Меншікке салықтардың құрамы

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3

1 Бөлім. Меншікке салықтардың экономикалық мазмұны
1.1. Меншікке салықтардың экономикалық
мазмұны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
1.2. ҚР меншікке салықтарды қолданудың
жағдайы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..6

2 Бөлім. Меншікке салықтардың құрамы
2.1. Мүлікке
салық ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...14
2.2. Жер
салығы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17
2.3. Көлік құралдарына
салық ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... .20

3 Бөлім. Меншікке салықтарды жетілдіру жолдары
3.1. Меншікке салықтарды қолданудағы
кемшіліктер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .23
3.2. Меншікке салықтарды жетілдіру
жолдары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... 24

Қорытынды мен
ұсыныстар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26

Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... 27
Кіріспе
Нарықтық экономиканың қалыптасуы кезінде салық саясатының негізгі
бағыты немесе салық саясатының негізгі мақсаты – салық жүйесін құру және
оның тиімді қызмет етуіне мүмкіншілік беретін салық механизімін іске асыру.
Әрбір мемлекетке өзінің ішкі және сыртқы саясатын жүргізу үшін белгілі
бір мөлшерде қаржы көздері қажет. Салықтар – мемлекеттің тұрақты қаржы
көзі. Мемлекет салықтарды экономиканы дамыту, тұрақтандыру барысында қуатты
экономикалық тетік ретінде пайдаланады.
Осындай салықтардың ішіндегі меншікке салынатын салықтарда өзіндік
мәнге ие, сондай – ақ меншікке салынатын салықтарға негізінен жер салығы,
көлік – құралдары салығы және мүлік салығы жатқызылады.
Аталған салық түрлері жергілікті бюджетке түсетіндіктен жергілікті
салықтар ретінде де қарастырылады.
Сондықтан курстық жұмыстың мақсаты - меншікке салынатын салықтардың
экономикалық мазмұнын аша отырып, олардың жетілуі мен жетілдірілудің
негізгі бағыттарын жүйелеу болып табылады.
Курстық жұмыстың алға қойылған міндеттері:
- меншікке салықтардың экономикалық мазмұнының мәні мен мағынасын
түсіндіру;
- меншікке салықтарды қолданудың әлемдік тәжірибесін салыстырмалы түрде
мәлімдеуді жеткізу;
- меншіктік салықтардың құрамын көрсету;
- мүлікке салықтың салық салу объектілері мен салық салу
ерекшеліктерін;
- жер салығы салық салу объектілері мен салық салу ерекшеліктерін;
- көлік құралдарына салық салық салу объектілері мен салық салу
ерекшеліктерін айқындау;
- меншікке салықтарды жетілдіру жолдарының бағыттарын жеткізу;
- меншікке салықтарды қолданудағы кемшіліктерді және
- меншікке салықтарды жетілдіру жолдарын ұғындыру болып отыр.
1 Бөлім. Меншікке салықтардың экономикалық мазмұны
1.1. Меншікке салықтардың экономикалық мазмұны
Қандай да болмасын мемлекеттің салық жүйесі негізінен екі қызметті
атқарады. Біріншісі фискалды қызмет болса, екіншісі реттеуші қызметі.
Фискалды қызмет ешкімді де алаңдата қоймайды, себебі кез келген мемлекеттің
өмір сүруі үшін қаражаттың қажеттілігі өте маңызды нәрсе. Реттеуші қызмет
әркімнің, мейлің мемлекеттің немесе кәсіпкерлердің болсын, аса қызықтыратын
мәселесі болып табылады.
Қазақстандағы салықтардың атқаратын реттеуші қызметіне кеңінен
тоқталсақ, оның оншалықты өз атына сәйкес келе бермейтін жақтарын
байқауымызға болады. Салықтардың реттеуші ролі негізінен мынадай шараларға
жауап беруі қажет: мемлекеттік бюджетке түсетін кіріс мөлшерінің белгілі
бір деңгейін ұстап отыру және кәсіпорындар мен жеке тұлғаларға салынатын
салықтардың ауыртпалығын реттестіру.
Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясында болашақтағы
мемлекетіміздің негізгі байлық көзі шикізатты, соның ішінде ең біріншіден
мұнайды экспорттау болып табылады. Осыған сәйкес, салық жүйесінің алдында
тұрған маңызды мәселелердің бірі шикізатты экспорттаушыларға салынатын
салықтардың тиімділігін арттыру болып табылады.
Меншікке салынатын салықтар нарықтық экономика жағдайында мемлекет
иелігінен алу үшін және жекешелендіру процесінің дамуына қарай меншік
қатынастарындағы нақтылы өзгерістермен байланысты едәуір орын алады.
Меншікке салынатын салықтарға жер салығы, мүлікке салынатын салық, көлік
құралдарын салынатын салық жатады. Меншікке салынатын салықтар негізінен
жергілікті бюджеттерге есептеледі.
Салықтардың мөлшерлемелері меншіктің табыстылығы бойынша емес, сыртқы
нышандар – меншіктің мөлшерлері бойынша белгіленетіндіктен физкалдық
мақсаттан басқа бұл салықтардың меншікті пайдаланудың тиімділігін
көтермелеу мақсаты бар.
Меншікке салынатын салықтар қоғам алдындағы салықтыұ жауаптылықты
біркелкі етіп, бөлуге мүмкіндік береді. Мұның әсіресе жер салығына, мүлікке
салынатын салыққа қатысы бар.
Жер салығы 1992 жылы енгізілді. Жерге салынатын салықты енгізу мынандай
мақсаттарды көздейді: экономикалық әдістермен жерді ұтымды пайдалану және
жерге орналастыру, жердің құнарлығын арттыру, оны қорғау жөніндегі
шараларды жүргізу үшін, сонымен бірге аумақтың әлеуметтік-мәдени дамуы үшін
бюджет кірістерін қалыптастыру. Жер салығын төлеу барлық жер иелері, жер
пайдаланушылар, соның ішінде жалгерлер мен жер иелері үшін міндетті болады.
Жер салығын анықтау үшін жер учаскесінің аланы салық базасы болып табылады.
Салық әрбір жер учаскесі бойынша жеке салық базасына тиісті салық
мөлшерлемесін қолдану жолымен есептеледі. Қорғаныс қажеті үшін берілген
жерлерге салынатын салықты алу тәртібін Үкімет белгілейді. Бюджетке жер
салығы жер учаскесінің орналасқан жері бойынша төленеді.
Мүлікке салынатын салықтар тура нақтылы салыққа жатады, оның мөлшері
мүліктің табыстылығына емес, төлеушілер мүлкінің құнына байланысты болады.
Салық мүлік иелеріне оны тиімді иеленуге түрткі болады.
Қазақстан Республикасының аумағында меншік, шаруашылық жүргізу немесе
оралымды басқару құқығында салық объектісі бар заңды тұлғалар мен меншік
құқығында салық салу объектісі бар жеке кәсіпкерлер заңды тұлғалардың және
жеке кәсіпкерлердің мүліктеріне салынатын салықты төлеушілер болып
табылады. Заңды тұлғаның шешімі бойынша оның құрлымдық бөлімшелері салық
төлеушілер ретінде қарастырылады.
Мүлікке салынатын салықты төлеудің көзі табыстың мүлікті пайдаланудың
нәтижесі болып табылатындығына немесе өзге де әдістермен алынатындығына
қарамастан олардың табысы болып есептеледі.

1.2. ҚР меншікке салықтарды қолданудың жағдайы
1998 жылы Қазақстан Республикасы Президентінің Салық және басқа да
бюджетке міндетті төлемдер туралы заң күші бар Жарлығына өзгертулер мен
толықтырулар енгізілді. Бұл Жарлықтағы кейбір ұғымдардың салық салу ісінде
қолданлуын нақтылай түсуі және жеңілдетуі қажет.
Заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы бөлімінде жылдық
жиынтық табысты есептеу тәртібіне түзетулер енгізілген. Салық жүктемесін
төмендетуге бағытталған жеке тұлғалардың кірісіне салық салу шкаласында
өзгертулер қабылданды. Компьютерлік қондырғылардың амортизациясының ең
жоғарғы нормасы 30 пайызға дейін көбейтілді.
1999 жылы ішкі өндіріс тауарлары бойынша қосымша құн салығы мен заңды
тұлғаларға салынатын табыс салығына нақ дәл болжам жасау мақсатында бірінші
рет ірі кәсіпорындардың объектіивті есебі негізінде есептеме жасалды.
Өйткені есептелген және төленген салықтардың, сонымен бірге артық төленген
немесе алынбай қалған салықтардың да сомасының негізін осы кәсіпорындар
құрайды.
Халықаралық ұйымдар мен шет мемлекеттер қайтарусыз қаржыландырылатын
ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстардан түсетін кірісі
бар ұйымдар заңды тұлғалардан алынатын табыс салығы төлеуден босатылады.
Сонымен бірге кейбір өзгертулердің мәні салық әкімшілігін жүргізуді
жақсарту мақсатындағы нақтылау және редакциялау болып табылады.
Департаменттің тағы бір маңызды міндеті Қазақстан Республикасының Үкіметі
бекітетін қазба байлықтарын пайдалануға және басқа келісімшарттардың
жобаларына салықтық сараптамалар жүргізу болып табылады. Салық заңдылығына
қазба байлықтарын пайдаланушылардың салықтары мен төлемдеріне қатысты
әлемдік тәжірибелерді есепке ала отырып жасалған ережелер енгізілген.
Шетелдік инвесторлардың мүддесін қорғау мақсатында салық заңдылығында
кіріс пен капиталға екі рет салық салынуын болғызбау жөніндегі екі жақты
конвенциялар бекіту жолымен жеңілдіктер беру қарастырылған. Екі рет салық
салу мен салық төлеуден жалтаруды болғызбау жөніндегі келісімдердің жобасын
жасау, олардың мәтінін келісу, Үкіметтің деңгейінде қол қойылуына дайындау
да фискальдық саясат департаментінің міндетіне кіреді. Бүгінгі таңда
Ұлыбритания, Италия, Польша, АҚШ және басқа елдермен жасалған 14 конвенция
күшіне енді. Бұл бағыттағы жұмыс әлі де жалғасуда.
Салық саясатының негізгі мақсаты мемлекет пен салық төлеушілердің
мүдделерін үйлескен түрде біріктіретін салық жүйесін құру болып табылады.
Осыған байланысты салық заңдылықтарын жетілдіру жөніндегі шаралар қолға
алынуда.
Департаменттің Қазақстан Республикасы Президентінің стратегиясын жүзеге
асыру жөніндегі мәселелерді шешуі өтпелі процестерді табысты аяқтау ісіне
және тұрақты дамудың даңғыл жолына шығуға, тәуелсіз, гүлденген, саяси
тұрақты Қазақстанды құруға қызмет етеді.
Азаматтық партияның жетекшісі Азат Перуашев Салыққа – салауатты
көзқарас керек атты мақаласында мынадай оймен бөлісті: Қазақстан
экономикасы үшін бүгінгі таңда салық саясаты ең маңызды мәселе. Ұлттық
өндірістің бет бейнесі болып табылатын өнеркәсіптің дамуы, бүкіл
экономиканың өркендеуі осы салық саясатының сауатты жүргізілуіне байланысты
болып отыр. Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
туралы Заңды қайта қарау қажет. Кейбіреулер – жаңа Салық кодексі
қабылданада, олай болса оның қажеттілігі қандай – деген пікірде. Бұл
қиынсыз. Біріншіден, Кодекс жобасын Парламентке сәуір-мамыр айында
бергеннің өзінде ең бері дегенде қазан айына дейін қаралмайды. Ал кері
жағдайда келер жылға таяу қаралмақ. Салықтың аса жоғары көлемі өндіріске
барар ауаны жауып, өз кезегінде жүздеген-мыңдаған жұмысшылардың
денсаулық сақтау, тұрғын үй алу мүмкіндіктерінен айыруда, тіпті келешекте
жұмыссыз қалулары да мүмкін.
Өзара сауданы жақсартуда екіжақты салық салудан арылу механизмі екі
елде де жұмыс жасауы қажет. Бұған мүдделі елдер қашанда да осыған сай
шарттарға отырады. Теориялық тұрғыда екі жаққа да тиімді бұл шаралармен
келіскенмен, біздің өміріміз теориялық өлшемдерге сай келмейді. Қалыптасқан
ахуал әсіресе Ресеймен арадағы сауданың дамуына кері әсерін тигізуде. Бұл
елмен екі жақты салықтан арылу жөнінде шарт жасалғанмен олар тарапынан
қолдау таппай отыр. Соның салдарынан бұл жөніндегі міндеттеме тек Қазақстан
тарапынан орындалуда. Осыны ескерсек,
парламенттің экспортталған өнімдерге қосылған құнға салық салуы әділдік
сияқты.
Негізгі қорларды арттыру мәселесі, нәтижеде кәсіпорындарға салынатын
салық көбейеді. Мәселен құрылыс, ғимарат және амортизацияға жатпайтын
активтерді сатудан түскен табысқа салық салу базасын енгізген. Ал біздерде
инфляция кезінде құн өсімінің нақты және жалған болатыны жақсы таныс.
Инфляциялық процестерде аталған өзгерістер ұзақ мерзімді активтердің
құнының алған өсуіне және кәсіпорынға салықтың нақты артуына апарады.
Өндірісті техникалық жаңартуға баса мән беру жөніндегі Үкіметтің
ұстанған бағыттарға қарамастан кәсіпорындардың қаржылық мүмкіндіктері
едәуір шектеліп отыр. Бұл тармақ жаңа машиналар мен жабдықтарды пайдалануға
беруде, көтеріңкі нормалар бойынша кемінде үш жыл пайдалану шартының
бірінші салық жылында амортизациялық аударымдар жасау мүмкіндігін шектейді.
Сонымен бірге кәсіпорынның өндірістік мақсаттағы шығындары ЖЖТ (жылдық
жиынтық табысынан) ескерілмей керісінше салық салынады. Заңның бұрынғы
редакциясында салық мақсатында технологиялық жабдықтарды есептен шығаруға
болады. Енді техниканы жаңарту түгіл, жөндеу жұмыстарының өзіне салық
кедергі жасайды. Мұның бәрі біздің өндірісіміз алда да шетелдіктер үшін тек
шикізат көзі болып қала береді деген сөз.
Келесі мәселе тобына салық төлеушілер (кәсіпорындар) мен мемлекеттің
арасындағы теңсіздікке көзқарасымызды білдіреміз. Мәселен қосылған құнға
салықты қайтару тәртібі төмендегідей. Салық төлеуші бюджетпен есептесу
барысында экспортталған тауар табыс етілсе болды, одан қажетті ақша алынсын-
алынбасын салық салуға жатқызылады. Басқаша айтқанда, шетелдіктер біздің
өнімдерімізді сатып алатын болса, оны түсіру үшін сіз оның бағасының 20
пайызын бюджетке төлеуіңіз керек. Әйтпесе келісімдер іске аспай, өніміңіз
ешқайда жіберілмейді. Толықтай ақшаңыз қолыңызға тимей сіз 20 пайызын
өзіңізге қайтара алмайсыз. Мүмкін сіз алданып қаларсыз? Немесе шетелден
ақша келу ұзаққа созылар? Бұл ешкімді ойландырмайды? Мен жоғарыда сөз
арасында кәсіпорындарды тығырықтан шығару үшін екі жолды көрсеткем. Не
заңды орындау арқылы келісімдерді бұзу керектігін немесе керісінше жағдайды
ұсынғам. Сонымен бірге үшінші жолда да бар. Ол – қазіргі Заңды өзгерту
болып табылады.
З. Кәкімжанов Салық саясатының дамуы – ел игілігінің кепілі атты
мақаласында: Мелекет тәуелсіздігінің ең басты шарттарының бірі дербес
салық саясаты болып табылатындығы баршаға аян. Егемендік қолға тиген
алғашқы күндерден-ақ салық қызметіне басты назар аударылғандығы да
сондықтан болатын. Қай кезеңде болмасын кез-келген елдің қоғамдық әлеуеті
мен тұрақтылығы, экономикалық дамуы мен өркендеуі салық жүйесінің іс-
әрекетіне байланысты екені белгілі. Бүгінде еліміздің тәуелсіздігімен бірге
сапқа тұрған салық жүйесі іргелі де маңызды салаға айналған. Қазіргі таңда
мемлекеттік кіріс органы ретінде кең ауқымды қамтыған бұл жүйенің ел
игілігі үшін атқарып жатқан істері қашанда айтуға тұрарлық, айтылып та
жатыр. Жалпы, республиканың салық қызметінің өткен тарихын мынадай үш
кезеңге бөліп қарауға болады: 1990 – 1995 жылдар салық жүйесінің құрылу
кезеңі, 1995 – 2000 жылдар оның қалыптасу кезеңі, ал 2000 жылдан бастап
даму және рәсімделу кезеңі.
Бірінші кезеңде дербес тәуелсіз салық саясатының негіздері қаланды.
Кәсіпкерлік және кәсіпорындардың дербес экономикалық саясаты қалыптасты,
қоғамдағы нарық механизмінің негіздерін ұғынуға қол жеткізілді. Сол
кездерде жоғары білікті қызметкерлер жеткіліксіз еді және бұл салық
қатынасын реттеп отыратын қолданыстағы заңдардың жүйесінен де айқын
көрінді. Тіпті, салық заңының өзінде көптеген қарама-қайшылықтар кездесіп
жатты.
Сондай-ақ, аталмыш кезеңді жаңа экономикалық қатынастардың енді-енді
қалыптасып жатуымен және салық органы қызметкерлерінің сол экономикалық
санаттардың мазмұнын жете түсінбегендігімен, тіпті оны іс жүзінде дұрыс
қолдана алмағандығымен сипаттауға болады. 1995 жылы Қазақстан Республикасы
Президентінің Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер
туралы Заң күші бар Жарлығы салық жүйелері мен салық саясатын
қалыптастырудың базалық принциптерін негіздеп берді. Мұнда салық
органдарының ұғымдары, салықтық өзара қарым-қатынастардың негіздері
айқындалып қана қоймай, біріңғай салық саясатын қалыптастырудың іргетасы
қаланды. Сол жылдан бастап Салық кодексі әзірлене бастаған кезге дейінгі
уақыт ішінде жалпы салық қызметінде жетіспей жатқан тұстарды толықтыру мен
алға қойылған басымдықтарды дамыту мақсатында бұрыннан қолданыста жүрген
тәжірибелерді жүйелендіру жұмыстары жүргізіліп келді. Ал бүгінгі таңда
кемеліне келген еліміздің қазыналық органдарын салық заңының орындалуына
бақылау жасайтын мемлекеттік жүйе болып қалыптасты деп ауыз толтырып айтуға
әбден болады. Қоғамда, ел экономикасында болған көптеген өзгерістер, оның
ішінде салық саясатындағы елеулі бетбұрыстар жаңа салық Заңын - Салық
Кодексін әзірлеудің қажеттігін тудырды. 1995 жылы жарық көрген Салық және
бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Заңдағы ұстанымдық
үлгі салық салудың халықаралық принциптеріне негізделген болатын. Тұтас
алғанда, соңғы 30 жылдың ішінде әлемдік тәжірибеде салық құқығы, салық
жүйесі және салық заңдары туралы жалпы түсінік қалыптастырылды.
Біз салық заңын әлемдік Салық Кодексінің үлгісі жетіліп келе жатқанда,
өте қолайлы негізде қалыптастыра бастадық. Салық салу жөніндегі әлемдік
тәжірибелерді пайдаландық. Бұл тұрғыдан алғанда іргелі принциптердің бірі –
Салық кодексі мүмкіндігінше оңай және өмірдің барлық жағдайлары үшін ең
төмен салық нормаларын ұстануы қажет. Жаңа Салық кодексі де осы талапқа
сай барынша үлгіде жасалды. Егер, бұрын заң шағын ғана болып және оған
көптеген нұсқаулықтар қосылатын болса, енді заң көлемді және қандай
жағдайда болса да салық заңының нормаларын бұрмаламай дұрыс түсіндіретін
шағын көлемдегі нормативті база болады.
Егер, Қазақстан Республикасының Салық Кодексін басқа елдердің
заңдарымен салыстырсақ, неғұрлым жетілдірілген құжаттың дүниеге келгенін
аңғару қиын емес. Мұнда экономиканың жекелеген секторларына, оның ішіне
салық жеңілдігі түріндей емес, арнайы салық режимдерін құру жолымен белгілі
қолдауды қажет ететін шағын бизнеске, аграрлық секторға, әлеуметтік салаға
ерекше көңіл бөлінді. Салық кодексінде салық салудың халықаралық
принциптеріне жақындау бар, бұл әлемдік экономикалық кеңістікке кірігу үшін
жақсы негіз болмақ. Дегенмен, жалпы алғанда Салық кодексінде 1995 жылғы
заңның басты негізі сақталды, өйткені қалай болғанда да сол заң арқылы
біздің салықтық тәжірибеміз толығысып, белгілі бір салықтық мәдениетіміз
қалыптасты.
Сонымен, ел арасында кеңінен талқыланған Салық кодексі қабылданып, оған
2001 жылдың 12 маусымында Ел басы қол қойды. Министрліктің жұмыстарының
барлық көлемін бағамдай келсек, Салық Кодексі – біздің істеп жатқан
жұмыстарымыздың көрінетін бір бөлшегі ғана, басқаша айтсақ он бестен бір
бөлігі ғана. Министрліктің көпшілік көзіне көріне бермейтін жұмыстары да
өзінің жемісін беріп отыр. Мысалы, салық және кеден органдарын
автоматтандыру жүргізіліп жатыр. Мұның өзі іске асыру жағынан қарағанда өте
ауыр жұмыс. Осы уақыт ішінде салықтық және кедендік әкімшіліктендіру, ҚР
МКМ жүйесі органдарының қызметінің регламенттеу бойынша құруар жұмыстар
атқарылды, кадр жұмысы, салық және кеден органдары қызметкерлерінің
қоғамдық оң бет-бейнесін қалыптастыру бойынша үлкен жұмыстар жүргізілді.
Барлығы да мемлекетіміздің мүддесі үшін жасалып жатқан шаруалар және
нәтижелері де айқын.
Салық органдары үшін туындап отырған мәселе де жоқ емес, ол – салық
органдарының еңбекақысы. Құқық қорғау органдарында еңбекақының деңгейі
көтерілгеннен кейін, енді қаржы полициясы мен кеден органдарының
қызметкерлерімен салыстырғанда салық инспекторы екі есе аз жалақы алады.
Қазір бюджеттік комиссияға тиісті ұсыныс енгізілді және салық органдары
қызметкерлерінің еңбекақысының ең төменгі деңгейін ұлғайтуға күш салынып
жатыр. Салық органдарын арзан ұстап тұру мемлкетке өте қымбатқа түсетіні
мәлім. Мұндайда кейбір қызметкерлер қосымша табыс табу мақсатында түрлі заң
бұзушылықтарға баруы мүмкін. Мұның өзі салық мәдениетін, оның теріс ықпалын
қалыптастырады, тұтастай алғанда салық жүйесін тұрақтандырады. Салық
қызметкерін арзан пайдалану мемлекетке осылайша қымбатқа түспек.
Жалпы үздік салық төлеушілер мен үздік салық қызметкерлерін
марапаттауды бірге тойлау жақсы дәстүрге айналып келеді, осындай жолмен біз
мемлекет пен салық төлеушілердің өзара қарым-қатынастарын күшейтеміз.
Мұндай дәстүр елде қалыпты салық ахуалын қалыптастырудың маңызды тетігі
болып табылса керек.
Соңғы жылдары салық органдарының жұмыс әдісі мен нысаны едәуір өзгерді,
бірақ олар әлі де болса ойдағыдай емес. Салық мәдениеті – толық қалыптасқан
құбылыс емес. Бірақ қазіргі үрдісімізді сақтап, мемлекет пен салық
төлеушілердің арасындағы мүдделер теңдестігін тұрақты ұстар болсақ, 2005
жылы қоғамда да және мемлекетте де салық заңдарының дұрыстығына деген
түсіністікке қол жеткізуге болады. Себебі, олар салық төлеушілермен
мемлекеттің ашық диалогы – табыстың кілті депті.
Г.Шоланова, Алматы қаласы бойынша Салық комитетiнiң есеп, талдау және
болжамдау басқармасының бастығы Корпоративтік табыс салығы бойынша
аванстық төлемдерді қайта есептеу мен төлеу мақаласында:
Корпоративтiк табыс салығы бойынша аванстық төлемдердi төлеу бойынша екi
жыл бойы келеңсiз үрдiс байқалады, бұл кезде салық төлеушiлер аванс
төлемдерiн корпоративтiк табыс салығы бойынша декларацияны және осының
алдындағы жыл үшiн есептелген сомманы өткiзгенге дейiн жыл басында төлеп,
аванстық төлемдердiң есеп қисабын салық заңының талаптарына сәйкес берiлген
қаңтар-наурыз айлары үшiн есеп қисапқа қарағанда кемiте отырып,
корпоративтiк табыс салығы бойынша декларацияны өткiзгеннен кейiн ұсынылады
дейдi.
Сөйтiп, қолдан жасалған артық төлеу салық төлеушiге жыл iшiнде нақты
алынған табыстың аванстық төлемдерiн желтоқсан айына дейiн төлемеуге
мүмкiндiк бередi. Желтоқсан айында аванстық төлемдердiң қайта есептеулерi
ойдағыдай өткiзiледi, олар сәуiр-желтоқсан аралығындағы кезеңде төленуге
тиiстi болатын.
Егер корпоративтiк табыс салығының үлесi республикалық бюджетке
кiрiстер түсiмдерi жалпы көлемiнiң шамамен 30%-ын құрайтын болса, онда
мұның есептi кезеңнiң қаңтар, сәуiр және желтоқсан айларында түсiм
қаражаттарындағы қандай ауытқуларға әкеп соқтыратының түсiну қиын болмайды
деп ойлайды. Осының нәтижесiнде, мұндай түсiм қаражатының бiрдей шамада
болмауы республикалық бюджет бағдарламаларын дер кезiнде ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.