Мадагаскар аралы

Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Х. Досмұхамедов атындағы Атырау Мемлекеттік университеті

Қорғауға жіберілді

___________________
Кафедра
меңгерушісі:
Альжанова Р. Ж.
____________ 2008
ж.

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Мадагаскар аралы.

Орындаған:Гуманитарлық факультет
география мамандығының

3 курс студенті

Нурмуханов Қ. Е.
Ғылыми жетекші: оқытушы

Альжанова р. Ж.

Атырау 2008 ж.

Жоспар

I. Кіріспе:
Мадагаскар аралының физикалық географиясы.

II.Негізгі бөлім:
1. Мадагаскардың көпжылдық тарихы.
2. Климаты және табиғаты.
3. Халықтың қоныстануы.
4. Басқару жүйесі және саясаты.
5. Экономикасы.
6. Қоғам және мәдениет.

III. Қорытынды.

IV. Пайдаланылған әдебиеттер.

Мадагаскардың физикалық геогорафиясы.
Мадагаскар Демократиялық Республикасы бұл Африканың оңтүстік шығысында,
Үнді мұхитының оңтүстік батыс бөлігінде орналасқан аралдық мемлекет, көлемі
жөнінен дүние жүзінде төртінші орынды алатын аралда орналасқан. Бұл елдің
территориясына айналасындағы ұсақ аралдар кіреді. Мадагаскар аралы Африка
континентінен 390 км қашықтықта орналасқан және оны құрлықтан Мозамбик
бұғазы бөліп тұр. Арал солтүстіктен оңтүстікке 1600 км, ал шығыстан батысқа
570 км-ге созылып жатыр. Аралдың жалпы жер көлемі – 587 041 шаршы шақырымды
құрайды.
Топографиялық жағынан Мадагаскарды бірнеше аудандарға бөлуге болады:
Антсиранана – аралдың солтүстік бөлігі, бұл биік таулы аймақ, ең биік
шыңдары теңіз деңгейінен 2658 м көтеріліп жатыр. Тау етектерінде тропикалық
өсімдіктер өсіріледі. Бұл аймақтың басты ерекшелігі Әскери –теңіз базасының
болуында.
Махаджанга – ауыл шаруашылығымен айналысатын, үлкен порты бар бай аймақ.
Бұл жерлерде күріш, мақта, темекі және тағы басқа өсімдіктер өсіріледі.
Толиаре – бұл мейлінше құрғақ аймақта басты минералды ресурстарының кен
орындары орналасқан.
Мадагаскардың шығыс бөлігі құрғақ, әрі өте ыссы климатымен ерекшеленеді.
Мұнда елдің ең үлкен порты – Тоамасина орналасқан. Бұл кофе, ваниль және
т.б. тропикалық дақылдарды өсіретін басты аймақ.
Аралдың ішкі таулы аймақтарында халық мейлінше тығыз қоныстанған. Егістік
жерлерінде күріш көп өсіріледі. Мемлекет астанасы және әкімшілік, мәдени
орталығы осында орналасқан.
Қрлықтан Мозамбик бұғазы бөліп тұр,жағалау сызығының ұзындығы-4,8мың км.
Астанасы Антананариву қаласы (1,33 млн адам 2003ж.). Мемлекет негізінен 6
әкімшілік аймаққа бөлінеді.халқы 17,5млн адам(2004ж).Ресми тілдері
–малагасий және француз. Діндері- христиан, ислам және жергілікті дәстүрлі
діндері. Валютасы- малагасийлік франк. Ұлттық мейрамы-26 маусым-тәуелсіздік
күні. Мадагаскар 1960ж бастап БҰҰ-на мүше,1963ж бастап Африкалық бірлік
ұйымынамүше болды.

Мадагаскардың көпжылдық тарихы.
Отаршылдық саясатқа дейінгі кезең.архиологиялық қалдықтар Мадагаскар
халқының қалыптасуының шығыс Африкадан, Индонезиядан және Шығыс Араб
елдерінен неше түрлі жер аударулар мен ассимиляциялар нәтижесінде
қалыптасқанын дәлелдейді. XVI ғасырдың басында бір бірінен еңбек ету
формалары арқылы ажыратылатын 18 этникалық топ болған. XVI ғасырдың аяғында
және XVII ғасырдың басында Мадагаскарда тайпааралық саяси бірлестіктер
қалыптаса бастады: манандриана, буэни, менабе, имерина және т.б. Аралға
келген ең бірінші европалықтар, португал теңізшісі және Ф. Суариша –
1506жылы. Ал отаршылар 1642 жылы Сент - Мари аралына келді. Португал,
ағылшын және голландық отаршылардың XVII – XVIII ғасырлардағы Мадагаскарға
жасаған жорықтарын жергілікті тұрғындар басып жаншыды. XIX ғасырдың басында
имерина басшысы Андрианампуйнимерина әскери жорықтар, дипломатиялық және
династиялық қатынастар арқылы мемлекетті күшейтті. Оның баласы Радама I –
1818 жылы Мадагаскардың корольдік титулына ие болды. Ұлыбританиямен келісім
– шарт жасасау және ағылшындардың аралда миссионерлік жұмыс жүргізуі арқылы
Ұлыбритания тарапынан әскери көмек алып, мемлекеттің жеке әскер қатарын
құрды. Кейінрек Ранавалуна I патшайым басқарған кезде христиан діні және
европалықтармен сауда қарым – қатынасына үзілді – кесілді тыйым салынды. Ал
Ранавалуна II РанавалунаIII патшайымдар басқарған кезде Мадагаскардың
тәуелсіздігін сақтап қалу мақсатында Англия мен Францияны бір – біріне
айдап салды, ал христиан Мерина халқының дініне айналды. Француздардың
Мадагаскарды отарлау 1822 жылы саясаты қайта жанданды. Екі франко –
малагасийлік қырқыстар (1883-1895ж) нәтижесінде француздар жеңіске жетіп,
1896 жылдың шілдесінде аралды өз отарына айналдырды. Отаршылдыққа қарсы
күрестер 1917 жылға дейін жалғасын тапты.
Отаршылдық кездері. Отаршылардың шаруашылықтары ваниль, кофе, раушангүл
сияқты экспорттық тауарлар аясында жүрді. Тау – кен өнекәсібі дами бастады.
Барлық жерлерде жергілікті халықты қанау арқылы оларды жұмысқа тартты.
Отаршылдық әкішілік үкмет басына мериналықтарды қойды. 1946 жылы Мадагаскар
Францияның теңіздің арғы жағындағы территориясы статусына ие болды. 1946
жылы Мадагаскардың тәуелсіздігін бейбіт жолмен алуды көздеген алғашқы саяси
партия құрылды. Олардың көшбасшылары Равуаханг және Ж. Расета Франция
парламентінде сөз қозғады. 1946 жылдың наурызында арылдың шығыс
аймақтарында ұлттық тәуесіздік көзделген қарулы көтерілістер басталды. 18
айға созылған ұзақ қақтығыстар нәтижесінде 80 мың адам өлді деп болжанды.
Францияның 1956 жылғы аралда автономияны құру туралы шыққан заңына дейін
аралда саяси партияларды құруға қатал тиым салынды. Тәуелсіздік алуға
бағытталған қозғалыстарды 1956 жылы құрылған Социял – демократиялық
партия басқарды. Партия басшысы Фильбер Циранана 1959 жылы мадагаскардың
ең алғаш президенті болып сайланды.
Тәуелсіз өркендеу кееңі. Ф. Цианана бастаған партия Францияның келісімін
алып 1960 жылы 26 шілдеде Малгасий Республикасын тәуелсіз деп жариялады.
Басты экономикалық және саси серіктері Оңтүстік Африка Республикасы болды.
1972 жылғы студенттермен және жұмысшылардың толқулары Ф. Циранананың ел
басқару ісін уақытша әскери директорияға тапсыруына әкелді. 1975 жылғы
желтоқсанда өткізілген референдум нәтижесінде жаңа конституция қабылданып,
арал әлеуметтік даму жолына түсті. Ел мадагаскар демократиялық
республикасы деп атала бастады және екінші ранг капитаны Дидье Рацирака
президент болып сайланды (1982, 1989 жылдары қайта сайланды). Үкімет
фрацуздардың ел ісіне аралысуы, экономикасына шетелдік валюталардың
енгізілуін шектеу, Африкадағы отаршылдықа қарсы сясатты қолдау және басқа
да әлеуметтік елдермен қарым – қатынасын жақсарту аясындағы курстарын жиі
өткізіп тұрды. Оппозицияның жұмысының арқасында 1992 жылы дамудың
әлеуметтік түрін тоқтаты, парламенті ел басқару ісін бекіткен жаңа
конституция қабылданды. Ал 1992 жылдың қыркүйек айында ел жаңа Мадагаскар
республикаы деген жаңа атпен атала бастады. 1993 – 1995 жылдар арасында
президент жұмысын Альбер Захи атқарды.

Климаты.
Климаты тропиктік және экваторлық муссонды. Аралдың әр жерлерінде климат
жағдайы айтарлықтай өзгеше. Шығыс және солтүстік батыс жағалауларына
тропиктік климат тән. Аралдың ең ыстық аймағы бұл- солтүстік батыс
жағалаулары және Бемараха үстірті, орташа температура көрсеткіші +34
градус.Тау массивтерінің биік шыңдарына қарай температураның тез төмендеуі
және аяздар байқалады. Оңтүстік Мадагаскарда құрғақшылық басым. Елдің
орталық облыстарына тұрғындарға мейлінше қолайлы, жайлы климат тән.
Мадагаскардың басты проблемасы Үнді мұхитынан келетін және елдің шығыс
жағалауына көптеген қиыншылықтар әкелетін тропиктік циклондар болып
табылады. 2005 жылы Эрнест циклонынан мадагаскарда 3 адам өліп, 83 адам
із – түссіз жоғады. Соңғы онжылдық ішінде аралға ең көп шығын әкелген 2004
жылы келген Гафило және Элита циклондары. Нәтижесінде 295 адам қырылып
300-ге жуық адам отбасы баспанасыз қалған. Аралдың қысы құрғақ,
температура +13 градусқа дейін төмендейді (жергілікті халық үшін бүл өте
суық болып есептеледі).ең суық ай – шілде. Оңтүстік жарты шарда қыс пен жаз
бізге қарағанда керісінше екенін ескере кеткен жөн(қыс мамырдан қыркүйекке
дейін созылса, ал жаз желтоқсаннан наурызға дейін). Ең ыстық ай қаңтар,
орташа температура көрсеткіші +35 градус. Орман жамылғысы аралдың кей
жерлерінде ғана сақталған. Ормандардың көпшілігі жойылған, ал олардың
орнына егістік алқаптар мен аулшаруашылығына ыңғайлы жайылымды алқаптар
пайда болған. Негізінен аралдың көпшілік бөлігін далалар мен саванналар
алып жатыр. Мадагаскардың ормандарының жойылуында жергілікті тұрғындардың
ағаштарды отын ретінде пайдалануының да рөлі аз емес.

Табиғаты.
Территориясының 13 болігін таулы аймақ алып жатыр. Сөнген вулкан шоқылары
көп және жер сілкіністері жиі болып тұрады. Ең биік нүктесі Марумукутру
жотасы(2867м). Шығыс жағалауын теңізалды ойпаттары, ал батысын аласа
үстірттер алып жатыр. Пайдалы қазбалардан боксит, гранат, графит, темір,
алтын, кварц, кобальт, монацит, никель, ниобий, сапфир, слюда, титан,
көмір, уран, хром кендері көптеп кездеседі. Тропиктік климат белдеуінде
орналасқан. Ойпатты жерлерде айлық орташа температура айырмасы +20-26
градус, ал таулы аймақтарында +13-тен +20 градус арасында ауытқиды. Жылдық
орташа жауын-шашан молшері-1000-1500мм. Шығыс жағалауында циклондар жиі
кездесіп тұрады. Ең ірі өзендер тобына- Бецибука, Мангуки, Махавави, Суфиа,
Унилахи және т.б жатады. Жаңбырлы маусымдарында( желтоқсан-ақпан) су
тасқындары көп болады, ал оңтүстік батысында қыста (мамыр-желтоқсан)
керісінше озендердің суы азаяды. Ірі көлдері Алаутра, Итаси, және
Тритрива. Мадагаскардың өсімдіктер және жануарлар дүниесінің 80%-ға жуығы
эндемикалы. өсімдіктердің 19мың түрлері тіркелген, олардың ішінде
орхидеяның 1мыңға жуық түрлері кіреді(әлемдік рекорд). Тропикалық
ормандарында(территориясының 10%)равенала(саяхатшылар ағашы), темір,
полисандралыжәне нан ағаштары, иланг-иланг, коучуктұмсық, папоротниктер, ал
саванналарда (территориясының 80%) –баобабтар және пльма ағаштары өседі.
Ормандардың 13бөлігі оларды плантациялау кезінде жойлған. Бұл ормандарды
мысырлық мангусттар, дюгондар(сүтқоректілер), лемурлар(28 түрі),
сақинақұйрықты мунголар, дүние жүзіндегі ең сирек кездесетін сүтқоректі-
қлолаяқты ай-ай және тенрек, фусс, тасбақа, гекон, қолтырауын, кесіртке
сияқтылардың сан-алуан түрлері, құстардан ванги, көгершін, ибис, жасыл
тотықұс, бүркіт және бунақденелілерден көбелектің 3мың түрі, құмырысқа
өрмекші және скорпиондар мекендейді. бұл аймақтарда қоршаған ортаны қорғу
мәселесі әр уақытта бірінші орында.

Халықтың қоныстануы.
Мадагаскар – көпұлтты мемлекет (18 этникалық топ:антадруи, антайсака,
антайфаси, бара, бецилеу, везу, зафиманира, махафали, мерина, сакалава,
танала және т.б).ұлттың қазіргізаманғы құрамы Африка мен оңтүстік шығыс
Азияның миграциясының және еуропа мен арабтардың отаршылдық саясатының
нәтижесі. Халықтың аз ғана пайызын үндістер, қытайлықтар, коморлықтар
креолдықтар, пакистан және француз ұлт өкілдері құрайды.
Халықтың орташа тығыздығы – әрбір шаршы километрге 27,2 адамнан келеді.
Халықтық жылдық орташа өсімі 3,03%-ды құрайды. Туу деңгейі – 1000 адмға
41,94, ал өлім-жітім- 1000 адамға 11,62 адамнан келеді. Бала өлімі- 1000
адамға шаққанда 78,52 бөбектен келеді. Халықтың 44,9%-ын 14 жасқа дейінгі
балалар құрайды. Тұрғындардың 3,1% -ын ғана 65 жасқа жеткендер құрайды.
Адамдардың орташа өміс сүру ұзақтығы – 56,54 жас (еркектер – 54,19, әйелдер
– 58,96). Халқының 82%ауылдық жерлерде тұрады.
Діндері. Халықтың 52% ұлттық діндерін ұстанатындар (анимализм, фетишизм,
ата-баба аруағы, табиғат күштері және т.б), 41% христиан дінін
ұстанатындар (католиктер және протестанттар), 7% ғана Пакистанннан және
Комор аралдарынан көшіп келген мұсылман – сүнниттер. Санаулы ғана афро-
христиандық шіркеулер кездеседі. Мадагаскарда христиан діні XVII ғасырдан
бастап жайыла бастады. Христиандардың көпшілігі өздерінің көне салт-
дәстүрлерін ұстанады.

Басқару жүйесі және саясаты.
Басқару жүйесі Республикалық. 1992 жылдың 19 тамызында қабылданған және
1998 жылдың 15 наурызында түзетулер енгізілген конституциясы әлі де ісін
жалғастыруда. Мемлекет басшысы және әскербасы болып, 5 жылға бүкілхалықтық
дауыс беру арқылы сайланатын президент тағайындалады. Президент сонымен
қатар Ұлттық құрылтайды таратып жіберуге құқылы. Көппартиялы басқару жүйесі
тән. Есеп бойынша жүзге жуық партиялар тіркелген, олардың ішінде тоғызы
ғана парламентте жұмыс атқарады.
Әкімшілік құрылғысы. Мемлекет қалаларда кварталдардан, ауылдарда селолардан
тұратын фукунтанийлерге біріктірілген 6 провинциядан (фаритани) тұрады.

Экономикасы.
Мадагаскар – дүние жүзіндеі экономикасы аз дамыған елдердің қатарына
жатады. Тұрғындардың 75% жуығы кедейшілік күн кешуде, жан басына орташа
еңбек ақы 260 АҚШ доллары (2003ж статистика бойынша). Барлық игерілген
жерлердің жалпы аумағы тек қана 5,07% құрайды.
Еңбек ресурстары. Халықтың еңбекке жарымды бөлігі – 7,86 млн адам, олардың
5,8 млн адам (80%) ауыл шаруашылығында еңбек етеді.
Ауыл шаруашылығы. Ауыл шаруашылығы жасыл ормандарды өртеу нәтижесінде
қарқынды дамып келеді(күніне 65 мың га орманды алқаптар өртенеді). Ауыл
шаруашылықтың – күріш (игерілген жерлердің 50%), банан, жүгері, маниок,
және тәтті картоп сияқты салаларына көп көңіл бөлінеді. Сонымен қатар
ананас, авокадо, арахис, боб, ванил, раушангүл, гвуаву, иланг-иланг, какао-
боб, кокос жаңғағы, корица, кофе, личи, манго, бұрыш, сизаль, темекі,
мақта, хурму, алма және көкөнітердің сан – алуан түрлері өсіріледі. Мал
шаруашылығымен және құс шаруашылығы ішкі күнделікті пайдалану тағамдары
ретінде айналысады. Бірақ ішкі сауда – саттықты түгелдей дерлік қамтамасыз
етпейді. Орманшылық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.