Ашық кілтті жүйе

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 КРИПТОГРАФИЯНЫҢ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ ОҒАН ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
1.1 Криптография түсінігі және оның талаптары

2 КРИПТОАЛГОРИТМДЕРДІҢ КЛАССИФИКАЦИЯСЫ
2.1 Симметриялық криптоалгоритмдер
2.2 Ассимметриялық криптоалгоритмдер
2.3 Екікілтті криптографиялық жүйе
2.4 Ашық кілтті криптожүйенің концепциясы

ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

Кіріспе
Бөтен адамдарға оқуға мүмкіндік бермейтіндей түрлендіру әдісімен
ақпаратты қорғау проблемасы адамзатты бұрынғы заманнан толғандырды.
Криптографияның тарихы адамзат тілінің тарихымен жасты. Сонымен қатар,
ежелгі қауымдастықтарда онымен тек қана таңдаулылар иемденгендіктен алғашқы
жазу криптографиялық жүйемен тең болған. Оған мысал ретінде Ежелгі Мысыр,
Ежелгі Үндістанның қасиетті кітаптары бола алады.
Жазу-сызудың кең таралуына байланысты криптография жеке ғылым ретінде
қалыптаса бастады. Алғашқы криптожүйелер біздің эрамыздың басында
кездеседі. Сондықтан Цезарь хат жазуда өзінің атымен аталған жүйелі шифрді
пайдаланды.
Криптографиялық жүйе бірінші және екінші дүниежүзілік соғыста қарқынды
дами бастады. Соғыстан кейінгі уақыттан бері қазіргі күнге дейін есептеу
құрылғыларының пайда болуы, криптографиялық әдістерді өңдеу мен жетілдіруді
жеделдетті. Мәліметтерді қорғаудың криптографиялық әдістері
автоматтандырылған жүйелерде ЭЕМ — дерде өңделетін ақпаратты қорғау үшін
пайдаланады. Криптографиялық түрлендіру рұқсат етілмеген алдын-алу тәсілі
ретінде көп ғасырлық тарихқа ие. Қазіргі кезде көптеген шифрлар әдістері
жетілдірілген және қолданудың теориялық және практикалық негіздері
құрылған. Бұл әдістердің көбісі ақпаратты жабуда ойдағыдай пайдалануы
мүмкін. Қандай себептен ақпараттық жүйелерде криптографиялық әдістерді
пайдалану проблемасы қазіргі кезде аса маңызды болды. Бір жағынан,
компьютерлік жүйелерді, соның ішінде үлкен көлемді мемлекеттік
ақпараттарды, әскери, коммерциялық және жеке тұлғалардың рұқсат етілмеген
мәліметтері жіберілетін интернет глобальді жүйесі пайдаланады. Екінші
жағынан, жаңа қуатты компьютерлердің жүйелі және нейронды есептеу
техникасының пайда болуы шешуге мүмкін емес деп саналған криптографиялы
жүйеге сенімсіздігін арттырды.
Мәліметтерді қорғаудың криптографиялық әдістері автоматтандырылған
жүйелерде ЭЕМ- дерде өңделетін немесе әртүрлі типтегі ЗУ- да сақталатын
ақпаратты қорғау үшін пайдаланады. Криптографиялық түрлендіру рұқсат
етілмеген алдын- алу тәсілі ретінде көпғасырлық тарихқа ие. Қазіргі кезде
көптеген шифрлар әдістері жетілдірілген және қолданудың теориялық және
практикалық негіздері құрылған. Бұл әдістердің көбісі ақпаратты жабуда
ойдағыдай пайдалануы мүмкін.
Қандай себептен ақпараттық жүйелерде криптографиялық әдістерді
пайдалану проблемасы қазіргі кезде аса маңызды болды.
Бір жағынан, компьютерлік жүйелерді, соның ішінде үлкен көлемді мемлекеттік
ақпараттарды, әскери, коммерциялық және жеке тұлғалардың рұқсат етілмеген
мәліметтері жіберілетін интернет глобальді жүйесі пайдаланады.
Ақпараттарды түрлендіру жолымен қорғау проблемасы мен – криптология
айналысады ( “сryptos”- құпиялы, “logos”- ғылым деген грек сөздерінен
шыққан). Криптология 2 бағытқа бөлінеді : криптография және криптоанализ.
Бұл бағыттардың мақсаты бір-біріне қарама-қайшы.
Криптография – ақпаратты түрлендірудің математикалық әдістерін іздеу
және зерттеумен айналысады. Басты мақсаты – мәліметтердің жасырындылығын
(құпиялығын),тұтастығын және шынайлығын қамтамасыз ету. Криптоанализ ортасы
– ақпаратты кілтсіз шешу мүмкіндігін зерттейді.Басты мақсаты : ақпаратты
қорғаудың криптографиялық жүйесінің осал жерлерін тауып,шифрланған мәтінді
дешифрлау немесе жалған хабарламаны шынайы деп көрсету.
Қазіргі заманғы криптология 4 үлкен бөлімнен тұрады:
1.Симметриялы криптожүйелер
2.Ашық кілтті криптожүйелер
3.Электронды қолтаңба жүйелері
4. Кілттермен басқару
Криптографиялық әдістерді пайдаланудың негізгі бағыттары- ақпаратты
байланыс салалары арқылы жіберу ( мысалы, электронды почта), жіберілетін
хабарламалардың шығынын растау, тасығыштағы шифрланған түрдегі ақпаратты
сақтау ( документтер, мәліметтер базасы ). Сонымен, криптография ақпаратты
оқу тек кілтін бергенде ғана мүмкін ететіндей түрлендіреді.

Зерттеудің өзектілігі. Ақпаратты қорғау мәселесі адамзатты бөгде
адамдардың оқуынан қорғау ерте кезден–ақ толғандырды. Криптографияның
тарихы – адамзат тілінің тарихымен бірдей дамыған. Алғашқы жазулардың өзі
криптографиялық жүйе болды, өйткені ол кезде жазулармен тек таңдаулы
адамдар ғана қолданды. Ежелгі египеттегі, индиядағы қасиетті кітаптар
мысал бола алады.

Қорғалуын талдау жүйесі корпоративтік желінің бағдарламалық-
аппараттық қамтамасыз етуінің: желілік сервистердің, операциялық
жүйелердің, қолданбалы бағдарлмалық қамтамасыз етудің, деректер қорын
басқару жүйесінің, маршрутизаторлардың, желіаралық экрандардың
дәлсіздіктерін айқындау және жою мақсатында тұрақты, жан жақты немесе
іріктеу тесттер жүргізуге, сондай-ақ жаңартулардың соңғы модулдерінің
болуына тексеруге және т.б. арналған. Дәлсіздіктер айқындалған кезде жүйе
әкімшіге әрбір табылған дәлсіздіктің жан жақты сипатын ұстайтын есептерді,
корпоративтік желінің тораптарында олардың орналасуы туралы деректерді және
оларды түзету немесе жою жөніндегі ұсынымдар береді.

Қорғалуын талдау жүйесінің құрамына қауіпсіздік әкімшісімен
анықталған, параметрлерге сәйкес берілген көптеген тексерулер жүргізуге
арналған сканерлер; жүйе жұмысының нәтижелерін сақтау сервері, жүйені
орталықтан басқаруға арналған әкімші консолы кіреді.

Криптографияда ақпаратты қорғау – ол арнайы шифрлеу әдісі, ақпаратты
қайта құру немесе кодтау, нәтижесінде оның мазмұнын көру, кілттік
криптопрограммасыз және қайта құру үшін қол жеткізе алмайды.
Криптографиялық қорғау ең тиімді әдіс, өйткені ақпаратты қорғайды (мысалы,
шифрленген ақпаратты қолданушыдан ұрлаған жағдайда файлды оқи алмайды). Бұл
қорғау әдісі программа немесе программа пакеті ретінде жүзеге асырылады.

Криптографиялық әдістер ақпаратты қорғаудағы ең тиімді әдістердің бірі
болып табылады.

Криптография әдісін қолданудың негізгі бағыттары – байланыс
каналдары (мысалы, электронды почта) арқылы конфиденциалды ақпаратты
жіберу, берiлетiн хабарламаның орнатылуын анықтайды, ақпаратты (құжаттарды,
мәліметтер қорын) сақтаушылар шифрленген түрде сақтайды.

Кез келген криптографиялық әдіс мынандай пайдаланушылармен берік және
көп еңбек сіңірумен сипатталады.

Әдіс беріктігі – ең алғашқы мәтінді ашуға болатын статикалық
сараптама, ең аз көлемді шифрленген мәтін. Осылай шифр беріктігі кілт
қолданылатын кезде шифрленген ақпараттың мүмкін көлемін анықтайды.

Әдістің көп еңбек сіңірулігі бастапқы мәтіннің бір символын шифрлеуге
қажет элементар операциялар санымен анықталады.

Курстық жұмыстың мақсаты жалпы криптографиядағы ассимметриялық
криптожүйені зерттеу болып табылады.

Курстық жұмыстың міндеттеріне мыналар жатады:

криптография түсінігі және оның талаптарын ашу:

симметриялық криптоалгоритмдерді қарастыру;

ассимметриялық криптоалгоритмдерді сипаттау;

екікілтті криптографиялық жүйені ашу;
ашық кілтті криптожүйенің концепциясын зерттеу.

1 КРИПТОГРАФИЯНЫҢ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ ОҒАН ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР

1.1 Криптография түсінігі және оның талаптары

Криптографиялық әдістер ақпаратты қорғаудағы ең тиімді әдістердің бірі
болып табылады.

Симметриялы криптожүйе. Симметриялы криптожүйеде шифрлеу және
дешифрлеу үшін бір кілт қолданады. (Шифрлеу – қайта құру процесі, шығушы
мәтін ол ашық мәтіннің аты болып табылады, ол шифрленетін мәтінмен
ауыстырылады, дешифрлеу – кері шифрлеу процесі. Шифрленген мәтін кілт
негізінде шығарушыны құрады ).

Ашық кілтті криптожүйелер. Ашық кілтті жүйеде екі кілт қолданады –
ашық және жабық, олар математикалық жағынан бір бірімен байланысты. Ақпарат
ашық кілтпен шифрланады, оны барлық қолданушылар қолдана алады, дешифрлеу
үшін жабық кілт қолданады, ол тек қолданушыға белгілі болады. (Кілт -
ақпарат, кедергiсiз шифрлеу және мәтiндердiң шифрын анықтаулары үшiн
қажеттi).

Электронды қол қою. Жүйелі электронды қол қою дегеніміз мәтінге
криптографиялық қайта құруды байланыстыру, яғни мәтінді басқа қолданушы
алу кезінде авторды және хабарламаны тексереді.

Кілттермен басқару. Бұл ақпаратты өңдеу процесі, ол қолданушылар
арасындағы кілттерді құрастырады және үлестіреді.

Криптографиялық мәліметті жабу процесі программалық және ақпараттық
түрде жүзеге асырылады. Аппаратты іске асыру үлкен бағамен ерекшеленеді,
бірақ тәні мен артықшылығы: жоғары шығаруында, қарапайымдылығында,
қорғаныштылығында және т.б. Программалық іске асырылу іскерірек болып
келеді.

Қазіргі заманғы криптографиялық жүйеге арнайы ақпаратты
қорғайтын талаптар төмендегі түрде келтірілген:

шифрленген хабарламны тек кілттік сөзі болған жағдайда оқылуы қажет;

операция саны бізге шифрленген хабарламада қолданылған шифр кілттерін
және оның ашық мәтінге қаншалықты сәйкес келетінің, мүмкін болатын
кілттер санынан кем болмауын анықтау үшін қажет;

операция саны ақпаратты мүмкін болатын кілттер санымен қатан төменгі
бағамен және қазіргі заман компьютерлерінің мүмкіндігінен асып дешифрленуі
үшін қажет (желілік есептеулердi қолданудың мүмкiндiктерiн есепке алумен);

шифрлеу алгоритмнің құрылымдық элементтері өзгертілмеуі қажет;

қосымша биттер, хабарламаны шифрлеу процесі кезінде енгізіледі, ол
шифрлеу мәтінінде толығымен тығылып тұруы қажет;

шифрлеу мәтінінің ұзындығы шығушы мәтін ұзындығына сәйкес келуі
керек;

кілттер арасында қарапайым және жеңіл тәуелділікпен орнатылатын
шифрлеу процесі кезінде;

кез келген кілт мүмкін болатын ақпараттық қорғанысты қамтамасыз ету
қажет;

алгоритм программалық және аппараттық жағынан жүзеге асыруы керек,
сонымен қатар кілттің ұзындығының өзгеруі алгоритмнің шифрленуінің
нашарлануына алып келмеу қажет.

Симметриялы криптожүйеде шифрлеу және дешифрлеу үшін бір кілт
қолданады. (Шифрлеу – қайта құру процесі, шығушы мәтін ол ашық мәтіннің аты
болып табылады, ол шифрленетін мәтінмен ауыстырылады, дешифрлеу – кері
шифрлеу процесі. Шифрленген мәтін кілт негізінде шығарушыны құрады ).
Симметриялы криптожүйе.

Алуантүрлі криптогрфиялық әдістерді симметриялы
криптожүйеде қайта құрылуын 4 класспен түйістіруге болады:

Алмастыру – шифрленетін мәтін символдары сол символдармен немесе алдын
ала сәйкес келетін ережелермен анықталатын басқа алфавиттің символдарымен
ауыстырылады;

Ауыстыру – шифрленетін мәтін символдары жіберілетін мәтін блогының
шегінде кейбір ережелермен ауыстырылады;

Аналогты қайта құру – шифрленетін мәтін кейбір аналогты ережелер
бойынша қайта құрылады, мысалы гаммирлеу – шығарушы мәтіннің кейбір
псевдокездейсоқ тізбегінде болады, кілт негізінде генерацияланады.

Комбинерленген қайта құру – қайта құрудың тізбегінің (мүмкін болатын
қайталау және алмасу) әдістері, ол шифрленетін мәтін блогында (бөлігіне)
қолданылады. Блоктық шифр практикада жиі кездеседі, таза қайта құрудың
сол немесе басқа класстың күшіне оның жоғарғы табандылығына қарағанда.
Ресейдің және американың шифрлеу стандарты осы класста негізделген.

Ашық кілтті жүйе.

Криптографиялық жүйенің қаншалықты қиын және сенімді болуы –
практикада кезінде әлсіз жерлері реализацияланады– мәселен кілттердің
үлестірулерінде. Екі субъекті арасында ақпаратпен алмасу үшін ИС, кілт
олардың біреуімен шығарылуы қажет, сосын осы ретпен конфедициалды түрде
басқаларға жіберіледі. Яғни жалпы жағдайда кілтті жіберу үшін қандай да бір
криптожүйе қолданады. Бұл мәселені алынған классикалық және қазіргі
алгебралық нәтиже негізінде шешу үшін ашық кілтті жүйе ұсынылды. ИС-ның
әрбір адресатында екі кілт генерацияланады, олар бір–бірімен белгілі ереже
бойынша байланысады. Бір кілт ашық, ал басқасы жабық болып жарияланады.
Ашық кілт бәріне жарияланады және рұқсат етіледі, қалаған адресатқа
хабарлама жібере алады. Құпия кілт жасырын түрде сақталады. Шығарылатын
мәтін ашық кілттің адресатымен шифрленеді және оған жіберіледі. Шифрленген
мәтін сол ашық кілтпен дешифрленбейді. Хабарламаны дешифрлеу тек жабық
кілтпен қолданылады, ол тек адресатқа белгілі болады. Криптографиялық
жүйеде ашық кілттер бір бағытты немесе қайтарылмайтын функцияларда
қолданылады, олар келесі қасиеттерге ие: берілген х мәнінде f(x)-тың
мағынасын есептеу, бірақ егер y=f(x)-та х –тың мағынасы епептелмесе.
Көптеген қайтымсыз функция класстары және тудыратын әртүрлі жүйедегі ашық
кілттер. Бірақ кез келген қайтымсыз функция ИС-да қолдана бермейді.
Қайтымсыздылықтың өзінде анықтылық жоқ. Қайтылымсыздықта теориялық
қайтылымсыздық түсіндірілмейді, ал практикалық есептеуде кері мағынасын
қазіргі есептеу мүмкіндіктерімен уақыт интервалында мүмкін емес. Сондықтан
ақпараттың толық қорғанысына ашық кілтті жүйеге (АКЖ) екі маңызды және
анық талаптарды ұсынуға кепілдік беру:

Шығу мәтінінің қайта құрылуы қайтымсыз және оның ашық кілттің қайта
құруынан шектелуі керек.

Қазіргі технологиялық деңгейде жабық кілттің негізі ашық кілттің
негізінде анықтамауы қажет. Шифрды ашу үшін төменгі бағалы қиындық
(операция саны) болуы керек.

Ашық кілтпен шифрлеу алгоритімі қазіргі ақпараттық жүйеде кеңінен
таралды. RSA алгоритімі ашық жүйеде дүниежүзілік сатндарт болды. Қазіргі
криптожүйелердегі ашық кілттер қайтымсыз қайта құру типтеріне сүйенеді:

Үлкен сандардың жай көбейткіштерге жіктеу;

Ақырғы өрісте логарифмді есептеу;

Алгебралық теңдеулердің түбірлерін есептеу;

Криптожүйе алгоритмдеріндегі ашық кілтті (АКЖ) келесі тағайындауларда
қолдануға болады:

Берiлетiн және сақталатын мәлiметтердiң дербес қорғау құралдары
ретінде;

Кілттерді үлестіру ретінде;

Дәстүрлі алгоритмге қарағанда АЖК алгоритімі сиымды. Сондықтан
практикада рационалды АЖК кілттерін үлестіреді, олардың ақпарат көлемі
болмашы болып келеді. Сосын қарапайым алгоритм көмегімен үлкен көлемді
ақпараттар ағымын жүзеге асырады. Ашық кілтті жүйеде кенінен тараған RSA
болып табылады. RSA криптожүйесі 1977 жылы өңделінді және Рона Ривеста,
Ади Шамира және Леонарда Эйдельмана авторының құрметіне осы атқа ие болды.
Олар үлкен жай сандарды есептеу қатынасы кезінде жеңіл орындалатын
факттыны пайдаланды, бірақ осындай екі санды көбейткіштерге жіктеу
практикада орындалуы мүмкін емес. Дәлелденді (Рабина теоремасы), ол RSA
шифрын ашу көбейткіштеріне эквивалентті. Сондықтан шифрды ашу үшін кез
келген кілттің ұзындығына төменгі баға операциясының санын беруге болады.
RSA алгоритмнің қорғаныштығын бағалау АЖК-ның он шақты басқа схемалар
алдында әйгілі болуына себеп болды. Сондықтан RSA алгоритімі банктегі
компьютерлік желілерде қолданады, көбінесе жойылған клиенттермен жұмыс
жасағанда (кредиттік карточкаларға қызмет көрсету ).

2 КРИПТОАЛГОРИТМДЕРДІҢ КЛАССИФИКАЦИЯСЫ

2.1 Симметриялық криптоалгоритмдер

Бұл жерде жіберушінің шифрлеуінде және алушының шифрді алуында бір
кілт қолданылады. Шифрлеуші ашық мәтіннің функциясы болатын шифрограмма
құрайды. Өзгерту кілтінің нағыз түрі құпия кілтпен анықталады. Хабар
алушының шифр алушысы шифрлеуде жасалған өзгеріске қарама-қарсы өзгерісті
орындайды. Құпия кілт құпияда сақталады және коммерциялық бәсекелестіктің
немесе қарсыластың криптоаналитикпен кілтті білмес үшін канал бойынша
алушыға хабар жіберіледі.

2.2 Ассимметриялық криптоалгоритмдер

Симметриялық емес криптоалгоритмдер қолдану кезінде алушы басында ашық
канал бойынша жіберушіге ашық кілтті береді, жіберуші сол арқылы ақпаратты
шифрлейді. Алушы ақпаратты алу кезінде оны екінші құпия кілттің көмегімен
шифрден алып тастайды. Қарсыластың криптоаналитиктің ашық кілтін білуі
жабық хабарды алдыра алмайды, себебі ол тек екінші құпия кілтпен ғана
алынады. Сонымен қатар, екінші кілтті ашық кілттің көмегімен біле алмайды.

Ақпаратты криптографиялық классификациялық жабу әдістерілючыдаушыушія
кілт, нушының қолындағы құпия ақпараттаданбасқаларға негізделеді ()ау
құралдарын құру өзектілігі қазір де сақтала

Мінездеменің әсер етуінен мәліметтер алгоритмдері мыналарға бөлінеді:

I. Шифрлеу
1. Орынауыстыру (ауыстыру):
• Біралфавитті
• Қарапайым бірпішінді көпалфавитті
• Монофониялық бірпішінді көпалфавитті
• Көппішінді көпалфавитті.
2. Алмастыру:
• Қарапайым
• Кесте бойынша қиындатылған
• Маршрут бойынша қиындатылған
3. Гаммалау:
• Ақырғы қысқа гаммамен
• Ақырғы ұзын гаммамен
• шексіз гаммамен
4. Аналитикалық ауыстыру
• Матрицалық
• Ерекше тәуелділікпен
5. Комбинирланған:
• ауыстыру+алмастырып қою
• ауыстыру +гаммалау
• алмастырып қою + гаммалау
• гаммалау + гаммалау
1. Кодтау:
• Мағыналы(арнайы кесте арқылы)
• Символды (кодталған алфавит арқылы)
2. Басқа түрлері
1. Бөлу-тарату
• Мағыналы
• Механикалық
2. Ығыстыру-кеңілуі
Ақпаратық блоктың өлшеміне қарай криптоалгоритм мыналарға бөлінеді:

1. Потокті шифрлеу, онда кодтау бірлігі бір бит болып табылады.

2.блоктік шифр, кодтау бірлігі бірнеше байттан тұратын блок болып
табылады.

Айырбастау әдісімен шифрлеу

Бұл шифрлеу әдісінің ең оңай түрі. Шифрленген мәтіннің символдары бір
алфавиттен немесе көп алфавиттен алынған басқа символдармен айырбасталады.

Біралфавитті қою

Ең оңай қою – шифрленген хабардың символдары сол алфавиттің басқа
әріптерімен тікелей айырбастау.

Кестені айырбастау мысалы:

А Б В Г Д Е Ж З И Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ь Ы Ъ Э Ю Я

М Л Д О Т В А Ч К Е Ж Х Щ Ф Ц Э Г Б Я Ъ Ш Ы З И Ь Н Ю У П С Р Й

А Б В Г Д Е Ж З И Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ь Ы Ъ Э Ю Я

Q W E R T Y U I O P [ ] A S D F G H J K L Z X C V B N M @ %

Жай айырбастаудың беріктік әдісі төмен.

Атбаш шифрлеуі

Кодтар ерте заманда криптограмма түрінде пайда болған. (ол грек
тілінен құпияжазбадеп аударылады). Ертеде ардақты иудей мәтінің
ауыстыру әдісімен шифрлаған. Алғашқы әріптің орнына соңғы әріп жазылған,
ал екінші әріптің орнына соңғының алдындағы әріп және сол сияқты. Осы
шифрлау әдісі атшаб деп аталды.

Цезарь шифрлеуі

Юлий Цезардің (б.з.д.100-44 ж.ж..) Цицерономен (б.з.д 106-43 ж.ж.
) хат алмасу шифрлесу факті анықталды. Цезардің шифрлау әдісі осы
алфавиттің әріптерінің ауысуымен жүзеге ауысады, ол алфовиттегі берілген
әріптен берілген сандағы әріпке ауысады. Цезарь өз шифрлау әдісінде ол
ауыстырылатын әріпті , сол әріптен кейінгі үш позицияға алға жүретін
әріппен алмастырған.

Мысалы ГДЕ АББА хабарламасын шифрлау керек..

Цезарь шифрлауы айналымды деп аталады, ауыстыру кезінде, алфовит
әріптері айналым бойынша орналасқан деп алынады: соңғы әріптің артынан ең
алғашқы алфовиттің әріпі жүреді.. Цезарь шифрлауы қалай шифрланатының
көрсетейік:

АБВГДЕЁЖЗ

АБВГДЕЁЖЗИ

Ауыстыру нәтижесінде ЁЖЗ ГДДГ шифрограммасы пайда болады.

Көп алфавитті бір контурлы қарапайым ауыстыру

Символдарды ауыстыру үшін бірнеше алфовит қолданылады, алфавиттар
ауысымы айналмалы және кезектес түрінде ауысады: бірінші символ алфавиттің
бірінші символына ауыстырылады, екінші символ сәйкесінше алфавиттің екінші
символына ауыстырылады және тағы сол сияқты осылайша алфавиттер біткенше
ауыстырыла береді.

Орыс алфавиті үшін Вижинер таблицасы:

А Б В Г Д Е ...
А А Б В Г Д Е ...
Б Я А Б В Г Д ...
В Ю Я А Б И Г ...
Г Э Ю Я А Б В ...
Д Ь Э Ю Я А Б ...
Е Ы Ь Э Ю Я А ...
... ... ... ... ... ... ... ...

Шифрлеу және кері шифрлеу кезінде Вижинер матрицасын
есте сақтау қажет емес, себебі айналым арқылы орын ауыстыруды қолдану
арқылы матрицаның қалаған қатарын оның номері және бірінше қатар арқылы
есептеп табуға болады.

Шифрлау кезінде символдар бірінші қатардың символдары қалған
қатардың шифрларымен ауыстырылады.

a(1,i) - a(k,i),

k – қатарды шифрлауға арналған номер.

Айналымды солға к элементің ауыстыру бірінші қатардың элементі
арқылы көрсетуге болады.

a(1,i+k-1), егер i=n-k+1

a(k,i)=

a(1,i-n+k-1), егер in-k+1

Кері шифрлау кезінде керісінше ауысу болады

a(k,i) - a(1,i).

сондықтан мына тапсырмаларды орындау қажет кезектегі a(1,j) мәтіндегі
кері шифрланатын символы және к-лық жолдың кері шифрі Вижинер матрицасы
болсын. Необходимо найти в k жолындағы номері a(1,j) тең қатардағы
элемент номерін табу қажет. Сірә,

a(k,j-k+1), егер j=k

a(1,j)=

a(k,n-k+j+1), егер jk

Мәні a(1,j)-ға тең , к-лық қатарды Вижинер матрицасының ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.