АРАЛЫҚ СТАНЦИЯНЫҢ ТИПІН АНЫҚТАУ

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР

Алғашқы деректер
Кіріспе
1. Станция мен тартым ауданының техникалық пайдалану сипаттамасы
2. Станцияның сұлбасын таңдау
3. Құрылғылардың көлемін анықтау
4. Станцияның маневрлық жұмысын ұйымдастыру
5. Пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

АЛҒАШҚЫ ДЕРЕКТЕР

Станцияның сұлбасы – 1;
Желінің категориясы – I;
Пойыздар қозғалысының максималды жылдамдығы – 120 кмсағ;
Ең қысқа қабылдап-жөнелту жолының пайдалы ұзындығы – 1250 м;
Аралық платформа: ені – 6 м;
түрі – биік;
Тартым түрі – электровоз;
Елді мекеннің орналасқан орыны – С;
Қозғалыс көлемі (пойыз жұптары) – 65;
Кірме жолдар ақпараты: жалғану бағыты – ОБ;
қызметтелетін кәсіпорын – бидай даярлау зауыты;
Тәуліктік қабылдау: құрама пойыздағы вагон саны – 16;
Дабылдауық және байланыс құралы – АБ;
Бағыттама мен бағдаршаммен басқару – ЭО;
Вокзалдың есептік сиымдылығы – 100 адам.

КІРІСПЕ

Темір жол біздің елімізде көліктің басты түрі, мемелекетке деген
маңызы зор. Халықаралық байланыстың дамуына және халықтың, мәдениеттің
жоғарлауына, халықттың өзара қатынасын кеңейтуге әсер етті. Темір жол
әртүрлі инжинерлік құрылғылармен, техниканың құралдармен жабдықталған ең
негізгісі темір жол жылжымалы құрамды,локомативті, вагондар шаруашылығы,
құрылыс және құрылғы сигналдар электр жабдықтарына байланысты станция
тораптары.
Темір жол Қазақстандағы жүк тасымалының негізгі көлік түрі болып
табылады.
Бекеттер темір жол транспортының басты элементі болып табылады. Онда
парктер, жолаушылар және жүк құрылғылары, локомотив және вагон шаруашылығы,
электрмен және сумен қамтамасыз ету құрылғылары, қоймалар, қызметтік-
техникалық ғимараттар және т.б. құрылғылар бар.
Станция жолдары темір жол желісіндегі жолдардың 60% ұзындығын алады.
Станция деп – қабылдап-жөнелту, скрещение, пойыздарды обгондау,
жүктерді тиеп-түсіру, жолаушыларға қызмет көрсету және де техникалық
операцияларды (пойыздарды тарату-құру, тексеру, экипировкалау, жылжымалы
құрамды жөндеу, т.б.) орындауға қабілетті жеке пунктіні айтамыз.
Теміржол желісінде аралық станциялар кеңінен тараған. Аралық
станциялардың басты міндеті телімдердің өткізушілік қабілетін жоғарылату.
Олар скрещение жұмысы мен пойыздарды обгондау, жолаушыларды мінгізіп-
түсіру, жүктер мен жолаушылардың қол жүктерін тиеп-түсіру, вагондарды
құрама пойыздардан ағытып алу жұмыстары және кірме жолдарға қызмет
көрсетуге арналған.
Аралық станцияларда техникалық операциялардан басқа, жүк және
жолаушыларға қызмет көрсету операциялары жасалынады. Егерде станцияда жүк
және жолаушыларға қызмет көрсету операциялары болмаса, онда ол разъезд және
обгон пунктісі деп бөлінеді.
Аралық станцияларда негізінен мынандайоперациялар орындалады:
• Жолаушылар және жүк пойыздарын тоқтаусыз өткізу;
• Келген пойыздарды қабылдап-жөнелту, жолаушыларды мінгізіп-түсіру;
• Жүктерді тиеп-түсіру және сақтау;
• Жолаушылардың қол жүктерін тиеп-түсіру және сақтау;
• Вагондарды құрама пойыздардан ағытып алу және вагондарды тіркеу,
кейбір жағдайларда, жіберу маршрутын жасау;
• Кірме жолдарға қызмет көрсету (вагондарды жіберу және тазалау
жұмыстары);
• Вагондардың салмағын өлшеу (кейбір станцияларда).
Ойда орналасқан станцияларда қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін
техникалық қажеттіліктері бойынша тоқтаған пойыздарда тежегіш жүйесін
тексеру жұмыстары жүргізіледі.
Қауіпсіздікті қамтамасыз етуі және операциялардың орындалуы үшін аралық
станцияларда әртүрлі техникалық құрылғылар болады:
• Басты және қабылдап-жөнелту жолдарынан басқа, тиеп-түсіру және
тартылым жолдары, керек жағдайларда, кірме жолмен қосылу және
сақтандырғыш тупиктер, т.б. дамыған жолдар;
• Платформалы жолаушылар ғимараты, қоймалар, площадкалар, тиеп-түсіру
механизмі, бағыттама постысы, байланыс құрылғылары және СЦБ,
жарықтандыру, сумен қамтамасыз ету (кей жағдайларда).
Аралық станцияларды жаңа телімнің үлкен елді мекендерге және
өнеркәсіпке жакын орныластырады. Қазіргі заманда автотранспорттың дамуын
еске ала отырсақ, жергілікті жүк тасымалдау жұмыстарын аз көлемді аралық
станцияларда жинастыру нәтижесінде тиеп-түсіру жұмысы механизмін тиімді
пайдалану, құрама пойыздың телімде тұру уақытын азайту, вагонағыны мен
жүктерді тасымалдауын тездетеді.
Қазіргі кезде аралық станциялардың жергілікті жүкағымына қызмет
көрсетуі артып келеді. Елді мекендерді азық-түлікпен, минералды
тыңайтқыштармен қамтамасыз ету үшін аралық станцияларды қоймалармен
жабдықтайды.
Темір жол желісінде аралық станциялар бір-бірінен 15-20 км сайын
орналасады.
Рационалды даму мен станцияны қазіргі техникалық жабдықтау және жұмысты
ұйымдастырудың негізгі талаптары жолаушылар және жүк тасымалының сәтті
орындалуын қамтамасыз ету, вагонағымының көбеюі және жүктерді тасымалдау
жылдамдығының артуы, тасымал қызметінің арзан болуы.

1. СТАНЦИЯ МЕН ТАРТЫМ АУДАНЫНЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ - ПАЙДАЛАНУ СИПАТТАМАСЫ

1.1. СТАНЦИЯНЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ

Маған берілген станция I категорилы қосжолды желіде орналасқан.
Станцияға қызмет көрсететін тартым түрі – электровоз; ең қысқа қабылдап-
жөнелту жолының пайдалы ұзындығы – 1250 м. Станцияның оңтүстік-батыс
жағында бидай даярлау зауытына қызмет көрсететін кірме жолы бар.
Станцияда мынандай жолаушылар құрылғылары болады:
• ұзындығы 400 м болатын жолаушылар платформасы;

• жолаушылар ғимараты.

Станцияның жүк алаңында болады:
• шағын көлемді қосымша 2 жол;

• ұзындығы 60 м болатын 2 жабық қойма;

• ұзындығы 84 м болатын жабық платформа;

• ұзындығы 110 м болатын алаңша.

Кірме жолдарға қызмет көрсету үшін 1 қосымша жол салынады.
Станциядағы рельс түрлері:
• басты жолдарда – Р65;

• тартым, тиеп-түсіру, сақтандырғыш тупиктер, таразылар;

• ескі рельстар Р50-ден кем емес.

Станцияға жақын орналасқан аралықтар поездар қозғалысын реттейтін
автоматты блоктау (АБ) құралдармен, бағыттама мен бағдаршамды басқаратын
электрленген орталықпен (ЭО) жабдықталған.

1.2. СТАНЦИЯНЫҢ ПАЙДАЛАНУ СИПАТТАМАСЫ

Станция деп жолдары және құрылғылары дамыған, пойыздарды қабылдап-
жөнелту, скрещение және обгон, формирование және расформирование
жұмыстарын, жолаушыларға қызмет көрсету, жүктер мен жолаушылар қолжүктерін
тиеп-түсіру жұмыстарын ұйымдастыруға қабілетті жеке пунктіні айтамыз.
Станциядан күніне 65 пойыз жұптары
өтеді. Орындалатын жұмыстары бойыншы осы аралық станцияны I классқа
жатқызамыз. Станцияда 2 басты, 4 қабылдап-жөнелту жолы бар
болғандықтан, басты жолдармен тесіп өтетін пойыздарды рұқсат етілген
максималды жылдамдық 120кмсағ-пен өткізе беріп, ал қабылдап-жөнелту
жолдарында құрама пойыздармен маневр жұмыстарын жасай беруге мүмкіндік
береді. Одан бөлек, 2 жол жүкті тиеп-түсіру үшін қолданылады. Ал 1 кірме
жолмен мұнай базасына пойыздарды жібере беруге болады. Осы
аралық станцияның темір жол желісіндегі басты міндеті пойыздарды тоқтаусыз
өткізу, скрещение, обгон, құрама пойыздармен маневр жұмыстарын жүргізу, жүк
операциялары, жолаушыларды мінгізіп-түсіру, қолжүктерін тиеп-түсіру,
почталық операцияларды ұйымдастыру.

2. СТАНЦИЯНЫҢ СҰЛБАСЫН ТАҢДАУ

1. АРАЛЫҚ СТАНЦИЯНЫҢ ТИПІН АНЫҚТАУ

Аралық станцияның типін станциялық алаңшының типтік ұзындығы мен қабылдап-
жөнелту жолының пайдалы ұзындығына, станцияға жақындаулар еңісіне, желінің
категориясына байланысты анықтайды. Темір жол желісінде мынандай негізгі
аралық станциялардың сұлбасы қолданылады:
• ығыспа жолды тип – қабылдап-жөнелту жолдарының кезектесіп орналасуы;

• жартылай ығыспа жолды тип – жолдардың аралас орналасуы;

• қатарлас жолды тип – жолдардың параллель орналасуы.

Бұл типтердің әрқайсысы жолаушылар және жүк құрылғыларының, қабылдап-
жөнелту жолдарының өзара орналасуына байланысты ажыратылады.
Мен маған берілген станцияның схемасымен, жолаушылар ғимараты және жүк
құрылғыларының, қабылдап-жөнелту жолдарының өзара орналасуымен жақсылап
таныстым. Қабылдап-жөнелту жолдары бір-біріне параллель орналасқан. Сонда,
менің станциямның типі – қатарлас жолды станция.
Аралық станциядағы станциялық алаңшалардың минималды ұзындықтары мына
кестеде көрсетілген.

Желінің Станцияның типі Қабылдап-жөнелту жолдарының пайдалы
категориясы ұзындығына байланысты станциялық
алаңшаның минималды ұзындығы
850 1050 1250 1550
I Ығыспа жолды 2500 2900 3300 3700
I Жартылай ығыспа 2000 2200 2400 2600
жолды
I Қатарлас жолды 1450 1650 1850 2050

Маған берілген станция қатарлас жолды және ең қысқа қабылдап-жөнелту
жолының пайдалы ұзындығы – 1250 м болғандықтан, станциялық алаңшаның
минималды ұзындығы 1850 м болады.
Станцияның схемасын мына формулалармен бойынша анықтауға болады:

Lпл = 2Lпол + 800 м
Lпл = Lпол + 1150 м
Lпл = Lпол + 600 м
мұндағы, Lпл – станцияның площадкасының минималды ұзындығы
Lпол – ең қысқа қабылдап-жөнелту жолының ұзындығы

1850 = 2*1250 + 800
1850 ≤ 3300
Сонда, станция ығыспа жолды тип емес, құрылғылар станцияның
площадкасына келмейді.
1850 = 1250 + 1150
1850 ˂ 2400
Сонда, станция жартылай ығыспа жолды тип те емес.
1850 = 1250 + 600
1850 = 1850 м

Осыдан келе, менің станциям қатарлас жолды станция болады.

2.2. ЖОЛАУШЫЛАР ҒИМАРАТЫНЫҢ ОРНАЛАСАТЫН ОРНЫН ТАҢДАУ

Жолаушы ғимаратының орналасатын орынын таңдағанда, станцияда
жолаушыларға қызмет көрсетуді жақсарту жағына көп көңіл бөлу керек. Оның
орналасуы елді мекеннің орналасқан жағы шешуші болады. Сондықтан,
жолаушылардың ыңғайы үшін жолаушылар ғимараты (ПЗ) елді мекен жағынан
орналастырған жөн.
Маған берілген ақпаратта елді мекен станцияның солтүстік жағында
орналасқан. Сәйкесінше мен жолаушылар ғимаратын елді мекенге жақын
орналастыруым керек. Сонда жолаушылар ғимаратын станцияның солтүстік
жағында, №3-ші қабылдап-жөнелту жолында орналастырамын. Ал жолаушылар
платформасын қабылдап-жөнелту жолына жақын, жолаушылар ғимаратының алдынан
орналастырамын. Платформа түрі биік болғандықтан, жол осінен 1920 мм
қашықтықта ораналасады.

2.3. ЖҮК АУЛАСЫНЫҢ ОРНАЛАСАТЫН ОРЫНЫН ТАҢДАУ.
СТАНЦИЯ СҰЛБАСЫНЫҢ ТИІМДІ НҰСҚАСЫН АНЫҚТАУ

Аралық станцияларда жүк құрылғылары (ГУ) жолаушылар ғимараты жағынан
және оған қарсы да орналасуы мүмкін. Жүк құрылғыларының даму ұзындығы мен
ені жағынан шектеусіз. Алдыңғы уақытта станцияның жолдық дамуын үлкейту
үшін жүк ауласының шығарып тұрақтату жолдырын қабылдап-жөнелту жолдарынан
екі жоларалықтан кем емес қашықтықта, ал электрлендірілген телімде 11,8 м
кем емес қашықтықта орналастыру керек.
Жүк құрылғыларын орналастырмас бұрын алдымен переезд бен кірме жолдың
орналасуын ескеру керек, және де тартылу жолының автокөлік жолымен
қиылыспауын қамтамасыз ету керек. Жүк алаңшасы әрдайым тартылу жолынмен
қиылысу керек. Станцияға кірме жолдардың жалғануы маневр жұмыстарын
қиындатады, сондықтан кәсіпорындардың қоймаларын мүмкіндігінше станцияның
бір ауданында орналастырып, ал кірме жолдарды жалпы қолданбалы жүк
құрылғыларына қызмет көрсететін тартымдық жолға жалғаған дұрыс.
Менің станциямда жүк құрылғыларының орналасу орны тапсырма бойынша
берілмеген. Сол себепті мен оларды өзім, шарттарды ескере отырып, қолайлы
жерге орналастырамын. Жолаушылар ғимараты жанынан орналастырайын десем, №3-
ші қабылдап-жөнелту жолының пайдалы ұзындығы жолаушылар ғимарыты мен жүк
құрылғыларын 1 жолға орналастыруға мүмкіндік бермейді. Жолаушылар
ғимаратының жанына көлемі шағынырақ болғандықтан, электрлендірілген
орталықты орналастырамын. Ал схемада жүк құрылғыларының орналасуына қолайлы
орын деп мен №6-ші қабылдап-жөнелту жолын шештім. Сонда жүк құрылғыларын
жолаушылар ғимаратына карсы орналасады. Және де №7, №8-ші қабылдап-жөнелту
жолдары жүк құрылғыларының тағайындалған жолдары болады.

3. ҚҰРЫЛҒЫЛАРДЫҢ КӨЛЕМІН АНЫҚТАУ

3.1. ЖОЛДАРДЫҢ САНЫ МЕН ҰЗЫНДЫҒЫ. ЖОЛДАРДЫҢ ПАЙДАЛЫ ҰЗЫНДЫҒЫНЫҢ ЕСЕБІ.
ЖОЛДЫҢ ҮСТІҢГІ ҚҰРЫЛЫСЫ

Қабылдап-жөнелту жолдарының саны қозғалыс көлемі мен сипатына және
станция мен тораптарды жобалауға байланысты болады. Оны мына кесте арқылы
анықтауға болады:

Даражолды желі Қосжолды желі
Қозғалыс көлемі 13-тен 24 пойызға24 жұп пойыздан
12 жұп пойызына дейін аса -
дейін
2 жол 2 жол 2-3 жол 2-3 жол

Маған берілген станция қосжолды желі және қозғалыс көлемі 65пойыз
болғандықтан қабылдап-жөнелту жолы – 2-3.
Егер станция опоралық немесе кірме жолдары болса, және жолаушылар
пойыздарын кең көлемде өткізетін болса, онда оған 1-2 жол қосылады. Соған
байланысты менің станциямда 1 кірме жол және 2 қосымша жолы бар.
Маневр жұмысын жүргізу үшін ұзындығы
құрама пойыздың ұзындығынан кем емес немесе қабылдап-жөнелту жолының
пайдалы ұзындығының жартысына тең бір тартымдық жол қолданады.
Вагондарды жүк аудандарына жіберу үшін ұзындығы пойыздың ұзындығына
тең болатын тиеп-түсіру жолы қарастырылады. Маневр жұмысын
ұйымдастыруда вагондарды жүк ауданынан ауыстыру үшін ұзындығы тиеп-түсіру
жолының ұзындығына байланысты болатын шығарып тұрақтату жолы пайдаланылады.
Пойыздардың қозғалыс маршрутына бөлек
вагондардың шығып кетпеуі үшін, пайдалы ұзындығы 50 м кем болмайтын
сақтандырғыш тұйық жол қолданылады.
Станциядағы барлық жолдарының саны мына формуламен
анықталады:
mобщ =mгл + mпо + mдоп

мұндағы, mгл – басты жолдардың саны,
mпо – қабылдап-жөнелту жолдарының саны,
mдоп – қосымша жолдардың саны. Жүк құрылғылары жолдары, кірме
жолдарға қызмет көрсетуге арналған жолдар, тупиктік жолдар және тартым
жолдары жатады.
Берілген ақпараттарды формулаға қоятын болсақ, станциядағы барлық
жолдардың саны шығады:

mобщ= 2 + 4 + (2 + 1 + 1 + 1) = 11 жол

Станциядағы жолдың үстіңгі құрылысының қуаттылығы желі категориясына
байланысты анықталады. Жолдың үстіңгі құрылысының қуаттылығы кестедегідей
анықталады.

Жолдың атауы Рельс Шпал Шпал 1 км Құм, м Шағылтас, м
типі типі түрі жолға
саны
Басты Р65 тб I A 1840 0,2 0,35
Қабылдап- Р50 Ағаш II A 1640 0,25 -
жөнелту
Басқа Р50 Ағаш III A 1440 0,25 -

Бағыттама бұрманың рельс типі жолға салынатын рельстің типіне сәйкес
келуі керек.
Бағыттама бұрмалардың айқаспа таңбалары желі арқылы өтетін пойыздар
жылдамдығына байланысты. Егер
пойыздың максималды қозғалыс жылдамдығы 120 кмсағ аспаса, жолаушы
пойыздары басты жолдардан жанама жолға ауысатын бағыттама бұрмаларда 111
айқаспа таңбасын қолданған дұрыс, ал жолаушы пойыздары тіке өтіп кететін
бағыттама бұрмаларда 19 айқаспа таңбасын да қолдануға болады.
Егер басты жолдардан өтетін
қозғалыс жылдамдығы 160 кмсағ асатын болса, басты жолдарда 111 айқаспа
таңбасындағы бағыттама бұрмаларды қолданады.
Жүк қозғалысынлағы қабылдау-жөнелту жолдарға айқаспа
таңбасы 19 бағыттама бұрмаларды қолданады.

3.2. ЖОЛАУШЫЛАРҒА ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУГЕ АРНАЛҒАН ҚҰРЫЛҒЫЛАР

Аралық станцияларда жолаушылар операцияларын орындау үшін жолаушылар
ғимараты мен платформа болады. Ол станцияның сұлбасына қарай, жолаушы
қозғалысының көлеміне және жолаушыларға ыңғайлылық деңгейіне байланысты
орналастырады. Жолаушылар ғимаратының жанында қаламен шектесетін аудан және
автокөліктерді қоюға арналған площадкалар орналасады.
Жолаушылар ғимаратын жолаушыларға қызмет
көрсететін жермен (жолаушылар залы мен кассалар), станция бастығы мен
станция кезекшісімен (бағыттама және бағдаршамды басқару постысы), тауар
конторасы және т.б. құрылғылармен жабдықтайды. Жаңа жолаушылар
ғимараттарын типтік жобалар бойынша, басты жолдың осінен алғанда 20 м, ал
жолаушылар пойызының жылдамдығы 120 кмсағ-тан жоғары болған жағдайда – ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.