Қылмыстық құқықтың ерекше бөлімінің түсінігі, жүйесі, мәні

Жоспар

Негізгі бөлім
1 Қылмыстық құқықтың Ерекше бөлімінің түсінігі және мәні
2 Қылмыстық құқықтың Ерекше бөлімінің жүйесі
3 Қылмысты дәрежелеу және оның маңызы
Пайдаланылған әдебиеттер

Қылмыстық құқықтың Ерекше бөлмінің түсінігі және мәні
Қылмыспен күресудің бірден-бір құралы қылмыстық заң болып табылады. Қылмыстық құқық нормаларының көмегімен адам мен азаматтың құқықтары, бостандықтары мен заңды мүдделері, меншік, ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделері, қоғамдық тәртіп пен қоғамдық қауіпсіздік, қоршаған орта, Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысы мен аумақтық тұтастығы, қоғам мен мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделері, қылмыстық қол сұғушылықтан және бейбітшілік пен адамзат қауіпсіздігін қорғау міндеттері жүзеге асырылады. Ал, кең көлемде алғанда, қылмыстық құқықтың басты мақсаты - қылмыстардың алдын алу және қылмыспен күресу болып табылады.
Бұл міндеттерді жүзеге асыру үшін осы кодексте қылмыстық жауаптылық негіздері белгіленеді, жеке адам, қоғам немесе мемлекет үшін қауіпті қандай әрекеттер қылмыс болып табылатыны айқындалады, оларды жасағаны үшін жазалар мен өзге де қылмыстық-құқықтық ықпал ету шаралары белгіленеді (ҚК 2-бабы, 2-бөлімі).
Қылмыстық құқықтың Жалпы және Ерекше бөлімі бір-бірімен тығыз байланыста және олар Қазақстан Республикасының бірыңғай саласын құрайды.
Қылмыстық құқықтың Ерекше бөлімі - қылмыс болып табылатын қауіпті іс-әрекеттердің белгілері мен шеңберін және оларды жасағаны үшін тағайындалатын жазалардың түрлері мен шектерін айқындайтын белгіленген қылмыстық заң нормаларының жиынтығынан тұрады.
Демек, Жалпы бөлім қылмыстық құқық институты мен қағидаларының жалпы ережелерін бекітсе, Ерекше бөлім нақты қылмыс түрлерін қарастырып, жасалынған қылмысқа қолданылатын жазаны көрсетеді.
Жалпы және Ерекше бөлімнің бірлігі олардың алға қойған мақсатында, себебі олар мемлекетті, қоғамды, адамның жеке басын қылмыстық қиянат жасаушылардан қорғайды.
Сонымен қатар қылмыстық құқықтық Ерекше бөлімнің нормалары Жалпы бөлімнің нормаларын қолдану арқылы жүзеге асырылады. Ерекше бөлімдегі нақты нормаларды қолданғанда Жалпы бөлімнің ережелері мен институттары негізгі басшылыққа алынады.
Сол сияқты жаза тағайындау барысында жазаның түрі мен мөлшерін белгілеу үщін де сот қылмыстық кодекстің Жалпы бөлімінің осы жағдайларға арналған тиісті нормаларына жүгінеді.
Қылмыстық құқық ғылымының Ерекше бөлімінің негізгі міндеттері -Қылмыстық заңдардың тұрақтылығын қамтамасыз ету, күші бар зандарға жүйелі түрде талдау жасап, тиімділігін арттыру болып табылады. Бұл міндеттерді жүзеге асыру үшін дамыған өркениетті елдердің қылмыстық заңдарының ғылыми жетістіктерінің пайдалы жақтарын, олардың қылмыстық құқықтық ілімдерін терең талдап, Қазақстан Республикасы қылмыстық
заңдарымен салыстырмалы тұрғыда қарастырып, кешендік зерттеулер жүргізіп тұру қажет.
Қылмыстық іс бойынша сот әділдігін жүзеге асыру үшін қылмыстық құқық пәнінің Ерекше бөлімінің мәні зор. Қылмыстық кодекстің 3-бабында: "Қылмыс жасау, яғни осы кодексте көзделген қылмыс құрамының барлық белгілері бар әрекет қылмыстық жауаптылықтың бірден-бір негізі болып табылады",- делінген. Қылмыстық кодекстің Ерекше бөлімі мейлінше толық, нақты қылмыстардың түрлері мен негізгі белгілерін қамтиды. Сондықтан сот және тергеу органдарының қызметкерлері тұлғаның істеген қылмыстық іс-әөрекетінде Қылмыстық кодекстің Ерекше бөлімінде көрсетілген баптың қылмыс құрамының толық белгілерін анықтау міндетті. Қылмыстық құқық теориясында қылмыс құрамының элементтеріне сипаттама беру мына төмендегіше жүзеге асады: қылмыс объектісі және оның объективтік жағы, қылмыстың субъективтік жағы және оның субъектісі.
Қылмыс құрамының объектісіне талдау жасау барысында топтық және тікелей объектісін анықтау керек. Егер қосымша объект болса, ол да анықталуға тиіс. Қажетті жағдайда қылмыстың затын да анықтау қажет.
Қылмыс құрамының объективтік жағына талдау барысында оның мағынасы мен қажетті белгілерін анықтаумен қатар, қылмыс құрамының түрлерін де