанияның Қазақстандағы сауда нүктелерінің
жалпы аумағы 7000 шаршы метрді құрайды. Ал ондағы 30 мыңға жуық азық-түлік
және азық-түлік емес тауар түрлері қолжетімді баға түрінде тұтынушыларға
ұсынылмақ. Бұл тауарлар көп көлемде және көтерме бағамен беріледі. Ал
мұндай әдіс шағын және орта бизнестің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға да
сеп болмақ, дейді сала мамандары.
Бүгінде өзіне тән логистикалық үлгіні қалптастырып үлгерген компания
жергілікті тауар өндірушілермен де тығыз әріптестікке қол жеткізген. Мұндай
әріптестік орнатудағы мақсат – ол компанияның жеке сауда маркасын шығару.
Мәселен, Horeca Select, Rioba және ARO сияқты сауда брендтері
компанияның беделін көтеруге өз игі әсерін тигізуде.

9
3. Өнеркәсіп деңгейінде инновациялық әлеуетті көтеру басты мақсат.
3.1. Қазақстан өнеркәсібінде инновациялық әлеуетті көтеру жолдары
Президенттің Қазақстан халқына Жолдауында бәсекеге қабілетті елді
қалыптастыру жөнінде нақты міндеттер қойылған. Әртараптандырылған және
сапасы жоғары өнімді өндіретін экономиканы, оның секторлары мен жеке
салаларын дамыту басты мақсат болып табылады.Оған индустриялық-инновациялық
саясат бағытталады.
Қазақстан осыған байланысты жоғары нәтижеге жету үшін ең үздік әлемдік
тәжірибелерді енгізуді қолға алып отыр. Индустрияны дамытудың кластерлік
тәсілін пайдалану әлемдік және аймақтық нарықтарда бәсекеге қабілетті дайын
өнім өндіруге қол жеткізу үшін өндіріс факторларын бір жерге жинауға
мүмкіндік береді. Демек, бұл бәсекеге қабілетті салалардың жиынтығын құрау
деген сөз. Қазіргі кезде отандық өнеркәсіптің тұрақты дамуына келтірер
кедергілер көп. Соның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.