Жинақтаушы зейнетақы қорын мемлекеттік реттеу

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 41 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ . . . 3

1 ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЛАРЫНЫҢ МӘНІ ЖӘНЕ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Зейнетақы қорларының мәні, мақсаты және оларды мемлекеттік реттеу . . . 5

1. 2 Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуындағы зейнетақы қорлары, олардың қазіргі жағдайын экономикалық талдау . . . 11

2 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЛАРЫНЫҢ ІСКЕРЛІГІН БАСҚАРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ (Ұлар Үміт ЖЗҚ АҚ-ның мысалында)

2. 1 Ұлар Үміт ЖЗҚ АҚ-ның жалпы сипаттамасы мен қаржылық

көрсеткіштері . . . 20

2. 2 Ұлар Үміт ЖЗҚ активтері мен тәуекелдерін талдау және басқару . . . 26

3 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЛАРЫН ДАМЫТУ МӘСЕЛЕЛЕРІ МЕН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ

3. 1 Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуындағы жинақтаушы зейнетақы қорларын дамыту мәселелері . . . 28

3. 2 Қазақстан Республикасының зейнетақы жүйесін жетілдіру жолдары . . . 31

ҚОРЫТЫНДЫ . . . 39

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ . . . 41

КІРІСПЕ

Тәуелсіздік туы желбіреп, ата-бабамыз армандаған егемендігімізге ие болдық. Олар ғасырлар бойы тәуелсіздік үшін жанын пида етіп күресіп өткені тарихымыздан белгілі. Халқымыздың тарихының жаңа белестері, яғни бұқпасыз тарихы осы бостандығымен бірге десек қателеспейміз. Қазақстан жеке ел ретінде қалыптасқаннан кейін ендігі кезекте ел өмірін жандандыру мақсатында түрлі жұмыстар атқарып, экономикалық және стратегиялық бағыттарда жұмыстар атқарып отырғандығы белгілі. Оған дәлел, Қазақстанның болашағы мен дамуына арналынып жасалынған "Қазақстан 2030" деп аталынатын бағдарламасын атап айта аламыз.

Тақырыбымызға арқау болып отырған іс-шаралардың ішіндегі маңыздыларының бірі Қазақстан Республикасындағы зейнетақы қорларының дамуы барысы мен реформалау жүйелері болып отыр. Осыған орай, жоғарыда аталған Қазақстанның 2030 жылғы даму стратегиясында да жинақтау зейнетақы мәселесі де сөз болады.

Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Республикамыздың "Қазақстан- 2030" бағдарламасында барлық. "Қазақстандықтардың" әл-ауқатын, қауiпсiздiгiн жақсарту гүлдену, даму стратегиясында президентiмiз Н. Назарбаев атап өткендей елiмiздiң дамуының басым бағыттарының бiрi тұрғындардың материалдық және әлеуметтiк әл-ауқаты болып табылады. Тұрғындарды зейнетақымен қамтамасыз етудiң деңгейi мен сапасы-елiмiздiң азаматтарының әлеуметтiк және экономикалық жағдайының маңызды құрамдас бөлiгi. Жинақтаушы зейнетақы жүйесiнiң тұрақты түрде дамуы Қазақстан Республикасының экономикалық дамуын жылдамдатуға ықпал етедi.

Қазақстандық зейнетақы қорларының жүйесінің негізінде Чилидегі зейнетақы қорларының жүйесі жатқандығын баса айта кетуге болады. Өйткені бұл жөніндегі Чилидегі 20 жылдық тәжірибе біршама ден қоюға тұрарлықтай. Чили мемлекетінде зейнетақы активтерін зейнетақы қорлары басқарады, олар зейнетақы қорларының салымшыларына зейнетақымен қамтамасыз етудің түрлі схемаларын ұсынады. Ондағы халықтың зейнетақы жинақтары ЖҰӨ-нің 55%-ын құрайды. Зейнетақы қорларының инвестицияларының есебінен елдің тұрғын үй қорының 60% тұрғызылған. Бұл зейнетақы жүйесінің қазіргі кезеңде мемлекеттің әлеуметтік - экономикалық өмірінде қаншалықты маңызды роль атқаратынын байқауға болады.

Қазақстан Республикасының әлеуметтік - экономикалық дамуындағы маңызды рольді Қазақстанның зейнетақы қызмет көрсету нарығы алады. Бұл бүгінгі таңда тұрақты түрде дамып келе жатқан нарықтардың бірі. Қазірдің өзінде-ақ зейнетақы қорларын реформалау оң нәтижеге беріп отырғанын нық айтуымызға болады.

Халықты зейнетақымен қамтамасыз ету мәселесі әр кезде әр елде өте маңызды болған. Бұл жүйенің дамуы елдің ерекшелігіне, әлеуметтік - экономикалық дамуына қарай қалыптасқан деуге болады. Соның ішінде Қазақстан Республикасында таңдалған зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесі өзінің ерекшелігіне ие. Бұл жүйенің ары қарай дамуы бүгінгі таңда актуалды мәселелердің бірі. Ол көп аспектілі және де талдау, талғау, зерттеуді қажет ететін жүйе депсанаймын. Ол неғұрлым түсінікті, жеткілікті, жан - жақты тармақталған жүйеге айналса соғұрлым оның дамуы, тұрақтылығы нығая түседі.

Жұмыстың мақсаты нарықтық экономиканың тереңдетiлген жағдайындағы Қазақстан Республикасының тұрғындарын зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесiнiң қазiргi жағдайын кешендi зерттеу негiзiнде жинақтаушы зейнетақы қорларының инвестициялық iс-әрекеттерiн, портфельдi инвестициялардың пайда болу процесстерiн және оны оңтайландыруға байланысты ұсыныстарды жасап шығару және жинақтаушы зейнетақы жүйесiнiң әрекет етуiнiң экономикалық-ұйымдық тетiгiн жаңғыртудың ғылыми негiзделген ұсыныстарын әзiрлеумен түсiндiрiледi.

Зерттеудiң мiндеттерi. Қойылған мақсатты жүзеге асыру үшін келесi мiндеттердi шешудi қажет етедi:

- тұрғындарды зейнетақымен қамтамасыз етудiң обьективтi негiздерiн анықтау, әлеуметтiк-экономикалық категория ретiнде зейнетақымен қамтамасыз етудiң мәнiн нақтылай түсу;

- елдiң әлеуметтiк-экономикалық дамуының әр-түрлi сатысында тұрғындарды зейнетақымен қамтамасыз етудi реттеудегi мемлекеттiк саясаттың ролiн анықтау;

- нарықтық экономикасы дамыған елдердегi азаматтарды зейнетақымен қамтамасыз ету тәжiрибесiне, оны Қазақстанның ерекшеліктеріне байланысты қолдануына талдау жүргізу;

- жинақтаушы зейнетақы қорларының қызметтерiне талдау жүргiзу негiзiнде зейнетақы жүйесiнiң әрекет ету тетiктерiне талдау жүргiзу және Қазақстан Республикасының тұрғындарын зейнетақымен қамтамасыз етудiң мемлекеттiк емес секторларының даму тенденцияларын анықтау;

- келешекте Қазақстан тұрғындарын зейнетақымен қамтамасыз ету жүйесiн дамытудың және тұрақты етудің негiзгi бағыттарын анықтау, зейнетақы жүйесiнiң тиiмдi әрекет етуiн қамтамасыз етуге және жетiлдiруге байланысты ұсыныстар әзiрлеу;

- зейнетақымен қамтамасыз етудiң сақтандыру тетiктерiн әзiрлеу және келешекте зейнетақымен қамтамасыз ету мөлшерiн анықтау.

1 ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚОРЛАРЫНЫҢ МӘНІ ЖӘНЕ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ

1. 1 Зейнетақы қорларының мәні, мақсаты және оларды мемлекеттік реттеу

Күнделікті өмірде әрбір адам денсаулығының және тіршілік етуінің негізгі көзі жалақының жойылуына байланысты әр түрлі жағдайларға душар болуы мүмкін. Бұл жағдайларға мыналар жатады: кәрілік, мүгедектік, науқасқа шалдығу, асыраушысынан айрылу және т. б. Оларды көп жағдайда өздігінен жеңу мүмкін емес, сондықтан олар әлеуметтік-экономикалық талаптармен анықталғандықтан және өндірістік іс әрекетпен тығыз байланысты болғандықтан жеке адамның еркіне тәуелсіз болып келеді. Адамзат дамуында қоғамның жарымжан және кәрі мүшелеріне көрсетілетін жәрдем түрлері өзгеріп отырды, алғашқы кезде бұл шіркеулерден қайырымдылық түрінде жүргізілсе, кейіннен мемлекетке адал қызметі үшін әскерилерге жалақы түрінде болды. Ақырында бұл адамның бүкіл өмір бойы жинақтаған қаржысын зейнетақы түрінде мемлекеттің кепілдендірілген жәрдемі түрінде жүзеге асты.

Қазақстан зейнетақы реформасының басталғаннан бері 7 жыл асып барады. Оны жүргізу объективтілік қажеттілік негізінде болады. Бірақ реформаның нәтижелерімен жүзеге асу әдістері біркелкі бағалануы мүмкін емес. Елдегі болған зейнетақы реформасын бағаламас бұрын зейнет ақы жүйесін қайта құрудың әйгілі варианттарына және кейбір аспектілеріне тоқталып өтейін. Көптеген әрекет етуші зейнетақы жүйесін үлестіру принципіне негізделеді, яғни зейнетақы зейнеткерлердің өздерінің жинақтары есебінен емес, жұмысшылардың жарналары есебінен төленеді. Зейнеткер санының жұмысшылардың санына қатынасының ұлғаюымен байланысты үлестіруші зейнетақы жүйесі кезіндегі жалпы экономикаға және халыққа деген ауыртпашылық өсті. Бұдан бірқатар әлеуметтік - экономикалық саяси мәселелер туындайды, оны тек зейнетақы берушілердің негізі болып табылатын прициптерді түбегейлі өзгерту негізінде шешуге болады. Бұл жүйе бойынша зенетақы қамсыздандыру деңгейі тікелей зейнетақы аударымдардың тарифімен, зейнеткерлермен жұмысшы халықтың саны және оның еңбекақы деңгеімен қатынасы байланысты.

Альтернативті үлестіруші жүйе жинақтаушы зейнетақы жүйесі болып табылады. Мұнда әрбір жұмысшы жұмыс істеу барысында зейнетақы қорларына жарналарын аударады, қаражаттар ұзақ уақыт бойы экономиканы инвестициялауға қолданылады, ал жұмыс істеу мерзімі аяқталғаннан кейін олар өзінің жеке зейнетақымен қамтамасыз етуіне кетеді.

Жинақтаушы зейнетақы қорлары бір миллиардтан аса АҚШ долларын шоғырландырылған, ал оларға біздің елде қолдану мүмкіншілігі мүлдем жоқ деуге болады. Реформаның мақсаты, айта кетсек, болашақтағы зейнеткерлерге дивиденд алуды кепілдендіретін тек салымдарды зейнетақылық жинақтау ғана емес, сонымен қатар дұрыс инвестициялауда да болған. Жинақтаушы зейнетақылық қордың мәні - бұл нақты өндіріске деген инвестициялар. Ол Қазақстан Республикасының Қаржы минстрлігінің немесе Ұлттық банкісінің бағалы қағаздарына ғана емес, тіптен банктік депозиттерге де емес, өзінің құны жоғалмайтын және де тіптен жаңа құн қосатын материалды объектілерге инвестициялар. Мысалға айтсақ, зейнетақы қоры салымшыларынан бүгін аударымдарды алып, оны газ немесе мұнай құбыры құрлысына салсақ, олар 20 жылдан кейін де рентабельді болып қала береді. Әзірше жинақтардың 67% мемлекеттік бағалы қағаздарға салынуда. Яғни ол дегініміз мемлекеттік қарызға салынған, және де мемлекеттің өзі жинақтаушы зейнетақы қорларының инвестициялық табыстылығына кедергі етеді. Ал мұнай «жиналымдар» болса ерте де кеш қирайды.

Енді мемлекеттік емес жинақтаушы зейнетақы қорларының міндеттеріне тоқталсақ, олар:

Қазақстан Республикасы Үкіметінің белгілеуі бойынша зейнетақы активтерінің төлемдерін жүзеге асыруға;
жеке зейнетақы активтерінің қорының есебін жүргізуге;
зейнетақы алушы мен салымшылардың қорлары туралы өздеріне мәлімет беруге;
зейнетақы қорының жағдайының мәліметтерін құпияда сақтауға;
зейнетақы қоры заңға сәйкес жүргізілуіне;
зейнетақы алушының өтініші бойынша оның зейнетақы қорын басқа қорға аударуға;
зейнетақы активтерін инвестициялық бақылау үшін зейнетақы активтерін басқаратын компаниялармен келісімге тұру (мемлекеттік жинақтаушы қорынан басқа) ;
мемлекеттік емес жинақтаушы зейнетақы қорымен келісімге тұрған азаматтарға бірдей қызмет көрсетуге және т. б. міндетті. /2, б. 28/

Қазақстан Республикасының “Зейнетақымен қамтамасыз ету туралы” заңы бойынша үш субьектi жинақтаушы зейнетақы жүйесiнiң толыққанды мүшесi болады. Олар жинақтаушы зейнетақы қорлары, зейнетақы активтерiн басқарушы компания, банк-кастодиан. Олардың қызметiн реттеп, қажеттi нормативтi құқықтық актiлер шығарып қадағалайтын үш мемлекеттiк орган бар. Олар мыналар:

Ұлттық банк (ҰБ) ;
Бағалы қағаздар жөнiндегi ұлттық комиссия (БҚҰК) Бұл мемлекетік орган Ұлттық Банктің департамент ретінде қосылып, енді Бағалы қағаздар нарығын реттеу жөніндегі депортаменті;
Жинақтаушы зейнетақы қорларының iс-әрекетiн реттейтiн комитет (ЖЗҚIРК) бұл да Ұлттық Банк департаменті болып қосылып, енді Жинақтаушы зейнетақы қорларының іс-әрекеттің реттеу департаменті.

Ұлттық банк банк-кастодиандардың қызметiн бақылап, оларға лицензия беру және одан айыру iстерiмен айналысады.

БҚҰК қор биржасындағы бағалы қағаздарға ЗАБК-ң инвестициялау әрекетiн бақылап, олардың iстерiн қадағалайды. ЖЗҚIРК ЖЗҚ-ң iс-әрекеттерiнiң заңға сәйкестiлiгiн және салымшылармен арақатынасын бақылау, қажеттi нормативтi құқықтық актiлер жасаумен айналысады. Жоғарыдағы айтылған қадағалаушы мемлекеттiк органдар, бұл негiзгi қызметiнен басқа да iстермен айналысады. Ендi жинақтаушы жүйенiң iс жүзiне асу, аспауының негiзгi гаранты болып табылатын субьектiлерге тоқталайық. /2, б. 32/

Жинақтаушы зейнетақы қорларының құқықтары төмендегідей болып бөлінеді:

зейнетақы жарналарын жинауды жүзеге асыруға;
өзінің қызметі үшін комиссиялық сыйақылар алуға;

а) уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес берілетін лицензия негізінде зейнетақы активтерін инвестициялық басқару жөніндегі қызметті және бағалы қағаздар рыногындағы өзге де қызмет түрлерін дербес жүзеге асыруға;

ә) зейнетақымен қамсыздандыруға байланысты мәселелер бойынша сот органдарында салымшының жазбаша өтініші бойынша Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен оның мүдделерін білдіруге;

зейнетақы шартының ережелеріне сәйкес өзгеде де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.

Жинақтаушы зейнетақы қорларының мынадай міндеттері қарастырылған:

алушыларға Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен зейнетақы төлеуге;
жинақталған зейнетақы қаражаттары мен төлемдерін жеке есепке алуды жүзеге асыруға;
салымшы мен алушыға кемінде жылына бір рет, сондай-ақ оның сұрау салуы бойынша оның жинақталған зейнетақы қаражатының жай-күйі туралы ақпарат беруге;
алушының жинақталған зейнетақы қаражатының жай-күйі туралы ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз ету;
Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ҚР-сының зейнетақы заңдары мен зейнетақы шартының ережелерін бұзғаны үшін жауап беруге;
салымшының (алушының) жинақталған зейнетақы қаражатын бір жинақтаушы зейнетақы қорының екіншісіне немесе сақтандыру ұйымына осы Заңда және ҚР-сының өзгеде нормативтік құқықтық актілерінде белгіленген тәртіппен аударуға;
жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы активтерін инвестициялық басқару жөніндегі қызметті жүзеге асыруға лицензиясы болмаған жағдайда зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруды жүзеге асыратын ұйыммен зейнетақы активтерін инвестициялық басқаруға шарттар жасасуға;
бұқаралық ақпарат құралдарында уәкілетті органмен келісім бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі белгілеген тәртіппен қаржылық есептілікті және уәкілетті орган белгілеген тәртіппен өзге де есептілік пен өз қызметі туралы ақпаратты жариялауға міндетті. Бұл ретте жинақтаушы зейнетақы қорларына жарналар бойынша табысқа кепілдік немесе уәде қамтылған ақпаратты, сондай-ақ ҚР-сының заңдарымен жариялауға тыйым салынған өзге де мәліметтерді жариялауға жол бермейді;
жинақтаушы зейнетақы қорымен зейнетақы шартын жасасқан азаматтарға тең жағдайларды қамтамасыз етуге;
салымшымен міндетті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасуға;
салымшымен еріктік кәсіптік зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасуға;
әрбір жеке адамның тұратын жеріне қарамастан олармен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасасу кепілдігін қамтамасыз етуге міндетті.

Салымшылардың құқықтары мен мүдделерін қорғау мақсатында жинақтаушы зейнетақы қорларына:

1) қызмет түрлеріне және кәсіпкерлік қызметке;

2) өз мұқтаждары үшін сатып алған мүлікті сатып алу-сату мен жалға беруді және уәкілетті орган белгілейтін қаржы құралдарымен мәмілелерді қоспағанда, мүлікті сатып алу-сатуды жүзеге асыруға;

3) сақтандыру қызметіне;

4) зейнетақы активтерін кепілге беру;

5) акциялардан басқа бағалы қағаздар шығаруға.

Жинақтаушы зейнетақы қорларының қаржылық орнықтылығын және төлем қабілеттілігін қамтамасыз ету мақсатында сақталуы міндетті пруденциалдық нормативтер бе лгіленеді. Пруденциалдық нормативтердің тізбесін, олардың нормативтік мәнін, есеп-қисап әдістемесін, сондай-ақ тиісті есептілік нысандары мен оны табыс ету мерзімдерін уәкілетті орган белгілейді.

Жинақтаушы зейнетақы қорының, онымен және оның құрылтайшыларымен аффилиирленген, жинақтаушы зейнетақы қоры қатысатын консорциумдар мен қарапайым серіктестіктерге қатысушы тұлғалар мен ұйымдардың қызметін реттеу шоғырландырылған негізде жүзеге асырылуы мүмкін. Реттеуші шоғырландырылған негізде жүзеге асыру ережесін уәкілетті орган белгілейді.

Жинақтаушы зейнетақы қорын мемлекеттік реттеу

Жинақтаушы зейнетақы қорлары Қазақстан Республикасының заңдарын бұзған жағдайда уәкілетті орган мынадай ықпал ету шараларын қолдануға құқылы:

анықталған кемшіліктерді белгіленген мерзімде жою туралы орындалуы міндетті жазбаша ұйғарым беруге;
жинақтаушы зейнетақы қорларының басшы қызметкерлерін қызметтен алу туралы акционерлер алдына мәселе қоюға;
Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен айыппұлдар салуға және өндіріп алуға;
лицензияны тоқтата тұруға, не қайтарып алуға.

Уәкілетті орган жинақтаушы зейнеақы қорының зейнетақы жарналарын тарту жөніндегі қызметке лицензиясының қолданылуын мынадай негіздердің:

1) лицензия берілгенде негізге алынған ақпараттың дұрыс болмауы;

2) лицензия берілген кезден бастап жинақтаушы зейнетақы қорының қызметін бастауды бір жылдан астам кідірту;

3) Жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт бойынша міндеттемелерді үнемі (күнтізбелік он екі ай ішінде қатарынан үш және оданда көп рет) орындамауы немесе тиісінше орындамауы;

4) Жинақтаушы зейнетақы қорының лицензиар белгілеген нормативтерді және орындалуы міндетті басқа да нормалар мен лимиттерді үнемі бұзуы;

5) Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін, жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы ережесіне және уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерін бұзуы, не уәкілетті органның жазбаша нұсқамаларын орындамауы;

6) есептілік пен мәліметтерді табыс етпеу немесе көбінеу дұрыс емес есептілікпен мәліметтерді табыс ету негіздерінің кез келгені бойынша алты айға дейінгі мерзімге тоқтата тұруға құқылы.

Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы жарналарын тарту және бұрын тартылған салымшылар бойынша зейнетақы төлемдерін жүзеге асыру жөніндегі қызметті жүзеге асыру, сондай-ақ жинақтаушы зейнетақы қорының инвестициялық қызметті жүзеге асыру құқығын сақтай отырып, жаңа салымшылар тартуына тыйым салуға әкеп соқтырады.

Уәкілетті органның жинақтаушы зейнетақы қорының зейнетақы жарналарын тарту жөніндеге қызметке лицензиясының қолданылуын тоқтата тұру туралы қабылдаған шешімін жинақтаушы зейнетақы қоры екі баспасөз басылымында мемлекеттік тілде және орыс тілінде хабарландыру жариялау арқылы салушылар мен алушылардың назарына жеткізеді.

Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру себептерін жинақтаушы зейнетақы қорының белгіленген мерзімде жойылмауы оны уәкілетті органның қайтарып алуына негіз болып табылады.

Уәкілетті орган өздеріне қатысты ықпал ету шараларын қолданған жинақтаушы зейнетақы қоры не тұлға оның іс-әрекетіне сот тәртібімен шағымдануға құқылы.

Жинақтаушы зейнетақы қорын қайта құру уәкілетті органның рұқсатымен акционерлердің жалпы жиналысының шешімі бойынша біріктіру, бөліп шығару, жинақтаушы зейнетақы қорының корпоративтік түрден ашық түрге өзгерту нысанында жүзеге асырылады. Рұқсат беру талаптары мен тәртібі уәкілетті органның нормативтік құқықтық актілерімен белгіленеді.

Жинақтаушы зейнетақы қорының қайта құруды жүргізуге рұқсат алу туралы өтінішіне мынадай құжаттар қоса тіркеледі:

1) жинақтаушы зейнетақы қоры акционерлері жалпы жиналысының оны қайта құру туралы шешімі;

2) жинақтаушы зейнетақы қорын қайта ұйымдастырудың көзделіп отырған шарттарын, нысандарын, тәртібі мен мерзімдері жазылатын құжаттар;

3) қайта құру нәтижелерінің қаржылық болжамы, соның ішінде жинақтаушы зейнетақы қорының және жинақтаушы зейнетақы қорын қайта құрудың нәтижесінде құрылатын заңды тұлғалардың оны қайта құрғаннан кейінгі есептік балансы;

Ұлттық комиссияның зейнетақы жүйесін тікелей реттеу қызметтеріне келісімдер жатады:

1) зейнетақы активтерін басқару бойынша кампаниялардың қызмет істеуіне лицензия беру;

2) кастодиандық қызметті іске асыру үшін екінші деңгейдегі банктерге лицензия беру;

3) зейнетақы активтерін басқару бойынша кампаниялар мен банк-кастодиандардың қызметін қадағалау;

4) зейнетақы активтерін басқару бойынша кампаниялар мен банк-кастодиандардың қызметтерін реттейтін нормативтік базаны құру;

ЖЗҚ-лары үшін тағы бір инвестициялық маңызды мәселе мемлекеттік бағалы қағаздарды эммиссиялау көлемінің өсу және олардың айналым мерзімінің өсуі болып табылады, өйткені барлық жинақтаушы зейнетақы қорлары барлық мемлекеттік бағалы қағаздарға міндетті лимит бойынша салым жасаулары қажет. Үкімет 2007 жылғы мемлекеттік бағалы қағаздарды эмиссиялау көлемі былтырғы жылдан төмен болмауына барлық күшін салуды міндетке алды.

Әрине зейнетақы рыногының дамуына ұлттық кампаниялар мен ірі масштабтағы өндірістік кәсіпорындардың акциялары қаржы рыногына шыға алған жағдайда айтарлықтай тиімді әсерін тигізетін еді. Бірақ инвестициялық проблеманы глобалды масштабта қарастырсақ акция рыногы зейнетақы рыногына сәйкес дамымай отыр. 2006 жылдың аяғында Қазақстанда 2, 8 мың акционерлік қоғам тіркелген. Бірақ Қазақстандық қор биржасына тек 76 акционерлік қоғам ғана, яғни жалпы акционерлік қоғамдардың санынан 3% жіберілген. Қор рыногының болмауы ол рынокта акциялардың болмауына байланысты.

Сонымен қатар МЖЗҚ-ның капиталындағы қалған акциялардың пакетін сақтау керек болатын, МЖЗҚ акцияларын бөлудің схемасы жекешелендіруден кейін, келесідей түрде болатын болған: Қазақстан Республикасы үкіметі (25% +1 акция), стратегиялық инвестор (50%+ 1 акция), ІВRDжәне IFC (25% + 2 акция) .

2006 жылдың күзінде МЖЗҚ халықаралық стандарттардың серияларына ISO 9001/2002/12 берілген қордың менеджмент сапасының жүйесі сай келетіндігі туралы сертификат алды. Бұл сертификацияның негізгі мақсаты қор қызметін халықаралық стандарттағы максималды жақындату болып табылады, бірақ МЖЗҚ-ның кейбір басшыларының сөзіне қарағанда қандай сертификацияны енгізу жекешелендіру кезінде оның акцияларының бағасының көрсетілуіне әсер етуі мүмкін, яғни МЖЗҚ-ын жекешелендіруге дайындықтардың жүруі байқалынады /26. 115б/

Келесі болатын шаралар IBRD, Қазақстан Республикасы үкіметі және ұлттық банктің арасындағы мимориандумға қол қоюы, сонымен қатар қосымша эмиссия жүргізуге рұқсат алуы және IBRD акциясының 10% сатып алуға рұқсат алуы болып отыр. Егер МЖЗҚ ағымдары жылда сату туралы шешім қабылданса, онда шешімнің өзі (үкіметтің қаулысы) екі-үш айдың ішінде нарыққа шығуы мүмкін, ал жылдың ортасында МЖЗҚ акцияларын сату бойынша байқау өтілуі мүмкін.

Бұл мәселенің 2010 жылға дейін МЖЗҚ-ның кейбір көрсеткіштерінің жақсаруына дейін қалдырмауы мүмкін. Қазіргі кезде МЖЗҚ халық банкінің ЖЗҚ-нан активтері бойынша артта қалуда, ал табыстылық бойынша соңғы орында. 2007 жылдың зейнетақы рыногында айтарлықтай құрылымдық өзгерістер болған жоқ. Ал екінші жартысында Қазақстанның жинақтаушы зейнетақы жүйесінің дамуына әсерін тигізетін бірнеше маңызды өзгерістер болды.