Қалыптардың тегістеуден
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 3
І. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы ... ... ... . 5
1.1. Гидромашиналар түсінігі мен түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2. Бұрандалы гидромашинаның атқаратын жұмысы ... ... ... ... ... . 7
1.3. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы ... ... ... ... 12
ІІ. Бұрандалы гидромашинаның жұмысын талдау ... ... ... ... ... 14
2.1. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы ... ... ... ... 14
2.2. Гидромашина жетектері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
Кіріспе
Қазақстан Республикасы мұнай және газ өнімдерін барлау және табу
ісінде дүние жүзінде 17 орында болса, достастық елдердің ішінде Рессей
федарациясынан кейінгі екінші орынды иеленеді. Соңғы мәліметтерге сүйенсек
Қазақтан Республикасының мұнай қоры 0,742 млрд. тонн.
Мұнай өнімдерін өндіруден ҚР дүние жүзінде 27 орында. Ал газ
өнідру саласында Қазақстанның табыстары қуантарлықтай. Дүние жүзінің жер
асты газ қорын барлау деректері бойынша 15 орынды иемденсе, оның қоры 2002
жылығы мәліметтер бойынша 1,84 трлн. метр кубты құрайды.
Мұнай мен газдың барлау қорының нәтижесімен оны өндіру арасындағы
алшақтықтық бар, негізгі 164 зерттеліп ашылған мұнай көздерінің 58-інде
ғана өндіріс жұмысы іске асырыла бастады.
Шынтуайтқа келсек, Қазақстандаға ашылған мұнай және газ көздерін
тиімді пайдаланған кезде, дүние жүзіне мұнай шығаратын Кувейт, Сауд
Арабиясы, Ирак т.б мемлекеттермен терезесі теңеліп, олардан артық шығаруға
мүмкіншілігі бар.
Қазақстан өз шикі мұнайын өзі өңдеп шығаратын күші бар. Оған дәлел
Қазақстан Республикасының территориясында үш мұнай өңдеу зауыты орналасқан.
Бұл мұнай зауыттары елміздің батысында Атырау қаласында, Оңтүстігінде
Шымкент қаласында және Солтүстік аймағында Павлодар қаласында орналасқан.
Бұл мұнай өңдеу зауыттарында жылына 20 млн тонн шикі мұнай өңделеді.
Бұрандалы гидромашинаның үздіксіз жұмыс істеуін реттеу үшін екінші су
алатын ұңғы суға пайдалануға беріледі. Бірақта барлық су алатын ұңғылардың
компрессорлы қондырғыны немесе терең сорапты қажет етуіне баланысты жұмыс
аяғына дейін жасалған жоқ. Айдау қондырғылары төменгі коммуникациядан
тұрады:
1) КНС-105-390 2-1 ортадан тепкіш сораптардан тұрады, екінші көтеруге
арналған сораптар. Оның суды өндіруі – 8640 м3 тәу.
2) Үш құмтасты сүзгіштен тұратын тазалау құрамы, оның суды өндіруі - 3000
м3тәу.
Арында магистральды су құбырларының ұзындығы 4000 метр.
3) 78 ұңғыға арналған 9 суды бөлгіш будкалардан тұрады;
4) 10,051 метр айдау құбырымен 21 ұңғыға арналған шек. Жалпы жиынтығы
210051 м. Жалпы айдау құбырлары 14,3 м құрайды.
Айдау қондырғылардың техникалық жағдай-лары мынадай болады:
1. Құмтасты-грабенді болып келуіне байланысты тазалау қанағатсыз
жағдайда;
2. Арынды магистральды су құбырлары өзгеріссіз қалуы;
3. Суды бөлу құбыры өзгертіледі. 28рБ (6 және 8) жұмыс жасалған
жоқ. Қалғандары өзгеріссіз болады. Айдау құбырларының
ұзындықтары сол күйінде қалды.
І. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы
1.1. Гидромашиналар түсінігі мен түрлері
Ұңғыма бетiнде ұңғымалық бұрандалы сорапты орнату күштiк
трансформаторды, электiр жетегiн басқару станциясын иеленедi.
ВН үлкен артықшылығы – УШГН-ге қарағанда ұңғыма жұмысының жөндеу аралық
кезеңi. (ВН пайдаланылатын ұңғыма жұмысының жөндеу аралық кезеңi 284 тәу
құрайды).
Еңбек қорғаудың позициясынан бұрандалы қондырғыларды қабылдау келесiдей
ерекшелiктермен сипатталады. ВН көмегiмен ұңғыманың пайдаланылу тәсiлiмен
болатын жарақаттану мөлшерi 7% құрайды, бiрақта бұл тәсiлде мұнайды
жарақаттық ауырлығы өте жоғары, (еңбек қабiлеттiлiгiнiң шығындалуымен
жарақаттанудың ауыр жағдайлары шамамен 20% және өнiм жағдайлары 10%).
Винттiк сораптармен мұнайды алудағы жарақаттану экономикалық зиян
келтiредi. Бұл мұнайды алудың басқа тәсiлдерiндегi жарақаттан зиянды
көбейтедi, де оларды жиiлiгi салыстырмалы түрде аз.
Батырулық бұрандалы сораптың жұмыс үрдiсiнде сорапты – компрессорлық
құбырлардың бағаны үлкен теңселудi сынайды.
Байлық тартылу жағдайларында бұл жағдай құбырлардың оймалық байiктердiң
сынулары мен бұзуларына себеп болады және салдары еңбек сыйымдылықты және
қауiптi жұмыстар немесе ұңғыманың жаңа оқпандарын бұрғылау болып табылатын
ұңғыманың апаттық жағдайларының өсуiне әсер етедi.
Бұл тәсiлде болатын сәтсiз жағдайлардың көпшiлiгi ұңғыманы жерастында
жөндеуде болады. ВН электро қондырғыларын монтаждау, демонтаждау, жөндеу
және түзету, су қорғаусыз соңғы рет реттеу мен оптимальдегi
электродвигательдi қорытындылау, сол сияқты одан арғы байқау, жерасты
қондырғысын жөндеу, және “кабель – электродвигатель – автоматты
трансформаторлы станция” жүйесiнiң изоляциялары мен кедергiлерiн өлшеу
өздiгiнен электроқауiптi жұмыстарды көрсетедi. Көптеген авариялар сораптар
мен электродвигательдердi дайындауға жасырын дефектiлер әсерiнен болады.
Аварияларды (апат) жерасты ұңғымалар технологияларын жөндеу мен байланысты.
1.2. Бұрандалы гидромашинаның атқаратын жұмысы
Тежегіш қалыптарын уақыт өткен сайын тозуға тексеріп отыру керек.
Қалыптардың тегістеуден 0.040"(1мм) қалыңдықтан аз тозуы жібермейді. Жетек
басын толық тоқтатпай және кері айналым толық бітпей тежегіштерге күтім
көрсетуді бастауға болмайды.
Қалыптарды төменде көрсетілгендей білектердің қоршауын алмай-ақ
ауыстыруға болады. Қалыптарды бекітіп тұрған қақпақты бұранданы босатыңыз
(қыспа денесінің ортасында). Мұқият болыңыз, қалыптар арасында тұрған
серіппені жоғалтып алмаңыз. Қалыптарды біліктің бағытында қозғалтыңыз да
оларды шешіп алыңыз. Жаңа калыптарды орнату алдында поршень артқа қарай
тартылуы керек. Поршенді артқа қарай итеріп жаңа қалыптарды қойыңыз.
Қалпақты бұранданы және қалпақты бекітулерін орнатыңыз (серіппе бұранда
үстінде және қалыптар арасына орнатылғанын тексеріңіз). Жақсылап тартыңыз.
Қалыптар және ротор арасындағы саңылау 0.015"-0.03" аралығында болуы
керек. Егер саңылау одан үлкен болса, онда поршендік модульді реттеу керек.
Тежегіштер қаптамасын ажырату керек болса бұл жағдайда қайта қойылғаннан
кейін тежегіштерді жіберу керек.
Егер сіз тежегіштерге күтім көрсету алдында белдіктердің қоршауын алып
тастасаңыз, онда қалыптар төменде көрсетілгендей жеңілірек ауыстырылады:
Құлыптық гайканы бұрасаңыз және қыспа денесін бекітетін бұрандалардың
біреуін алыңыз (ұзын қалпақты бұранда 12" 14"), сыртқы тұрқын бір жаққа
тербеңіз және одан әрі жоғарыда айтылғандай жалғастырыңыз.
Қалпақты бұранданы орнатқанда қалпақты бұранда және сыртқы қыспа
тұркының арасында 516 саңылау қалдырыңыз. Құлыпты гайканы орнатыңыз және
одан кейін жақсылап тартыңыз.
Бұрандалы сораптың өнімділік пен ағып кетудің қысымға байланысты
тәуелділігі 2-графикте, Q-Н және (-Н тәуелділігі 1-графикте көрсетілген.
1-график. Q-H және η-Н тәуелділігі.
Бұрандалы гидромашинаның теориялық өнімділігін келесі
формуламен анықтаймыз:
мұндағы: 4еDТ-бұранданың 1 айналғандағы көтеріп шығаратын сұйықтың
көлемі.
n-бұранданың 1 минуттағы айналым саны.
Бұранданың сақиналы кеңістігінен ағып кететін мұнай көлемі:
q=QT-Q= 418-125.4 = 292.6
Осы көрсеткшітерді пайдаланып сораптың пайдалы әсер
коэффициентін анықтаймыз:
бұдан аламыз
Салмақгы өнімділік мынаған тең болады:
мұндағы: -мұнайдың меншікті салмағы.
Біліктің (вал) қуатын келесі формуламен анықтаймыз:
мұндағы: Н-сораптың түсіру тереңдігі ал сораптың пайдалы қуаты мынаған тең
болады:
Котелдер сорап станцияларымен бірге бетонды шахталардың бірінші
көтерілетін жеріне орналастырылады. Шахтаның жоғарғы бөлігіне электрлі
станциялар, электрлі двигательдер және дистанцияны автоматтандыруға керекті
заттар орналастырылады. Шахтада негізінен ортадан тепкіш сораптар
қолданылады. Ортадан тепкіш сорап, сору құбырлары судың деңгейінде
тұрғандықтан, оның ішінде үнемі су болады.
Шығу желілерінде ысырмалар орналастырылады. Кері клапанмен шығым
өлшегіш шығу желілерінде екеу болады. Бұл жөндеу кезінде оңайға түседі.
Ысырмалар, клапандар, шығым өлшегіш құралдары және басқа да қондырғылар,
электр құрал-жабдықтары бар негізгі щахтаға су кетпес үшін, бөлек шахтаға
орналастырылады.
Механикалық су жинау жағдайында ұңғыға динамикалық деңгейден төмен
қосымша күшті көтеруге арналған, бергіштігі 1-100 м3сағ дейінгі артезлан
ортадан тепкіш сораптары. Оның арыны 65-200 метр, электр двигателінің қуаты
2,5-150 кВт-қа тең. Бұл ортадан тепкіш сораптар механикаландырылған су
көтеруде су жинағыш ұңғылардың электр двигательмен ортақ валда орналасады.
Ол периодтың күтімді жөндеуге және оның динамикалық деңгейде жұмысын
қадағалауды қажет етеді. Су жинағыш ұңғылардың сүзгіш бөлігін, жұмыс істеуі
нашарланған уақытта, оның шығымын қайтадан орнына келтіру үшін периодтық
тазалануы және ыстық бу арқылы тазалауды қажет етеді.
Тәжірибе жүзінде қабатқа айдалатын судың сапасының тұрақтылығы целесо
тәрізді емес. Сондықтан қабаттың қуыстылығы, өткізгіштігі жайпақ диапазонда
судың қажеттілігін өзгертеді және кейбір бөліктерінің құрамында В4 –
сақталатындығын көрсетті.
Жарамды суларды көптеп айдауда, айдау ұңғыларына қажетті қысыммен
айдалады. Сумен қамтамасыз ету жүйесіне су жинағыш коңдырғылар, суды
бірінші көтеруге арналған арынды станциялар, суды дайындайтын станциялар,
тазаланған айдалатын суды бөлетін коллектор және суды 3-рет көтеруге
арналатын станция кіреді немесе бұл суды айдау ұңғыларына жеткізіп отыратын
шоғырлама-сорапты станция деп аталады. Сумен қамтамасыз ету жүйесінде әр
бөлшектердің арасында артық суға арналған буферлі қазандар болады. Бұлар
жүйе жұмысының үзілмеуін және элементтердің өтгізгіштік қасиетінің
өзгермуін қамтамасыз етеді.
Сифонды су жинағыштарда суды бірінші көтеруге арналған сорапты
станциялар үлкен жартылай жер астындағы шахтада вакуум-ды котелдермен бірге
орналастырылды.
Механикаландырылған суды бірінші көтеру станциясында функцияны әрбір
су жинағыш ұңғыларына қондырылған сораптар атқарады. Бұл жағдайда сораптың
арыны жалпы коллекторға жалғанған линиялар суды одан әрі станцияларға
жеткізу үшін бергіштігі жақсы болуы керек.
Буферлі қазан судың бергіштігін үзбес үшін қосымша суды жеткізіп
отыруды қамтамасыз етеді. Ал суды екінші көтеруге арналған сорапты станция
– суды магистральдарға бөлуді және шоғырлану сорабының станциясын
қамтамасыз етеді. Бұл станцияда 6 сатылы 2 ортадан тепкіш сорап
пайдалынады. Сораптың саны, бергіштігі, арыны, гидравликалық есептеуге
алынады. Әрбір шоғыр-лану сорап станциялары (КНС) өзіне жақын тұрған
қысымына қарап, тоқталған 3-6 айдау ұңғыларын сумен қамтамасыз етіп
отырады. Әрбір айдау ұңғылары шоғырлану сорап станциясымен бөлек құбырмен
жалғанады.
Шоғырлану сорап станциясы мен айдау ұңғыларын жалғайтын құбыр үлкен
қысымда жұмыс істейді. Оның қысымы 25 МПа дейін барады. Сондықтан бұл
құбырлардың диаметрі 0,089 және 0,102 м дейін болады. Олар тереңге
орналастырылған. Жоғарғы қысымға арналған диафрагментті есептегіштер арқылы
өлшенеді. Әрбір ұңғыға кететін судың шығымы және айдау қысымы бір қалыпты
болғандықтан бұл өлшемдер жиі өлшенбейді.
ШСС Апп, 5 мстх10, 6 мстх20 және басқа сораптың түрлерімен
жасақталады. Соңғы кезде қабаттың қысымын ұстауға арналған ортадан тепкіш
сораптар жасалады. Бұл сораптардың кейбір техникалық көрсеткіштері
төмендегідей: жоғарыда қондырғыны жауын-шашыннан қорғау үшін жабық металл
кабинасы болады. Бұдан басқа блокты шоғырланған сорап станциясының құрамына
көмекші блоктар кіреді. Олар электрді бөлу қондырғысы, арынды коллектордың
өнімін бөлетін қондырғыдан, төменгі вольтті жабдықтардан және базада
жасалған ЦНС 150х150 сорабынан, БКНС –автоматтандыру және басқару блогынан
тұрады.
Осыған байланысты блокты шоғырланған сорапты стан-циялардың (БКНС)
құрамына 1, 2 және 3-ші ЦНС 150-150 жұмыс сораптары және міндетті түрде
қосымша бір сорап кіреді. Блокты шоғырланған сорапты станциялардың (БКНС)
өздерінің жетіспеу-шіліктері бар.
1.3. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы
Майлау жүйесін және тежегіштерді өз деңгейінде тексеру үшін келесі
аспаптар жинағын алған жөн:
• Жылдам басылатын байланысы бар шкаласы 0-100 рзі (0-7 ат) манометр
"МАМА"
• Манометр 0-2000 рзі (0-141 ат) "БРС МАМА"
• Түсіру клапаны және шланг "БРС МАМА"
Манометрді (0-100 рзі) майлаудың тексеру тармағына G, ал 0-200 рsi
манометрді тежегіштің тексеру тармағына G2 орнатыңыз. Тежегіштердің қысымды
реттеу бұрандасы толық ашылуы керек. Қозғалтқышты қосыңыз-GІ нүктесіндегі
қысым өсуі керек, шамамен 40+-10 рsі (3+-0.8 атм). Бұл сорап сүзгіге және
майлау тізбегіне май бергенін көрсетеді. Тексеру үшін ВG тармағындағы
тізбектік фитингті ажыратыңыз-сұйықтың қалыпты ағысын көресіз. Егер
тасымалдау кезінде ағынды болса онда сүзгіні қайта толтырыңыз. Егер май
болмайтын болса, онда қозғалтқышты тоқтатып алғашқы қимылдарды қайталаңыз.
Майдың ағысын тексергеннен кейін манометрді G1 нүктесінен ажыратып төгу
клапанын орнатыңыз. Блоктан сұйықты баяу төге босатыңыз, сұйық ауасыз
шыққанда тоқтатыңыз. Клапанды жауып оны тармақтан алыңыз (сұйықты майдың
тыныс алу сапунына төгіңіз).
Жетек басын тоқтатып тежегіштердің жүргіштік сапасын тексеріңіз. Әдетте
тежегіштердің толық жұмыс істеуіне дейін 3-5 секунд өтеді.
Кері айналу жылдамдығы 100-200 айнмин болуы керек. Егер тексергіңіз
келсе жылдамдықты тахометрмен өлшеңіз. Ең үлкен және тұрақты тежегіш
қысымдарын жазып қойыңыз.
Тежегіш қимылын реттейтін клапан тежегіштер әлі реттелмеген алғашқы
кезде таңдалған аралықта кері айналу жылдамдығын ұстап тұру үшін орнатылуы
керек. Реттегішті бұрау тежегіш қысымын өсіреді және кері айналу
жылдамдығын азайтады немесе керісінше. Кері айналу жылдамдығын азайту
тежегіштің кызмет мерзімін көбейтеді.
Кері айналу жылдамдығы жетек тоқтағанша азая береді. Егер күтім жасау
жұмыстары күту мерзімін азайту үшін реттеу клапанын арнайы қолданған
жағдайда орындалса қол жұмысы керек емес.
Тежегіштің реттеу клапанына барлық керекті реттеулерді жүргізгеннен
кейін тежеу жүйесі орнықсыз жұмыс істесе, онда тежегіштерді және тежеу
тізбегін қайта жіберу керек.
Жетек басын қайта қосып, шамалы жұмыс істеуіне мүмкіндік беріңіз.
Сальниктік қорап жақсы майланғанын және қақпағы қатты тартылмағанын
тексеріңіз. ... жалғасы
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 3
І. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы ... ... ... . 5
1.1. Гидромашиналар түсінігі мен түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1.2. Бұрандалы гидромашинаның атқаратын жұмысы ... ... ... ... ... . 7
1.3. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы ... ... ... ... 12
ІІ. Бұрандалы гидромашинаның жұмысын талдау ... ... ... ... ... 14
2.1. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы ... ... ... ... 14
2.2. Гидромашина жетектері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 17
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 22
Кіріспе
Қазақстан Республикасы мұнай және газ өнімдерін барлау және табу
ісінде дүние жүзінде 17 орында болса, достастық елдердің ішінде Рессей
федарациясынан кейінгі екінші орынды иеленеді. Соңғы мәліметтерге сүйенсек
Қазақтан Республикасының мұнай қоры 0,742 млрд. тонн.
Мұнай өнімдерін өндіруден ҚР дүние жүзінде 27 орында. Ал газ
өнідру саласында Қазақстанның табыстары қуантарлықтай. Дүние жүзінің жер
асты газ қорын барлау деректері бойынша 15 орынды иемденсе, оның қоры 2002
жылығы мәліметтер бойынша 1,84 трлн. метр кубты құрайды.
Мұнай мен газдың барлау қорының нәтижесімен оны өндіру арасындағы
алшақтықтық бар, негізгі 164 зерттеліп ашылған мұнай көздерінің 58-інде
ғана өндіріс жұмысы іске асырыла бастады.
Шынтуайтқа келсек, Қазақстандаға ашылған мұнай және газ көздерін
тиімді пайдаланған кезде, дүние жүзіне мұнай шығаратын Кувейт, Сауд
Арабиясы, Ирак т.б мемлекеттермен терезесі теңеліп, олардан артық шығаруға
мүмкіншілігі бар.
Қазақстан өз шикі мұнайын өзі өңдеп шығаратын күші бар. Оған дәлел
Қазақстан Республикасының территориясында үш мұнай өңдеу зауыты орналасқан.
Бұл мұнай зауыттары елміздің батысында Атырау қаласында, Оңтүстігінде
Шымкент қаласында және Солтүстік аймағында Павлодар қаласында орналасқан.
Бұл мұнай өңдеу зауыттарында жылына 20 млн тонн шикі мұнай өңделеді.
Бұрандалы гидромашинаның үздіксіз жұмыс істеуін реттеу үшін екінші су
алатын ұңғы суға пайдалануға беріледі. Бірақта барлық су алатын ұңғылардың
компрессорлы қондырғыны немесе терең сорапты қажет етуіне баланысты жұмыс
аяғына дейін жасалған жоқ. Айдау қондырғылары төменгі коммуникациядан
тұрады:
1) КНС-105-390 2-1 ортадан тепкіш сораптардан тұрады, екінші көтеруге
арналған сораптар. Оның суды өндіруі – 8640 м3 тәу.
2) Үш құмтасты сүзгіштен тұратын тазалау құрамы, оның суды өндіруі - 3000
м3тәу.
Арында магистральды су құбырларының ұзындығы 4000 метр.
3) 78 ұңғыға арналған 9 суды бөлгіш будкалардан тұрады;
4) 10,051 метр айдау құбырымен 21 ұңғыға арналған шек. Жалпы жиынтығы
210051 м. Жалпы айдау құбырлары 14,3 м құрайды.
Айдау қондырғылардың техникалық жағдай-лары мынадай болады:
1. Құмтасты-грабенді болып келуіне байланысты тазалау қанағатсыз
жағдайда;
2. Арынды магистральды су құбырлары өзгеріссіз қалуы;
3. Суды бөлу құбыры өзгертіледі. 28рБ (6 және 8) жұмыс жасалған
жоқ. Қалғандары өзгеріссіз болады. Айдау құбырларының
ұзындықтары сол күйінде қалды.
І. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы
1.1. Гидромашиналар түсінігі мен түрлері
Ұңғыма бетiнде ұңғымалық бұрандалы сорапты орнату күштiк
трансформаторды, электiр жетегiн басқару станциясын иеленедi.
ВН үлкен артықшылығы – УШГН-ге қарағанда ұңғыма жұмысының жөндеу аралық
кезеңi. (ВН пайдаланылатын ұңғыма жұмысының жөндеу аралық кезеңi 284 тәу
құрайды).
Еңбек қорғаудың позициясынан бұрандалы қондырғыларды қабылдау келесiдей
ерекшелiктермен сипатталады. ВН көмегiмен ұңғыманың пайдаланылу тәсiлiмен
болатын жарақаттану мөлшерi 7% құрайды, бiрақта бұл тәсiлде мұнайды
жарақаттық ауырлығы өте жоғары, (еңбек қабiлеттiлiгiнiң шығындалуымен
жарақаттанудың ауыр жағдайлары шамамен 20% және өнiм жағдайлары 10%).
Винттiк сораптармен мұнайды алудағы жарақаттану экономикалық зиян
келтiредi. Бұл мұнайды алудың басқа тәсiлдерiндегi жарақаттан зиянды
көбейтедi, де оларды жиiлiгi салыстырмалы түрде аз.
Батырулық бұрандалы сораптың жұмыс үрдiсiнде сорапты – компрессорлық
құбырлардың бағаны үлкен теңселудi сынайды.
Байлық тартылу жағдайларында бұл жағдай құбырлардың оймалық байiктердiң
сынулары мен бұзуларына себеп болады және салдары еңбек сыйымдылықты және
қауiптi жұмыстар немесе ұңғыманың жаңа оқпандарын бұрғылау болып табылатын
ұңғыманың апаттық жағдайларының өсуiне әсер етедi.
Бұл тәсiлде болатын сәтсiз жағдайлардың көпшiлiгi ұңғыманы жерастында
жөндеуде болады. ВН электро қондырғыларын монтаждау, демонтаждау, жөндеу
және түзету, су қорғаусыз соңғы рет реттеу мен оптимальдегi
электродвигательдi қорытындылау, сол сияқты одан арғы байқау, жерасты
қондырғысын жөндеу, және “кабель – электродвигатель – автоматты
трансформаторлы станция” жүйесiнiң изоляциялары мен кедергiлерiн өлшеу
өздiгiнен электроқауiптi жұмыстарды көрсетедi. Көптеген авариялар сораптар
мен электродвигательдердi дайындауға жасырын дефектiлер әсерiнен болады.
Аварияларды (апат) жерасты ұңғымалар технологияларын жөндеу мен байланысты.
1.2. Бұрандалы гидромашинаның атқаратын жұмысы
Тежегіш қалыптарын уақыт өткен сайын тозуға тексеріп отыру керек.
Қалыптардың тегістеуден 0.040"(1мм) қалыңдықтан аз тозуы жібермейді. Жетек
басын толық тоқтатпай және кері айналым толық бітпей тежегіштерге күтім
көрсетуді бастауға болмайды.
Қалыптарды төменде көрсетілгендей білектердің қоршауын алмай-ақ
ауыстыруға болады. Қалыптарды бекітіп тұрған қақпақты бұранданы босатыңыз
(қыспа денесінің ортасында). Мұқият болыңыз, қалыптар арасында тұрған
серіппені жоғалтып алмаңыз. Қалыптарды біліктің бағытында қозғалтыңыз да
оларды шешіп алыңыз. Жаңа калыптарды орнату алдында поршень артқа қарай
тартылуы керек. Поршенді артқа қарай итеріп жаңа қалыптарды қойыңыз.
Қалпақты бұранданы және қалпақты бекітулерін орнатыңыз (серіппе бұранда
үстінде және қалыптар арасына орнатылғанын тексеріңіз). Жақсылап тартыңыз.
Қалыптар және ротор арасындағы саңылау 0.015"-0.03" аралығында болуы
керек. Егер саңылау одан үлкен болса, онда поршендік модульді реттеу керек.
Тежегіштер қаптамасын ажырату керек болса бұл жағдайда қайта қойылғаннан
кейін тежегіштерді жіберу керек.
Егер сіз тежегіштерге күтім көрсету алдында белдіктердің қоршауын алып
тастасаңыз, онда қалыптар төменде көрсетілгендей жеңілірек ауыстырылады:
Құлыптық гайканы бұрасаңыз және қыспа денесін бекітетін бұрандалардың
біреуін алыңыз (ұзын қалпақты бұранда 12" 14"), сыртқы тұрқын бір жаққа
тербеңіз және одан әрі жоғарыда айтылғандай жалғастырыңыз.
Қалпақты бұранданы орнатқанда қалпақты бұранда және сыртқы қыспа
тұркының арасында 516 саңылау қалдырыңыз. Құлыпты гайканы орнатыңыз және
одан кейін жақсылап тартыңыз.
Бұрандалы сораптың өнімділік пен ағып кетудің қысымға байланысты
тәуелділігі 2-графикте, Q-Н және (-Н тәуелділігі 1-графикте көрсетілген.
1-график. Q-H және η-Н тәуелділігі.
Бұрандалы гидромашинаның теориялық өнімділігін келесі
формуламен анықтаймыз:
мұндағы: 4еDТ-бұранданың 1 айналғандағы көтеріп шығаратын сұйықтың
көлемі.
n-бұранданың 1 минуттағы айналым саны.
Бұранданың сақиналы кеңістігінен ағып кететін мұнай көлемі:
q=QT-Q= 418-125.4 = 292.6
Осы көрсеткшітерді пайдаланып сораптың пайдалы әсер
коэффициентін анықтаймыз:
бұдан аламыз
Салмақгы өнімділік мынаған тең болады:
мұндағы: -мұнайдың меншікті салмағы.
Біліктің (вал) қуатын келесі формуламен анықтаймыз:
мұндағы: Н-сораптың түсіру тереңдігі ал сораптың пайдалы қуаты мынаған тең
болады:
Котелдер сорап станцияларымен бірге бетонды шахталардың бірінші
көтерілетін жеріне орналастырылады. Шахтаның жоғарғы бөлігіне электрлі
станциялар, электрлі двигательдер және дистанцияны автоматтандыруға керекті
заттар орналастырылады. Шахтада негізінен ортадан тепкіш сораптар
қолданылады. Ортадан тепкіш сорап, сору құбырлары судың деңгейінде
тұрғандықтан, оның ішінде үнемі су болады.
Шығу желілерінде ысырмалар орналастырылады. Кері клапанмен шығым
өлшегіш шығу желілерінде екеу болады. Бұл жөндеу кезінде оңайға түседі.
Ысырмалар, клапандар, шығым өлшегіш құралдары және басқа да қондырғылар,
электр құрал-жабдықтары бар негізгі щахтаға су кетпес үшін, бөлек шахтаға
орналастырылады.
Механикалық су жинау жағдайында ұңғыға динамикалық деңгейден төмен
қосымша күшті көтеруге арналған, бергіштігі 1-100 м3сағ дейінгі артезлан
ортадан тепкіш сораптары. Оның арыны 65-200 метр, электр двигателінің қуаты
2,5-150 кВт-қа тең. Бұл ортадан тепкіш сораптар механикаландырылған су
көтеруде су жинағыш ұңғылардың электр двигательмен ортақ валда орналасады.
Ол периодтың күтімді жөндеуге және оның динамикалық деңгейде жұмысын
қадағалауды қажет етеді. Су жинағыш ұңғылардың сүзгіш бөлігін, жұмыс істеуі
нашарланған уақытта, оның шығымын қайтадан орнына келтіру үшін периодтық
тазалануы және ыстық бу арқылы тазалауды қажет етеді.
Тәжірибе жүзінде қабатқа айдалатын судың сапасының тұрақтылығы целесо
тәрізді емес. Сондықтан қабаттың қуыстылығы, өткізгіштігі жайпақ диапазонда
судың қажеттілігін өзгертеді және кейбір бөліктерінің құрамында В4 –
сақталатындығын көрсетті.
Жарамды суларды көптеп айдауда, айдау ұңғыларына қажетті қысыммен
айдалады. Сумен қамтамасыз ету жүйесіне су жинағыш коңдырғылар, суды
бірінші көтеруге арналған арынды станциялар, суды дайындайтын станциялар,
тазаланған айдалатын суды бөлетін коллектор және суды 3-рет көтеруге
арналатын станция кіреді немесе бұл суды айдау ұңғыларына жеткізіп отыратын
шоғырлама-сорапты станция деп аталады. Сумен қамтамасыз ету жүйесінде әр
бөлшектердің арасында артық суға арналған буферлі қазандар болады. Бұлар
жүйе жұмысының үзілмеуін және элементтердің өтгізгіштік қасиетінің
өзгермуін қамтамасыз етеді.
Сифонды су жинағыштарда суды бірінші көтеруге арналған сорапты
станциялар үлкен жартылай жер астындағы шахтада вакуум-ды котелдермен бірге
орналастырылды.
Механикаландырылған суды бірінші көтеру станциясында функцияны әрбір
су жинағыш ұңғыларына қондырылған сораптар атқарады. Бұл жағдайда сораптың
арыны жалпы коллекторға жалғанған линиялар суды одан әрі станцияларға
жеткізу үшін бергіштігі жақсы болуы керек.
Буферлі қазан судың бергіштігін үзбес үшін қосымша суды жеткізіп
отыруды қамтамасыз етеді. Ал суды екінші көтеруге арналған сорапты станция
– суды магистральдарға бөлуді және шоғырлану сорабының станциясын
қамтамасыз етеді. Бұл станцияда 6 сатылы 2 ортадан тепкіш сорап
пайдалынады. Сораптың саны, бергіштігі, арыны, гидравликалық есептеуге
алынады. Әрбір шоғыр-лану сорап станциялары (КНС) өзіне жақын тұрған
қысымына қарап, тоқталған 3-6 айдау ұңғыларын сумен қамтамасыз етіп
отырады. Әрбір айдау ұңғылары шоғырлану сорап станциясымен бөлек құбырмен
жалғанады.
Шоғырлану сорап станциясы мен айдау ұңғыларын жалғайтын құбыр үлкен
қысымда жұмыс істейді. Оның қысымы 25 МПа дейін барады. Сондықтан бұл
құбырлардың диаметрі 0,089 және 0,102 м дейін болады. Олар тереңге
орналастырылған. Жоғарғы қысымға арналған диафрагментті есептегіштер арқылы
өлшенеді. Әрбір ұңғыға кететін судың шығымы және айдау қысымы бір қалыпты
болғандықтан бұл өлшемдер жиі өлшенбейді.
ШСС Апп, 5 мстх10, 6 мстх20 және басқа сораптың түрлерімен
жасақталады. Соңғы кезде қабаттың қысымын ұстауға арналған ортадан тепкіш
сораптар жасалады. Бұл сораптардың кейбір техникалық көрсеткіштері
төмендегідей: жоғарыда қондырғыны жауын-шашыннан қорғау үшін жабық металл
кабинасы болады. Бұдан басқа блокты шоғырланған сорап станциясының құрамына
көмекші блоктар кіреді. Олар электрді бөлу қондырғысы, арынды коллектордың
өнімін бөлетін қондырғыдан, төменгі вольтті жабдықтардан және базада
жасалған ЦНС 150х150 сорабынан, БКНС –автоматтандыру және басқару блогынан
тұрады.
Осыған байланысты блокты шоғырланған сорапты стан-циялардың (БКНС)
құрамына 1, 2 және 3-ші ЦНС 150-150 жұмыс сораптары және міндетті түрде
қосымша бір сорап кіреді. Блокты шоғырланған сорапты станциялардың (БКНС)
өздерінің жетіспеу-шіліктері бар.
1.3. Бұрандалы гидромашинаның винттік жұмыс органы
Майлау жүйесін және тежегіштерді өз деңгейінде тексеру үшін келесі
аспаптар жинағын алған жөн:
• Жылдам басылатын байланысы бар шкаласы 0-100 рзі (0-7 ат) манометр
"МАМА"
• Манометр 0-2000 рзі (0-141 ат) "БРС МАМА"
• Түсіру клапаны және шланг "БРС МАМА"
Манометрді (0-100 рзі) майлаудың тексеру тармағына G, ал 0-200 рsi
манометрді тежегіштің тексеру тармағына G2 орнатыңыз. Тежегіштердің қысымды
реттеу бұрандасы толық ашылуы керек. Қозғалтқышты қосыңыз-GІ нүктесіндегі
қысым өсуі керек, шамамен 40+-10 рsі (3+-0.8 атм). Бұл сорап сүзгіге және
майлау тізбегіне май бергенін көрсетеді. Тексеру үшін ВG тармағындағы
тізбектік фитингті ажыратыңыз-сұйықтың қалыпты ағысын көресіз. Егер
тасымалдау кезінде ағынды болса онда сүзгіні қайта толтырыңыз. Егер май
болмайтын болса, онда қозғалтқышты тоқтатып алғашқы қимылдарды қайталаңыз.
Майдың ағысын тексергеннен кейін манометрді G1 нүктесінен ажыратып төгу
клапанын орнатыңыз. Блоктан сұйықты баяу төге босатыңыз, сұйық ауасыз
шыққанда тоқтатыңыз. Клапанды жауып оны тармақтан алыңыз (сұйықты майдың
тыныс алу сапунына төгіңіз).
Жетек басын тоқтатып тежегіштердің жүргіштік сапасын тексеріңіз. Әдетте
тежегіштердің толық жұмыс істеуіне дейін 3-5 секунд өтеді.
Кері айналу жылдамдығы 100-200 айнмин болуы керек. Егер тексергіңіз
келсе жылдамдықты тахометрмен өлшеңіз. Ең үлкен және тұрақты тежегіш
қысымдарын жазып қойыңыз.
Тежегіш қимылын реттейтін клапан тежегіштер әлі реттелмеген алғашқы
кезде таңдалған аралықта кері айналу жылдамдығын ұстап тұру үшін орнатылуы
керек. Реттегішті бұрау тежегіш қысымын өсіреді және кері айналу
жылдамдығын азайтады немесе керісінше. Кері айналу жылдамдығын азайту
тежегіштің кызмет мерзімін көбейтеді.
Кері айналу жылдамдығы жетек тоқтағанша азая береді. Егер күтім жасау
жұмыстары күту мерзімін азайту үшін реттеу клапанын арнайы қолданған
жағдайда орындалса қол жұмысы керек емес.
Тежегіштің реттеу клапанына барлық керекті реттеулерді жүргізгеннен
кейін тежеу жүйесі орнықсыз жұмыс істесе, онда тежегіштерді және тежеу
тізбегін қайта жіберу керек.
Жетек басын қайта қосып, шамалы жұмыс істеуіне мүмкіндік беріңіз.
Сальниктік қорап жақсы майланғанын және қақпағы қатты тартылмағанын
тексеріңіз. ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz